OBEZİTE DİYABET VE METABOLİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "OBEZİTE DİYABET VE METABOLİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI"

Eser Elmas
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 OBEZİTE DİYABET VE METABOLİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Dr. Sabahattin KOCADAĞ Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

2 Dünyada her yıl 2,8 milyon insan, fazla kilolu (obezite de dahil) olmak nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Hareketsizlik yüzünden her yıl 3,2 milyon insan hayatını kaybetmektedir. Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

3 Mevcut Durum 19 Yaş ve Üzeri Bireylerde Vücut Kitle İndeksinin Dağılımı, (%) Zayıf %2 Fazla kilolu %35 Obez %30 Normal %33 Kaynak: Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010 Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

4 Mevcut Durum 7-8 Yaş Çocuklarda Vücut Kitle İndeksinin Dağılımı, (%) Fazla kilolu 14,2 Obez 8,3 Zayıf 2,2 Normal 75,5 Kaynak: Türkiye Çocukluk Çağı Şişmanlık Araştırması (7-8 yaş), 2013 Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

5 Araştırmada Görüşülen Ailelerin İfadelerine Göre Çocukların Kahvaltı Yapma Sıklıklarının Dağılımı; Türkiye 2013 Kahvaltı Yapma Sıklığı Toplam Sayı Yüzde Hergün ,6 Haftada 4-6 Gün 266 5,6 Haftada 1-3 Gün 379 7,9 Kahvaltı Yapmaz 95 1,9 Toplam 4.794* 100,0

Türkiye de bisiklet dağıtılan 49 il araştırma kapsamına alınmıştır. 18960 öğrenci.

6 Türkiye de bisiklet dağıtılan 49 il araştırma kapsamına alınmıştır öğrenci , ERKEK ,4 0,3 0,4 2,5 2,3 2,2 18,3 20,7 19,5 12,9 9,3 10,7 KIZ TOPLAM 0 Çok Zayıf Zayıf Normal Fazla kilolu Obez Şekil yaş grubu öğrencilerde cinsiyete göre BKİ-Z skor dağılımı, 2016

18 16 17,5 14,4 Türkiye de bisiklet dağıtılan 49 il araştırma kapsamına alınmıştır. 18960 öğrenci.

7 ,5 14,4 Türkiye de bisiklet dağıtılan 49 il araştırma kapsamına alınmıştır öğrenci ,8 9,8 12,5 10,9 8,8 8,3 9, ,2 3,4 5,8 ERKEK KIZ YAŞ Cinsiyet ve yaşa göre yaş grubu öğrencilerde şişmanlık durumunun dağılımı, 2016

8 Cinsiyete göre öğrencilerin kahvaltı yapma sıklığının dağılımı, 2016 Cinsiyet Erkek sayı % Her gün Çoğunlukla (4-6 gün) Bazı günler (1-3 gün) Kahvaltı yapmam TOPLAM ,9 8,9 12,1 4,1 100,0 Kız TOPLAM sayı % sayı % ,6 9,3 19,9 6,2 100, ,7 9,1 16,0 5,2 100,0 Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

9 BKİ-Z skor dağılımına göre öğrencilerin kahvaltı yapma sıklığının dağılımı, 2016 BKİ Grup Çok Zayıf Zayıf Normal Fazla Kilolu Şişman TOPLAM Her gün Çoğunlukla (4-6 gün) Bazı günler (1-3 gün) Kahvaltı yapmam TOPLAM sayı % 82,6 4,3 10,1 2,9 100,0 sayı % 79,4 7,6 10,3 2,8 100,0 sayı % sayı ,8 8,8 15,0 4,4 100, % 65,1 9,4 18,7 6,8 100,0 sayı % 62,9 10,5 19,3 7,3 100,0% sayı % ,7 9,1 16,0 5,2 100,0

10 Cinsiyete göre öğrencilerin günlük süt tüketimlerinin dağılımı, 2016 Günde 1'den fazla Günde 1 kez Günde hiç TOPLAM sayı Erkek % 26,8 41,6 31,6 100,0 sayı Kız % 20,8 42,2 36,9 100,0 sayı TOPLAM % 23,8 41,9 34,3 100,0

11 Cinsiyete göre öğrencilerin günlük şekerli içecek (hazır meyve suyu, gazlı içecek, enerji içecekleri vb.) tüketimlerinin dağılımı, 2016 Cinsiyet Günde 1'den fazla Günde 1 kez Günde hiç TOPLAM sayı Erkek % 34,6 40,4 24,9 100,0 sayı Kız % 31,1 45,3 23,6 100,0 sayı TOPLAM % 32,9 42,8 24,3 100,0

12 Yemek aralarında atıştırma alışkanlığı olan öğrencilerin tükettiği gıda maddelerinin dağılımı % Meyve, Kuru meyve 18 Simit, Poğaça, Tost 19,5 Meyve suyu, Kola 17,8 Süt, Ayran, Yoğurt 21,1 Gofret, Cips 13,5 Çikolata 10,4 *Birden fazla seçenek işaretlenmiştir. Sütun yüzdesidir.

13 YÜRÜTÜLEN PROGRAMLAR. TÜRKİYE DİYABET PROGRAMI Yürütülen tüm programlarda çok sektörlü çalışma yaklaşımı gerekmektedir. 13

14 Sağlıklı beslenme alışkanlığının kazandırılması Sağlığı tehdit eden durumlardan kaçınılması TSBHHP Hareketli hayat tarzının benimsetilmesi Sağlıklı çevre (destekleyici ortam) oluşturulması Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

15 Obezite ile Mücadele - 3 Onuncu Kalkınma Planı Bu programla sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam, tütün kullanımı, alkol ve madde bağımlılığıyla mücadele ile gıda güvenilirliğinin, koruyucu sağlık hizmetlerinin ve ruh sağlığının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

16 Obezite ile Mücadele - 4 Program Bileşenleri 1. Bileşen: Gıda Güvenilirliğinin Artırılması 2. Bileşen: Sağlıklı ve Dengeli Beslenme Düzeyinin Artırılması 3. Bileşen: Tütün Kullanımı ile Alkol ve Madde Bağımlılığının Azaltılması 4. Bileşen: Kanser, Kalp ve Damar ve Diyabet gibi Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Görülme Sıklığının ve Risk Faktörlerinin Azaltılması 5. Bileşen: Ruh Sağlığı Hizmetlerinin Geliştirilmesi 6. Bileşen: Spor Yapma Alışkanlığının ve Hareketliliğin Teşviki Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

beslenme.gov.tr, www.diyabet.gov.tr www.fizikselaktivite.gov.tr adreslerimizde yayınlanmaktadır.

17 1.FARKINDALIK ÇALIŞMALARI Özel Gün ve Haftaların Kutlanması Sosyal Medya çalışmaları Beslenme,diyabet ve fiziksel aktivite ile ilgili her türlü doküman ve güncel bilgiler adreslerimizde yayınlanmaktadır. İlk, ortaokul ve liselerde sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite konulu resim fotoğraf ve video yarışması yapıldı. 17

18 1.FARKINDALIK ÇALIŞMALARI Fiziksel Aktiviteyi Teşvik Projesi yıllarında adet bisikletin dağıtımını yaptık (okullar, kurumlar, STK, belediyeler ve üniversiteler).

19 Araştırmalar/Rehberler Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması çalışmalarına başladık DSÖ işbirliğinde Avrupa Çocukluk Çağı Obezite Araştırmasına başladık. Ulusal Fiziksel Aktivite Rehberi hazırlandı. Kronik Hastalıklarda Fizik Aktivite Rehberi hazırlandı. Türkiye Beslenme Rehberi (TUBER) 2015 hazırlandı.

20 2. Eğitim Çalışmaları Obezitenin önlenmesi, takibi ve tedavisi kapsamında Aile Hekimlerine yardımcı olmak üzere Obezite ile Mücadele El Kitabı adında rehber hazırlanmış olup aile hekimlerine dağıtılmıştır.

21 ASM Danışmanlık Rehberleri

22 ASM Danışmanlık Rehberleri

23 Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

24 24

25 613 Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı

Eğitim Çalışmaları 81 ilde, il eğitici ekiplerimizi oluşturmak için 2 turlu olarak sağlık çalışanlarımıza (doktor, diyetisyen, hemşire) OBEZİTE İLE MÜCADELE EĞİTİCİ EĞİTİMİ ni (eğitim becerileri,

26 Eğitim Çalışmaları 81 ilde, il eğitici ekiplerimizi oluşturmak için 2 turlu olarak sağlık çalışanlarımıza (doktor, diyetisyen, hemşire) OBEZİTE İLE MÜCADELE EĞİTİCİ EĞİTİMİ ni (eğitim becerileri, sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite ve obezite) verdik. 81 ilden 360 sağlık çalışanı 2014 yılında halk eğitimlerinde kişiye eğitim yolu ile ulaştık yılında 81 ilde, 81 ilde, il eğitici ekiplerimizi oluşturmak için 2 turlu olarak sağlık çalışanlarımıza OBEZİTE İLE MÜCADELE EĞİTİCİ EĞİTİMİ ni (eğitim becerileri, sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite ve obezite) verdik. 26

27 SAĞLIK BAKANLIĞI Obez vatandaşlarımızın acil ya da tedavi amacı ile nakilleri için 91 adet obez ve yoğun bakım ambulansı alımını gerçekleştirdik. 27

28 Okul sağlığı çalışmaları Beslenme Dostu Okul Programı Yürütülmektedir. Halen 2246 okul sertifika almıştır. Çocuklara Yönelik Pazarlama Baskısının Azaltılması çalışmaları kapsamında RTÜK yasası ve Yönetmeliği gereği çocuk programlarında reklam sınırlaması yapılacak yiyecek içecek listesi ve kullanım rehberi hazırlanarak RTÜK e gönderildi.

Buna göre cips, kolalı ve gazlı içecekler, çikolata ve şekerlemeler

29 Okul sağlığı çalışmaları Okul kantinlerinde satılan çocuklar için besin değeri düşük yiyecek ve içeceklerin sınırlandığı Genelge yayınlandı. Buna göre cips, kolalı ve gazlı içecekler, çikolata ve şekerlemeler okullarda satılamayacak. Şekerli, tuzlu, yağlı ürünler belirlenen kriterlere göre olacak.

30 Okul sağlığı çalışmaları Ortaokul ve liselerde Okul karnesini etkilemeyecek «fiziksel uygunluk karnesi» hazırlandı, Bu kapsamda beden eğitimi derslerinde yılda 2 defa yapılacak fiziksel uygunluk ölçümleri konusunda, Beden eğitimi öğretmenlerine yönelik eğitim videoları hazırlandı.

32 Okullarda kuru üzüm dağıtım programı uygulanmaktadır. Çocuklara ara öğün alışkanlığı kazandırmak ve ara öğünde doğal, sağlıklı besinler tüketilmesini özendirmek Program ın amaçları arasındadır.

33 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Ulusal Süt Konseyi ve Bakanlığımız işbirliği ile ilköğretim okullarında Okul Sütü Programı nı uyguluyoruz. 33

34 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) işbirliğinde yürütülen çalışmalar: Etiketlerde gönüllülük esasına göre Günlük Karşılama Miktarları ARALIK 2012 den beri siyah beyaz uygulanıyor. Renkli ve zorunlu uygulanması ve sağlılı besin logosu önerimiz GTHB na iletildi. 34

35 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı işbirliğinde yürütülen çalışmalar: - Ekmekte tuzun azaltılması(1.5 gr /100 gr kuru maddede) Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği (Tebliğ No: 2012/2) - Salçada tuzun azaltılması - Kırmızı pul biberde tuzun azaltılması Türk Gıda Kodeksi Baharat Tebliği (Tebliğ No:2013/12) - Zeytin ve peynirde tuz azaltılması için Tebliğ çalışmaları tamamlandı - Türk Gıda Kodeksi Tuz Tebliğinde(2013/48) Etiketleme bölümünde Tebliğ kapsamındaki ürünlerin (tuz paketlerinin) etiketi üzerinde tuzu azaltın, sağlığınızı koruyun mesajının yer alması sağlandı. Türk Gıda Kodeksi Tuz Tebliği (Tebliğ No:2007/53)

36 BAKANLIKLAR TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU ÜNİVERSİTELER HALKIN SAĞLIĞI ÖZEL SEKTÖR YEREL YÖNETİMLER SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ

Benzer belgeler

TÜRKİYENİN BESLENME STRATEJİSİ SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT DAİRE BAŞKANLIĞI HALK SAĞLIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TÜRKİYENİN BESLENME STRATEJİSİ SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT DAİRE BAŞKANLIĞI HALK SAĞLIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Dr. Sabaha