Doç.Dr. Yaşar SARI Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu

Transkript

1 Doç.Dr. Yaşar SARI Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu YİYECEK İÇECEK İŞLETMELERİNDE E-TİCARET UYGULAMALARI YİYECEK İÇECEK İŞLETMELERİNDE E-TİCARET UYGULAMALARI Bilişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, işletmelerin çalışma şekli ve yönetim yapılarında radikal değişikliklere neden olmuştur.işletmelerin elektronik ortamda is yapması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. 1

2 Özellikle büyük şehirlerdeki yoğun iş temposu, buralarda yaşayan insanların evleri yerine işyerlerinde daha çok vakit geçirmeleri ve birçok islerini internet aracılığı ile çözme alışkanlıkları, evde yemek yapıp yeme alışkanlığını azaltmış, bunun yerine hazır yemeklerle beslenme alışkanlığı getirmiştir. ELEKTRONİK YİYECEK-İÇECEK İŞLETMESİ KAVRAMI Teknolojinin gelişmesi, kentleşme,yoğun iş temposu, seyahat etme, yalnız yaşama gibi etkenler nedeniyle insanlar, beslenmelerine daha az zaman ayırabilmekte ve geleneksel beslenme alışkanlıklarını değiştirmektedirler 2

3 Elektronik yiyecek ve içecek işletmeleri, genellikle ulusal bir çatı altında örgütlenen ve büyük şehirlerdeki hazır yemek satışı yapan işletmeler ile üyelik sistemi adı altında stratejik işbirlikleri oluşturan bir örgüt yapısına sahiptir. Bu örgüt yapısında, elektronik yiyecek ve içecek isletmesi tamamıyla aracılık fonksiyonu üstlenerek müşterilere karşı tek bir işletme imajı vermektedir. Şebeke Organizasyon Yapılanması Seklinde Örgütlenmiş Bir Elektronik Yiyecek İçecek İşletmesi Restoranlar Bankalar KOORDİNATÖR İŞLETME (ELEKTRONİK YİYECEK İÇECEK İŞLETMESİ) Kurye Şirketleri Reklam Şirketleri 3

4 Şebeke Organizasyon Yapılanması Seklinde Örgütlenmiş Bir Elektronik Yiyecek İçecek İşletmesi Bu işletmeler şebeke organizasyon çerçevesinde is yapma sistemine sahip oldukları için,restoranlar, bankalar, kurye şirketleri, reklam şirketleri gibi birçok isletmeyle işbirliğine gitmekte ve şebeke organizasyon yapısındaki koordinatör isletme rolünü de elektronik yiyecek ve içecek isletmeleri üstlenmektedir. Elektronik Yiyecek İçecek İşletmelerinin, Hazır Yiyecek-İçecek Sektörü ve Ülke Turizmine Sağladığı Avantajlar Tek bir web sitesi üzerinden dünya mutfaklarından lezzetler ve özellikle de Türk mutfağından çeşit çeşit yemeğin pazarlanması sağlanmıştır Hazır yiyecek içecek sunan işletmeler bu sitede ürünlerini tanıtma imkanı bulmuştur. Uluslararası yiyecek içecek işletmeleri ile yerli işletmeler aynı sitede buluşmuş böylece yerli işletmeler yeni iş yapış yöntemlerini öğrenme imkanı bulmuştur. 4

5 Türk mutfağının ve hazır yiyecek içecek kültürünün tüm dünyada yaygın tanıtımı sağlanmıştır. Ülkemize gelen turistlere, uluslararası fast food firmalarının da içinde bulunduğu bir Elektronik Yiyecek İçecek işletme web sitesinden güvenli bir şekilde alışveriş yapma imkanı sağlanmıştır. Müşteriye 7 gün 24 saat hizmet alma olanağı sağlamıştır. Elektronik yiyecek içecek isletmelerinden maksimum fayda sağlamak için gereksiz harcamalara son verilmiş bu da, stok, reklam, pazarlama ve nakliye maliyetlerini azaltarak verimlilik ve karlılık artışını sağlamıştır. Belirli bir sipariş adedinden sonra hediye kazanmak veya indirimlerden yararlanmak için, müşteri üyelik seçeneği uygulaması mevcuttur. İnsanların yoğun is temposu nedeniyle kendilerine ayırdıkları zaman azalmıştır. Bu nedenle bu sitedeki bürokrasinin azlığı insanların internetten yemek siparişi vermelerini kolaylaştırmaktadır. 5

6 Büyük şehirlerdeki hazır yemek üretimi yapan işletmeleri ve sisteme üye olarak is yapmak isteyen işletmeleri tek bir web sitesi çatısı altında toplamıştır Elektronik yiyecek içecek işletme sistemine dahil olmak için işyeri üye olma seçeneği bulunmaktadır Burger King in çalışma düzeni; adresinden Burger King in sitesine girilir. Anasayfa,ürünler,restoranlar,çocuk menüsü,evlere servis,kampanyalar,etkinlikler seçeneklerinden biri seçilir. Sipariş internet üzerinden verilip eve gelmesi isteniyorsa evlere servis seçeneğini seçilir. Sipariş ister aranarak ister tıkla gelsin seçeneği seçilerek internet üzerinden verilebilir. Menüler burgerler,çocuk menüsü,delight ürünler,yan ürünler,soslar,içecekler seçeneklerinden istenilen ürünler, tıklanarak fiyatlarıyla birlikte görülür 6

7 7

8 Burger King in çalışma düzeni; İstenilen ürün seçildikten sonra malzemeler (ketçap,mayonez,hardal,turşu vb.)seçeneklerinden istenilenler işaretlenip bir sonraki aşamaya geçilir. Sipariş verebilmek için üye olmak gereklidir. Ürün, yanında alınacak içecek ve extra malzemeler seçildikten sonra ödeme işlemlerine geçilir.kredi kartı ve iletişim bilgileri(telefon numarası,adres vb.)girildikten sonra siparişin gelmesi beklenir. Burger King in çalışma düzeni; En az dk. içerisinde sipariş adrese ulaşır. Sipariş verildikten sonra siparişin mağaza tarafından alındığına dair bilgi mesajı alıcının mailine gelecektir. Bu sayede alıcı siparişinin alındığına emin olacaktır. 8

9 Yemek sepetinin çalışma düzeni; sepeti.com adresinden siteye giriş yapılır. Açılan sayfada eve yada işyerine en yakın semt işaretlenerek siparişinn daha çabuk ulaşması sağlanır.tüm restoranlar seçeneğinden istenilen restoranın adını işaretlenir. Sayfanın sağ üst köşesinde bulunan ingilizce seçeneğine tıklandığında sayfa İngilizce olarak görüntülenir. Yemek sepetinin çalışma düzeni; İstenilen restoran seçildikten sonra o restorandaki menü ekrana gelir.yiyecek ve içecek seçilir,ilave edilmek istenilen sos yada malzemeler de işaretlenip sepete ekle butonuna basılır.favorilerime ekle butonuna basılarak o yiyecek favorilere eklenebilir.vazgeçilirse de menüye dön butonuna basılarak tekrar restoran ve yiyecekler gözden geçirilir. Seçilen ürünün fiyatı da bu sayfada gösterilmektedir. 9

10 Seçilen yemekler sepeti onayla butonuna basılarak bir sepette toplanır. Seçilen yemek çeşitleri ve fiyatları ekranın sol kösesindeki yemek sepetim bölümünde yazılmaktadır. Bu bölümde sürekli olarak siparişin toplam bedeli de yazılmaktadır 10

11 Yemeksepeti.com Seçilip daha sonradan vazgeçilen yiyecek yada içecekler için sepeti boşalt ı tıklanır Siparişler en geç 45 dakika içerisinde kullanıcıya ulaşır. Sipariş verebilmek için üye olmak şarttır. 11

12 Sipariş onayladıktan sonra adres bilgileri doldurulur Sonra verilen sipariş tutarı,gönderim zamanı ve ödeme şeklini gösteren bir ekran karşımıza. gelir. 12

13 Ödeme şekli de seçilip gerekli bilgiler doldurulduktan sonra siparişyemeksepeti.com a ulaşmış olacaktır. Yemeksepeti.com sitesine verilen sipariş daha sonra yazılı formatta restoranlar iletilir ve sipariş restoran tarafından hazırlanarak müşteriye ulaştırılır.yemek sipariş bedeli restoran tarafından gönderilen yiyecek ve içecekleri tespit edecek olan kurye tarafından tahsil edilir. Üye restoranlar, yemeksepeti.com a belirli dönemlerde sipariş miktarları üzerinden komisyon ödemesi yapmaktadırlar. 13

14 Yemeksepeti.com birçok ilde faaliyet gösterdiği gibi Antalya, Alanya, Marmaris gibi turizm destinasyonlarında da hizmet vermektedir.turizm destinasyonlarında da hizmet veren yemeksepeti.com gibi çalışma sistemi olan bir diğer elektronik yiyecek içecek işletmesi de dur. Bugün Ne Yiyelim.com Bugün Ne Yiyelim.com un ana sayfasında dünya mutfağı, ev yemekler, fastfood, ızgara çeşitleri, kahvaltı salonu, pasta ve tatlı, Türk mutfağı gibi restoran kategorilerinden biri seçilir.bulunulan il seçildikten sonra o ildeki restoranlar ve yemek çeşitleri ekrana gelir. 14

15 İstenilen restoran seçildikten sonra menü seçeneğine gelinerek yiyecek ve içecek seçimleri yapılır. Yiyecek ve içecekler fiyatlarıyla birlikte ekrana gelmektedir.ödeme bölümünde de Yemeksepeti.com da olduğu gibi nakit yada kredi kartı seçeneklerinden biri seçilerek alışverişimiz sonlandırılır. ( 15

16 Neyiyelim.com Antalya da hizmet veren diğer bir elektronik yiyecek içecek işletmesi de NeYiyelim.com dur Online yemek siparişi verirken kredi kartına ihtiyacım olmadığı için, Neyiyelim.com dan sipariş veren üyelere kredi kartıyla ilgili hiçbir şey sorulmaz. 16

17 Neyiyelim.com Mutfak, semt ve restoran seçilir.online yemek siparişleri Ne Yiyelim üzerinden hiçbir ekstra ücret ödemeden verilebilmektedir. Online yemek siparişi verirken Neyiyelim.com' a üye olunarak,hem yemek siparişleri seçilen kayıtlı adrese gelir,hem de bedava yemek puan kazanılır. Ödeme kapıda yapılarak yemek sipariş tesliminde hiçbir ekstra ücret ödenmemektedir 17

18 Özellikle büyük şehirlerdeki yoğun iş temposu, buralarda yasayan insanların evleri yerine işyerlerinde daha çok vakit geçirmeleri ve birçok islerini internet aracılığı ile çözme alışkanlıkları, evde yemek yapıp yeme alışkanlığını azaltmış, bunun yerine hazır yemeklerle beslenme alışkanlığı getirmiştir. Öğrenci potansiyeli ve genç nüfusu yüksek olan illerde hazır yiyecek ve içecek tüketiminin yüksek oranlarda olması nedeni ile bu illerde elektronik yiyecek içecek işletmelerinin yaygınlaştırılması teşvik edilmelidir.internet ortamı dışında yeterince tanıtımı yapılmayan Elektronik Yiyecek İçecek İşletmelerinin tanıtımlarının yazılı basın (gazete,dergi gibi), görsel ve işitsel basın (radyo, televizyon gibi) ve turistik bölgelerdeki turistik tesislerde etkin tanıtımı yapılmalıdır. 18

19 Elektronik yiyecek içecek işletme web sitelerinin ülkemize gelecek yabancılara da hizmet verebilmesi ve Türk mutfağının uluslararası tanıtımı açısından sitelerde çok dilde yayın yapılmalıdır. Öğrenci potansiyeli ve genç nüfusu yüksek olan illerde hazır yiyecek ve içecek tüketiminin yüksek oranlarda olması nedeni ile bu illerde elektronik yiyecek içecek isletmelerinin yaygınlaştırılması teşvik edilmelidir. İnternet ortamı dışında yeterince tanıtımı yapılmayan Elektronik Yiyecek İçecek İşletmelerinin tanıtımlarının yazılı basın (gazete, dergi gibi), görsel ve işitsel basın (radyo, televizyon gibi) ve turistik bölgelerdeki turistik tesislerde etkin tanıtımının yapılması gerekmektedir. 19