DENĠZLĠ BÜYÜKġEHĠR BELEDĠYESĠ ÇEVRE KORUMA VE KONTROL DAĠRESĠ BAġKANLIĞI SAĞLIK ġube MÜDÜRLÜĞÜ DENÇEV DENĠZLĠ ÇEVRE KALĠTE LABORATUVARI

Transkript

1 DENĠZLĠ BÜYÜKġEHĠR BELEDĠYESĠ ÇEVRE KORUMA VE KONTROL DAĠRESĠ BAġKANLIĞI SAĞLIK ġube MÜDÜRLÜĞÜ DENÇEV DENĠZLĠ ÇEVRE KALĠTE LABORATUVARI MÜġTERĠ BĠLGĠLENDĠRME REHBERĠ RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:02/ Sayfa 1/14

2 ĠÇĠNDEKĠLER NUMUNE KABUL KRĠTERLERĠ Genel Bilgiler Su/Atıksu Analizleri Katı Yakıt Analizleri.5 2.SU VE ATIKSU NUMUNE MĠKTARLARI SAKLAMA KOġULLARI VE SÜRELERĠ TABLOSU..6 3.MĠKROBĠYOLOJĠK NUMUNE ve ALIM NOKTALARININ DEZENFEKSĠYONU Genel Kurallar Kaynaklardan Su si Alınması Kaptaj, Depo, Drenaj veya Sarnıçtan Su si Alınması Adi veya Tulumbalı Kuyudan Alınması Su lerinin Alımında Kullanılan ġiģelerin Özellikleri Su lerinin Saklanması ve TaĢınması ĠLETĠġĠM. 14 RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:02/ Sayfa 2/14

3 1. NUMUNE KABUL KRĠTERLERĠ 1.1 Genel Bilgiler 1. Kış Saat Uygulaması Mesai Saatleri: ve Yaz Saat Uygulaması Mesai Saatleri: ve (Cumartesi ve Pazar Günleri Hariç) 2. mesai saatleri içinde Kabul ve Raporlama Personeli tarafından; mesai saatleri dışında ise (daha önceden numunenin geleceği bildirilmesi şartı ile) görevlendirilmiş bir personel tarafından teslim alınacaktır. 3. Kurumumuza analiz talebi ile gelen numunelerin ilk kontrolleri, aşağıda belirtilen kriterlere göre Kabul ve Raporlama Personeli tarafından yapılacaktır. 4. nin yetersiz olduğu durumlarda ilgili kurum/kişilerden numunenin tamamlanması istenecektir. 5. laboratuvara getirilmeden önce, analiz ücretinin Denizli Büyükşehir Belediyesi veznelerine Halk Bankası Delikliçınar şubesi TR nolu hesaba yatırılmış olması gerekmektedir. makbuzu veya dekondu ile teslim alınır. 6. Her gelen numune başına 13 TL rapor harcı alınır. 7. Analiz ücreti yatırılmadan rapor teslim edilmeyecektir. 8. sahibi tarafından aksi belirtilmedikçe analizler belirtilen metoda göre yürütülecektir. 9. Hizmet bedelleri Denizli Büyükşehir Belediyesi Ücret Tarifesi ne göre tahsil edilmektedir. 10. Laboratuvarımız taşeron laboratuar kullanmamaktadır. 11. İstenildiği takdirde ölçüm belirsizliği verilecektir. 12. Müşteri veya yasal temsilci talep ettiği durumlarda kendi numunelerinin analizlerine tanıklık edebilme hakkına sahiptir. 13. Rapor sonrası itiraz 3 iş günü içinde yapılmalıdır. Daha sonrasında yapılan itirazlar kabul görmeyecektir. RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:01/ Sayfa 3/14

4 14. Analiz talebi iptali durumunda numune kabul aşamasında ise iptali hemen gerçekleştirilir. Diğer aşamalarda ise analiz talebi iptali gerçekleştirilmez ve analiz ücreti tahsil edilir. 15. Analiz raporlarının faks ve kargo ile gönderiminde doğabilecek müşteri gizliliğinin korunmasından laboratuarımız sorumlu değildir. 16. Analiz sonunda, artan numunenin iade işlemi yapılmamaktadır. 17. Müşteri, şahit numune (analize alınan numuneden laboratuvar tarafından ayrılan kontrol numunesi) olarak saklanan numunenin analizinin yapılması talep ettiği taktirde, yapılacak analiz ücreti müşteri tarafından karşılanır. 18. ler, posta, kargo veya şahıslar tarafından elden teslim edilecektir. 19. Resmi kurumlardan gelen ve analiz raporları resmi kurumlara (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İl Müdürlükleri vb.) tebliğ edilecek olan analiz taleplerinde, numune mühürlü ve tutanak ile getirilecektir. 20. Müşteri tarafından laboratuvara getirilen numune miktarının şahit numune (analize alınan numuneden laboratuvar tarafından ayrılan kontrol numunesi) saklamak için uygun miktarda olmaması durumunda, numunenin şartlı kabulü yapılır Su/Atıksu Analizleri 1. Analiz için gerekli olan su numune miktarı en az 1 L, atıksu numune miktarı en az 2,5 L dir. Ancak sadece mikrobiyolojik analizler talep edilmesi durumunda numune miktarı en az 500 ml dir. DESKİ için yapılan şehir şebeke suyu kontrollerinde kimyasal analiz için en az 300 ml su numunesi gerekmektedir. 2. ler uygun kaplarda güneş ışığı teması olmadan laboratuvara getirilmelidir. 3. lerin uygun taşıma koşullarında laboratuvara iletilmeleri gerekmektedir. 4. nin müşteri tarafından alınması durumunda, analiz şartlarına göre numune alma müşterinin sorumluluğundadır. DENÇEV Müşteri Bilgilendirme Rehberi (RH 01) ve/veya dencev.denizli.bel.tr web sitesinde belirtilen numune alma, taşıma, muhafaza şartlarını sağlamayan numuneler laboratuara kabul edilmeyecektir. RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:02/ Sayfa 4/14

5 5. Su/Atıksu analizlerinde mikrobiyolojik analizler hariç diğer numuneler laboratuarımızda en fazla 2 hafta saklanmaktadır ve TS EN ISO Su Kalitesi Alma Bölüm 3 lerin Muhafaza Taşıma ve Depolanması için Kılavuzda belirtilen saklama şartları dikkate alınmaktadır. 6. Rapor Teslim Süresi: BOİ (Biyolojik Oksijen İhtiyacı) parametresi analizi olan numuneler laboratuvara teslim alındığı andan itibaren analiz sonuçları 6 iş günü içinde raporlanır. BOİ ölçümü gerektirmeyen numunelerin sonuçları en geç 7 iş günü içinde raporlanır. 1.3.Katı Yakıt Analizleri 1. Analiz için gerekli olan numune miktarı en az 3 kg dır. 2. Laboratuvarımızda katı yakıt alanında numune alma hizmeti verilmemektedir. 3. ler orijinal veya analiz için uygun şartlarda ve uygun ambalajda gönderilmelidir. 4. Analiz şartlarına göre numune alma müşterinin sorumluluğundadır. 5. Kargo ile teslim edilen numunelerde kargoda meydana gelen hasar müşteriye aittir. 6. Laboratuvarımıza gelen kömür numuneleri için şahit numune saklama süresi 2 aydır. 7. Rapor Teslim Süresi: Denetim amaçlı alınan kömür numunelerinin analiz sonuçları Katı Yakıt Genelgesi Tebliği ne uygun olarak en geç 5 iş günü içinde raporlanır. Özel istek olarak gelen kömür numunelerinin analiz sonuçları en geç 7 iş günü içinde raporlanır. RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:01/ Sayfa 5/14

6 2. SU/ATIKSU NUMUNE MĠKTARLARI SAKLAMA KOġULLARI VE SÜRELERĠ TABLOSU Parametre Mikrobiyolojik Analizler (Şebeke Suyu) Mikrobiyolojik Analizler (Kaynak/ Sondaj/ Artezyen Suyu) Kabı (Steril) (Steril) Minimum Miktarı (ml) Alüminyum Antimon Arsenik Türü 500 Anlık 1000 Anlık Muhafaza Tekniği Soğutmalı/ Hemen analiz edilmeli/ Klorlu sularda tiyosülfat ilaveli kaplar kullanılmalıdır. Soğutmalı/ Hemen analiz edilmeli/ Klorlu sularda tiyosülfat ilaveli kaplar kullanılmalıdır. veya HCl (HCl ile asitlendirme daha çok hidrür sistemi analizlerinde tercih edilir.) veya HCl (HCl ile asitlendirme daha çok hidrür sistemi analizlerinde tercih edilir.) Tavsiye Edilen Maksimum Saklama Süresi (Metoda Göre) 24 Saat 24 Saat Açıklamalar Mikrobiyolojik analizlerde şahit numune saklama işlemi yapılmamaktadır. Mikrobiyolojik analizlerde şahit numune saklama işlemi yapılmamaktadır. RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:02/ Sayfa 6/14

7 Parametre Kabı Minimum Miktarı (ml) Alüminyum Antimon Arsenik Baryum Bakır Bor Türü Muhafaza Tekniği veya HCl (HCl ile asitlendirme daha çok hidrür sistemi analizlerinde tercih edilir.) veya HCl (HCl ile asitlendirme daha çok hidrür sistemi analizlerinde tercih edilir.) Tavsiye Edilen Maksimum Saklama Süresi (Metoda Göre) Açıklamalar RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:01/ Sayfa 7/14

8 Parametre Kabı Minimum Miktarı (ml) Çinko Demir Fosfor Kadmiyum Kalsiyum (ICP-OES) Kalsiyum (IC) Krom Krom (VI) 1000 Türü Muhafaza Tekniği veya H 2 SO 4 veya H 2 SO 4 veya H 2 SO 4 veya H 2 SO 4 Tavsiye Edilen Maksimum Saklama Süresi (Metoda Göre) Açıklamalar saat RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:02/ Sayfa 8/14

9 Parametre Kabı Minimum Miktarı (ml) Türü Muhafaza Tekniği Tavsiye Edilen Maksimum Saklama Süresi (Metoda Göre) Açıklamalar Kurşun veya H 2 SO 4 Magnezyum (ICP-OES) veya H 2 SO 4 Magnezyum (IC) - Mangan Nikel Potasyum (ICP-OES) Potasyum (IC) - RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:01/ Sayfa 9/14

10 Parametre Kabı Minimum Miktarı (ml) Selenyum Sodyum (ICP-OES) Sodyum (IC) Amonyum (IC) Lityum Florür Klorür Nitrit Bromür Türü Muhafaza Tekniği (HCl ile asitlendirme daha çok hidrür sistemi analizlerinde tercih edilir.) Tavsiye Edilen Maksimum Saklama Süresi (Metoda Göre) Açıklamalar - 24 saat saat RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:02/ Sayfa 10/14

11 Parametre Kabı Minimum Miktarı (ml) Bromat Nitrat Sülfat Fosfat Toplam Sertlik ph İletkenlik Sıcaklık Çözünmüş Oksijen Bulanıklık KOİ BOİ (Karanlık Şişe) Türü Muhafaza Tekniği Tavsiye Edilen Maksimum Saklama Süresi (Metoda Göre) 48 saat 28 gün 48 saat 24 saat 24 saat - / Karanlık ortamda 1 gün 100 Anlık 24 saat ya da ph<2 olacak şekilde derişik H 2 SO 4 ile asitlendirilir ve soğukta saklanmalıdır. ler karanlıkta muhafaza edilmeli ve sıcaklığı 1 C ile 5 C arasına soğutulmalıdır. de de numune aynı teknikle muhafaza edilir. 24 saat Açıklamalar Üstte hava kalmayacak şekilde ağzına kadar doldurulmalıdır. RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:01/ Sayfa 11/14

12 Parametre Kabı Minimum Miktarı (ml) Türü Muhafaza Tekniği Tavsiye Edilen Maksimum Saklama Süresi (Metoda Göre) Açıklamalar AKM saat - Yağ-Gres 1000 Toplam Kjeldahl Azotu Balık Biyo Analizi Siyanür Renk Tat Plastik, HCl yada H 2 SO 4 ile asitlendirilir. şekilde H 2 SO NaOH ile ph>12 ayarlanır, soğukta ve karanlıkta 14 gün (eğer sülfit içeriyorsa 1 gün) Karanlık Ortamda 5 gün - 50 Anlık - - Koku 50 Anlık - 6 saat - Serbest Bakiye Klor Tabloda listelenmemiş parametreler için cam plastik kaplar kullanılmalıdır; tercihen depolama sırasında soğutulmalı ve hemen analiz edilmelidir. Not 1: %10 HNO 3 ibaresi bulunan kapların bir gece bahsi geçen çözeltide bekletilmiş olması ve ardından saf su olması gerekmektedir. Not 2: ler soğutma olarak tanımlanan soğuk zincir sistemi ile sıcaklığı 5 ± 3 C olacak şekilde muhafaza edilmelidir. RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:02/ Sayfa 12/14

13 3.MĠKROBĠYOLOJĠK NUMUNE ALIM NOKTALARININ DEZENFEKSĠYONU 3.1. Genel Kurallar Laboratuvara getirilen numune, asıl numuneyi temsil etmelidir. çeşmeden alınacaksa; varsa filtreleri kaldırınız ve musluk ağızlığını çıkarınız. Çeşmenin musluk çevresi alkol ile iyice silerek, çakmakla yakınız. alımından önce boruların temizlenmesi için birkaç saniye boyunca suyu yüksek debide akıtınız Daha sonra 30 saniye boyunca normal debiyle akıtınız. Temiz ellerle steril numune kabının kapağını dikkatlice açıp, suyun taşmayacağı şekilde ve kabın ağzına ve kapağının iç kısmına elinizi değdirmeden numuneyi alınız. kabını doldururken, hava payı için üstten yaklaşık 1-2 cm boşluk bırakınız ve dikkatlice, sıkıca kapatınız Kaynaklardan Su si Alınması Açık olan çevrede bulunabilecek hayvan dışkılarının bulaşmasını önlemek için iyice temizlenmiş, kaynatılmış ve yakılmış demir veya cam boru gözeye veya gözenin 1 m çevresine batırılır. Bir gece borudan su akıtılır ve yukarıdaki yöntem gereğince steril analiz şişesine numune alınır Kaptaj, Depo, Drenaj veya Sarnıçtan Su si Alınması Eller iyice yıkandıktan sonra, el ve numune şişesi alkollü pamukla silinir ve şişenin boynuna alkolle batırılmış bir sicim bağlanır, şişenin ağzı alevden geçirilir. Şişe numune alınacak yere daldırılarak doldurulur. Hava kalmayacak şekilde sterilize edilmiş mantar veya kapak, alev altında açılarak el değdirmeden kapatılır. 3.4.Adi veya Tulumbalı Kuyudan Alınması Adi kuyularda 3.2. Kaynaklardan Su si Alımı maddesi gereğince işlem yapılacaktır. Borulu kuyularda; İlk açılan borulu kuyularda pompalama ile numune alınacağından pompalama işinde kullanılacak tulumba ve borular; litresinde en az 10 mg aktif klor bulunan klorlu su ile dezenfekte edilecektir. En az devamlı ve saatlik bir pompalamadan sonra madde 1 deki esaslar dahilinde numune alınacaktır. Halen kullanılmakta olan borulu kuyularda numune alınması, madde 1 deki esaslar dahilinde numune alınacaktır. 3.5.Su lerinin Alımında Kullanılan ġiģelerin Özellikleri Su numuneleri için, numune kabul ve raporlama biriminden temin edilebilecek ve bu amaç için üretilmiş plastik (PP, PE) steril ve özellikle klorlanan veya klorlu olduğundan şüphelenen sulardan, Sodyum Tiyosülfatlı RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:01/ Sayfa 13/14

14 şişelere veya bulunduğunuz yerin Sağlık İl Müdürlüklerinden veya sağlık merkezlerinden alınabilecek steril bakteriyolojik numune şişelerine numune alınmalıdır. Kullanılacak su şişeleri ve laboratuvara gönderilecek su miktarı hakkında ilgili laboratuvar ile temasa geçilebilir Su lerinin Saklanması ve TaĢınması Tüm su numuneleri alındıktan sonra güneş ışınlarından korunarak ve birbirlerine bulaş olmasını engelleyecek önlemler alınmalıdır. +4 C ile +6 C dereceleri arasında soğuk zincirde numune alımından hemen sonra olabildiğince çabuk (2-4 saat arasında) Kabul ve Raporlama Birimine ulaştırılacaktır. 4. ĠLETĠġĠM BĠLGĠLERĠ ADRES: Denizli Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı Sağlık Şube Müdürlüğü İncilipınar Mahallesi 3385 Sokak No:4 DENİZLİ Kabul ve Raporlama Birimi: Laboratuvar Birim Sorumlusu: Kalite Yöneticisi: RH 01/rev01/ Güncelleme No/Tarihi:02/ Sayfa 14/14