ENDÜSTRİYEL AĞAÇLANDIRMA ALANININ DİKİME HAZIRLANMASI. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 1

Transkript

1 ENDÜSTRİYEL AĞAÇLANDIRMA ALANININ DİKİME HAZIRLANMASI Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 1

2 Endüstriyel Ağaçlandırma faaliyetlerinin önemli bir bölümünü alanın ekim ve dikime hazır hale getirilebilmesi için yapılacak çalışmalar oluşturmaktadır. İç bölümleme şebekesinin araziye aplikasyonunu içeren ilk çalışmayla birlikte, alanda bulunan ağaç, ağaççık ve çalılara uygulanacak işlemlerin belirlenmesi (örtü temizliği) çalışmaların ikinci ve en önemli aşamasını oluşturmaktadır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 2

3 Endüstriyel orman ağaçlandırmaları, daha kısa idare süresi sonunda, daha yüksek miktarda odun hammaddesi üretmek amacı ile verim gücü yüksek ve ıslah edilmiş ağaç türü ve orijinleri/klonları ile kurulmaktadır. İşte bu noktada DİRİ ÖRTÜ TEMİZLİĞİ ve sonrasında da TOPRAK İŞLEMESİ çok önemlidir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 3

4 Uygulamada, alandaki mevcut diri örtü dört sınıfa ayrılmakta ve çalışmalar bu örtü sınıflarına göre şekillenmektedir. 1-Bozuk koru, bozuk baltalık ve baltalıklar 2-Yüksek makilikler (do>10 cm, h= m) 3-Makilikler (do<10 cm) 4-Fundalıklar (do=3-5 cm) Bir diğer alan da diri örtü bulundurmayan 5-Açıklık alan lardır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 4

5 Örtü temizliği Toprak işleme Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 5

6 Genelde %35 eğimli alanlarda makine kullanılmakta ve %40 eğime kadar çıkılabilmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 6

7 Yamaç Eğimi; Endüstriyel ağaçlandırmalarda mekanizasyon tekniklerinin gevenli ve etki yürütülebilmesi için en çok %30 a kadar eğimli olan araziler uygun görülmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 7

8 Ağaçlandırma çalışmalarında eğim gruplarına göre yığınlar arasında bırakılacak mesafeler de farklı olmaktadır; I. gruptaki (%0-20) eğimde yığınlar arasındaki uzaklık m, II. gruptaki (%21-40) eğimde m, Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 8

9 I. grupta m, II. grupta m, Yığınların genişliği diri örtü boyu ve yoğunluğu ile ilgili olmakla beraber, ortalama 3 m olup, 6 m. yi geçmemelidir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 9

10 **Örtü temizliği sırasında kuru ve sulu dereler artıklarla doldurulmamalıdır. Bu nedenle dere yamaçlarında m. lik kısımdaki doğal yapraklı örtünün korunmasına dikkat edilmelidir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 10

11 Dere yamaçlarında m. lik kısımdaki doğal yapraklı örtünün korunmasına dikkat edilmelidir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 11

12 Dikim alanı olarak hazırlanmış ve diri örtü temizliği yapılmış dikim şeritlerinin genişliği dikim sıraları arasındaki mesafenin katları olarak ayarlanmaktadır. Bu değer m arasında değişmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 12

13 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 13

14 Yığınların birbirlerine olan paralelliği bozulmamalı, eş yükseklik eğrilerine paralel olarak yığılmalıdır. Bu amaçla yığınların bırakılacağı yerlerin işaretlenmesi gerekir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 14

15 Bozuk Koru ve Baltalıklarda Örtü Temizliği Ve Toprak İşleme Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 15

16 Bu alanlar çoğunlukla meşe, kayın, gürgen, kestane ve benzeri yapraklı ağaç ve ağaççık türlerinden oluşmakta ve oluşturdukları kök sistemi ile birlikte köklenmeleri de gerekir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 16

17 Su rekabetini önlemek için kökleme yapılmalıdır. 1. ve 2. eğim gruplarında beygir gücünde Paletli Traktör ve Ön Bağlantılı Tarak (ağır hizmet örtü temizleme tarağı) kullanılmalıdır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 17

18 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 18

19 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 19

20 Diri örtü temizliği yapılmış olan bozuk koru ve bozuk baltalık alanlarda uygulanacak toprak işleme tekniği, başta arazi eğimi olmak üzere mutlak toprak derinliğine, tekstürüne, taşlılık durumuna ve drenaj durumuna göre değişmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 20

21 Makineli toprak hazırlama işlemlerine ve endüstriyel orman ağaçlandırması tesisine uygunluk açılarından arazilerin sınıflandırılması Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 21

22 Toprak kaba tekstürlü ve gevşek bir bünyeye sahip ise %20 eğime kadar olan alanlarda ağır bir diskaro ile tam alanda yapılacak toprak işlemesi, yeterli olacaktır. (4x4 lastik tekerlekli traktör HP) Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 22

23 Ağır Hizmet Diskaro Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 23

24 Toprak ağır ise, kazayaksız bir riperle, tam alanda yapılan derin bir toprak işlemesinden sonra, ağır diskaro ile üst toprak işlemesi uygulanmalıdır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 24

25 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 25

26 Örtü temizliği Toprak işleme Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 26

27 Toprak işleme Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 27

28 Arazi eğiminin %20 (%20-30) den fazla olduğu alanlarda diri örtü temizliğini takiben 4X4 lastik tekerlekli traktöre ( HP) arkadan bağlı iki soklu riper pulluk ile toprak, 45cm derinlikte, cm genişlikte eş yükseklik eğrilerine paralel şeritler halinde işlenerek gradoniler yapılmaktadır. (Çift sürüm gradoni) Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 28

29 Kulaklı pulluk Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 29

30 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 30

31 Gradoni eksenleri arasındaki uzaklık, dikim aralık mesafesine göre ayarlanmakta ve genellikle 3 m olmaktadır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 31

32 Yüksek Makiliklerde Örtü Temizliği Ve Toprak İşleme Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 32

33 Bu alanlar genel olarak Akdeniz ikliminin etkisinin bulunduğu yerlerde Quercus coccifera, Q. ilex ve yer yer Arbutus sp. hakimiyetindedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 33

34 Örtü temizliğinde beygir gücünde Paletli Traktör+Tarak kullanılır ve çalışma eğim aşağı gerçekleştirilir. Kullanılan tarak MB Trac Çalı Tarağı olarak da isimlendirilmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 34

35 Toprak işleme yönteminde bozuk koru ve bozuk baltalık alanlarda uygulanan şekil bu alanlar için de geçerlidir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 35

36 Makiliklerde ve Fundalıklarda Örtü Temizliği Ve Toprak İşleme Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 36

37 Hakim diri örtünün toprak seviyesindeki çapı 10 cm ye kadar olan (5-10 cm) diri örtü ve bu gruba girmektedir. Genellikle Akdeniz Bölgesinde rastlanmakta ve Süpürge çalısı (Calluna vulgaris), Defne (Laurus nobilis) ve Sandallar (Arbutus andrachne) dan oluşmaktadır. Fundalıklar ise 3-5 cm olanıdır. Laden, funda v.b örtü fundalık olarak nitelendirilir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 37

38 Bu alanlar genelde hafif bünyeli topraklar içerir ve dolayısıyla fakir topraklardır. Bu nedenle mevcut örtünün parçalanarak toprakla karıştırılması tercih edilmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 38

39 Bu amaçla beygir gücünde, 4X4 Lastik tekerlekli traktöre, bağlı çalı doğrayıcı ve parçalayıcı ekipmanlar Nicolas DR-150 (döner çekiçli çalı doğrayıcı" ve Döner Zincirli Perma- Sharp (döner zincirli çalı parçalayıcı) kullanılmaktadır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 39

40 Nicolas DR-150 (döner çekiçli çalı doğrayıcı Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 40

41 Döner Zincirli Perma-Sharp (döner zincirli çalı parçalayıcı) Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 41

42 MB Trac ve Nicolas DR-150 (döner çekiçli çalı doğrayıcı) ile makineli diri örtü temizliği Tekirdağ-Şarköy (Endüstriyel Plantasyon Alanları) İşlem sonucunda diri örtü tam alanda yongalanmakta ve malç halinde toprak üzerine serilmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 42

43 Diri örtü temizliğinin çekiçli veya zincirli çalı doğrayıcılarla gerçekleştirilmesi durumunda (makiliklerde ve fundalıklarda), %0-20 eğim grubunda toprak işlemesi diskli pulluklarla veya riper veya diskaro ile tam alanda işlenir. Çalışma eş yükseklik eğrilerine paralel olarak yapılmalıdır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 43

44 Eğimi %21-40 (%30 eğime kadar) arasında değişen makiliklerde, fundalıklarda en iyi ve ekonomik toprak işleme şekli Çift Sürüm Gradoni yapılmasıdır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 44

45 Açık Alanların Dikime Hazırlanması Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 45

46 Bu tür alanlar ; keçeleşmiş açık alanlar ve normal açık alanlar olarak iki grup altında sınıflandırılmaktadır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 46

47 Uzun seneler, üzerinde ağaç ağaççık ve çalı formunda bitki örtüsü bulunmamış, ancak yüzeyi keçeleşmiş haldeki otsu bitkilerle kaplı olan alanlarda toprak sıkışmış olduğundan bu sıkışıklığın giderilmesi gerekir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 47

48 1.eğim grubundaki (%0-20) keçeleşmiş açık alanlarda Hp gücündeki paletli traktöre arkadan bağlı 1 m aralıklı üçlü riperle tek geçişle 40 cm derinlikte tam alanda bir toprak işleme ile keçeleşme giderilir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 48

49 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 49

50 Bu riperlemeye dik yönde aynı ekipmanla cm derinlikte ikinci bir riperleme ile alt toprak işlemesi yapılır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 50

51 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 51

52 Sonrasında Hp gücüne sahip 4x4 lastik tekerlekli traktöre monteli ağır hizmet diskaro ile üst toprak işlemesi yapılarak arazi dikime hazır hale getirilir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 52

53 Ağır Hizmet Diskaro Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 53

54 2.eğim grubundaki (%30 a kadar)bu tarz alanlarda Hp gücündeki paletli traktöre arkadan bağlı 1 m aralıklı üçlü riperle eş yükseklik eğrilerine paralel olarak cm derinlikte tam alanda bir toprak işleme ile keçeleşme giderilir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 54

55 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 55

56 Bu riperleme sonrasında ise eş yükseklik eğrilerine paralel olarak cm derinlikte gradoniler oluşturacak şekilde toprak işlemesi yapılmaktadır. Gradonileri oluşturmak için Hp 4x4 traktöre monteli iki soklu riper pulluk kullanılmaktadır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 56

57 Kulaklı pulluk Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 57

58 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 58

59 Normal açık alanlarda 1.eğim grubunda ağır tekstürlü topraklarda Hp gücündeki paletli traktöre arkadan bağlı üçlü riperle cm derinlikte tam alanda bir toprak işleme yapılır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 59

60 Sonrasında Hp gücündeki 4x4 lastik tekerlekli traktöre monteli ağır hizmet diskaro ile üst toprak işlemesi yapılarak arazi dikime hazır hale getirilir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 60

61 Normal açık alanlarda 1.eğim grubunda (%0-20) hafif tekstürlü, kumlu ve geçirgen topraklarda alt ve üst toprak işlemelerini birleştirmek ve tek geçişle yapmak mümkün olabilmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 61

62 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 62

63 Bu amaçla, Hp gücündeki 4x4 lastik tekerlekli traktöre arkadan bağlı diskaro kombineli üçlü veya beşli riper kullanılarak işlem maliyetlerinde tasarruf sağlanabilmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 63

64 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 64

65 Normal açık alanlarda 2.eğim grubunda (%30 a kadar) eş yükselti eğrilerine paralel yönde gradoniler oluşturacak şekilde toprak işlemesi yapılmaktadır. Gradoniler arası mesafe genel olarak 3 m olmaktadır. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 65

66 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 66

67 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 67

68 Bunun için Hp gücündeki lastik tekerlekli 4x4 traktöre arkadan bağlı iki soklu pulluk ile, cm derinlikte ve şeritler halinde toprak işlemesiyle arazi dikime hazır hale getirilmektedir. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 68

69 Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 69

70 Kulaklı pulluk Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 70