İÇİNDEKİLER 1.BÖLÜM. İlk ve Ortaokullarda Türkçe Öğretimi. TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE DERS İŞLEME SÜRECİ Muhammet BAŞTUĞ Sercan DEMİRGÜNEŞ

Transkript

1 İÇİNDEKİLER 1.BÖLÜM TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE DERS İŞLEME SÜRECİ Muhammet BAŞTUĞ Sercan DEMİRGÜNEŞ TÜRKÇE ÖĞRETİMİ DERS İŞLEME SÜRECİ NEDEN TÜRKÇE ÖĞRETİMİ? TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE PRATİK ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Öğretim Programları Sorunu Ders Kitapları ve Metin (Seçimi) Sorunu Öğretmen Sorunu Akıcı Okuma ve Anlama Sorunu Yazılı Anlatım Sorunu Sözlü İletişim (Dinleme ve Konuşma) Eğitimi Sorunu Bitişik Eğik Yazı Sorunu Merkezî Sınavlar ve Çoktan Seçmeli Test Baskıları Ölçme ve Değerlendirme Sorunu Metin ve Çocuk Edebiyatı Sorunu Türkçenin Diğer Derslerde Yeterince Desteklen(e)memesi Duyuşsal Yetersizlikler TÜRKÇE ÖĞRETİM PROGRAMININ GENEL YAPISI VE KULLANIMI Türkçe Öğretiminin Amacı Programın Kodlanması TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE ARAÇ GEREÇLER - MATERYAL GELİŞTİRME Türkçe Öğretiminde Kullanılabilecek Araç Gereçler TÜRKÇE ÖĞRETİMİNİN TEMEL İLKELERİ TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE DERS İŞLEME BASAMAKLARI

2 2015 Programına Uygun 2. BÖLÜM SÖZLÜ İLETİŞİM Nevin AKKAYA Emre ÜNAL SÖZLÜ İLETİŞİM SÖZLÜ İLETİŞİM VE TÜRLERİ SÖZLÜ İLETİŞİM VE DİNLEME DİNLEME NEDİR? DİNLEME TÜRLERİ Aktif Dinleme Stratejik Dinleme Diyalog ve Sunuya Dayalı Dinleme Amaçlı Dinleme Yaratıcı Dinleme Seçerek Dinleme ETKİLİ DİNLEME NEDİR? Etkili Dinleme Nasıl Gerçekleştirilir? Etkili Dinleme Stratejileri Etkili Dinleme Becerisini Kazandırma Yolları Etkili Dinlemeyi Engelleyen Etmenler Nelerdir? DİNLEME EĞİTİMİ Dinleme Öncesinde Yapılabilecekler Dinleme Sırasında Yapılabilecekler Dinleme Sonrasında Yapılabilecekler SÖZLÜ İLETİŞİM VE KONUŞMA KONUŞMANIN UNSURLARI Konuşmanın Fiziksel Unsurları Konuşmanın Zihinsel Unsurları KONUŞMA HATALARININ GİDERİLMESİ İÇİN YAPILABİLECEK ÇALIŞMALAR KONUŞMA SÜREÇLERİ VE SÜREÇLER SIRASINDA UYGULANAN TEKNİKLER a.konuşma Öncesi b.konuşma Esnası KONUŞMA TÜRLERİ HAZIRLIKSIZ KONUŞMALAR HAZIRLIKLI KONUŞMALAR İLKOKULLARDA KONUŞMA EĞİTİMİ

3 TÜRKÇE ÖĞRETİM PROGRAMINDA KONUŞMA EĞİTİMİ AMAÇ VE KAZANIMLARI KONUŞMA EĞİTİMİNDE KULLANILACAK YÖNTEM VE TEKNİKLER Katılımlı Konuşma Güdümlü Konuşma Serbest Konuşma Kelime ve Kavram Havuzundan Seçerek Konuşma Yaratıcı Konuşma Hafızada Tutma Tekniği Kendini Karşısındakinin Yerine Koyarak Konuşma(Empati Kurma) Tartışma İkna Etme KONUŞMA BECERİSİNDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME BÖLÜM OKUMA EĞİTİMİ Ruhan KARADAĞ İbrahim Halil YURDAKAL OKUMA EĞİTİMİ OKUMANIN TANIMI, ÖNEMİ, AMAÇLARI VE UNSURLARI Okuma Neden Önemlidir? Okumanın Amaçları Nelerdir? Okumanın Unsurları OKUMA SÜRECİ VE GELİŞİM EVRELERİ OKUMA STRATEJİLERİ, TÜR VE TEKNİKLERİ Okuma Öncesi Stratejiler Okuma Sırası Kullanılan Stratejiler Okuma Sonrası Stratejiler ÇOK ÖGELİ STRATEJİLER OKUMA TÜRLERİ Sesli Okuma Sessiz Okuma Paylaşmalı Okuma Rehberle Okuma Eşli (Arkadaşla) Okuma Metinlerarası Okuma Ekran Okuma Eleştirel Okuma

4 Programına Uygun 9. Tartışarak Okuma Serbest Okuma İLK VE ORTAOKUL TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA OKUMA ÖĞRENME ALANI AMAÇ VE KAZANIMLARI TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE KİTAP VE OKUMA METNİ SEÇİMİ OKUMA İLGİSİ VE ALIŞKANLIĞININ KAZANDIRILMASI BÖLÜM YAZMA EĞİTİMİ Ruhan KARADAĞ YAZMA EĞİTİMİ YAZMANIN TANIMI VE ÖNEMİ YAZMA EĞİTİMİNİN AMAÇ VE İLKELERİ YAZMA EĞİTİMİ TEORİ VE MODELLERİ YAZMA EĞİTİMİ YAKLAŞIMLARI Ürün Temelli Yazma Yaklaşımı Süreç Temelli Yazma Yaklaşımı YAZILI ANLATIM METİN TÜRLERİ Bilgi Verici Metinler Yazınsal (Edebi) Metinler YAZMA EĞİTİMİNDE ANLATIM TARZLARI VE ÖĞRETİMİ Açıklayıcı Anlatım Tarzı Betimleyici Anlatım Tarzı Öyküleyici Anlatım Tarzı Tartışmacı Anlatım Tarzı İLKOKUL PROGRAMLARINDA YAZMA ÖĞRENME ALANI VE KAZANIMLARI ORTAOKUL PROGRAMLARINDA YAZMA ÖĞRENME ALANI VE KAZANIMLARI TÜRKÇE ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA YER ALAN YAZMA TÜR, YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Yaratıcı Yazma İkna Edici Yazma İşbirliği Yaparak (Paylaşarak) Yazma Modelli Yazma Birlikte Yazma Rehberli Yazma Kontrollü Yazma

5 8.Güdümlü Yazma Serbest Yazma YAZMA ALIŞKANLIĞININ KAZANDIRILMASI BÖLÜM GÖRSEL OKUMA VE GÖRSEL SUNU EĞİTİMİ Fatma SUSAR KIRMIZI Emel SALGUT GÖRSEL OKUMA VE GÖRSEL SUNU EĞİTİMİ PROGRAMINDA GÖRSEL OKUMA VE GÖRSEL SUNU BECERİLERİNİN YERİ GÖRSEL NEDİR? GÖRSELLERİN TEMEL UNSURLARI (ÖGELERİ) Nokta Çizgi Şekil Doku Renk Ritim GÖRSEL OKURYAZARLIĞIN TEMEL KAVRAMLARI Görsel Öğrenme Görsel Dil Görsel İletişim GÖRSEL OKUMANIN ÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ GÖRSEL OKUMA ETKİNLİKLERİ Görseli Tanıma ve Anlama Güdüleme ve Merak Uyandırma Görselleri İnceleme Kodları Keşfetme ve Öğrenme Hayal Gücünü Zenginleştirme Görsel Okuma Şeması Görsel Ayırt Etme GÖRSEL SUNU MEDYA OKURYAZARLIĞI

6 2015 Programına Uygun 6. BÖLÜM DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ Dudu KAYA DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ DİL NEDİR? DİL BİLGİSİ NEDİR? DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİNİN AMAÇLARI DİLBİLGİSİ ÖĞRETİMİ DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ İLKELERİ DİL BİLGİSİ ÖĞRETİM ALANLARI Doğru Söyleyiş Kelime Bilgisi Cümle Bilgisi İmla (Yazım) Noktalama İşaretleri DİL BİLGİSİ ÖĞRETİM YAKLAŞIMLARI Davranışçı Yaklaşımlar Bilişsel Yaklaşımlar Yapılandırmacı Yaklaşım İLKOKULLARDA DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ORTAOKULLARDA DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ Kaynakça BÖLÜM YARATICI YAZMA AYFER ŞAHİN YARATICI YAZMA YAZMA ÖĞRENME ALANI Yazma ve Düşünme İlişkisi YAZI TÜRLERİ Bildirme Yazıları Yaratıcı Yazma Yaratıcılık Yaratıcı Yazma YARATICI YAZILARIN NİTELİKLERİ

7 YARATICI YAZMANIN AMAÇLARI YARATICI YAZMANIN AŞAMALARI Ön Hazırlık (Beyin Fırtınası) Çalışmaları Hazırlık Aşaması (Araştırma, ayıklama, seçme, gözden geçirme) Tasarım Hazırlama (Düzenleme) Yazma Süreci (Yoğurma ve Biçimlendirme) Öz Denetim (Eleştirme) YARATICI YAZMANIN SAĞLADIĞI YARARLAR YAZMA ÖĞRETİMİ YAKLAŞIMLARI Ürün Odaklı Yaklaşım Süreç Odaklı Yaklaşım YARATICI DÜŞÜNCENİN ORTAYA ÇIKARILMASI İÇİN KULLANILABİLECEK TEKNİKLER Fikir Birliği Yöntemi: Yazma Oyunları: Kurallara ve Yöntemlere Göre Yazma: Edebi Yazma ve Edebi Türlere Göre Yazma: Uyarıcı Yazma: Yaratıcı Metinleri Sürekli Yazma: YARATICI YAZMADA KULLANILABİLECEK TEKNİKLER Beyin Fırtınası Yönlendirilmiş Beyin Fırtınası Doğa ve Çevre Gezileri Kavram Haritası Grupla Beraber Öykü Yazmak Balık Kılçığı Zihin Haritası Sınıflama-Kümeleme-Kelime Ağı-Salkım Oluşturma Not Defterleri ya da Günlük Yazma Yarım Kalmış Bir Hikâyenin Tamamlanması YARATICI YAZMA YÖNTEMLERİNİN KULLANILIŞ AMAÇLARI YARATICI YAZMADA DEĞERLENDİRME BÖLÜM TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE YÖNTEM VE TEKNİKLER Nevin AKKAYA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE YÖNTEM VE TEKNİKLER TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE KULLANILAN YÖNTEM TEKNİKLER

8 2015 Programına Uygun 1. Düz Anlatım Tartışma Gösterip Yaptırma Soru-Cevap Gösteri (Dramatizasyon) Rol Yapma Drama Benzetim (Simülasyon) İkili ve Grup Çalışmaları Beyin Fırtınası Örnek Olay Vızıltı Grupları Çember Tekniği Kavram Haritaları Zihin Haritaları Yapılandırılmış Grid Kavram Karikatürleri Tanılayıcı Dallanmış Ağaç Balık Kılçığı Tümdengelim Tümevarım Problem Çözme Yöntemi Proje Tabanlı Öğrenme Görüş Geliştirme Altı Şapkalı Düşünme Altı Ayakkabılı Uygulama İstasyon Basın Toplantısı Bulmaca Kart Eşleştirme Kart Gösterme Kartopu Köşeleme Öğrenme Galerisi Tereyağı-Ekmek Sandviç Vee Diyagramı Hazineyi Bul Tekniği Arkası Yarın Tekniği Philips 66 Tekniği Sokratik Tartışma

9 42. Beyin Temelli Öğrenme Yansıtıcı Öğrenme Elves Yöntemi Tam Öğrenme İşbirlikli (Kubaşık) Öğrenme Bilgisayar Destekli Eğitim BÖLÜM METİNLERARASI OKUMA Fatma SUSAR KIRMIZI METİNLER ARASI OKUMA METİN NEDİR? Metinler Arasılık (Intertextuality) Kavramı Metinler Arası Okuma Nedir? METİNLER ARASI ANLAM KURMA YOLLARI Metin İçi Anlam Kurma Metin Dışı Anlam Kurma Metinler Arası Anlam Kurma ve 2015 TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİMİ PROGRAMLARINDA METİNLER ARASI OKUMANIN YERİ İLKÖĞRETİMDE METİNLER ARASI OKUMA SÜRECİNİ DESTEKLEMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR? BÖLÜM TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME İbrahim Halil YURDAKAL TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME İLKÖĞRETİM TÜRKÇE PROGRAMINDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SÜREÇLERİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SÜREÇLERİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR a.ölçme b.değerlendirme EĞİTİM-ÖĞRETİM SÜREÇLERİNDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME a.tanılayıcı Değerlendirme

10 Programına Uygun b. Biçimlendirici Değerlendirme c. Düzey Belirleyici Değerlendirme ÖLÇME-DEĞERLENDİRME İLKELERİ VE SORU HAZIRLAMA BASAMAKLARI a. Sınav/Soru Hazırlama Basamakları b. Ölçme ve Değerlendirme İlkeleri GELENEKSEL VE ALTERNATİF ÖLÇME-DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİ ARASINDAKİ FARKLAR GELENEKSEL ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİ a. Çoktan Seçmeli Testler b. Doğru Yanlış Soruları c. Tamamlama (Boşluk Doldurma) Soruları d. Yazılı Yoklamalar e. Soru-Cevap /Sözlü Sınavlar ALTERNATİF ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİ Alternatif Değerlendirmelerde Uyulması Gereken Temel İlkeler a. Performans Değerlendirme b. Ürün Seçki Dosyası (Portfolyo) c. Tanılayıcı Dallanmış Ağaç (TDA) d. Yapılandırılmış Grid e. Kavram Haritaları f. Kendi Kendini Değerlendirme (Öz Değerlendirme) g. Grup ve/veya Akran Değerlendirmesi h. Proje BÖLÜM TÜRKİYE NİN DİL POLİTİKALARI VE DÜNYADA İKİDİLLİ EĞİTİM MODELLERİ Cenan İŞÇİ TÜRKİYE NİN DİL POLİTİKALARI VE DÜNYADA İKİDİLLİ EĞİTİM MODELLERİ DİL POLİTİKASI NEDİR? Osmanlı İmparatorluğu Dönemi Dil Politikaları Cumhuriyet Dönemi Dil Politikaları İKİDİLLİ EĞİTİM MODELLERİ a. Geçiş Modeli (Transitional) b. İdame Modeli (Maintenance) c. Zenginleştirici Modeller (Enrichment)

11 d. Miras Modeli (Heritage) İKİDİLLİ EĞİTİM ÜLKE ÖRNEKLERİ a. Amerika Birleşik Devletleri b. Kanada c. Büyük Britanya (Birleşik Krallık) d. İsviçre e. Avustralya f. Hindistan g. Almanya h. İspanya BÖLÜM ANADİLİ TÜRKÇE OLMAYAN ÖĞRENCİLERE TÜRKÇE ÖĞRETİMİ İbrahim Halil YURDAKAL ANADİLDE EĞİTİM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR a. Dil b. Ana Dil c. Ana Dili d. İki Dillilik e. Çok Kültürlülük ANADİLİ TÜRKÇE OLMAYAN ÖĞRENCİLERİN YAŞADIKLARI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇİFTDİLLİ ÖĞRETMEN YETİŞTİRME