IŞIK VE GÖLGE. 1. a) L ve M noktaları yalnız K 1. L noktası yalnız K 1. kaynağından, kaynağından, P ve R noktaları yalnız K 2

Transkript

1 BÖÜ IŞI VE GÖGE IŞTIRR ÇÖZÜER IŞI VE GÖGE a) c) N N O O P P R R pee pee ve noktalaı yalnız kaynağınan, P ve R noktalaı yalnız kaynağınan ışık alabili noktası yalnız kaynağınan, O ve P noktalaı yalnız kaynağınan ışık alabili b) ) N O N O P P R R pee pee noktası yalnız kaynağınan, O noktası yalnız kaynağınan, P noktası yalnız kaynağınan ışık alabili O noktası yalnız kaynağınan, noktası yalnız kaynağınan ışık alabili 0 OPTİ

2 a) c) N N O O P R P R pee pee, N ve P noktalaı he iki kaynaktan a ışık alabili O ve P noktalaı he iki kaynaktan a ışık alabili b) N O P R pee R noktası he iki kaynaktanan a ışık alabili ) N O P pee N, O ve R noktalaı he iki kaynaktan a ışık alabili R OPTİ

3 pee pee 4 pee pee OPTİ

4 5 7 Ι ΙΙ ΙΙΙ pee pee Şekileki I ve III bölgelei yalnız bi kaynaktan ışık alabilecekleinen yaı, II bölgesi ise hiç bi kaynaktan ışık alamayacağınan tam olu Ι ΙΙ ΙΙΙ 6 8 Ι ΙΙ ΙΙΙ pee Şekileki I ve III bölgelei yalnız bi kaynaktan ışık alabilecekleinen yaı, II bölgesi ise hiç bi kaynaktan ışık alamayacağınan tam olu Ι ΙΙ ΙΙΙ pee OPTİ

5 9 pee pee 0 pee pee 4 OPTİ

6 5 pee pee 4 6 pee pee OPTİ5

7 7 9 ı pee pee 8 0 Ι ΙΙ pee ΙΙΙ pee Şekileki I ve III bölgelei yalnız bi kaynaktan ışık alabilecekleinen yaı, II bölgesi ise hiç bi kaynaktan ışık alamayacağınan tam olu Ι ΙΙ ΙΙΙ 6 OPTİ

8 küesel küesel pee pee 4 küesel küesel pee pee OPTİ7

9 5 7 küesel küesel pee pee 6 8 küesel küesel pee pee 8 OPTİ

10 9 küesel pee 0 küesel pee OPTİ9

11 IŞTIRR ÇÖZÜER IŞI VE GÖGE, ve nok ta la ı na ışık kay na ğın - an ışık gel me i ğin en bu nok tala a bu lu nan göz lem ci le ışık kay na ğı nı gö e mez le s lın a nok ta sın a bu lu nan göz lem ci ışık kay na ğı nı in ce bi çem be şek lin e ay ın lık gö ü Bu nu a ih mal ee sek, bu nok ta la a ki göz lem cile ışık kay na ğı nı hiç gö e mez Ü U N N ve P nok ta la ın an ba kan göz lem ci le ışık kayna ğı nın bi kıs mı nı gö ü le Göz lem ci ci sim en uzak laş tı ğın a gö ü ğü kı sım a ha faz la ı Bu u um a P nok ta sın a ki göz lem ci N nok ta sın a ki göz lem ci en, kay na ğın a ha faz la kıs mı nı gö ü Göz lem ci en say am ol ma yan cis min uç kı sım laı na ışın la gön e il i ğin e, kay na ğın gö ül me i ği kı sım a ha a hat bu lu nu U ve Ü nok ta la ın a ki göz lem ci le en ışık kay nağı na ışın la gön e il i ğin e, göz lem ci le in iki si e ta ma men ışık kay na ğı nı gö e bil mek te i Say am ol ma yan ci sim en o la yı gö ü le me yen bi kı sım yok tu U ve Ü göz lem ci le i ışık kay na ğı nı ta ma men gö e bi li yo sa, V ve Y göz lem ci le i a hat lık la gö e bili Bu u um a V ve Y nok ta la ın a ki göz lem ci le e ışık kay na ğı nı yu ka ı a ki şe kil e ki gi bi gö ü R P R nok ta sın an say am ol ma yan cis min uç kı sımla ı na ışın la gön e i ği miz e, R nok ta sın a ki göz lem ci ışık kay na ğı nın alt kıs mı nı gö e mez kaynak N S T ve ya nok ta la ın an ışık kay na ğı na ba kan bi göz lem ci, ışık ka yna ğı nı gö e mez fiekil-i S S nok ta sın an say am ol ma yan cis min uç kı sımla ı na ışın la gön e il i ğin e, S nok ta sın a ki gözlem ci ışık kay na ğı nın üst kıs mı nı gö e mez veya N nok ta la ın an ba kan gözlem ci, say am ol ma yan ci sim en o layı ışık ka yna ğı nı n o ta sı nı gö e mez N nin gö ü ğü kı sım en faz la ı fiekil-ii T T nok ta sın a ki göz lem ci en say am ol ma yan cismin uç kı sım la ı na ışın la gön e il i ğin e, göz lemci nin gö ü ğü kı sım hi lâl şek lin e olu P nok ta sın an ba kan göz lem ci, say - am ol may an ci sim en o la yı ışık kayna ğı nın alt kıs mı nı gö e mez fiekil-iii 40 OPTİ

12 P 5 B V X V Y B ı ı V Y V X pee Göüntülein P noktasına çakışabilmesi için lein t süe sona ı ve B ı konumlaına olmalaı geeki Bu uuma, X Vt 4 V X t V Y t eşitliklei taaf taafa oanlanısa, V X 4 olu V Y Say am ol ma yan ci sim nok ta sın a iken pe e e olu şan tam göl ge nin ya ı ça pı, ben ze üç gen leen, + olu & 4 4 Tam göl ge nin ala nı ise, bu lu nu π(4) 6 π Say am ol ma yan ci sim nok ta sı na ge ti il i ğine, pe e e olu şan tam göl ge nin ya ı ça pı, ben ze üç gen le en, 4 0cm cm 0cm olu Ben ze üç gen leen tam göl ge nin ya ı ça pı, cm olu Göl ge nin şek li a ie sel ola ca ğın an ala nı; π (6) 08 cm olu Tam göl ge nin ala nı ise, 4 6 ( ) 9 ve alan la ı oan la na cak olu sa, olu OPTİ4

13 6 7 cm cm cm cm 6cm O 6cm O 6cm O ay nak nok ta sın a iken pe e üzein e cis min göl ge si nin ala nı 8 cm ol u ğun an, ben ze üç gen le en, + & 6 olu la nı ise, a) π 8 π() π olu 4 ay nak nok ta sı na ge ti il i ğin e cis min göl ge sinin ya ı ça pı, ben ze üç gen le en, & 7 4 olu Olu şan göl ge nin ala nı, olu b) ( ) 98 cm a) En ge lin o ta sı açık ol u ğun an, peee o ta a ay ın lık bi böl ge, et a fına ise şe kil e gös te il i ği gi bi ya ı ay ınlık bölge olu şu y ın lık böl ge nin ya ı ça pı cm ola ca ğın an ala nı, ay ın lık π cm olu b) Şe kil e üç gen le in ben ze li ğin en, cm O 6cm cm O olu Ya ı ay ın lık böl ge nin ala nı, ı yaı π ayınlık (4) 48 6 cm olu 6cm İki kaynağın iki yaı si oluştuğu için lam yaı ayınlık bölgenin alanı, yaı ı yaı 6 7 cm olu 5cm 5cm B O engel x B 5cm 5cm O pee Işık kay na ğı nok ta sı na ge ti il i ğin e, + 5 & 5 olu Olu şan göl ge nin ala nı, ( ) 00 cm 4 4 olu BO ile ı B ı O üç gen le i ben ze ol u ğun an, 0 0 & x olu x a) um nok ta sı na ge ti ilip, mu mun B uç la ınan ışın la gön e il i ğin e, ben ze üç gen leen, ı ı 0 B ı ı & B 5 cm olu b) um nok ta sı na ge ti ilip, mu mun B uç la ınan ışın la gön e il i ğin e, ben ze üç gen le en, ı ı 0 B ı ı & B 6 cm olu 5 4 OPTİ

14 9 a) fl k emeti cm cm cm ü pün şe kil e ki u u mun a pe e üze in e olu şan göl ge mi ni mum u min 4 cm olu cm cm O x O 8cm O 4 4cm O 5 O O ile O O4 üç gen le i ben ze ol u ğun an, x 8 + x b) cm cm vcm cm vcm x 8 + x x 4 cm olu O O ile O O5 üç gen le i ben ze ol u ğun an, Pee üzeineki en büyük, küpün bi yüzeyinin köşegeni, ışık emetine ik tutuluğuna ele eili Bu uuma, nin en büyük alanı, olu max v 4v cm & 4 cm olu 6 a) Tam göl ge nin ala nı, tam π 4 48 cm olu b) N cm O b6cm O 4 4cm O 5 O O4 ile O O5 N üç gen le i ben ze ol uğunan, 0 N & 5 cm olu 0 O x O a O 8cm b O 4 4cm O 5 Tüm göl ge nin ala nı, tüm π 5 75 cm olu Işık kay na ğın an say am ol ma yan cis me üz ve çap az ışın la gön e i ği miz e, pe e e olu şan tam ve ya ı göl ge şe kil e ki gi bi olu Şe kil e ki üç gen le in ben ze li ğin en, Ya ı göl ge nin ala nı, ya ı tüm tam cm olu a b ba a+ b8 a+ a 8 cm cm θ θ O a O b O 4 8cm 4a 8 a cm, b 6 cm bulunu OPTİ4

15 O O O O 4cm pee N t y y O O O 4 O 5 0cm 0cm 0cm 0cm 0cm X a) Tam göl ge nin ya ı ça pı, ışık kay na ğı ve sayam ol ma yan cis min ya ı ça pı na eşit ti π cm olu Cis min hac mi, V 4 π cm olu b) O O ile O O üç gen le i ben ze ol u ğun an, O O & O 6 cm 0 40 Ya ı göl ge nin ala nı, yaı tüm tam π(6) cm olu Pe e üze in e tam göl ge nin ala nı cm ol u ğuna gö e, π t t t cm olu O O 5 ile O 4 O 5 üç gen le i ben ze ol u ğun an, 4 t x x x x x 0+ x & x 0cm olu a) Cismin ya ı ça pı, O O 5 ile O 4 O 5 üç gen le i ben ze ol u ğun an, & cm olu 0 0 b) O O ile O O üç gen le i ben ze ol u ğun an, 4 y y y 4y y + y 0 7y + y 0 7y 0 0 y cm olu 7 Ya ı göl ge nin ya ı ça pı, O O ile O O4 N üç gen le inin ben ze li ğin en, y NO4 0 + y NO NO4 & NO 0cm bulunu Tüm göl ge nin ala nı, tüm π ( NO 4 ) (0) 00 cm Yaı göl ge nin ala nı, ya ı tüm tam cm bu lu nu 44 OPTİ

16 TEST ÇÖZÜER IŞI VE GÖGE 4 pee X Günefl y Dünya nok ta sın an Gü neş e ba kan göz lem ci Gü neş i şe kil e ki gi bi gö ü CEVP C Y Z T Şekile göülüğü gibi yalnız Y ve T noktalaı ışık kaynaklaının yalnız biinen ışık alı CEVP D pee kaynağının cisme uzaklığı atıılığına yaı nin alanı ata, tam nin azalı kaynağının cisme uzaklığı atıılığına yaı nin alanı azalı Peenin cisme olan uzaklığı attıılığına tam ve yaı nin alanı ata CEVP B 5 küe +y pee Işık kay nak la ın an kü e nin uç la ı na ışın la göne i ği miz e pe e e şe kil e ki gi bi tam ve ya ı göl ge olu şu Ben ze üç gen le en, 4 π π () 4π π π π 9 π 4 5π olu CEVP C y kaynak pee ay nak tan cis me şe kil e gös te il i ği gi bi ışın la gön e il i ğin e pe e e tam göl ge ve ya ı göl ge olu şu Pe e çok uza ğa gö tü ü lü se tam göl ge oluş maz Pe e ci sim en uzak laş tı ıl ı ğın a pee e olu şan ya ı göl ge bü yü aynak +y yönüne kayıılığına göl ge y yönüne kaymaya uğa I yagı için kesin bişey söylenemez II ve III yagıla kesinlikle oğuu CEVP E OPTİ45

17 6 9 üzlem ayna tam ı tam yaı ya pee fiekil-i pee fiekil-ii Şekileki benze üçgenleen, 4 4 olu Tam nin alanı; tam π () 4π yaı π (4) π () π ya tam 4 olu ya tam Düzlem ayna ışık kaynağına yaklaştıılısa, tam nin alanı büyü, yaı nin alanı küçülü Işık kaynağı a yaklaştıılısa, tam nin alanı küçülü, yaı nin alanı büyü Pee tan uzaklaştıılısa, tam nin ve yaı nin alanlaı büyü I ve III işlemlei tek başına yapılmalıı CE VP D CEVP D 7 engel 0 ya ay nl k yaı pee yaı 8 ışık kay na ğı ışık kay na ğı na oğ u ha e ket etti i li se, ay ın lık böl ge nin ala nı ata ve ya ı göl genin ala nı azalı CE VP B pee ve ışık kaynaklaınan un kenalaına ışınla göneiliğine peee şekile göülüğü gibi yaı le oluşu CEVP E yaı yaı pee ve ışık kaynaklaınan sayam olmayan un kenalaına ışınla göneiliğine peee şekileki büyüklüklee yaı le oluşu CE VP 46 OPTİ

18 TEST ÇÖZÜER IŞI VE GÖGE pee engel ayınlık bölge 4 pee pee tam I II aynak engele yaklaştıılısa, peeeki ayınlık alan büyü I yagı oğuu Top engele yaklaştıılısa, peeeki ayınlık alan küçülü II yagı oğuu ışık kaynağı ışık kaynağına bi mikta yaklaştıılısa I peesine oluşan tam nin alanı eğişmez, II peesine oluşan tam nin alanı büyü CE VP D Top peeye yaklaştıılısa, peeeki ayınlık alan büyü III yagı oğuu CE VP E 5 küesel pee yaı tam tam pee ya Top ok yönüne haeket ettiilise, Tam nin alanı Yaı nin alanı Büyü üçülü CEVP B yaı tam ve ışık kaynaklaınan say am ol ma yan un ke na la ı na ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi tam ve yaı göl ge le olu şu Benze üçgenleen, & & Daiesel levhanın alanı, olu yaı () c m pee Pee ok yönüne haeket ettiilise, Tam nin alanı Yaı nin alanı 4 7 Değişmez Büyü 4 7 olu CEVP D CE VP B OPTİ47

19 6 nok ta sın an ışık kay na ğı na ba - kan göz lem ci ışık kay na ğın an ışık ala ma ya ca ğın an ka an lık ola ak gö ü 8 G V V 4V nok ta sın an ba kan göz lem ci ışık kayna ğı nı ta ma men gö e bi le ce ğinen göz lem ci kay na ğı şe kil e ki gi bi gö ü G nok ta sın an ba kan göz lem ci sayam ol ma yan ci sim en o la yı ışık kay na ğı nın o ta sın an iti ba en bi kısmı nı gö e mez CEVP C G ve G gözlem ci le i nin gö üş alan la ı şe kil e ki gibi i cis mi b, cis mi b, cis mi ise b yol al ıktan son a G gö zü nün gö üş ala nı içi ne gi e le Gö üş ala nı içi ne gi me sü e le i, 7 üzlem ayna ya tam t t t x V V x V V x V 4V pee t > t > t ol u ğun an I ya gı yan lış tı Benze üçgenleen, 4 & 4 & olu Tam nin alanı, ( 4 ) 6 9 olu Yaı nin alanı ise, yaı () ( 4 ) olu Yaı nin alanı cinsinen, 0 yaı 9 5 olu CEVP G göz lem ci si nin ci sim le i gö me sü esi, t t t ı ı ı ı x V V V ı x V V V ı x 4 V 4V V t ı tı tı ol u ğun an II yagı yan lış tı G gö zü nün cis mi ni gö me sü e si, ıı t ıı x V V V ı ıı t t ol u ğun an II I yagı oğ u u CE VP C 48 OPTİ