PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ

Transkript

1 PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ Yaşar Çalışkan 1, Halil Yazıcı 1, Tülin Akagün 1, Nadir Alpay 1, Hüseyin Oflaz 2, Tevfik Ecder 1, Semra Bozfakıoglu 1 1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı 2 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı

2 GİRİŞ Aterosklerotik kardiyovasküler hastalıklar periton diyalizi (PD) hastalarında ölümün en önemli nedenidir. USRDS 2008 Annual Data Report Periton diyaliz hastalarında koroner mikrovasküler fonksiyonların bozukluğu ve transtorasik ölçülen koroner akım rezervi (KAR) azalması yakın zamanda bildirilmiştir. Gorgulu N et al. Trans Proc 2009; 41:

3 Koroner Akım Koroner Akım Rezervi (KAR) KAR Trans-torasik Doppler harmonik ekokardiyografi (TTDE) 4 Maksimal akım İskemi 3 2 Koroner reserv 1 Bazal akım % koroner stenoz da Gould KL et al. Am J Cardiol 1974;34:48

4 Koroner Akım Rezervi (KAR) Ortalama diastolik pik hızı (Bazal ADPV) Hiperemi döneminde ADPV dipiridamol (0.56 mg/kg ) ADPV (hiperemi) : ADPV (bazal) < 2 Bozuk koroner akım rezervi

5 GİRİŞ Periton diyaliz hastalarında KAR bozulması ve karotis intima media kalınlığı (İMK) subklinik koroner aterosklerozun invazif olmayan göstergeleridir. Gorgulu N et al. Trans Proc 2009; 41: Bu invazif olmayan kardiyovasküler risk belirteçlerinin (KAR karotis IMK) periton diyalizi hastalarının uzun dönem kardiyovasküler olay geçirme riski ile ilişkileri bilinmemektedir.

6 AMAÇ Bu prospektif çalışmada, periton diyalizi hastalarında KAR ve karotis İMK nın uzun-dönem prognostik değerlerini ve bu kardiyovasküler risk belirteçlerinin aralarındaki ilişkiyi araştırmak amaçlanmıştır.

7 YÖNTEM ve GEREÇLER Çalışma Tasarımı Periton diyaliz hastaları Hasta seçim kriterleri (n=37) Kontrol grubu Renal tx alıcıları (n=20) Karotis İMK Koroner akım rezervi Biyokimyasal kan testleri Karotis İMK Koroner akım rezervi Biyokimyasal kan testleri 36 ay KVS olayı açısından takip Karotis İMK Koroner akım rezervi Biyokimyasal kan testleri Karotis İMK Koroner akım rezervi Biyokimyasal kan testleri

8 Hasta Seçim Kriterleri Dahil etme kriterleri < 75 yaş 6 ay periton diyalizi ve tx uygulanmış hastalar Dahil etmeme kriterleri Kalp kapak hastalığı Daha önce koronerlere yönelik müdahale Konjestif kalp yetersizliği, kardiyak aritmi Aktif infeksiyon LAD koroner arterin Doppler EKO ile yeteri kadar gözükmemesi

9 Veri Toplanması YÖNTEM ve GEREÇLER Demografik veriler, RRF ve diyaliz yeterliliği ölçümü Biokimyasal analizler hemogram, glikoz, BUN, kreatinin, elekt., ÜA, Ca, P, t. protein, albumin, CRP, total-, LDL- ve HDL kolesterol KAR Vivid 7 ekokardiyografi cihazı (General Electrics, USA), 3-8 MHz, TTDE ile LAD ölçümü Karotis İMK 10 mhz linear transducers (Vingmed System V)

10 BULGULAR Hasta Özellikleri Demografik özellikler PD grubu Kontrol tx grubu p değeri (n=37) (n=20) Yaş yıl SD Cinsiyet (E : K) 14 : : BKİ (kg/m 2 ) RRT süresi (ay) Sigara içimi, n (%) 3 (8.1%) 3 (15%) 0.65 Primer hastalık, n (%) Kronik GN 13 (%35.1) 6 (%30.0) Bilinmeyen 14 (%37.8) 6 (%30.0) Primer nefroskleroz - 3 (%15.0) 0.12 Kronik PYN 5 (%13.5) 2 (%10.0) Polikistik Böbrek Hast. 4 (%10.7) 2 (%10.0) Amiloidoz 1 (%2.7) 1 (%5)

11 BULGULAR Periton diyalizi özellikleri PD tipi n (%) SAPD : APD 16 (%43.2) : 21 (%56.8) PD Geçirgenlik H : HA 5 (%13.5) : 12 (%32.4) LA : L 20 (%54) : 0 Rezidüel Renal Fonksiyon RRF varlığı n (%) 15 (%40.5) Diürez (ml/gün) ( ) Diyaliz yeterliliği kt/v ( ) Total klirens (L/hafta) (37-117) npna (g/kg) ( )

12 BULGULAR Hasta Özellikleri Laboratuar verileri PD grubu (n=37) Kontrol tx grubu (n=20) p değeri Hemoglobin (g/dl) <0.01 Kreatinin (mg/dl) <0.01 Kalsiyum (mg/dl) Fosfor (mg/dl) <0.01 T. kolesterol (mg/dl) HDL-kol. (mg/dl) LDL-kol. (mg/dl) Trigliserid (mg/dl) Albumin (g/dl) <0.01 hs-crp

13 BULGULAR Bazal kardiyovasküler parametreler Kardiyovasküler PD grubu Kontrol tx p parametreler (n=37) grubu (n=20) değeri Bazal KAR İMK (mm)

14 % Hasta BULGULAR 3 yıllık takip sonuçları 100 PD Grubu (n=37) n= n= n=2 n=3 PD devam HD'e geçiş Tx Ölüm

15 % Hasta 3 yıllık takip sonuçları BULGULAR Tx Grubu (n=20) 80 n= n=2 Tx devam Ölüm Graft kaybı

16 % Hasta BULGULAR 3 yıllık takipteki kardiyovasküler olaylar PD Grubu (n=37) Tx Grubu (n=20) 20 p= n=3 KVS nedenli ölüm n=2 Akut koroner sendrom 5 3 n=1 n=1 Angina pektoris PD grubunda 3 yıl içinde toplam 6 (%16) olay meydana gelirken, tx grubunda 3 yıl içinde 1 (%5) kardiyovasküler olay meydana geldi (p=0.16).

17 % Hasta BULGULAR 3 yıllık takipteki mortalite oranları Mortalite 20 p= n=3 10 n=2 0 PD Grubu (n=37) Tx Grubu (n=20) PD grubunda 3 yıl içinde toplam 3 (%8) kişi kardiyovasküler nedenlerden dolayı öldü, Tx grubunda kardiyovasküler nedenli ölüm olmazken 2 (%20) kişi malignite nedeni ile öldü (p=0.16).

18 BULGULAR Hasta Özellikleri 3. Yıl PD grubu Kontrol tx grubu p değeri Laboratuar verileri (n=22) (n=18) Hemoglobin (g/dl) <0.01 Kreatinin (mg/dl) <0.01 T. kolesterol (mg/dl) LDL-kol. (mg/dl) hs-crp (mg/l)

19 BULGULAR Bazal ve 3. yıl kardiyovasküler parametreler Kardiyovasküler parametreler PD grubu (n=37) Kontrol tx grubu (n=20) p değeri Bazal KAR İMK (mm) yıl KAR İMK (mm)

20 BULGULAR 3 yıllık takipteki KAR sonuçları PD (n=22) Tx (n=18) PD grubunda; 3. yılda ( ) bazal KAR değerine ( ) göre anlamlı bir fark saptanmadı (p=0.535). Tx grubunda; 3. yılda ( ) bazal KAR değerine ( ) göre anlamlı bir fark saptanmadı (p=0.625).

21 BULGULAR 3 yıllık takipteki karotis İMK sonuçları PD (n=22) PD (n=37) Tx (n=20) Tx (n=18) PD grubunda; 3. yılda ( mm) bazal İMK değerine ( mm) göre anlamlı bir fark saptanmadı (p=0.72). Tx grubunda; 3. yılda ( mm) bazal KAR değerine ( mm) göre anlamlı bir fark saptanmadı (p=0.97).

22 BULGULAR KVS olayı geçiren hastaların KAR ve karotis İMK sonuçları p=0.009 p=0.004 KVS olay geçiren hastaların 3. yıl KAR değerleri ( ) KVS olay geçirmeyenlerden ( ) anlamlı derecede düşük bulundu. KVS olay geçiren hastaların 3. yıl İMK değerleri ( ) KVS olay geçirmeyenlerden ( ) anlamlı derecede yüksek bulundu.

23 SONUÇ Bazal ve 3. yılda KAR ve karotis İMK değerleri periton diyalizi ve transplantlı hastalarda benzer bulunmuştur. Periton diyalizi hastalarında bazal KAR ve karotis İMK değerleri ileri dönemdeki kardiyovasküler olayları ön görmemiştir. Bununla birlikte, koroner arter hastalığı gelişen hastalarda KAR bozulmuş ve karotis İMK daha artmış bulunmaktadır.