SINAİ MÜLKİYET KANUNUNUN UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİK HAKKINDA BİLGİ NOTU

Transkript

1 SINAİ MÜLKİYET KANUNUNUN UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİK HAKKINDA BİLGİ NOTU ENİS KAYSERİLİOĞLU İLERİ ARAŞTIRMALAR KOORDİNATÖRLÜĞÜ MEVZUAT ANALİZ BİRİMİ 25 NİSAN 2017

2 SINAİ MÜLKİYET KANUNUNUN UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİK HAKKINDA BİLGİ NOTU 25 Nisan 2017 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nca hazırlanarak, 6 Nisan 2016 tarihinde TBMM Başkanlığı na sunulan Sınai Mülkiyet Kanun Tasarısı, tarihinde TBMM de kabul edilerek yasalaşmış ve tarihli Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile; 551, 554, 555 ve 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerle düzenlenmiş bulunan patent, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret ve markalara ilişkin hükümlerin tek bir kanun çerçevesinde düzenlemesi amaçlanmıştır. Sınai Mülkiyet Kanunu, 6 sı geçici olmak üzere 199 madde ve 5 kitaptan oluşmaktadır. Sınai Mülkiyet Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ise tarihli Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Sözkonusu Yönetmeliğin özetlenmiş şekli aşağıda sunulmaktadır: BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ - Bu Yönetmeliğin amacı; marka, coğrafi işaret, tasarım, patent, faydalı model ile geleneksel ürün adlarına ilişkin hakların belge verilerek korunması ile bu haklarla ilgili diğer işlemlerde uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir. (m. 1) - Bu Yönetmelik, 22/12/2016 tarihli ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununa (SMK) dayanılarak hazırlanmıştır. (m. 2) BİRİNCİ KİTAP Marka - Marka, bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaretten oluşabilir. (SMK 4m. 4) - Sınai Mülkiyet Kanunun 3 üncü maddesi kapsamındaki gerçek veya tüzel kişiler marka tescili için Kuruma başvuruda bulunabilirler. Bunlar; a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, b) Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşim yeri olan veya sınai ya da ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler, c) Paris Sözleşmesi veya 15/4/1994 tarihli Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması hükümleri dâhilinde başvuru hakkına sahip kişiler, 1

3 ç) Karşılıklılık ilkesi uyarınca, Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki kişilere sınai mülkiyet hakkı koruması sağlayan devletlerin uyruğundaki kişilerdir.(m. 4 SMK m. 3) - Marka başvurusu, Kurum tarafından geçerli kabul edilen başvuru formunun elektronik ortamda doldurulması suretiyle Kuruma sunulur. (m. 5) - Sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların veya ambalajlarının biçimi gibi görme duyusu ile algılanabilen işaretler veya bunların kombinasyonundan oluşan işaretlerin marka başvurusuna konu edilmesi halinde marka örneği, başvuru formu ile Kuruma sunulur. Ses markasında ses kayıtlarının, hareket markasında ise görüntü dizisinin sunulması gerekir. (m. 7) - Bir marka başvurusu, gerekli evrakların tamamlanması ve tescil ücretinin ödenmesi üzerine tescil edilir ve Bültende yayımlanır. (m. 12, 13) - Koruma süresi sona eren bir marka, yenileme ücretinin ödenmesi ve marka sahibinin talep etmesi koşuluyla yenilenir ve bu durum Bültende yayımlanır. (m. 18) - Marka sahibi, markasına ait mal veya hizmetlerin tamamında veya bir kısmında kullanılmak üzere lisans verebilir. (m. 20) - Başvuru sahibi, markanın tescil edilmesinden önce başvuruyu kısmen veya tamamen geri çekebilir. Geri çekme işlemi Bültende yayımlanır. (m. 22) - Marka sahibi markanın tescil kapsamındaki mal veya hizmetlerin tamamından veya bir kısmından vazgeçebilir. Marka hakkının sona ermesi Bültende yayımlanır. (m. 23) - Marka başvurusuna, yayımından itibaren iki ay içinde itiraz edilebilir. Kurum, itirazlara ilişkin görüşlerini bildirmesi için başvuru sahibine bir aylık süre verir. (m. 28) - Tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde haklı bir sebep olmadan Türkiye de ciddi biçimde kullanılmayan ya da kullanımına beş yıl kesintisiz ara verilen markanın iptaline karar verilir. Kullanıma ilişkin deliller; ambalaj, etiket, fiyat listesi, katalog, fatura, fotoğraf ve gazete ilanı gibi her türlü destekleyici dokümanı içerebilir. (m. 29, 30) - Kurum kararlarından zarar gören taraflar, bu kararların bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde itirazda bulunabilir. (m. 31) 2

4 - Kurum, gerekli görmesi halinde, yayıma itirazlar ile Kanunun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca verilen kararlara karşı yapılan itirazların incelenmesi sırasında tarafları uzlaşmaya davet edebilir. (m. 32) İKİNCİ KİTAP Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı - Coğrafi işaret; belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işarettir. (SMK m. 34) - Coğrafi işaret ya da geleneksel ürün adı başvurusu, Kurum tarafından geçerli kabul edilen formun elektronik ortamda doldurularak Kuruma sunulması suretiyle yapılır. (m. 35) - Coğrafi işaret başvurusu kapsamında aşağıdaki bilgi ve belgeler yer alır: (m. 35) Başvuru yapanın kimlik ve iletişim bilgileri. Başvuru yapan gerçek veya tüzel kişinin ürünün tek üreticisi olması halinde, bu hususu ispatlayan bilgi ve belgeler. Coğrafi alanın sınırlarını açıkça tanımlayan ve belirleyen bilgi ve belgeler ile gerekli hallerde coğrafi sınırları gösteren harita. Üretim metoduna ve varsa ürüne özelliğini veren yerel üretim teknikleri ile usul ve adetlere ilişkin bilgi ve belgeler. - Tescil talebinin Kanuna uygun olmadığı iddiasıyla üçüncü kişiler tarafından yapılan itirazların incelenmesi sırasında Kurum tarafları uzlaşmaya davet edebilir. (m. 40) - Bültende yayım tarihinden itibaren üç ay içinde hakkında herhangi bir itiraz yapılmamış veya yapılan itirazlar nihai olarak reddedilmiş başvuru, tescil ücretinin ödenmesi şartıyla tescil edilir ve Sicile kaydedilir. (m. 41) - Coğrafi işaretlerin ve geleneksel ürün adlarının kullanımının denetimi; ürünlerin üretimi, piyasaya arzı veya dağıtımı aşamalarında veya ürünün özelliklere uygunluğunun denetimine ilişkin her türlü faaliyeti kapsar. Denetim, Kurum tarafından yeterliliği onaylanan Sicilde kayıtlı denetim merci tarafından yerine getirilir. (m. 45) ÜÇÜNCÜ KİTAP Tasarım 3

5 - Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. (SMK m. 55) - Tasarım başvurusu, Kurum tarafından geçerli kabul edilen başvuru formunun elektronik ortamda doldurulması suretiyle Kuruma sunulur. (m. 48) - Görsel anlatım, tasarımın görsel özelliklerini yansıtan ve yayım yoluyla çoğaltılmaya elverişli resim, çizim, grafik, fotoğraf veya benzeri bir biçimde hazırlanmış tasarımın veya tasarımın uygulandığı ürünün görünümüdür. Görsel anlatımlar en az 8x8 cm en fazla 16x16 cm boyutunda sunulur. Görsel anlatımın marka unsuru içermesi, tasarım sahibine marka hakkı sağlamaz. (m. 50) - Birden fazla tasarımın tescili, çoklu başvuru adı altında tek bir başvuru olarak yapılabilir. Çoklu tasarım başvurusu, en fazla yüz adet tasarım içerebilir. Çoklu başvuru veya çoklu tescili oluşturan tasarımlar ayrı ayrı değerlendirilir. (m. 55) - Kurum kararlarından zarar gören başvuru sahipleri, Kanunun 64 üncü maddesi uyarınca verilen ret veya kısmi ret kararlarına karşı, kararın bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde bu kararlara karşı itirazda bulunabilir. (m. 64) - Koruma süresi sona eren bir tasarım, sahibinin talebi ve yenileme ücretinin ödenmesi koşuluyla yenilenir ve bu durum Bültende yayımlanır. (m. 67) - Tasarım başvurusu veya tescilinden doğan tasarım hakkına ilişkin kullanma yetkisi, ulusal sınırların bütünü içinde veya bir kısmında geçerli olacak şekilde lisans sözleşmesine konu olabilir. (m. 69) DÖRDÜNCÜ KİTAP Patent ve Faydalı Model - Teknolojinin her alanındaki buluşlara yeni olması, buluş basamağı içermesi ve sanayiye uygulanabilir olması şartıyla patent verilir. (SMK m. 82) - Patent başvurusu; a) Başvuru formunu, b) Buluş konusunu açıklayan tarifnameyi, c) İstemleri, ç) Tarifnamede veya istemlerde atıf yapılan resimleri, d) Özeti, e) Başvuru ücretinin ödendiğini gösterir bilgiyi, 4

6 kapsar. (m. 71) - Resimler; kalıcı, siyah, yeterince yoğun ve koyu, kalın ve iyi tanımlanmış çizgiler ile yapılır. Resimlerde renklendirme yapılmaz. Fotoğraflar resim olarak kabul edilmez ancak buluşun başka türlü gösteriminin mümkün olmadığı mikron düzeyde mikroskobik görüntüleme gerektiren bazı durumlarda fotoğraf kullanılabilir. (m. 77) - Başvurunun tüm unsurları; elektronik veya doğrudan çoğaltmanın mümkün olacağı şekilde sunulur. Başvuru fiziki evrakla yapılmışsa sayfalarda herhangi bir delik, buruşukluk ya da katlanma olmaz. Başvuruyu oluşturan tüm unsurların sayfaları A4 kağıdı boyutunda olur. (m. 87, 88) - Yapılan şekli inceleme sonucunda eksiklikler tespit edilirse, başvuru sahibinden bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde eksiklikleri gidermesi istenir. (m. 96) - Tekniğin bilinen durumu, başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde, yazılı veya sözlü tanıtım yoluyla ortaya konulmuş veya kullanım ya da başka herhangi bir biçimde açıklanmış olan toplumca erişilebilir her şeyi kapsar. (m. 98) - Patent veya faydalı model başvurusu, başvuru tarihinden itibaren on sekiz aylık sürenin dolması üzerine Bültende yayımlanır. (m. 101) - Üçüncü kişiler, Kanunun 99 uncu maddesi uyarınca, patentin verilmesi kararının Bültende yayımlanmasından itibaren altı ay içinde Tebliğde belirtilen itiraz ücretini ödeyerek söz konusu patente itiraz edebilir. (m. 105) - Yıllık ücretler, Kurumun bildirimine gerek olmaksızın, başvuru tarihinden itibaren üçüncü yıldan başlamak üzere patentin koruma süresi boyunca her yıl vadesinde peşinen ödenir. (m. 106) - Patent başvurusu faydalı modele, faydalı model başvurusu da patente dönüştürülebilir. (m. 112, 113) - Patent başvurusunun veya patentin kullanma hakkı, lisans sözleşmesine konu olabilir. (m. 116) - Çiftçinin, patent sahibi tarafından veya onun izniyle satılan ya da başka bir ticari yolla sağlanan patentli damızlık veya diğer hayvan üreme materyalini, tarım amaçlı kullanma hakkı vardır. Buna çiftçi istisnası adı verilmektedir. 5

7 Süt üretimi veya kesim gibi tarımsal faaliyetini sürdürme amacıyla olması şartıyla, patentli bir çiftlik hayvanının yetiştirme yoluyla çoğaltılması, çoğaltılan hayvanın çiftçilik faaliyetlerinde kullanılması veya çoğaltılan hayvanın kendisinin veya yavrularının satılması birinci fıkrada belirtilen kullanma hakkının kapsamındadır. (m. 118) - Faydalı modele ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı modelin özelliği ile çelişmediği takdirde, bu Yönetmelikte patentler için öngörülen hükümler, faydalı model için de uygulanır. (m. 123) BEŞİNCİ KİTAP Ortak Hükümler - Kanuna veya bu Yönetmeliğe göre vekâletname sunulmasının gerekli olduğu hallerde, yazılı vekâletname aslının veya vekil tarafından aslına uygunluğu onaylanmış ve onay tarihini içerir suretinin Kuruma sunulması zorunludur. (m. 124) - Marka, tasarım ve patent işletmeden bağımsız olarak haczedilebilir. Haciz, Sicile kaydedilir ve Bültende yayımlanır. (m. 126) - Marka, tasarım ve patentin rehni, gerekli belirtilen bilgi ve belgelerin sunulması halinde Sicile kaydedilir ve Bültende yayımlanır. (m. 127) - Bir sınai mülkiyet hakkı sahibinin unvanının veya türünün değişmesi halinde bu değişikliğin ilgili Sicile kaydedilmesi için gerekli belgelerle birlikte Kuruma başvuruda bulunulması gereklidir. (m. 128) - Bir sınai mülkiyet hakkının miras yoluyla intikal etmesi halinde, bu değişikliğin ilgili Sicile kaydedilmesi için gerekli belgelerle birlikte Kuruma başvuruda bulunulması gereklidir. (m. 129) - Kuruma sunulacak belgelerin yabancı dilde olması halinde, söz konusu belgelerin tamamının ya da bir kısmının yeminli bir tercüman tarafından onaylanmış Türkçe tercümesinin sunulması istenebilir. (m. 133) - Marka, tasarım ve patent sahibi ile coğrafi işaret ve geleneksel ürün adını tescil ettirenin talebi halinde ilgili belge sureti verilir. (m. 134) - Tescilli veya verilmiş sınai mülkiyet haklarına ilişkin Siciller ile geleneksel ürün adı Sicili alenidir. (m. 135) 6

8 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. (m. 139) - Bu Yönetmelik hükümlerini Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı yürütür. (m. 140) 7