Plato Tibia ve ÖĞRENCİ DERS NOTLARI. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı

Transkript

1 Plato Tibia ve Patella Kırıkları ÖĞRENCİ DERS NOTLARI Prof.Dr.Mehmet.Mehmet Rıfat R ERGİNER İ.Ü.Cerrahpaşa a Tıp T p Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı

2 Plato Tibia Kırıkları İnsidans Bütün n kırıklark kların n %1 i Yaşlılarda larda %8 Medial plato kırıklark kları %10-%23 %23 Lateral plato kırıklark kları %50-%70 %70 Her iki plato kırığık ığı %10-%30 %30

3 Plato Tibia Kırıkları Etyoloji İzole varus veya valgus stresi medial veya lateral plato kırığık ığı Aksiyel yüklenmede her iki platoda kırıkk Düşük k enerjili travma yaşlı kişilerde ilerde çökme kırığıığı Yüksek enerjili travma gençlerde her iki platoda kırık k

4 Plato Tibia Kırıklarının Sınıflaması(Schatzker) Klinik pratikte en sık s k kullanılan lan sınıflama s sistemidir. Tip Düşük 1 k enerjili travma Tip Yüksek 4 enerjili travma

5 Plato Tibia Kırıklarının Sınıflaması(Schatzker) Tip1 Lateral plato kama KırığıK ığı Tip2 Lateral plato kama+çö Çökme kırığık ığı Tip3 Lateral plato ç ökme kırığıığı Tip 4 Medial plato kırığık ığı Tip5 Her iki platoda kırık k Tip 6 Her iki platoda kırık+ k k+ Diafize uzanım

6 Plato Tibia Kırıkları Klinik Ağrı,şişlik Ciltte travma bulguları Palpasyonla eklemde hassasiyet Hareketlerinde kısıtlanmak tlanma Nörovasküler muayene Kompartman sendromu(schatzker schatzker 4-5-6)

7 Plato Tibia Kırıkları Radyoloji -Travma serisi -Diz AP (X- ışını tibia üst ucunun ön arka eğim e açısına a paralel ortalama 10 derece) -Lateral -BT -MRG -oblik

8 Plato Tibia Kırıkları Tedavi kararını etkileyen faktörler; Diz Stabilitesi Kırığın n deplasman ve parçalanma alanma miktarı Kırığın n yeri Kapalı veya açık a k yaralanma Yumuşak dokuların n durumu Nörovasküler yaralanma Multipl travma

9 Plato Tibia Kırıkları Konservatif Tedavi Tam olmayan kırıklark klar Minimal deplasman gösteren g steren stabil kırıklark klar Cerrahi tecrübesizlik Anestezi alamayan hastalar İleri osteoporoz Alçı ile tespit, fonksiyonel breys ile erken hareket

10 Plato Tibia Kırıkları Cerrahi Tedavi Mutlak Endikasyonları; Açık k plato tibia kırığıığı Akut kompartman sendromuyla birlikte plato tibia kırığıığı Akut vasküler yaralanma ile birlikte plato tibia kırığıığı

11 Plato Tibia Kırıkları Cerrahi Tedavi Relatif Endikasyonları; İnstabil lateral plato kırıklark kları Deplese medial plato kırığık ığı Deplese bikondiler kırıklarklar

12 Plato Tibia Kırıkları Cerrahi Zamanı Açık k kırıklar, k klar, vasküler yaralanmayla birlikte olan kırıklarda k klarda hemen Kapalı plato kırıklark klarında primer olarak yumuşak dokuların n durumuna bağlıdır.

13 Plato Tibia Kırıkları Tedavi -Tip1 Tip1 Kapalı veya açık a repozisyon ve internal tespit -Tip2 Açık A k Redüksiyon + internal tespit -Tip 3 Artroskopi+floroskopi yardımıyla yla (çökme kırığık ığının repozisyonu +greftleme +2-3 kanüle vidayla tespit) -Tip Açık A repozisyon ve plakla tespit

14 Plato Tibia Kırıkları Cerrahi Tedavi CTF Klinik olgusu

15 Plato Tibia Kırıkları İnfeksiyon Eklem sertliği Artroz Deformite Kaynamama Komplikasyonlar

16 Patella Kırıkları

17 Patella Kırıkları İnsidans Bütün n kırıklark kların n yaklaşı şık k olarak %1 i yaş arasında sık s Erkeklerde 2 kat daha sıks

18 Patella Kırıkları Yaralanma Mekanizması Direk travma ile motorsiklet kazası,diz önüne ne gelen darbe, diz üstüne düşme d veya bunların n kombinasyonu İndirekt Travma Yüklenme durumunda diz fleksiyondayken Quadriceps adelesinin kontrol edilemeyen ani kontraksiyonu

19 Patella Kırıkları Klinik Ağrı Akut şişlik Yürüyememe veya sınırls rlı yürüme Ciltte abrazyon,kontüzyon, laserasyonu Palpasyonla (instabilite, patellada defekt,ef efüzyon miktarı) Dizin ekstansiyon yapma kabiliyeti

20 Patella Kırıkları Radyoloji Diz AP Lateral Patella Femoral tanjansiyel grafi(marginal veya vertikal kırık) k)

21 Patella Kırıkları Sınıflama Transvers Vertikal Marginal veya apikal Çok parçal alı (yıldızvari) Osteokondral Sleeve tipi büyüme çağındaki çocuklarda distal kırık k parças asını büyük k bir kısmk smı eklem kıkırdak rdağını kapsar) Kırık k tipi ve deplesman derecesi cerrahi tedavi konusunda en faydalı bilgiyi verir.

22 Patella Kırıkları Konservatif Tedavi Longitüdinal kırıklarklar Yaşlı,, düşük d k aktiviteli, osteopenik hastalar.rijit tespit zor(relatif relatif endikasyon) Genel veya regional anestezi alamayan hastalar

23 Patella Kırıkları Cerrahi Tedavi Deplasman miktarı 3mm Eklem yüzünde y basamaklaşma miktarı 2mm

24 Patella Kırıkları Cerrahi Tedavi İnternal tespit(tansiyon Band Tekniği) i) Transvers kırıklarklar Parsiyel patellektomi + Patellar tendon tenodezi.alt uc çok parçal alı kırık Total palletektomi. Yıldızvari çok parçal alı kırık CTF klinik olgusu

25 Patella Kırıkları Cerrahi Tedavi Komplikasyonları Dizde hareket kaybı İnfeksiyon Redüksiyon kaybı Kaynama gecikmesi, kaynamama Artroz Tespit materyali irritasyonu

26 Kaynaklar Fractures In Adults,fifth fifth edition,2001,,2001,volume 2 Insall&Scoot Scoot, Surgery Of The Knee,Fourth edition,volume one,2006