Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü

Transkript

1 Su Yapıları II Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. 1

2 Dünya Su Kaynakları Tuzlu Sular; 97,20% Tatlı Sular; 2,80% Nehirler, Göller; 1% Yeraltı Suları; 22% Buzullar; 77% Dünya Su Kaynakları Tatlı Sular km³ (% 2.8) Buzullar km³ (% 77) Yeraltı Suları km³ (% 22) Yüzeysel Sular km³ (% 1) Toplam Su Miktarı km³ (% 100) Okyanuslar km³ (% 97.2) 2

3 Türkiye nin Su Kaynakları Akarsular ve Göller Türkiye de dağlarda bulunan küçük göllerle birlikte 120 den fazla doğal göl bulunmaktadır. Doğal göller dışında Türkiye de 733 kadar baraj gölü bulunmaktadır. Türkiye göllerinin yanısıra akarsuları açısından da zengin bir ülkedir. Kaynakları Türkiye topraklarında olan birçok akarsu değişik denizlere dökülür. Karadeniz'e Sakarya, Filyos, Kızılırmak, Yeşilırmak, Çoruh ırmakları; Akdeniz'e Asi, Seyhan, Ceyhan, Tarsus, Dalaman ırmakları; Ege Denizi'ne Büyük Menderes, Küçük Menderes, Gediz ve Meriç nehirleri; Marmara Denizi'ne Susurluk/Simav Çayı, Biga Çayı, Gönen Çayı dökülür. Ayrıca Fırat ve Dicle nehirleri Basra Körfezi'nde, Aras ve Kura nehirleri ise Hazar Denizi'nde son bulur. Türkiye nin Su Kaynakları 3

4 Türkiye nin Su Kaynakları Türkiye 25 adet hidrolojik havzaya ayrılmıştır. Havzaların ortalama yıllık toplam akışları 186 milyar m³ tür. Havza verimleri birbirlerinden farklı olup, Fırat ve Dicle havzalarının toplam ülke potansiyelinin yaklaşık %28.5 ine sahip olduğu görülmektedir. Türkiye nin Su Kaynakları 4

5 Türkiye nin Su Kaynakları Toprak Kaynakları Tarım alanı : milyon ha Sulanabilir alan : milyon ha Kuru tarım alanı : milyon ha Sulanabilir alan hedefi : 8.50 milyon ha Sulanan alan : 5.73 milyon ha Türkiye nin Su Kaynakları SU KAYNAKLARI POTANSİYELİ Yıllık ortalama yağış : 643 mm/m² Türkiye nin yüzölçümü : km² Yıllık yağış miktarı : 501 milyar m³ Buharlaşma : 274 milyar m³ Yeraltına sızma : 41 milyar m³ Yüzey Suyu Yıllık yüzey akışı : 186 milyar m³ Kullanılabilir yüzey suyu : 98 milyar m³ (yurt içi akarsularından 95 + yurt dışı akarsulardan 3 =98 milyar m³) Yer altısuyu Yıllık çekilebilir su miktarı : 14.7 milyar m³ Toplam Kullanılabilir Su (net) : milyar m³ 5

6 Türkiye nin Su Kaynakları (DSİ: Su varlığına göre ülkeler aşağıdaki şekilde sınıflandırılmaktadır; Su fakiri < m³/kişi Su azlığı < m³/kişi Su zengini > m³/kişi Türkiye: m³/kişi ile Su Azlığı çeken bir ülke Türkiye nin Su Kaynakları (DSİ: m3/kişi başına yılda Nüfus 28 milyon 4000 Nüfus 67.8 milyon 1519 Nüfus 100 milyon

7 Türkiye nin Hidroelektrik Enerji Potansiyeli Enerji Kaynakları Bir ülkenin elektrik enerjisi tüketimi o ülkenin kalkınmışlığının bir göstergesidir yılında elektrik enerjisi tüketimi Türkiye : kwh/kişi/yıl Dünya ortalaması : kwh/kişi/yıl Gelişmiş ülkelerde : kwh/kişi/yıl Çin : 827 kwh/kişi/yıl ABD : kwh/kişi/yıl Türkiye nin Hidroelektrik Enerji Potansiyeli 7

8 Türkiye nin Hidroelektrik Enerji Potansiyeli Çeşitli tipte santrallerin dezavantajlarının ölçülebilir gösterimi 8