Ürotelyal kanserin morfolojik varyantları. Dr. Kürşat Yıldız Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

Transkript

1 Ürotelyal kanserin morfolojik varyantları Dr. Kürşat Yıldız Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı 1

2 Tarihçe İbni Sina 3 tip mesane kanseri tanımlamış: İnflamatuar İnfiltratif Ülseratif (Perforatif) Tıp Kanunu nda iki major mesane kanser türünden söz ediliyor: Papiller (Ekzofitik) İnfiltratif-ülseratif veya sesil Madineh SMA, Avicenna s Canon of Medicine and Modern Urology Part III: Other Bladder Diseases. Urol 2 J. 2009;6:

3

4 WHO / ISUP classification of tumors of urinary tract (2004) Infiltrating urothelial carcinoma 8120/3 with squamous differentiation with glandular differentiation with trophoblastic differentiation Nested Microcystic Micropapillary 8131/3 Lymphoepithelioma-like 8082/3 Lymphoma-like Plasmacytoid Sarcomatoid 8122/3 Giant cell 8031/3 Undifferentiated 8020/3 4

5 Ürotelyal kanserin histolojik varyantları Urothelial carcinoma, nested variant Urothelial carcinoma, inverted papilloma-like variant Urothelial carcinoma, micropapillary variant Urothelial carcinoma, microcystic variant Urothelial carcinoma, lymphoepithelioma-like variant Urothelial carcinoma, plasmacytoid/lymphoma-like variant Urothelial carcinoma, clear cell (glycogen-rich) variant Urothelial carcinoma, lipoid cell variant Urothelial carcinoma with syncytiotrophoblastic giant cells Sarcomatoid urothelial carcinoma (carcinosarcoma) Small cell carcinoma Urothelial carcinoma with mixed differentiation Squamous differentiation Glandular differentiation Other (specify type and percentage) Large cell undifferentiated carcinomaa Urothelial carcinoma with unusual stromal reactions Pseudosarcomatous stroma Stromal osseous or cartilaginous metaplasia Osteoclast-type giant cells Prominent lymphoid infiltrate 5

6 6

7 7

8 8

9 Ne sıklıkta görülüyor? 9

10 Neden önemli? Benign lezyonlar ile ayrıcı tanı güçlüğü Klinik gidişi olağan ürotelyal kanserlerden farklı Klinik görüntüleri farklı Genellikle saptandıklarında muskularis propria invazyonu yapmışlardır. Lenf düğümü metastazları daha sık Tedavide farklı seçenekler var 10

11 Tedaviye yanıtları farklı mı? Lenfoepitelyoma benzeri ÜK kemoterapiye duyarlı Küçük hücreli karsinom EGFR > Hedefe yönelik tedavi T1 tümörler <4cm ise intravezikal BCG den yarar görebiliyor 11

12 Kılavuzlar ne diyor? Recommendations for assessment of tumour specimens Mandatory evaluations Depth of invasion (categories pt2 vs pt3a, pt3b or pt4) Margins with special attention paid to the radial margin Histological subtype, if it has clinical implications Extensive lymph node representation (more than nine) Optional evaluations Bladder wall blood vessel invasion Pattern of muscle invasion 12

13 Küçük hücreli karsinom Skuamöz ve/veya glandüler farklılaşma gösteren Ürotelyal Karsinom İğsi hücreli (Sarkomatoid) karsinom Trofoblastik farklılaşma gösteren Ürotelyal Karsinom Mikropapiller Ürotelyal Karsinom Nested Karsinom 13

14 Ürotelyal tümörler İnfiltratif ürotelyal karsinom Skuamöz diferansiasyonlu Glandüler diferansiasyonlu Trofoblastik diferansiasyonlu Nested Mikrokistik Mikropapiller Lenfoepitelyoma benzeri Lenfoma benzeri Plazmositoid Sarkomatoid Dev hücreli Andiferansiye Non-invaziv ürotelyal neoplaziler Ürotelyal karsinoma in situ Non-invaziv papiller ürotelyal karsinom, yüksek dereceli Non-invaziv papiller ürotelyal karsinom, düşük dereceli Düşük malignite kapasiteli noninvaziv papiller ürotelyal neoplazi Ürotelyal papillom İnverted ürotelyal papillom Skuamöz neoplaziler Skuamöz hücreli karsinom Verrüköz karsinom Skuamöz hücreli papillom Glandüler neoplaziler Adenokarsinom Enterik Müsinöz Taşlı yüzük hücreli Berrak hücreli Villöz adenom Nöroendokrin tümörler Küçük hücreli karsinom Karsinoid Paragangliom Melanositik tümörler Malign melanom Nevüs Mezenkimal tümörler Rabdomyosarkom Leiomyosarkom Anjiosarkom Osteosarkom Malign fibröz histiositom Leiomyom Hemanjiom Diğerleri Hematopoietik ve lenfoid tümörler Lenfoma Plazmasitoma Değişik tümörler Skene, Cowper ve Litre bezlerinin karsinomları Metastatik tümörler ve diğer organlardan tümör yayılımları 14

15 Black PC, Urol Oncol,

16 Nested varyant Erkek baskın Tedaviye rağmen sağkalım oranı düşük Hücreler çok atipik değil Ama tümör agreziv seyredebilir, metastaz yapar. İnfiltratif büyüme paterni p53 yaygınlığı tanıya yardımcı Yüksek dereceli olarak tanımlamak ürologun kararına yardımcı olur. 16

17 Ayırıcı tanı: Von Brunn hiperplazisi Paraganglioma Nefrojenik adenom Prostatik adenokarsinom metastazı Malign melanom 17

18 403-11

19 İnverted papillom benzeri ÜK İnverted papillom Sistitis sistika ve glandülaris Nested varyant Verrüköz yassi epitel hücreli karsinom Kordonların düzensizliği Girintili çıkıntılı kenarlar Desmoplastik stroma Atipi, mitoz, Ki67 ve p63 yüksekliği yardımcı Destrüktif stromal invazyon yoksa metastaz olasılığı azdır 19

20 Mikropapiller 1994 Amin tanımladı %0,6-1 E:K = 10:1 Overin seröz papiller karsinomuna benzer >%50 Cis var Prognoz, mikropapiller komponentin yaygınlığına paralel 20

21 Mikropapiller ürotelyal karsinom Primer adenokarsinom Overin seröz papiller karsinomu Akciğer, meme, pankreas kanser metastazı Malign Mezotelyoma M. Propria yoksa rebiyopsi İntravezikal tedaviye dirençli, LVİ sık Sağkalım oranı düşük Nükslerinde progresyon sık T1 tümörde bile erken sistektomi önerilmeli

22 Erken sistektomi yapılan hastalarda (n=100) progresyon sonrası sistektomiye göre daha uzun sağkalım (%72 vs. %60) Kamat et al, Cancer, 2007

23

24 Nadir Mikrokistik Sistitis sistika Nefrojenik adenom, Primer sekonder adenokarsinom ile karışabilir Boş, nekrotik debri veya müsin içeren boşluklar görülür Tanı güçlüğü yaratabilir 24

25 Lenfoepitelyoma benzeri Nazofarinks karsinomuna benzer Geç yaşta (ort. 69) Saf veya ÜK ile birlikte Lenfoid zeminde sinsityal tümör hücreleri Lenfoma ve sistitle karışabilir Sitokeratin pozitif EBV negatif Saf formu kemoterapiye 25 duyarlı

26

27

28

29 Plazmasitoid İnvaziv tm içinde % 2,7 AT: Multipl myelom / lenfoma, lobüler meme karsinomu, mide kanseri Tanı sırasında ileri evre ve metastaz (+) Ekzantrik çekirdekler, eozinofilik sitoplazma Sitokeratin pozitif CD138 ve LCA negatif E-cadherin negatif Adjuvan kemoterapi deneyimi sınırlı 29

30 30

31 Berrak hücreli Ürotelyal karsinom Ürotelyal karsinomların çoğunda berrak hücre var, bunlar tümüyle berrak hücreli AT: berrak hücreli adenokarsinom veya berrak hücreli böbrek hücreli karsinom Lenf düğümü metastazı sık Sitokeratin 7 pozitif 31

32

33 Lipoid hücreli Ürotelyal karsinoma eşlik eden taşlı yüzük benzeri lipoid hücreler Yaşlı erkek hastalar İHK: Epitelyal AT: Liposarkom komponenti olan primer veya sekonder karsinosarkom 33

34 Trofoblastlar içeren Ürotelyal Karsinom AT: Osteoklastik dev hücreden zengin ÜK Metastatik germ hücreli tümör, koryokarsinom Sarkomatoid karsinom Ürotelyal karsinomlar da sinsityotrofoblastlar ve β-hcg içeriyor. Radyoterapiye dirençli İdrar ve serum HCG yüksek 34

35 Sarkomatoid Ürotelyal Karsinom RT veya siklofosfamid tedavisi öyküsü olabilir Patolojik evre sağkalımı belirler (Ort. 1 yıl) Olguların %30 unda CİS eşlik eder Ürotelyal, glandüler ve sarkomatoid paternler birlikte olabilir AT: İnflamatuar psödotümör, sarkom Sitokeratin pozitif Heterolog elemanlar (Osteosarkom, kondrosarkom, RMS) 35

36

37

38

39

40

41 41

42 42

43

44 Küçük hücreli karsinom %0,5-1 Ürotelyal karsinom ile aynı klonal kökene sahip Tanı sırasında çoğu kasa invaze Kötü prognoz LD, kemik, Kc ve Akciğer metastazları Paraneoplastik sendrom (Ca, K, ACTH) TTF-1 %20-25 inde (+)! P53 (%75) C-kit (%27) ve EGFR (%27) Beyin metastazı ÜK dan çok akciğer KHK dan az 44

45 Küçük hücreli karsinom ayırıcı tanı Kronik sistit Lenfoma Yüksek dereceli Ürotelyal karsinom Alveoler Rabdomyosarkom Prostatik KHK metastazı Akciğer KHK metastazı Akciğer KHK gibi hedefe yönelik tedavi?? Lokal evrede cerrahi veya RT Neoadjuvan tedavi 1 yıllık sağkalım %20-44

46

47

48 Büyük hücreli indiferansiye Ürotelyal karsinom ama sınıflandırılamıyor Agresiv, ileri evre, LD (+) tümörler Akciğerin dev hücreli karsinomuna benzer AT: Metastatik dev hücreli tümörler Yüksek dereceli ÜK Sitokeratin pozitif 48

49 Lobüler kanser benzeri ÜK 49

50 5811

51

52

53

54 54

55

56 Dev Hücreli Mesane Tümörleri Dev hücreli karsinom Osteoklastik stromal reaksiyon gösteren ürotelyal karsinom Anaplastik iğsi dev hücreler içeren sarkomatoid karsinom Sinsityotrofoblastik hücreler içeren ürotelyal karsinom Osteoklasttan zengin indiferansiye karsinom Tedaviye (BCG vb.) bağlı dev hücreler içeren ürotelyal karsinom

57

58

59 59

60 Varyant histolojiyle karşı karşıya mıyız? Daha fazla örnekle Komşu mesane mukozasını incele Benign malign ayrımı yap Primer sekonder tümör ayrımı yap Gerekirse immünohistokimyasal inceleme Önce iyi bir klinik öykü Raporda belirt, oranını ver