Talaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım.

Transkript

1

2 Talaş oluşumu Takım Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası Takım İş parçası Takım İş parçası

3 Talaş oluşumu Dikey kesme İş parçası Takım Kesme kenarı hareket yönüne diktir. 0 Yatık kesme İş parçası Kesme kenarı hareket yönüne eğik açıdadır.

4 Talaş kontrol: İş parçası, takım ve operatörün zarar görmesini önler. Üretimin durmasını önler. Talaş boşaltma problemlerini önler.

5 Tercih edilen Kısa spiral talaşlar Kaçının Çok kısa, sıkı talaşlar Kaçının Uzun, ipliksi talaşlar Kırma için daha az güç gerekir. Kesme kenarlarında daha az gerilim oluşur. Kesme kuvvetlerinde daha küçük artışlar. Daha kolay boşaltma. Kırma için daha çok güç gerekir. Kesme kenarında daha yüksek gerilim. Olası sapma ve vibrasyon. Boşaltılması son derece zor. İş parçasına veya takıma zarar verebilir ve tekrar kesilebilir.

6 Talaş oluşumunu aşağıdakiler belirler: İş parçası malzemesi. Uç ve takım tutucu. Kesme koşulları.

7 P Çelik Seco malzeme grubu 1-7 M PÇ Seco malzeme grubu 8-11 K Dökme demir Seco malzeme grubu Bazı iş parçası malzemeleri (P ve M malzeme grupları) uzun talaşlar verir. Diğer iş parçası malzemeleri (K grup) kısa talaş verir.

8 Küçük D.O.C. ile radyüs talaş oluşumunu ve talaş boşaltma yönünü büyük ölçüde etkiler. Radyüs, kesme kuvvetlerinin büyüklüklerini ve yönünü de etkiler.

9 Pozitif talaş boşluk açısı Avantajları Daha düşük teğetsel kuvvet ve ısı aşağıdakilerden kaynaklanır: - Daha büyük makaslama açısı. - Daha küçük makaslama düzlemi. Daha düşük kesme kuvvetlerinin anlamı: - Uç daha serbest keser. - İyi yüzey kalitesi elde etme ihtimali daha yüksektir. - Daha az rijitlik gerekir. - Tok, alaşımlı, işlerken sertleşen iş parçaları ve yumuşak, sünek iş parçaları için idealdir. Dezavantajları Negatif talaş boşluk açılı takımlara göre daha az kesme kenarı. Negatif talaş boşluk açılı takımlara göre daha az dayanım.

10 Negatif boşluk açısı Avantajları Güçlü şekiller. Pozitif talaş boşluk açılı takımlara göre daha fazla kesme kenarı. Dezavantajları Aşağıdakiler sebebiyle daha yüksek teğetsel güç ve ısı: - Daha küçük makaslama açısı. - Daha büyük makaslama düzlemi. Daha yüksek kesme güçlerinin anlamı: - İyi yüzey kalitesi elde etmek zordur. - Maksimum rijitlik gereklidir.

11 Talaş kırma geometrisi talaş oluşumu ve talaş yönlendirmesi ile ilgilidir

12 F M R Talaş kırma geometrisinin çalışma temel prensibi.

13 Talaş oluşumu ve talaş kontrolü aşağıdakilerle belirlenir: Kesme kenarı düzlüğünün genişliği ve açısı (T land). Kesme boşluk açısı, eğim açısı. Talaş kırıcı geometrisinin genişlik ve derinliği. Talaş kırıcı geometrisinin formu ve şekli. (Tipik örnek)

14 (Tipik örnek) Talaş kırma şeması ucun uygulama olasılıklarının (D.O.C. ve ilerleme) grafik sunumudur.

15 D.O.C. ilerleme Uç geometrisinin ilerleme ve D.O.C. üzerinde sınırlamaları, talaş şekli, b/h (b=talaş genişlik/h=talaş kalınlığı) oranı ve kesme kuvvetleri sınırlamaları.

16 D.O.C. Uç geometrisi min maks ilerleme Maksimum ilerleme = radyüs / 2 (kırılma, R a ). Minimum ilerleme = kesme kenarı radyüsü (kesme yetenekleri).

17 D.O.C. Uç geometrisi maks min min maks ilerleme Minimum D.O.C. = radyüs (talaş oluşumu). Maksimum D.O.C. = %66 ile %75 kesme kenarı uzunluğu.

18 Kare talaşlar Uzun talaşlar Uç geometrisi Minimum b/h oranı Maksimum b/h oranı Dökme demir 3 30 Çelik 5 15 Paslanmaz 8 12 Alüminyum İdeal b/h oranı 10'dur. Kare talaşlar (a p = f) Çok ağır nokta yük (plastik deformasyon). Operatör için tehlikeli.

19 D.O.C. maks maks min min min maks ilerleme Minimum b/h oranı (kare talaşlar). Maksimum b/h oranı (uzun talaşlar).

20 D.O.C. maks maks maks dak min min maks ilerleme Maksimum talaş kesiti (D.O.C. x ilerleme). (kuvvetler)

21 D.O.C. ilerleme Bu kısıtlamaların hepsi bir arada ucun "talaş kırma" alanını oluşturur.

22 D.O.C. Talaş kırma (uç kırılması) sorunlarını çözme. ilerleme

23 D.O.C. Uç geometrisi Çok düşük kesme hızı BUE oluşturur Çok yüksek kesme hızı uzun talaş oluşturur ilerleme Yüksek kesme hızının etkileri.

24 D.O.C. h k f Daha küçük giriş açısının etkisi. ilerleme

25 f f Giriş açısını (değiştirmenin) etkisi.

26 D.O.C. ilerleme Daha küçük radyüsün etkisi.

27 D.O.C. ilerleme Talaş kırma geometrisinin etkisi.

28 D.O.C. (Tipik örnek) İlerleme Pratik talaş kırma testleri.

29 a p (mm) Teori ve pratik ,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 f (mm/dv.)

30 En uygun uç B

31 En uygun uç Mikro geometri (sert kırma geometrisi veya hassas işleme geometrisi) küçük kesme kenarı güçlendirmesine ve küçük talaş kırıcı kanalına sahiptir ancak kısa talaşlar üretir. Mikro geometri kesme kenarı dayanıklılığını azaltır. Bu, küçük kesme kuvvetleri ile kompanse edilmelidir.

32 En uygun uç Makro geometri (yumuşak kırma geometrisi veya kaba işleme geometrisi) dayanıklı kesme kenarı güçlendirmesine ve geniş işleme kanalına sahiptir. Makro geometri kesme kenarı dayanıklılığını artırır. Bu sayede daha büyük kesme kuvvetleri mümkündür.

33 En uygun uç Uzun talaşlar talaş boşaltma İlerlemeyi arttır. Daha sert talaş kırma geometrisi kullan. Kısa talaşlar Yüksek Kesme Kuvvetleri İlerlemeyi azalt. Daha az yumuşak talaş kırma geometrisi kullan.

34 En uygun uç Talaş oluşumunu etkileyen faktörler Takım Kesme koşulları Malzeme Soğutma sıvısı Talaş boşluk açısı Giriş açısı Radyüs Kaplama Kesme kenarı ve talaş kırıcı geometirisi. İlerleme Kesme derinliği Talaş kalınlığı oranı Kesme hızı Sertlik Çekme dayanımı Isıl işlem Yapı Kuru işleme Emülsiyon soğutma Kesme yağı

35 En uygun uç a p Daha sert Temel Daha Güçlü FF1 R7 (Tipik örnek) MN 2004 Tornalama sayfa 37 f

36 En uygun uç a p (mm) ,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 f (mm/tr) Uç geometrisine uygun ilerleme. b/h oranına uygun kesme derinliği.

37 Sorular?