Bircan KAYAASLAN 1, Gül Ruhsar YILMAZ 2 ÖZET
|
|
- Tunç Tuncer
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 flora DERLEME/REVIEW Hepatit B ve Hepatit C Koinfeksiyonu Hepatitis B and Hepatitis C Co-infection Bircan KAYAASLAN 1, Gül Ruhsar YILMAZ 2 1 Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 2 Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Ankara, Türkiye ÖZET Hepatit B virüsü (HBV)/hepatit C virüsü (HCV) koinfeksiyonu ortak geçiş yollarına sahip olmaları nedeniyle özellikle HBV ve HCV nin endemik olduğu bölgelerde ve intravenöz ilaç kullanımı gibi yüksek bulaş riski olan hasta gruplarında görülmektedir. HBV/HCV koinfeksiyonunun gerçek prevalansı bilinmemekle birlikte dünya genelinde yaklaşık 15 milyon koinfekte hasta olduğu tahmin edilmektedir. HBV/HCV koinfeksiyonu bireysel farklılıklar ve viral replikasyondaki çeşitliliğe bağlı olarak heterojen bir klinik görünüm sergiler. Asya-Pasifik ülkelerinde kronik hepatit B hastalarında HCV süperinfeksiyonu gelişmesi en sık karşılaşılan klinik tablo iken, Avrupa ve Amerika da HBV süperinfeksiyonuna daha sık rastlanmaktadır. Her iki virüs arasında karşılıklı viral etkileşim vardır, genellikle bir virüs diğeri üzerinde baskın rol oynamaktadır. Olguların çoğunda HBV infeksiyonu HCV tarafından baskılanmaktadır. Ancak uzun dönemli çalışmalar iki virüs arasındaki viral etkileşimin zamanla değişen dinamik bir süreç olduğunu göstermektedir. HBV/HCV koinfeksiyonu, HBV ve HCV monoinfeksiyona göre daha ciddi karaciğer hasarına neden olur. Bu hastalarda siroz ve hepatoselüler kanser gelişme riski daha yüksektir. Tedavi öncesi detaylı serolojik ve virolojik testlerle dominant virüs belirlenmelidir. Tedavi dominant virüse yöneliktir. HCV infeksiyonunun dominant olduğu hastalarda pegile-interferon (Peg-IFN)/ribavirin kombinasyonu ile HCV monoinfeksiyonuyla benzer tedavi başarısı elde edilmektedir. Koinfeksiyonda HCV nin etkili bir şekilde tedavi edilmesi HBV reaktivasyonuna yol açabilir. Bu nedenle Peg-IFN/ribavirin tedavisi ile kalıcı virolojik yanıt elde edilen koinfekte hastaların HBV relapsı açısından uzun süreli takibi önerilmektedir. Her iki virüsün veya HBV nin de aktif olduğu koinfeksiyonda Peg-IFN ve ribavirin kombinasyonuna bir nükleoz(t)id analoğunun eklenmesi önerilen tedavi rejimi olmasına rağmen optimal tedavi henüz net değildir. Hepatit C tedavisinde yeni interferonsuz direkt etkili antiviral kullanımının rolü çözüm bekleyen diğer bir konudur. Ancak yeni tedaviler daha potent anti-hcv etkiye sahip olmaları ve HBV ye etkili olmamaları nedeniyle Peg-IFN ve ribavirin kombinasyonuna göre daha ciddi hepatik alevlenmeyle sonuçlanabilecek HBV reaktivasyonuna neden olabilir. Hepatit C ye yönelik yeni antivirallerin kullanıma girmesi gelecekte HBV/HCV koinfeksiyonunun optimal tedavisini değiştirebilir. Bu konuda ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar Kelimeler: HBV; HCV; Koinfeksiyon SUMMARY Hepatitis B and Hepatitis C Co-infection Bircan KAYAASLAN 1, Gül Ruhsar YILMAZ 2 1 Department of Infectious Diseases and Clinical Microbiology, Faculty of Medicine, University of Yildirim Beyazit, Ankara, Turkey 2 Clinic of Infectious Diseases and Clinical Microbiology, Ataturk Training and Research Hospital, Ankara, Turkey 120 Geliş Tarihi/Received: 22/11/ Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 14/12/2015
2 Kayaaslan B, Yılmaz GR. Hepatitis B virus (HBV)/hepatitis C virus (HCV) coinfection is occurred generally in highly endemic areas and among persons with a high risk of parenteral infections, because of both virus have common routes of transmission. The worldwide prevalence of coinfection is unknown, but it is estimated to be about 15 million HBV/HCV co-infected patients. HBV/HCV co-infection presents with a heterogeneous clinical appearance depending on the individual differences and diversity of the viral replication. HCV superinfection in patients with chronic HBV infection was the most common clinical features of coinfection in Asia-Pacific countries, while HBV superinfection was more common in Europe and United States. HBV/HCV interact with each other. HBV viral replication is generally suppressed by HCV. However, the longitudinal studies suggest that the viral interference is a fluctuating dynamic process. Co-infection is characterized by a more severe liver injury and a higher incidence of cirrhosis and hepatocellular carcinoma (HCC). The dominant virus should be determined by pretreatment serological and virological evaluations. A good treatment response was obtained with pegile-interferon(peg-ifn)/ribavirin in co-infected patients. Treatment outcomes was similar to HCV monoinfection. The effective treatment of HCV infection in the HBV/ HCV co-infected patients may lead to HBV reactivation. For this reasons, long-term follow-up and monitoring for HBV infection are recommended in this patients. Although adding to a nucleos(t)ide analogues to the combination of Peg-IFN/ribavirin is a treatment alternative in HBV-active or dually-active co-infection, the optimal treatment strategies remains still unknown. The role of IFN-free direct acting antivirals treatment in co-infection is another issue to be resolved. However, the treatment of HCV with new potent drugs without any anti-hbv effect may increase the risk of HBV reactivation. The introduction of new antiviral for the treatment of hepatitis C may alter the optimal treatment of HBV/HCV coinfection. Further studies are needed in this regard. Key Words: Hepatitis B; Hepatitis C; Co-infection Hepatit B virüsü (HBV) ve hepatit C virüsü (HCV) kronik karaciğer hastalığının en önemli nedenlerindendir. Büyük çoğunluğu Asya ve Batı Pasifik kökenli olmak üzere dünya genelinde 400 milyon HBV taşıyıcısı vardır [1]. Tüm dünyada yaklaşık milyon kişinin de HCV ile infekte olduğu tahmin edilmektedir [2]. Ortak geçiş yollarına sahip olmaları nedeniyle özellikle HBV ve HCV nin endemik olduğu bölgelerde ve intravenöz (IV) ilaç kullanımı gibi bulaş riski yüksek davranış sergileyen hasta gruplarında önemli sayıda insanın hepatit B ve hepatit C ile koinfekte olduğu tahmin edilmektedir [1,3]. EPİDEMİYOLOJİ HBV ve HCV ile koinfekte hasta sayısı tam olarak bilinmemekle birlikte dünya genelinde 7-20 milyon kişinin HBV ve HCV ile koinfekte olduğu tahmin etmektedir [4]. Kronik hepatit B (KHB) hastalarında anti-hcv prevalansı %5-20 oranında saptanmıştır. Yapılan çalışmalarda anti-hcv pozitif olan hastaların %2-10 unda HBsAg pozitif saptanmaktadır. Chu ve arkadaşlarının tüm dünya verilerini derledikleri çalışmalarında KHB infeksiyonu olan hastalarda anti-hcv prevalansı % gibi geniş bir aralıkta bildirilmiştir [3]. Kronik HCV de okült hepatit olguları da tanımlandığından HBsAg ile tarama yapılması koinfeksiyonun gerçek prevalansını yansıtmamaktadır [3]. Türkiye de yapılan en kapsamlı çalışma olan Türk Hepatit Kayıt Çalışması (HEP-NET) Projesi verilerine göre hepatit hastalarının yaklaşık %1 i HBV/HCV ile koinfektedir [4]. Hepatit B ve Hepatit C birlikteliğinin en sık görüldüğü hasta grupları IV ilaç kullanıcıları, diyaliz hastaları, organ nakli hastaları, insan immün yetmezlik virüsü (HIV) pozitif hastalar ve talasemi hastalarıdır [3]. Koinfekte hastalarda HBV ve HCV monoinfeksiyonuna göre daha ciddi karaciğer hasarı gelişmektedir. Bu hastalarda siroz ve hepotoselüler kanser (HSK) riski artmıştır [3,5,6]. HBV ve HCV arasında hepatokarsinogenez açısından sinerji olduğunu gösteren birçok çalışma vardır [3,7]. Koinfekte hastalarda HSK insidansı her 100 kişi yılında 6.4 iken, HBV ve HCV monoinfeksiyonunda bu oran sırasıyla 2.0 ve 3.7 dir. Bu nedenle koinfekte hastaların mutlaka 3-6 aylık aralarla düzenli takibi gerekmektedir [7]. PATOGENEZ ve VİRAL ETKİLEŞİM Her iki virüsün de primer replikasyon yeri karaciğer olmasına rağmen oluşan akut hasarın paterni, immün yanıt ve hasara neden olan altta yatan mekanizma HBV ve HCV infeksiyonunda birbirinden farklıdır. HBV ye karşı hem hümoral (HBsAg-anti-HBs bağlanması) hem de sitotoksik T-hücre cevabı ile etkili bir immün yanıt geliştirilebilmektedir. Ancak HBV, transkripsiyon kalıplarını hücrenin çekirdeğine izole ederek doğal immün yanıttan kaçabilmektedir. Hepatit C ye karşı oluşan hücresel yanıt ise daha zayıftır. HCV, NS3/4A, NS5A, E2 gibi proteinleri vasıtasıyla doğal immün yanıtla etkileşirken, diğer taraftan JAK-STAT ve 121
3 Hepatit B ve Hepatit C Koenfeksiyonu diğer mediyatörler vasıtasıyla infekte hepatositin infeksiyona doğal cevabını değiştirme yeteneğine (hücresel antiviral sinyal iletimi) sahiptir. Ayrıca, HCV ye karşı oluşan antikor cevabı, virüsün sürekli zarf epitoplarını değiştirmesi nedeniyle yetersiz kalmaktadır. Sonuç olarak HBV doğal immün yanıtından gizlenirken, HCV doğal immün yanıtla etkileşir ancak bu yanıttan kurtulur. HBV ve HCV sitopatik etkiye sahip değildir. Virüs ilişkili hepatosit hasarından konak immün yanıt sorumludur [8,9]. HBV/HCV koinfeksiyonunun virolojik ve moleküler yönleri çok az anlaşılmıştır. Klinik ve laboratuvar çalışmaları HBV ve HCV nin birbirleriyle etkileştiklerini ve immün cevabı etkilediklerini göstermiştir [3]. Koinfeksiyon varlığında karaciğerdeki hastalık aktivitesi daha ciddi iken, her iki virüsün replikatif düzeyi monoinfekte hastalara göre daha düşüktür [1]. HBV ve HCV karşılıklı olarak birbirlerinin replikasyonunu inhibe edebilir. Genellikle bir virüs diğeri üzerinde baskın rol oynar [4,10,11]. Ayrıca, her iki virüs birbirinin serokonversiyonunu indükleyebilir [3]. Nguyen ve arkadaşlarına ait çeşitli etnik kökenleri kapsayan bir çalışmada başlangıçta ve takipte koinfekte hastaların çok azında HBV ve HCV nin her ikisi de aktif saptanmıştır. Hastaların çoğunda düşük veya negatif HCV-RNA ile birlikte HBV viremisi ya da düşük veya negatif HBV-DNA ile birlikte HCV-RNA pozitifliği tespit edilmiştir [12]. Koinfekte hastaların çoğunda HBV replikasyonu, HCV tarafından baskılanmaktadır [4,10,11]. HCV nin HBV replikasyonu üzerindeki baskılayıcı etkisinden primer olarak HCV kor proteini sorumludur. HCV kor proteini HBx proteini ile direkt etkileşerek, HBeAg ve HBsAg üretimini inhibe eder. Ayrıca, HBV polimeraz aktivitesini azaltarak karaciğer dokusundan HBcAg ve HBsAg ekspresyonunu azaltır [13]. Bir çalışmada HCV nin HBV üzerindeki bu inhibitör etkisinin genotip bağımlı olduğu ve genotip 1 HCV hastalarında daha belirgin ortaya çıktığı gösterilmiştir [14]. HCV aynı zamanda HBsAg ve HBeAg serokonversiyonunu artırır. HBV/HCV koinfeksiyonu olan hastalarda HBsAg serokonversiyonu HBV monoinfeksiyonu olan hastalara göre daha yüksek saptanmıştır. Başka bir ifadeyle KHB hastalarında HCV süperinfeksiyonu geliştiğinde HBsAg serokonversiyonu gelişir. Ancak HCV süperinfeksiyonunun HBV replikasyonunu baskılaması ve serokonversiyonunu artırması, hepatit B ye karşı etkin ve koruyucu bir bağışıklık geliştiği anlamına gelmez [15]. Bilakis HCV, HBV nin karaciğerden klerensini sağlayarak aslında onun yerini gasp eder ve bundan sonra karaciğerde kronik hepatitin majör nedeni haline gelir [8]. HBsAg seroklerensinin klinik önemi ve tetikleyen altta yatan mekanizmaların belirlenmesi için ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. Hastaların daha az bir kısmında HCV infeksiyonu, HBV tarafından baskılanır. Bu hastalarda yüksek HBV-DNA düzeyine karşın HCV-RNA negatiftir [1,16]. Bir çalışmada HBV/HCV koinfeksiyonu olan hastalarda HCV-RNA klerensi HCV monoinfeksiyonuna göre daha yüksek saptanmıştır (sırasıyla %71 ve %14) [17]. Ayrıca Zarski ve arkadaşlarının çalışmasında HBV-DNA pozitif hastalardaki HCV-RNA düzeyinin, HBV-DNA negatif hastalara göre daha düşük saptanması HBV nin HCV üzerindeki inhibitör etkisini göstermektedir [18]. Viral etkileşim dinamik bir süreç olup, zaman içinde viremi düzeyinde dalgalanmalar olması ve koinfeksiyonun farklı virüs tarafından domine edilmesi olasıdır [8,19]. İtalya da 103 koinfekte hastanın dahil edildiği uzun dönemli bir çalışmada hastaların %48 inde HCV dominant iken, %15 inde HBV dominant olarak saptanmış ve bir yıllık takipte hastaların %31 inde HBV-DNA ve/veya HCV-R- NA seviyelerinde zamanla değişen dalgalanmalar gösterilmiştir. Koinfeksiyondaki HCV ve HBV viral yükünde bu geniş ve atipik varyasyonlar sporadik olarak gelişmektedir ve bir virüsün viral yükündeki dalgalanmalar diğerinin viremi seviyesindeki değişimlerden tamamen bağımsızdır [19]. Yakın zamanda yapılan ve viral etkileşimin dinamiğini araştıran çalışmalarda iki virüs arasında direkt bir etkileşimin olmadığı gösterilmiştir [20,21]. Bu çalışmalarda Huh-7 insan HSK hücre dizisi önce HBV ile infekte edilmiş, ardından hücre kökenli HCV ile koinfekte edilmiş; HBV ve HCV nin aynı hücrede belirgin bir etkileşme olmaksızın replike olabildiği ve bir virüsün spesifik inhibisyonunun diğerinin gen ekspresyonunu etkilemediği görülmüştür. Koinfekte hastalarda gözlenen karşılıklı viral süpresyonun muhtemelen iki virüs arasındaki doğrudan bir etkileşimle olmadığı, dolaylı olarak konak kökenli faktörler ya da konak immün yanıtına bağlı olduğu sonucuna varılmıştır [20,21]. 122
4 Kayaaslan B, Yılmaz GR. KLİNİK ÖZELLİKLER HBV/HCV koinfeksiyonu her iki virüsün replikasyonundaki ve immün profildeki değişikliklerle ilişkili olarak heterojen klinik tablolara yol açmaktadır [3]. HBV ve HCV infeksiyonlarının edinilme sırası, replikasyonu hakim olacak virüsü belirlemede önemli olabilir [22]. Asya kökenli hastaların çoğunda doğumda kazanılan hepatit B infeksiyonunun üzerine ileri dönemde HCV süperinfeksiyonu gelişirken, Avrupa ve Amerika da her iki infeksiyon da eş zamanlı kazanılmakta veya kronik HCV infeksiyonu üzerine HBV süperinfeksiyonu gelişmektedir [1,12]. Akut HBV/HCV Koinfeksiyonu HBV ve HCV nin aynı anda akut koinfeksiyonu nadirdir [1]. Genellikle IV ilaç kullanıcılarında, perkütan yaralanmalarda veya kan transfüzyonu sonrasında gelişir [3]. HBV monoinfeksiyonu ile kıyaslandığında bu hastalarda HBsAg serumda daha geç saptanır ve daha erken kaybolur. HBsAg antijenemi süresi daha kısadır. Bazı hastalarda ise ALT düzeyleri bifazik seyir gösterir. Kronikleşme oranları HBV ve HCV monoinfeksiyonlarıyla benzerdir [3]. HCV Süperinfeksiyonu HBV/HCV koinfeksiyonunda en sık saptanan klinik tablo HCV süperinfeksiyonudur. HBV prevalansının yüksek olduğu Asya, Güney Amerika ve Afrika ülkelerinde sık görülür. HBV infeksiyonunda fulminan/subfulminan hepatit tablosunun önemli bir kısmını HCV süperinfeksiyonu oluşturur. KHB hastalarında HCV süperinfeksiyonu gelişmesi HBeAg ve HBsAg serokonversiyonuyla sonuçlanabilir [1,3]. HCV süperinfeksiyonu daha ciddi karaciğer hastalığı ile ilişkilidir. Liaw ve arkadaşlarının bir çalışmasında uzun süreli takipte HCV süperinfeksiyonu olan hastalarda HBV süperinfeksiyonu ve KHB hastalarına göre daha yüksek oranda karaciğer sirozu (10 yıllık takipte %48) ve HSK (20 yıllık takipte %32) tablosu geliştiği bildirilmiştir [23]. HBV Süperinfeksiyonu HBV süperinfeksiyonu HBV/HCV koinfeksiyonunda daha nadir görülen bir tablodur. Avrupa ve Amerika da daha sık saptanır. Kronik HCV infeksiyonu olan hastalarda akut karaciğer fonksiyonlarında bozulmayla ilişkilidir ve fulminan hepatitin önemli nedenlerinden biridir [3]. Akut HBV infeksiyonuyla kıyaslandığında HBV süperinfeksiyonu gelişmiş HCV hastalarında hepatik ensefalopati veya asit insidansının daha yüksek olduğu bildirilmiştir. Bir çalışmada kronik hepatit C (KHC) hastalarında HBV süperinfeksiyonu sırasında anti-hcv kaybı görülebileceği rapor edilmiştir [24]. Okült (gizli) HBV İnfeksiyonu Okült HBV infeksiyonu HBsAg negatif hastalarda serum ve/veya karaciğerde HBV-DNA saptanmasıdır [1]. KHC hastalarındaki prevalansı ve klinik önemiyle ilgili çelişkili sonuçlar mevcuttur. Bazı çalışmalarda HCV hastalarında %90 gibi çok yüksek oranlarda okült HBV bildirilirken, bazı çalışmalarda hiç saptanmamıştır [25,26]. Georgiadou ve arkadaşlarının HCV infeksiyonu olanlar, viral infeksiyon dışı karaciğer hastalığı olanlar ve sağlıklı kan donörleri olmak üzere üç ayrı gruptan toplam 540 kişide yaptığı çalışmada HCV infeksiyonu olanların %26 sında HBV-DNA pozitif saptanırken, HCV infeksiyonu olmayan diğer iki grupta bu oran çok düşük saptanmıştır. Ayrıca bu çalışmada, HBV/ HCV koinfekte hastalarda yapılan ve HCV nin HBV üzerindeki inhibitör etkisini destekleyen önceki çalışmalarla benzer şekilde HBV viremi düzeyleri çok düşük olarak saptanmıştır [25]. Okült HBV infeksiyonu KHC hastalarında klinik sonuçları kötüleştirebilir, siroz ve HSK gelişimine katkı sağlayabilir [3]. Bazı çalışmalarda okült HBV nin KHC hastalarında bir tür tedaviye dirence neden olduğunu gösteren bulgular elde edilmiştir [1]. Son zamanlarda yapılmış Cardoso ve arkadaşlarının çalışmasında ise okült HBV infeksiyonunun KHC li hastalarda yüksek oranda bulunduğu, ancak klinik öneme sahip olmadığı gösterilmiştir. Yüz HCV hastasının dahil edildiği çalışmada hastaların sadece %33 ünde HBV ile ilgili serolojik göstergeler pozitif iken, %57 gibi yüksek bir oranda karaciğerde HBV-DNA pozitif saptanmıştır. Bu hastaların beş yıllık prospektif izleminde HBV ile koinfekte olan ve olmayanlar arasında Peg-IFN/ribavirin tedavisine yanıt açısından farklılık saptanmamıştır [27]. Kronik HBV/HCV Koinfeksiyonu Serumda HCV-RNA ve HBV-DNA pozitifliğinin bir arada bulunduğu ve her iki virüsün de aktif olduğu hasta grubudur. 123
5 Hepatit B ve Hepatit C Koenfeksiyonu TEDAVİ Tedavi Hedefi Tedavide primer hedef her iki virüsü de elimine etmek veya kalıcı olarak baskılamaktır. Uzun dönemde ise nekroinflamasyonu azaltmak, siroz ve HSK gelişimini önlemek ve yaşam süresini uzatmaktır. Peg-IFN ve ribavirin tedavisi ile karaciğer ilişkili komplikasyonların düzeldiği, siroz ve HSK gelişiminin azaldığı ve yaşam süresinin arttığı gösterilmiştir [1,28]. Bu nedenle HBV ve HCV ile koinfekte kişiler etkili bir şekilde tedavi edilmelidir. Virolojik Profilin Belirlenmesi HBV/HCV koinfeksiyonunun tedavisi ile ilgili sınırlı sayıda veri olduğu için bu konuda yayınlanmış bir rehber yoktur. Tedavide ilk basamak, tedavi öncesinde serolojik ve virolojik testlerle dominant virüsün belirlenmesidir. Tedavi dominant virüse yönelik olmalıdır (Tablo 1). Kronik HBV ve HCV monoinfeksiyonu ile ilgili yayınlanmış rehberler bu hastalar için de uygulanabilir [3]. HCV Dominant HBV/HCV Koinfeksiyonunda Tedavi IFN, HBV ve HCV tedavisinde onaylı olması ve her iki virüse de etkili olması sebebiyle koinfekte hastaların tedavisinde en çok çalışılan tedavi ajanıdır [3]. Daha önceki çalışmalarda HBV/HCV koinfeksiyonunda IFN monoterapisine yanıt oranlarının düşük olduğu gösterilmiştir [1]. Koinfekte hastaların çoğunluğunda HCV dominanttır ve tedavi hepatit C ye yöneliktir [5]. KHC infeksiyonunda standart tedavi olan Peg-IFN/ribavirin kombinasyonu bu hastalar için de önerilebilir [29,30]. Tedavi süresi HCV monoinfeksiyonunda olduğu gibi genotip 1 için 48 hafta, genotip 2 veya 3 için 24 haftadır [30]. Son zamanlarda yayınlanan çalışmalarda Peg-IFN/ribavirin tedavisinin etkinliği monoinfekte hastalarla benzer saptanmıştır [3,5,31]. Bu konuda en çok hasta popülasyonuna sahip ülkelerden biri olan Tayvan dan Liu ve arkadaşlarının 160 HCV monoinfeksiyonu ve 161 HBV/HCV koinfeksiyonu olmak üzere toplam 321 hastayı değerlendirdiği çalışmada, Peg-IFN/ribavirin tedavisine yanıt açısından iki grup arasında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Serum HCV klerensi, genotip 1 hastalarda monoinfeksiyonda %77.3, koinfeksiyonda %72.2 ve genotip 2 veya 3 hastalarda monoinfeksiyonda %84.0, koinfeksiyonda %82.3 olarak saptanmış ve iki grup arasında tedaviye yanıt açısından fark saptanmamıştır [31]. Yine aynı yazarın beş çalışma ve 705 hepatit hastasının dahil edildiği bir meta-analizinde, HCV monoinfeksiyonu ve HBV/HCV koinfeksiyonu olan hastalarda IFN ve ribavirin tedavisine yanıt oranları benzer olarak bildirilmiştir [6]. Tedaviye yanıtın kalıcılığını araştırmak amacıyla yapılan başka bir çalışmada ise Peg-IFN/ribavirin kombinasyonuyla kalıcı virolojik yanıt (KVY) elde edilmiş, koinfekte hastalar prospektif olarak izlenmiş, beş yılın sonunda koinfekte hastalarda HCV nüks oranı (%2.3) HCV monoinfeksiyonuyla benzer olarak saptanmıştır. Sonuç olarak Peg-IFN/ribavirin kombinasyonu ile HCV monoinfeksiyonuyla benzer tedavi başarısı elde edilmekte ve elde edilen yanıt %97 oranında kalıcı Tablo 1. HBV/HCV koinfekte hastalarda tedavi önerileri* HCV durumu HBV durumu Öneriler Anti-HCV (+) HBsAg (±) Peg-IFN/ribavirin HCV monoinfeksiyonu sonuçları ile HCV-RNA (+) HBeAg (-) HBV-DNA < 10 4 IU/mL karşılaştırılabilir sonuçlar sağlar. Tedavi sonrasında ters viral etkileşim gelişebilir. Anti-HCV (+) HBsAg (+) Çok az veri vardır; Peg-IFN + ribavirin yetersiz kalabilir. HCV-RNA (+) HBeAg (±) Tedaviye nükleozid analoğu eklenmesi alternatif bir seçenek olabilir. HBV-DNA > 10 4 IU/mL En iyi tedavi seçeneği hala belirsiz. Anti-HCV (+) HBsAg (+) Kronik HBV infeksiyonu gibi tedavi et. HCV-RNA (-) HBeAg (±) HBV-DNA 10 4 IU/mL * 3 no lu kaynaktan alınmıştır. HBV: Hepatit B virüsü, HCV: Hepatit C virüsü, Peg-IFN: Pegile interferon. 124
6 Kayaaslan B, Yılmaz GR. olmaktadır [32]. Bu çalışmada koinfekte hastalarda beş yılda kümülatif HBsAg kaybı ise %30 gibi çok yüksek oranlara ulaşmıştır. Özet olarak HBV/HCV koinfeksiyonu olan hastalarda Peg-IFN ve ribavirin tedavisi ile HCV açısından uzun ömürlü KVY elde edildiği, bu yanıtın HBV den etkilenmediği, ayrıca HBV açısından da yüksek oranda HBsAg seroklerensi sağlandığı söylenebilir [32]. HBV Dominant HBV/HCV Koinfeksiyonunda Tedavi Peg-IFN, HCV infeksiyonu tedavisine ek olarak kronik HBV infeksiyonunun kontrol altına alınmasında da etkilidir. HBV-DNA pozitif ve HCV-RNA negatif olan HBV dominant hastalarda Peg-IFN veya nükleoz(t)id analoglarının tek başına kullanımı veya her ikisinin kombine kullanımı önerilmektedir [29,30]. Her iki virüsün de aktif olduğu hastalarda Peg-IFN ve ribavirin tedavisi yetersiz kalabilir. HBV yi baskılamak için tedaviye bir veya daha fazla nükleoz(t)id analoğu eklenebilir. Sadece bir çalışmada HBV/HCV koinfeksiyonunda IFN ve lamivudin kombinasyonunun etkinliği bildirilmiştir. HBeAg, HBV-DNA ve HCV-RNA pozitif sekiz koinfekte hastayı içeren bu çalışmada, IFN ve lamivudin kombinasyonu ile 4 (%50) hastada HCV için ve 3 (%37.5) er hastada HBeAg ve HBV-DNA negatifliği elde edilmiştir. Her iki virüsün de aktif olduğu hastalarda Peg-IFN ve lamivudin kombinasyonu bir tedavi seçeneği olabilir [33]. HBV-DNA nın persiste etmesi durumunda başlangıç tedavisine potent ve yüksek genetik bariyerli bir nükleozid analoğu eklenmesi ve ya nükleozid analoğuna geçilmesi önerilmekle birlikte optimal tedavi rejimi henüz net değildir [3,34]. Bu konuda ileri çalışmalara ihtiyaç vardır [3,29]. Koinfekte hastalarda proteaz inhibitörü bazlı tedavilerle ilgili yeterli bilgi yoktur [29]. HBV Reaktivasyonu HBV/HCV koinfeksiyonunda bir virüsün etkin olarak eradikasyonu diğer virüsün reaktivasyonuna, diğer bir adıyla ters (resiprokal) viral etkileşim e yol açabilir [6,29]. Dominant virüs baskılandığında diğer virüs aktive olmaya meyillidir. Peg-IFN ve ribavirin ile hepatit C nin etkin tedavisi, HBV üzerindeki inhibitör etkinin ortadan kalkması nedeniyle HBV reaktivasyonuna neden olabilir [3,32]. Hepatit C açısından KVY elde edilen hastalarda HBV reaktivasyon oranı KVY elde edilemeyen hastalardan anlamlı olarak daha yüksek saptanmıştır (%31.1 e karşın %11.3) [6]. Tedavi öncesi HBV-DNA negatif HBV/HCV koinfeksiyonunda HCV ye yönelik tedavi ile hastaların %36 sında tedavi periyodunda veya izlemdeki dönemde HBV relapsı saptanmıştır [35]. HCV dominant HBV/HCV koinfeksiyonunda hepatit C ye yönelik tedavi sırasında ve sonrasında inaktif HBsAg taşıyıcılarında bile HBV-DNA seviyesinin yakın takibi önerilmektedir [16,32]. Hamzaoui ve arkadaşları iki virüs arasındaki karşılıklı etkileşimi ve tedavi güçlüğünü gösteren ilginç bir olgu bildirmişlerdir. HCV dominant HBV/HCV koinfeksiyonu olan bir hastada Peg-IFN ve ribavirin tedavisiyle hepatit C infeksiyonu baskılanması sonucunda HBV reaktivasyonu gelişmiş ve tedaviye eklenen nükleozid analoğu ile bu kez HBV infeksiyonu baskılanırken HCV tekrar reaktive olmuştur [33]. HBV/ HCV koinfeksiyonunda virüslerden birinin tedavi ile baskılanmasıyla birlikte diğerinin reaktive olması nedeniyle başlangıçta her iki virüse de etkili üçlü kombinasyonla tedaviye başlanması önerilen bir tedavi alternatifidir [16,34]. Ancak bu tedavinin etkinliği ve tolerabilitesini bildiren dokümante bir çalışma yoktur [16]. Yeni kullanıma girmeleri nedeniyle koinfekte hastalarda yeni direkt etkili antiviral kullanımıyla ilgili deneyim azdır. Ancak yakın zamanda hepatit C infeksiyonunun standart tedavi rejimini büyük oranda değiştirmesi öngörüldüğünden koinfeksiyonun tedavisinde de yeni HCV replikasyon inhibitörlerini içeren yeni tedavi stratejileri geliştirilmeli ve bu konuda ileri çalışmalar yapılmalıdır [16]. Collins ve arkadaşlarının sofosbuvir ve simeprevir kombinasyon tedavisiyle ilgili iki hasta deneyimlerini aktardıkları çalışmada, her iki hastada da yeni tedavi rejimiyle hızlı HCV süpresyonu sağlanmış, ancak HCV nin HBV üzerindeki inhibitör etkisinin kalkması nedeniyle erken dönemde HBV reaktivasyonu gelişmiştir. İlk olguda sofosbuvir ve simeprevir tedavisinin kesilmesini gerektiren ciddi hepatik alevlenme gelişirken, ikinci olguda erken dönemde HBV reaktivasyonunun fark edilmesi ve sekizinci haftada tedaviye nükleozid analoğu eklenmesiyle HBV-DNA baskılanmıştır. Hepatit C tedavisinde kullanılan yeni direkt etkili antiviraller çok daha potent anti-hcv etkiye sahipken HBV ye etkili değillerdir. Bu nedenle yeni direkt etkili antivirallerle tedavi sırasında Peg-IFN/riba- 125
7 Hepatit B ve Hepatit C Koenfeksiyonu virin kombinasyonuna göre HBV viremi riski ve şiddeti artmış olabilir [35]. Bu hastalarda HBV-DNA düzeyinin yakın takibi ve reaktivasyon fark edildiğinde HBV ye yönelik tedavi başlanması, ciddi klinik kötüleşmeyi önleyebilir. Ayrıca, hepatit C tedavisinde IFN siz rejimler kullanırken HBV ve HCV nin birlikte tedavisine başlanıp başlanmamasıyla ilgili ileri çalışmalara ihtiyaç vardır [35]. HBV/HCV Koinfeksiyonunda Çözüm Bekleyen Sorunlar HBV/HCV koinfeksiyonu ile ilgili yapılan çalışmaların büyük çoğunluğu Asya dan bildirilmiş olup, Asya etnik kökenli hastalar üzerinde yapılmıştır. Farklı kronolojik HBV ve HCV sekanslarına sahip diğer etnik kökenlerde de tedavi sonuçlarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Tedavi ile ilişkili HBsAg seroklerensini etkileyen viral ve konak faktörlerinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. HBV/HCV koinfeksiyonunda HCV nin etkili şekilde tedavi edilmesiyle HBV reaktivasyonu gelişmektedir. Bu hastalarda HBV reaktivasyonunu önlemeye yönelik çalışmalara ihtiyaç vardır. Aktif koinfeksiyonda (HBV ve HCV her ikisi de aktif) Peg-IFN ve ribavirin tedavisine bir nükleozid analoğu eklenmesi seçilebilecek bir tedavi alternatifi olmasına rağmen bu hastalardaki optimal tedavi henüz netleşmemiştir. Yeni hepatit C tedavileriyle birlikte optimal tedavinin yeniden belirlenmesi gerekmektedir. SONUÇ Ortak bulaş yolları nedeniyle yüksek endemik bölgelerde ve IV ilaç kullanımı gibi yüksek bulaş riski olan hasta gruplarında önemli sayıda insan HBV ve HCV ile koinfektedir. Viral replikasyon ve immünprofildeki çeşitliliklere bağlı olarak koinfekte hasta grubu heterojen bir klinik görünüm sergiler. Koinfeksiyonda monoinfeksiyona göre daha ciddi karaciğer hasarı gelişmektedir. Bu hastalarda siroz ve HSK riski artmıştır. Tedavi öncesi serolojik ve virolojik tetkiklerle dominant virüsün belirlenmesi uygun antiviral tedavinin seçimi için gereklidir. Tedavi baskın virüse yönelik olmalıdır. HBV-DNA düzeyi düşük olan KHC hastalarında, genotipe uygun doz ve sürede Peg-IFN ve ribavirin tedavisi verilmesi halinde, koinfekte hastalarda da HCV monoinfeksiyonuna benzer oranlarda HCV açısından KVY sağlanmaktadır. Bununla birlikte her iki virüsün de aktif olduğu koinfekte hastalarda optimal tedavinin belirlenmesi ve tedaviye oral nükleozid analoğu eklenmesinin etkisini belirlemek üzere ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. KAYNAKLAR 1. Konstantinou D, Deutsch M. The spectrum of HBV/ HCV coinfection: epidemiology, clinical characteristics, viral interactions and management. Ann Gastroenterol 2015;28: Lavanchy D. The global burden of hepatitis C. Liver International 2009;29: Chu C, Lee S. Hepatitis B virus/hepatitis C virus coinfection: epidemiology, clinical features, viral interactions and treatment. J Gastroenterol Hepatol 2008;23: Aygen B, Çelen MK, Köksal I, Tosun S, Karabay O, Yamazhan T, et al. The prevalence and epidemiological characteristics of hepatitis B virus and hepatitis C virus coinfection in Turkey. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2013;33: Liu CJ. Treatment of patients with dual hepatitis C virus and hepatitis B virus infection: resolved and unresolved issues. J Gastroenterol Hepatol 2014;29: Liu JY, Sheng YJ, Hu HD, Zhong Q, Wang J, Tong SW, et al. The influence of hepatitis B virus on antiviral treatment with interferon and ribavirin in Asian patients with hepatitis C virus/hepatitis B virus coinfection: a meta-analysis. Virol J 2012;9: Shiratori Y, Shiina S, Zhang PY, Ohno E, Okudaira T, Payawal DA, et al. Does dual infection by hepatitis B and C viruses play an important role in the pathogenesis of hepatocellular carcinoma in Japan? Cancer 1997;80: Gordon S, Sherman KH. Treatment of HBV/HCV coinfection: releasing the enemy within. Gastroenterology 2009;136: Wieland SF, Chisari FV. Stealth and cunning: hepatitis B and hepatitis C viruse. J Virol 2005;79: Liaw YF. Hepatitis C virus super-infection in patients with chronic hepatitis B virus infection. J Gastroenterol 2002;37: Liaw YF, Lin SM, Sheen IS, Chu CM. Acute hepatitis C virus super-infection followed by spontaneous HBeAg seroconversion and HBsAg elimination. Infection 1991;19: Nguyen LH, Ko S, Wong SS, Tran PS, Trinh HN, Garcia RT, et al. Ethnic differences in viral dominance patterns in patients with hepatitis B virus and hepatitis C virus dual infection. Hepatology 2011;53: Chen SY, Kao CF, Chen CM, Shih CM, Hsu MJ, Chao CH, et al. Mechanisms for inhibition of hepatitis B virus gene expression and replication by hepatitis C virus core protein. J Biol Chem 2003;278:
8 Kayaaslan B, Yılmaz GR. 14. Schuttler CG, Fiedler N, Schmidt K, Repp R, Gerlich WH, Schaefer S. Suppression of hepatitis B virus enhancer 1 and 2 by hepatitis C virus core protein. J Hepatol 2002;37: Lin L, Verslype C, van Pelt JF, van Ranst M, Fevery J. Viral interaction and clinical implications of coinfection of hepatitis C virus with other hepatitis viruses. Eur J Gastroenterol Hepatol 2006;18: Hamzaoui L, El Bouchtili S, Siai K, Mahmoudi M, Azzouz MM. Hepatitis B virus and hepatitis C virus co-infection: a therapeutic challenge. Clin Res Hepatol Gastroenterol 2013;37: Ohkawa K, Hayashi N, Yuki N, Masuzawa M, Kato M, Yamamoto K, et al. Long-term follow-up of hepatitis B virus and hepatitis C virus replicative levels in chronic hepatitis patients co-infected with both viruses. J Med Virol 1995;46: Zarski JP, Bohn B, Bastie A, Pawlotsky JM, Baud M, Bost- Bezeaux F, et al. Characteristics of patients with dual infection by hepatitis B and C viruses. J Hepatol 1998;28: Raimondo G, Brunetto MR, Pontisso P, Smedile A, Maina AM, Saitta C, et al. Longitudinal evaluation reveals a complex spectrum of virological profiles in hepatitis B virus/hepatitis C virus-coinfected patients. Hepatology 2006;43: Bellecave P, Gouttenoire J, Gajer M, Brass V, Koutsoudakis G, Blum HE, et al. Hepatitis B and C virus coinfection: a novel model system reveals the absence of direct viral interference. Hepatology 2009;50: Eyre NS, Phillips RJ, Bowden S, Yip E, Dewar B, Locarnini SA, et al. Hepatitis B virus and hepatitis C virus interaction in Huh-7 cells. J Hepatol 2009;51: Cheruvu S, Marks K, Talal AH. Understanding the pathogenesis and management of hepatitis B/HIV and hepatitis B/hepatitis C virus coinfection. Clin Liver Dis 2007;11: Liaw YF, Chen YC, Sheen IS, Chien RN, Yeh CT, Chu CM. Impact of acute hepatitis C virus super-infection in patients with chronic hepatitis B virus infection. Gastroenterology 2004;126: Liaw YF, Yeh CT, Tsai SL. Impact of acute hepatitis B virus super-infection on chronic hepatitis C virus infection. Am J Gastroenterol 2000;95: Georgiadou SP, Zachou K, Rigopoulou E, Liaskos C, Mina P, Gerovasilis F, et al. Occult hepatitis B virus infection in Greek patients with chronic hepatitis C and in patient with diverse nonviral hepatic diseases J Viral Hepat 2014;11: Koike K, Kobayashi M, Gondo M, Hayashi I, Osuga T, Takada S. Hepatitis B virus DNA is frequently found in liver biopsy samples from hepatitis C virus-infected chronic hepatitis patients. J Med Virol 1998;54: Cardoso C, Alves AL, Augusto F, Freire R, Quintana C, Gonçalves M, et al. Occult hepatitis B infection in Portuguese patients with chronic hepatitis C liver disease: prevalence and clinical significance. Eur J Gastroenterol Hepatol 2013;25: Liu CJ, Chu YT, Shau WY, Kuo RN, Chen PJ, Lai MS. Treatment of patients with dual hepatitis C and B by peginterferon α and ribavirin reduced risk of hepatocellular carcinoma and mortality. Gut 2014;63: European Association for Study of Liver. EASL Clinical Practice Guidelines: management of hepatitis C virus infection. J Hepatol 2014;60: Omata M, Kanda T, Yu ML, Yokosuka O, Lim SG, Jafri W, et al. APASL consensus statements and management algorithms for hepatitis C virus infection. Hepatol Int 2012;6: Liu CJ, Chuang WL, Lee CM, Yu ML, Lu SN, Wu SS, et al. Peginterferon alfa-2a plus ribavirin for the treatment of dual chronic infection with hepatitis B and C viruses. Gastroenterology 2009;136: Yu ML, Lee CM, Chen CL, Chuang WL, Lu SN, Liu CH, et al. Sustained hepatitis C virus clearance and increased hepatitis B surface antigen seroclearance in patients with dual chronic hepatitis C and B during posttreatment followup. Hepatology 2013;57: Marrone A, Zampino R, D Onofrio M, Ricciotti R, Ruggiero G, Utili R. Combined interferon plus lamivudine treatment in young patients with dual HBV (HBeAg positive) and HCV chronic infection. J Hepatol 2004;41: Liu CJ, Chen PJ. Updates on the treatment and outcomes of dual chronic hepatitis C and B virus infection. World J Gastroenterol 2014; 20: Collins JM, Raphael KL, Terry C, Cartwright EJ, Pillai A, Anania FA, et al. Hepatitis B virus reactivation during successful treatment of hepatitis C virus with sofosbuvir and simeprevir. Clin Infect Dis 2015;61: Yazışma Adresi/Address for Correspondence Yrd. Doç. Dr. Bircan KAYAASLAN Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Ankara-Türkiye E-posta: drbican@gmail.com 127
HBV/HCV KOENFEKSİYONU (Kronik Hepatit B ve C Takibinde Özel Hasta Grupları)
HBV/HCV KOENFEKSİYONU (Kronik Hepatit B ve C Takibinde Özel Hasta Grupları) Dr.Bircan Kayaaslan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Konya, 17.10.2015
DetaylıHCV/HBV Koinfeksiyonu. Uz. Dr. Ali ASAN Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği
HCV/HBV Koinfeksiyonu 1 Uz. Dr. Ali ASAN Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği 2 OLGU E.T. 40 yaş Erkek İşe giriş muayenesinde HBsAg
DetaylıYrd.Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Yrd.Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HÇ, 28 yş, E, Memur 2010 yılı ocak ayında kan bağışı sırasında sarılık olduğu söyleniyor. Başvuru sırasında bazen halsizlik ve
DetaylıDoç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği
Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Epidemiyoloji Kronik Hepatit B (HBV) ve Hepatit C virüs (HCV) enfeksiyonları dünya genelinde ciddi bir halk sağlığı sorunudur.
DetaylıHBV/HCV KOĠNFEKSĠYONUNDA EPĠDEMĠYOLOJĠ ve DOĞAL SEYĠR OLASILIKLARI
HBV/HCV KOĠNFEKSĠYONUNDA EPĠDEMĠYOLOJĠ ve DOĞAL SEYĠR OLASILIKLARI Dr. Bilgehan Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kayseri HBV/HCV koinfeksiyon
DetaylıHEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır
HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır HDV 1700 nükleotidden oluşmaktadır Delta Ag S (22 kda) 195 aminoasit L (24 kda) 214 aminoasit Delta Ag ni 4 ayrı
DetaylıOlgu Yaşında Erkek hasta Genel Cerrahide operasyon geçiriyor Önceki yıllarda damariçi uyuşturucu kullanımı öyküsü var Preop istenen tetkiklerde
Yunus Gürbüz Olgu 1 55 Yaşında Erkek hasta Genel Cerrahide operasyon geçiriyor Önceki yıllarda damariçi uyuşturucu kullanımı öyküsü var Preop istenen tetkiklerde Anti-HCV pozitif HCV RNA 324 600 IU/mL
DetaylıAkut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı. Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji HBV Neden Önemli? Dünyada yaklaşık 400 milyon kişi HBV ile
DetaylıAkut Hepatit C Tedavisi. Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya
Akut Hepatit C Tedavisi Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya HCV DSÖ verilerine göre tüm dünya nüfusunun %3 ü (yaklaşık 170 milyon kişi) HCV ile infekte. İnsidans;
DetaylıHepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı?
Hepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı? Yrd. Doç. Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Sunum Planı Giriş HBsAg Pozitifliği Kronik Hepatit
DetaylıKronik Hepatit B li Hastalarda Oral Antiviral Tedavilerin Değerlendirilmesi
Kronik Hepatit B li Hastalarda Oral Antiviral Tedavilerin Değerlendirilmesi Özer Yıldırım D¹, Mıstık R², Kazak E², Ağca H³, Heper Y², Yılmaz E², Akalın H² 1 Balıkesir Atatürk Devlet Hastanesi Enfeksiyon
DetaylıVİRAL HEPATİTLER 5. Sınıf Entegre Ders. Prof. Dr. Fadıl VARDAR Prof. Dr. Sema AYDOĞDU
VİRAL HEPATİTLER 5. Sınıf Entegre Ders Prof. Dr. Fadıl VARDAR Prof. Dr. Sema AYDOĞDU Kronik Viral Hepatitler Sporadik Enfeksiyon ENDER HBV HCV HDV Ulusal Aşılama Programı Erişkinlerin Sorunu HFV, HGV,
DetaylıKronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi. Dr. Yaşar BAYINDIR Malatya-2013
Kronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi Dr. Yaşar BAYINDIR Malatya-2013 Hepatit B ve İnsan 16. yy, Kore de Joseon Hanedanlığı ndan bir çocuk mumyası HBV genotip C2 3.000-100.000 yıl öncesine ait,
DetaylıKronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi
Kronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi Prof. Dr. Reşat Özaras İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Enfeksiyon AD. rozaras@yahoo.com Genel Bakış HBV Enfeksiyonunda Neredeyiz? Eradikasyon
DetaylıPrediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller. Dr. Dilara İnan Isparta
Prediktör Testler ve Sıradışı Serolojik Profiller Dr. Dilara İnan 04.06.2016 Isparta Hepatit B yüzey antijeni (HBsAg) HBV yüzeyinde bulunan bir proteindir; RIA veya EIA ile saptanır Akut ve kronik HBV
DetaylıKaraciğer Transplantasyonu Olgularında Hepatit B Tedavisi
Karaciğer Transplantasyonu Olgularında Hepatit B Tedavisi Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD BUHASDER 2017: 7. Tepecik Enfeksiyon Günleri 1-5.11.2017, Hilton Dalaman
DetaylıTedavi Ne Zaman Yapılmalı Ne Zaman Yapılmamalı?
Tedavi Ne Zaman Yapılmalı Ne Zaman Yapılmamalı? Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Hepatit Akademisi 2015: Temel Bilgiler 22-25.01.2015, Kolin Otel, Çanakkale Sunum
DetaylıHBV İnfeksiyonunda cccdna Oluşumu ve Tedaviyle Regülasyonu. Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi
HBV İnfeksiyonunda cccdna Oluşumu ve Tedaviyle Regülasyonu Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sunum İçeriği Hepatit B virüsünün yapısı ve yaşam döngüsü cccdna oluşumu ve düzenlenmesi
DetaylıDünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi. Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi
Dünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi EKMUD İstanbul Günleri 1 Mart 2016 Kronik hepatit B ve C Kronik hepatit B ve C dünyada önemli
DetaylıAkut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı. Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi
Akut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit Aktivasyonunun Ayrımı Neden AHB ve KHB-A karışır? Neden AHB ve KHB-A
DetaylıKronik Delta Hepatiti Tanı ve Tedavi
HDV-Viroloji Kronik Delta Hepatiti Tanı ve Tedavi HDV defektif bir RNA virusu RNA genomu ve HDAg ile bunu kuşatan HBsAg den oluşmuş kılıfa sahip (36-43 nm) Sadece karaciğerde replike olur HDV nin yüzeyel
DetaylıHBsAg düzeyi ve kür kavramı. Prof. Dr. Hakan Bozkaya Memorial Hastanesi Ankara Gastroenteroloji Bölümü
HBsAg düzeyi ve kür kavramı Prof. Dr. Hakan Bozkaya Memorial Hastanesi Ankara Gastroenteroloji Bölümü Viroloji Cornberg M, J Hepatol 2017 Viroloji İntegrasyonla integrant kaynaklı HBsAg üretimi integrasyon
DetaylıIL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi?
IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi? Sıla Akhan, Aynur Aynıoğlu, Elif Sargın Altunok, Murat Sayan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi,
DetaylıHEPATİT DELTA Epidemiyoloji ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır
HEPATİT DELTA Epidemiyoloji ve Tedavi Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır HCV KÜR. HBV UFUKTA KÜR HIV UZAKTADA OLSA KÜR HDV?????? HDV 1700 nükleotidden oluşmaktadır Delta Ag S (22 kda) 195 aminoasit
DetaylıKronik Hepatit B tedavisinde HBsAg klirensinin önemi
Kronik Hepatit B tedavisinde HBsAg klirensinin önemi Prof. Dr. Hasan ÖZKAN Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı HBV İmmun Cevabı Çift Tarafı Keskin Kılıç 2 1. Efektif immun cevap
DetaylıKronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD (The number of chronically infected persons worldwide is estimated to be about
DetaylıDr.Funda Şimşek Çanakkale, Ocak 2015
Dr.Funda Şimşek Çanakkale, Ocak 2015 Sunum Planı Delta virus özellikleri Replikasyon Patoloji- Patogenez Epidemiyoloji Bulaş yolları Risk faktörleri Tarihçe İlk defa 1977 yılında Rizetto tarafından tanımlanmış
DetaylıTransplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi. Dr. Dilara İnan UVHS, Malatya
Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi Dr. Dilara İnan 14.05.2017 UVHS, Malatya Hepatit C: Doğal seyir Thomas DL. Nat Med 2013;19(7):850 858 Nakil sonrası nüks Nakil sırasında saptanabilir HCV
DetaylıHEPATİT DELTA VİRÜS İNFEKSIYONUNUN KLİNİK, TANI VE TEDAVİSİ
HEPATİT DELTA VİRÜS İNFEKSIYONUNUN KLİNİK, TANI VE TEDAVİSİ Prof.Dr. Celal Ayaz Dicle Üniversitesi Tıp fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim dalı DİYARBAKIR KLİNİK HDV'NİN
DetaylıKRONİK HEPATİT B (Olgu Sunumu) Dr. İlkay Karaoğlan Gaziantep Ün. Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hst. Ve Kl. Mik. AD.
KRONİK HEPATİT B (Olgu Sunumu) Dr. İlkay Karaoğlan Gaziantep Ün. Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hst. Ve Kl. Mik. AD. Kasım-1999 HK 41 yaş, erkek Öğretmen Gaziantep Yakınması: Yok Bir yıl önce tesadüfen HBsAg
DetaylıTLERDE SEROLOJİK/MOLEK HANGİ İNCELEME?) SAPTANMASI
* VİRAL V HEPATİTLERDE TLERDE SEROLOJİK/MOLEK K/MOLEKÜLER LER TESTLER (NE ZAMANHANG HANGİ İNCELEME?) *VİRAL HEPATİTLERDE TLERDE İLAÇ DİRENCİNİN SAPTANMASI *DİAL ALİZ Z HASTALARININ HEPATİT T AÇISINDAN
DetaylıDelta Hepatit Olgu Sunumu. Uzm. Dr. Sengül ÜÇER Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ünye Devlet Hastanesi
Delta Hepatit Olgu Sunumu Uzm. Dr. Sengül ÜÇER Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ünye Devlet Hastanesi Olgu-H.Y. Başvuru Tarihi :14 mayıs 2014 45 yaşında B Özgeçmiş: Özellik yok Soygeçmiş:
DetaylıKRONİK HEPATİT B DE KİME TEDAVİ? Dr. Fatih ALBAYRAK Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı
KRONİK HEPATİT B DE KİME TEDAVİ? Dr. Fatih ALBAYRAK Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı HBV Epidemiyolojisi Dünya nüfusunun üçte biri (>2 milyar) seropozitif (geçirilmiş/kronik
DetaylıHBV VE HCV KOENFEKSİYONU
HBV VE HCV KOENFEKSİYONU Prof. Dr. Hasan Özkan, Uz. Dr. Mustafa Yakut Epidemiyoloji Hepatit B virüs enfeksiyonu ile hepatit C virüs birlikteliği Güneydoğu Asya ve Akdeniz ülkelerinde daha sık görülmektedir.
DetaylıHepatit C Bilgilendirme Toplantısı. Doç.Dr. Özgür Günal
Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı Doç.Dr. Özgür Günal Hepatit C Epidemiyoloji: Dünya genelinde yaklaşık 150-200 milyon kronik hepatit C hastası Her yıl yaklaşık 3-4 milyon yeni olgu Her yıl 350 bin den
DetaylıAKUT VİRAL HEPATİT TEDAVİSİNDE ORAL ANTİVİRALLERİN YERİ DOÇ.DR.MUSTAFA KEMAL ÇELEN DİCLE ÜNİVERSİTESİ SAPANCA
AKUT VİRAL HEPATİT TEDAVİSİNDE ORAL ANTİVİRALLERİN YERİ DOÇ.DR.MUSTAFA KEMAL ÇELEN DİCLE ÜNİVERSİTESİ SAPANCA 07.09.2013 Viral Hepatitler Tarihsel Bakış İnfeksiyoz (Fekal oral bulaşan) A E Enterik yolla
DetaylıHepatit Delta Virüs infeksiyonunun klinik, tanı ve tedavisi
Hepatit Delta Virüs infeksiyonunun klinik, tanı ve tedavisi Prof.Dr. Celal Ayaz Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı DİYARBAKIR Hepatit D Virüs
DetaylıViral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler
Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış Viral Hepatitler İnfeksiyöz Viral hepatitler A NANB E Enterik yolla geçen Dr. Ömer Şentürk Serum B D C F, G, TTV,? diğerleri Parenteral yolla geçen Hepatit Tipleri A B
DetaylıAkut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa
Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Olgu 24 yaşında erkek hasta 6. sınıf tıp öğrencisi Ortopedi polikliniğine başvurmuş Rutin
DetaylıSUT HEPATİTLERİ NASIL TEDAVİ EDİYOR?
SUT HEPATİTLERİ NASIL TEDAVİ EDİYOR? Dr. Bahar ÖRMEN İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Kronik Hepatitlerde Tedavinin
DetaylıHepatit B nin Kronikleşme Patogenezi
Hepatit B nin Kronikleşme Patogenezi Prof. Dr. Necla TÜLEK Microbiology: KLİMİK HEPATİT A Clinical AKADEMİSİ Approach, by 22-25 Tony Ocak Srelkauskas 2015, Çanakkale Garland Science HBV İnfeksiyonunun
DetaylıOkült Hepatit C İnfeksiyonu? Yeni Perspektifler Dr. Bilgehan Aygen
Okült Hepatit C İnfeksiyonu? Yeni Perspektifler Dr. Bilgehan Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kayseri Occult C Hepatiti (OCH) Karaciğer
DetaylıÖzel Konakta Viral Hepatitler: «Gebelik» Dr. Berivan Tunca Kızıltepe Devlet Hastanesi
Özel Konakta Viral Hepatitler: «Gebelik» Dr. Berivan Tunca Kızıltepe Devlet Hastanesi 1 Gebelik & HBV Gebeler ve HBV infeksiyonu birkaç biçimde karşımıza çıkıyor; Kr. HBV infeksiyonlu kadın hamile kalabilir
Detaylıİmmünosüpresyon ve HBV Reaktivasyonu. Prof.Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Gastroenteroloji B.D.
İmmünosüpresyon ve HBV Reaktivasyonu Prof.Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Gastroenteroloji B.D. Kronik HBV Enfeksiyonunun Doğal Seyri İmmuntolerans HBV DNA İmmun Klirens İmmun Kontrol (Nonreplikatif)
DetaylıHEPATİT D VİRUSU: KLİNİK ÖZELLİKLER, TANI VE TEDAVİ
HEPATİT D VİRUSU: KLİNİK ÖZELLİKLER, TANI VE TEDAVİ Yrd. Doç. Dr. Ali ASAN Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
DetaylıDr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Delta Ag Anti HD Ig M ve G HDV RNA Real time PZR qhbsag 49 yaşında erkek hasta, doktor Annesi ve dört
DetaylıKRONİK HEPATİT B, DELTA AJANLI
Mikrobiyoloji Patogenez Epidemiyoloji KRONİK HEPATİT B, DELTA AJANLI Doç.Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi HBV mi? HBV, Delta ajanlı mı? HBV,DELTA AJANLI HBV MİKROBİYOLOJİ HDV virüsünün özellikleri
DetaylıKRONİK HEPATİT B TEDAVİSİ
KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİ Prof. Hakan Bozkaya II. Hepatoloji Okulu, Antalya 2008 HBV DNA Düzeyi ve Prognoz Survival distribution function 1.00 0.96 0.92 0.88 0.84 0.80 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Sağkalım
DetaylıHBV Reaktivasyonunda Rehber Önerileri
HBV Reaktivasyonunda Rehber Önerileri Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Lok AS, et al. Hepatology.
DetaylıKRONİK BÖBREK HASTASINDA (HBV) TEDAVİ PROTOKOLU NASIL OLMALIDIR?
KRONİK BÖBREK HASTASINDA (HBV) TEDAVİ PROTOKOLU NASIL OLMALIDIR? Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 07.09.2013, UVHS, Güral Sapanca Otel, Sakarya Kronik böbrek hastası
DetaylıDOÇ. DR. GÜNAY ERTEM S. B. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği
DOÇ. DR. GÜNAY ERTEM S. B. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği *FG, *38 yaşında, bayan *İlk başvuru tarihi: Kasım 2010 *7 ay önce saptanan HBsAg pozitifliği
DetaylıE. Ediz Tütüncü UVHS III 25 Mayıs 2013, Girne
E. Ediz Tütüncü UVHS III 25 Mayıs 2013, Girne - HBV immün sistem ilişkisi, - HCV immün sistem ilişkisi, - HBV-HCV ilişkisi, - HBV-HCV koinfekte hastaların yönetimi HBV - Hepadnaviridae, - 3.2 kb inkomplet
DetaylıDr. Hüseyin Tarakçı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Dr. Hüseyin Tarakçı Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 18.04.2013 OLGU Y.A. 35 yaş Erkek Tekstil sektöründe işçi Nikah işlemleri sırasında HBsAg (+) (Kasım 2008) İlk başvuru: 16.01.2009 Özgeçmiş:
DetaylıKRONİK HEPATİT C ve KLAVUZLAR
KRONİK HEPATİT C ve KLAVUZLAR Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Dünyada HCV seroprevalansı Bölgelere göre prevalans (%) Tahmini
DetaylıKRONİK HEPATİT B. Tedavide Güncel Durum
KRONİK HEPATİT B Tedavide Güncel Durum Dr. Süda TEKİN Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü 2 Neler konuşulacak? Tedavinin amacı Rehberler Tedavi seçenekleri
DetaylıKronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer
Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer Near East University Faculty of Medicine Infectious Diseases and Clinical Microbiology HCV tarihçesi 1989 Hepatitis C (HCV) genomu
DetaylıKRONİK VİRAL HEPATİT C Lİ HASTALARDA IL28B NİN İNTERFERON TEDAVİSİNE YANITLA İLİŞKİSİ. Dr. Gülay ÇEKİÇ MOR
KRONİK VİRAL HEPATİT C Lİ HASTALARDA IL28B NİN İNTERFERON TEDAVİSİNE YANITLA İLİŞKİSİ Dr. Gülay ÇEKİÇ MOR Giriş-Amaç IL28B geni ve yakınındaki single nucleotide polymorphism lerinin(snp, özellikle rs12979860
DetaylıHCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı. Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD
HCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD Değişen genotip? Rusya %55 GT 1- %36 GT 3-2 Azerbaycan %71 GT 1 %17 GT 3 %2 GT 2-4 Yunanistan
DetaylıKronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar
Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Asıl Dr. Alpay alt başlık ARIstilini düzenlemek için tıklatın İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
DetaylıKRONİK HEPATİT B TEDAVİSİNDE GÜNCEL DURUM
ANKEM Derg 2011;25(Ek 2):234-237 KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİNDE GÜNCEL DURUM Tansu YAMAZHAN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İZMİR tansu.yamazhan@ege.edu.tr
DetaylıUzm. Dr. Burcu Uysal Ahi Evran Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kırşehir
Uzm. Dr. Burcu Uysal Ahi Evran Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kırşehir Tanım Sadece anti-hbc IgG nin saptanması Virusla karşılaşmayı gösteren en duyarlı gösterge En çok görülen olağan dışı
Detaylıİmmunsupresif ve Kemoterapi Tedavisi Alan Hastalarda Hepatit Profilaksisi
İmmunsupresif ve Kemoterapi Tedavisi Alan Hastalarda Hepatit Profilaksisi Dr. Deniz Tural Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Ders Planı Hepatit B risk faktörleri Hangi
DetaylıUzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa
Uzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa Olgunun asıl sahibi olan kişi Dr. Derya KETEN Necip Fazıl Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
DetaylıHCV-HIV KOİNFEKSİYONU OLGUSU
HCV-HIV KOİNFEKSİYONU OLGUSU DR. BAHAR ÖRMEN Dr. Bahar ÖRMEN OLGU 44 YAŞINDA, BEKAR, ERKEK, HALSİZLİK YORGUNLUK İŞTAHSIZLIK YURT DIŞINDA YAŞAM 10 YIL ÖNCE HIV TANISI 5 YIL SÜRE İLE ANTİRETROVİRAL TEDAVİ
DetaylıKronik Hepatit B Tedavisinde Güncel Durum
Kronik Hepatit B Tedavisinde Güncel Durum Dr.Tansu Yamazhan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji İZMİR İçerik Neden başaramıyoruz? Yeni etkili ilaç? Yeni tedavi
DetaylıKRONİK VİRAL HEPATİTLER
KRONİK VİRAL HEPATİTLER Dr. Bilgehan Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kayseri Kronik viral hepatit Viruslara bağlı olarak ortaya çıkan
DetaylıPegile İnterferon Alfa Tedavisi Alan Hastalarda Sonuçların Değerlendirilmesi
flora K Lİ NİK Ç A L IŞ M A / R E S E A R C H A R T I C L E Pegile İnterferon Alfa Tedavisi Alan Hastalarda Sonuçların Değerlendirilmesi Evaluation of the Results of Patients Treated by Pegylated Interferon
DetaylıHEPATİT D VİRÜSÜ Viroloji, Epidemiyoloji, Patogenez
HEPATİT D VİRÜSÜ Viroloji, Epidemiyoloji, Patogenez Dr. Ali KAYA Mersin üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Sunum planı Viroloji Yapı Replikasyon Patogenez İmmün sistemin rolü
DetaylıKronik Hepatit B de Lamivudin ve Telbivudin. Dr. Şükran Köse
Kronik Hepatit B de Lamivudin ve Telbivudin Dr. Şükran Köse Mart 2013 Kronik Hepatit B Kronik hepatit B (KHB) karaciğer ilişkili morbidite ve mortaliteye yol açan önemli bir halk sağlığı sorunu Dünyada
DetaylıKRONİK HEPATİT B ve LAMİVUDİNE PRİMER DİRENÇ Dr. Bilgehan Aygen
KRONİK HEPATİT B ve LAMİVUDİNE PRİMER DİRENÇ Dr. Bilgehan Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kayseri KHB infeksiyonu Değerlendirme Kür
DetaylıKRONİK HEPATİT B DE GÜNCEL TEDAVİ. Doç.Dr.Beytullah YILDIRIM Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı
KRONİK HEPATİT B DE GÜNCEL TEDAVİ Doç.Dr.Beytullah YILDIRIM Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı SUNUM PLANI: Genel Bilgiler Tedavide 2012 EASL Önerileri Tedavide kullanılan
DetaylıKHB OLGU SUNUMLARI Dr. Bilgehan Aygen
KHB OLGU SUNUMLARI Dr. Bilgehan Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kayseri KHB infeksiyonu Değerlendirme Kür Laboratuvar Tedavi Takip
DetaylıDr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Dr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Sunum Kapsamı HCV tanımı HCV enfeksiyonunun seyri Epidemiyoloji HCV genotiplerinin önemi, dağılımı Laboratuvarımızdaki
DetaylıKronik Hepatit B Tedavisi Zor Olgular
Kronik Hepatit B Tedavisi Zor Olgular Dr. Faruk KARAKEÇİLİ Erzincan Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 22.01.2016 HATAY Tedavisi Zor Olgular! Zor hasta
DetaylıVİRAL HEPATİTLERİN EPİDEMİYOLOJİSİ HAV enfeksiyonu HBV enfeksiyonu İMMUNSUPRESİF HASTALARDA TARAMA TESTLERİ VİRAL REAKTİVASYON İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ
Dr. Mustafa ERTEK VİRAL HEPATİTLERİN EPİDEMİYOLOJİSİ HAV enfeksiyonu HBV enfeksiyonu İMMUNSUPRESİF HASTALARDA TARAMA TESTLERİ VİRAL REAKTİVASYON İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ PROFLAKSİ VE TEDAVİ HCV enfeksiyonu
DetaylıDELTA HEPATİTİ TEDAVİ VE İZLEM
DELTA HEPATİTİ TEDAVİ VE İZLEM Dr. Bahar Örmen Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, İzmir SUNUM PLANI Delta hepatitinde
DetaylıOLGU. 8.FEN SİMPOZYUMU Ankara 22 Şubat 2008
OLGU 8.FEN SİMPOZYUMU Ankara 22 Şubat 2008 OLGU 35 yaşında erkek hasta 2002 yılında Non-Hodgkin Lenfoma ( Diffüz büyük B hücreli ) CHOP verilmiş ( Adana dışında) 2006 tekrar KT için Ç.Ü.T.F. Onkoloji geliyor.
DetaylıKronik Hepatit B nin Komplikasyonlarını Önlemede Mevcut Tedaviler Yeterli
Kronik Hepatit B nin Komplikasyonlarını Önlemede Mevcut Tedaviler Yeterli Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Neler konuşulacak? Hepatit
DetaylıKRONİK HEPATİT B TEDAVİSİNDE. Dr. Nebahat DİKİCİ Bursa Çekirge Devlet Hastanesi
KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİNDE Dr. Nebahat DİKİCİ Bursa Çekirge Devlet Hastanesi Kimleri tedavi edelim? HBeAg Negatif EASL HBV-DNA > 2000 IU/ml ALT Normalin 1 kat ve üstü KC hastalığının şiddeti Orta-ciddi
DetaylıGEBELİK ve HEPATİT B. Dr.Nazlım AKTUĞ DEMİR
GEBELİK ve HEPATİT B Dr.Nazlım AKTUĞ DEMİR Gebelerde HBsAg Pozitiflik Oranı Gebelikte HBsAg pozitiflik oranı % 0.6- %5.8 Margarikte L at all. Management of Hepatitis B Infection in Pregnancy Clinical Obstetrıcs
DetaylıKronik Viral Hepatit B Mikrobiyolojik Laboratuvar Tanı Yönetimi. Selda Erensoy Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
Kronik Viral Hepatit B Mikrobiyolojik Laboratuvar Tanı Yönetimi Selda Erensoy Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Hepatit B de virolojik göstergeler HBsAg anti-hbc anti-hbs
Detaylımirna Profilleri Hepatoselüler Kansere Gidişte Marker Olabilir mi?
mirna Profilleri Hepatoselüler Kansere Gidişte Marker Olabilir mi? RÜÇHAN YAZAN SERTÖZ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI HSK 6. büyük malignite Kanserden 2.sıklıkta ölüm
DetaylıHCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ
HCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ Şafak Mirioğlu¹, Zülal İstemihan¹, Ezgi Şahin¹, Elif Aksoy¹, Erol Demir², Sebahat Usta-Akgül³, Sabahattin Kaymakoğlu⁴,
DetaylıHepatit C virüsü ile enfekte hastalarda Hepatit B seroprevalansının araştırılması
Araştırma Makalesi/Original Article Makale Dili Türkçe /Article Language Turkish Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi Hepatit C virüsü ile enfekte hastalarda Hepatit B seroprevalansının araştırılması
DetaylıAkut Ve Kronik HBV İnfeksiyonunda Doğal Seyir
güncel gastroenteroloji 14/2 Akut Ve Kronik HBV İnfeksiyonunda Doğal Seyir Halil DEĞERTEKİN 1, Ali Kemal OĞUZ 2 Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, 1 Gastroenteroloji Bilim Dalı, 2 İç Hastalıkları Ana Bilim
DetaylıTransplantasyon ve Hepatit E. Yrd. Doç. Dr. Ferdi Güneş Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları AD
Transplantasyon ve Hepatit E Yrd. Doç. Dr. Ferdi Güneş Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları AD Sunum planı Karaciğer transplantasyonlu hastada gelişen kronik hepatit E (HEV)
DetaylıHIV POZĠTĠF HASTADA HBV KOĠNFEKSĠYONU: ĠMMUNOPATOGENEZ VE YÖNETĠM
HIV POZĠTĠF HASTADA HBV KOĠNFEKSĠYONU: ĠMMUNOPATOGENEZ VE YÖNETĠM Doç. Dr. NeĢe DEMĠRTÜRK Kocatepe Üniversitesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Afyonkarahisar, 2013. HIV/HBV KOİNFEKSİYONU
DetaylıKronik Hepatit B ve C takibinde öze hasta grupları İnteraktif Vaka Sunumu
Kronik Hepatit B ve C takibinde öze hasta grupları İnteraktif Vaka Sunumu Dr.Çiğdem Kader Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD,Yozgat EKMUD Konya Enfeksiyon
Detaylıİmmünosüpresif Tedavi Başlanacak Olguda Hepatit B Tedavisi. Dr. Zerrin AŞCI Afyonkarahisar Devlet Hastanesi
İmmünosüpresif Tedavi Başlanacak Olguda Hepatit B Tedavisi Dr. Zerrin AŞCI Afyonkarahisar Devlet Hastanesi Olgu R.K. 56 yaş erkek hasta Memur Şikayet: Halsizlik, el bileği ve parmaklarda ağrı, sabah tutukluğu
DetaylıSağlık Bilimleri Üniversitesi Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Kliniği
HEPATİT VEYA KARACİĞER TRANSPLANTASYONU SONRASI APLASTİK ANEMİ: KLİNİK ÖZELLİKLER VE TEDAVİ SONUÇLARI Özlem Tüfekçi 1, Hamiyet Hekimci Özdemir 2, Barış Malbora 3, Namık Yaşar Özbek 4, Neşe Yaralı 4, Arzu
DetaylıIV. KLİMUD Kongresi, Kasım 2017, Antalya
IV. KLİMUD Kongresi, 08-12 Kasım 2017, Antalya 1 HCV Tanısında Cut off/ Sinyal (S/CO)/TV) Değerlerinin Tanısal Geçerliliklerinin Değerlendirilmesi TÜLİN DEMİR¹, DİLARA YILDIRAN¹, SELÇUK KILIǹ, SELÇUK
Detaylıİlk kez 1977 yılında Rizzetto tarafından hepatit B enfeksiyonu olan hastaların serumlarından izole edilmiş yeni antijenik varyant
Nazlım AKTUĞ DEMİR Tarihçe İlk kez 1977 yılında Rizzetto tarafından hepatit B enfeksiyonu olan hastaların serumlarından izole edilmiş yeni antijenik varyant Daha sonra ayrı bir virus olduğu gösterilerek
DetaylıÖZEL VAKALARDA KRONİK B HEPATİT TEDAVİSİ. Uzm.Dr. Saadet Yazıcı
ÖZEL VAKALARDA KRONİK B HEPATİT TEDAVİSİ Uzm.Dr. Saadet Yazıcı SİROZ(KOMPANSE -DEKOMPANSE) OLGULARDA TEDAVİ Karaciğer sirozunun en önemli nedenlerinden biri HBV dır. Ölüm genellikle k.c yetmezliği, HCC,
DetaylıHCV de yeni tedaviler
HCV de yeni tedaviler Prof.Dr.Ümit Akyüz Sağlık Bilimleri Üniversitesi Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dünyada HCV Sıklığı Dünya da Prevalans: % 3 (1) Dünya ölçeğinde 130-210 milyon kişi
DetaylıNosokomiyal HCV Olgu. Dr. Süda TEKİN. KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Nosokomiyal HCV Olgu Dr. Süda TEKİN KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Olgu HÖ, 51 yaşında erkek İzmit KBY hastası, 26 yıldır diyaliz 2009 => Anti HCV (-) negatif 2011 => HCV+ HCV RNA:
DetaylıKronik Hepatit B Tedavisinde Zor Vakaların Yönetimi. Uz. Dr. Eyüp Arslan
Kronik Hepatit B Tedavisinde Zor Vakaların Yönetimi Uz. Dr. Eyüp Arslan Vaka N.T, 68 Y, Erkek, Batman 10.11.1999 yılında HBs Ag pozitifliği DM ve diyabetik nefropati 15 yıldır DM, oral anti-diyabetik BUN;
DetaylıE. Ediz Tütüncü XVII. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi 26 Mart 2015, Antalya
E. Ediz Tütüncü XVII. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi 26 Mart 2015, Antalya 2009 SUT rasyoneli Etkin viral baskılanma Direncin klinik sonuçları/optimal direnç profili Etkinlik
DetaylıKronik Hepatit B de İnterferonlar
Kronik Hepatit B de İnterferonlar Dr.Saadet Yazıcı İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tedavinin başarısı Tedavinin Amacı Biyokimyasal iyileşme (ALT normalizasyonu) Virusun
DetaylıÇOCUK GASTROENTEROLOJİ BD SABAH OLGU SUNUMU
ÇOCUK GASTROENTEROLOJİ BD SABAH OLGU SUNUMU Yakınma: Transaminaz yüksekliği Hikaye: Irak ta 6 aylıken orak hücreli anemi ve Beta talasemi major tanıları almış ve sık aralıklarla eritrosit transfüzyonu
DetaylıOlgularla Hepatit B tedavisi. Uz.Dr. Alpay Arı İzmir Bozyaka Eğitim ve araştırma Hastanesi
Olgularla Hepatit B tedavisi Uz.Dr. Alpay Arı İzmir Bozyaka Eğitim ve araştırma Hastanesi Sunum içeriği Hepatit B tedavisi Ulusal ve uluslar arası kılavuzlar S.U.T sorunları Olgular Sorunlu olgu gurubu
Detaylı