BİL1001 Bilgisayar Bilimlerine Giriş 1

Transkript

1 DEÜ Bilgisayar Bilimleri Bölümü BİL1001 Bilgisayar Bilimlerine Giriş 1 Öğr. Gör. Dr. Alper VAHAPLAR 2017 Yaz Okulu

2 Bilgisayar Bilimlerine Giriş 1 Programlama Dillerine (Programming Languages) Giriş Dil Nedir? (Language) İnsanların, duygularını, düşüncelerini bildirmek için sözcükler ya da işaretler aracılığıyla yaptıkları anlaşma, iletişimi sağlayan ortam, lisan. A form of communication using words either spoken or gestured with the hands and structured with grammar, often with a writing system. The ability to communicate using different types of media. A language is a particular kind of system for encoding and decoding information. 2

3 Programlama Dillerine Giriş Dilin özellikleri Alfabesi Gramer, yazım kuralları (syntax) Anlamı (semantics) Türkçe ile Japonca yı karşılaştırınız. Programlama dili nedir? Herhangi bir algoritmayı (çözüm tarifini) ve yapılacak işlemleri bilgisayar tarafından anlaşılıp çalıştırılmak üzere geliştirilmiş, yapay bir dildir. 3

4 Programlama Dillerine Giriş Programlama dillerinin değerlendirme kriterleri: Readability (Okunabilirlik) Writability (Yazılabilirlik) Reliability (Güvenilirlik) Portability (Taşınabilirlik) Cost (Maliyet) Modelling capability (Modelleme yeteneği, becerisi) Programming Environment (Programlama ortamı, editörü) 4

5 Programlama Dillerine Giriş Temel Programlama Elemanları Değişkenler ve Sabitler Operatörler Koşul Yapıları Döngü Yapıları Fonksiyonlar/Prosedürler 5

6 Programlama Dillerine Giriş Temel Programlama Elemanları Değişkenler ve Sabitler İsim (tanımlayıcı) Adres Veri Tipi Değer Yaşam Süresi Kapsam 6

7 Girdi, İşleme ve Çıktı Veri Tipi: bşr değişkenin alabileceği değerler kümesini ve üzerinde tanımlanan işlemleri belirtir. İlkel Veri Tipleri (Primitive Data Types) Integer: Tam sayıları saklar. Real: Ondalıklı sayıları saklar. Yapısal Veri Tipleri (Structured Data Types) Dizi: 2 veya daha fazla boyutlu ve içlerinde kullanıcı tarafından belirlenen sayıda, aynı tipte verileri saklar. Kullanıcı Tanımlı: Programcının ihtiyacına uygun olarak, farklı veya aynı ilkel tipleri kullanarak tanımladığı verileri saklar. Dosya, Set, Record, union, type,

8 Programlama Dillerine Giriş Temel Programlama Elemanları Operatörler (İşlemciler) İşlenen sayısı (arity) İşlemcinin yeri (PREFIX, INFIX, POSTFIX) Öncelik (precedence) Associaticity Atama Operatörü, Aritmetik Operatörler, İlişkisel Operatörler, Mantıksal Operatörler 8

9 Operatörler Atama Operatörü Operatör Açıklama Örnek Anlamı = Atama x = 5 x değişkenine 5 değerini ata y = 3 y değişkenine 3 değerini ata Aritmetik Operatörler Operatör Açıklama Örnek Anlamı s + Toplama s = x + y x ve y nin toplamı 8 - Çıkarma s = x y x ve y nin farkı 2 * Çarpma s = x * y x ve y nin çarpımı 10 / Bölme s = x / y x ve y nin oranı 1 % Mod s = x % y x/y den kalan sayı 2

10 Operatörler Karşılaştırma Operatörleri

11 Operatörler Mantıksal Operatörler

12 C Programlama Dili Neden C? C programlama dili, bilgisayar programları oluşturmak için kullanılan popüler ve yaygın bir dildir. Programcıya maksimum kontrol ve verimlilik sağladığı için programcılar tarafından benimsenmiştir. C programlama dilini öğrenmenin bir takım faydaları vardır: UNIX işletim sisteminin ana dilidir. (C ile işletim sistemi yazabilirsiniz.) Kişisel bilgisayarlar için standart geliştirme dilidir. Taşınabilirdir. (Çok sayıda platform için kod yazabilir ve okuyabilirsiniz.) Güçlü ve esnek bir dildir.(zengin kütüphanelere sahiptir. Özel komut ve veri tipi tanımlamalarına izin verir.) C++, C#, Java, PHP,. gibi dillerin temelini oluşturur. C derleyiciler: Dev C/C++ GCC (GNU Compiler Collection) Borland C. 12

13 C Programı Geliştirme Ortamının Temelleri Tipik olarak bir C programı çalışmadan önce altı safhadan geçer. Yazım(Edit) Önişleme(Preprocess) Derleme(Compile) Bağlama(Link) Yükleme(Load) Çalıştırma(Execute)

14 Merhaba Dünya /* C ile ilk program*/ #include <stdio.h> void main() { printf("merhaba Dünya!"); } Ekran görüntüsü; Merhaba Dünya! /* ve */ arasına yorum yazılır, derleyici görmezden gelir. #include C önişlemcisine bir emir göndermektedir. Bu satır, önişlemciye standart giriş/çıkış öncü dosyası(stdio.h) içeriğinin programa eklenmesini söyler. void main() her C programının bir parçasıdır. C programları bir veya birden fazla fonksiyon içerebilir ancak bunlardan biri mutlaka main olmalıdır. C de her program main fonksiyonunu çalıştırarak başlar. Küme parantezi, {, her fonksiyonun gövdesinin başına yazılır. }, küme parantezi ise sonuna yazılmalıdır. Bu iki parantez arasında kalan program parçacığına blok denir. printf konsola yazdırma işlemini gerçekleştirir.

15 C de veri tipleri C de veri tipleri

16 Alıştırmalar #include <stdio.h> void main() { int x; // "int" tipinde "x" adında bir değişken tanımla. x = 65; // x değişkenine 65 değerini ata. printf ("%d", x); // x'in değerini ekrana yazdır. } 16

17 Alıştırmalar #include <stdio.h> void main() { int x; // "int" tipinde "x" adında bir değişken tanımla. x = 65; // x değişkenine 65 değerini ata. printf ("x in degeri: %d",x); // x'in değerini ekrana yazdır. } 17

18 Belirteçler printf ("x in degeri: %d",x); Belirteç Biçim %d,%i Tamsayı(Decimal, Integer) %u İşaretsiz Tamsayı(Unsigned) %f Kayan Noktalı Sayı(Float) %c Karakter(Char) %o 8 Tabanında Sayı(Octal) %x,%x 16 Tabanında Sayı(hexadecimal) %e Üssel Gösterim(Exponential) %s Karakter Dizisi(String) l,h Long ve short ön eki

19 Belirteçler printf ("x in degeri: %d \n",x); printf ("x in degeri: %c \n",x); Çıkış Sırası Tanım \n Yeni satır. İmleci yeni satırın başına geçirir. \t Yatay sekme. İmleci bir sonraki sekme başlangıçına taşır. \a Alarm. \\ Ters bölü. printf içindeki ters bölü karakterini yazdırır. \" Tırnak.printf içinde tırnak karakterini yazdırır.

20 Alıştırmalar #include<stdio.h> #include<conio.h> void main() { int x; x = 29; printf ("Onluk tabanda = \t%d\n", x); printf ("Sekizlik tabanda = \t%o\n", x); printf ("Onaltilik tabanda = \t%x\n", x); } 20

21 Alıştırmalar #include<stdio.h> #include<conio.h> void main() { int x; printf ("Bir tamsayi girin.\n"); scanf ("%d", &x); printf ("Onluk tabanda = \t%d\n", x); printf ("Sekizlik tabanda = \t%o\n", x); printf ("Onaltilik tabanda = \t%x\n", x); } 21

22 Alıştırmalar #include<stdio.h> #include<conio.h> void main() { float x; printf ("Ondalıklı sayı girin(nokta ile).\n"); scanf ("%f ", &x); printf ("Girilen Sayi = %f \n", x); } 22

23 C de Operatörler x = 5; y = 2 Aritmetik Operatörler Operatör Açıklama Örnek Anlamı s + Toplama s = x + y x ve y nin toplamı 8 - Çıkarma s = x y x ve y nin farkı 2 * Çarpma s = x * y x ve y nin çarpımı 10 / Bölme s = x / y x ve y nin oranı 1 % Mod s = x % y x/y den kalan sayı arttırma x++, ++x x = x eksiltme x--, --x x = x 1 4 += Ekleyip atama x += 10 x = x = Çıkartıp atama x -= 10 x = x 10-5 *= Çarpıp atama x *= 10 x = x * /= Bölüp atama x /=3 x = x /

24 Alıştırmalar Girilecek iki tamsayının toplamını bulduran algoritması, akış şeması ve programı Akış Şeması 1. Başla 2. İki sayı al (X, Y) 3. Toplam X+Y 4. Toplamı Yaz 5. Bitir Başla X,Y Toplam = X+Y Toplam Bitir. #include <stdio.h> void main() { int x, y, toplam=0; printf ("x degerini giriniz: \n"); scanf ("%d",&x); printf ("y degerini giriniz: \n"); scanf ("%d",&y); toplam = x + y; printf ("Toplam = %d \n", toplam); } 24

25 Alıştırmalar Bir kenarı verilen karenin alanını ve çevresini hesaplayan C programınız yazınız. Taban yarıçapı ve yüksekliği verilen bir silindirin hacmini hesaplayan programı yazınız. Vize, ödev ve final notları verilen bir öğrencinin geçme notunu hesaplayan programı yazınız. Aşağıdaki ifadeleri hesaplayıp ekrana yazdıran programı yazınız. A. y = ax 2 + bx + c B. t = (x y)2 + 5(3+z) C. t = a 3 +2b 1 ab b 1 7xz D. x = 5y3 4 E. a = b c 25