Türkiye Rüzgar Enerjisi Sektör Toplantısı ( TÜRES 2017/1 )

Transkript

1 Türkiye Rüzgar Enerjisi Sektör Toplantısı ( TÜRES 2017/1 )

2 TÜRKİYE KURULU GÜCÜ 2017 MART SONU TÜRKİYE KURULU GÜCÜNÜN BİRİNCİL ENERJİ KAYNAKLARINA GÖRE DAĞILIMI (TOPLAM ,3 MW) KATI+SIVI; 667,1; 0,85% SIVI YAKITLAR *; 368,7; 0,47% SIVI+D.GAZ; 3.354,0; 4,26% BİYOKÜTLE**; 520,6; 0,66% JEOTERMAL; 850,8; 1,07% HİDROLİK BARAJLI; ,1; 24,80% DOĞALGAZ; ,0; 28,00% YENİLENEBİLİR; ,8; 44,55% LİNYİT; 9.087,4; 11,48% HİDROLİK AKARSU; 7.232,7; 9,13% TAŞ KÖMÜRÜ + ASFALTİT; 782,5; 0,99% İTHAL KÖMÜR; 7.473,9; 9,44% RÜZGAR; 5.981,4; 7,56% GÜNEŞ; 1.054,1; 1,33% İTHAL KÖMÜR TAŞ KÖMÜRÜ + ASFALTİT LİNYİT DOĞALGAZ SIVI YAKITLAR * ÇOK YAKITLILAR KATI+SIVI ÇOK YAKITLILAR SIVI+D.GAZ BİYOKÜTLE** JEOTERMAL HİDROLİK BARAJLI

3 LİSANSLI RES LER KAPASİTE TAHSİS EDİLEN RÜZGAR SANTRALLERİ MW İŞLETMEDE OLAN RES KAPASİTESİ 5.967* AÇIKLANAN RES KAPASİTELERİ İŞLETMEDEKİ SANTRALLERE AİT GÜÇ ARTIŞI UYGUN BULUNAN VE HENÜZ DEVREYE GİRMEYEN EK KAPASİTE BAĞLANTI ANLAŞMASI İMZALAMIŞ VE HENÜZ DEVREYE GİRMEMİŞ KAPASİTE Yılı Kapasiteleri (Başvurular EPDK tarafından 2015 Nisan ayında alındı) ÜRETİM LİSANSI ALMIŞ ANCAK BAĞLANTI ANLAŞMASI İMZALANMAMIŞ KAPASİTE BAĞLANTI GÖRÜŞÜ VERİLMİŞ ANCAK HENÜZ LİSANS ALMAMIŞ KAPASİTE Yılı Kapasiteleri (Başvurular EPDK tarafından Nisan 2018 yılında alınacak) TOPLAM KAPASİTE GW RES için bağlanabilirlik onayı verilmesine rağmen işletmedeki RES gücü ~5.9 GW ile sınırlı kalmıştır. Teşekkülümüzle imzalanan Sistem Kullanım Anlaşmaları nda yer alan kurulu güç dikkate alınmıştır Lisanssız RES 14.1 MW (206 MW toplam çağrı mektubu)

4 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ İŞLETMEDEKİ KURULU GÜCÜN BAŞVURULARA GÖRE DAĞILIMI 1 Kasım 2007 Öncesi RES Başvuruları 1 Kasım 2007 Çoklu RES Başvuruları 1 Kasım 2007 Tekli RES Başvuruları İşletmedeki RES Kurulu Gücü (MW) İşletmedeki RES'lerin İlk Kurulu Gücü (Güç Artışı Hariç) (MW) İşletmedeki RES'lerin Güç Artışı Kapsamındaki Kısmı (MW) TOPLAM TEİAŞ 4

5 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ RES GÜÇ ARTIRIM TALEPLERİ SON DURUM TEİAŞ A İLETİLEN GÜÇ ARTIRIM TALEPLERİ MW İŞLETMEDEKİ SANTRALLERE AİT GÜÇ ARTIŞI UYGUN BULUNAN ve İŞLETMEYE GİREN KAPASİTE İŞLETMEDEKİ SANTRALLERE AİT GÜÇ ARTIŞI UYGUN BULUNAN ve HENÜZ İŞLETMEYE GİRMEYEN EK KAPASİTE TOPLAM GÜÇ ARTIŞI UYGUN BULUNAN TAHSİS KAPASİTESİ İŞLETMEDEKİ SANTRALLERE AİT GÜÇ ARTIŞI İÇİN GÖRÜŞ BEKLEYEN EK TALEP KAPASİTE 617* * Toplam 39 farklı proje Söz konusu rakam toplam talebi ifade etmekte olup, uygun görülen güç artırım kapasiteleri sistem analizleri ve güç artırım metodolojisi kapsamında değerlendirilerek EPDK ya iletilecektir TEİAŞ 5

6 TEİAŞ 2025 yılı Yenilenebilir Kurulu Güç Dağılımı Nehir Tipi HES 12 GW Puant Yük Tahmini: 69.4 GW GES 9 GW RES 16 GW

7 TEİAŞ 2025 yılı Bahar Minimum Senaryosu KAYNAK TİPİ KURULU GÜÇ (MW) ÜRETİM (MW)* NÜKLEER RÜZGAR GÜNEŞ (PV) JEOTERMAL DİĞER YENİLENEBİLİR SANTRALLER NEHİR TİPİ HES BARAJLI HES İTHALAT TOPLAM DOĞAL GAZ YERLİ KÖMÜR İTHAL KÖMÜR TOPLAM *2025 yılı ilkbahar minimum yüklenme koşullarında öngörülen üretim miktarları

8 SİSTEM İŞLETMESİNİ ZORLAŞTIRAN ETKENLER Baz yük termik santrallerin üretimdeki payının artışı İleri dönem senaryolarındaki Nükleer Santrallerin sisteme entegre olmasıyla baz yük termik santrallerin daha da artması Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının kurulu güçteki oranının artması Yenilenebilir üretimdeki kaynak tipine bağlı olarak (rüzgar hızı, bulutlanma, vb.) görülen dengesizlik Avrupa ile senkron bağlantı hatlarının 3 adet ile sınırlı olması nedeniyle ihracat kapasitesinin düşük olması Minimum yük koşullarında Dengeleme Güç Piyasasındaki (DGP) Yük Atma (YAT) yönünde tersiyer yedek kapasitesinin gittikçe düşmesi Sistemdeki verimi düşük Doğalgaz santrallerinin sistemden çıkmasıyla kurak dönemlerde esnek yük tersiyer kapasitesinin düşmesi

9 SİSTEM İŞLETMESİNDE ESNEKLİK Piyasa Bazlı Yönetim (Redispatch) Üretimin Kısıtlanması Talep Yönetimi Depolama Dinamik Hat Yüklenmelerinin takibi HVDC Şebeke Tasarımı Sistem Topolojisinin Gözden geçirilmesi

10 Nehir tipi HES, RES ve GES üretimlerinin farklı dönemlerde daha yüksek olması, toplamda mevsimsel denge oluşturabilir. DGKÇS ve HES ler üretim değişkenliği ve bölgesel dengesizliklerin dengelenmesi bakımından önemli rol oynayabilir. Yatırım Planındaki 400 kv hatlar modellendiğinde sistemin 16 GW rüzgar 9 GW Güneş seneryosunda güçlü olduğunu göstermiştir. 154 kv şebeke yatırımları, şebekeye bağlanacak üretim-tüketim yatırımlarına daha bağlıdır. Yenilenebilir entegrasyonunun daha yoğun olduğu bölgelerde daha yoğun 154 kv altyapı olması gerekmektedir. Akıllıca konumlandırılması durumunda daha yüksek yenilenebilir entegrasyonu şebekede bulunan kısıtların azaltılmasına faydalı olabilir. Yatırımcılar tarafından şebekede esneklik çözümlerine (özellikle depolama sistemleri) yüksek ilgi oluşabilir. Daha fazla yenilenebilir entegrasyonu daha kapsamlı bir çalışma gerektirecektir. SONUÇLAR

11 PDHES LERİN DÜNYA UYGULAMALARI İran Tayland Avustralya G.Afrika İngiltere G.Kore Fransa Almanya İtalya Amerika Çin Kaynak: A.A.Sertkaya-M.Saraç-M.A.Omar, 2015 PDHES Kurulu Güç(MW) Dünya genelinde PDHES lerin gelişimi Nükleer santrallerin devreye girmesiyle artışa geçmiş ve yenilenebilir enerji kaynaklarının çoğalmasıyla beraber hız kazanmıştır. PDHES kurulu gücü dünya genelinde MW ın üzerindedir (MW)

12 Yenilenebilir Kurulu Gücün Avrupa daki Durumu ÜLKE Almanya Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Dağılımı Güneş Biyokütle Hidrolik Rüzgâr Diğer Yenilenebilir Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 20% 4% 1% 23% 0% 4% PHES Toplam Kurulu Güç (MW) Avusturya Birleşik Krallık Danimarka Fransa İspanya İtalya Yunanistan Türkiye Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 2% 2% 44% 8% 0% 12% Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 11% 2% 1% 11% 0% 4% Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 6% 4% 0% 37% 0% 0% Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 5% 1% 16% 8% 0% 4% Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 7% 1% 14% 22% 0% 5% Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 15% 3% 12% 7% 1% 6% Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 14% 0% 15% 10% 0% 3% Net Üretim Kapasitesi (MW) Yüzde 1% 0,5% 34% 8% 1% 0%

13