ÖĞRETMENLİK VE ÖĞRETİM YETİŞKİNLER İÇİN OKUMA YAZMA ÖĞRETİCİLİĞİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ÖĞRETMENLİK VE ÖĞRETİM YETİŞKİNLER İÇİN OKUMA YAZMA ÖĞRETİCİLİĞİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2013 ANKARA

2 ÖNSÖZ Günümüzde mesleklerin değişimi, yeterliklerin de geniş tabanlı bilgilere, becerilere ve tavırlara dayalı olmasını ve programların buna göre geliştirilmesini zorunlu hâle getirmektedir. Programın geliştirilmesi sürecinde üniversiteler ile işbirliği yapılarak program çalışmalarına doğrudan katkıları sağlanmıştır. Programa ait belirlenen yeterlilikler öğretim programları ve modüllerin temel dayanağını ve içeriğini oluşturmuştur. Öğretmenlik ve Öğretim alanı öğretim programları, ulusal düzeyde standartlara uygun hazırlanarak, gelişmelere bağlı esnek ve sürekli güncellemeye uygun bir yapıda tasarlanmıştır. Programda Yetişkinler okuma yazma öğreticiliği ile bireyin yaşamı boyunca ona rehberlik edecek bilgi ve becerilere sahip olunması amaçlanmaktadır. 1

3 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... 1 YETİŞKİNLER İÇİN OKUMA YAZMA ÖĞRETİCİLİĞİ PROGRAMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR... 3 TANIM... 3 GİRİŞ KOŞULLARI... 3 İSTİHDAM ALANLARI... 3 EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI... 3 EĞİTİMCİLER... 3 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME... 3 BELGELENDİRME... 4 YATAY VE DİKEY GEÇİŞLER... 4 EĞİTİM SÜRESİ... 4 ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ... 4 İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR... 4 KURSİYER KAZANIMLARI... 4 EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİ... 4 MESLEKÎ GELİŞİM MODÜLLERİ... 5 MODÜL VE İÇERİKLERİ... 5 YETERLİK VE MODÜL TABLOSU... 6 YETİŞKİN OKUR YAZARLIĞI MODÜL BİLGİ SAYFASI

4 YETİŞKİNLER İÇİN OKUMA YAZMA ÖĞRETİCİLİĞİ PROGRAMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR ALAN : ÖĞRETMENLİK VE ÖĞRETİM MESLEK : MESLEK SEVİYESİ : TANIM Yetişkin eğitimi ve yetişkin okuma yazma öğretim programları hakkında bilgilendirme yapan, programa uygun öğretim süreçleri, materyallerin kullanımı, ders işleme, ölçme ve değerlendirmeye ilişkin bilgi ve becerileri kazandıran kişidir. GİRİŞ KOŞULLARI 1. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan alanları ile mezun oldukları yükseköğretim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin çizelgede yer alan sınıf öğretmenleri, 2. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ile okuma yazma alanında iş birliği yapan Bakanlıklarda görev yapan kadrolu öğretmenler, 3. Mesleğin gerektirdiği işleri ve yeterlikleri yapacak bedensel ve fiziksel özelliklere sahip olmak. İSTİHDAM ALANLARI 1. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan alanları ile mezun oldukları yükseköğretim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin çizelgede yer alan ve çalışmakta olan sınıf öğretmenleri, 2. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ile okuma yazma alanında iş birliği yapan Bakanlıklarda görev yapan kadrolu öğretmenleri kapsar. EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI 1. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı eğitim kurumlarında ve iş birliği yapılan kurumlarda eğitim verilmektedir, 2. Programın uygulanabilmesi için standart donanımlar sağlanmalıdır. EĞİTİMCİLER 1. Yetişkin okuma-yazma alanında yüksek lisans veya doktora programlarını yürüten akademisyenler, 2. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünde yetişkin okuma yazma program ve materyallerinin geliştirilmesinde görev alan öğretmenler, 3. Lisans ve lisans üstü düzeyde yetişkin okuma-yazma dersi alan öğretmenler görev almalıdır. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Çeşitli ölçme araçları kullanılarak; 1. Modüllerin sonunda bireylerin kazandığı yeterlikler ölçülecektir. 2. Ölçme sonuçları program sonunda değerlendirilecektir. 3. Eğitim kurumunda, kurumlarında kendi kendilerine yaptıkları tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilecektir. 3

5 BELGELENDİRME Bu programlarda yetişkinlere okuma-yazma öğretme yeterliliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Sertifika öğretim programı sürecinde bireylerin tamamladığı modüller, aldığı eğitimin tümü ve kazandıkları yetkinlikler belgelendirilir. Öğretim programının sonunda yetkinliklerini kazanan bireylerin aldığı belgeler mevzuat doğrultusunda sertifikada değerlendirilir. Yetişkin okuma-yazma öğretme yetkinliklerine sahip olanlar sertifika almaya hak kazanırlar ve bu programı verebilirler. YATAY VE DİKEY GEÇİŞLER Yetişkin okuma-yazma öğretme yeterlilikleri kazandırmak hedeflenmiştir ve devam edilen eğitimin sonunda yetişkin okuma yazma öğreticiliğini yürütme yeterliliklerine sahip olurlar. EĞİTİM SÜRESİ 1. Programının toplam eğitim süresi 40/32 saat olarak planlanmıştır. 2. Eğitim süresi, bireysel öğrenme için ayrılmış dağılımı, modüller ile ilgili açıklamalarda belirtildiği gibi uygulanır. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Modüler öğretime yönelik olarak bireysel öğrenme yöntem ve teknikleri uygulanır. 1. Eğitimciler bireylere rehberlik eder. 2. Bireyler kendi kendine öğrenmeye teşvik edilir. 3. Bireylerin aktif olması sağlanır. 4. Bireyler araştırmaya yönlendirilir. 5. Bireyler kendi kendilerini değerlendirebilir. 6. Bireylere yetişkin okuma-yazma öğretme yeterlilikleri kazandırmaya yönelik yöntem ve teknikler uygulanır. İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR Bireyler, programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, planlama konularında, çevredeki üniversiteler, sivil toplum örgütleri ile iş birliği yapılarak yönlendirilir. KURSİYER KAZANIMLARI Programın sonunda kursiyer; 1. Yetişkin okuma-yazma öğretme alanındaki temel bilgi ve becerileri kazanabilecektir. 2. Yetişkin okuma-yazma öğretme temel yeterliliklerine sahip olabilecektir. 3. Yetişkin eğitimi felsefesinin gerektirdiği yaklaşımları ve yetkinlikleri kazanabilecektir. 4. Yetişkin öğrenen merkezli öğrenme olanağı tanıyan kazanımlara sahip olabilecektir. EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİ Sertifika programında yer alan modüllerde öngörülen eğitim öğretim uygulamaları yapılır. 4

6 MESLEKÎ GELİŞİM MODÜLLERİ 1. Kursiyerin yaşam boyu kullanabileceği ve meslekî gelişmesine yararlı olabilecek, iyi ilişkiler kurabilme, öğrenmeyi öğrenme, bilgiye ulaşma, girişimcilik ve iş fikirleri üretme, işe uyum sağlama, kendini geliştirme ve problem çözme gibi bilgi ve becerilerin kazandırıldığı modüllerdir. 2. Bu modüller ile kursiyerlere ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. 3. Meslekî Gelişim modül tablosundan, çevrenin istihdam durumu, kursiyerlerin hazır bulunuşluk düzeyi göz önüne alınarak modüller seçilecek ve yeterlik tablosunda yer alan süreye ilave edilecektir. 4. Dördüncü seviye meslek elemanları, bütün Meslekî Gelişim modüllerini tamamlamış olacaklardır. 5. Meslekî gelişim modülleri programlardan bağımsız olarak da kullanılabilecektir. KAZANDIRILAN YETERLİKLER DERSİN MODÜLLERİ SÜRE Sağlıklı ve etkili iletişim kurmak ve sürdürmek Öğrenme ihtiyaçları doğrultusunda bilgi ve veri toplamak Uygulanabilir girişimci (iş ) fikirler üretmek Girişimci (iş)fikri geliştirmek ve planlamak İşletme kurma ve geliştirme ile ilgili faaliyetleri yürütmek İşçi sağlığı mevzuatına uymak ve iş güvenliği önlemlerini almak Çevreye karşı duyarlı olmak ve çevreyi korumak Kendini geliştirerek karşılaştığı problemleri çözmek İletişim 40/8 Bilgiye Ulaşma ve Veri Toplama 40/8 Girişimci Fikirler Üretme 40/8 Girişimci Fikri Geliştirme 40/8 İş Kurma ve Geliştirme 40/16 İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı 40/24 Çevre Koruma 40/8 Problem Çözme 40/8 MODÜL VE İÇERİKLERİ Öğrenme süresi her modül için toplam 40 saattir. Kazandırılacak yeterliğe bağlı olarak her modül 40/8, 40/16, 40/24, 40/32 ve 40/40 olabilir. Modüllerde önerilen bu süreler öğrenme faaliyetlerindeki teorik ve uygulamalı tüm içeriği kapsar. Modül içeriğindeki öğrenme faaliyetinin uygulanması imkânı olmadığında, diğer okullarla ve işletmelerle iş birliği çerçevesinde uygulamalar yapılabilir. Kursiyerin önceden kazandığı yeterlikleri tekrar alma zorunluluğu yoktur. Modül ve yeterlikler programdaki uygulama sırasına göre alınacaktır. Programda yer alan modül ve yeterliklerin uygulama sırası zümre kararı ile belirlenir. NOT: Yetişkinler İçin Okuma Yazma Öğreticiliği programı yeterlikler tablosu ve modülleri aşağıda verilmiştir. 5

7 YETERLİK VE MODÜL TABLOSU YETERLİKLER MODÜLLER SÜRE 1 Yetişkin okur yazarlığı yetkinliğine sahip olmak Yetişkin Okur Yazarlığı 40/32 TOPLAM 40/32 6

8 KODU : ALAN MODÜL SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ YETİŞKİN OKUR YAZARLIĞI MODÜL BİLGİ SAYFASI MODÜL BİLGİ SAYFASI : ÖĞRETMENLİK VE ÖĞRETİM : YETİŞKİN OKUR YAZARLIĞI : Bu modülde göstererek yaptırma, anlatım, soru-cevap, grup çalışması, tartışma, bireysel veya grup araştırmaları vb. yöntem ve teknikler kullanılabilir. GENEL AMAÇ : Kursiyer; bu modül ile gerekli ortam sağlandığında yetişkinlere uygun öğretim süreçleri, ders işleme, ölçmedeğerlendirme teknikleri ve formların doldurulmasına ilişkin bilgi ve becerileri kullanabilecektir. AMAÇLAR : Kursiyerler; 1. Yetişkinlere yönelik ülkemizde yürütülen okuma yazma faaliyetlerine ilişkin bilgi ve becerileri kullanabilecektir. 2. Yetişkin eğitimine ilişkin bilgi ve becerileri kullanabilecektir. 3. Öğrenme ve öğretme yaklaşımlarını kullanabilecektir. 4. Yetişkinler Okuma-yazma Öğretimi ve Temel Eğitim Programına ilişkin bilgi ve becerileri kullanabilecektir. 5. Yetişkin eğitimi okuma-yazma materyallerine ilişkin bilgi ve becerileri kullanabilecektir. 6. Ölçme-değerlendirme ilişkin bilgi ve becerileri kullanabilecektir. İÇERİK : A. YETİŞKİN OKUMA YAZMA FAALİYETLERİ 1. Millet Mektepleri ve okuma yazma seferberliği 2. Türk Silahlı Kuvvetleri okuma yazma çalışmaları 3. Fonksiyonel okuma yazma çalışmaları yıl okuma yazma seferberliği 5. 8 Eylül 1992 okuma yazma seferberliği 6. Ulusal Eğitime Destek Kampanyası 7. Ana-Kız Okuldayız Kampanyası B. YETİŞKİN EĞİTİMİ UYGULAMALARI 1. Yetişkin eğitiminin tanımı ve kapsamı 2. Örgün ve yetişkin eğitimi arasındaki farklılıklar 3. Dünya da ve Türkiye de yetişkin eğitiminin tarihsel gelişimi 4. Öğrenen birey olarak yetişkinlerin öğrenmeye ilişkin özellikleri 7

9 5. Yetişkin eğitiminin gerekliliği 6. Yetişkin eğitimi program özellikleri 7. Yetişkin eğitimi öğretim ilkeleri 8. Yetişkin eğitiminde öğrenme/öğretme etkinlikleri 9. Yetişkin eğitimcisinin sahip olması gereken özellikler 10. Yetişkin eğitimi yapan kurum ve kuruluşlar C. ÖĞRENME ve ÖĞRETME YAKLAŞIMLARI 1. Yapılandırıcılık a. Yapılandırmacı öğrenme kuramı b. Yapılandırmacı program tasarıları c. Yapılandırmacılığın öğretimsel uygulamaları 2. Probleme dayalı öğrenme a. Probleme dayalı öğrenme kuramı b. Probleme dayalı program tasarıları c. Probleme dayalı öğretimsel uygulamaları 3. İşbirliğine dayalı öğrenme a. İşbirliğine dayalı öğrenme kuramı b. İşbirliğine dayalı program tasarıları c. İşbirliğine dayalı öğretimsel uygulamaları 4. Etkin (Aktif)öğrenme a. Etkin öğrenmeye dayalı öğrenme kuramı b. Etkin öğrenmeye dayalı program tasarıları c. Etkin öğrenmeye dayalı öğretimsel uygulamaları 5. Tam öğrenme a. Tam öğrenmeye dayalı öğrenme kuramı b. Tam öğrenmeye dayalı program tasarıları c. Tam öğrenmeye dayalı öğretimsel uygulamaları D. YETİŞKİN OKUMA YAZMA ÖĞRETİM PROGRAMI 1. Yetişkinler Okuma-Yazma Öğretimi ve Temel Eğitim Programının gerekçesi, felsefesi, anlayışı 2. Yetişkinler Okuma-Yazma Öğretimi ve Temel Eğitim Programının ders alanları, amaçları, kazanımları E. YETİŞKİN EĞİTİMİ OKUMA-YAZMA MATERYALLERİ 1. Zamanın kullanımı, etkinliklerin yapılması, alternatif etkinliklerin üretilmesi 2. Bir ders uygulamasının planlaması 3. Örnek ders işlenmesi 4. Uygulamaya ilişkin uyarılar 5. Örnek dersin kursiyerlere uygulatılması 8

10 F. ÖLÇME-DEĞERLENDİRME 1. Derslerin işlenişi sürecinde doldurulan formların sonuçlarının değerlendirilmesinin öğretilmesi. 2. Yeni program ve kitapların etkin ve verimli kullanımı için alınması gereken önlemler 3. Yeni program ve kitaplar hakkında katılımcı görüşlerinin alınması 4. Bilgi ve deneyim paylaşımı, seminerin değerlendirmesi 9