HAFTALIK RAPOR 20 Şubat 2017

Transkript

1 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz.1 Ara.1 Haz.16 Ara.16 HAFTALIK RAPOR 2 Şubat 217 Cari işlemler dengesi 216 yılsonunda bir önceki yıla göre sınırlı değişim gösterdi. Geçtiğimiz hafta yurtiçinde Aralık ayı cari işlemler verisi açıklandı. Cari işlemler açığı aylık bazda beklentilerin altında gerçekleşirken, 12 aylık toplamda bir önceki yıla göre sınırlı bir değişim gösterdi. Bu durumun yaşanmasında dış ticarette yaşanan toparlanmaya karşın gerileyen turizm gelirleri belirleyici olurken, cari açığın finansman hesabı tarafında ise net hata noksan kaleminde tarihi yüksek seviyede döviz girişi olması dikkat çekici bir gelişme oldu. Bu haftaki raporumuzda ödemler dengesi bilançosunun aktif ve pasif tarafındaki gelişmeleri yıl karşılaştırmaları ile yakından ele alacağız. Cari İşlemler Açığı (12 aylık toplam, milyar $) 12 Aylık Kümülatif Toplam (milyar dolar) Enerji-Altın Hariç Cari İşlemler Açığı (12 aylık toplam, milyar $, sağ eksen) Net Hizmet Gelirleri Dış Ticaret Açığı 63.6 Cari İşlemler Açığı Aralık ayında cari işlemler dengesi geçen yılın aynı dönemine göre %1. gerileyerek 4.3 milyar dolar açık verdi (VakıfBank beklentisi: 4.2 milyar dolar, piyasa beklentisi: 4.6 milyar dolar). Beklentimize paralel açıklanan cari işlemler dengesinde Aralık ayında 1.6 milyar dolar altın ithalatının yaşanmasıyla dış ticaret açığında görülen sert artış belirleyici oldu. Aralık ayında 1.3 milyar dolar gerçekleşen net altın ithalatının 214 yılı Kasım ayından bu yanaki en sert yükselişi kaydettiği dikkat çekiyor. Ocak-Aralık dönemi gerçekleşmelere bakıldığında ise dış ticaret açığının geçen yılın aynı dönemine göre %1 gerilemesine karşın, net hizmet gelirlerinin %36 sert düşüş göstermesi 12 aylık cari işlemler açığının yıllık bazda 214 yılı Nisan ayından bu yana ilk defa artış yaşamasına sebep oldu. Böylece 21 yılını 32.1 milyar dolar seviyesinde tamamlayan 12 aylık kümülatif cari işlemler açığı 216 yılını sınırlı artışla 32.6 milyar dolar seviyesinde tamamlamış oldu. Yıllık enerji ve altın hariç cari işlemler açığının ise 21 yılsonunda 3 milyar dolarken, 216 yılsonunda 1.6 milyar dolara yükseldiği dikkat çekiyor Doğrudan Yatırımlar Portföy Yatırımları Diğer Yatırımlar Sermaye Hareketleri (12 aylık kümülatif, milyar dolar) Ödemeler bilançosunun finansman hesabında 12 aylık toplamda geçen yılın aynı dönemine göre %2 sınırlı düşüş yaşanarak 21. milyar dolarlık sermaye girişi oldu. Söz konusu dönemde finansman hesabının alt kalemlerinden olan doğrudan yatırımlar kaleminde %28 sert düşüş sonucu 9 milyar dolarlık sermaye girişi yaşandığı, geçen yılın aynı döneminde 1.7 milyar dolarlık sermaye çıkışı yaşanan portföy yatırımlarında ise 216 yılsonunda toplamda 6.4 milyar dolarlık sermaye girişi yaşandığı dikkat çekiyor. Diğer yatırımlar kanalıyla yaşanan döviz girişinin 12 aylık toplamda geçen yıla göre %48 lik sert düşüş yaşanarak 7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi ise bir diğer dikkat çekici gelişme oldu. Söz konusu durumun yaşanmasında ABD Merkez Bankası nın faizleri artırmaya başlamasıyla birlikte yurtdışı borçlanma maliyetlerinde artış yaşanması ve gelişmekte olan ülke piyasalarından çıkışlar yaşanması etkili oldu.

2 Ara.14 Şub.1 Nis.1 Haz.1 Ağu.1 Eki.1 Ara.1 Şub.16 Nis.16 Haz.16 Ağu.16 Eki.16 Ara Bankacılık Sektörü Borç Çevirme Oranları ( 6 aylık toplam,%) Bankacılık sektörünün yurtdışından sağladığı toplam kredi kullanımının geri ödeme yetisini gösteren söz konusu borç çevirme oranının 216 yılsonu itibarıyla %1 ün altına indiği dikkat çekiyor. Ancak TCMB nin bir süredir YP cinsi zorunlu karşılıklarla ilgili bazı düzenlemelere gitmiş olmasının etkisiyle sektörün yurtdışı borçlarının ağırlıklı ortalama vadesinin 21 yılı Şubat ayından itibaren yükseliyor olması sektör için olumlu bir gelişme. Diğer yandan 216 yılı Aralık ayında söz konusu rasyonun uzun bir sürenin ardından ilk defa %1 ün altına inmiş olmasında, sektör için özellikle SYR hesaplaması açısından önemli kredi derecelendirme kuruluşlarından biri olan Fitch in Ocak ayında kredi notu indirimine gidecek olmasının piyasalarda önceden satın alınması etkili oldu. Bu bağlamda Fitch in 217 yılı itibarıyla kredi notu indiriminin ardından önümüzdeki dönemde yurtdışı borçlanma maliyetlerinde artış yaşanması halinde sektördeki borç çevirme oranın hali hazırdaki seyrinin devam edip etmeyeceği yakından takip edilmeli. Öte yandan ödemeler bilançosunun finansman hesabı dışında sermaye hareketinin izlendiği ve aynı zamanda kaynağı belli olmayan döviz giriş çıkışı olarak da bilinen net hata noksan kaleminde yılsonu itibarıyla yaşanan döviz girişi bir diğer dikkat çekici gelişme oldu. Söz konusu kalemde 12 aylık kümülatif verilere göre 216 yılı Aralık ayında 11.1 milyar dolar ile tarihi yüksek seviyelerde döviz girişi yaşandı. Böylece 216 yılında gerçekleşen toplam cari işlemler açığının yaklaşık %3 u kaynağı belli olmayan net hata noksan kalemi tarafından finanse edilmiş oldu. Bu durumun yaşanmasında özellikle Suriye gibi çevre ülkelerde savaş nedeniyle, yapılan ticarette daha çok nakdi paranın kullanılması ve Irak, İran gibi ülkelerle sınır ticaretinin artması etkili oldu. Sonuç olarak, Aralık ayında cari işlemler açığı yıllık bazda %1. düşüş kaydederek 4.3 milyar dolar ile 4.2 milyar dolar olan beklentimize yakın gerçekleşti (piyasa beklentisi: 4.6 milyar dolar). 12 aylık kümülatif cari işlemler açığı ise yılı geçen yılın aynı dönemine göre 214 yılı Nisan ayından bu yana ilk defa yıllık bazda artış göstererek 32.6 milyar dolar seviyesinde tamamladığı dikkat çekiyor. Söz konusu dönemde 12 aylık kümülatif dış ticaret açığında %1. lik düşüş yaşanmasına karşın, jeopolitik gelişmeler sebebiyle turizm gelirlerindeki düşüş kaynaklı net hizmet gelirlerinde yıllık bazda sert düşüş yaşanması dış ticaret açığındaki toparlanmanın cari dengeye olumlu etkisini sınırlandırmış oldu. Bilançonun finansman hesabı tarafında ise 12 aylık toplamda 21. milyar dolarlık net sermaye girişi yaşandı. Finansman hesabının alt kalemlerindeki gelişmelere bakıldığında ise, doğrudan ve diğer yatırımlarda geçen yılın aynı dönemine göre yaşanan döviz girişinde azalış yaşandığı, portföy yatırımlarında ise geçen yılın aynı döneminde sermaye çıkışı yaşanırken 216 yılında sermaye girişi yaşandığı dikkat çekti. 216 yılsonunda bankacılık sektörünün uzun vadeli borç çevirme oranında sert düşüş yaşanmasının ardından, ABD de yeni başkan Trump ın uygulayacağı maliye politikalarının da etkisiyle faizlerin daha fazla artabileceği, bir başka ifadeyle borçlanma maliyetlerinin artacağı bir döneme giriliyor olması diğer yatırımlar üzerinde baskının artmasına neden olabilir. TCMB nezdinde tutulan toplam rezerv varlıklar 21 yılında 12 milyar dolar azalış kaydederken, 216 yılında ise 818 milyon dolar artış gösterdi. Ancak, Aralık ayında rezervlerin yaklaşık 7 milyar dolar azalış göstererek tarihi yüksek seviyesini yaşamış olması ise dikkat çeken bir diğer gelişme oldu. Bununla birlikte cari işlemler açığının GSYH ye oranının 21 yılsonundaki %3.7 den yaklaşık %3.8 seviyelerine gelmesi muhtemel görünüyor. Önümüzdeki dönemde enerji maliyetlerindeki düşüş kaynaklı gerileyen dış ticaret açığındaki toparlanmanın zayıflaması cari açık üzerinde baskı yaratabilir. Ancak petrol fiyatlarının ortalama 6 dolar/varil seviyelerinde hareket edeceği düşünüldüğünde söz konusu bu baskının sınırlı kalması beklenebilir. Öte yandan, bu yıl turizm gelirlerinde yaşanan sert düşüşün ardından baz etkisiyle önümüzdeki dönemde bir miktar toparlanma beklense de, gelirlerdeki artışın geçmiş dönemlerdeki seviyelerinin nispeten altında kalma ihtimali bulunmakta. 217 yılına gelindiğinde ise cari işlemler açığının yılsonunu 34.9 milyar dolar seviyesinde tamamlamasını bekliyoruz

3 Haftalık Veri Takvimi (2 Şubat 24 Şubat 217) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti Türkiye Tüketici Güven Endeksi (Şubat) (açıklandı) Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Şubat) Almanya ÜFE (Ocak, y-y) %1. -- Japonya Dış Ticaret Dengesi (Ocak) 64.4 Milyar Yen 62.9 Milyar Yen ABD İmalat PMI (Şubat, öncül)..3 Hizmet PMI (Şubat, öncül).6.8 Euro Bölgesi İmalat PMI (Şubat, öncül).2. Hizmet PMI (Şubat, öncül) Almanya İmalat PMI (Şubat, öncül) Hizmet PMI (Şubat, öncül) Fransa TÜFE (Ocak) %1.6 %1.6 İmalat PMI (Şubat, öncül) Hizmet PMI (Şubat, öncül) Japonya İmalat PMI (Şubat, öncül) Türkiye Reel Sektör Güven Endeksi (Şubat) Kapasite Kullanım Oranı (Şubat) %7. -- ABD 31 Ocak-1 Şubat Tarihli Fed Toplantısı Tutanakları İkinci El Konut Satışları (Ocak) -%2.8 %.9 Euro Bölgesi TÜFE (Ocak) %1.8 %1.8 Çekirdek TÜFE (Ocak) %.9 %.9 Almanya IFO İş Dünyası Güven Endeksi İtalya TÜFE (Ocak) %.7 %.7 İngiltere GSYH (4. çeyrek, y-y) %2.2 % ABD Chicago Fed Aktivite Endeksi (Ocak) Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 239 Bin Kişi 24 Bin Kişi Kansas Fed Aktivite Endeksi (Şubat) 9 9 Almanya GSYH (4. çeyrek, Takvm. Arınd.,y-y) %1.7 %1.7 Gfk Tüketici Güveni (Mart) İtalya Perakende Satışlar (Aralık) %.8 %.9 Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Aralık) Türkiye Konut Satışları (Ocak, y-y) %.1 -- ABD Yeni Konut Satışları (Ocak) -%1.4 %6. Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi (Şubat) Fransa Tüketici Güven Endeksi (Şubat) 1 1 İtalya Tüketici Güven Endeksi (Şubat)

4 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Ara.14 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.16 Haz.16 Eyl.16 Ara.16 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Ara.14 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.16 Haz.16 Eyl.16 Ara.16 26Ç1 26Ç3 27Ç1 27Ç3 28Ç1 28Ç3 29Ç1 29Ç3 21Ç1 21Ç3 211Ç1 211Ç3 212Ç1 212Ç3 213Ç1 213Ç3 214Ç1 214Ç3 21Ç1 21Ç3 216Ç1 216Ç3 211-III 211-IV 212-I 212-II 212-III 212-IV 213-I 213-II 213-III 213-IV 214-I 214-II 214-III 214-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 216-I 216-II 216-III TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1. Reel GSYH (y-y, %) 3 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Kaynak:TÜİK Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) Kaynak: TÜİK Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Aylık Sanayi Ciro Endeksi (21=1) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK 4

5 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Kas.8 Haz.9 Oca.1 Ağu.1 Mar.11 Eki.11 May.12 Ara.12 Şub.14 Eyl.14 Nis.1 Kas.1 Haz.16 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi Kaynak:Reuters

6 Oca.1 Tem.1 May.1 Eyl.11 May.12 Eyl.13 May.14 Oca.1 Eyl.1 May.16 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) Çekirdek Enflasyon (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) 2 Gıda Enerji TÜFE Kaynak:Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (23=1)

7 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 7, 6,, 4, 3, 2, 1, Kaynak: TOBB 7

8 Ara.4 Ara. Ara.6 Ara.7 Ara.8 Ara.9 Ara.1 Ara.11 Ara.12 Ara.13 Ara.14 Ara.1 Ara.16 Ara.4 Ara. Ara.6 Ara.7 Ara.8 Ara.9 Ara.1 Ara.11 Ara.12 Ara.13 Ara.14 Ara.1 Ara.16 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) -2 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)* 29. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı,TÜİK *Yeni GSYH rakamlarına göre hesaplanmıştır. 9

10 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.1 Tem.1 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 2 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 2 Reel Faiz Nominal Faiz Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)* Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD Euro Bölgesi Almanya **. 1 Fransa İtalya Macaristan ** Portekiz İspanya **. -2. Yunanistan İngiltere Japonya Çin Rusya ** Hindistan Brezilya ** G.Afrika ** Türkiye ** Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 21 yılı verileridir. ** 214 verileri. 1

11 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 216 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) (216 3Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (zincirlenmiş hacim endeksi, y-y, %) Türkiye Makro Ekonomik Görünüm (216 3Ç) 3. Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) (Aralık 216) En Son Yayımlanan Kapasite Kullanım Oranı (%) (Ocak 217) En Son Yayımlanan İşsizlik Oranı (%) (Kasım 216) 1. Fiyat Gelişmeleri En Son Yayımlanan TÜFE (y-y, %) (Ocak 217) -- ÜFE (y-y, %) (Ocak 217) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 312,39 382,31 372,629 ( ) -- M2 1,26, 1,46,728 1,411,4 ( ) -- M3 1,249,183 1,4,681 1,44,89 ( ) -- Emisyon 94, , ,638 ( ) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 9,73 92, 92,798 ( ) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) ( ) -- TCMB O/N (Borç Verme) ( ) -- TCMB Haftalık Repo ( ) -- TRLIBOR O/N ( ) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) En Son Yayımlanan Cari İşlemler Dengesi -43,2-32,283-4,268 (Aralık 216) -34,6 İthalat 242,177 27,234 18,4 (Aralık 216) -- İhracat 17,61 143,839 12,87 (Aralık 216) -- Dış Ticaret Dengesi -84,67-63,39 -,98 (Aralık 216) -61, Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) En Son Yayımlanan Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Aralık 216) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Aralık 216) En Son Yayımlanan Kamu Net Borç Stoku (21) -- Kamu Ekonomisi (Milyar TL) 21 Ocak 216 Ocak Bütçe Gelirleri (Ocak 217) -- Bütçe Giderleri (Ocak 217) -- Bütçe Dengesi (Ocak 217) -- Faiz Dışı Denge (Ocak 217) -- 11

12 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Cem Eroğlu Müdür Buket Alkan Müdür Yardımcısı Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr Elif Engin Uzman elif.engin@vakifbank.com.tr Sinem Ulusoy Uzman sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı ezgisiir.kibris@vakifbank.com.tr Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.