Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1 Kısa Lif İplikçilik Teknolojisi. Werner Klein

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1 Kısa Lif İplikçilik Teknolojisi. Werner Klein"

Transkript

1 Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 1 Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 1 Kısa Lif İplikçilik Teknolojisi Werner Klein

2 Yayıncı Rieter Machine Works Ltd. Copyright 2011 by Rieter Machine Works Ltd., Klosterstrasse 20, CH-8406 Wintherthur, İçeriğin bu kısmı Textile Institute den izin alınarak kullanılmıştır. Translation Dr. H. Erhan Kirtay Mevcut ciltler / Baskı: Cilt 1 Kısa Lif İplikçilik Teknolojisi ISBN / ISBN Cilt 2 Harman Hallaç & Tarak ISBN / ISBN Cilt 3 İplik Hazırlık ISBN / ISBN Cilt 4 Ring İplikçiliği ISBN / ISBN Cilt 5 Rotor İplikçiliği ISBN / ISBN Cilt 6 Alternatif Eğirme Sistemleri ISBN / ISBN Cilt 7 Kimyasal Lifler ISBN / ISBN Tüm Ciltler (Vol. 1-7) ISBN / ISBN

3 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 3 Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 1 Kısa Lif İplikçilik Teknolojisi Werner Klein

4 4 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi

5 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 5 GENEL AÇIKLAMA Cilt 1 Kısa Lif İplikçiliği Teknolojisi Rieter İplikçilik El Kitabı serisinin bu ilk cildinde, kısa lif iplikçiliğinde temel kavramlara ve bu nedenle genellikle kısa lif iplikçiliğinde geçerli olan, teknolojik ilişkilere değinilmektedir. Bu serinin sonraki ciltleri, makinalar veya makina gruplarına göre düzenlenecektir. Böylece genellikle geçerli olan temel prensipler, makina tasarımı ve konstrüksiyonunda devam eden gelişmelerden ayrı tutulmuş olacaktır. Cilt 5 Rotor İplikçilik Rotor eğirme prosesi, alternatif eğirme sistemleri alanında yapılan araştırmanın bir sonucu olarak geliştirilmiştir. Devam eden çalışmalar sayesinde, eğirme elemanları ve koşullarında optik olarak ring ipliği ile rotor ipliğini birbirinden ayırmayı neredeyse imkansızlaştıran büyük ilerlemeler sağlanmıştır. Bu cilt, rotor iplikçilik prosesi ve özellikleri hakkında detaylı bilgi içermektedir. Cilt 2 Harman Hallaç & Tarak Rieter İplikçilik El Kitabı`nın ikinci cildi, açma, temizleme, karıştırma ve taraklama hakkında detaylı bilgi sağlamakta ve tarak garnitürlerinin ve regüle sisteminin seçimi ve bakımı yanında ham maddelerin klimatizasyonu, çeşitli temizlik derecelerdeki liften beklenen telef, temizleme ve karıştırma makinalarının seçimi ve ayarlaması, telef geri kazanımı, taşıma, çeşitli tarak parçalarının işlevleri hakkında bilgiler vermektedir. Cilt 3 İplik Hazırlık Rieter İplikçilik El Kitabı`nın bu cildi, tarak ve ring iplik arasındaki iplik üretim prosesinin teknik ve teknolojik özelliklerini kapsamaktadır. Bu aşama, prosesin en önemli kısmıdır, çünkü iplik kalitesi büyük ölçüde kendisinden önceki ara ürünlerin kalitesine bağlıdır. Bu cilt, sırasıyla tarama (tarama hazırlık dahil), cer ve fitil olmak üzere 3 bölümden oluşmaktadır. Cilt 6 Alternatif Eğirme Sistemleri Alternatif eğirme sistemleri, ring eğirme standartlarından belirli derecede ayrılan bir kalitede iplik ve dolayısıyla son ürün üretmektedir. Alternatif eğirme sistemlerinin tüm avantajlarından yararlanmak için, sistemlerin detaylı bir şekilde anlaşılması önemlidir. Bu cilt, bu amaca ulaşmak için katkıda bulunacak şekilde oluşturulmuştur ve en önemli alternatif eğirme sistemlerini detaylı olarak açıklamaktadır. Cilt 7 Kimyasal Lifler Bu serinin en son cildi, sentetik liflerin önemli alanlarıyla ilgilenmektedir. Ticari olarak tanıtılmalarından itibaren, sentetik liflerin pazar payı, etkileyici bir büyüme hızı sergilemiştir. Farklı özelliklerde sentetik lif çeşitleri gittikçe artmaktadır. Günümüzde çeşitli uygulamalar için, pratik olarak isteğe özel lifler mevcuttur. Bu nedenle, iplik üreticisinin bu liflerin özelliklerini ve proseslerini etkileyen belirli özellikleri kapsamlı bir şekilde anlaması önemlidir. Cilt 4 Ring İplikçiliği Dördüncü cilt, ring iplikçiliğinin teknik ve teknolojik durumunu içermektedir. Bu aşama, iplik üretiminin çok önemli bir alt alanıdır, çünkü ring iplik makinesinin iplik üretimi ve kalitesi üzerine çok temel bir etkisi vardır. Ring ipliği, diğer eğirme prosesleri ile üretilen iplikler değerlendirilirken kıyaslamada kesin bir standart.

6 6 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi

7 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 7 EDİTÖRDEN Eğirme teknolojisi, son on yılllarda, sadece üretilen ipliklerin kalitesi açısından değil, ayrıca ekonomik verimlilik açısından da çok büyük gelişme göstermiştir. Örneğin, günümüzdeki yeni iplik işletmelerinde sağlanan verimlilik düzeyi 1980lere göre inanılmazdır. Özellikle kompakt iplikçilik olmak üzere, yeni eğirme proseslerinin tanıtılması, ring iplik için yeni uygulamaları açığa çıkarmıştır, bu yenilikleri dikkate alabilmek için iplik mukavemeti, iplik tüylülüğü ve uzaması gibi kalite kriterleri için, yeni standartların oluşturulması gerekmektedir. Temel teknolojik gelişmeler, eğirme sistemleri arasında rotor iplikçiliğin pozisyonunu sağlamlaştırmıştır. Geçmişte çoğu zaman sorun olan düğümler, görünüş ve mukavemet tutarlılığı açısından büyük ölçüde gelişmiştir, bu da sonuç olarak rotor eğirmenin daha çok ikinci kalite ipliklerin üretimiyle sınırlı olmamasına yol açmıştır. Hava jetli eğirme gibi yeni yöntemler, şimdiden önem kazanmıştır; bu alanda daha fazla ilerlemeler beklenebilmektedir. Rieter İplikçilik El Kitabı, şu anda mevcut proses ve teknolojilerin güvenilir bir açıklaması yanında eğirme teknolojisindeki en modern güncel gelişmeleri açıklamaya çalışmaktadır. Bu kitapların baş yazarı, Werner Klein, İsveç Tekstil Fakültesi`nin kıdemli öğretim üyelerinden birisi ve Textile Institute Manchester tarafından yayınlanan Tekstil Teknoloji Kılavuzu nun orijinal baskısının yazarıdır. Rieter firmasında çeşitli pozisyonlarda bulunan tekstil uzmanlarından oluşan diğer tüm yazarların uzun süreli tecrübeleri vardır. El kitabı ayrıca, diğer üreticiler tarafından geliştirilen prosesleri ve çözümleri dikkate alarak, Rieter`in mevcut ürün gamının ötesine geçen durumlara da değinmektedir. Bu El Kitabının yapısı ve konuların organizasyonu, bu standart işin devam etmesi için izin vermeleri nedeniyle teşekkür ettiğimiz Textile Institute, Manchester tarafından yayınlanan orijinal Kısa Lif İplikçilik Teknolojisi nden alınmıştır. Yeni gelişmeler nedeniyle gerekli olan güncellemeler, Rieter personelinin yardımı ile gerçekleştirilmiştir. Bu İplikçilik El Kitabı serisinin tüm kullanıcılarına keyifli okumalar diliyorum. Heiner Eberli, Pazarlama Müdürü, Rieter Spun Yarn Systems

8 8 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi

9 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 9 IÇİNDEKİLER İplikçiliğe giriş İplik üretimini etkileyen bir faktör olarak hammadde Hammadde özellikleri Lif inceliği İnceliğin etkisi İncelik özellikleri Lif Olgunluğu Lif uzunluğu Uzunluğun etkisi Stapel diyagramı Çeşitli diyagram tipleri Dikdörtgen stapel diyagramı Üçgen stapel diyagramı Yamuk stapel diyagramı Basamaklı stapel diyagramı Fibrogram Uzunluğun tanımlanması Kısa liflerin oranı Lif mukavemeti Lif uzaması İncelik oranı (sertlik) Lif temizliği Yabancı maddeler Neps Toz Tanım Tozun yol açtığı problemler Kimyasal birikimler (yapışkan maddeler) Lif etkilerinin relatif önemi Açma Açmanın amacı Açma işleminin tipi ve derecesi Açma işleminin yoğunluğu Açma ve temizleme hakkında genel düşünceler Taraklama Taraklamanın amacı Garnitürlerin yerleşimi Taraklama düzeni Sıyırma düzeni Lifler üzerine uygulanan kuvvetler Taraklama düzeni Sıyırma düzeni Merkezkaç kuvvetleri Lif transfer faktörü Tarakta en önemli çalışma bölgeleri Besleme silindiri ve Brizör arasında ön açma Tambur ve şapkalar arasında taraklama Penyörde transfer bölgesi Lif kancalarının düzeltilmesi Düzeltme işlemi Gerekli makina pasajı sayısı Temizleme Uzaklaştırılacak yabancı maddeler Temizleme olanakları Izgara ve bıçaklar Etkileyen faktörler Temizleme derecesi ve temizlemeye karşı direnç Toz uzaklaştırma Karıştırma Karıştrmanın amacı Karışımın değerlendirilmesi Karışımın bozulması Karışım işleminin çeşitleri Olanaklar Balya karıştırma Tutam karıştırma Vatka karıştırma Tülbent karıştırma Şerit karıştırma Lif karıştırma Fitil karıştırma Karıştırma prosedürleri Karışım işlemlerinde aşamalar Dozajlama İplik kütle düzgünsüzlüğünün azaltılması İplik kütle düzgünsüzlüğü Düzgünsüzlük limiti Proses sırasında düzgünlükteki bozulma Farklı uzunluklar boyunca düzgünsüzlük Dengelemek için temel olanaklar Dublaj Ortalama etki Çapraz dublaj Geri dublaj Regüle Ölçme, açık ve kapalı devre kontrolü Açık devre kontrolü Kapalı devre kontrolü Çekimin ayarlanması Aynı anda bükümle birlikte çekim 42

10 10 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 6. İnceltme (çekim) Çekim sisteminde çekim Çekim ve inceltme Çekim işlemi Çekim sisteminde Çekme işlemi Çekim kuvveti Stick-slip hareketi (Yapışma kayma hareketi) Çekim bölgesinde liflerin davranışı Liflerin yönlendirilmesi Yüzen lifler Sürtünme bölgesi Elyaf sürtünme bölgesi Etkileyen faktörler Çekimin dağılımı Diğer çekim olanakları Vargel Eğirme Açıcı silindirde çekim Çekimin ilave etkileri İplik oluşumu İplik üretimi için liflerin bir araya getirilmesi Liflerin düzenlenmesi İplik kesitindeki lif adedi Liflerin yerleşimi İplik içerisinde liflerin düzeni İplik yapısındaki liflerin pozisyonu Ring iplikleri Open-end iplikler Sarımlı İplikler Hava jetli İplikler İplik yapısı Lif göçü Mukavemetin sağlanması Mukavemetin sağlanması için olasılıklar Gerçek büküm (ring ipliği referans alınarak açıklanmıştır) Büküm yönü Büküm ve mukavemet İpliğin eninde ve boyunda deformasyon Büküm formülleri Büküm denkleminin çıkarılması Yalancı büküm İşlemin esasları Yalancı büküm ile mukavemet sağlamak Eğirme işleminin diğer yerlerinde yalancı büküm Self-twist Materyalin ambalajlanmasi Materyal taşıyıcılar Materyal taşıyıcılar ve nakliye Bobin formları Sınıflandırma İç destekli olup da en fazla kullanılan ambalaj çeşitleri Kova içine yerleştirme Şeridin yerleştirilmesi Geniş ve dar sarım halkaları (sarmallar) Şeridin bükülmesi Vatka elde ederek ve rulo yaparak sarma Fitil bobinlerinin sarılması Bobinin oluşumu Hız ilişkileri Sarım prensibi Kopsun sarılması Kopsun oluşumu Kopsun şekli Tabanın oluşumu Konik tabakaların oluşumu Sarım işlemi Sarım prensibi Kopçanın hızındaki varyasyon İplik bükümündeki varyasyon Kopça kullanılarak yapılan sarım esnasında kuvvet ve gerilim bağıntıları Ön açıklamalar Bilezik düzleminde kopçadaki durumlar Kuvvetlerde değişiklik İğ ekseni doğrultusundaki düzlemde kopça durumları Durumlardaki değişiklikler Teğet düzlemde kopça durumları Balon gerilimi Kopça üzerine etkileri Kalite güvence Zorunluluk İplikhane Bilgi sisteminin yapısı (MIS) Rieter SPIDERweb İplikhane Bilgi Sistemi (İplikhane izleme Sistemi) Açıklama 74 Kaynaklar 75 Şekiller 77

11 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 11 İPLİKÇİLİĞE GİRİŞ 2004`de dünya yıllık lif tüketimi, yaklaşık 70 milyon tondur (sentetikler: 38 milyon ton, pamuk: 22 milyon ton, selüloz lifi: 2.5 milyon ton ve diğerleri: 7.5 miyon ton). Sentetik liflerin yaklaşık üçte biri sonsuz filament olarak işlenirken, halen daha üçte ikisi kısa elyaf şeklinde işlem görmektedir. Kısa liflerin büyük bölümünü oluşturan 33 milyon tonu kısa lif iplikçiliğinde işlenmektedir. Bu nedenle iplikçilik sektörünün bu bölümü, dünya tekstil üretiminde çok önemlidir. Gerekli teknik ve teknolojik bilgiye sahip, yeterli eğitimi almış yönetici personelinin mevcut olması oldukça önemlidir. Teknik bilgi daha çok makinalar ile il giliyken, teknolojik bilgi prosesle ilgilidir. Teknolojik bilgi, hammaddenin yarı bitmiş veya tamamen bitmiş ürüne bu prensiplerin uygulanması için gerekli gerçek veya mevcut olanaklardan ayrı olarakdönüştürülmesini içeren temel prensiplerin özetlenmiş ifadesidir. İplik eğirmeyle ilişkili olarak, teknoloji, bir ipliğin üretiminin incelenmesiyle ilgilenmektedir. Bu kapsamda, eğirme kelimesi, uygun makinalar ve cihazlar kullanarak, oldukça kısa olan düzensiz lif topluluğunun, düzeltilmiş, paralelleştirilmiş bir ürüne dönüşümünü ifade etmektedir. Doğal liflerle çalışırken, aynı temel işlemler her zaman gerekmektedir. Bu cildin amacı, eğirme teknolojisine bu temel işlemlerin gerçekleştirilmesindeki yer alan ilişkileri ve kurallarına bir giriş yapmak, materyalin işlenmesi sırasında olanları ortaya çıkarmak ve detaylı olarak incelemektir. Werner Klein, İsviçre Tekstil Koleji, Kıdemli Öğretim Üyesi İşlem Açma Temizleme Karıştırma Paralelleştirme Birleştirme Düzgünleştirme İnceltme Mukavemet kazandırma Bobinleme Kısa lif iplikçiliğinde kullanılan makinalar harman hallaç makinaları tarak OE rotor iplik makinası temizleme makinaları tarak penye cer (toz uzaklaştırma) rotor iplik makinası harman hallaç makinaları tarak (lif karıştırma) cer tarak penye cer fitil iplik makinaları tarak penye OE rotor iplik makinası regüleli tarak cer OE rotor iplik makinası tarak cer fitil iplik makinaları iplik makinaları fitil İplik makinaları Tablo 1 Kısa lif iplikçiliğinde kullanılan makinalar

12 12 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi

13 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi İPLİK ÜRETİMİNİ ETKİLEYEN BİR FAKTÖR OLARAK HAMMADDE 1.1. Hammadde özellikleri Hammadde, kısa elyaf iplikçiliğinin üretim maliyetinin yaklaşık %50-75`ini oluşturmaktadır. Bu gerçek tek başına iplik üreticisi için hammaddenin önemini göstermek için yeterlidir. Bu etki, tek bir çeşit lifin üretimindeki kolaylığın benzer materyal ile zorluklar, uyumsuzluk, ilave çaba, verimlilikte düşüş ve kalite ile ilgili özellikler açısından karşılaştırıldığında çok daha belirgindir. Fakat çok az sayıda iplik üreticisi, problemsiz bir ham madde kullanımını karşılayabilir çünkü bu proses normalde çok pahalıya mal olur. Beklenen zorluklarla baş edebilmek, kullanılan materyalin başlangıçta ve proses sırasında ve sonraki işlemlerdeki davranışlarının bilinmesini gerektirmektedir. Optimum koşullar, sadece ham maddenin üstünlükleri aracılığıyla elde edilebilmektedir. Ancak yine de en iyi teorik bilgi, materyal zaten eğrilebilir sınırlarında veya ötesinde ise çok fazla yardımcı olmayacaktır. Ham maddeyle ilgili tasarruf genellikle maliyetleri azaltmaz ve çoğu zaman iplik işletmesinde işlenebilirlikteki bozulma nedeniyle maliyetleri arttırmaktadır. Ham madde konusuna bir giriş olarak, ilerleyen sayfalarda, iplik üreticisi için önemli olan çeşitli ilişkilere değinecektir. Burada sadece pamuk işlenecektir. Sentetik lifler, diğer ciltlerde ayrıca işlenecektir Lif inceliği İnceliğin etkisi İncelik, normal olarak üç çok önemli lif özelliğinden birisidir. Enine kesitteki lif topluluğu sadece yüksek mukavemet sağlamamakta fakat aynı zamanda iplikte daha iyi dağılım sağlamaktadır. İncelik, verilen kalınlıktaki bir ipliğin enine kesitinde kaç tane lif bulunduğunu belirlemektedir. Enine kesitteki ilave lifler, sadece ilave mukavemet sağlamamakta aynı zamanda iplikte daha iyi düzgünlük sağlamaktadır. İplik enine kesitinde minimum otuz cıvarında lif gerekmektedir, fakat genellikle 100`ün üzerinde lif bulunmaktadır. 100 lif, neredeyse tüm yeni eğirme prosesleri için yaklaşık en düşük sınır değerdir. Bu da inceliğin, ileride çok daha önemli olacağını göstermektedir Lif inceliği başlıca: eğirme sınırı; iplik mukavemeti; iplik düzgünlüğü; iplik hacimliliği; kumaşın dökümlülüğü; parlaklık; tutum; prosesin verimliliğini etkilemektedir. Verimlilik, iplik kopuş oranı, iplikte gerekli inçteki büküm sayısı (tuşenin iyileşmesini sağlayan) ve genellikle daha iyi eğirme koşullarından etkilenmektedir. Karışımların üretilmesinde, en azından konvansiyonel ring eğirme prosesinde, ince liflerin daha çok ipliğin özünde toplandığı, daha kalın liflerin çevrede toplandığı unutulmamalıdır. İnce pamuk liflerinin, kalın sentetik liflerle karıştırılması, dış kısmında sentetik lif özelliğini gösteren bir ipliğin üretilmesini sağlayacaktır İncelik özellikleri Yün ve kıl liflerinin dışında, lif inceliği, çelik telde olduğu gibi çapa göre belirlenemez, çünkü kesit çok nadiren yuvarlaktır ve bu nedenle kolaylıkla ölçülemez. İpliklerde ve liflerde incelik genellikle kütlenin (ağırlık) uzunlukla ile ilişkisi dikkate alınarak belirlenir: tex = kütle (g) uzunluk (km) veya dtex = Sentetik lifler için genellikle dtex yaygın iken, pamuk için dünya çapında micronaire değeri kullanılmaktadır. İncelik derecelendirmesi aşağıdaki gibidir: Mic DEĞERİ İNCELİK 3.1 kadar Çok ince ince orta kalın 6 dan fazla Çok kalın Dönüştürme faktörü: dtex = Mic (büyük ölçüde olgunluk oranına bağlıdır). kütle (dg) Ancak, mikroner değerinin, her zaman liflerin gerçek inceliğini ifade etmediği unutulmamalıdır. Mikroner değerinin ölçümü için hava geçirgenliği yönteminin kullanılması nedeniyle, örneğin, yüksek miktarda olgun olmayan lif bulunduğunda, düşük bir ortalama değer elde edilir ve bu değer de eğrilebilir liflerin gerçek değerine karşılık gelmez. km

14 14 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi Bu durumda lineer yoğunluk (tex) cinsinden ifade edilmesi çok daha doğrudur, fakat hesaplanması çok daha zordur. Bir zorluk daha vardır. Pamuk doğal bir liftir. Çeşitli topraklarda, çeşitli iklimlerde ve her yıl değişen tarım koşullarında yetişmektedir. Bu nedenle, lifler incelikleri de dahil olmak üzere özellikleri açısından homojen olamazlar. Schenek [1], 500 balyadan oluşan bir partide mikroner değerinin balyadan balyaya 2.4 ile 3.9 arasında çok geniş bir aralıkta değiştiğini göstermiştir. Uzun stapelli pamuk türleri, orta stapelli liflere göre genellikle daha incedir Lif Olgunluğu Pamuk lifi, hücre duvarı ve lümen içermektedir. Olgunluk indeksi, bu hücre çeperinin kalınlığına bağlıdır. Schenek [1], nem ile şişmiş lifin hücre çeperi yuvarlak enine kesitin %50-80`ini oluşturuyorsa olgun, %30-45`ini oluşturuyorsa olgun olmayan, %25`den daha az ise ölü olarak dikkate alınması gerektiğini önermiştir. Tamamen olgunlaşmış bir kozada bile %5 olgun olmayan lifler bulunduğundan, olgun olmayan lif içermeyen pamuk tohumu düşünülemez: ancak olgun olmayan lif miktarı sorundur. ITMF, pamuk olgunluk ölçümü için Lif Olgunluk Ölçer`i (Fiber Maturity Tester, FMT) önermiştir. FMT ile gerçekleştirilen ölçümler, Lord ve Heap tarafından atıfta bulunulan Olgunluk İndeksi değerini vermektedir [3]. Olgun olmayan lifler, ne yeterli mukavemete sahiptir ne de yeterli dikey sertliğe sahiptir, bu nedenle: İplik mukavemet kaybına; Neps oluşumuna; Yüksek miktarda kısa life; Düzgün olmayan boyarmadde alımına; Başta tarakta olmak üzere çalışma zorluklarına neden olurlar Lif uzunluğu Uzunluğun etkisi Lif uzunluğu da en önemli üç lif özelliğinden birisidir. Eğirme limitini; İplik mukavemetini; İplik düzgünlüğünü; Ürünün tutumunu; Ürünün parlaklığını; İplik tüylülüğünü; Verimliliği etkilemektedir. Verimlilik: Kopuş sayısı; Telef miktarı; Gerekli büküm sayısı (tuşeyi etkileyen); Genel eğirme koşullarından etkilenmektedir. 4-5 mm`in altındaki liflerin, proses sırasında (telef ve toz olarak) kaybolacağı kabul edilebilir, yaklaşık mm`e kadar olan lifler, mukavemete çok fazla katkıda bulunmaz, fakat sadece ipliğin hacimliliği için gereklidir ve uzunlukları bu değerin üzerindeki lifler, iplikteki diğer olumlu özellikleri sağlar. Sadece satın alma işleminde lif uzunluğunun değerlendirilmesi önemli değildir; çok daha kesin olan taraktan sonraki uzunluktur. Tarak makinasındaki proses koşulları ve ayrıca lif özellikleri, liflerde belirgin kısalma meydana gelmeden liflerin taraktan çıkabileceği şekilde olmalıdır. Çok fazla miktarda olgun olmayan lif bulunması durumunda durum böyle olmayacaktır Stapel diyagramı Uzunluk [mm] Toplam [%] Şekil 1 Sayı esaslı stapel diyagramı Kozadaki lifler, çok fazla uzunluk farklılığı göstermez. Pek çok lifte meydana gelen kısalma, çırçırlama ve temizleme gibi mekanik işlemler nedeniyle eğirme prosesinden önce oluşmaktadır. Etkisi, lif uzunluğunun tüm lif özellikleri arasında en fazla düzgünsüzlüğü göstermesi şeklindedir. Uzunluk [mm] Toplam [%] Şekil 2 Ağırlık esaslı stapel diyagramı

15 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 15 Ele alınan en küçük pamuk tutamında bile, minimumdan (2 mm) maksimuma kadar (orjine bağlı olarak 30 ile 60 mm arasında) tüm uzunluklar bulunacaktır. Böyle bir tutamı oluşturan lifler bir uçları aynı hizada yer alacak şekilde yan yana dizilir ve uzunluklarına göre koordinat sisteminde sıralanırsa, pamuğa özgü, sayısal diyagram olarak adlandırılan tipik stapel diyagramı elde edilir (Şekil 1). Diyagram, uzunluk gruplarının ağırlıklarından elde edilirse, ağırlığa dayalı diyagram elde edilir (Şekil 2). Sayısal diyagramla kıyaslandığında, belirgin olarak daha yüksek bir eğri elde edilir çünkü uzun lifler, kısa liflere göre daha ağırdır ve bu nedenle daha fazla bir etkisi vardır. Ağırlığa dayalı diyagram, iplik enine kesitindeki liflerin dağılımına karşılık gelmektedir. Bu diyagrama, bu nedenle iplikle ilgili hesaplamalar ve değerlendirmeler için başvurulmalıdır. Diğer taraftan, sayısal diyagram, kısa liflerin oranını vurgulamaktadır. Görsel olarak, proseste çalışma koşullarının uygun bir değerlendirilmesini sağlamaktadır. İki ortalama stapel uzunluğu aşağıdaki gibi ilişkilendirilir: l W = l N + s2 l N Ağırlık esaslı diyagramda l W ortalama lif uzunluğu; l N sayısal diyagrama dayalı ortalama lif uzunluğu; s lif uzunluk dağılımının standart sapmasıdır. Ayrıca, lif materyaline bağlı olarak, şekillerine göre 5 çeşit diyagram tanımlanabilir (Şekil 3 - Şekil 7). Stapel diyagramın ölçümü, AFIS- Sistemi ile mümkündür Çeşitli diyagram tipleri Dikdörtgen stapel diyagramı elde edilemez, çünkü lifler başta tarak makinaları olmak üzere iplik işletmesinde kısalmaktadır, öte yandan, iplik makinaları, hepsi aynı uzunluğa sahip liflerin işlenmesi için uygun değildir. Çekim düzeneğinde, örneğin, bu lifler, teksel olarak değil, grup şeklinde hareket etmektedir, dolayısıyla iplikte yüksek oranda düzgünsüzlük elde edilmektedir Üçgen stapel diyagramı Uzunluk [mm] Toplam [%] Şekil 4 Stapel diyagramı, üçgen stapel diyagramı Üçgen şeklinde dağılım (Şekil 4), dikdörtgen şeklindeki dağılıma göre daha iyi çalışma koşullarına olanak sağlamaktadır, fakat çok fazla kısa lif içermektedir. Liflerin hareketi sırasında, örneğin, çekim düzeneğinde, kısa lifler kontrol altında tutulamaz; serbest olarak hareket ederler ve önemli bir düzgünsüzlük oluşur. Ayrıca, her zaman lif demetinin yapısına katılamazlar, kısa liflerin bir kısmı kaybolur, böylece makina ve donnımlarda telef ve uçuntu üretirler. Ancak kısa bir lif sarıldığında, bir uç genellikle çıkar. İplik tüylüdür. Belirli bir tüylülük, bazı ürün özellikleri için gereklidir (örneğin örme kumaşlar) Yamuk stapel diyagramı Uzunluk [mm] Toplam [%] Şekil 3 Stapel diyagramı, dikdörtgen stapel diyagramı Uzunluk [mm] Toplam [%] Şekil 5 Stapel diyagramı, yamuk stapel diyagramı Dikdörtgen stapel (Şekil 3), sadece sentetik liflerde gerçekleştirilir ve düşünülebilir. Liflerin tümü eşit uzunlukta olduğundan, hiçbir uzunluk varyasyonu mevcut değildir ve bu tip materyal ideal olarak görülecektir. Ancak böyle bir izlenim yanlış olacaktır. Öncelikle, uzunluk düzgünlüğü iplikte Yamuk dağılım (Şekil 5), proses için ideal bir dağılımdır ve eğrinin daha düz olması daha uygundur. Ancak, düz bir eğri, genellikle daha yüksek fiyatlıdır. Bu diyagram pamuk için tipiktir.

16 16 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi Basamaklı stapel diyagramı L [mm] [%] [%] Şekil 6 Stapel diyagamı, basamaklı stapel diyagramı Çok farklı uzunluklara sahip lifler, yanlış oranlarda karıştırılırsa, basamaklı bir stapel eğrisi (Şekil 6) oluşabilir. Dikdörtgen dağılımda olduğu gibi, daha önce de bahsedilen aynı etkilerle lifler sadece gruplar halinde hareket edebilir Fibrogram Fibrogram, çekim prosesi ve iplik içerisinde liflerin yerleşimi hakkında iyi bir gösterge sağlamaktadır. HVI gibi gelişmiş lif ölçüm aletiyle oluşturulmaktadır. Uzunluklar, span uzunlukları, yani fibrograf tarağı tarafından tutulmuş liflerin tarak dışındaki belirli bir mesafeyi aşan uzunlukları olarak ifade edilmektedir Uzunluğun tanımlanması Eksperler tarafından paralelleştirilmiş, düzgünleştirilmiş lif demeti ve bundan türetilmiş gerçek stapel uzunluğu, stapel olarak ifade edilmektedir. Bu uzunluklardan türetilmiş düzenlenmiş lif uzunlukları stapel diyagramını oluşturmaktadır. Şekil 8`deki stapel diyagramına bakıldığında: maksimum lif uzunluğu; minimum lif uzunluğu; ortalama lif uzunluğu, gibi çeşitli lif uzunluk ölçülerinin türetildiği görülmektedir. Bazı durumlarda, bu değerler istatistikçilerin ilgisini çekebilir, fakat iplik üreticisine hiçbir şey ifade etmezler çünkü ne ürün ne de prosesle ilgili bir yorum yapılmasını sağlamazlar. Müşteri ve üretici yaygın olarak aşağıdaki değerleri kullanırlar: Stapel sınıflandırma (eksperlerin stapel uzunluğu, ticari stapel); Üst çeyrek uzunluğu (lif uçlarını düzeltme yöntemleri ile); Üst yarı ortalama uzunluk veya ortalama uzunluk (ağırlıkça) ( x); %1, %2.5, %5 veya %50 span uzunluk ölçümleri (düzenlenmiş stapel) (örneğin %2.5 span uzunluğu). Ticari stapel (eksperin stapel uzunluğu), en önemli uzunluk özelliğidir. Pamuğun sınıflandırılması sırasında 1/32 inç`i oluşturmakta ve ağırlığa dayalı diyagramda yaklaşık %25 lere, sayısal diyagramda %15lere denk gelen lif uzunluğunu ifade etmektedir. Ayrıca Fibrogramın %2.5 span uzunluğuna ve HVI `ın üst yarı ortalama uzunluğuna (Fibrogramdan hesaplanan) karşılık gelmektedir L [mm] Şekil 7 Stapel diyagramı, Fibrogram Stapel diyagramına ilave olarak fibrogram da elde edilebilir. Stapel diyagramında lifler bir uçlarından aynı hizaya getirilirler. Fibrogram ise (Şekil 7), rasgele dağılmış liflerden oluşan bir pamuk örneğindeki lifler kıstırılarak düzenlenir. Kıskaçlardan çıkan lifler, bir fırçalama prosesi ile düzeltilmekte ve optik olarak ölçülmektedir. Normal stapel diyagramı, pratikte hiçbir yerde olmayan yapay bir durumu göstermektedir, fakat Fibrogram, silindirlerin kıstırma hattındaki liflerin yerleşimine karşılık gelmektedir. L [mm] S X [%] Şekil 8 Ağırlık esaslı uzunlukların stapel diyagramı

17 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 17 %1 ve %2.5 span uzunlukları, özellikle silindirler arası mesafenin ayarlanmasında gerekmektedir. Aşağıdaki lif sınıflandırmaları halen pamuk için ticari stapel uzunluğunun (eksperin stapel uzunluğu) ifade edilmesinde kullanılmaktadır: kısa stapel: 1 veya daha kısa; orta stapelli: 1 1/32-1 1/8 ; uzun stapelli: 1 5/32-1 3/8 ; Ekstra uzun stapelli: 1 13/32 ve daha uzun. Sadece ticari uzunluğun bilinmesi tek başına yeterli değildir çünkü eğrinin eğimi dikkate alınmaz. Aynı ticari stapel uzunluğu ile, stapel diyagramı dikdörtgen veya üçgen şekline yaklaşabilir. Bu durumda kısa liflerin oranı önemli ölçüde yüksek veya düşük olacaktır. Uzunluk dağılımının ne kadar iyi olduğunu tahmin etmek için, aşağıdaki veriler kullanılabilir: Fibrogram eğrisi üzerinde ikinci bir nokta (örneğin stapelden türetilmiş %50 span uzunluğu); varyasyon katsayısı veya Kısa liflerin oranı (örneğin 1/2 inçten kısa liflerin yüzde diyagramı) veya HVI ölçümlerinden elde edilen üniformite oranı (UR) Kısa liflerin oranı Kısa liflerin oranının, Bölüm 1.3.1`in altında sıralanan parametreler üzerinde çok önemli bir etkisi vardır (bu etkinin daha az olduğu rotor eğirme haricinde). Bu etkinin yanında, kısa liflerin yüksek miktarı da önemli ölçüde uçuntu oluşumuna yol açmaktadır (diğer problemler yanında) ve personelde, makinalarda, çalışma alanında ve havalandırmada zorluklara yol açmakta ve çekimde sorun yaratmaktadır. Ne yazık ki, son yıllarda, pek çok kaynaktan tedarik edilen mevcut pamuklarda kısa lif miktarı önemli miktarda artmıştır. Bunun sebebi, mekanik hasat ve sert çırçırlama koşullarıdır. Schenek [2] ve Lord [3], mutlak kısa elyaf miktarı ile bağıl kısa elyaf miktarına göre ayırım yapmaktadırlar. Çoğu durumda, mutlak kısa elyaf oranı günümüzde 10, 11, 12 veya 12.5 mm (1/2 in)`den daha kısa olan liflerin yüzdesi olarak ifade edilmektedir. Kısa lif limiti, standartlaştırılmamıştır fakat 12 veya 12.5 mm civarında sabitlenebilir. Rieter, standart olarak 12.5 mm kullanmaktadır. Kısa lifler kolaylıkla ölçülemediğinden, bu değer, çok nadiren kesindir. Çok daha kesin değerler gerekli olduğunda, Lord tarafından önerilen bağıl kısa lif miktarı tespit edilmelidir. Ancak işlem çok fazla dikkat gerektirmektedir Lif mukavemeti Mukavemet, çoğunlukla baskın olan bir özelliktir. Bu durum, doğada yetersiz mukavemet nedeniyle tekstil alanında kullanılamayan sayısız lif çeşidinin bulunması gerçeğinden görülebilmektedir. Bir tekstil lifi için minimum mukavemet yaklaşık 6 cn/tex dir (yaklaşık 6 km kopma uzunluğu). Liflerin iplik yapısına katılması büküm ile sağlandığından ve böylece materyal mukavemetinin sadece %30-70`i kullanılabildiğinden, sonuç olarak bir ipliğin minimum mukavemeti için yaklaşık 3 cn/tex`lik en düşük sınır değer elde edilmektedir. Lif mukavemetinin önemi gelecekte artacaktır, çünkü pek çok yeni eğirme prosesi, eski proseslere göre materyalin mukavemetini daha fazla ön plana çıkarmaktadır. Bazı önemli liflerin kopma mukavemeti değerleri: polyester lifi cn/tex pamuk cn/tex yün cn/tex Pamukta, lif demetinin mukavemeti ölçülmüş ve Pressley değeri olarak ifade edilmiştir. Lif mukavemeti için aşağıdaki skala kullanılmaktadır: 93 ve üstü = mükemmel = çok sağlam = sağlam = orta derecede sağlam = zayıf 70 ve aşağısı = çok zayıf Fiziksel birimlere dönüşüm yapmaktan kaçınılmalıdır, çünkü ölçüm prosedürü tam olarak kesin değildir. Günümüzde demet halindeki lifler, yaygın olarak HVI cihazı ile ölçülmektedir. Kullanılan kalibrasyon standardına bağlı olarak (USDA veya HVI kalibrasyon pamukları), mukavemet g/tex, (cn/tex) olarak ifade edilmektedir. Yaygın olarak kullanılan HVI-CC kalibrasyonu için, aşağıda verilen skaladaki değerler kullanılmaktadır (1/8 inç. çene mesafesinde mukavemet g/tex) [27]: 32 ve üstü = çok sağlam = sağlam = orta = zayıf 20 ve aşağısı = çok zayıf Polyester ve polipropilen lifleri haricinde, lif mukavemeti neme bağlıdır. Nem değerlerinin bilinmesi hem proseste ve hem de test işleminde önemlidir. Lif nemi, çevre ortam koşullarına bağlı olduğu için, büyük ölçüde klima koşullarına ve işlemden önce ortamda bulunma süresine bağlıdır. Pamuk, keten gibi liflerin mukavemeti, artan nem içeriği ile birlikte artarken; poliamid, viskon ve yün için tam tersi doğrudur.

18 18 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 1.5. Lif uzaması Üç kavram birbirinden tam olarak ayırt edilmelidir: kalıcı uzama: liflerin relaksasyon durumunda dönmedikleri uzama kısmı; elastik uzama: liflerin relaksasyonda döndükleri uzama kısmı; kopma uzaması: liflerin koptuğu anda sahip oldukları maksimum uzama, yani kalıcı uzama ve elastik uzamanın her ikisi birlikte. Uzama, başlangıç uzunluğunun bir yüzdesi olarak ifade edilmektedir. Elastik uzama, elastikiyeti olmayan tekstil ürünlerinin kullanımı çok zor olduğundan belirleyici öneme sahiptir. Yüksek yüklemelere (kullanım sırasında da) dayanmaları için, yük altında şekil değiştirebilmeli (örneğin dirsek ve diz), fakat aynı zamanda eski haline dönebilmelidirler. Dolayısıyla, lif uzaması en azından %1-2 (cam lifi) ve tercihen biraz daha yüksek olmalıdır. örneğin, pamukla kıyaslandığında yünün daha yüksek buruşma direnci, uzamalarındaki farklılıktan kaynaklanmaktadır: pamuk % 6-10; yün % Aşağıdaki skala, pamuk lif uzamasının sınıflandırılmasını göstermektedir[27]: %5 in altı = çok düşük; % = düşük; % = orta; % = yüksek; % 7.6 üstü = çok yüksek. Sentetik lifler, yaklaşık %15 ile %30 daha yüksek uzama değerlerine sahiptir. Fonksiyonel tekstil ürünleri için, bazı durumlarda halen daha yüksek uzamalar gereklidir, fakat bu durum iplik işletmesinde özellikle çekim işlemlerinde işlemleri daha zorlaştırmaktadır. Daha yüksek uzamalar, spor giyim, çorap, korse ve esnek ürünler için gereklidir. Bir lif, çekme kuvvetlerine maruz bırakıldığında, hem mukavemet hem de uzama açısından talepler söz konusu olmaktadır. Dolayısıyla mukavemet ve uzama birbirinden ayrılamayacak şekilde ilişkilidir. Bu ilişki, yük/uzama diyagramında ifade edilmektedir. Her bir lif çeşidi için, tipik bir eğri vardır. Karışımlarda, karıştırılacak liflerin yük/uzama eğrilerinin şekilsel olarak benzer olduğundan emin olunmalıdır. Uzamanın ölçümü zor ve zaman alıcıdır İncelik oranı (sertlik) Lif sertliği (Şekil 9), başlıca sarım, döndürme ve bükme hareketlerinde yer aldığında önemli bir rol oynamaktadır. Çok sert olan bir lifin bu hareketlere uyum sağlaması zordur. Örneğin, iplik içerisinde düzgün bir şekilde sarılmaz, tüy oluşturur veya hatta işlem sırasında yok olur. Yeterli derece sert olmayan liflerin çok az yaylanma özelliği vardır. Deformasyondan sonra eski şekline dönemezler. Uzunlamasına dirençleri yoktur. Çoğu kez, bu durum neps oluşumuna yol açmaktadır. Lif sertliği, lif materyaline ve ayrıca lif uzunluğu ile lif inceliği arasındaki ilişkiye bağlıdır. Aynı yapı ve çapa sahip liflerden, daha kısa olanları daha sert olacaklardır. Şekil 9 Farklı uzunluklardaki liflerin sertliği İncelik, sertliğin bir ölçüsü olarak değerlendirilebilir: İncelik oranı = Lif uzunluğu/lif çapı İplik makinasında iplik oluşumu sırasında lifler iplik yapısına sarıldığından, lifler döndürülmelidir, dolayısıyla incelik oranı ayrıca bir dereceye kadar liflerin nereye yerleşeceğini belirlemektedir: ince ve / veya uzun lifler özde; kalın ve / veya kısa lifler iplik çevresinde yerleşeceklerdir Lif temizliği Yabancı maddeler Pamuk hammaddesi kullanılabilir lifler (lint) yanında, çeşitli tip yabancı maddeler içermektedir [1, 25]: Bitkisel maddeler kabuk parçaları tohum parçaları sap parçaları yaprak parçaları ağaç parçaları Mineral materyalleri toprak taş taşıma sırasında toplanan metal tozları taşıma sırasında toplanan toz Yapışkan kontaminasyonlar yapışkan sıvı (böcek şekeri) gres, yağ, katran katkı maddeleri

19 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi 19 Diğer yabancı maddeler metal parçaları kumaş parçaları ambalaj materyali (çoğu polimer materyal) Lif parçaları Sonuçta tozun büyük bir kısmını oluşturan lif parçaları Bu yabancı maddeler, proses sırasında son derece önemli sorunlara yol açabilir. Metal parçaları, yangına veya tarak garnitürlerinin hasar görmesine sebep olabilir. Kumaş parçaları ve ambalaj materyali, iplikte yabancı elyaf oluşumuna ve bu nedenle amaçlanan uygulamalarda yetersizliğe yol açabilir. Bitkisel maddeler çekim sorunlarına, iplik kopuşlarına, tarak garnitürlerinin dolmasına, kontaminasyonlu iplik oluşumuna yol açabilir. Mineral maddeler makinalarda birikimlere, yüksek yıpranma hızına sebep olabilir (özellikle rotor eğirmede belirgin olan zımparalama efekti). Yeni eğirme prosesleri, yabancı maddelere karşı çok hassastır. Yabancı madde her zaman bir problem olmuştur, fakat yıldan yıla gittikçe daha ciddi olmaktadır. Bunun sebebi başlıca modern yüksek performanslı hasat yöntemleri; sert çırçırlama ve temizleme; ön kurutma; hasat, toplama ve taşıma sırasında dikkatsizce yapılan işlemlerdir. Günümüzde, yabancı lifler iplik üreticisi için neredeyse kabus olmuştur. Yabancı madde miktarı (başlıca bitkisel kökenli), pamuğun sınıflandırılmasında dikkate alınmaktadır. Şekil 10, Trützchler firması tarafından literatürde verilen Amerikan pamuğundaki yabancı madde Aşağıdaki skala, çepel (yabancı madde) derecesini göstermektedir: %1.2 ye kadar = çok temiz; % = temiz; % = orta; % = kirli; %7.1 veya daha yüksek = çok kirli. ITMF, pamuk kontaminasyonu ile ilgili olarak yılda iki kez bir araştırma yayınlamakta ve en çok etkilenen pamuk orijinlerini bildirmektedir Neps Neps, küçük lif dolaşmaları veya düğümleridir. Genelde, iki çeşit neps tanımlanabilmektedir: sadece lif ve kabuk, tohum veya yaprak parçaları gibi yabancı madde içeren diğerleri olmak üzere lif nepsi ve tohum kabuğu nepsi. Artzt ve Schreiber [11] tarafından gerçekleştirilen araştırmalar, özellikle, özde olgun olmayan ve ölü liflerden oluşan lif nepslerinin daha üstün olduğunu göstermiştir. Bu nedenle, olgunluk indeksi ile [3] neps oluşumu arasında bir ilişki olduğu açıktır. Neps oluşumu ayrıca eksponansiyel olarak lif inceliğine bağlıdır, çünkü ince lifler, kalın olanlara göre daha az uzunlamasına sertliğe sahiptir. Proses yönteminin de önemli bir etkisi vardır. Ham pamukta hasat ve sert çırçırlama koşulları nedeniyle büyük miktarda neps oluşur ve neps miktarı, harman hallaçta önemli miktarda artar. Tarak, nepsin uygun bir seviyeye indiği ilk makinadır ve tarakta neps azalması, esas esas olarak uzaklaştırma yerine düğümlerin açılması şeklindedir. Nepsin kendisi sadece A strict good middling good middling strict middling middling strict low middling low middling strict good ordinary SGM GM SM M SLM LM SGO GO good ordinary B [%] Şekil 10 Farklı sınıflardaki pamukta telef oranları A, sınıflandırma; B, yüzde olarak çöpel miktarı

20 20 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi kalın yerler olarak sorun yaratmaz aynı zamanda boyalı kumaşta da sorun yaratır, çünkü, diğer liflerden farklı boyanarak bitmiş üründe belirgin olarak görülür. Uster Technologies Inc. (Zellweger Luwa AG) [28]`in birleştirilmiş bulgularına göre, aşağıdaki skala, %100 pamuk balyasında bulunan bir gramdaki neps miktarını ifade etmektedir: 150 ye kadar = çok düşük; = düşük; = orta; = yüksek; 550 üstü = çok yüksek Toz Tanım Toz, önemli mesafelerde havada taşınabilsin diye havada asılı parçalar olarak bulunan ve sadece yavaşça çöken çeşitli maddelerin küçük ve mikroskobik parçalarını içerir, Uluslar arası Pamuk Test Yöntemleri Komitesi`ne göre (ITMF), aşağıdaki çeşitler tanımlanmıştır: PARÇA BÜYÜKLÜĞÜ (μm) Çepel 500 ün üstü Toz Mikro toz Solunabilir toz 15 in altı Uluslararası Tekstil Bülteni [4] tarafından yayınlanan bir makale, mikro tozun %50-80 lif parçaları, yaprak ve sap parçaları, %10-25 toprak ve taş ve %10-25 suda çözülebilir maddeler içerdiğini göstermektedir. Yüksek miktarda lif parçaları, mikrotozun büyük kısmının proses sırasında oluştuğunu göstermektedir. Mandl [5], mikrotozun yaklaşık %40`ının lif ve yığın halinde, %20-30`unun gevşek sarılmış ve kalan %20-30`un liflere sıkıca dolandığını ifade etmektedir Tozun yol açtığı problemler Leifeld [6], aşağıdaki problemleri, tozun yol açtığı problemler olarak sıralamaktadır. Çalışanda oluşan ilave stres: toz, gözler ve burun için hoş değildir; alerjiye yol açabilir; solunumla ilgili hastalıklara yol açabilir (byssinosis). Çevresel problemler: toz birikimi; makinalar üzerine düşebilen birikimler; havalandırmanın kirlenmesi. Üründe oluşan etkiler: doğrudan kalite bozulmaları; veya İndirekt olarak makina hataları. Makinalarda oluşan sorunlar: çalışma sorunlarına yol açan toz birikimleri; sıkışmalar ve doğru çalışmama; artan iplik düzgünsüzlüğü; daha fazla iplik kopuşları; makina parçalarının hızlı yıpranması (örneğin rotorlar). RİNG İPLİĞİ LİF RING İPLİK Düzgünsüzlük [U% / CV%] İnce yerler Kalın yerler Neps / m iplik Classimat hataları / 100 km iplik Kopma mukavemeti [F max /tex] Kopma uzaması [E max %] Tüylülük [H] Ortalama uzunluk, 50% Span uzunluğu, uzunluk üniformitesi Mikroner değeri Nep içeriği, Yaprak miktarı Çöpel miktarı, mikrotoz miktarı, lif parçaları miktarı 1/8 kopma mukavemeti 1/8 Uzama Renk Çok önemli korelasyon Önemli korelasyon Çok az ya da hiç olmayan korelasyon (Bilinmeyen ilişki) Şekil 11 Uster Technologies [23]`e göre lif özellikleri ile iplik özellikleri arasındaki korelasyon

21 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi Kimyasal birikimler (yapışkan maddeler) Pamuk liflerinde en iyi bilinen yapışkan madde bazı ufak böceklerin salgısı olan yapışkan sıvıdır. Bu, tam olarak, beyaz sineklerin veya afidlerin bir salgısıdır, fakat günümüzde tüm yapışkan maddeler ballık olarak adlandırılmaktadır. Schenek [1,7], bu maddeleri aşağıdaki gibi tanımlamaktadır: Salgılar Mantar ve bakteri Bitkisel maddeler Yağlar Patojenler Sentetik maddeler Ballık; Yapısı bozulmuş ürünler; Bitki meyveleri, yaprak nektarı, mumsu tabakanın tekrar oluşumundan gelen şeker; Çırçırlamada oluşan tohum yağı; Defoliant, böcek ilaçları, gübreler, hasat makinalarından gelen yağlar. Çoğu durumda, yine de yapışkan pamukta bulunan başlıca maddeler, fruktoz, sakkoroz, melezito, mikoz ve trehaluloz olmak üzere çoğunun yapısının şekerlerin bir grubuna ait olduğu maddelerdir [26]. Hasat öncesi, bitkiler üzerinde oluşan etkilere göre bu şekerler çoğu zaman fakat her zaman olmamak üzere, böcekler veya bitkilerin kendileri tarafından üretilmektedir. Ancak bir lifin yapışkan olup olmadığı, sadece yapışkan tabakanın miktarına bağlı değildir aynı zamanda bir dereceye kadar doyma oranına ve iplik işletmesinde çalışma sıcaklığına bağlıdır. Buna göre, üretim prosesinde yapışkanlıkla ilgili olarak sonuçlar, otomatik olarak miktardan çıkartılamaz. Elsner [8], şekerlerin, pamuğun depolanması sırasında fermantasyon ve mikroorganizmalar tarafından oluşturulduğunu ifade etmiştir. Bu durum, daha nemli ortamlarda daha çabuk gerçekleşmektedir. Yapışkan pamuğun eğrilmesi sırasında, üretim alanındaki çevre sıcaklığı yanında havanın bağıl nemi de olabildiğince düşük tutulmalıdır Lif etkilerinin relatif önemi Lif özelliklerinin iplik özellikleri ve çalışma performansı üzerine etkisi duruma göre değişmektedir. Önem dereceleri de, yeni veya konvansiyonel olmasına göre ve aynı zamanda her bir eğirme sistemine göre de değişmektedir Şekil 11, Uster Technologies [23] tarafından belirlenen lif ve iplik özellikleri arasındaki korelasyonu ve Şekil 12, Sasser [24] tarafından belirlenen iplik mukavemeti üzerine etkisini göstermektedir. İPLİK KOPMA MUKAVEMETİ ÖZELLİKLERİNİ ETKİLEYEN LİF ÖZELLİKLERİ Ring iplik Ne c 26 / 23 tex Rotor iplik Ne c 26 / 23 tex Uzunluk üniformitesi %20 Uzunluk %22 Uzunluk üniformitesi %17 Uzunluk %12 Mukavemet %20 Mukavemet %24 Microner %15 Microner %14 Uzama %5 Renk/parlaklık %3 Açıklanamayan %12 Uzama %8 Renk/parlaklık %6 Açıklanamayan %13 Çepel miktarı %3 Çepel miktarı %6 Şekil 12 Sasser e [24] göre iplik mukavemetine lif özelliklerinin etkisi

22 22 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi

23 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi AÇMA 2.1. Açmanın amacı Eğirmenin temel işlemlerinin gerçekleştirilmesi, işlenebilir her türlü materyalin neredeyse istisnasız bir açma işleminden geçmesini gerektirmektedir. Ancak,hammadde işletmeye optimum taşıma ve saklama için oldukça sıkı bir şekilde preslenmiş balya halinde girmektedir. Bu nedenle, açma diğer temel işlemlerden önce gerçekleşmek zorundadır. Tip Görünüş Açıklama Silindirler Tamburlar İğneli mil Yaygın olarak kullanılan küçük çap, örneğin kademeli temizleyiciler. Çapı daha geniş Örneğin,. tek silindirli temizleyiciler Çok sayıda dövücü çubuk içeren mil nadiren kullanılmaktadır Açma işleminin tipi ve derecesi Açma işleminin iki aşaması birbirinden ayrılmalıdır: tutamlar halinde açma: harman hallaç dairesinde; lif halinde açmak: tarak ve open end iplik makinasında. Ayrıca, açmanın teknolojik işlemleri aşağıdaki kısımları içermektedir: açma lif sayısı sabit kalırken tutamın hacminin arttığı durum, yani materyalin özgül yoğunluğu azalır veya parçalama özgül yoğunluk değişmeden bir tutamdan iki ya da daha fazla tutamın oluştuğu durum. Çoklu bıçaklı dövücü Çivili hasır Batör Taraklama çubukları veya plakaları Tablo 2 Açıcı donanımlar İki, üç veya daha fazla kol günümüzde sadece eski harman hallaç hatlarında kullanılır. İğnelerin yerleştirildiği mil etrafında döner tahta ya da plastik çubuklu sonsuz bant zedelemeden açma sağlar. Balya yolucuda ve karıştırmada kullanılan çengelli kol (her ikiside güncelliğini kaybetmiş). Tarağın taraklama tamburu ile ilgili parçalar Açma işlemleri Açıcı donanım Açma tipi Açma Şiddeti Açma Koparma Hassasiyet Açıklamalar Koparma x xx Balya açıcıda. Haznede önemli ölçüde düşme olduğunda neps oluşur. Yolma xxxx Tarak ve rotor iplik makinasinde. Tek liflere ayırmanın tek yolu. Ayırma x xx Balya açıcı, çok hassas. Yolma x x ++ + Yaygın kullanılır, örneğin yatay temizleyicilerde. Yoğunluk, garnitür tellerinin uçlarının sıklığına bağlıdır. Ayırma xx x +++ Taraklama silindirleri. Agresiftirler, aggressive, fakat çırçırda üretilen ince parçaların uzaklaştırılması için gereklidir Dövücü (x) xx + İki veya üç bıçaklı dövücü. Çok az açılma sağlar. Çok zor yeni yüzey oluşur (güncelliğini kaybetmiştir). Tarama xxx (x) Kirschner dövücü. Çok hassas açma sağlar. Bir temizleyici olarak çalışırsa, genellikle yüksek lif kaybı olur (güncelliğini kaybetmiştir). Hava akımında yüzme Tablo 3 Açma çeşitleri (x) Son derece az açma etkisi, örneğin, nakil kanallarında.

24 24 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi Temizleme için yolma yeterli iken, karıştırma ve paralelleştirme için açma gereklidir. Açma ve parçalamanın her ikisi de her açma işleminde bulunmaktadır Her birinin derecesi bellidir. Tarak girişinde, parçalanmış, ancak kısmen daha az açılmış bir lif tutamı varsa, lif uzunluğundan kısalma büyük ölçüde gerçekleşecektir. Açmanın derecesi hakkında ilave bir değerlendirme yapmak için, parçalanmanın bir ölçüsü yani tutamın büyüklüğü ve bir yoğunluk ölçüsü (in g/cm 3 ) gerekecektir. Her iki ölçüm sadece büyük ölçüde çabayla gerçekleşebileceğinden, genellikle miligram/tutam şeklinde kütle ifadesi yeterli olmak zorundadır. Örneğin bu bilgi, çıkan materyalin bir fonksiyonu olarak çeşitli makinaların açma derecesini gösteren Rieter tarafından hazırlanan bir grafik ile sağlanmaktadır (Şekil 13). Trützschler [10] tarafından sağlanan Şekil 14, bir harman hallaç makinasından diğerine doğru materyalin artan açılma derecesini göstermektedir. Bu örnekteki eğri, diğerleri arasında M4 den M5 e kadar makinalarının gereksiz olduğunu göstermektedir. Bu makinalar prosesi sadece çok daha pahalı yapmamakta aynı zamanda hammaddeyi gereksiz bir şekilde yormaktadır. Kullanımları sadece açma derecesini (özgül yoğunluk) önemli ölçüde arttırdıklarında ve dolayısıyla taramayı iyileştirdiklerinde gerekli olabilir. Şekil 15, Trützschler [10] tarafından yayınlanan açma eğrisinin ideal şeklini göstermektedir. Tablo 2, açma donanımlarını; Tablo 3, açma çeşitlerini göstermektedir. A V M 1 M 2 M 3 M 4 M 5 B Şekil 14 Belirli bir harman hallaç hattında makinalara göre açma derecesindeki artış A, açma derecesi g/tutam cinsinden tutam ağırlığı; B, makina pasajları; V, beslenen materyal; M1-M5, makinalar 1-5. A A Konvansiyonel UNIfloc A UNIfloc A Şekil 13 Açma derecesinin üretimle olan ilişkisi A, açma derecesi (tutam ağırlığı, mg); B, materyal üretim miktarı (kg/saat) B Şekil 15 Daha eski bir harman hallaçta açma eğrisinin (yeşil çizgi) ideal şekli A, açma derecesi, g/tutam cinsinden tutam ağırlığı; B, makina pasajları; M1-M5, makinaları , 5 ve 6. makinaların gereksiz olduğu açıktır; modern hatlarda kullanılmamalıdırlar. B

25 Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 1. Kısa lif İplikçilik Teknolojisi Açma işleminin yoğunluğu Açma işleminin yoğunluğu, her şeyden öte aşağıdakilere bağlıdır: Hammadde: - besleme kalınlığı; - besleme yoğunluğu; - lif kohezyonu; - lif hizalaması; - beslemede tutamların büyüklüğü. Makinalar/donanımlar: - besleme tipi gevşek ya da kıstırılmış; - besleme donanımının şekli; - açma donanımının tipi; - garnitür tipi; - garnitürün tellerinin uç yoğunluğu; - yüzeydeki çivi, iğne, dişlerin yerleşimi, hizalı ya da dağınık; - açma donanımından sıkıştırma aparatına kadar olan mesafe. Hızlar: - cihazların hızları; - materyalin çıkış hızı. Çevre koşulları: - nem; - sıcaklık Açma ve temizleme hakkında genel düşünceler Temizlemenin derecesi, açmanın derecesinden daha iyi olamaz. Dolayısıyla, aşağıdakilere dikkat edilmelidir: Kirler sadece yüzeylerden uzaklaştırılabilir Dolayısıyla yeni yüzeyler sürekli olarak oluşturulmak zorundadır. Açma makinasının şekli gerçekleştirilen açma derecesine uyarlanmak zorundadır. Açma donanımları gittikçe incelmelidir, harman halaç hattında, her bir pozisyonda spesifik bir makina gerekmektedir. Temizleme derecesi, açma derecesine doğrusal olarak bağlıdır. Yeni açığa çıkan yüzeyler, olabildiğince çabuk temizlenmelidir. Bu, her bir açma aşamasını, taşımaya ara vermeden hemen yüzeylerin yeniden kaplanacağı ve yeniden açıldığı bir temizleme işleminin takip etmesi demektir. İdeal olarak açma ve temizleme makinaları, bir birim oluşturmalıdır. Harman hallaçta yüksek açma derecesi, taraklama prosesini kolaylaştırmaktadır. Harman hallaçta yüksek açma, taraklarda lif boyunun kısalmasını azaltmaktadır. Pamuğun sadece tek bir açma makinasında (universal) açılması ve temizlenmesi, açma derecesinin sürekli artması gereksinimi nedeniyle çok zordur. Diğer taraftan, hattaki her bir makina, lifler üzerine önemli bir gerilim uygulamaktadır. Bu nedenle maliyet yanında, kalite açısından da, harman hallaçta olabildiğince az sayıda makina pasajı bulunması gerekmektedir. Bir uçtan tutulu haldeyken tutamların beslenmesi, yoğun ama genellikle çok hassas olmayan açma işlemi sağlar. Gevşek koşullarda besleme, hassas fakat yoğun olmayan açma sağlar. Açılan tutamlar, olabildiğince küre şekline yaklaşmalıdır. Uzun dar tutamlar, sarım hareketleri ve pnömatik taşıma sırasında lif dolaşmalarının oluşumuna yol açar. Sonuçta da neps oluşur. Silindire yakın besleme cihazlarının dar ayarı, sadece açma derecesini arttırmamakta aynı zamanda materyal üzerindeki gerilimi de arttırmaktadır 2.5. Taraklama Taraklamanın amacı Taraklama işlemi ile elyaf tutamları tek tek lif halinde ayrılmaktadır. Ayrıca, taraklama, temizleme, nepste azalma, karıştırma ve bazı kısa liflerin uzaklaştırmasını da sağlamaktadır. Kısa liflerin uzaklaştırılması kısmen gerçekleşmektedir. Esas uzaklaştırılan materyal, şapka döküntüleridir. Yarısının kısa liflerden oluştuğu %1-2lik şapka telefi olduğu varsayılırsa, mevcut kaba stapel ölçüm cihazları ile yüzdesel olarak oldukça zor ölçülebilecek çok az miktarda kısa lif uzaklaştırılır. Taraklama işlemi, ters olarak yerleştirilen diş setleri veya küçük tel kancalar ile gerçekleştirilmektedir Garnitürlerin yerleşimi Garnitürlerin birbirlerine göre olabilecek iki tip yerleşimi söz konusudur: taraklama düzeni ve alma (veya sıyırma) düzeni.

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: TKS 2005

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: TKS 2005 Dersi Veren Birim: Tekstil Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: TEMEL İPLİKÇİLİK Dersin Orjinal Adı: TEMEL İPLİKÇİLİK Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu: TKS 005 Dersin

Detaylı

ÖRME KUMAŞ VE KONFEKSIYON İMALATINDA AMERIKAN PAMUĞU KULLANMANIN ÜRETIM AVANTAJLARININ DEĞERLENDIRILMESI

ÖRME KUMAŞ VE KONFEKSIYON İMALATINDA AMERIKAN PAMUĞU KULLANMANIN ÜRETIM AVANTAJLARININ DEĞERLENDIRILMESI ÖRME KUMAŞ VE KONFEKSIYON İMALATINDA AMERIKAN PAMUĞU KULLANMANIN ÜRETIM AVANTAJLARININ DEĞERLENDIRILMESI COTTON COUNCIL INTERNATIONAL DAN ARAŞTIRMA RAPORU STUDY CONDUCTED BY TRIBLEND CONSULTANTS AND CUSTOM

Detaylı

PENYE TEKNOLOJİSİNDE SÜREKLİ BAŞARI...

PENYE TEKNOLOJİSİNDE SÜREKLİ BAŞARI... PENYE TEKNOLOJİSİNDE SÜREKLİ BAŞARI........................................................................... Penye C A P D Makinalarla Kazanılan Deneyim Dünya genelinde 7 900 Rieter C A P D penye makinası

Detaylı

J 20 Hava-Jetli İplik Makinası

J 20 Hava-Jetli İplik Makinası J 20 Hava-Jetli İplik Makinası......................... Mükemmel Com4 jet iplikleri için verimlilik artışı ve yeni sarım sistemi........................... Rieter. Aile Bayramı. Türkiye.. Mayıs. 2014.

Detaylı

Rieter Open End Makinaları

Rieter Open End Makinaları Rieter Open End Makinaları......................... Son teknolojinin sağladığı ekonomik avantajlar........................... Rieter. Aile Bayramı.. Mayıs. 2014.. Erman. Coşkun. / Stephan. Weidner-Bohnenberger...............

Detaylı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı 1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında

Detaylı

KOMPLE SİSTEM YENİLİKLERİ

KOMPLE SİSTEM YENİLİKLERİ KOMPLE SİSTEM YENİLİKLERİ SPIDERweb - İplikhane Kontrol Sistemi- geleceğin iplikhanesini izlemek için yeni fonksiyonlar Rieter SPIDERweb İplikhane Kontrol Sistemi elyaftan ipliğe ve dört eğirme teknolojisini

Detaylı

The Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 2. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 2 Harman hallaç & Taraklama. Werner Klein

The Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 2. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 2 Harman hallaç & Taraklama. Werner Klein The Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt Harman hallaç & Taraklama Werner Klein Yayıncı Rieter Machine Works Ltd. Copyright 0 by Rieter Machine Works Ltd. AG, Klosterstrasse

Detaylı

GELİŞTİRİLMİŞ LİF ÖLÇÜM SİSTEMİ AFIS İN PENYE PAMUK İPLİKÇİLİĞİNDE KULLANIMI

GELİŞTİRİLMİŞ LİF ÖLÇÜM SİSTEMİ AFIS İN PENYE PAMUK İPLİKÇİLİĞİNDE KULLANIMI Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 2002 GELİŞTİRİLMİŞ LİF ÖLÇÜM SİSTEMİ AFIS İN PENYE PAMUK İPLİKÇİLİĞİNDE KULLANIMI Şükriye ÜLKÜ * Sunay ÖMEROĞLU Özet: Bu çalışmada

Detaylı

Şekil 1: Karde Esnek İplik Üretim Hattı Makine Parkı Yerleşimi

Şekil 1: Karde Esnek İplik Üretim Hattı Makine Parkı Yerleşimi Çukurova Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü Karde Esnek İplik Üretim Hattı; Eğitim-Öğretim, Ürün Geliştirme ve Ar-Ge Faaliyetleri için Hizmet Vermeye Başlamıştır 2005 yılının sonunda TTI Wuppertal

Detaylı

Uster Afis. kullanımı. Using. Pamuk Organik. Uster AFIS penye iplik. Keywords Cotton Organic cotton yarn. combed yarn. ÖZET Günümüzde, çevre ve

Uster Afis. kullanımı. Using. Pamuk Organik. Uster AFIS penye iplik. Keywords Cotton Organic cotton yarn. combed yarn. ÖZET Günümüzde, çevre ve 27 Uster Afis sisteminin organik pamuk ipliği üretiminde kullanımı Hüseyin Gazi ÖRTLEK, Öznur SARITAŞ, Ahmet MERİÇ* Erciyes Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü, Kayseri *Uster Teknoloji Ticaret A.Ş.

Detaylı

21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI ve Pamukta Kontaminasyonun Önlenmesi AR-GE PROJE PAZARI. «Ştapel İplik Eğirme Teknolojileri ve Pamuk»

21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI ve Pamukta Kontaminasyonun Önlenmesi AR-GE PROJE PAZARI. «Ştapel İplik Eğirme Teknolojileri ve Pamuk» 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI ve Pamukta Kontaminasyonun Önlenmesi AR-GE PROJE PAZARI «Ştapel İplik Eğirme Teknolojileri ve Pamuk» Prof.Dr. Osman BABAARSLAN Çukurova Üniversitesi Müh.-Mim. Fakültesi Tekstil

Detaylı

Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 3. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 3 İplik Hazırlık. Werner Klein

Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 3. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 3 İplik Hazırlık. Werner Klein Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 3 Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 3 İplik Hazırlık Werner Klein Yayıncı Rieter Machine Works Ltd. Copyright 2011 by Rieter Machine Works Ltd. AG, Klosterstrasse 20, CH-8406

Detaylı

Penye makinaları Teknoloji komponentleri. Penye Makinaları. En yüksek standartlar için teknoloji komponentleri

Penye makinaları Teknoloji komponentleri. Penye Makinaları. En yüksek standartlar için teknoloji komponentleri Penye makinaları Teknoloji komponentleri Penye Makinaları En yüksek standartlar için teknoloji komponentleri 2 Rieter. Penye makinaları RIETER SPUN YARN SYSTEMS The Comfort of Competence HASSAS, KNOW-HOW,

Detaylı

yarnmaster İplik Hataları ve Splays'ların

yarnmaster İplik Hataları ve Splays'ların Masters in Textile textile Quality Control Masters in textile Quality Control yarnmaster facts yarnmaster İplik Hataları ve Splays'ların Sınıflandırılması 045912/007t İPLİK HATALARININ SINIFLANDIRILMASI

Detaylı

OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, 2004 OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Remzi GEMCİ * Ahmet KAPUÇAM

Detaylı

The Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 2. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 2 Harman hallaç & Taraklama. Werner Klein

The Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 2. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 2 Harman hallaç & Taraklama. Werner Klein The Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt Harman hallaç & Taraklama Werner Klein Yayıncı Rieter Machine Works Ltd. Copyright 014 by Rieter Machine Works Ltd. AG, Klosterstrasse

Detaylı

Rieter yedek parça + servis

Rieter yedek parça + servis Rieter yedek parça + servis......................... Olağanüstü performans için........................... Rieter. Aile Bayramı.. Mayıs. 2014.. Levent. Turna./ Roger. Eberhart............... 1 Rieter yedek

Detaylı

OPEN-END ROTOR İPLİKÇİLİĞİNDE NAVEL İN İPLİK TÜYLÜLÜĞÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

OPEN-END ROTOR İPLİKÇİLİĞİNDE NAVEL İN İPLİK TÜYLÜLÜĞÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ TEKSTİL TEKNOLOJİLERİ ve TEKSTİL MAKİNALARI KONGRESİ, 11 1 Kasım 5, Gaziantep-Türkiye OPEN-END ROTOR İPLİKÇİLİĞİNDE NAVEL İN İPLİK TÜYLÜLÜĞÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Arş.Gör.Yılmaz ERBİL ve Doç.Dr.Osman BABAARSLAN

Detaylı

yarnmaster DiGital online Quality Control

yarnmaster DiGital online Quality Control Masters in Textile textile Quality Control Masters in textile Quality Control yarnmster facts yarnmster Optik iplik temizleme 045910/007t İPLİK VE YÜZEYLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Tekstil yüzeylerinin kalite

Detaylı

İPLİK KALİTE PARAMETRELERİ

İPLİK KALİTE PARAMETRELERİ 1. NUMARA İplik numarası ipliğin boyutunu (inceliğini, kalınlığını) belirlemek için verilen sayısal bir değer olup, birim uzunluk başına ağırlığı veya birim ağırlık başına uzunluğu belirten bir ölçüdür.

Detaylı

DAYANIKLILIK AVANTAJLARI

DAYANIKLILIK AVANTAJLARI ÖRME KUMAŞLARDA U.S. COTTON DAYANIKLILIK AVANTAJLARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME ULUSLARARASI PAMUK KONSEYİ NDEN ARAŞTIRMA BEYAZ BÜLTENİ YEHIA ELMOGAHZY VE DAVID SASSO TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMA SON RAPOR,

Detaylı

MVS SİSTEMİ İLE PAMUK İPLİĞİ ÜRETİMİNDE DÜZE BASINCI DEĞİŞİMİNİN İPLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

MVS SİSTEMİ İLE PAMUK İPLİĞİ ÜRETİMİNDE DÜZE BASINCI DEĞİŞİMİNİN İPLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ MVS SİSTEMİ İLE PAMUK İPLİĞİ ÜRETİMİNDE DÜZE BASINCI DEĞİŞİMİNİN İPLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Hüseyin Gazi ÖRTLEK Şükriye ÜLKÜ Özet: Hava jetli iplik eğirme teknolojisi esasına dayalı olarak,

Detaylı

MEM Tekstil Sanayi & Ticaret Anon. Şti. Türkiye deki tam entegre iplik tesisi

MEM Tekstil Sanayi & Ticaret Anon. Şti. Türkiye deki tam entegre iplik tesisi MEM Tekstil Sanayi & Ticaret Anon. Şti. Türkiye deki tam entegre iplik tesisi 2 Rieter. MEM 1 Rieter. MEM 3 TÜRKİYE DEKİ TAM ENTEGRE İPLİK TESİSİ MEM Tekstil Sanayi & ticaret Anon. Şti. MAKİNALARIMIZ 20

Detaylı

Elit İplik. Türkiye de en yeni teknolojiye sahip iplik tesisi

Elit İplik. Türkiye de en yeni teknolojiye sahip iplik tesisi Elit İplik Türkiye de en yeni teknolojiye sahip iplik tesisi Rieter. Elit iplik Tekstil Sanayi ve Ticaret Aş. 1 Rieter. Elit iplik Tekstil Sanayi ve Ticaret Aş. TÜRKİYE DE EN YENİ TEKNOLOJİYE SAHİP İPLİK

Detaylı

Rieter Com4 rotor İpliği. Sonraki İşlemlerde Başarının Garantisi. Stephan Weidner-Bohnenberger. Iris Biermann. Rieter Com4 rotor İpliği

Rieter Com4 rotor İpliği. Sonraki İşlemlerde Başarının Garantisi. Stephan Weidner-Bohnenberger. Iris Biermann. Rieter Com4 rotor İpliği Rieter Com4 rotor İpliği Tercih edilen iplikler Iris Biermann Rieter Machine Works Ltd. Winterthur, Switzerland Stephan Weidner-Bohnenberger Rieter Ingolstadt GmbH Ingolstadt, Germany Rieter Com4 rotor

Detaylı

2) İPLİK PAMUK İPLİĞİ YAPIMI 2004/873 (Nace Grup:13.10 Tekstil elyafının hazırlanması ve bükülmesi)

2) İPLİK PAMUK İPLİĞİ YAPIMI 2004/873 (Nace Grup:13.10 Tekstil elyafının hazırlanması ve bükülmesi) 2) İPLİK 2.1. Pamuk İpliği Yapımı 2.2. Pamuk İpliği Bükümü 2.3. Ştrayhgarn Yün İpliği 2.4. Kamgarn Yün İpliği 2.5. Mus ve Tekstüre İplik 2.6. Makara, Konik Bobin, Masura, Yumak Sarma 2.7. Vatka Yapımı

Detaylı

Qualab Kalite Analiz ve Teşhis Laboratuvarı Yalçın Koreş Cad. No: 34 Güneşli 34209 İstanbul Türkiye T: + 90 212 4748183 F: + 90 212 4748188

Qualab Kalite Analiz ve Teşhis Laboratuvarı Yalçın Koreş Cad. No: 34 Güneşli 34209 İstanbul Türkiye T: + 90 212 4748183 F: + 90 212 4748188 ABRAJ NEDİR? Yuvarlak örme sektörünün çok genel bir ifade ile Abraj olarak isimlendirdiği kumaş hatalarının sanıldığından çok daha fazla nedenleri bulunmakla birlikte çoğu zaman bu nedenlerin birbirinden

Detaylı

MUKAVEMET DERSİ. (Temel Kavramlar) Prof. Dr. Berna KENDİRLİ

MUKAVEMET DERSİ. (Temel Kavramlar) Prof. Dr. Berna KENDİRLİ MUKAVEMET DERSİ (Temel Kavramlar) Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Ders Planı HAFTA KONU 1 Giriş, Mukavemetin tanımı ve genel ilkeleri 2 Mukavemetin temel kavramları 3-4 Normal kuvvet 5-6 Gerilme analizi 7 Şekil

Detaylı

Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 3. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 3 İplik Hazırlık. Werner Klein

Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 3. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 3 İplik Hazırlık. Werner Klein Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 3 Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 3 İplik Hazırlık Werner Klein Yayıncı Rieter Machine Works Ltd. Copyright 2016 by Rieter Machine Works Ltd. AG, Klosterstrasse 20, CH-8406

Detaylı

Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü ÇEKME DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Mühendislik malzemeleri rijit olmadığından kuvvet altında deforme olup, şekil ve boyut değişiklikleri gösterirler. Malzeme özelliklerini anlamak üzere mekanik testler yapılır.

Detaylı

ITME 2016 Rieter sistemleri yüksek kârlılık

ITME 2016 Rieter sistemleri yüksek kârlılık Basın Bülteni Rieter Management AG Klosterstrasse 32 P.O. Kutusu CH-8406 Winterthur T +41 52 208 71 71 F +41 52 208 70 60 www.rieter.com Winterthur 3 Kasım 2016 ITME 2016 Rieter sistemleri yüksek kârlılık

Detaylı

ÜRÜN KALİTESİ VE KALİTE KONTROL

ÜRÜN KALİTESİ VE KALİTE KONTROL ÜRÜN KALİTESİ VE KALİTE KONTROL Doç. Dr. Kenan YILDIRIM 3.TEKSTİL GÜNLERİ TASLAK PROGRAMI 08-09.05.2014 Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi/Konferans Salonu KALİTE Ürün veya hizmetlerin,

Detaylı

Güvenlik: Öğrenciler uygulama sırasında kesici, delici, kimyasal zarar verici aletleri kullanırken dikkat etmeleri konusunda uyarılır.

Güvenlik: Öğrenciler uygulama sırasında kesici, delici, kimyasal zarar verici aletleri kullanırken dikkat etmeleri konusunda uyarılır. DERS PLANI B DERSİN ÖĞRETMENİ : BURÇE KURTULMUŞ DERS ADI: Tekstil Teknolojisi KONU: Temel Örme ve Elemanları SINIF: 10. sınıf ÖĞRENCİ TANIMLAMASI : Sınıf 13 kişilik 7 erkek 6 kız öğrenci var. Öğrencilerin

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 3 ÜÇ NOKTALI EĞİLME DENEYİ

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 3 ÜÇ NOKTALI EĞİLME DENEYİ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 3 ÜÇ NOKTALI EĞİLME DENEYİ GİRİŞ Yapılan herhangi bir mekanik tasarımda kullanılacak malzemelerin belirlenmesi

Detaylı

BİYOLOLOJİK MALZEMENİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ PROF. DR. AHMET ÇOLAK

BİYOLOLOJİK MALZEMENİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ PROF. DR. AHMET ÇOLAK BİYOLOLOJİK MALZEMENİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ PROF. DR. AHMET ÇOLAK SÜRTÜNME Sürtünme katsayısının bilinmesi mühendislikte makina tasarımı ile ilgili çalışmalarda büyük önem taşımaktadır. Herhangi bir otun

Detaylı

İplik Hazırlığı. OMEGAlap E 36. OMEGAlap E 36. Penye Hazırlık Makinası. En yüksek performans için eşsiz sarım teknolojisi

İplik Hazırlığı. OMEGAlap E 36. OMEGAlap E 36. Penye Hazırlık Makinası. En yüksek performans için eşsiz sarım teknolojisi İplik Hazırlığı OMEGAlap E 36 OMEGAlap E 36 Penye Hazırlık Makinası En yüksek performans için eşsiz sarım teknolojisi Rieter tarafından geliştirilen eşsiz kayış sarım teknolojisi, yüksek performanslı penye

Detaylı

BREZİLYADAN GELEN KALİTE

BREZİLYADAN GELEN KALİTE BREZİLYADAN GELEN KALİTE Inovasyon Çift Katmanlı Ürünler Penye Makinesi Koparma Silindirleri İçin Cot PL-572/Soft Dış: 72 shore A (Kırmızı) / İç: 50 shore A (Siyah) Cot PL-975/Soft Dış: 75 shore A (Açık

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

Cer TD. Teknik standartlar

Cer TD. Teknik standartlar Cer TD Teknik standartlar 4 Cer makineleri teknolojisi Geniş çaplı üstünlükler CER MAKİNELERİ TEKNOLOJİSİNDE SAĞLANMIŞTIR DAHA AZ HATA DAHA FAZLA VERIMLILIK ANLAMINA GELMEKTEDIR. nin ardından artık kalite

Detaylı

Kompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Kompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 3 Laminanın Mikromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 3 Laminanın Mikromekanik

Detaylı

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (YÜKSEK LİSANS TEZİ)

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) 1 T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) HAMMADDE ÖZELLİKLERİNİN PAMUK İPLİKLERİNİN TÜYLÜLÜĞÜ ÜZERİNE ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI Sevda ALTAŞ Tekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 19, Sayı 4, 2013, Sayfalar 165-169 Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences RİNG

Detaylı

Elyaf Karışımlarının Boyanması

Elyaf Karışımlarının Boyanması Elyaf Karışımlarının Boyanması 1 Karışım Liflerin Gerekliliği Karışım terimi, iplik üreticileri tarafından, iki ya da daha fazla iplik çeşidinden komponent liflerin karışımıyla oluşmuş iplikleri, tek bir

Detaylı

TENCEL Micro A100 ve TENCEL A100 kullanarak karışımlarda farklı olasılıklar

TENCEL Micro A100 ve TENCEL A100 kullanarak karışımlarda farklı olasılıklar 1 TENCEL Micro A100 ve TENCEL A100 kullanarak karışımlarda farklı olasılıklar TENCEL A100 çeşitleri Lif inceliği Lif uzunluğu Iplik çekim sistemi TENCEL A100 1.25 dtex 38 mm Kısa lif çekim sistemi TENCEL

Detaylı

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması.

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. 1 Deneyin Adı Çekme Deneyi Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. Teorik Bilgi Malzemelerin statik (darbesiz) yük altındaki mukavemet özelliklerini

Detaylı

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak

Detaylı

Tekstil Liflerinin Sınıflandırılması

Tekstil Liflerinin Sınıflandırılması Tekstil Liflerinin Sınıflandırılması Dersimizin Amacı: Tekstil liflerinin tanımının ve sınıflandırmasının öğrenilmesi. Lif özelliklerinin öğrenilmesi Yakma testi sonucunda lifleri tanıyabilme Tekstil Liflerinin

Detaylı

Yabancı Elyaf Sınıflandırması

Yabancı Elyaf Sınıflandırması Masters in Textile textile Quality Control Masters in textile Quality Control yarnmaster facts yarnmaster Ya b a n c ı E l y a f Sınıflandırması 045913/007t Yabancı Elyaf Sınıflandırması Yabancı elyaf,

Detaylı

Rieter iplikçilik El kitabı Cilt 6. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 6 Alternatif Eğirme Sistemleri. Dr. Herbert Stalder

Rieter iplikçilik El kitabı Cilt 6. Rieter İplikçilik El Kitabı. Cilt 6 Alternatif Eğirme Sistemleri. Dr. Herbert Stalder Rieter iplikçilik El kitabı Cilt 6 Rieter İplikçilik El Kitabı Cilt 6 Alternatif Eğirme Sistemleri Dr. Herbert Stalder Yayıncı Rieter Machine Works Ltd. Copyright 2009 by Rieter Machine Works Ltd., Klosterstrasse

Detaylı

RİNG İPLİKÇİLİĞİNDE LİF ÖZELLİKLERİNDEN PAMUK İPLİĞİ ÖZELLİKLERİNİN TAHMİNLENMESİNİN ARAŞTIRILMASI

RİNG İPLİKÇİLİĞİNDE LİF ÖZELLİKLERİNDEN PAMUK İPLİĞİ ÖZELLİKLERİNİN TAHMİNLENMESİNİN ARAŞTIRILMASI RİNG İPLİKÇİLİĞİNDE LİF ÖZELLİKLERİNDEN PAMUK İPLİĞİ ÖZELLİKLERİNİN TAHMİNLENMESİNİN ARAŞTIRILMASI Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı Ozan

Detaylı

factos YaRNMASTER DIGItaL ONLINE QUaLItY control MaStERS IN textile QUaLItY control MaStERS IN textile QUaLItY control 045911/007t

factos YaRNMASTER DIGItaL ONLINE QUaLItY control MaStERS IN textile QUaLItY control MaStERS IN textile QUaLItY control 045911/007t MaStERS IN textile QUaLItY control MaStERS IN textile QUaLItY control YaRNMASTER YaRNMASTER factos YaRNMASTER LabPack İplikhane İçin Online Laboratuvar YaRNMASTER 045911/007t LABPACK ONLINE LABoRATUVAR

Detaylı

Her uygulama için optimum bir çözüm

Her uygulama için optimum bir çözüm Technical Textiles Benninger Technical Textiles Proses iş akışı Her uygulama için optimum bir çözüm Yağ sökme Ön yıkama Hazırlık yıkaması Elastanın serbest bırakılması Yağ kalıntılarının miktarını azaltır

Detaylı

İplik Hazırlık E 36 OMEGAlap. E 36 OMEGAlap. Penye hazırlık makinası. En yüksek performans için eşsiz sarım teknolojisi

İplik Hazırlık E 36 OMEGAlap. E 36 OMEGAlap. Penye hazırlık makinası. En yüksek performans için eşsiz sarım teknolojisi İplik Hazırlık E 36 OMEGAlap E 36 OMEGAlap Penye hazırlık makinası En yüksek performans için eşsiz sarım teknolojisi Rieter tarafından geliştirilen eşsiz kayış sarım teknolojisi yüksek performanslı penye

Detaylı

IRisFX. YENİ NESİL TEMİZLEYİCİ.

IRisFX. YENİ NESİL TEMİZLEYİCİ. IRisFX. YENİ NESİL TEMİZLEYİCİ. TK Gözle görebildiğinizden ötesi. İki uzman, tek güvenilir ortak! Otomatik bobinleme sektörünün lideri Saurer Grup ile iplik temizleme ve test uzmanı Premier Evolvics, 2015

Detaylı

Ring core yarn sistemi. Ring core yarn sistemi. Ismarlama iplik üretimi

Ring core yarn sistemi. Ring core yarn sistemi. Ismarlama iplik üretimi Ring core yarn sistemi Ring core yarn sistemi Ismarlama iplik üretimi Rieter. Ring core yarn sistemi Rieter. Ring core yarn sistemi Teknoloji Gelecek için en son teknoloji ile donatılmıştır Teknoloji Yeni

Detaylı

TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ

TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ MAK-LAB15 1. Giriş ve Deneyin Amacı Bilindiği gibi malzeme seçiminde mekanik özellikler esas alınır. Malzemelerin mekanik özellikleri de iç yapılarına bağlıdır. Malzemelerin

Detaylı

info D İ K İ Ş 4 S A Y F A 2 Dikiş Atlamaları

info D İ K İ Ş 4 S A Y F A 2 Dikiş Atlamaları info T E K N İ K B İ L G İ L E R D İ K İ Ş 4 ÖZEL REÇME MAKİNALARI İÇİN SINIFI Groz-Beckert İĞNELERİ Dikiş makinaları iğneleri, baskı dikişi ve birleştirme dikişleri imalatında beklenen yüksek üretim hızlarına

Detaylı

METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ

METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ ALIN KAYNAKLI LEVHASAL BAĞLANTILARIN ÇEKME TESTLERİ A- DENEYİN ÖNEMİ ve AMACI Malzemelerin mekanik davranışlarını incelemek ve yapılarıyla özellikleri arasındaki

Detaylı

TEKSTİL TEKNOLOJİSİ ALANI TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE PAMUK İPLİKÇİLİĞİ KURS PROGRAMI

TEKSTİL TEKNOLOJİSİ ALANI TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE PAMUK İPLİKÇİLİĞİ KURS PROGRAMI T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü TEKSTİL TEKNOLOJİSİ ALANI TEHLİKELİ VE ÇOK TEHLİKELİ İŞLERDE PAMUK İPLİKÇİLİĞİ KURS PROGRAMI Ankara, 2018 İ Ç İ N D E K İ L E R PROGRAMIN

Detaylı

PAMUĞUN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

PAMUĞUN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ PAMUK HASADI PAMUĞUN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ Pamuk, değişik kullanım alanlarıyla dünyada tarım, sanayi ve ticaret sektörlerinde önemli konumu olan ürünlerden birisidir. Artan dünya nüfusuna paralel

Detaylı

CETP KOMPOZİTLERİN DELİNMELERİNDEKİ İTME KUVVETİNİN ANFIS İLE MODELLENMESİ MURAT KOYUNBAKAN ALİ ÜNÜVAR OKAN DEMİR

CETP KOMPOZİTLERİN DELİNMELERİNDEKİ İTME KUVVETİNİN ANFIS İLE MODELLENMESİ MURAT KOYUNBAKAN ALİ ÜNÜVAR OKAN DEMİR CETP KOMPOZİTLERİN DELİNMELERİNDEKİ İTME KUVVETİNİN ANFIS İLE MODELLENMESİ MURAT KOYUNBAKAN ALİ ÜNÜVAR OKAN DEMİR Çalışmanın amacı. SUNUM PLANI Çalışmanın önemi. Deney numunelerinin üretimi ve özellikleri.

Detaylı

Hasat ve Çırçırlamada Pamuk Lif Kalitesinin Korunması

Hasat ve Çırçırlamada Pamuk Lif Kalitesinin Korunması Hasat ve Çırçırlamada Pamuk Lif Kalitesinin Korunması Prof.Dr. H. Ünal EVCİM Ulusal Pamuk Konseyi Genel Sekreteri 21. Yüzyılda Pamuk Çalıştayı 23-24 Mart 2016 K.Maraş Sütçü İmam Üniversitesi 1 Pamukta

Detaylı

Profesyonel Çözümler Professional Solutions

Profesyonel Çözümler Professional Solutions Profesyonel Çözümler Professional Solutions www.dcbmachine.com info@dcbmachine.com DCB MACHINE G Line Serisi 3 TOPLU SİLİNDİR BÜKME G Line 3100 x 260 mm. 3 valsli hidrolik silindir makinalarıdır. Genişliği

Detaylı

Elyaf Hazırlık. VARIOline. VARIOline. Değişken Temizleme Kavramı

Elyaf Hazırlık. VARIOline. VARIOline. Değişken Temizleme Kavramı Elyaf Hazırlık VARIOline VARIOline VARIOline Değişken Temizleme Kavramı AVANTAJLARI %1 e varan oranda hammadde tasarufu... 05 Her hammadde ile (esnek bir şekilde) kullanılabilir... 07 Karışımlarda hassaslık

Detaylı

21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ KAHRAMANMARAŞ, 2016

21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ KAHRAMANMARAŞ, 2016 21. YÜZYILDA PAMUK ÇALIŞTAYI SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ KAHRAMANMARAŞ, 2016 Pazarlama ve Mevzuat Türk Tekstil Sanayisinin Pamuğa Bakış Açısı ve Pamuk Tedariğinde Dikkat Edilen Konular Ekrem KUL Tekstil Yük.

Detaylı

The Effects Of Raw Material And Spinning Method On Yarn Hairiness On Short Staple Yarns

The Effects Of Raw Material And Spinning Method On Yarn Hairiness On Short Staple Yarns Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 3, No: 2, 2009 (20-28) Electronic Journal of Textile Technologies Vol: 3, No: 2, 2009 (20-28) TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com e-issn:xxx-xxx

Detaylı

Rieter Spun Yarn Systems in müşteri dergisidir Yıl. 18 / Sayı 47. Ocak 2006. link 1/2006

Rieter Spun Yarn Systems in müşteri dergisidir Yıl. 18 / Sayı 47. Ocak 2006. link 1/2006 Rieter Spun Yarn Systems in müşteri dergisidir Yıl. 18 / Sayı 47. Ocak 2006 link 1/2006 03 EĞİLİMLER & PAZARLAR Rieter adımız güvencedir 09 TEKNOLOJİ Rieter iplik makinalarında yeni poliester elyafın eğirilmesi

Detaylı

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI YORULMA P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Aloha Havayolları Uçuş 243: Hilo dan Honolulu

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net

MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ

Detaylı

Vortex, Konvansiyonel Ring ve Kompakt Ring İpliklerin Özellikleri. Properties of Vortex, Conventional Ring and Compact Ring Spun Yarns

Vortex, Konvansiyonel Ring ve Kompakt Ring İpliklerin Özellikleri. Properties of Vortex, Conventional Ring and Compact Ring Spun Yarns Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 7, No: 2, 2013 (7-15) Electronic Journal of Textile Technologies Vol: 7, No: 2, 2013 (7-15) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com e-issn:1309-3991

Detaylı

04 Kasım 2010 TÜBİTAK ikince kademe seviyesinde Deneme Sınavı (Prof.Dr.Ventsislav Dimitrov)

04 Kasım 2010 TÜBİTAK ikince kademe seviyesinde Deneme Sınavı (Prof.Dr.Ventsislav Dimitrov) 04 Kasım 010 TÜBİTAK ikince kademe seviyesinde Deneme Sınavı (Prof.Dr.Ventsislav Dimitrov) Soru 1. Şamandıra. Genç ama yetenekli fizikçi Ali bir yaz boyunca, Karabulak köyünde misafirdi. Bir gün isimi

Detaylı

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi 2008 (1) 1-9 TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR Makale Rollergin Tipi Çırçır Makinelerinde Ayar Parametrelerinin Lif Kalitesine ve Özelliklerine

Detaylı

ORGANİK PAMUK ve ORGANİK KUMAŞ ÜRETİM PROJESİ

ORGANİK PAMUK ve ORGANİK KUMAŞ ÜRETİM PROJESİ ORGANİK PAMUK ve ORGANİK KUMAŞ ÜRETİM PROJESİ EGE ÜNİVERSİTESİ TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2014 Danışman : Doç. Dr. Pınar ÇELİK Necati ER info@necatier.com/0536 726 12 66 Ali KARTAL alikartal@outlook.com.tr/0506

Detaylı

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ Giriş Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli

Detaylı

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMM 302 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI-I ÖĞÜTME ELEME DENEYİ

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMM 302 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI-I ÖĞÜTME ELEME DENEYİ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMM 302 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI-I ÖĞÜTME ELEME DENEYİ ISPARTA, 2014 ÖĞÜTME ELEME DENEYİ DENEYİN AMACI: Kolemanit mineralinin

Detaylı

TEKSTİLCİ GÖZÜYLE PAMUK AHMET DUYGAL KİPAŞ

TEKSTİLCİ GÖZÜYLE PAMUK AHMET DUYGAL KİPAŞ TEKSTİLCİ GÖZÜYLE PAMUK AHMET DUYGAL KİPAŞ İÇERİK NEDEN PAMUK? PAMUĞUN KULLANIM ALANLARI RAKAMLARLA PAMUK TEKSTİLCİ GÖZÜYLE PAMUK SEÇİM KRİTERİ KİPAŞ TA PAMUK KULLANIMI YERLİ VE İTHAL PAMUKLARIN ELYAF

Detaylı

D.E.Ü. TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNDEN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNE TEKNİK GEZİ

D.E.Ü. TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNDEN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNE TEKNİK GEZİ D.E.Ü. TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİNDEN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNE TEKNİK GEZİ 23-25 Ekim 2013 tarihlerinde Dokuz Eylül Üniversitesi (D.E.Ü.) Tekstil Mühendisliği Bölümü 37 öğrenci ve 5 akademik personelden

Detaylı

İplik hazırlık SB-D 11 cer makinası. SB-D 11 Cer makinası. Mükemmel fiyat/performans oranına sahip tek kafalı kompakt cer makinası

İplik hazırlık SB-D 11 cer makinası. SB-D 11 Cer makinası. Mükemmel fiyat/performans oranına sahip tek kafalı kompakt cer makinası İplik hazırlık SB-D 11 cer makinası SB-D 11 Cer makinası Mükemmel fiyat/performans oranına sahip tek kafalı kompakt cer makinası 2 Rieter. SB-D 11 Cer makinası Rieter. SB-D 11 Cer makinası 3 RIETER SPUN

Detaylı

BURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:

BURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR: BURULMA DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Burulma deneyi, malzemelerin kayma modülü (G) ve kayma akma gerilmesi ( A ) gibi özelliklerinin belirlenmesi amacıyla uygulanır. 2. TANIMLAMALAR: Kayma modülü: Kayma gerilmesi-kayma

Detaylı

2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması

2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması 1. Deney Adı: ÇEKME TESTİ 2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması Mühendislik tasarımlarının en önemli özelliklerinin başında öngörülebilir olmaları gelmektedir. Öngörülebilirliğin

Detaylı

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi: Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (DOKTORA TEZİ)

EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (DOKTORA TEZİ) EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (DOKTORA TEZİ) OPEN-END ROTOR İPLİK MAKİNASINDA AÇICI SİLİNDİR ÖZELLİKLERİNİN PES İPLİK EĞİRME PROSESİ VE İPLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Sema

Detaylı

Jotamastic Smart Pack

Jotamastic Smart Pack ENDÜSTRĐYEL ÜRÜNLER PERAKENDE SERĐSĐ Jotamastic Smart Pack Mükemmel penetrasyon, yapışma ve nem toleransı Fırça ve rulo ile kolayca uygulanır. Đki bileşen hızlı ve kolay bir şekilde karıştırılır. - 10

Detaylı

KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği

KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Başlık KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Tanım İki veya daha fazla malzemenin, iyi özelliklerini bir araya toplamak ya da ortaya yeni bir özellik çıkarmak için, mikro veya makro seviyede

Detaylı

Bölüm 7 ENTROPİ. Bölüm 7: Entropi

Bölüm 7 ENTROPİ. Bölüm 7: Entropi Bölüm 7 ENTROPİ 1 Amaçlar Termodinamiğin ikinci kanununu hal değişimlerine uygulamak. İkinci yasa verimini ölçmek için entropi olarak adlandırılan özelliği tanımlamak. Entropinin artış ilkesinin ne olduğunu

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 0 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY İÇİNDE SABİT SICAKLIKTA SİLİNDİRİK ISITICI BULUNAN DİKDÖRTGEN PRİZMATİK SAC KUTU YÜZEYLERİNDEN ZORLANMIŞ TAŞINIM

Detaylı

Kalite Yönetimi. Kabul Örneklemesi 11. Hafta

Kalite Yönetimi. Kabul Örneklemesi 11. Hafta Kalite Yönetimi Kabul Örneklemesi 11. Hafta Parti Kabulünde Uygulanacak Yaklaşımlar Muayene uygulamamak % 100 muayene Örnekleme muayenesi Kabul Örneklemesi Yığından örnekler alınır, birimlerin belirli

Detaylı

AÇMA SİLİNDİRİ VE DÜZENİN %100 POLYESTER OPEN-END ROTOR İPLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİLERİ

AÇMA SİLİNDİRİ VE DÜZENİN %100 POLYESTER OPEN-END ROTOR İPLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİLERİ Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Sayı 1, 2014 ARAŞTIRMA AÇMA SİLİNDİRİ VE DÜZENİN %100 POLYESTER OPEN-END ROTOR İPLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİLERİ Gözde BUHARALI * Sunay ÖMEROĞLU

Detaylı

C 70. C 70 Yüksek Performanslı Tarak Makinası. Maksimum aktif taraklama alanına sahip tarak makinası. Elyaf Hazırlık

C 70. C 70 Yüksek Performanslı Tarak Makinası. Maksimum aktif taraklama alanına sahip tarak makinası. Elyaf Hazırlık Elyaf Hazırlık C 70 Yüksek Performanslı Tarak Makinası C 70 C 70 Yüksek Performanslı Tarak Makinası Maksimum aktif taraklama alanına sahip tarak makinası 1.5 m çalışma genişliği, en geniş taraklama alanı

Detaylı

STAJ İLKELERİ Doç.Dr. Emel Ceyhun SABIR

STAJ İLKELERİ Doç.Dr. Emel Ceyhun SABIR STAJ İLKELERİ Doç.Dr. Emel Ceyhun SABIR Bölümü 1 Ç.Ü. MÜH. MİM. FAKÜLTESİ TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ (PRATİK ÇALIŞMA) İLKELERİ 1. Bu ilkeler, Tekstil Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin yapacakları

Detaylı

Examining the Effect of Mechanical Abrasion in Open-End Spinning Mill on Yarn Quality

Examining the Effect of Mechanical Abrasion in Open-End Spinning Mill on Yarn Quality KSÜ Mühendislik Bilimleri Dergisi, 13(2), 2010 26 KSU Journal of Engineering Sciences, 13(2), 2010 Open-End Eğirme Ünitesindeki Mekanik Aşınmanın İplik Kalitesine Etkisinin İncelenmesi Remzi GEMCİ *, Hayriye

Detaylı

mm inch HVI (in). Kod No 20,6 24/32 = 3/4 (-) -0, ,4 26/32 = 13/16 0,80-0, ,2 28/32 = 7/8 0,86-0, ,0 29/32 = 29/32 29

mm inch HVI (in). Kod No 20,6 24/32 = 3/4 (-) -0, ,4 26/32 = 13/16 0,80-0, ,2 28/32 = 7/8 0,86-0, ,0 29/32 = 29/32 29 Pamuk Lifinin Özellikler Ticari Uzunluk: lama uzunluğun üzerindeki lif uzunluğudur. Değerlerindeki lif uzunluğudur. Değerleri mm veya inch cinsinden belirtilir. Yüksek değerliler iplik yapımında aranan

Detaylı

Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi

Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Fakülte Yönergesi ve Bölüm Staj Kuralları Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü Staj Kuralları Madde 1- Bölüm Staj Kuralları, Namık Kemal Üniversitesi, Çorlu

Detaylı

Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması

Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması Yığma yapı elemanları ve bu elemanlardan temel taşıyıcı olan yığma duvarlar ve malzeme karakteristiklerinin araştırılması Farklı sonlu eleman tipleri ve farklı modelleme teknikleri kullanılarak yığma duvarların

Detaylı

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ 3 NOKTA EĞME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR.ÖMER KADİR

Detaylı

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS)

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS) BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS) MALZEME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Bir tasarım yaparken öncelikle uygun bir malzemenin seçilmesi ve bu malzemenin tasarım yüklerini karşılayacak sağlamlıkta

Detaylı

MALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5.

MALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5. MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARı) Bölüm 5. Mekanik Özellikler ve Davranışlar Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR ÇEKME TESTİ: Gerilim-Gerinim/Deformasyon Diyagramı Çekme deneyi malzemelerin mukavemeti hakkında esas dizayn

Detaylı

Derz sızdırmazlığı için PVC esaslı Su Tutucu Bantlar

Derz sızdırmazlığı için PVC esaslı Su Tutucu Bantlar Ürün Bilgi Föyü Düzenleme 06.01.2009 Revizyon no.: 0 Identification no: 01 07 03 01 023 0 000001 Sika -Su Tutucu Bantlar Derz sızdırmazlığı için PVC esaslı Su Tutucu Bantlar Construction Ürün Tanımı Kullanım

Detaylı

TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER

TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER Kaynak; Temel Mühendisliğine Giriş, Prof. Dr. Bayram Ali Uzuner 1 2 Duvar Altı (veya Perde Altı) Şerit Temeller (Duvar Temelleri) 3 Taş Duvar Altı Şerit Temeller Basit tek

Detaylı