KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI"

Ilkin Farhi
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI Müh.Böl. Melih Belevi-Çiçek Özes Burada verilen bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir.

2 Bir milden diğerine güç ve hareket iletmek için kullanılan mekanizmalardır. Döndürülen Eleman Döndüren ve döndürülen elemanlar arasında hareket iletimi bu elemanlara sarılı kayış ismi verilen esnek bir eleman aracılığı ile yapılır. Kayış Döndüren Eleman

3 Kayış Kasnak Mekanizmalarının Avantajları Kayış elastik bir malzemeden yapıldığı için darbeleri sönümler Kayış uçlarındaki gürültü önlenebilirse çalışma sessiz olur Yapıları basit olduğundan ucuzdurlar Büyük eksen aralıklarında güç ve hareket iletebilirler Ani yük büyümelerini iletmez bu nedenle emniyet elemanı olarak çalışırlar

4 Çevrim oranının değiştirilmesi basittir. Kademeli kasnak Etken kasnak çapının değiştirilebildiği sistemlerle Kademesiz kasnak (konik kasnak)

5 Moment yönü değiştirilebilir Tek kayışla birden fazla mil döndürülebilir

6 Boşa alınması basittir Avara kasnağı ile Avara Kasnak Döndürülen Kasnak Döndüren Kasnak

7 Gergi Kasnağını Kaldırarak Eksen Uzaklığını Değiştirerek

8 Kayış Kasnak Mekanizmalarının Dezavantajları Çok yer kaplarlar ve yatak kuvvetleri oldukça büyük olabilir. Hareket iletiminde kısmi kayma ( % 1 - % 2 ) olduğundan tam ve sabit bir çevrim oranı sağlanamaz. Kayışta zamanla meydana gelen uzama ve aşınma sebebiyle aks aralığını değiştiren düzeneğe veya germe kasnak düzenine gerek vardır. Kayışın esnekliği sıcaklık ve rutubetle değişir. Sürtünme katsayısı toz, pislik ve rutubetle değişir. Gergi kuvvetlerinden dolayı çok büyük değerde aks kuvveti oluşur.

9 Konstrüksiyonlarına göre sınıflandırma Düz Mekanizma döndürülmüş (Çapraz) Mekanizma 90 0 döndürülmüş(yarı Çapraz) Mekanizma Yön Değiştirici Kasnaklı Mekanizma Çok Kasnaklı Tahrik Gergi Kasnaklı Mekanizma Kademeli Mekanizma Konik Mekanizma

10 Düz mekanizma döndürülmüş (Çapraz) mekanizma

11 90 0 döndürülmüş ( Yarı çapraz) mekanizma İki kademeli mekanizma

12 Yön değiştirici kasnaklı mekanizma Klavuz Kasnak Çok kasnaklı tahrik

13 Gergi kasnaklı mekanizma Eksenler arası mesafenin kısa çevrim oranının ise büyük olduğu durumlarda kayışın küçük kasnağa sarım açısını arttırmak amacıyla gevşek kola üçüncü bir kayış yerleştirilir. Gergi kasnağı kayışın gevşek koluna yerleştirilir.

14 Kayış - kasnak mekanizmasında kullanılan kayış çeşitleri Yuvarlak Kayış Düz Kayış V Kayış Birleştirilmiş V Kayış Baklalı V Kayışları Triger (Dişli) Kayış Poly V (Kanallı) Kayış Çift Profilli V Kayış

15 Tırtıllı kayış Dişli (triger) kayış Birleştirilmiş V kayışı Çift profilli V (altıgen) kayış Poly V kayışı

16 Kayışta meydana gelen gerilmeler Kayış kollarındaki kuvvetler çeki gerilmesi doğurmakta ayrıca yüksek hızlar nedeniyle merkezkaç gerilmeler ve kayış, kasnak üzerine sarılırken eğildiğinden, eğilme gerilmeleri meydana gelir. toplam = çekme + eğilme + merkezkaç

18 Sonlu kayış birleştirme yöntemleri Düz kayışlar genellikle sonlu yani uçları açık olarak imal edilirler. Gereken kayış uzunluğu kesilerek aşağıdaki yöntemlerden biri ile birbirine bağlanır. Yapıştırma : Günümüzdeki yapıştırıcılar sayesinde çok iyi sonuç veren bir yöntemdir. Yapıştırma alanını büyütmek amacıyla kayış uçları eğik olarak kesilir. Açılmaması için yapıştırılmış olan uçların yönü kasnak dönüş yönüne göre ayarlanmalıdır. Raptiye Kancalı teller Meşin bağcık

19 Kayış Uçlarının Birleştirilmesi

20 Kaynaklar Makine Elemanları II, Yrd.Doç.Dr. Melih Belevi Makine Elemanları Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Prof.Dr.Cahit Kurbanoğlu Makine Elemanları, Prof.Dr.Atilla Bozacı Makine Elemanları, Prof.Dr.Mustafa Akkurt Shigley s Mechanical Engineering Design, Budynas Nisbett Makine Elemanları, Şefik Okday

30 science.nayland.school.nz/simonpa/resources/.../year%2010%20forces.ppt

35 Müh.Bölümü -Melih Belevi-Çiçek Özes

Benzer belgeler

KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI

KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI Müh.Böl. Makina Tasarımı II Burada verilen bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. Bir milden diğerine güç ve hareket iletmek için kullanılan mekanizmalardır. Döndürülen Eleman