İşletme Birleşmeleri. Sunum / Açıklama Gereklilikleri. Standarda Referans

Transkript

1 UFRS 3 Standarda (standardın ilgili paragraflarına referans verilmiştir) UFRS 3.47 UFRS 3.50 UFRS 3.50 UFRS 3.62 UFRS 3.62 UFRS 3.66 İşletme Birleşmeleri Sunum / Açıklama Gereklilikleri Kontrol listesinin bu kısmı işletme birleşmelerine ilişkin öngörülen muhasebe uygulamasını açıklayan UFRS 3 e yöneliktir. İşletme birleşmeleri, teşebbüs veya işletmelerin tek raporlayan işletme oluşturmak üzere bir araya gelmesidir (örneğin; birleşme, satın alma veya varlıkların edinimi yolu ile). Edinilen işletmenin koşullu yükümlülükleri Edinen işletmenin, edinilen işletmenin koşullu yükümlülüğüne ilişkin gerçeğe uygun değerinin güvenilir bir şekilde ölçülememesinden dolayı işletme birleşme maliyetinin dağılımını yaparken mali tablolarda ayrı olarak muhasebeleştirememesi durumunda edinen işletme, UMS 37 Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Şarta Bağlı Varlıklar kapsamında koşullu yükümlülük ile ilgili bilgileri açıklamak durumundadır. İşletme birleşme maliyetinin dağılımını yaparken ayrı olarak muhasebeleştirilen koşullu yükümlülükler için edinen işletme bu tip koşullu yükümlülüklerin her birinin karşılıkları ile ilgili bütün bilgileri dipnotlarda UMS 37 nin istediği şekilde sunmak zorundadır. Açıklama: İşletme birleşmesi maliyetinin dağılımını yaparken ayrı olarak muhasebeleştirilen koşullu yükümlülükler UMS 37 kapsamı dışındadır. Ancak, söz konusu standardın açıklama gereklilikleri halen geçerlidir. Başlangıç muhasebeleştirmesinin geçici olarak belirlendiği durumlarda karşılaştırmalı bilgilerin düzeltilmesi Edinen, UFRS 3 ün 62. paragrafı uyarınca işletme birleşmelerinin ilk muhasebeleştirilmesi sırasında belirlenen geçici değerlere düzeltme kaydı yapmış ise, birleşmenin ilk muhasebeleştirilmesinin tamamlanmasından önceki dönemlere ait olarak sunulan karşılaştırmalı bilgi ilk tahakkuk işlemi birleştirme tarihinde tamamlanmış gibi sunulur (örneğin, düzeltme kayıtlarının yapılmasından önceki dönemler). Açıklama: Karşılaştırmalı bilgilerin düzeltilmesi, ilk muhasebeleştirmenin tamamlanmasının sonucuna bağlı olarak ortaya çıkan ek amortisman, itfa veya diğer kar veya zararları içerir. Dönem içinde ve bilanço tarihinden sonra gerçekleşen işletme birleşmelerinin niteliği ve finansal etkisi Elde eden bir işletme, finansal tablo kullanıcılarını; a) dönem içinde gerçekleşen; ve b) bilanço tarihinden sonra, ama finansal tablolar onaylanmadan önce gerçekleşen ; UFRS 3.68 birleşme işlemlerinin niteliği ve etkisi hakkında bilgilendirmelidir. Açıklama: Aşağıda yer alan UFRS 3 ün 67 ile 71. paragrafları bu gerekliliği karşılamak için gereken asgari açıklamaları belirtmiştir. Dönem içinde gerçekleşen işletme birleşmeleri Açıklama: Aşağıda listelenen bilgilerin tek tek önemsiz miktarda olması durumunda toplu olarak açıklanması gerekmektedir.

2 Edinen işletmeler, önem taşıyan, dönem içinde gerçekleşen her işletme birleşmeleri için aşağıdakileri açıklamalıdır: UFRS 3.67(a) a) birleşen teşebbüs veya işletmelerin unvanı ve kısa bir tanıtımı; UFRS 3.67(b) b) birleşme tarihi ; UFRS 3.67(c) c) elde edilen işletmenin oy hakkına sahip özkaynağa dayalı UFRS 3.67(d) araçlarının yüzdesi; d) birleşmenin maliyeti ve bu maliyet bileşenlerinin tanımı ile bu maliyete doğrudan etki eden her türlü gider kalemi; UFRS 3.67(d) e) birleşme maliyetlerinin karşılanmasına yönelik olarak özkaynağa dayalı araç ihraç edilmesi ya da ihraç aşamasına gelinmiş olması durumunda şu bilgilerinde ayrıca açıklanması gerekmektedir; i) ihraç edilen ya da edilme aşamasında özkaynağa dayalı araçların miktarı; ii) ihraç edilen ya da edilme aşamasında özkaynağa dayalı araçların gerçeğe uygun değerleri; ve iii) söz konusu gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde kullanılan esas; UFRS 3.67(d) f) birleşme maliyetinin bir kısmı olarak ihraç edilen ya da ihraç aşamasında olan özkaynağa dayalı finansal araçların gerçeğe uygun değerinin belirlenmesinde kullanılan esasa ilişkin olarak, sermaye araçları için el değiştirildiği gün açıklanan herhangi bir piyasa fiyatının bulunmaması durumunda tespit edilen gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde kullanılan önemli varsayımlar açıklanmalıdır; UFRS 3.67(d) g) birleşme maliyetinin bir kısmı olarak ihraç edilen ya da ihraç aşamasında olan özkaynağa dayalı finansal araçların gerçeğe uygun değerinin belirlenmesinde kullanılan esasa ilişkin olarak, özkaynağa dayalı araçlar için el değiştirme tarihinde piyasa fiyatının olması durumunda eğer bu fiyat birleşme maliyetinin hesaplanmasında temel olarak alınmamışsa, aşağıdaki hususları açıklamalıdır: i) ilgili konuyu; ii) piyasa fiyatının kullanılmamasının sebebini; iii) özkaynağa dayalı araçların değerinin tespitinde kabul edilen varsayımlar ve kullanılan yöntemler; ve iv) özkaynağa dayalı araçların tespit edilen fiyatı ile kamuya açıklanan fiyat arasındaki farkın yarattığı toplam değer farklılığı; UFRS 3.67(e) h) birleşme sonrasında elden çıkarılmasına karar verilen faaliyetlere ilişkin ayrıntılı bilgi; UFRS 3.67(f) i) birleşme tarihinde edinilen işletmenin her bir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülük gruplarının kayıt edilen tutarları; UFRS 3.67(f) j) açıklamanın mümkün olmadığı durumlar dışında, birleşme öncesinde bu kalemlerin standartlara uygun olarak kayıtlı tutarları; UFRS 3.67(f) k) birleşme öncesi söz konusu UFRS ye göre belirlenen kayıtlı tutarlarının açıklanmasının mümkün olmaması durumunda, bu durumun gerekçeleri ile birlikte açıklamaları;

3 UFRS 3.67(g) l) edinilen işletmenin tanımlanabilen varlık, borçlar ve koşullu yükümlülüklerinin maliyeti üzerinden net gerçeğe uygun değerindeki edinen işletmenin hak fazlalığı ile ilgili olarak: i) UFRS 3 ün 56. paragrafı uyarınca birleşme işlemi sonrasında gelir olarak kaydedilen fazlalık tutarını; ve ii) bu tutarın gelir tablosunda gösterildiği satırı; UFRS 3.67(h) m) şerefiyenin elde edilmesinde maliyete katkısı olan etkenlerin tanımı; şerefiyeden ayrı kayıt edilmeyen her bir maddi olmayan varlığa ilişkin bilgiler ile bu maddi olmayan varlıkların makul değerlerinin neden güvenilir şekilde tespit edilemediğine ilişkin açıklama; UFRS 3.67(h) n) edinilen işletmenin tanımlanabilen varlık, borçlar ve koşullu yükümlülüklerinin maliyeti üzerinden net gerçeğe uygun değerindeki edinenin işletmenin UFRS 3 ün 56. paragrafı uyarınca kar-zarar hesaplarına alınan fazlalığının tanımı; UFRS 3.67(i) o) açıklamanın mümkün olması durumunda, birleşme işlemi sürecinde edinen işletmenin kar rakamlarına dahil edilen, edinilen işletmenin birleşme işlemi sonrasındaki kar ve zarar rakamına ilişkin bilgiler;ve UFRS 3.67(i) p) açıklamanın mümkün olmaması durumunda, birleşme işlemi sürecinde edinen işletmenin kar rakamlarına dahil edilen, edinilen işletmenin birleşme işlemi sonrasındaki kar ve zarar rakamına ilişkin bilgiler;ve i) durumu; ve UFRS 3.69 ii) bu durumun nedeni. Dönem içinde gerçekleşen işletme birleşmesinin ilk tahakkuk ettirilmesi UFRS 3 ün 62. paragrafındaki gibi geçici olarak belirlenmişse, işletme aşağıdakileri kamuoyuna açıklamalıdır: Mümkün olması durumunda aşağıdaki bilgiler kamuoyuna açıklamalıdır: UFRS 3.70(a) a) dönem içinde gerçekleşen bütün birleşmeler için birleşme tarihinin o dönemin başlangıcında olduğu kabul edilerek, birleşme neticesinde ortaya çıkan işletmenin hasılatı; ve UFRS 3.70(b) b) dönem içinde gerçekleşen bütün birleşmeler için birleşme tarihinin o dönemin başlangıcında olduğu kabul edilerek, birleşme neticesinde ortaya çıkan işletmenin kar veya zararı. UFRS 3.70 UFRS 3 ün 70(a) ve 70(b) paragraflarında (yukarıya bakınız) yer alan bilgilerin açıklanmasının mümkün olmaması durumunda işletme aşağıdakileri kamuoyuna açıklanmalıdır:

4 Standarda UFRS 3.71 UFRS 3.71 Sunum / Açıklama Gereklilikleri Bilanço tarihinden sonra gerçekleşen işletme birleşmeleri Edinen işletme, açıklamanın mümkün olduğu durumlarda, UFRS 3 ün 67(a) ile 67(i) paragrafları arasındaki (yukarıya bakınız) öngörülen bilgileri bilanço tarihi sonrası finansal tabloların yayımlanmasına yönelik onay alınması öncesinde etkilenen her faaliyet kolu için açıklamak durumundadır. Bilanço tarihinden sonra gerçekleşen işletme birleşmelerine ilişkin UFRS 3 te yer alan 71. paragrafta (yukarıya bakınız) öngörülen bilgilerin açıklanmasının mümkün olmaması durumunda, işletme aşağıdakileri açıklamalıdır: UFRS 3.72 Mevcut ya da önceki dönemlerde gerçekleştirilen işletme birleşmelerine ilişkin muhasebeleştirilen düzeltmelerin etkisi Edinen işletme, içinde bulunulan ya da önceki dönemde gerçekleştirilen işletme birleşmeleri ile ilgili olarak, içinde bulunulan dönemde muhasebeleştirilen gelir, gider, hata düzeltmeleri ve diğer düzeltmelerin mali etkilerini finansal tablo kullanıcılarının değerlendirmelerine yönelik olarak açıklamalıdır. Açıklama: Aşağıda yer alan UFRS 3 ün 73. paragrafı bu gerekliliği karşılamak için gereken asgari açıklamaları belirtmiştir. İşletme aşağıda belirtilenleri kamuoyuna açıklamalıdır: UFRS 3.73(a) a) birleşen işletmenin finansal performansının ölçülmesi için önemli olduğu durumlarda, cari raporlama dönemi içinde tahakkuk eden, ve cari dönem içinde veya önceki dönemlerde edinilen tanımlanabilir varlıklar veya üstlenilen yükümlülükler veya üstlenilen koşullu yükümlülükler ile ilişkili olarak cari veya geçmiş dönemde tahakkuk eden her türlü gelir ve gidere ilişkin tutar ve açıklamaları; UFRS 3.73(b) b) bir önceki dönemde gerçekleşmiş bir işletme birleşmesi için ilk muhasebeleştirme geçici olarak belirlenmişse, cari dönemde geçici değerlere yapılan düzeltmelerle ilgili tutar ve açıklamalar; ve UFRS 3.73(c) c) elde eden işletmenin UFRS 3 ün 63. ve 64. paragraflarına uygun olarak cari dönem içinde muhasebeleştirilen ve edinilen işletmenin tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülükleri ile ilgili hata düzeltmeleri ya da bu kalemlerde yapılan düzeltmelere ilişkin olarak UMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar uyarınca açıklamalar. Şerefiyenin kayıtlı değerindeki değişiklikler UFRS 3.74 İşletmeler, dönem içinde şerefiyenin kayıtlı değerindeki değişiklikleri finansal tablo kullanıcılarının değerlendirmeleri amacıyla açıklamakla yükümlüdür. Açıklama: Aşağıda yer alan UFRS 3 ün 75. paragrafı bu gerekliliği karşılamak için gereken asgari açıklamaları belirtmiştir. İşletme, dönem başında ve dönem sonundaki şerefiyenin kayıtlı değerinin değişim tablosunu sunmalı: UFRS 3.75(a) a) dönem başı brüt tutar ve birikmiş değer düşüklüğü karşılıklarını;

5 UFRS 3.75(b) b) birleşme tarihinde UFRS 5 Satış İçin Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler uyarınca, elden çıkarılacaklar arasında yer alan ve satılmak amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan şerefiyeler dışında dönem içinde elde edilen şerefiyeleri; UFRS 3.75(c) c) dönem içinde ertelenmiş vergi varlıklarının sonradan kayıt edilmesi nedeniyle UFRS 3 ün 65.paragrafı kapsamında yapılan düzeltmeleri; UFRS 3.75(d) d) UFRS 5 uyarınca elden çıkarılacaklar arasında yer alan ve satılmak amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan şerefiyeler ile bu kapsamda olmayan ve dönem içinde bilanço dışı bırakılan şerefiyeleri; UFRS 3.75(e) e) UMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü uyarınca dönem içinde muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararlarını; UFRS 3.76 Açıklama: İşletmelerin, bu şarta ek olarak, UMS 36 uyarınca şerefiyenin değer düşüklüğü ve geri kazanılabilir değeri hakkındaki bilgileri açıklamaları gerekmektedir. UFRS 3.75(f) f) UMS 21 Kur Değişiminin Etkileri uyarınca dönem içinde ortaya çıkan net kur farklarını; UFRS 3.75(g) g) dönem içi kayıtlı değerindeki diğer değişiklikleri; ve UFRS 3.75(h) h) dönem sonu brüt tutar ve birikmiş değer düşüklüğü karşılıklarını açıklamalıdır. Ek Bilgi UFRS 3.77 UFRS 3 (yukarıda belirtildiği üzere) uyarınca açıklanması zorunlu tutulan bilgilerin 66, 72 ve 74. paragraflarda belirtilen amaçları karşılamakta yetersiz kalması durumunda işletme, bu amaçları karşılamaya yönelik ek açıklamalar yapmakla yükümlüdür.