Ekonomi Bülteni. 2 Ekim 2017, Sayı: 39. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Transkript

1 Ekonomi Bülteni, Sayı: 39 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1

2 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler ABD de çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) enflasyonu gerilmeye devam ediyor. Fed in para politikası için yakından takip ettiği enflasyon göstergesi çekirdek PCE, yılbaşından bu yana devam eden düşüş eğilimini sürdürerek Temmuz da yıllık %1.4 ten Ağustos ta yıllık %1.3 e (Kasım 2015 ten bu yana en düşük seviyesine) geriledi. Manşet PCE enflasyonunda ise %1.4 seviyesindeki seyir devam ediyor. Çekirdek PCE deki düşüşte dayanıklı tüketim fiyatlarındaki düşüşün (yıllık %-2.2) yanı sıra, hizmet fiyatlarındaki artışın (yıllık %2) yavaşlaması etkili oldu. Manşet enflasyon ise, çekirdek enflasyondaki azalmaya rağmen enerji fiyatlarındaki yıllık %6.7 lik artış nedeniyle stabil seyrini sürdürüyor. Eylül ayı Fed toplantısının ardından Yellen PCE enflasyonundaki zayıf seyrin belirli kategorilerdeki ürünlerden kaynaklandığını, genel ekonomik şartlarla ilişkili olmadığını ve geçici olduğunu tekrarlarken, faiz artırımlarının çok yavaş olmasının istihdam piyasasında aşırı ısınmaya neden olabileceğini belirtmişti. Enflasyonun Fed in hedefinden uzaklaşmasına rağmen, Fed üyeleri ve piyasalar 2017 de bir faiz artırımı daha beklemeye devam ediyor. Opsiyon fiyatlamaları bir sonraki faiz artırımı için aralık ayına işaret ederken, Bloomberg anketlerine göre de Aralık ta faiz artırım ihtimali %67. Euro Bölgesi ne yıllık tüketici fiyatı enflasyonu Eylül ayında %1.5 seviyesinde gerçekleştiği tahmin ediliyor. Piyasa beklentisi yıllık enflasyon oranının Temmuz ayındaki %1.5 seviyesinden %1.6 seviyesine yükselmesi yönündeydi. Eylül ayında, en yüksek fiyat artışı %3.9 ile enerji kaleminde oldu. Hizmetler kaleminde yıllık fiyat artışı Ağustos ayındaki %1.6 seviyesinden %1.5 e geriledi. Gıda, alkollü içecek ve tütün kaleminde artış %1.9 olarak gerçekleşti. Çekirdek enflasyon ise Temmuz ayındaki % 1.2 seviyesinden %1.1 e geriledi. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Eylül ayı toplantısında 2017 için enflasyon beklentisini %1.5, 2018 için ise %1.2 olarak açıklamıştı. Enflasyonun halihazırdaki düşük seviyesi ve orta vadede aşağı yönlü hareket edeceği beklentisi, ECB nin para politikasında sıkılaşma adımlarının ancak yavaş ve kademeli şekilde atılabileceğine işaret ediyor. ECB nin 26 Ekim de yapılacak toplantısında 2018 yılı için varlık alım programında yapacağı değişiklikleri açıklaması bekleniyor. Piyasa beklentisi 2017 sonunda bitmesi planlanan programın, varlık alım miktarı azaltılarak 2018 ikinci yarısında kadar devam etmesi bekleniyor. ABD de yeni konut satışları Ağustos ayında da geriledi. Temmuz daki %5.5 lik sert düşüşün ardından Ağustos ta da %3.4 azalan (Beklenti: %2.5 artış) yeni konut satışları 2017 yılının en düşük seviyesine, 560 bine indi. ABD de konut satışlarının öncü göstergesi olan bekleyen konut satışları endeksi Ağustos ta bir önceki aya göre %2.6 gerileyerek oldu. Böylece bekleyen konut satışları da son 6 ayda 5.kez azalarak son 19 ayın en düşük seviyesine indi. ABD de düşük konut arzı ve artan konut fiyatları nedeniyle azalan satışlar, konut piyasasında durgunluk endişelerine neden oluyor. Case-Schiller konut fiyat endeksi Haziran ayının ardından (yıllık %5.6 artış) Temmuz da da yıllık %5.8 artış kaydetti. Ağustos ayında yeni ve bekleyen konut satışlarındaki gerilemede Harvey ve Irma kasırgaları nedeniyle Texas ve Florida da azalan satışlar da negatif etkiledi. Üçüncü çeyrekte konut sektöründeki zayıf seyir, kasırgaların da etkisiyle ABD de büyümenin üçüncü çeyrekte zayıflayacağı beklentisini destekliyor. 2

3 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Dış Ticaret Dengesi, Ağustos 2017 Ağustos ta aylık ithalat önceki yılın aynı dönemine göre % 15 arttı. Aylık ihracat ise Ağustos 2016 ya göre %13 artış gösterdi. Böylece aylık dış ticaret açığı Ağustos 2016 ya göre %23 artarak 5.9 milyar $ oldu. 12 aylık toplama bakıldığında, ithalat önceki yılın aynı dönemine göre %10 artarak 217 milyar $ a çıkarken, ihracat %8 artarak 153 milyar $ oldu. Böylece 12 aylık dış ticaret açığı önceki yılın aynı dönemine göre %15 artarak Kasım 2015 ten bu yana en yüksek seviyesine milyar $ a yükseldi (Temmuz: 63 milyar $). Yılın ilk 7 ayında yıllık ortalama %26 artan hammadde ithalatı Ağustos ta da %22 lik kuvvetli artış kaydetti. Tüketim mal ithalatında ise azalma eğilimi Ağustos ayında da devam etti (yıllık %).İhracattaki artışta hammadde ihracatındaki yıllık %15 lik yükseliş etkili oldu. Yılın ilk 7 ayında ortalama %14 artan tüketim malları ihracatı ise %7.9 arttı. Tüketim malı ihracatındaki yavaşlamada binek otomobil ithalatındaki ivme kaybı (Ağustos: +%9, Ocak-Temmuz ortalama: +%76) etkili oldu. Dayanıklı tüketim malı ihracatı ise yılın ilk aylarına kıyasla ivme kazanarak %13 artış kaydetti. Toplam ihracat içinde %52 ile en fazla paya sahip olan Avrupa ülkelerine ihracat hız kazanarak %11 arttı. Toplam ihracat içinde son yıllarda ağırlığı (%24) artan Yakın Orta Doğu ülkelerine ihracat ise %16 artış kaydetti. Geçtiğimiz 1 yılda hızla artan Birleşik Arap Emirlikleri ne (BAE) ihracat, Ağustos ta da %89 arttı. Böylece 12 aylık kümülatif toplama bakıldığında, BAE %236 artışla Türkiye nin Almanya dan sonra en büyük ikinci ihracat partneri oldu. 12 aylık enerji açığı artmaya devam ederek Temmuz da 27.2 milyar $ dan Ağustos ta 28.8 milyar $ a, 12 aylık altın ticareti açığı da Temmuz da 7.3 milyar $ dan Ağustos ta 7.9 milyar $ a yükseldi. 12 aylık çekirdek (enerji ve altın dışı) ticaret açığı ise, Temmuz da 27.6 milyar $ dan Ağustos ta 27.4 milyar $ a geriledi. Ağustos ayında da altın ve enerji açığı artmaya devam ederken, çekirdek açık iyileşme kaydetti. 12 aylık çekirdek dış ticaret açığının 2016 sonunda 34 milyar $ dan Ağustos ta 27.4 milyar $ a gerilemesi, kredi büyümesinin enerji ve altın dışı ithalat üzerindeki yukarı yönlü etkisinin sınırlı olduğu gösteriyor. Eylül ayında, enerji fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketle enerji ithalatı artmaya devam edebilir. Reel kurdaki düşük seyir ve AB ekonomisindeki pozitif seyir ise ihracatı yukarı yönlü etkileyebilir. Bu hafta açıklanan OVP, Ağustos ayı itibarıyla 64 milyar $ olan 12 aylık dış ticaret açığının, yıl sonunda 65.5 milyar $ olacağını öngörüyor. Yabancı Turist Sayısı, Ağustos 2017 Türkiye yi ziyaret eden yabancı sayılarındaki toparlanma, geçen seneden gelen düşük baz etkisinin de katkısıyla, Ağustos ayında da devam etti. Ağustos ayında Türkiye yi ziyaret eden turist sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %46.4 artarak 4.7 milyon kişi oldu. Yılın ilk 8 ayındaki yabancı ziyaretçi sayısı 2016 senesinin aynı dönemine göre %26.4 artarak 22 milyon kişiye ulaştı. (Ocak Ağustos 2015: 25.5 milyon kişi, Ocak Ağustos 2016: 17.4 milyon kişi) Ülke kırılımına bakıldığında, Ağustos ayında Rusya dan gelen turist sayısında %671 artış yaşandı. Yılın ilk sekiz ayında Rus ziyaretçi sayısı geçen senenin aynı dönemine göre % 892 artarak 3.2 milyon oldu. Ağustos ayında Almanya dan gelen turist sayısındaki artış %4 ile sınırlı kalırken, İngiltere den gelen turist sayısı %1 geriledi. Avrupa dan gelen toplam turist sayısı %8 arttı. Böylece yılın ilk 8 ayında Avrupa dan gelen turist sayısı %4 azalmış oldu. Rusya nın yanı sıra Orta Doğu Bölgesi nden gelen turist sayısındaki kuvvetli artış da genel toparlamaya önemli katkı sağlıyor Şubat Ekim 2017 Dış Ticaret Dengesi (Yıllık, Milyar $) Dış Ticaret Dengesi Enerji Dengesi Altın ve Enerji Dışı Denge Kaynak: TÜİK 3

4 H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler 5 Günlük Değ (%, $ Bazında) 1 Aylık Değ (%, $ Bazında) Emtia End. Altın Emtia End. Altın TL-Basket -1.2 TL-Basket -2.2 EURO/$ -1.2 EURO/$ MSCI Türkiye -3.0 MSCI Türkiye MSCI EM MSCI EM -0.8 ABD-S&P 0.4 ABD-S&P Geçtiğimiz hafta Euro dolara karşı geriledi. Türk Lirası ve yerli hisse senetlerinde değer kaybı devam etti. USD Libor 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 12 ay (%) Aylık USD Libor 6 Aylık USD Libor 3 3 Aylık USD Libor 2 1 Aylık USD Libor Aylık Libor Faizi (%) USD JPY EUR %1.33 %-0.04 % aylık dolar ve euro liborda yatay seyir devam ediyor. Endonezya-JCI Kore-Kospi Hindistan-Sensex Çin-Shangai TR- BIST100 Mac-Bux Rus-Micex Cz-Prague Pol-WIG Br-Bovespa Meks-Bolsa MSCI GOÜ Endeksi ($) Jp-Nikkei225 Ger-Dax Fr-Cac40 UK-FTSE 100 EU-DJ Stoxx 50 ABD-DJ Indus ABD-S&P G-7 Ortalama MSCI Global ($) Hisse Senedi Endeksleri Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 2013=100) MSCI Türkiye Endeksi MSCI GOÜ Endeksi Gelişmiş ülke hisse senedi piyasaları değer kazanırken, GOÜ hisse senetleri değer kaybetti. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:30 itibarı ile güncellenmiştir. 4

5 Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX) TR, BB+ Rus, BBB- Bra, BB Pol, A- 0 Ocak 13 Ocak 14 Ocak 15 Ocak 16 Ocak 17 TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11.98, gösterge tahvil getirisi %11.89 seviyesinde. USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor) BRL -1.4 CZK Aylık Değ (%) HUF KRW Günlük Değ (%) MXN PLN -2.2 RUB 1.7 TRY -3.1 ZAR JPY GBP EURO GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=100) TL GOÜ Ortalaması Değerleniyor Değer Kaybediyor Küresel para birimleri dolara karşı değer kaybetti. Tarım Emtia Endekslerinde Değişim (%) Aylık Değ (%) Endişe (VIX) Endeksi Tem. Maden Değ. Maden Enerji Günlük Değ (%) Top. Endeks Oca 15 Tem 15 Oca 16 Tem 16 Oca 17 Tem 17 Enerji fiyatlarında artış devam etti. Endişe (VIX) endeksi düşük seviyede seyrediyor. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:30 itibarı ile güncellenmiştir. 5

6 DenizBank Ekonomi Bülteni Veri Akışı Haftalık Veri Takvimi Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem 02 Ekim Pazartesi Türkiye PMI İmalat (Eylül) 10: Orta Almanya PMI İmalat (Eylül, Nihai) 10: Orta Euro Bölgesi PMI İmalat (Eylül, Nihai) 11: Orta İngiltere PMI İmalat (Eylül) 11: Orta Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (Ağustos) 12: % % -- Orta ABD PMI İmalat (Eylül, Nihai) 16: Orta ABD ISM İmalat Sanayi Endeksi (Eylül) 17: Orta 03 Ekim Salı Türkiye ÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 10: % % -- Yüksek Türkiye ÜFE (Aylık Değişim % ) (Eylül) 10: % % -- Yüksek Türkiye Çekirdek TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 10: % % -- Yüksek Türkiye TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 10: % % -- Yüksek Türkiye TÜFE (Aylık Değişim % ) (Eylül) 10: % % -- Yüksek Euro Bölgesi ÜFE (Yıllık Değişim, %) (Ağustos) 12: % % -- Orta 04 Ekim Çarşamba Almanya PMI Hizmet (Eylül, Nihai) 10: Orta Euro Bölgesi PMI Bileşik (Eylül, Nihai) 11: Orta Euro Bölgesi PMI Hizmet (Eylül, Nihai) 11: Orta Euro Bölgesi Perakende Satışlar (Aylık Değişim, %) (Ağustos) 12: % % -- Orta ABD ADP İstihdam Değişimi (Eylül) 15:15 138k k -- Orta ABD PMI Hizmet (Eylül, Nihai) 16: Orta 05 Ekim Perşembe ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları (30 Eylül) 15: k -- Orta ABD Dayanıklı Tüketim Malı Siparişleri (Ağustos, Nihai) 17: % -- Orta Euro Bölgesi Avrupa Merkez Bankası Toplantı Tutanakları 14: Orta 06 Ekim Cuma ABD Ortalama Saatlik Ücretler (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 15: % % -- Yüksek ABD İşsizlik Oranı (Eylül) 15: % % -- Yüksek ABD Tarımdışı İstihdam Değişimi (Eylül) 15:30 75k k -- Yüksek Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg den alınmıştır. 6