İSTATİSTİK DERS NOTLARI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İSTATİSTİK DERS NOTLARI"

Onur Cevdet
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BEŞİKDÜZÜ MESLEK YÜKSEKOKULU İSTATİSTİK DERS NOTLARI BÖLÜM 2 İSTATİSTİK VE GRAFİK ÖĞR. GÖR. COŞKUN ALİYAZICIOĞLU BEŞİKDÜZÜ

2 İstatistik çalışmaları sonucu elde edilen bilgilerin şekil, resim ve çizgilerle gösterilmesine grafik denir. Başlıca kullanılan grafik çeşitleri; 1. Şekil Grafiği, 2. Çizgi Grafiği, 3. Sütun Grafiği ve 4. Daire Grafiğidir. 2

3 GRAFİKLERİN HAZIRLANMASI İstatistik, belirli amaçlar için veri toplama, toplanan verileri tasnif etme, çözümleme ve yorumlama bilimidir. İstatistik, çeşitli alanlarda araştırma yapanların başvurduğu bir bilim dalıdır. İstatistik, bilimsel yöntemler kullanarak elde ettiği bilgileri matematiğe uygulayarak bazı sonuçlara varır. Varılan bu sonuçların sağlıklı olabilmesi için, elde edilen bilgilerin düzenli, iyi toplanmış ve herhangi bir etki altında kalmamış olması gerekir. Araştırma, yapıldığı birimlerin tümünü incelemeye olanak sağlamıyorsa birimlerden örneklem seçilir. Örneklem seçilerek yapılan bilgi toplama işlemine örnekleme denir. İstatistik için gerekli bilgileri topladıktan ve toplanan istatistik bilgilerin özetini yaptıktan sonra, 1. toplanan bilgilerin toplu olarak görülebilmesi ve 2. kolay anlaşılıp yorumlanabilmesi için grafiklerden yararlanılır. 3

4 4

5 BAZI KAVRAMLAR Bilgi Toplama: Belirlenen bir konuda doğru ve kesin bilgiler toplanır Anket Yapma: Önceden hazırlanan sorular sorularak bilgi toplamadır. Örnekleme: Örneğin bir çiftçinin yetiştirdiği elmaların kalitesini belirlemek için elmalardan örnekler alınarak bunların kalitesi incelenip tüm elmaların kalitesi belirlenir. Tablo Oluşturma: Toplanan veriler bir tablo oluşturacak şekilde çetele şeklide yazılır. Yapılan tabloya bir başlık yazılır. Daha sonra oluşturduğumuz tabloları grafik haline dönüştüreceğiz. 5

6 DAİRE GRAFİĞİ Eldeki verilerin daire dilimleri biçiminde sunulmasına daire grafiği denir. Değişkenlerin bir bütün içerisindeki oranları, yüzde veya merkez açı ölçüleri gösterilerek hazırlanır. Her bir dilimin içine veya dilimin yakınındaki bir yere, o değişkenin adı ve yüzdelik dilimi yazılır. Eğer merkez açılar kullanılacaksa her bir değişkene düşen merkez açılar ve bunların toplamları 360 olacak şekilde daire dilimlere ayrılır. 6

7 DAİRE GRAFİĞİ Daire grafikleri ölçülen değerlerin birbiri ile karşılaştırılması için kullanılır. Şirket büyüklükleri, ürün karşılaştırmalarının değerlendirilmesinde daire grafikleri kullanılır. 7

DAİRE GRAFİĞİ Daire grafiği şu şekilde hesaplanır: Toplam kişi sayısı = 35 + 65 + 10 = 110 (360 dereceye eşitlenir) Günlük çalışma saati 1 saat olanların yüzdesi

8 DAİRE GRAFİĞİ Daire grafiği şu şekilde hesaplanır: Toplam kişi sayısı = = 110 (360 dereceye eşitlenir) Günlük çalışma saati 1 saat olanların yüzdesi = / 110 = 114,5 Günlük çalışma saati 2 saat olanların yüzdesi = / 110 = 212,7 Günlük çalışma saati 3 saat olanların yüzdesi = / 110 = 32,8 8

Günlük çalışma saati 1 saat olanların yüzdesi = 360. 35 / 110 = 114,5 Günlük çalışma saati 2 saat olanların yüzdesi = 360.

9 Günlük çalışma saati 1 saat olanların yüzdesi = / 110 = 114,5 Günlük çalışma saati 2 saat olanların yüzdesi = / 110 = 212,7 Günlük çalışma saati 3 saat olanların yüzdesi = / 110 = 32,8 Daire Grafiği şu şekilde çizilir: 32,8 212,7 114,5 9

10 SÜTUN GRAFİĞİ 10

11 SÜTUN GRAFİKLER HANGİ ALANLARDA KULLANILIR Ürün hasılatlarının yıllara dağılımı. Fabrikada üretilen ürünlerin üretim miktarları (aya-yıla göre.) Ülkeler arası üretim karşılaştırması. 11

12 ÇİZGİ GRAFİĞİ Anket, istatistik gibi araştırma sonuçlarını gösteren ve tüm verilerin bir çizgi üzerinde kesiştiği grafik türü. Çizgi grafiği okumak için önce grafik üzerinde bir nokta belirlenir. Bu noktanın yatay ve düşey eksenlerdeki değerlerinden yararlanılır. ÇİZGİ GRAFİĞİNİN KULLANIM ALANLARI NEDİR? Çizgi grafiği meteorolojide, okullarda, mühendislikte, şirketlerde, işletmecilikte, fiziksel ve kimyasal olayların yorumlanmasında, para piyasalarında, satışların karşılaştırılmasında, borsadaki değerlerin ifadesinde kullanılır. Çizgi grafiğinde artan ve azalan değerler net olarak izlenebilir. Aşağıda bir yerleşim yerinin bir haftalık ölçülen sıcaklık değerleri günlere göre belirtilerek çizgi grafiği şeklinde gösterilmiştir. 12

13 ÇİZGİ GRAFİĞİ 13

14 SORULAR 1. Bir öğrenci bir günün % 35 ini uykuya, % 25 ini okula, % 10 unu yola, % 15 ini ders çalışmaya ve % 15 ini de diğer ihtiyaçlarına ayırıyor. Bu öğrencinin bir günlük faaliyetlerinin daire grafiğini gösterelim. 14

15 15

16 16

17 17

18 18

19 19

20 20

21 21

Benzer belgeler

ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU

ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU 4.SINIF MATEMATİK DERSİ PROJESİ PROJE KONUSU : GRAFİKLER, KULLANIM ALANLARI VE GRAFİK UYGULAMALARI HAZIRLAYANLAR : Egem ERASLAN F.Sarper TEK Göktürk ERBAYSAL Mert KAHVECİ ÖNSÖZ