9. SINIF KONU ANLATIMI 46 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-8 BİTKİLER ALEMİ

Transkript

1 9. SINIF KONU ANLATIMI 46 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-8 ALEMİ

2 ALEMİ Çok hücreli ökaryot canlılardır. Koloroplast içerirler ve fotosentez ile inorganik maddeleri organik madde haline getirerek beslenirler. Fotoototrofturlar. Karasal yaşamın oksijen ve besin kaynağıdırlar. Selüloz içeren hücre çeperleri vardır. Depo polisakkaritleri nişastadır. Toprağa bağlı olduklarından aktif olarak hareket etmezler. Sinir sistemleri ve duyu organları yoktur. Büyümeleri sınırsızdır. Tohum oluşturma özelliklerine göre iki şekilde sınıflandırılırlar.

3 ALEMİ TOHUMSUZ (ÇİÇEKSİZ) TOHUMLU (ÇİÇEKLİ) DAMARSIZ TOHUMSUZ DAMARLI TOHUMSUZ AÇIK TOHUMLU KAPALI TOHUMLU MONOKOTİL (TEK ÇENEKLİ ) DİKOTİL (ÇİFT ÇENEKLİ )

4 1) TOHUMSUZ Tohumlu bitkilere göre gelişmemiş bitkilerdir. Tohum, meyve gibi üreme yapıları yoktur. Spor oluşturarak metagenez ile ürerler. İletim demetlerinin varlığı ya da yokluğuna göre sınıflandırılırlar.

5 a) Damarsız Tohumsuz Bitkiler İletim demetleri yoktur. Gerçek kök, gövde ve yaprakları bulunmaz. En bilindik örnekleri KARA YOSUNLARIdır. Karasal ortama uyum sağlamışlarsa da nemli yerlerde yaşarlar. Boyları birkaç cm geçmez. Kök yerine toprağa tutunmalarını sağlayan RİZOİT yapıları bulunur. Rizoit; bitkiyi toprağa bağlar ve topraktan su ve mineral alınmasını sağlar.

6 b) Damarlı Tohumsuz Bitkiler İletim demetleri vardır. Gerçek kök, gövde ve yaprakları bulunur. En bilindik örnekleri EĞRELTİ OTLARIdır. Eğrelti otlarının çok fazla türü vardır. Birkaç cm boylu olanlarından birkaç metre olanlarına kadar çeşit mevcuttur. Eğrelti otlarının yaprağı birçok yaprakçıktan oluşmuştur. Yaprakların alt kısımlarında spor keseli bulunur. Buradan dağılan sporlar yeni eğrelti otlarının oluşmasını sağlarlar. Eski çağlarda eğrelti otu ormanları vardır. Bu bölgelerin bataklığa dönüşmesi ile günümüzde kömür yatakları oluşmuştur.

7 2) TOHUMLU Tohum oluşturabilen bitkilerdir. İletim demetleri vardır. Gerçek kök, gövde ve yapraklara sahiplerdir. Tohumun, içinde bulunan embriyoyu uygun olmayan çevre şartlarından koruması çok büyük bir alana yayılmalarına neden olmuştur. Tohumsuz bitkilere göre karasal ortama çok daha iyi bir şekilde uyum sağlarlar. Tohum yapılarının meyve yaprağı ile kapalı ya da açık olmasına göre iki şekilde sınıflandırılırlar.

8 a) Açık Tohumlu Bitkiler Bu bitkilerin tohumları meyve ile örtülü değildir ve tohum açıkta bulunur. Bu nedenle açık tohumlu adını alır. Meyve yapıları yoktur. Çok yıllık ve ağaç formunda olan bitkilerdir. Yapraklarını bir anda dökmezler. Bu nedenle her zaman yeşil kalan bitkilerdir. Yaprakları genellikle iğne şeklindedir. Eski çağlarda dünyaya hakim olan bitki sınıfıdır. Günümüzde 800e yakın türü tanımlanmıştır. Tohumlar kozalak üzerinde açıkta bulunur. Bu nedenle kozalaklı bitkiler de denir. Çam, ladin, göknar, servi, ardıç, sedir, mazı, porsuk

9 b) Kapalı Tohumlu Bitkiler Tohum, meyve içinde bulunduğu için kapalı tohumlu adını alır. En belirgin özellikleri farklılaşmış çiçek ve meyveleridir. Çiçekler; tohumu oluşumunda görev alır ve eşeyli üreme yapılarıdır. Çiçeklerin rengi, kokusu ya da şekli üreme sırasında önemlidir. Çiçek içerisinde bulunan erkek üreme organının ürettiği polenler su, hava ve hayvanlar yardımı ile taşınır. Bu sayede çok geniş alanlara yayılabilirler. Dünyaya hakim olan bitki topluluğudur. Otsu ve odunsu formları vardır. Tek, çift ve çok yıllıklı bitkiler olabilirler. Embriyonun beslenmesini sağlayan çenek sayılarına göre sınıflandırılırlar.

10 Aşağıdakilerden hangisi kara yosunlarının özelliklerinden değildir? A) Yaşam döngülerinde eşeyli ve eşeysiz üremenin birbirini takip etmesi B) Fotosentez yapma C) Gerçek köklere sahip olmama D) İletim sistemi bulundurmama E) Tohum üretme 1. Gerçek kök, gövde ve yapraklara sahip olma 2. Su, mineral ve organik maddeleri iletim sisteminde taşıma 3. Tohumla üreme Yukarıdakilerden hangileri eğrelti otları ve tohumlu bitkilere ait olup kara yosunlarında bulunmayan özelliklerdendir? A) Yalnız 1 B) Yalnız 3 C) 1 ve 2 D) 1 ve 3 E) 2 ve 3 Bitkilerin; 1. İletim demeti bulundurmama 2. Tohumla değil, sporla çoğalma 3. Çiçek oluşturmama 4. Gerçek kök, gövde ve yaprak taşıma Özelliklerinden hangileri kara yosunları ile eğrelti otlarının ortak özelliklerindendir? A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 3 ve 4 D) 1, 2 ve 3 E) 2, 3 ve 4 1. Glikoz sentezleme 2. Ökaryot hücreli olma 3. Sporla çoğalma 4. Hücrelerinde nişasta depolama 5. Yer değiştirme hareketi yapamama Yukarıdakilerden hangileri hem bitkiler hem de mantarlar aleminin ortak özellikleridir? A) 1 ve 2 B) 1 ve 5 C) 2, 3 ve 5 D) 3, 4 ve 5 E) 1, 2, 3 ve 4