TÜRKİYE DE NEFROLOJİ, DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON REGISTRY OF THE NEPHROLOGY, DIALYSIS AND TRANSPLANTATION IN TURKEY

Transkript

1 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARI PUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE DE NEFROLOJİ, DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON REGISTRY OF THE NEPHROLOGY, DIALYSIS AND TRANSPLANTATION IN TURKEY REGISTRY 2015 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI VE TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ ORTAK RAPORU MINISTRY OF HEALTH AND TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY JOINT REPORT YAYINA HAZIRLAYANLAR / EDITORS Gültekin SÜLEYMANLAR Kenan ATEŞ Nurhan SEYAHİ Başkan / Chairman Genel Koordinatör / General Coordinator Üye / Member Ankara

2 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARI PUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY Önemli Not / Important Note Bu kitabın bütün hakları Türk Nefroloji Derneği ne aittir. Makale ve bulgular kaynak gösterilmeden yeniden yayınlanamaz. All copyrights are reserved for Turkish Society of Nephrology. Articles and figures can not be published without reference. ISBN Dizgi ve Tasarım / Contents and Design: BAYT Bilimsel Arş. Basın Yayın Tanıtım Ltd. Şti. Ziya Gökalp Cad. 30/31, Kızılay Tel Baskı / Printing: Miki Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. Matbaacılar Sitesi, 560 Sk. No. 27, Yanimahalle, Ankara Tel Baskı Tarihi / Printing date: Ekim / October 2016 ii National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

3 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ REGISTRY KURULU TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY REGISTRY COMMITTEE Başkan: Chairman Registry Kurulu Üyeleri: Members of the Registry Committee: Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLAR Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Kenan ATEŞ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Siren SEZER Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Mehmet Rıza ALTIPARMAK İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Prof. Dr. Nurhan SEYAHİ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Prof. Dr. H. Zeki TONBUL Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Prof. Dr. Soner DUMAN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Doç. Dr. İsmail KOÇYİĞİT Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI / MINISTRY OF HEALTH Uzm. Dr. Arif KAPUAĞASI, Dr. Murat ÖZTÜRK, Dr. Pınar GÜNEŞER YAVAŞ, Zehra UZUNDURUKAN, Savaş ÇAMÖZ Pediatrik Nefroloji Koordinatörü / Coordinator for Pediatric Nephrology: Prof. Dr. Sevcan BAKKALOĞLU, Çocuk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri / General Secretary of Pediatric Nephrology Society Veri Toplama ve Yönetimi / Data Collection and Management: Aylin GÖKDUMAN, Burcu TOSUN, PLEKSUS Bilişim Teknolojileri Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu iii

4 ÖNSÖZ / INTRODUCTION Türk Nefroloji Derneği (TND) Ulusal Kayıt ve İstatistik (Registry) faaliyetlerinin 26. yılını doldurmuş bulunuyoruz. Derneğimizi ayrıcalıklı kılan uzun soluklu bu faaliyetin başarısı aslında camiamızın aktif katkısıyla gerçekleşmiştir. Ancak, son yıllarda Sağlık Bakanlığının idari ve tıbbi denetim amacıyla diyaliz hastalarına ait verileri hasta temelli olarak toplamaya başlaması, diyaliz merkezlerindeki eleman eksikliği, veri girişinin tamamen gönüllülük esasına göre yürütülmesi ve sektörde yaşanan motivasyon kaybı gibi nedenler TND Registry çalışmalarına katılımı olumsuz yönde etkilemiş ve anketlerin geri dönüş oranlarında belirgin azalma olmuştur. Anket dönüş oranının düşmesinin getireceği sorunun aşılması için 2015 yılından itibaren uygulamada bazı zorunlu değişiklikler yapılmış ve anket formları ulusal hasta profilini temsil edebilecek seçilmiş bir grup merkeze gönderilmiştir. Sürece sahip çıkan bu merkezler sayesinde verilerin derlenmesi ve yıllık raporun ortaya çıkışı mümkün olmuştur. Registry çalışmalarının sürekliliğini ve güvenilirliğini tehlikeye sokmamak için Sağlık Bakanlığı ile işbirliğine devam edilmiştir ve yeni düzenlenen Türkiye Diyaliz Veri Sistemi nden (TDVS) kümülatif veri desteği alınmıştır. Bunun dışında, DİADER ile endüstrinin kayıtlarından da yararlanılmıştır. Böylece, çeşitli kaynaklardan alınan verilerin doğrulaması ve derlemesi yapılarak daha güvenilir bir yıllık rapor hazırlanmıştır. Ulusal Böbrek Kayıt Sisteminin yıllık raporları, ülkemizde RRT gerektiren son dönem böbrek hastalığının demografik, epidemiyolojik, klinik özellikleri ve tedavi yöntemlerinin durumu ile yıllar içinde bu parametrelerde yaşanan değişimlere ilişkin özgün bilgi kaynağı konumundadır. Son dönem böbrek hastalığının kontrolü ve tedavisine ilişkin ulusal strateji ve yaklaşımların belirlenmesinde başvurulan bilgi kaynaklarının başında gelmektedir. Bilindiği gibi, RRT ne ilişkin verilerimiz 12 yılı aşkın süredir USRDS ve ERA-EDTA Registry raporlarının uluslararası karşılaştırmalar bölümünde yer almaktadır. Bu durum, ülkemizdeki RRT sonuçlarının ABD ve Avrupa sonuçları ile karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır. Kayıt ve İstatistik Kurulunun çeyrek asrı aşan süredir yürüttüğü faaliyetlerin TND nin, hem ulusal hem de uluslararası ölçekte marka değeri olan bir dernek haline gelmesine önemli katkısı olmuştur. Bu bağlamda TND Ulusal Kayıt Sisteminin kurucusu Prof. Dr. Ekrem Erek e ve kurumsal kimliğe ulaşmasındaki değerli katkıları dolayısıyla Prof. Dr. Kamil Serdengeçti ye TND Kayıt ve İstatistik Kurulu adına bir kez daha şükranlarımı sunarım. Uzun süredir Ulusal Böbrek Kayıt Sisteminin mutfağında birlikte çalıştığımız değerli arkadaşlarım Prof. Dr. Kenan Ateş e, Prof. Dr. Nurhan Seyahi ye ve diğer kurul üyelerine, Ulusal Kayıt Sistemi çalışmalarına verdiği büyük destek için TND Başkanı We have completed the 26th anniversary of the Turkish Society of Nephrology (TSN) National Registry and Statistic activities. The success of this long-term activity that makes privileged to our society has been provided by active contribution of our community. In recent years, some reasons such as Turkish Ministry of Health has begun to collect data of the RRT patients for administrative and medical inspection, personnel shortages in dialysis centers, the data entrance on a completely voluntary basis and loss of motivation in the dialysis sector have negatively affected the participation in the TSN Registry activities and a remarkable decrease occurred in the number of filled out of surveys. In order to overcome the challenges of decline in the survey return rate, some compulsory changes have been done since 2015 and questionnaires were sent to a selected group of centers that can represent the national patient profile. Thanks to these centers that supported and took the process seriously, compilation of data and preparation of annual report became possible. Cooperation has been sustained with the Ministry of Health in order not to jeopardize sustainability and reliability of the Registry activities and cumulative data support was taken from the Turkey Dialysis Data System (TDDS) that has been newly organized. Moreover, data of DİADER and industry were used. Thus, a more reliable annual report has been prepared subsequent to verification and compilation of data obtained from different sources. The annual reports of the National Renal Registry System is a unique source of information about demographic, epidemiological and clinic features of end stage renal disease, necessitating RRT in our country and the status of the therapy methods and the changes in those parameters in years. The National Renal Registry is one of major most referred sources of information in determining national strategy and approaches regarding the control and the treatment of end stage renal disease. As it is well known, our data related to RRT are covered by the international section of USRDS and the ERA-EDTA Registry reports for more than 12 years. Thus, this enables comparison of Turkish RRT results against those of the USA and Europe. The activities that the Registry and Statistic Committee has been conducting for more than a quarter century provided significant contribution to the TSN in making it a brand at national and international level. In that context, I would like to thank on behalf of TSN Registry and Statistic Committee once again Prof. Ekrem Erek, the founder of TSN National Registry System and Prof. Kamil Serdengeçti due to his precious contributions to the TSN in generating an institutional identity. Also, I would like to extend my thanks to my friends Prof. Kenan Ateş, Prof. Nurhan Seyahi and other committee members with whom we worked in the kitchen of the iv National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

5 Prof. Dr. Turgay Arınsoy a ve Yönetim Kurulunun değerli üyelerine, kendi veri tabanlarından yararlanma fırsatı tanıyan Sağlık Bakanlığı yetkililerine, DİADER e, Kayıt Sisteminin elektronik alt yapısını oluşturan ve merkezlerden verileri toplayan Pleksus şirketi elemanlarına ve verilerini bizlerle paylaşan merkez sorumlularına şükran ve teşekkürlerimi sunarım. Saygılarımla, Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLAR TND Kayıt ve İstatistik Kurulu Başkanı National Renal Registry System for a long time, and Prof. Turgay Arınsoy, the chairman of TSN for his great support for the efforts of National Registry System, and the esteemed members of the Executive Board, the Ministry of Health officials enabling us to benefit from their own database systems, the personnel of Pleksus firm that formed the electronic infrastructure for the Registry System and collected data from the centers, and the center officials who shared their data with us. Best regards, Prof. Gültekin SÜLEYMANLAR Chairman of the TSN Registry and Statistics Committee Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu v

6 KISALTMALAR / ABBREVIATIONS APD BTx ESA HD HT İYE mnb PD RRT SAPD SDBY TND VUR Aletli periton diyalizi Böbrek transplantasyonu Eritropoezi stimüle edici ajan Hemodiyaliz Hipertansiyon İdrar yolu enfeksiyonu Milyon nüfus başına Periton diyalizi Renal replasman tedavisi Sürekli ayaktan periton diyalizi Son dönem böbrek yetmezliği Türk Nefroloji Derneği Veziko-üreteral reflü APD CAPD ESA ESRD HD HT KTx PD pmp RRT TSN UTI VUR Automatic peritoneal dialysis Continuous ambulatory peritoneal dialysis Erythropoiesis stimulating agent End stage renal disease Hemodialysis Hypertension Kidney transplantation Peritoneal dialysis Per million population Renal replacement therapy Turkish Society of Nephrology Urinary tract infection Vesico-ureteral reflux vi National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

7 İÇİNDEKİLER / CONTENTS Sayfa /Page Türkiye de Renal Replasman Tedavisi: Genel Bilgiler / Renal Replacement Therapy in Turkey: General Considerations Hemodiyaliz / Hemodialysis Periton Diyalizi / Peritoneal Dialysis Böbrek Transplantasyonu / Kidney Transplantation Pediatrik Hemodiyaliz / Pediatric Hemodialysis Pediatrik Periton Diyalizi / Pediatric Peritoneal Dialysis Pediatrik Böbrek Transplantasyonu / Pediatric Kidney Transplantation Yıllık Registry den Rakamlar / Figures from Registry of 26 Years Uluslararası Karşılaştırmalar / International Comparisons Kayıt Sistemine Katılan Merkezler / Centers Included in the Registry Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu vii

8

9 TÜRKİYE DE RENAL REPLASMAN TEDAVİSİ: GENEL BİLGİLER RENAL REPLACEMENT THERAPY IN TURKEY: GENERAL CONSIDERATION

10

11 Genel İnsidans General Incidence TABLO yılı içinde ilk kez RRT ne başlayan hastaların (çocuk hastalar dahil) uygulanan RRT tipine göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident RRT patients (including pediatric patients) according to RRT type in Hemodiyaliz / Hemodialysis Periton diyalizi / Peritoneal dialysis Transplantasyon / Transplantation * Toplam / Total * Preemptif Tx / Preemptive Tx Genel insidans / General incidence = mnb / ppm Genel Prevalans General Prevalence TABLO yılı sonu itibarıyla kronik HD/PD programında veya fonksiyone greftle izlenmekte olan tüm hastaların (çocuk hastalar dahil) RRT tipine göre dağılımı. TABLE 2. Distribution of chronic HD/PD patients or patients followed with functioning graft (including pediatric patients) according to RRT type as of the end of Hemodiyaliz / Hemodialysis Periton diyalizi / Peritoneal dialysis Transplantasyon / Transplantation * Toplam / Total * Yaklaşık sayı / Approximate number Genel prevalans / General prevalence = mnb / ppm Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 3

12 1200 Sayı (mnb) / Count (ppm) Yıl / Year İnsidans / Incidence Prevalans / Prevalence ŞEKİL 1. Türkiye de RRT gerektiren SDBY insidansı ve prevalansı. FIGURE 1. Incidence and prevalence of ESRD requiring RRT in Turkey. TABLO yılı sonu itibarıyla RRT (HD/PD/BTx) uygulanan merkez sayıları. TABLE 3. Number of RRT centers (HD/PD/KTx) as of the end of Yaş / Age Sağlık Bakanlığı / Ministry of Health Üniversite / University Hemodiyaliz / Hemodialysis Periton Diyalizi / Peritoneal Dialysis Transplantasyon / Transplantation Özel / Private Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla HD cihaz sayıları. TABLE 4. Number of HD machines as of the end of Sağlık Bakanlığı / Ministry of Health Üniversite / University Özel / Private Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

13 Değerlendirme / Discussion 2015 yılında Türkiye de renal replasman tedavisi gerektiren son dönem kronik böbrek hastalığı nokta prevalansı milyon nüfus başına olarak saptanmıştır (bu sayıya çocuk hastalar dahildir) yılında Türkiye de renal replasman tedavisi insidansı milyon nüfus başına olarak hesaplanmıştır (çocuk hastalar dahil) (yeni transplant yapılan hastalardan yalnızca preemptif olanlar hesaba dahil edilmiştir). Prevalansın yıllar içinde kararlı bir artış trendi içinde olduğu görülmektedir. İnsidans ile ilgili olan trend ise prevalansdaki kadar net değildir. Özellikle 2012 yılında insidansta bir azalma olduğu dikkati çekmektedir. Bu tarihten (2012) itibaren insidans ve prevalans rakamlarının hesaplanmasında Sağlık Bakanlığı tarafından toplanılan hasta bazlı veriler kullanılmaya başlanmıştır. Daha önceki yıllarda ise Türk Nefroloji Derneği nin topladığı merkez bazlı veriler kullanılmaktaydı. Veri toplama yöntemleri arasındaki değişikliğin insidans rakamlarında görülen düşüşün nedeni olabileceği düşünülmüştür. Nitekim, 2015 yılı itibarıyla insidans verisinin son üç yılla uyumlu ve durağan bir seyri olduğu görülmektedir. For the year 2015, the point prevalence of end stage renal disease needing renal replacement therapy is found as in Turkey (including pediatric patients). For the year 2015, the incidence of renal replacement therapy is found as in Turkey (including pediatric patients) (from new transplanted cases only the preemptive ones are included). A clear trend of increase is seen in the number of prevalent patients. However the trend in the number of incident patients is not as clear. Specifically there is a remarkable reduction in incidence in the year Since this year (2012) incidence and prevalence calculations were done using patient based data collected by the Ministry of Health. However in previous years, center based data collected by Turkish Society of Nephrology was used. We suggested that changes in data collection methods in the last years could be a major cause of this noticeable change in incidence numbers. In line with this suggestion this year we found that the incidence number is parallel to previous 3 years and is nearly stationary. Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 5

14

15 HEMODİYALİZ HEMODIALYSIS

16

17 Hemodiyaliz İnsidansı Incidence of Hemodialysis TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların HD tipine göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident HD patients according to HD type in Merkezde standart HD / Standard HD in center Hemodiyafiltrasyon / Hemodiafiltration Hemofiltrasyon / Hemofiltration Evde HD / Home HD Toplam / Total TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 2. Age and gender distribution of incident HD patients in Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan diyabetik nefropatili insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı (62 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 3. Age and gender distribution of incident HD patients with diabetic nephropathy in 2015 (according to the data obtained from 62 centers). Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 9

18 TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı (60 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 4. Distribution of incident HD patients according to etiology in 2015 (according to the data obtained from 60 centers). Diabetes mellitus / Diabetes mellitus Tip 1 DM / Type 1 DM Tip 2 DM / Type 2 DM Hipertansiyon / Hypertension * Glomerülonefrit / Glomerulonephritis Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis Amiloidoz / Amyloidosis Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occurred due to chronic renal failure. Hemodiyaliz Hastalarında Diyalize Başlama Dönemi Dialysis Starting Period in Hemodialysis Patients TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD e başlayan insidan hastaların diyalize başlangıç durumlarına göre dağılımı (62 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 5. Distribution of incident HD patients according to the initial approach of RRT in 2015 (according to the data obtained from 62 centers). Acil / Urgent Programlı / Scheduled Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

19 TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD e başlayan insidan hastalardan diyalize acil olarak başlanan hastaların başlangıç endikasyonlarına göre dağılımı. TABLE 6. Distribution of incident HD patients who have urgently started hemodialysis, according to indications in Hipervolemi / Hypervolemia İnatçı bulantı-kusma / Persistent nausea-vomiting Hiperkalemi / Hyperkalemia Kontrolsüz asidoz / Uncontrolled acidosis Üremik perikardit / Uremic pericarditis Üremik ensefalopati / Uremic encephalopathy Üremiye bağlı kanama diyatezi / Hemorrhagic diathesis Diğer / Other Toplam / Total TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD e başlayan insidan hastaların diyalize başlangıç sırasındaki laboratuvar bulgularına göre dağılımı. TABLE 7. Distribution of incident HD patients according to the initial laboratory data in % % % % <4.0 mg/dl mg/dl mg/dl 10.0 mg/dl Toplam Total Serum kreatinin / Serum creatinine <3.5 gr/dl gr/dl gr/dl 4.5 gr/dl Serum albümin / Serum albumin <3.5 mmol/l mmol/l mmol/l 7.5 mmol/l Serum potasyum / Serum potassium <8.5 mg/dl mg/dl mg/dl 12.0 mg/dl Serum kalsiyum / Serum calcium <3.5 mg/dl mg/dl mg/dl 7.5 mg/dl Serum fosfor / Serum phosphorus <8.0 gr/dl gr/dl gr/dl 12.0 gr/dl Hemoglobin / Hemoglobin Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 11

20 TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD e başlayan insidan hastaların başlangıç sırasındaki eşlik eden / komorbid durumlara göre dağılımı (toplam 1423 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 8. Distribution of incident HD patients according to concomitant / comorbid conditions in 2015 (according to the data obtained from total 1423 patients). Diabetes mellitus / Diabetes mellitus İskemik kalp hastalığı / Ischemic heart disease Konjestif kalp yetersizliği / Congestive heart failure Kronik akciğer hastalığı / Chronic pulmonary disease Malignite / Malignancy Serebrovasküler hastalık / Cerebrovascular disease Periferik arter hastalığı / Peripheral arterial disease Kronik karaciğer hastalığı / Chronic liver disease Diğer / Other Hemodiyaliz Prevalansı Prevalence of Hemodialysis TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının HD tipine göre dağılımı. TABLE 9. Distribution of prevalent HD patients according to HD type as of the end of Merkezde standart HD / Standard HD in center Hemodiyafiltrasyon / Hemodiafiltration Evde HD / Home HD Hemofiltrasyon / Hemofiltration Tipi belli değil / Unknown type Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

21 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 10. Age and gender distribution of prevalent HD patients as of the end of Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla evde diyaliz uygulanan prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 11. Age and gender distribution of prevalent home HD patients as of the end of Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla diyabetik nefropatili prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı (61 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 12. Age and gender distribution of prevalent HD patients with diabetic nephropathy in 2015 (according to the data obtained from 61 centers). Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 13

22 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının etyolojik nedenlere göre dağılımı (60 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 13. Distribution of prevalent HD patients according to etiology as of the end of 2015 (according to the data obtained from 60 centers). Diabetes mellitus / Diabetes mellitus Tip 1 DM / Type 1 DM Tip 2 DM / Type 2 DM Hipertansiyon / Hypertension * Glomerülonefrit / Glomerulonephritis Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases Amiloidoz / Amyloidosis Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occurred due to chronic renal failure. TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyaliz süresine göre dağılımı. TABLE 14. Distribution of prevalent HD patients according to duration of dialysis as of the end of yıl / years yıl / years yıl / years yıl / years >20 yıl / years Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

23 Hemodiyaliz Hastalarında Damar Erişim Yolu Vascular Access in Hemodialysis Patients TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD e başlayan insidan hastaların HD başlangıcındaki damar erişim yoluna göre dağılımı. TABLE 15. Distribution of incident HD patients according to the type of vascular access in AV fistül / AV fistula AV greft / AV graft Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter Geçici (tünelsiz) kateter / Temporary (untunnelled) catheter Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının halen kullanılmakta olan damar erişim yoluna göre dağılımı. TABLE 16. Distribution of prevalent HD patients according to vascular access still being used as of the end of AV fistül / AV fistula AV greft / AV graft Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter Geçici (tünelsiz) kateter / Temporary (untunnelled) catheter Toplam / Total TABLO yılı içinde geçici (tünelsiz) kateter yerleştirilen kronik HD hastalarının kateter yerleştirme yerine göre dağılımı (60 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 17. Distribution of chronic HD patients with catheter according to the place of the catheter in 2015 (according to the data obtained from 60 centers). İnternal juguler ven / Internal jugular vein Femoral ven / Femoral vein Eksternal juguler ven / External jugular vein Subklavian ven / Subclavian vein Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 15

24 Hemodiyaliz Hastalarında Diyaliz Reçetesi Dialysis Prescriptions in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının hemodiyalize giriş sıklığına göre dağılımı. TABLE 18. Distribution of prevalent HD patients according to HD frequency as of the end of Haftada 1 kez / Once weekly Haftada 2 kez / Twice weekly Haftada 3 kez / 3 times weekly >Haftada 3 kez / >3 times weekly Toplam / Total TABLO 19. Prevalan HD hastalarında 2015 yılı içinde tüketilen diyalizer tiplerinin dağılımı. TABLE 19. Distribution of dialyser type in prevalent HD patients in Düşük akışlı / Low-flux Yüksek akışlı / High-flux Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyalizer yüzey alanına göre dağılımı. TABLE 20. Distribution of prevalent HD patients according to dialyser surface area as of the end of <1.0 m m m m >1.8 m Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

25 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının kan akım hızına göre dağılımı. TABLE 21. Distribution of prevalent HD patients according to blood flow velocity as of the end of <200 ml/dk / ml/min ml/dk / ml/min ml/dk / ml/min >400 ml/dk / ml/min Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyalizat potasyum konsantrasyonuna göre dağılımı (57 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 22. Distribution of prevalent HD patients according to dialysate potassium concentration as of the end of 2015 (according to the data obtained from 57 centers). 1.0 mmol/l mmol/l mmol/l Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyalizat kalsiyum konsantrasyonuna göre dağılımı (58 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 23. Distribution of prevalent HD patients according to dialysate calcium concentration as of the end of 2015 (according to the data obtained from 58 centers) mmol/l mmol/l mmol/l Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 17

26 Hemodiyaliz Hastalarında Diyaliz Yeterliliği Dialysis Adequacy in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının Kt/V üre değerine göre dağılımı. TABLE 24. Distribution of prevalent HD patients according to Kt/V urea value as of the end of > Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Hipertansiyon Hypertension in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyaliz seansı öncesi hipertansiyon durumuna göre dağılımı (56 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 25. Distribution of prevalent HD patients according to hypertension status before the dialysis session as of the end of 2015 (according to the data obtained from 56 centers). İlaç yok, KB <140/90 mmhg / Untreated, BP <140/90 mmhg İlaç var, KB <140/90 mmhg / Treated, BP <140/90 mmhg İlaç yok, KB 140/90 mmhg / Untreated, BP 140/90 mmhg İlaç var, KB 140/90 mmhg / Treated, BP 140/90 mmhg Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında antihipertansif ilaç kullanımı (57 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 26. Antihypertensive drug usage in prevalent HD patients as of the end of 2015 (according to the data obtained from 57 centers). Kullanmayan / Not using ilaç / 1 drug ilaç / 2 drugs >2 ilaç / >2 drugs Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

27 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının kullanılan antihipertansif ilaç türlerine göre dağılımı (57 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 27. Distribution of prevalent HD patients according to type of antihypertensive drug as of the end of 2015 (according to the data obtained from 57 centers). Kalsiyum kanal blokeri / Calcium channel blocker Beta bloker / Beta blocker Diüretik / Diuretic ACE inhibitörü / ACE inhibitör Anjiotensin reseptör blokeri / Angiotensin receptor blocker Alfa bloker / Alpha blocker Diğer / Other Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Serum Albumin Level in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum albümin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 28. Distribution of prevalent HD patients according to serum albumin level (mean value of last 3 months) as of the end of <3.5 gr/dl gr/dl >4.0 gr/dl Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 19

28 Hemodiyaliz Hastalarında Anemi Anemia in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının hemoglobin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (59 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 29. Distribution of prevalent HD patients according to hemoglobin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 59 centers). <8.0 gr/dl gr/dl gr/dl gr/dl > gr/dl Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının transferrin satürasyonu değerine göre (son 6 ayın ortalaması) dağılımı (56 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 30. Distribution of prevalent HD patients according to transferrin saturation (mean value of last 6 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 56 centers). <% 20 / <20% % / % % / % % 50 / 50% Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının ferritin düzeyine göre (son 6 ayın ortalaması) dağılımı (59 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 31. Distribution of prevalent HD patients according to ferritin level (mean value of last 6 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 59 centers). <100 ng/ml ng/ml ng/ml ng/ml ng/ml >1200 ng/ml Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

29 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının ESA tedavisine göre dağılımı (55 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 32. Distribution of prevalent HD patients according to ESA therapy as of the end of 2015 (according to the data obtained from 55 centers). Halen ESA kullanıyor / Using currently Daha önce ESA kullanmış, ancak halen kullanmıyor / Have received before, but not using currently de hiç ESA kullanmamış / Never used ESA in Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının demir tedavisine göre dağılımı (59 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 33. Distribution of prevalent HD patients according to iron therapy as of the end of 2015 (according to the data obtained from 59 centers). Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Oral demir / Oral iron Parenteral demir / Parenteral iron Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Mineral-Kemik Metabolizması Mineral-Bone Metabolism in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum fosfor düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (60 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 34. Distribution of prevalent HD patients according to serum phosphorus level (mean value of last 3 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 60 centers). <3.5 mg/dl mg/dl mg/dl mg/dl mg/dl >7.5 mg/dl Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 21

30 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum kalsiyum düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (60 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 35. Distribution of prevalent HD patients according to serum calcium level (mean value of last 3 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 60 centers). <8.4 mg/dl mg/dl mg/dl >10.2 mg/dl Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum PTH düzeyine göre (son 6 ayın ortalaması) dağılımı (62 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 36. Distribution of prevalent HD patients according to serum PTH level (mean value of last 6 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 62 centers). <150 pg/ml pg/ml pg/ml pg/ml >1000 pg/ml Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı (62 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 37. Phosphate binder agents usage in prevalent HD patients as of the end of 2015 (according to the data obtained from 62 centers). Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Kalsiyum asetat / Calcium acetate Sevelamer / Sevelamer Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate Alüminyum / Aluminum Kalsiyum asetat + Sevelamer / Calcium acetate + Sevelamer Kalsiyum karbonat + Sevelamer / Ca carbonate + Sevelamer Diğer / Other Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

31 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında sekonder hiperparatiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar (62 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 38. Drugs using secondary hyperparathyroidism in prevalent HD patients as of the end of 2015 (according to the data obtained from 62 centers). Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Oral D vitamini / Oral vitamin D İntravenöz D vitamini / Intravenous vitamin D D vitamini analoğu / Vitamin D analog Kalsimimetik / Calcimimetics D vitamini + Kalsimimetik / Vitamin D + Calcimimetics D vit. analoğu + Kalsimimetik / Vit. D analog + Calcimimetics Toplam / Total TABLO yılı içinde paratiroidektomi yapılan prevalan HD hasta sayısı (62 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 39. Number of prevalent HD patients performed parathyroidectomy in 2015 (according to the data obtained from 62 centers). Paratiroidektomi yapılan / Parathyroidectomy performed 39 / Hemodiyaliz Hastalarında Viral Seroloji Viral Serology in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında hepatit serolojisi. TABLE 40. Hepatitis serology in prevalent HD patients as of the end of HBsAg (+) Anti-HCV (+) HBsAg (+), Anti-HCV (+) HBsAg (-), Anti-HCV (-) Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 23

32 TABLO yılı sonu itibarıyla kronik HD hastalarında HIV serolojisi. TABLE 41. HIV serology in chronic HD patients as of the end of HIV (+) HIV (-) Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Sigara Alışkanlığı Smoking Habits in Hemodialysis Patients TABLO 42. Prevalan HD hastalarında sigara içme durumu (52 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 42. Smoking status in prevalent HD patients (according to the data obtained from 52 centers). Hiç sigara içmemiş / Never smoked Daha önce sigara kullanmış, ancak halen içmiyor / Previously smoked, but not smoking currently Halen sigara içiyor / Active smoker Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Malignite Malignancy in Hemodialysis Patients TABLO yılında kanser tanısı ile izlenen prevalan HD hastaları (toplam 5414 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 43. Prevalent HD patients followed with cancer diagnosis in 2015 (according to the data obtained from total 5414 patients) yılından önce kanser tanısı alanlar / Diagnosed prior to yılında kanser tanısı alanlar / Diagnosed in Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

33 TABLO 44. Maligniteli prevalan HD hastalarında kanser tiplerinin dağılımı. TABLE 44. Distribution of cancer types in prevalent HD patients with malignancy. Meme kanseri / Breast cancer Akciğer kanseri / Lung cancer Prostat kanseri / Prostate cancer Multipl miyelom / Multiple myeloma Kolorektal kanser / Colorectal cancer Mesane kanseri / Bladder cancer Böbrek kanseri / Kidney cancer Lenfoma / Lymphoma Yumuşak doku kanseri / Soft tissue cancer Mide kanseri / Gastric cancer Baş-boyun kanseri / Head and neck cancer Tiroid kanseri / Thyroid cancer Diğer / Other Toplam / Total TABLO 45. Maligniteli prevalan HD hastalarının ESA kullanımına göre dağılımı (toplam 5414 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 45. Distribution of prevalent HD patients with malignancy according to ESA usage (according to the data obtained from total 5414 patients). ESA kullanan / Using ESA ESA kullanmayan / Not using ESA Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 25

34 Hemodiyaliz Hastalarında Kardiyovasküler Olaylar ve Girişimler Cardiovascular Events and Interventions in Hemodialysis Patients TABLO 46. Prevalan HD hastalarında 2015 yılı içinde gelişen KV olaylar ve yapılan girişimler (toplam 5414 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 46. CV events and interventions in prevalent HD patients in 2015 (according to the data obtained from total 5414 patients). İskemik kalp hastalığı / Ischemic heart disease Periferik arter hastalığı / Peripheral arterial disease Konjestif kalp yetersizliği / Congestive heart failure Serebrovasküler hastalık / Cerebrovascular disease Atrial fibrilasyon / Atrial fibrillation Koroner anjioplasti-stent / Coronary angioplasty-stenting Periferik arter anjioplasti-stent / Peripheral arterial angioplasty-stenting Koroner by-pass cerrahisi / Coronary bypass surgery Alt ekstremite ampütasyonu / Lower extremity amputation Kalp kapak cerrahisi / Heart valve surgery Karotis arter anjioplasti-stent / Carotid artery angioplastystenting TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında KV sisteme yönelik ilaç kullanımı (toplam 5414 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 47. CV drugs usage in prevalent HD patients as of the end of 2015 (according to the data obtained from total 5414 patients). Aspirin Statin Warfarin National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

35 Hemodiyaliz ve Ölümler Hemodialysis and Deaths TABLO 48. Prevalan HD hastalarından 2015 yılında ölenlerin yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 48. Age and gender distribution of prevalent HD patients died in Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılında ölen prevalan HD hastalarının ölüm nedenlerine göre dağılımı (62 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 49. Distribution of prevalent HD patients died in 2015, according to the cause of death (according to the data obtained from 62 centers). Kardiyovasküler / Cardiovascular Malignite / Malignancy Serebrovasküler / Cerebrovascular İnfeksiyon / Infection Akciğer yetmezliği / Pulmonary failure Karaciğer yetmezliği / Hepatic failure Gastrointestinal kanama / Gastrointestinal bleeding Diyalize girmeyi reddetme / Refusal of dialysis treatment Diğer / Other Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 27

36 Değerlendirme / Discussion Hemodiyaliz, ülkemizde en sık uygulanan RRT yöntemidir. Hemodiyalize yeni başlayan hasta sayısında geçen yıla göre hafif bir azalma vardır. Prevalan hasta sayısında ise geçen seneye göre hızı azalsa da artış devam etmektedir. Evde HD yapan hasta sayısının 300 e ulaşması dikkat çekmiştir. Son dönem böbrek yetmezliği etyolojisinde diabetes mellitus en sık rastlanan nedendir. Etyolojide yüksek oranda bulunan hipertansiyonun primer mi, yoksa tespit edilmemiş başka bir nedene bağlı olarak gelişen renal yetersizliğe sekonder mi olduğu tartışmalıdır. Hastaları 90 ından fazlasında haftada 3 seans diyaliz tedavisi uygulanmaktadır. Veriler geçen yıla yakındır yılında düzenli HD tedavisine yeni başlayan hastalarda damara ulaşım yolu olarak % 29.3 hastada tünelsiz (geçici), % 27.4 hastada tünelli (kalıcı) kateterizasyon, % 42.9 hastada ise AV fistül kullanılmıştır. Hastaların büyük kısmında HD başlangıcından itibaren AV fistül kullanılması olumlu bir durumdur yılı sonu itibarıyla izlemde olan düzenli HD hastalarında ise en sık kullanılan damara erişim yolu AV fistüldür (% 80.3). Prevalan hastalarda kateter (tünelli ve tünelsiz) kullanım oranı % 18 dir. Takipteki hastalarda yüksek oranda AV fistül kullanımı ülkemizdeki HD tedavisi açısından olumlu ve istenilen bir bulgudur. Ancak, geçen yıllara göre fistül kullanım oranında azalma olduğu görülmektedir. Ayrıca fistül kullanımının bir trend şeklinde azalmaya devam etmesi üzerinde durulması gereken bir durumdur. Bu durum, damar erişim yolu problemli olan diyabetik ve yaşlı hastaların artışına bağlı olabilir. Ancak, bu durumun Hemodialysis is the most commonly used RRT method in Turkey. Number of incident patients on hemodialysis was slightly decreased. The number of prevalent patients continues to increase with a slower pace. It should be noted that the number of home HD patients reached 300. Diabetes mellitus is the most common etiology of end stage renal disease, followed by hypertension. However, it is not clear whether this high rate of hypertension is linked to primary hypertensive nephrosclorsis or secondary hypertension, due to underlying kidney disease. The number of HD session per week is three times for more than 90% of the patients. This data is similar to previous year. Route of vascular access in HD patients newly started routine HD treatment in the year 2015 are untunnelled (temporary) catheterization by 29.3%, tunnelled (permanent) catheterization by 27.4% and AV fistula by 42.9%. AV fistula was used in most of the patients from the beginning of HD. Main vascular access route in routine HD patients as of the end of 2015 is AV fistula by 80.3%. Catheter use rate (tunnelled or untunnelled) in patients under follow-up is found as 18%. High rate of AV fistula use in patients under follow-up is a positive and desired figure by means of HD treatment in our country. However, it should be noted that there is a slowly progressing downtrend in AV fistula use this may be caused by the increase in the number of patients with vascular access problem such as diabetic and old patients. However, this cituation must not cause to a permanent change in the usual routine for vascular access creation. 28 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

37 damar erişim yolu oluşturulması rutininde kalıcı bir yaklaşım değişimine yol açmasına engel olunmalıdır. Hemodiyaliz hastalarında hipertansiyon oranı % 41.5 bulunmuştur. Bu hastaların 1/3 den fazlasında kan basıncı kontrol altında değildir. Beslenmenin göstergelerinden biri olan serum albümin düzeyi HD hastalarını 86.6 sında 3.5 gr/dl nin üzerindedir. Hemodiyaliz hasta popülasyonumuzda ESA kullanım oranı % 55.3 dür ve geçen yıla benzer seviyededir. Düzenli HD tedavisi gören hastalarda fosfat bağlayıcı seçiminde kalsiyum asetat ilk sırada yer almıştır, bunu Sevelamer takip etmektedir Yeni HD hastalarını 47.5 inde diyalize acil koşullarda başlanmaktadır. Böbrek hastalıklarının erken teşhisi, nefroloğa erken yönlendirme, hasta eğitimi gibi faktörlerle bu oran düşürülebilir. Yeni HD hastalarını 43.7 inde diyalize başlama sırasında kreatinin 6 mg/dl veya üstündedir. Bu MDRD formülüne göre 50 yaşındaki beyaz ırktan bir erkek için yaklaşık 11 ml/dk/1.73m 2 kadın için ise 7 ml/dk/1.73m 2 lik bir GFH değerine tekabül etmektedir. Hastaları 90 ında Kt/V üre değeri 1.2 nin üstündedir. Genel olarak diyalizin yeterli dozda yapıldığı söylenebilir. Hemodiyaliz hastalarında en sık rastlanan ölüm nedeni kardiyovasküler hastalıklardır (% 46). Bu durum renal ve kardiyovasküler patolojiler arasındaki ilişkinin bir sonucu olarak kabul edilebilir. Bunu malignite, serebrovasküler hastalık ve infeksiyonlar izlemektedir. Registry verilerinin yıllar içindeki değişimi incelenirken trend oluşturan değişimlerin dikkate alınması daha doğru olabilir. Gerçek bir değişimle ilişkili olmayan yıllık oynaklıklar; veri toplama yöntemi, merkez özellikleri, veri setinin özelliği gibi birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. The rate of hypertension among HD patients is found as 41.5%. Blood pressure is not under control in more than 1/3 of these patients. Serum albumin level, which is an indicator of nutrition, is over 3.5 g/dl in 86.6% of HD patients. ESA usage rate (55.3%) is similar to the data of previous year. Calcium acetate is the most common phosphate binding agent, followed by Sevelamer in routine HD patients. In 47.5% of patients HD has been started urgently. This number is similar to previous year. Early diagnosis of the renal diseases, referring patients to a nephrologist in an early phase and patient training may lead to decrease in this rate. Creatinine level is 6 mg/dl in approximately 43.7% of the incident HD patients. According to MDRD formula this number corresponds to approximately 11 ml/min/1.73 m 2 GFR for a 50 years old white male and to 7 ml/min/1.73 m 2 for a same age female. Kt/V urea was over 1.2 in 90% of the patients. Dialysis dose was adequate in the majority of the HD patients. With a rate of 46%, cardiovascular diseases are the most common death causes in HD patients. This finding might be considered as a result of close relationship between renal and cardiovascular pathologies. Malignancies, cerebrovascular diseases, and infections are the following causes. During the evaluation of registry data, it would be more appropriate to look at the trends rather than yearly changes. Yearly volatility in data that is not associated with real changes can be caused by many different factors such as; data collection methods, factors related to data center and factors related to data set. Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 29

38

39 PERİTON DİYALİZİ PERITONEAL DIALYSIS

40

41 Periton Diyalizi İnsidansı Incidence of Peritoneal Dialysis TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne (SAPD/APD) başlayan insidan hasta sayısı. TABLE 1. Number of incident PD (CAPD/APD) patients in Toplam PD hastası / Total PD patients * * Baxter ve Fresenius Medical Care verilerine göre. * According to the data from Baxter and Fresenius Medical Care. TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan insidan hastaların PD tipine göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 2. Distribution of incident PD patients according PD type in 2015 (according to the data obtained from 37 centers). SAPD / CAPD APD / APD Toplam / Total TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne (SAPD/APD) başlayan insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 3. Age and gender distribution of incident PD (CAPD/APD) patients in 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 33

42 TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan diyabetik nefropatili insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 4. Age and gender distribution of incident PD patients with diabetic nephropathy in 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan insidan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 5. Distribution of incident PD patients according to etiology in 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Hipertansiyon / Hypertension * Diabetes mellitus / Diabetes mellitus Tip 1 DM / Type 1 DM Tip 2 DM / Type 2 DM Glomerülonefrit / Glomerulonephritis Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy Amiloidoz / Amyloidosis Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occurred due to chronic renal failure. 34 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

43 TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD ne başlayan insidan hastaların başlangıç sırasında eşlik eden / komorbid durumlara göre dağılımı (toplam 339 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 6. Distribution of incident PD patients according to concomitant / comorbid conditions in 2015 (according to the data obtained from total 339 patients). Konjestif kalp yetersizliği / Congestive heart failure İskemik kalp hastalığı / Ischemic heart disease Kronik akciğer hastalığı / Chronic pulmonary disease Kronik karaciğer hastalığı / Chronic liver disease Serebrovasküler hastalık / Cerebrovascular disease Malignite / Malignancy Periferik damar hastalığı / Peripheral vascular disease Diğer / Other TABLO yılı içinde PD ne başlayan insidan hastaların kateter yerleştirme yöntemine göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 7. Distribution of incident PD patients according to catheter placement method in 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Açık cerrahi / Surgical Kılavuz tel (Seldinger) / Guide wire (Seldinger) Laparoskopi / Laparoscopy Tenckhoff trokar / Tenckhoff trochar Toplam / Total Periton Diyalizi Prevalansı Prevalence of Peritoneal Dialysis TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD (SAPD/APD) hasta sayısı. TABLE 8. Number of prevalent PD (CAPD/APD) patients as of the end of Toplam PD hastası / Total PD patients * * Baxter ve Fresenius Medical Care verilerine göre. * According to the data from Baxter and Fresenius Medical Care. Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 35

44 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının PD tipine göre dağılımı. TABLE 9. Distribution of prevalent PD patients according to PD type as of the end of SAPD / CAPD APD / APD Toplam / Total * * Sağlık Bakanlığı verilerine göre. * According to the data from the Ministry of Health. TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 10. Age and gender distribution of prevalent PD patients as of the end of Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla diyabetik nefropatili prevalan PD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı (36 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 11. Age and gender distribution of prevalent PD patients with diabetic nephropathy in 2015 (according to the data obtained from 36 centers). Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

45 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının etyolojik nedenlere göre dağılımı (36 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 12. Distribution of prevalent PD patients according to etiology as of the end of 2015 (according to the data obtained from 36 centers). Hipertansiyon / Hypertension * Diabetes mellitus / Diabetes mellitus Tip 1 DM / Type 1 DM Tip 2 DM / Type 2 DM Glomerülonefrit / Glomerulonephritis Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis Amiloidoz / Amyloidosis Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occurred due to chronic renal failure. TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının diyaliz süresine göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 13. Distribution of prevalent PD patients according to dialysis duration as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). 0-5 yıl / years yıl / years yıl / years yıl / years >20 yıl / years Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 37

46 Periton Diyalizi Hastalarında Diyalizat Dialysate in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kullanılan diyalizat türüne göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 14. Distribution of prevalent PD patients according to dialysate type as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Konvansiyonel solüsyon / Conventional solution Nötral ph lı solüsyon / Neutral-pH solution Toplam / Total Periton Diyalizi Hastalarında Diyaliz Yeterliliği Dialysis Adequacy in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının Kt/V üre değerine göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 15. Distribution of prevalent PD patients according to Kt/V urea values as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). < > Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının periton membran geçirgenliğine göre dağılımı (35 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 16. Distribution of prevalent PD patients according to peritoneal membrane permeability as of the end of 2015 (according to the data obtained from 35 centers). Düşük / Low Düşük-orta / Low-average Yüksek-orta / High-average Yüksek / High Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

47 Periton Diyalizi Hastalarında Hipertansiyon Hypertension in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının hipertansiyon durumuna göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 17. Distribution of prevalent PD patients according to hypertension status as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). İlaç yok, KB <140/90 mmhg / Untreated, BP <140/90 mmhg İlaç var, KB <140/90 mmhg / Treated, BP <140/90 mmhg İlaç yok, KB 140/90 mmhg / Untreated, BP 140/90 mmhg İlaç var, KB 140/90 mmhg / Treated, BP 140/90 mmhg Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında antihipertansif ilaç kullanımı (36 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 18. Antihypertensive drug usage in prevalent PD patients as of the end of 2015 (according to the data obtained from 36 centers). Kullanmayan / Not using ilaç / 1 drug ilaç / 2 drugs >2 ilaç / >2 drugs Toplam / Total TABLO sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kullanılan antihipertansif ilaç türlerine göre dağılımı (36 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 19. Distribution of prevalent PD patients according to type of antihypertensive drug as of the end of 2015 (according to the data obtained from 36 centers). Diüretik / Diuretic Kalsiyum kanal blokeri / Calcium channel blocker Beta bloker / Beta blocker Alfa bloker / Alpha blocker ACE inhibitörü / ACE inhibitor Anjiotensin reseptör blokeri / Angiotensin receptor blocker Diğer / Other Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 39

48 Periton Diyalizi Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Serum Albumin Level in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum albümin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 20. Distribution of prevalent PD patients according to serum albumin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). <3.5 gr/dl gr/dl >4.0 gr/dl Toplam / Total Periton Diyalizi Hastalarında Anemi Anemia in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının hemoglobin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 21. Distribution of prevalent PD patients according to hemoglobin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). <8.0 gr/dl gr/dl gr/dl gr/dl gr/dl Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

49 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının transferrin satürasyonu değerine göre (son 6 ayın ortalaması) dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 22. Distribution of prevalent PD patients according to transferrin saturation (mean value of last 6 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). <% 20 / <20% % / % % / % % 50 / 50% Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının ferritin düzeyine göre (son 6 ayın ortalaması) dağılımı (36 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 23. Distribution of prevalent PD patients according to ferritin level (mean value of last 6 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 36 centers). <100 ng/ml ng/ml ng/ml ng/ml ng/ml >1200 ng/ml Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının ESA tedavisine göre dağılımı (36 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 24. Distribution of prevalent PD patients according to ESA therapy as of the end of 2015 (according to the data obtained from 36 centers). Halen ESA kullanıyor / Using currently Daha önce ESA kullanmış, ancak halen kullanmıyor / Have received before, but not using currently de hiç ESA kullanmamış / Never used ESA in Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 41

50 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının demir tedavisine göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 25. Distribution of prevalent PD patients according to iron therapy as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Oral demir / Oral iron Parenteral demir / Parenteral iron Toplam / Total Periton Diyalizi Hastalarında Mineral-Kemik Metabolizması Mineral-Bone Metabolism in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum fosfor düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 26. Distribution of prevalent PD patients according to serum phosphorus level (mean value of last 3 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). <3.5 mg/dl mg/dl mg/dl mg/dl mg/dl >7.5 mg/dl Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum kalsiyum düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 27. Distribution of prevalent PD patients according to serum calcium level (mean value of last 3 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). <8.4 mg/dl mg/dl mg/dl >10.2 mg/dl Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

51 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum PTH düzeyine göre (son 6 ayın ortalaması) dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 28. Distribution of prevalent PD patients according to serum PTH level (mean value of last 6 months) as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). <150 pg/ml pg/ml pg/ml pg/ml >1000 pg/ml Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 29. Phosphorus binding agents usage in prevalent PD patients as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Kalsiyum asetat / Calcium acetate Sevelamer / Sevelamer Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate Alüminyum / Aluminum Kalsiyum asetat + Sevelamer / Calcium acetate + Sevelamer Kalsiyum karbonat + Sevelamer / Ca carbonate + Sevelamer Diğer / Other Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 43

52 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında sekonder hiperparatiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 30. Drugs using secondary hyperparathyroidism in prevalent PD patients as of the end of 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Oral D vitamini / Oral vitamin D İntravenöz D vitamini / Intravenous vitamin D D vitamini analoğu / Vitamin D analog Kalsimimetik / Calcimimetics D vitamini + Kalsimimetik / Vitamin D + Calcimimetics D vit. analoğu + Kalsimimetik / Vit. D analog + Calcimimetics Toplam / Total Periton Diyalizi Hastalarında Viral Seroloji Viral Serology in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında hepatit serolojisi. TABLE 31. Hepatitis serology in prevalent PD patients as of the end of HBsAg (+) Anti-HCV (+) HBsAg (+), Anti-HCV (+) HBsAg (-), Anti-HCV (-) Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında HIV serolojisi. TABLE 32. HIV serology in prevalent PD patients as of the end of HIV (+) HIV (-) Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

53 Periton Diyalizi Hastalarında Malignite Malignancy in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılında kanser tanısı ile izlenen prevalan PD hastaları (toplam 1212 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 33. Prevalent PD patients followed with cancer diagnosis in 2015 (according to the data obtained from total 1212 patients) yılından önce kanser tanısı alanlar / Diagnosed prior to yılında kanser tanısı alanlar / Diagnosed in Toplam / Total TABLO 34. Maligniteli prevalan PD hastalarında kanser tiplerinin dağılımı (toplam 1212 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 34. Distribution of cancer types in prevalent PD patients with malignancy (according to the data obtained from total 1212 patients). Meme kanseri / Breast cancer Akciğer kanseri / Lung cancer Prostat kanseri / Prostate cancer Mesane kanseri / Bladder cancer Multipl miyelom / Multiple myeloma Kolorektal kanser / Colorectal cancer Tiroid kanseri / Thyroid cancer Lenfoma / Lymphoma Diğer / Other Toplam / Total TABLO 35. Maligniteli prevalan PD hastalarının ESA kullanımına göre dağılımı (toplam 1212 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 35. Distribution of prevalent PD patients with malignancy according to ESA usage (according to the data obtained from total 1212 patients). ESA kullanan / Using ESA ESA kullanmayan / Not using ESA Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 45

54 PD Hastalarında Kardiyovasküler Olaylar ve Girişimler Cardiovascular Events and Interventions in PD Patients TABLO 36. Prevalan PD hastalarında 2015 yılı içinde gelişen KV olaylar ve yapılan girişimler (toplam 1212 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 36. CV events and interventions in prevalent PD patients in 2015 (according to the data obtained from total 1212 patients). Serebrovasküler hastalık / Cerebrovascular disease İskemik kalp hastalığı / Ischemic heart disease Konjestif kalp yetersizliği / Congestive heart failure Periferik arter hastalığı / Peripheral arterial disease Atrial fibrilasyon / Atrial fibrillation Koroner anjioplasti-stent / Coronary angioplasty-stenting Alt ekstremite ampütasyonu / Lower extremity amputation Kalp kapak cerrahisi / Heart valve surgery Koroner by-pass cerrahisi / Coronary bypass surgery Periferik arter anjioplasti-stent / Peripheral arterial angioplasty-stenting TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında KV sisteme yönelik ilaç kullanımı (toplam 1212 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 37. CV drugs usage in prevalent PD patients as of the end of 2015 (according to the data obtained from total 1212 patients). Aspirin Statin Warfarin National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

55 Periton Diyalizi Hastalarında Sigara Alışkanlığı Smoking Habits in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 38. Prevalan PD hastalarında sigara içme durumu (33 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 38. Smoking status in prevalent PD patients (according to the data obtained from 33 centers). Hiç sigara içmemiş / Never smoked Daha önce sigara kullanmış, ancak halen içmiyor / Previously smoked, but not smoking currently Halen sigara içiyor / Active smoker Toplam / Total Periton Diyalizi Hastalarında Komplikasyonlar Complications in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılında prevalan PD hastalarında peritonit sıklığı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 39. Peritonitis rate in prevalent PD patients in 2015 (according to the data obtained from 37 centers). Atak/hasta/yıl Episode/patient/year Peritonit sıklığı / Peritonitis rate 0.21 TABLO yılında prevalan PD hastalarında peritonit dışındaki komplikasyonlar (toplam 1119 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 40. Complications in prevalent PD patients other than peritonitis in 2015 (according to the data obtained from total 1119 patients). Obezite (VKİ >30) / Obesity (BMI >30) Fıtık / Hernia Diyaliz yetersizliği / Inadequate dialysis Ultrafiltrasyon yetersizliği / Ultrafiltration failure Diyalizat kaçağı / Dialysate leakage Drenaj bozukluğu / Drainage problem Malnütrisyon / Malnutrition Enkapsüle peritoneal skleroz / Encapsulated peritoneal sclerosis Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 47

56 Periton Diyalizi ve Tedaviden Ayrılma Peritoneal Dialysis and Drop-out TABLO yılında tedaviden ayrılan prevalan PD hasta sayısı. TABLE 41. Number of drop-out in prevalent PD patients in Ölüm / Death Böbrek transplantasyonu / Kidney transplantation Hemodiyalize transfer / Transfer to hemodialysis Toplam / Total TABLO yılında prevalan PD hastalarında HD e transfer nedenlerinin dağılımı. TABLE 42. Distribution of causes of transfer to HD in prevalent PD patients in Diyaliz ve/veya UF yetersizliği / Dialysis and/or UF failure PD ilişkili enfeksiyon / PD-related infection Mekanik komplikasyonlar / Mechanical complications Psikososyal nedenler / Psychosocial factors Diğer / Other Toplam / Total Periton Diyalizi ve Ölümler Peritoneal Dialysis and Deaths TABLO 43. Prevalan PD hastalarından 2015 yılında ölenlerin yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 43. Age and gender distribution of prevalent PD patients died in Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

57 TABLO yılında ölen prevalan PD hastalarının ölüm nedenlerine göre dağılımı (37 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 44. Distribution of prevalent PD patients died in 2015 according to the cause of death (according to the data obtained from 37 centers). Kardiyovasküler / Cardiovascular Serebrovasküler / Cerebrovascular İnfeksiyon / Infection Malignite / Malignancy Akciğer yetmezliği / Pulmonary failure Diyalize girmeyi reddetme / Refusal of dialysis treatment Diğer / Other Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 49

58 Değerlendirme / Discussion Periton diyalizi olan hasta sayısında 2008 yılındaki zirve noktasından sonra devam eden düşme (geçen sene 4306) dikkat çekmektedir. Bu konuda net bir trend oluşmuştur. Dünyadan veriler kısmında görüleceği üzere USDRS verisine göre dünya genelinde de diyaliz tercihi genelde HD lehinedir. Ancak ülkemizin PD kullanımı oranı yönünden orta sıralardan az kullanan ülkelere yaklaştığı görülmektedir. PD deki azalmanın birden çok faktöre bağlı olduğu düşünülmektedir. Yeni hasta alımının belirgin olarak artmamasının (önceki 969, bu yıl 995) yanı sıra yüksek tedaviden ayrılma rakamları da (1036 hasta) etkili olmaktadır. Ayrıca, PD hastalara HD hastalarına göre daha yüksek oranda nakil yapıldığı da dikkat çekmiştir (% 3.4 e karşı % 6.3). Hemodiyalize geçişte, diyaliz ve UF yetersizliği ön planda etkili görülmektedir, bunu PD ilişkili infeksiyonlar takip etmektedir. PD ndeki hipoalbüminemili hasta oranı HD dekinden daha yüksektir (PD'de % 24.6, HD de % 13.4). PD hastalarında infeksiyon dışı sorunların başında obezite ve fıtık gelmektedir. Total number of PD patients is decreased compared to the last year (4306). Following the peak that occurred in the year 2008 there is clear downtrend. As it can be seen in the international comparison section. According to USRDS data HD is the more common dialysis type worldwide. However, our country is moving to low PD using part from the middle region. The ethology of decreasing PD rate seems to be multifactorial. There is no any significant increase in new recruited patients (last year it was 969, this year 995), moreover drop-out rate is high (1036 patients). Additionally higher rate of Tx is noted among PD patients compared to HD patients (6.3% vs 3.4%, respectively) Inadequacy dialysis and UF failure seems to be the most important factor for switching to HD, this is followed by infection The proportion of patients with hypoalbuminemia is higher in PD compared to HD patients (PD: 24.6%, HD: 13.4%). The most common non-infectious complications in PD patients are obesity and hernia. PD hasta popülasyonumuzda ESA kullanım oranı % 43.2 dür. HD ile karşılaştırıldığında (% 55.3) ESA kullanımı daha azdır. Düzenli PD tedavisi gören hastalarda fosfat bağlayıcı seçiminde kalsiyum asetat en sık kullanılan preparattır. PD hastalarının çoğunda D vitamini oral yoldan kullanılmaktadır. PD hastalarındaki en önemli ölüm nedeni kardiyovasküler hastalıklar olup, bunu serebrovasküler hastalıklar ve infeksiyonlar izlemektedir. The rate of ESA usage in our PD patients is 43.2% and this ratio is lower than that of HD patients (55.3%). Calcium acetate is the most common phosphate binding agent in routine PD patients. Vitamin D is used orally in most of the PD patients. Cardiovascular diseases are the most common death causes among PD patients and followed by cerebrovascular diseases and infections. 50 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

59 BÖBREK TRANSPLANTASYONU KIDNEY TRANSPLANTATION

60

61 Transplantasyon İnsidansı Incidence of Transplantation TABLO yılı içinde ilk RRT olarak böbrek Tx (BTx) yapılan hastaların (pre-emptif) donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident kidney Tx (KTx) patients (preemptive) according to donor source in Canlı vericiden BTx / KTx from living donor Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor Toplam / Total TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 2. Distribution of KTx patients according to donor source in Canlı vericiden BTx / KTx from living donor Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor Toplam / Total TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 3. Age and gender distribution of KTx patients in Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 53

62 TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların yaş ve donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 4. Distribution of KTx patients according to age and donor source in Yaş / Age Canlı / Living Kadavra / Deceased Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı (18 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 5. Distribution of KTx patients according to etiology in 2015 (according to the data obtained from 18 centers). Hipertansiyon / Hypertension * Glomerülonefrit / Glomerulonephritis Diabetes mellitus / Diabetes mellitus Tip 1 DM / Type 1 DM Tip 2 DM / Type 2 DM Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases Amiloidoz / Amyloidosis Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair şüpheler vardır. * There are suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occurred due to chronic renal failure. 54 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

63 TABLO yılında BTx yapılan hastaların Tx öncesi RRT'ne göre dağılımı. TABLE 6. Distribution of new KTx patients according to pretx RRT in Hemodiyaliz / Hemodialysis Periton diyalizi / Peritoneal dialysis Preemptif Tx / Preemptive Tx Canlı / Living Kadavra / Deceased Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılı içinde canlı vericiden yapılan BTx lerin vericilere göre dağılımı. TABLE 7. Distribution KTx from living donors according to donors in dereceden akraba / First-degree related dereceden akraba / Second-degree related dereceden akraba / Third-degree related dereceden akraba / Fourth-degree related Eş / Spouse Akraba dışı / Unrelated Çapraz nakil / Paired kidney exchange Toplam / Total TABLO yılı içinde canlı vericiden BTx yapılan hastalarda doku uyumu. TABLE 8. HLA matching in KTx patients from living donor in HLA uyumu olmayan (6 MM) BTx / KTx with no HLA matching 1 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 1 HLA antigen matching 2-5 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 2-5 HLA antigen matching 6 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 6 HLA antigen matching Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 55

64 TABLO yılı içinde kadavra vericiden BTx yapılan hastalarda doku uyumu. TABLE 9. HLA matching in KTx patients from deceased donor in HLA uyumu olmayan (6 MM) BTx / KTx with no HLA matching 1 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 1 HLA antigen matching 2-5 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 2-5 HLA antigen matching 6 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 6 HLA antigen matching Toplam / Total Transplantasyon Hastalarında Hepatit Hepatitis in Transplantation Patients TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların hepatit serolojisine göre dağılımı. TABLE 10. Distribution of KTx patients according to hepatitis serology in HBsAg (+) Anti-HCV (+) HBsAg (+), Anti-HCV (+) HBsAg (-), Anti-HCV (-) Toplam / Total Transplantasyon Hastalarında Greft Fonksiyonu Graft Function in Transplantation Patients TABLO yılı içinde BTx yapılan hastalarda gecikmiş greft fonksiyonu (BTx sonrası diyaliz gereksinimi) (15 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 11. Delayed graft function (post-ktx dialysis need) in KTx patients transplanted in 2015 (according to the data obtained from 15 centers). Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 11 / Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 21 / Toplam / Total 32 / National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

65 TABLO yılı içinde BTx yapılan hastalarda ilk 6 ayda akut rejeksiyon görülme oranı (15 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 12. Rate of acute rejection in first 6 months in KTx patients transplanted in 2015 (according to the data obtained from 15 centers). Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 47 / Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 22 / Toplam / Total 69 / Transplantasyon Hastalarında Ölümler Deaths in Transplantation Patients TABLO yılında BTx yapılan hastalardan 2015 yılında ölenlerin donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 13. Distribution of new KTx patients died in 2015 according to donor type. n Ölüm Oranı (%) Death Rate (%) Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 43 / Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 51 / Toplam / Total 94 / TABLO yılında BTx yapılan hastalardan 2015 yılında ölenlerin yaş ve cinsiyete göre dağılımı. TABLE 14. Distribution of new KTx patients died in 2015 according to age and gender. Yaş / Age Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 57

66 TABLO yılında ölen BTx li hastaların ölüm nedenlerine göre dağılımı (18 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 15. Distribution of KTx patients died in 2015 according to cause of death (according to the data obtained from 18 centers). İnfeksiyon / Infection Kardiyovasküler / Cardiovascular Akciğer yetmezliği / Pulmonary failure Serebrovasküler / Cerebrovascular Malignite / Malignancy Diğer / Other Toplam / Total Transplantasyon Hastalarında Prognoz Prognosis in Transplantation Patients TABLO yılı içinde BTx yapılan tüm hastalarda yılsonu itibarıyla son duruma göre dağılım. TABLE 16. Distribution of all KTx patients transplanted in 2015 according to final situation as of the end of Fonksiyonel greftle izlenen / Followed with functioning graft Diyalize dönen / Returned to dialysis Ölen / Died Toplam / Total TABLO yılı içinde canlı vericiden BTx yapılan hastalarda yılsonu itibarıyla son duruma göre dağılım. TABLE 17. Distribution of KTx patients from living donor in 2015 according to final situation as of the end of Fonksiyonel greftle izlenen / Followed with functioning graft Diyalize dönen / Returned to dialysis Ölen / Died Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

67 TABLO yılı içinde kadavra vericiden BTx yapılan hastalarda yılsonu itibarıyla son duruma göre dağılım. TABLE 18. Distribution of KTx patients from deceased donor in 2015 according to final situation as of the end of Fonksiyonel greftle izlenen / Followed with functioning graft Diyalize dönen / Returned to dialysis Ölen / Died Toplam / Total Transplantasyon Prevalansı Prevalence of Transplantation TABLO yılı sonu itibarıyla fonksiyone greftle izlenmekte olan BTx hastaların donör kaynağına göre dağılımı (18 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 19. Distribution of KTx patients with functioning graft according to donor source as of the end of 2015 (according to the data obtained from 18 centers). Canlı vericiden BTx / KTx from living donor Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 59

68 Değerlendirme / Discussion Değerlendirme, insidan olgular için Sağlık Bakanlığı tarafından sağlanan verilere göre yapılmıştır yılında toplam 3204 böbrek nakli yapılmıştır. Kadavra donörü oranı % 20.9 dur. Toplam nakil sayısında geçen 4 yıla göre % 7 civarında olan bir artış dikkat çekmektedir. Bu artışın devam edip etmeyeceği dikkatle gözlenmelidir. Ancak kadaverik nakil oranında halen maalesef belirgin bir artış yoktur yılında canlıdan böbrek nakillerini 67 si kan bağı olan akraba vericilerden, % 20 si eşlerden yapılmıştır. Çapraz nakil ise % 5 oranında yapılmıştır. Birinci yılda, özellikle canlı vericili nakillerde fonksiyonel greft ile izlenen hasta oranının yüksek olması olumlu bir bulgudur. İnfeksiyonların en önemli ölüm nedeni olduğu (% 31) saptanmıştır yılında yapılan böbrek nakli sayısı ihtiyacın altındadır. En önemli potansiyel kaynak olan kadavra vericilerde istenilen artışın olmaması ve düşük oranların devamlılık göstermesi düşündürücüdür. Etkinlik-maliyet açısından en uygun tedavi olan böbrek transplantasyonunun arttırılması hastalarımızın sağlığı ve ülke ekonomisi açısından çok önemlidir. Kadaverik nakil oranının artması için makro düzeyde (Sağlık Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu ve devletin ilgili diğer kurumlarında) uygulamayı özendirici düzenlemeler yapılması önemlidir. Kadavra vericiyi tespit eden, uygun takibini yapan merkeze ve sağlık ekibine performans katkısı sağlanabilir. Kadavra vericilerinin yakınlarına devlet tarafından çeşitli avantajlar sağlanabilir. This report is compiled through the data provided by the Ministry of Health for incident patients. Number of KTx performed in 2015 is The rate of deceased donation is 21.4%. An increase in total transplantation number is striking. Compared to previous 4 years there is an increase of about 7%, however it is not possible to claim a trend and this data should be tracked carefully. Unfortunately there is no any significant increase in cadaveric Tx rate. Living donations were from 67% from living related donors and 20% from spouses in the year Paired exchange is done by 5%. High rate of functional graft especially following living donor transplantation is a good finding. It is found that the most common causes of death are infections (31%). KTx rate in 2015 is still lower than needed. The number of deceased donation, which is the most important source, is still low and show a consolidation this is an important problem. KTx is the best RRT method with regard to the cost-effectiveness, it is very important for wellbeing of our patients and the economy of our country. Macro scale (involving Ministry of Health, social security agency and other related government departments) planning is important to increase cadaveric Tx rate Heath staff who diagnose brain death and make the appropriate management could be rewarded. Government may provide some advantages to the relatives of deceased donors. 60 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

69 PEDİATRİK HEMODİYALİZ PEDIATRIC HEMODIALYSIS

70

71 Akut Hemodiyaliz Acute Hemodialysis 16 merkezden elde edilen verilere göre 2015 yılında 158 çocuğa akut hemodiyaliz tedavisi uygulanmıştır. In 2015 acute hemodialysis was performed in 158 child, according to the data from responding 16 centers. TABLO yılı içinde akut HD uygulanan hastaların kateter yerleştirme yerine göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of patients performed acute HD in 2015, according to the place of the catheter. Femoral ven / Femoral vein İnternal juguler ven / Internal jugular vein Subklavian ven / Subclavian vein Eksternal juguler ven / External jugular vein Toplam / Total Kronik Hemodiyaliz İnsidansı Incidence of Chronic Hemodialysis TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların HD tipine göre dağılımı. TABLE 2. Distribution of incident HD patients according to HD type in Merkezde standart HD / Standard HD in center Hemodiyafiltrasyon / Hemodiafiltration Evde HD / Home HD Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 63

72 TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 3. Age and gender distribution of incident HD patients in Yaş / Age Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total > > > > > Toplam / Total TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların etyolojiye göre dağılımı. TABLE 4. Distribution of incident HD patients according to etiology in Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI Renal hipoplazi-displazi / Renal hypoplasia-dysplasia Sekonder glomerülonefrit / Secondary glomerulonephritis Amiloidoz / Amyloidosis Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD e başlayan insidan hastaların diyalize başlangıç durumlarına göre dağılımı. TABLE 5. Distribution of incident HD patients according to the initial approach of RRT in Acil / Urgent Programlı / Scheduled Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

73 TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD e başlayan insidan hastalardan diyalize acil olarak başlanan hastaların başlangıç endikasyonlarına göre dağılımı. TABLE 6. Distribution of incident HD patients who have urgently started dialysis, according to indications in Hipervolemi / Hypervolemia Hiperkalemi / Hyperkalemia Kontrolsüz asidoz / Uncontrolled acidosis Üremik ensefalopati / Uremic encephalopathy İnatçı bulantı-kusma / Persistent nausea-vomiting Üremik perikardit / Uremic pericarditis Diğer / Other Toplam / Total Hemodiyaliz Prevalansı Prevalence of Hemodialysis TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının HD tipine göre dağılımı. TABLE 7. Distribution of prevalent HD patients according to HD type as of the end of Merkezde standart HD / Standard HD in center Hemodiyafiltrasyon / Hemodiafiltration Evde HD / Home HD Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 8. Age and gender distribution of prevalent HD patients as of the end of Yaş / Age Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total > > > > > Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 65

74 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 9. Distribution of prevalent HD patients according to etiology as of the end of Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI Nörojenik/non-nörojenik mesane / Neurogenic/nonneurogenic bladder Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) Sekonder glomerülonefrit / Secondary glomerulonephritis Renal hipoplazi-displazi / Renal hypoplasia-dysplasia Taş hastalığı / Nephrolithiasis Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyaliz süresine göre dağılımı. TABLE 10. Distribution of prevalent HD patients according to dialysis duration as of the end of ay / months >6-12 ay / months >12-24 ay / months >24-60 ay / months >60 ay / months Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Büyüme Geriliği Growth Retardation in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında büyüme geriliği. TABLE 11. Growth retardation in prevalent HD patients as of the end of Büyüme geriliği var / Growth retardation present Büyüme geriliği yok / Growth retardation absent Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

75 Hemodiyaliz Hastalarında Damar Erişim Yolu Vascular Access in Hemodialysis Patients TABLO yılı içinde ilk RRT olarak HD e başlayan insidan hastaların HD başlangıcındaki damar erişim yoluna göre dağılımı. TABLE 12. Distribution of incident HD patients according to the type of vascular access in AV fistül / AV fistula AV greft / AV graft Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter Geçici (tünelsiz) kateter / Temporary (untunnelled) catheter Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının halen kullanılmakta olan damar erişim yoluna göre dağılımı. TABLE 13. Distribution of prevalent HD patients according to vascular access still being used as of the end of AV fistül / AV fistula AV greft / AV graft Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter Geçici (tünelsiz) kateter / Temporary (untunnelled) catheter Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla kateterle HD uygulanan prevalan HD hastalarının kateter yerleştirme yerine göre dağılımı. TABLE 14. Distribution of prevalent HD patients with catheter according to the place of the catheter in İnternal juguler ven / Internal jugular vein Femoral ven / Femoral vein Eksternal juguler ven / External jugular vein Subklavian ven / Subclavian vein Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 67

76 Hemodiyaliz Hastalarında Diyaliz Reçetesi Dialysis Prescriptions in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının hemodiyalize giriş sıklığına göre dağılımı. TABLE 15. Distribution of prevalent HD patients according to HD frequency as of the end of Haftada 1 kez / Once weekly Haftada 2 kez / Twice weekly Haftada 3 kez / 3 times weekly >Haftada 3 kez / >3 times weekly Toplam / Total TABLO 16. Prevalan HD hastalarının 2015 yılı içinde kullanılan diyalizer tipine göre dağılımı. TABLE 16. Distribution of prevalent HD patients according to the dialyser type in Düşük akışlı / Low-flux Yüksek akışlı / High-flux Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Antihipertansif İlaç Kullanımı Antihypertensive Drug Usage in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında antihipertansif ilaç kullanımı. TABLE 17. Antihypertensive drug usage in prevalent HD patients as of the end of Kullanmayan / Not using ilaç / 1 drug ilaç / 2 drugs ilaç / 3 drugs >3 ilaç / >3 drugs Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

77 Hemodiyaliz Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Serum Albumin Level in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum albümin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 18. Distribution of prevalent HD patients according to serum albumin level (mean value of last 3 months) as of the end of <3.5 gr/dl gr/dl >4.0 gr/dl Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Anemi Anemia in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının hemoglobin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 19. Distribution of prevalent HD patients according to hemoglobin level (mean value of last 3 months) as of the end of <8.0 gr/dl gr/dl gr/dl >12.0 gr/dl Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının ESA tedavisine göre dağılımı. TABLE 20. Distribution of prevalent HD patients according to ESA therapy as of the end of Halen ESA kullanıyor / Using currently Daha önce ESA kullanmış, ancak halen kullanmıyor / Have received before, but not using currently Hiç ESA kullanmamış / Never used ESA Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 69

78 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının demir tedavisine göre dağılımı. TABLE 21. Distribution of prevalent HD patients according to iron therapy as of the end of Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Oral demir / Oral iron Parenteral demir / Parenteral iron Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Mineral-Kemik Metabolizması Mineral-Bone Metabolism in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum fosfor düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 22. Distribution of prevalent HD patients according to serum phosphorus level (mean value of last 3 months) as of the end of <3.5 mg/dl mg/dl mg/dl mg/dl >9.0 mg/dl Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının kalsiyum x fosfor değerine göre dağılımı. TABLE 23. Distribution of prevalent HD patients according to calcium x phosphorus product as of the end of < > Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

79 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı. TABLE 24. Phosphorus binding agents usage in prevalent HD patients as of the end of Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Kalsiyum asetat / Calcium acetate Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate Sevelamer / Sevelamer Alüminyum / Aluminum Kalsiyum asetat + Sevelamer / Calcium acetate + Sevelamer Kalsiyum karbonat + Sevelamer / Ca carbonate + Sevelamer Diğer / Other Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında sekonder hiperparatiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar. TABLE 25. Drugs using secondary hyperparathyroidism in prevalent HD patients as of the end of Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Oral D vitamini / Oral vitamin D İntravenöz D vitamini / Intravenous vitamin D D vitamini analoğu / Vitamin D analog D vitamini + Kalsimimetik / Vitamin D + Calcimimetics Toplam / Total TABLO yılı içinde paratiroidektomi yapılan prevalan HD hasta sayısı. TABLE 26. Number of prevalent HD patients performed parathyroidectomy in Paratiroidektomi yapılan / Parathyroidectomy performed 2 / Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 71

80 Hemodiyaliz Hastalarında Hepatit Serolojisi Hepatitis Serology in Hemodialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında hepatit serolojisi. TABLE 27. Hepatitis serology in prevalent HD patients as of the end of HBsAg (+) Anti-HCV (+) HBsAg (+), Anti-HCV (+) HBsAg (-), Anti-HCV (-) Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

81 Değerlendirme / Discussion 16 merkezden elde edilen verilere göre 2015 yılında 158 çocuğa akut HD tedavisi uygulanmıştır. Çocuk hastaları 42.5 i diyalize acil koşullarda başlamaktadır. Çocuk hastalarda SDBY etyolojisinde en sık görülen nedenler primer glomerülonefrit, VUR ve tekrarlayan idrar yolu infeksiyonlarıdır. Kronik HD uygulanan çocuk hastalarda damar erişim yolu olarak yüksek oranda kateter kullanımı istenmeyen bir durumdur (% 53). Kateter kullanım oranında geçen yıla göre gözlenen azalma ise sevindirici bir gelişmedir. Hastaları 90 ından fazlasına haftada en az üç seans diyaliz tedavisi uygulanmaktadır. Veriler geçen yıla benzerdir. High-flux membran kullanımında geçen yıla göre bir artış dikkati çekmektedir. Kronik HD uygulanan çocuk hastaların yaklaşık % 18 inde serum albümin düzeyi 3.5 gr/dl nin altındadır. Beslenme durumunda geçen yıla göre iyileşme gözlenmektedir. Çocuk HD hastalarını 56 sında büyüme geriliği mevcuttur. Bu oran, geçen yılkinden belirgin olarak daha düşüktür. Kronik HD uygulanan çocuk hastaları 72.5 i antihipertansif ilaç kullanmaktadır. İlaç kullanım oranı geçen yıla benzerdir. HD tedavisi altındaki çocuk hastaları 66 sında hemoglobin düzeyi 10 gr/dl nin altındadır. Çocuk hastalarda ESA kullanım oranı erişkinlere göre oldukça yüksektir (% 90). Oldukça yüksek (% 91.7) fosfor bağlayıcı ajan kullanımına rağmen, çocuk hastaları 57 sinde fosfor 5.5 mg/dl nin üzerindedir. Çocuk HD hastalarını 81 i PTH baskılayıcı ajan kullanmaktadır. Oral D vitamini en çok tercih edilen ajandır. Acute HD treatment is applied to 158 pediatric patients according to the data obtained from 16 centers in In 42.5% of pediatric patients, dialysis has been started urgently. Primary glomerulonephritis, VUR and recurrent urinary tract infections are the most common seen etiologies of ESRD. High rate of catheter use as vascular access in pediatric patients under chronic HD is an undesired condition (53%). An observed reduction in catheter usage rate compared to last year is a pleasing development. The number of HD session per week is three times for more than 90% of the patients. This data is similar to previous year. An increase in the use of high-flux membrane compared to last year is noted. Serum albumin level is lower than 3.5 g/dl in 18% of pediatric HD patients. Improvement in nutritional status is observed compared to the previous year. Growth retardation is present 56% of pediatric HD patients. This rate is markedly lower than previous year. The 72.5% of pediatric HD patients are using antihypertensive drugs. The rate of drug usage is similar to previous year. Hemoglobin level is lower than 10 g/dl in 66% of pediatric HD patients. The rate of ESA usage in pediatric HD patients is more than adult HD patients (90%). Despite the considerably high phosphorusbinding agent usage (91.7%), phosphorus level is over 5.5 mg/dl in 57% of pediatric HD patients. The 81% of pediatric HD patients have received PTH suppressive agents. Oral vitamin D is the most preferred agent. Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 73

82

83 PEDİATRİK PERİTON DİYALİZİ PEDIATRIC PERITONEAL DIALYSIS

84

85 Akut Periton Diyalizi Acute Peritoneal Dialysis 21 merkezden elde edilen verilere göre 2015 yılında 186 çocuğa akut periton diyalizi uygulanmıştır. In 2015 acute peritoneal dialysis were performed in 186 child, according to the data from 21 centers. Kronik Periton Diyalizi İnsidansı Incidence of Chronic Peritoneal Dialysis TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan insidan hastaların PD tipine göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident PD patients according to PD type in SAPD / CAPD APD / APD Toplam / Total TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne (SAPD/APD) başlayan insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 2. Age and gender distribution of incident PD (CAPD/APD) patients in Yaş / Age Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total > > > > > Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 77

86 TABLO yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan insidan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 3. Distribution of incident PD patients according to etiology in Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI Renal hipoplazi-displazi / Renal hypoplasia-dysplasia Nörojenik/non-nörojenik mesane / Neurogenic/nonneurogenic bladder Sekonder glomerülonefrit / Secondary glomerulonephritis Amiloidoz / Amyloidosis Taş hastalığı / Nephrolithiasis Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total TABLO yılı içinde PD ne başlayan hastaların kateter yerleştirme yöntemine göre dağılımı. TABLE 4. Distribution of incident PD patients according to catheter placement method in Açık cerrahi / Surgical Laparoskopi / Laparoscopy Tenckhoff trokar / Tenckhoff trochar Toplam / Total Periton Diyalizi Prevalansı Prevalence of Peritoneal Dialysis TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının PD tipine göre dağılımı. TABLE 5. Distribution of prevalent PD patients according to PD type as of the end of SAPD / CAPD APD / APD Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

87 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının yaş ve cinsiyete göre dağılımı. TABLE 6. Age and gender distribution of prevalent PD patients as of the end of Yaş / Age Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total > > > > > Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 7. Distribution of prevalent PD patients according to etiology as of the end of Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI Nörojenik/non-nörojenik mesane / Neurogenic/nonneurogenic bladder Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) Renal hipoplazi-displazi / Renal hypoplasia-dysplasia Taş hastalığı / Nephrolithiasis Sekonder glomerülonefrit / Secondary glomerulonephritis Amiloidoz / Amyloidosis Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının diyaliz süresine göre dağılımı. TABLE 8. Distribution of prevalent PD patients according to dialysis duration as of the end of ay / months >6-12 ay / months >12-24 ay / months >24-60 ay / months >60 ay / months Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 79

88 Periton Diyalizi Hastalarında Diyalizat Dialysate in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kullanılan diyalizat türüne göre dağılımı. TABLE 9. Distribution of prevalent PD patients according to dialysate type as of the end of Konvansiyonel solüsyon / Conventional solution Nötral ph lı solüsyon / Neutral-pH solution Toplam / Total Periton Diyalizi Hastalarında Antihipertansif İlaç Kullanımı Antihypertensive Drug Usage in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında antihipertansif ilaç kullanımı. TABLE 10. Antihypertensive drug usage in prevalent PD patients as of the end of Kullanmayan / Not using ilaç / 1 drug ilaç / 2 drugs ilaç / 3 drugs >3 ilaç / >3 drugs Toplam / Total Periton Diyalizi Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Serum Albumin Level in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum albümin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 11. Distribution of prevalent PD patients according to serum albumin level (mean value of last 3 months) as of the end of <3.5 gr/dl gr/dl >4.0 gr/dl Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

89 Periton Diyalizi Hastalarında Anemi Anemia in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının hemoglobin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 12. Distribution of prevalent PD patients according to hemoglobin level (mean value of last 3 months) as of the end of <8.0 gr/dl gr/dl gr/dl >12 gr/dl Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının ESA tedavisine göre dağılımı. TABLE 13. Distribution of prevalent PD patients according to ESA therapy as of the end of Halen ESA kullanıyor / Using currently Daha önce ESA kullanmış, ancak halen kullanmıyor / Have received before, but not using curently Hiç ESA kullanmamış / Never used ESA Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının demir tedavisine göre dağılımı. TABLE 14. Distribution of prevalent PD patients according to iron therapy as of the end of Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Oral demir / Oral iron Parenteral demir / Parenteral iron Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 81

90 Periton Diyalizi Hastalarında Mineral-Kemik Metabolizması Mineral-Bone Metabolism in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum fosfor düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 15. Distribution of prevalent PD patients according to serum phosphorus level (mean value of last 3 months) as of the end of <3.5 mg/dl mg/dl mg/dl mg/dl >9.0 mg/dl Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kalsiyum x fosfor değerine göre dağılımı. TABLE 16. Distribution of prevalent PD patients according to calcium x phosphorus product as of the end of < > Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı. TABLE 17. Phosphorus binding agents usage in prevalent PD patients as of the end of Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Kalsiyum asetat / Calcium acetate Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate Sevelamer / Sevelamer Kalsiyum asetat + Sevelamer / Calcium acetate + Sevelamer Kalsiyum karbonat + Sevelamer / Ca carbonate + Sevelamer Diğer / Other Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

91 TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında sekonder hiperparatiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar. TABLE 18. Drugs using secondary hyperparathyroidism in prevalent PD patients as of the end of Kullanmayan / Not using Kullanan / Using Oral D vitamini / Oral vitamin D İntravenöz D vitamini / Intravenous vitamin D D vitamini analoğu / Vitamin D analog Kalsimimetik / Calcimimetics D vitamini + Kalsimimetik / Vitamin D + Calcimimetics Toplam / Total TABLO yılı içinde paratiroidektomi yapılan kronik PD hasta sayısı. TABLE 19. Number of chronic PD patients performed parathyroidectomy in Paratiroidektomi yapılan / Parathyroidectomy performed 3 / Periton Diyalizi Hastalarında Hepatit Serolojisi Hepatitis Serology in Peritoneal Dialysis Patients TABLO yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında hepatit serolojisi. TABLE 20. Hepatitis serology in prevalent PD patients as of the end of HBsAg (+) Anti-HCV (+) HBsAg (+), Anti-HCV (+) HBsAg (-), Anti-HCV (-) Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 83

92 Periton Diyalizi Hastalarında Peritonit Peritonitis in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 21. Prevalan PD hastalarının 2015 yılında geçirilen peritonit atağı sayısına göre dağılımı. TABLE 21. Distribution of prevalent PD patients according to the number of peritonitis episode in Atak yok / No episode atak / 1 episode atak / 2 episode >2 atak / >2 episode Toplam / Total TABLO yılında prevalan PD hastalarında peritonit sıklığı. TABLE 22. Peritonitis rate of prevalent PD patients in Atak/hasta/yıl Episode/patient/year Peritonit sıklığı / Peritonitis rate National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

93 Değerlendirme / Discussion 21 merkezden elde edilen verilere göre 2015 yılında 186 çocuğa akut PD tedavisi uygulanmıştır yılı sonu itibarıyla 21 merkezden toplam 203 kronik PD hastası bildirilmiştir. Çocuk PD hastalarında SDBY nin en sık görülen etyolojik nedeni primer glomerülonefritlerdir. Bunu VUR ve tekrarlayan idrar yolu infeksiyonları izlemektedir. Önceki yıllardaki gibi, çocuk hastalarda APD erişkinlerden daha çok tercih edilmektedir. Çocuk hastaları 65 inde kateter yerleştirme yöntemi olarak açık cerrahi teknik tercih edilmektedir. Çocuk PD hastalarını 34 ünde serum albümin düzeyi 3.5 gr/dl nin altındadır. Önceki yıllara göre beslenme durumunda iyileşme gözlenmektedir. Kronik PD uygulanan çocuk hastaları 67.5 i antihipertansif ilaç kullanmaktadır. Bu oran, önceki yıllardakinden farklı değildir. PD tedavisi altındaki çocukları 53 ünde hemoglobin düzeyi 10 gr/dl nin altındadır. Çocuk PD hastalarda ESA kullanım oranı erişkinlerden daha yüksektir (% 73.7). Çocuk PD hastalarını 48 inde fosfor düzeyi 5.5 mg/dl nin üzerindedir. Hastaların yaklaşık % 90 ı fosfor bağlayıcı ilaç kullanmaktadır yılı sonu itibarıyla PD hastalarını 80.7 si PTH baskılayıcı ajan kullanmaktadır. Oral D vitamini en çok tercih edilen ajandır. Çocuk PD hastalarında yüksek HBsAg pozitiflik oranı dikkat çekicidir. Çocuk PD hastalarında peritonit sıklığı kabul edilebilir düzeydedir. Acute PD treatment is applied to 186 pediatric patients according to the data obtained from 21 centers in As of the end of 2015, the number of chronic pediatric PD patients is 203 in 21 centers. Primary glomerulonephritis is the most common seen etiology of ESRD in pediatric PD patients. It is followed VUR and recurrent urinary infections. As in previous years, APD is more preferable in pediatric patients than in adults. Surgical technique as catheter placement method is preferable in 65% of pediatric patients. Serum albumin level is lower than 3.5 g/dl in 34% of pediatric PD patients. Improvement in nutritional status is observed compared to the previous years. The 67.5% of pediatric PD patients are using antihypertensive drugs. This rate is not different from that of the previous years. Hemoglobin level is lower than 10 g/dl in 53% of pediatric PD patients. The rate of ESA usage in pediatric PD patients is more than adult PD patients (73.7%). Serum phosphorus level is over 5.5 mg/dl in 48% of pediatric PD patients. The 90% of patients take phosphorus binding drugs. As of the end of 2015, 80.7% of the PD patients have received PTH suppressive agents. Oral vitamin D is the most preferred agent. The high rate of HBsAg positivity in pediatric PD patients is remarkable. The rate of peritonitis in pediatric PD patients is at the acceptable level. Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 85

94

95 PEDİATRİK BÖBREK TRANSPLANTASYONU PEDIATRIC KIDNEY TRANSPLANTATION

96

97 Transplantasyon İnsidansı Incidence of Transplantation TABLO yılı içinde ilk RRT olarak böbrek Tx (BTx) yapılan (pre-emptif) hastaların donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident kidney Tx (KTx) patients (preemptive) according to donor source in Canlı vericiden BTx / KTx from living donor Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor Toplam / Total TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 2. Distribution of KTx patients according to donor source in Canlı vericiden BTx / KTx from living donor Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor Toplam / Total TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 3. Age and gender distribution of KTx patients in Yaş / Age Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total > > > > > Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 89

98 TABLO yılı içinde BTx hastalarının yaş ve donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 4. Distribution of KTx patients according to age and donor source in Yaş / Age Canlı / Living Kadavra / Deceased Toplam / Total > > > > > Toplam / Total TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 5. Distribution of KTx patients according to etiology in Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis Renal hipoplazi-displazi / Renal hypoplasia-dysplasia VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI Nörojenik/non-nörojenik mesane / Neurogenic/nonneurogenic bladder Amiloidoz / Amyloidosis Sekonder glomerülonefrit / Secondary glomerulonephritis Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) Diğer / Other Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology Toplam / Total TABLO yılı içinde canlı vericiden yapılan BTx lerin vericilere göre dağılımı. TABLE 6. Distribution KTx from living donors according to donors in Anne / Mother Baba / Father Diğer akraba / Other related Akraba dışı / Unrelated Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

99 TABLO yılı içinde BTx yapılan hastaların Tx öncesi RRT'ne göre dağılımı. TABLE 7. Distribution of new KTx according to pretx RRT in Hemodiyaliz / Hemodialysis Periton diyalizi / Peritoneal dialysis Canlı / Living Kadavra / Deceased Toplam / Total Toplam / Total TABLO yılı içinde canlı vericiden BTx yapılan hastalarda doku uyumu. TABLE 8. HLA matching in KTx patients from living donor in HLA uyumu olmayan (6 MM) BTx / KTx with no HLA matching 1 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 1 HLA antigen matching 2-5 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 2-5 HLA antigen matching 6 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 6 HLA antigen matching Toplam / Total TABLO yılı içinde kadavra vericiden BTx yapılan hastalarda doku uyumu. TABLE 9. HLA matching in KTx patients from deceased donor in HLA uyumu olmayan (6 MM) BTx / KTx with no HLA matching 1 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 1 HLA antigen matching 2-5 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 2-5 HLA antigen matching 6 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 6 HLA antigen matching Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 91

100 Transplantasyon Hastalarında Greft Fonksiyonu Graft Function in Transplantation Patients TABLO yılı içinde BTx yapılmış hastalarda gecikmiş greft fonksiyonu (BTx sonrası diyaliz gereksinimi). TABLE 10. Delayed graft function (post-ktx dialysis need) in KTx patients transplanted in Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 2 / Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 3 / Toplam / Total 5 / TABLO yılı içinde BTx yapılmış hastalarda ilk 6 ayda akut rejeksiyon görülme oranı. TABLE 11. Rate of acute rejection in first 6 months in KTx patients transplanted in Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 8 / Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 3 / Toplam / Total 11 / TABLO yılı içinde BTx yapılmış tüm hastalarda yılsonu itibarıyla son duruma göre dağılımı. TABLE 12. Distribution of all KTx patients transplanted in 2015 according to final situation as of the end of Serum kreatinin <2 mg/dl ile izlenen / Followed with serum creatinine <2 mg/dl Serum kreatinin 2 mg/dl ile izlenen / Followed with serum creatinine 2 mg/dl Diyalize dönen / Returned to dialysis Başka merkezde izlenen / Followed in other centers Ölen / Died Toplam / Total National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

101 Transplantasyon Prevalansı Prevalence of Transplantation TABLO yılı sonu itibarıyla fonksiyone greftle izlenmekte olan BTx hastalarının donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 13. Distribution of KTx patients with functioning graft according to donor source as of the end of Canlı vericiden BTx / KTx from living donor Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor Toplam / Total TABLO yılı sonu itibarıyla fonksiyone greftle izlenmekte olan BTx hastalarının yaş ve cinsiyete göre dağılımı. TABLE 14. Age and gender distribution of KTx patients with functioning graft as of the end of Yaş / Age Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total > > > > > Toplam / Total Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 93

102 Değerlendirme / Discussion 14 merkezden bildirilen verilere göre 2015 yılında böbrek transplantasyonu yapılan çocuk hasta sayısı 45 dir. Bu sayı, Sağlık Bakanlığı verilerine göre 244 dür. Transplantasyon yapılan çocuk hastaları 82 si 10 yaş üzerindedir. Hastaları 66.7 sine canlı vericiden böbrek transplantasyonu yapılmıştır. Çocuk hastalarda kadavradan transplantasyon oranı erişkin hastalardan yüksektir. Canlı vericiden transplantasyonları 96.7 si kan bağı olan akraba donörlerden yapılmıştır. Anne, en önemli verici konumundadır. İlk 6 aydaki yüksek akut rejeksiyon oranı dikkat çekicidir. Birinci yılda fonksiyonel greft ile izlenen hasta oranının yüksek olması olumlu bir bulgudur. The number of kidney transplantation performed in 2015 is 45 according to the data reported from 14 centers. According to the data of Ministry of Health, this number is 244. The 82% of pediatric transplant patients are over 10 years old. The rate of kidney transplantation from living donor is 66.7%. The rate of deceased donation in pediatric patients is higher than adult patients. Living donations were 96.7% from living related donors. Mother is the most important donor. The high rate of acute rejection in the first 6 months is remarkable. High rate of functional graft at first year is a good finding. 94 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

103 26 YILLIK REGİSTRY DEN GRAFİKLER FIGURES FROM REGISTRY OF 26 YEARS

104

105 SDBY İnsidansı ve Prevalansı / Incidence and Prevalence of ESRD 300 Türkiye'de RRT Gerekxren SDBY İnsidansı Incidence of ESRD Requiring RRT in Turkey Sayı (mnb) / Count (ppm) Yıl / Year Türkiye'de RRT Gerekxren SDBY Prevalansı Prevalence of ESRD Requiring RRT in Turkey Sayı (mnb) / Count (ppm) Yıl / Year Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 97

106 Hemodiyaliz / Hemodialysis Prevalan Hemodiyaliz Hasta Sayısı Number of Prevalent Hemodialysis Pa\ents Sayı / Count Yıl / Year İnsidan HD Hastalarında Diyabet Sıklığı Diabetes Frequency in Incident HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year 98 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

107 Prevalan HD Hastalarında Diyabet Sıklığı Diabetes Frequency in Prevalent HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year İnsidan HD Hastalarında Yaşlı ( 65 Yıl) Oranı The Ra\o of Elderly ( 65 Years) in Incident HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan HD Hastalarında Diyaliz Süresi Dialysis Dura\on in Prevalent HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year >5 yıl / years >10 yıl / years Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 99

108 Prevalan HD Hastalarında Damar Erişim Yolu Vascular Access in Prevalent HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year AV fistül / AV fistula AV grez / AV graz Kateter / Catheter Prevalan HD Hastalarında Diyaliz Yeterliliği (Kt/V üre 1.2) Dialysis Adequacy in Prevalent HD Pa\ents (Kt/V urea 1.2) Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan HD Hastalarında Hipertansiyon Sıklığı Hypertension Frequency in Prevalent HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year 100 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

109 Prevalan HD Hastalarında Hipoalbüminemi (<3.5 gr/dl) Hipoalbuminemia in Prevalent HD Pa\ents (<3.5 g/dl) Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan HD Hastalarında ESA Kullanımı ESA Usage in Prevalent HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan HD Hastalarında Demir Tedavisi Iron Therapy in Prevalent HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 101

110 Yüzde / Percent Prevalan HD Hastalarında PTH Düzeyi PTH Level in Prevalent HD Pa\ents Yıl / Year PTH <150 pg/ml PTH >300 pg/ml Prevalan HD Hastalarında PTH Baskılayıcı Ajan Kullanımı PTH Suppressive Agents Usage in Prevalent HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan HD Hastalarında Hepaxt Serolojisi Hepa\\s Serology in Prevalent HD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year HBsAg An -HCV 102 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

111 Periton Diyalizi / Peritoneal Dialysis Prevalan PD Hasta Sayısı Number of Prevalent PD Pa\ents Sayı / Count Yıl / Year İnsidan PD Hastalarında Diyabet Sıklığı Diabetes Frequency in Incident PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 103

112 İnsidan PD Hastalarında Yaşlı ( 65 Yıl) Oranı The Ra\o of Elderly ( 65 Years) in Incident PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan PD Hastalarında Diyaliz Süresi (>5 Yıl) Dialysis Dura\on in Prevalent PD Pa\ents (>5 Years) Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan PD Hastalarında Diyaliz Yeterliliği (Kt/V üre >1.7) Dialysis Adequacy in Prevalent PD Pa\ents (Kt/V urea >1.7) Yüzde / Percent Yıl / Year 104 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

113 Prevalan PD Hastalarında Hipertansiyon Sıklığı Hypertension Frequency in Prevalent PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan PD Hastalarında Hipoalbüminemi (<3.5 gr/dl) Hypoalbuminemia in Prevalent PD Pa\ents (<3.5 g/dl) Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan PD Hastalarında ESA Kullanımı ESA Usage in Prevalent PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 105

114 Prevalan PD Hastalarında Demir Tedavisi Iron Therapy in Prevalent PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan PD Hastalarında PTH Düzeyi PTH Level in Prevalent PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year PTH <150 pg/ml PTH >300 pg/ml Prevalan PD Hastalarında PTH Baskılayıcı Ajan Kullanımı PTH Suppressive Agents Usage in Prevalent PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year 106 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

115 Prevalan PD Hastalarında Hepaxt Serolojisi Hepa\\s Serology in Prevalent PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year HBsAg (+) An -HCV (+) Prevalan PD Hastalarında İnfeksiyona Bağlı Mortalite Mortality Due To Infec\on in Prevalent PD Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 107

116 Transplantasyon / Transplantation Transplantasyon Hasta Sayısı Number of Transplant Pa\ents Sayı / Count Yıl / Year İnsidan Tx Hastalarında Verici Kaynağı Donor Source in Incident Tx Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Canlı / Living Kadavra / Deceased 108 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

117 İnsidan Tx Hastalarında Diyabet Sıklığı Diabetes Frequency in Incident Tx Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year İnsidan Tx Hastalarında Yaşlı ( 65 Yıl) Oranı The Ra\o of Elderly ( 65 Years) in Incident Tx Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Prevalan Tx Hastalarında İnfeksiyona Bağlı Mortalite Mortality Due To Infec\on in Prevalent Tx Pa\ents Yüzde / Percent Yıl / Year Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 109

118

119 ULUSLARARASI KARŞILAŞTIRMALAR INTERNATIONAL COMPARISONS

120

121 ŞEKİL 1. Temmuz 2016 itibarıyla Avrupa ülkelerinde registry çalışmaları. FIGURE 1. Registry studies in European countries as of July, Kaynak: ERA-EDTA resmi web sitesi ( Source: ERA-EDTA official website ( ERA-EDTA kayıt sistemine hasta verisi bazında katkıda bulunan ülkeler. Registries contributing individual patient data to the ERA-EDTA Registry. Seçilmiş toplu verileri yıllık rapora dahil edilmek üzere gönderen ülkeler. Registries sending aggregated data to be included in the annual report. Kayıt sistemi olmayan / katkıda bulunmayan / verileri analiz için uygun olmayan ülkeler. No registry / no contribution / data not eligible for analysis. Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 113

122 Tayvan/Taiwan Jalisco (Meksika/Mexico) ABD/USA Singapur/Singapore Japonya/Japan Malezya/Malaysia Kore Cum./Rep. of Korea Macaristan/Hungary Portekiz/Portugal Tayland/Thailand Yunanistan/Greece Şili/Chile İndonezya/Indonesia Çek Cum./Czech Rep. Belçika, Hollandaca/Belgium, Dutch sp. Belçika, Fransızca/Belgium, French sp. Brezilya/Brazil İsrail/Israel Hong Kong/Hong Kong Uruguay/Uruguay Arjan n/argen na Fransa/France Hırva stan/croa a Kanada/Canada Sırbistan/Serbia Romanya/Romania Avusturya/Austria Türkiye/Turkey Filipinler/Philippines Suudi Arabistan/Saudi Arabia İspanya/Spain Slovenya/Slovenia Polonya/Poland Yeni Zelanda/New Zealand Umman/Oman Danimarka/Denmark Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina İsveç/Sweden Hollanda/Netherlands Birleşik Krallık/UK Avustralya/Australia Norveç/Norway Katar/Qatar İskoçya/Scotland İsviçre/Switzerland Finlandiya/Finland İrlanda/Ireland İzlanda/Iceland İran/Iran Estonya/Estonia Rusya/Russia Bengladeş/Bangladesh Milyon nüfus başına SDBY insidansı / ESRD incidence per million populason ŞEKİL 2. Ülkelere göre RRT gerektiren SDBY insidansı, FIGURE 2. Incidence of ESRD requiring RRT, by country, Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2015 / USRDS Annual Data Report National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

123 Malezya/Malaysia Singapur/Singapore Jalisco (Meksika/Mexico) Hong Kong/Hong Kong Yeni Zelanda/New Zealand Kore Cum./Rep. of Korea İsrail/Israel Umman/Oman Tayvan/Taiwan Filipinler/Philippines Japonya/Japan ABD/USA Şili/Chile Brezilya/Brazil Kuveyt/Kuwait Türkiye/Turkey Kanada/Canada Tayland/Thailand Avustralya/Australia Arjan n/argen na Rusya/Russia İran/Iran Katar/Qatar Finlandiya/Finland Uruguay/Uruguay Portekiz/Portugal Hırva stan/croa a Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina Yunanistan/Greece Avusturya/Austria Slovenya/Slovenia İsveç/Sweden İspanya/Spain İsviçre/Switzerland İskoçya/Scotland Sırbistan/Serbia Danimarka/Denmark Fransa/France Birleşik Krallık/UK Polonya/Poland Belçika, Fransızca/Belgium, French sp. Estonya/Estonia Belçika, Hollandaca/Belgium, Dutch sp. Norveç/Norway Hollanda/Netherlands İzlanda/Iceland Romanya/Romania Yüzde / Percent ŞEKİL 3. Ülkelere göre diyabetik insidan SDBY li hasta yüzdesi, FIGURE 3. Percentage of incident ESRD patients with diabetes, by country, Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2015 / USRDS Annual Data Report Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 115

124 Tayvan/Taiwan Japonya/Japan ABD/USA Singapur/Singapore Portekiz/Portugal Jalisco (Meksika/Mexico) Kore Cum./Rep. of Korea Şili/Chile Belçika, Fransızca/Belgium, French sp. Belçika, Hollandaca/Belgium, Dutch sp. Hong Kong/Hong Kong Kanada/Canada Fransa/France Yunanistan/Greece Malezya/Malaysia İsrail/Israel Uruguay/Uruguay İspanya/Spain Tayland/Thailand Avusturya/Austria Çek Cum./Czech Rep. Slovenya/Slovenia Hollanda/Netherlands İsveç/Sweden Yeni Zelanda/New Zealand Macaristan/Hungary Avustralya/Australia Birleşik Krallık/UK Norveç/Norway Danimarka/Denmark Türkiye/Turkey İskoçya/Scotland İrlanda/Ireland Arjan n/argen na Sırbistan/Serbia Finlandiya/Finland Romanya/Romania Hırva stan/croa a Polonya/Poland Brezilya/Brazil Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina İzlanda/Iceland Umman/Oman Katar/Qatar Kolombiya/Colombia İran/Iran Estonya/Estonia Suudi Arabistan/Saudi Arabia Rusya/Russia Filipinler/Philippines Güney Afrika/South Africa Bengladeş/Bangladesh İndonezya/Indonesia Milyon nüfus başına SDBY prevalansı / ESRD prevalence per million populason ŞEKİL 4. Ülkelere göre RRT gerektiren SDBY prevalansı, FIGURE 4. Prevalence of ESRD requiring RRT, by country, Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2015 / USRDS Annual Data Report National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

125 Milyon nüfus başına SDBY prevalansı / ESRD prevalence per million populason Tayland/Thailand Jalisco (Meksika/Mexico) Filipinler/Philippines Rusya/Russia Malezya/Malaysia Türkiye/Turkey Kore Cum./Rep. of Korea Bengladeş/Bangladesh İsrail/Israel Şili/Chile ŞEKİL yılları arasında SDBY prevalansında en fazla yüzde artış olan 10 ülke. FIGURE 5. Ten countries having the highest % rise in ESRD prevalence from 2000 to Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2015 / USRDS Annual Data Report Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 117

126 Tayvan/Taiwan Japonya/Japan ABD/USA Singapur/Singapore Kore Cum./Rep. of Korea Portekiz/Portugal Şili/Chile Jalisco (Meksika/Mexico) Malezya/Malaysia Tayland/Thailand Yunanistan/Greece Uruguay/Uruguay Romanya/Romania Hong Kong/Hong Kong Belçika, Fransızca/Belgium, French sp. İsrail/Israel Sırbistan/Serbia Belçika, Hollandaca/Belgium, Dutch sp. Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina Türkiye/Turkey Kanada/Canada Slovenya/Slovenia Arjan n/argen na Danimarka/Denmark Fransa/France Macaristan/Hungary Hırva stan/croa a Çek Cum./Czech Rep. Yeni Zelanda/New Zealand Brezilya/Brazil İspanya/Spain Avusturya/Austria Polonya/Poland Avustralya/Australia Kolombiya/Colombia Birleşik Krallık/UK Kuveyt/Kuwait İsveç/Sweden İskoçya/Scotland İrlanda/Ireland Hollanda/Netherlands İsviçre/Switzerland Umman/Oman Finlandiya/Finland Katar/Qatar İran/Iran Norveç/Norway İzlanda/Iceland Estonya/Estonia Filipinler/Philippines Rusya/Russia Güney Afrika/South Africa Bengladeş/Bangladesh İndonezya/Indonesia Milyon nüfus başına diyaliz prevalansı / Dialysis prevalence per million populason ŞEKİL 6. Ülkelere göre kronik diyaliz prevalansı, FIGURE 6. Prevalence of chronic dialysis, by country, Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2015 / USRDS Annual Data Report National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

127 Japonya/Japan Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina Slovenya/Slovenia Filipinler/Philippines Bengladeş/Bangladesh Polonya/Poland Arjan n/argen na İsrail/Israel Şili/Chile İran/Iran Portekiz/Portugal Yunanistan/Greece Hırva stan/croa a Rusya/Russia Umman/Oman Fransa/France Çek Cum./Czech Rep. Türkiye/Turkey Brezilya/Brazil İsviçre/Switzerland Tayvan/Taiwan Belçika, Fransızca/Belgium, French sp. Uruguay/Uruguay Malezya/Malaysia Avusturya/Austria Romanya/Romania Belçika, Hollandaca/Belgium, Dutch sp. Sırbistan/Serbia Kuveyt/Kuwait ABD/USA İspanya/Spain Singapur/Singapore Kore Cum./Rep. of Korea İskoçya/Scotland İrlanda/Ireland Macaristan/Hungary Estonya/Estonia Güney Afrika/South Africa Norveç/Norway Hollanda/Netherlands Birleşik Krallık/UK Kanada/Canada Katar/Qatar Tayland/Thailand Finlandiya/Finland İsveç/Sweden Danimarka/Denmark Avustralya/Australia Kolombiya/Colombia İzlanda/Iceland Jalisco (Meksika/Mexico) Yeni Zelanda/New Zealand Hong Kong/Hong Kong 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Merkezde HD / Center HD Evde HD / Home HD SAPD-APD / CAPD-APD ŞEKİL 7. Prevalan hastalarda diyaliz modalitelerinin dağılımı, FIGURE 7. Distribution of dialysis modalities in prevalent patients, Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2015 / USRDS Annual Data Report Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 119

128 Hırva stan/croa a Jalisco (Meksika/Mexico) Hollanda/Netherlands ABD/USA İspanya/Spain Norveç/Norway İskoçya/Scotland Birleşik Krallık/UK Fransa/France Avusturya/Austria Çek Cum./Czech Rep. İsveç/Sweden Portekiz/Portugal Belçika, Hollandaca/Belgium, Dutch sp. İrlanda/Ireland Avustralya/Australia Belçika, Fransızca/Belgium, French sp. Kanada/Canada İsviçre/Switzerland Türkiye/Turkey İsrail/Israel Danimarka/Denmark Estonya/Estonia İran/Iran Finlandiya/Finland Kore Cum./Rep. of Korea Uruguay/Uruguay Arjan n/argen na Macaristan/Hungary Polonya/Poland Slovenya/Slovenia Kolombiya/Colombia Brezilya/Brazil Yeni Zelanda/New Zealand İzlanda/Iceland Katar/Qatar Suudi Arabistan/Saudi Arabia Umman/Oman Singapur/Singapore Sırbistan/Serbia Kuveyt/Kuwait Şili/Chile Yunanistan/Greece Japonya/Japan Hong Kong/Hong Kong Romanya/Romania Tayland/Thailand Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina Rusya/Russia Güney Afrika/South Africa Filipinler/Philippines Malezya/Malaysia Bengladeş/Bangladesh Milyon nüfus başına oran / Rate per million populaton ŞEKİL 8. Ülkeler göre böbrek transplantasyon oranları, FIGURE 8. Kidney transplantation rates, by country, Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2015 / USRDS Annual Data Report National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015