GSYH büyümesi 3. çeyrekte %1.6 ile beklentilerin altında kaldı

Transkript

1 28-I 28-II 28-III 28-IV I 29-II 29-III 29-IV I 21-II 21-III 21-IV I 211-II 211-III 211-IV I 212-II 212-III 212T GSYH büyümesi 3. çeyrekte %1.6 ile beklentilerin altında kaldı Türkiye ekonomisi 212 yılı 3. çeyrekte %1.6 ile beklentilerin altında büyüdü. Reuters anketine göre Türkiye ekonomisinin 3. çeyrekte %2.6 büyümesi bekleniyordu. Bu yılın 1. çeyreğinde %3.3 olarak açıklanan büyüme veri %3.4 e, %2.9 olarak açıklanan üçüncü çeyrek büyüme verisi %3 olarak yukarı yönlü revize edildi. Yılın ilk dokuz ayında ise büyüme hızı %2.6 oldu Türkiye ekonomisi 211 yılının 1. çeyreğinde %11.9, 2. çeyreğinde %9.1, 3. çeyreğinde %8.4, 4.çeyreğinde %5.2 ve yılın genelinde %8.5 büyümüştü ,6,9 Türkiye Ekonomisi Dönemler İtibariyle Büyüme Hızı (%) 12,6 1,4 9,3 9,2 9,1 8,4 8,5 5,3 5,2 3,4 3, 3,, ,8-2,8-4, ,7-2 Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH 212 yılı 3. üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %1.9 lik artış gösterirken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri bir önceki döneme göre %.2 artmıştır.

2 ,6 2,5 9,8 2,3 -,2 9,7 3,8 6,3 5,7 8,1 1, Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırılmış GSYH (%),9 Arındırılmamış GSYH 3,8 3,2 4,2 7,,6 1, 1,8 1, Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYH 2,6,9-1,4 -,4-5,8-7, -6,1 5,2-7,8-2,8 4,1 1,3 12,6,6 1,4 9,3 5,3 3,7 4,2 1, 9,1 8,4 5, 3,4 3, 1,3 1,3,3 -,1 1,7, ,7 Alt sektörlere baktığımızda, ekonomik büyümenin yaklaşık %24.5 ini oluşturan imalat sanayi 212 yılının 3. çeyreğinde %1.3 (3.Ç/211: %9.5), %15 ini oluşturan ulaştırma, depolama ve haberleşme %2.3 (3.Ç/211: %11.4), %5.7 ini oluşturan inşaat ise %.4 (3.Ç/211: %1.3) büyürken, %12.8 ini oluşturan toptan ve perakende ticaret %1.2 (3.Ç/211: %1.6) küçüldü. En çok büyüyen sektörler %5.4 ile gayri menkul kiralama ve iş faaliyetleri, %5 ile madencilik ve taşocakçılığı %4.7 ile elektrik, gaz, buhar ve sıcak su üretimi ve dağıtımı ve %4.6 ile balıkçılık oldu. Üretici Kollarına Göre Büyüme (%) Çeyrek Çeyrek ,9 Tarım 4,9 1,3 İmalat Sanayi 9,5 4,7 Enerji 6,8,4 İnşaat 1,3-1,2 Toptan - Perakende 1,6 GSYH (Alıcı fiyatlarıyla) 8,4

3 22 Harcamalar Yöntemiyle GSYH (%) Çeyrek Çeyrek 1 15, 18, ,4 7,8 1,3 4,4 4,6 3,7 5,,3 11,2 1,2 6,8-3 -,5-2,4-8 -7,6-13 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Yerleşik Hanehalklarının Tüketimi Devletin Nihai Tüketim Harcamaları Maaş, Ücret Mal ve Hizmet Alımları Gayri Safi Sabit Sermaye Oluşumu -11,1 Kamu Sektörü Özel Sektör Mal ve Hizmet İhracatı (Eksi) Mal ve Hizmet İthalatı 212 yılının 3. çeyreğinde özel sektörün tüketim ve yatırım harcamalarında belirgin bir yavaşlama gözlendi. Zira özel sektörün tüketim harcamaları %.5 düşerken (3.Ç/211:%7.8), yatırım harcamaları %11.1 (3.Ç/211: %18.2) oranında azalış gösterdi. Böylece özel sektörün büyüme içindeki payı geçen senenin aynı dönemindeki %86.6 değerinden %82.7 değerine gerilemiş oldu. Diğer taraftan ise kamu harcamalarının büyümeye olumlu katkısı devam etti. Kamunun tüketim harcamaları bu yılın 3. çeyreğinde %4.4 (3.Ç/211: %1.3), yatırım harcamaları ise %11.2 oranında (3.Ç/211:%-.3) artış gösterdi. Söz konusu dönemde ihracat %11.9 oranında büyürken (3.Ç/211: %1.2 artış), ithalat ise %2.4 oranında azalış gösterdi (3.Ç/211: %6.8 artış). İhracatın payı geçen seneki %23.7 değerinden %26 değerine yükselirken, ithalatın payı ise %26.4 değerinden %25.4 değerine geriledi. Beklentilerden düşük gelen büyüme verisinin ardından yılsonunda büyüme oranı OVP hedefinin altında kalabilir Büyümenin kompozisyonuna baktığımızda büyük oranda özel sektör yatırım ve harcamalarındaki daralmanın etkisi sonucu iç talebin büyümeye katkısının negatife olarak devam ettiğini, büyümenin asıl sürükleyicisinin dış talep olduğunu görüyoruz. Yani ekonomik büyümenin, ihracatın olumlu katkısına rağmen iç talepteki yavaşlama ile hız kestiğini söyleyebiliriz. Büyüme kompozisyonuna bakıldığında; iç talep 1.73 puan aşağı, stok değişimleri.1 puan aşağı ve net ihracat 3.4 puan yukarı taşıdı. Üretim tarafında ise %1.6 luk 3. çeyrek büyümesine.45 puan tarım,.42 puan sanayi

4 ve.76 puan hizmet sektöründen katkı geldi. Büyümeye üretim tarafında imalat sanayinden gelen katkı oldukça gerilemiş durumda. 3. çeyrek büyüme verisi hayal kırıklığı yarattı. İç talebin oldukça zayıf seyrini sürdürmesi, net ihracatın katkısının hala güçlü seyrini sürdürmesi büyüme açısından dengelerin bir önceki çeyreğe göre değişmediğini gösteriyor. İhracatın katkısının hem büyüme hem de cari açığın daralması açısından olumlu olduğunu söyleyebiliriz. Ancak %.2 düşen mevsimsel ve takvim etkilerinden arındırılmış veri de büyüme performansında bozulmaya işaret ediyor. Her şeye rağmen bu performansın dünyadaki olumsuz konjonktür ve geçen senenin yüksek baz etkisi göz önüne alındığında çok kötü olmadığı düşünülebilir. Ancak bu tabloya baktığımızda enflasyonun oldukça düşmesinin verdiği destek ile TCMB nin para politikasındaki gevşeme adımlarını hızlandırması gerekebilir. Bu şartlarda önümüzdeki hafta 18 Aralık taki TCMB toplantısı için faiz koridorunun üst bandındaki indirimin 5-1 bp, politika faiz oranındaki indirimin 25 baz puan olacağını TCMB nin alt bantta da bir indirimi gündeme alacağını tahmin ediyoruz. Büyümenin seyrinde kilit nokta Euro Bölgesi ne ilişkin belirsizlikler olacaktır. Avrupa tarafından güçlü bir talebin gelmesi önümüzdeki 1 yıl içerinde oldukça imkânsız gibi gözüküyor. 4. çeyrekte hem geçen senenin yüksek baz etkisinin sürmesi, hem de ihracat tarafındaki performansın aynı hızla devam etmemesinin yanında tüketici eğilimini gösteren anketlerin iç talepteki zayıf seyrin sürdüğüne işaret etmesi ile yine beklentilerin altında kalan büyüme oranı görebiliriz. Beklentilerden düşük gelen büyüme verisinin ardından yılsonunda büyüme oranı OVP hedefinin altında kalabilir. Beklentimizin altında gelen büyüme verisinin ardından son çeyrek büyüme verimizi de %4 e revize ettikten sonra yılsonu büyüme beklentimizi %3 veya biraz altı seviyelerine güncelliyoruz. OVP de 212 yılında Türkiye ekonomisinin %3.2 seviyesinde büyümesi bekleniyordu. Son çeyreğin ilk ayına ilişkin sanayi üretimi verisinin beklentilerin çok altında gelmesi bu aşağı yönlü revizeyi destekledi. OVP de 212 de %3.2 büyüme öngörülürken, piyasanın 213 beklentisi Türkiye ekonomisinin %4 seviyesinde büyüyeceği yönünde. IMF ise Türkiye ekonomisinin bu yıl %3, gelecek yıl ise %3.5 büyüyeceğini tahmin ediyor.

5 Özet GSYİH Büyüme (%) (3-Aylık) yıllık, % Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 İç Talep (katkı) 9,47 2,15,83-2,27-1,73 Tüketim 8,6 2,18,55 -,28,6 Yerleşik Hanehalklarının Tüketimi 7,75 3,43 -,11 -,98 -,54 Devletin Nihai Tüketim Harcamaları 1,34-4,26 5,53 4,41 4,38 Gayri Safi Sabit Sermaye Oluşumu 14,99 1,29 1,43-7,23-7,56 Kamu Sektörü,33-9,51 2,51-3,96 11,16 Özel Sektör 18,22 3,86 1,31-7,74-11,6 Stok Değişmeleri (katkı) -1,58 -,27-2,13 -,67 -,8 Dış Talep (katkı),54 3,15 4,67 5 3,44 Mal ve Hizmet İhracatı 1,19 6,57 12,32 2,92 11,85 Mal ve Hizmet İthalatı (-) 6,83-5,11-6,6-3,67-2,39 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla 8,44 5,3 3,37 3,1 3 Tarım 4,84 5,64 4,81 3,44 2,9 Sanayi 8,96 5,75 3,47 3,94 1,71 Hizmetler 9,72 5,67 3,51 2,93 1,32 Vergi-Sübvansiyon 1,12 4,82 2,49 1,41,73 Memo (4-çeyreklik hareketli ortalama): GSYIH (milyon TL) GSYIH (milyon USD) Kaynak:TDM