Ekonomi Bülteni. 16 Ekim 2017, Sayı: 41. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Transkript

1 Ekonomi Bülteni 16 Ekim 17, Sayı: 1 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1

2 DenizBank Ekonomi Bülteni 16 Ekim 17 Yurt Dışı Gelişmeler ABD de Eylül de tüketici fiyatları yıllık %. artış kaydetti (Ağustos: %1.9). Böylece manşet enflasyon, üst üste üçüncü ayda da artarak son 5 ayın en yüksek seviyesine çıktı. Eylül ayında manşet TÜFE deki artış, Harvey ve Irma kasırgalarının da etkisiyle enerji fiyatlarının yıllık %1.1 artmasından kaynaklandı. Çekirdek TÜFE ise son 5 aydır %1.7 seviyesindeki seyrini sürdürüyor. Eylül ayında çekirdek enflasyona hizmet (barınma ve ulaşım) fiyatlarındaki artış yukarı yönlü etki yaparken, mal (araç ve giyim) fiyatlarındaki gerileme aşağı yönlü etki etti. Çekirdek TÜFE deki yatay seyir, Fed in faiz politikası için yakından takip ettiği ve yılbaşından bu yana kademeleri olarak gerileyerek Ağustos ta %1.3 e inen çekirdek PCE enflasyonunda Eylül ayında da yukarı yönlü bir hareket olmayabileceğini işaret ediyor. Eylül ayı TÜFE verisi, Eylül ayı Fed toplantı tutanaklarında yayınlanan üyelerin çekirdek enflasyondaki düşük geçici olmayabileceği endişelerini de destekliyor. Buna karşın, opsiyon fiyatlamaları Aralık ayında bir faiz artırımına daha işaret etmeye devam ediyor. Bloomberg anketine göre de Aralık toplantısında faiz artırma olasılığı %73. IMF global ekonomik görünüm raporunda 17 ve 18 yılı küresel büyüme tahminleri sırasıyla %3.6 ve % 3.7 ye,.1 puan yukarı yönlü revize etti. Raporda kısa vadede riskler genel olarak dengedeyken, gelişmiş ülkelerde parasal sıkılaşma, Çin de artan borçluluk oranı ve yaygınlaşan korumacılık akımı gibi nedenlerle büyümede orta vadeli risklerin aşağı yönlü olduğu ifade ediliyor. Global büyümedeki yukarı yönlü revizyonda, Euro Bölgesi, Japonya, Kanada ve başta Çin olmak üzere gelişmekte olan ülkelerde (Türkiye, Rusya, Brezilya) 17 ilk yarı büyümesinin beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi uluslararası ticaretin artması, tüketici güveninin yükselmesi etkili oldu. İlk yarıdaki güçlü büyümenin ardından 17 Türkiye büyüme tahmini de %.5 ten %5.1 e revize edildi (18: %3.5, +. puan). IMF nin, Türkiye için enflasyon tahmini ise 17 sonunda %1 ve 18 sonunda %9.5 ile yüksek seviyede bulunuyor. Çin de ithalat Eylül ayında hızlı artış gösterdi. Çin in ihracatı Eylül ayında önceki senenin aynı dönemine göre %1 olan beklentilerin altında %8.1 artış gösterdi. İthalat ise aynı dönemde %1.7 olan beklentilerin üzerinde %18.7 arttı. İthalattaki hızlı artışla dış ticaret fazlası Eylül ayında bir önceki ayki 1.9 milyar $ seviyesinden Mart 17 den bu yana en düşük seviyesi olan 8.5 milyar $ seviyesine geriledi. İthalattaki hızlı artışta geçen seneden gelen düşük baz etkisi, enerji fiyatlarındaki toparlanma ve emtia ithalatındaki artış etkili oldu. Emtia talebindeki artış Çin de ekonomik aktivitenin olumlu seyrinin devam ettiğine işaret ediyor. Küresel ekonomideki toparlamaya paralel Çin in ABD, Euro Bölgesi ve Japonya ya ihracatın artması da Çin büyümesine olumlu katkı yapıyor. IMF nin Ekim ayı küresel ekonomik görünüm raporunda 17 Çin ekonomisi büyüme oranı tahmini %6.6 dan %6.8 e, 18 için de %6. den %6.5 e revize edildi. ve IMF Büyüme Tahminleri (%) Brezilya Çin Çek Cum Macaristan Hindistan Polonya Rusya G. Afrika Türkiye Çin Dış Ticaret Yıllık Değişim ($ Cinsinden, %) İhracat (%) İthalat (%) Kaynak: IMF Kaynak: Reuters %18.7 %8.1

3 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Ödemeler Dengesi, Ağustos 17 Ağustos ta ödemeler dengesi aylık milyar $ ile Ekim 15 ten bu yana en düşük açığı verdi. 1 aylık cari açık Ağustos ta 37 milyar $ oldu (Ağustos 16: 3.3 milyar $). Ağustos ayında enerji ithalatı artmaya devam etti ve 1 aylık enerji açığı 8.8 milyar $ a yükseldi. Mart ayından bu yana cari açık üzerinde yukarı yönlü baskı yaratan 1 aylık net altın ithalatı Temmuz da 7.3 milyar $ dan Ağustos ta 7.9 milyar $ a yükseldi. Altın ve enerji dışı 1 aylık cari açık ise Temmuz da 1.8 milyar $ dan Ağustos ta. milyar $ a geriledi. Ağustos ta turizm gelirleri ise önceki yılın aynı dönemine göre %9 artarak 3. milyar $ oldu ve 1 aylık net turizm gelirleri Haziran da 15. milyar $ iken Ağustos ta 15.9 milyar $ a yükseldi. Finansman tarafında, Ağustos ayında hisse senetlerine 5 milyon $, devlet iç borçlanma senetlerine 1 milyar $ ve banka eurobondlarına 35 milyon $ giriş oldu. Böylece Ağustos ayında ülkeye toplamda. milyar $ portföy girişi gerçekleşti. Yılın ilk 8 ayında cari açığın finansmanı büyük ölçüde milyar $ (yıllık %95 artış) ile en yüksek seviyesine çıkan portföy yatırımları ile karşılandı. Yılın ilk 8 ayında ise doğrudan yatırım girişi önceki yılın aynı dönemine göre %13 azalarak.9 milyar $ seviyesinde gerçekleşti. Diğer yatırımlar (mevduat, kredi) kaleminde ise bankalar yılın ilk 8 ayında nette 3. milyar $ kredi ödemesi yaparken, özel sektör nette.8 milyar $ kredi kullanımı gerçekleştirdi. Rezerv varlıklar Ağustos ayında 3. milyar $ artış kaydetti. Yılın ilk 8 ayında ise rezerv varlıklar toplamda 1. milyar $ geriledi. Ağustos ta enerji ve altın ticaretindeki artış nedeniyle dış ticaret açığı artmaya devam ederken, turizm gelirlerindeki artışın etkisiyle 1 aylık cari açık bir önceki aya göre gerileyerek 37 milyar $ (GSYH ye oranı:%.) seviyesinde gerçekleşti. Enerji ve altın dışı cari açıktaki daralma ise kredi büyümesi ve ekonomik aktivitedeki artışın cari açık üzerindeki etkisinin sınırlı olduğunu gösteriyor. Eylül ayında enerji fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketle dış ticaret açığı artmaya devam edebilir. Diğer yandan turist sayısındaki artışın devam etmesiyle, turizm gelirlerinin cari açığa olumlu etkisinin sürmesi beklenebilir. OVP, cari açığın artmaya devam ederek yıl sonunda 39. milyar $ seviyesinde (GSYH ye oranı:%.6) gerçekleşmesini öngörüyor. Sanayi Üretimi, Ağustos 17 Ağustos ayında sanayi üretimi (takvim etkisinden arındırılmış) yıllık %5. artarak güçlü seyrini sürdürdü. Sanayi üretiminde yıllıklandırılmış ortalama büyüme Temmuz 16 dan bu yana en yüksek seviyeye, %3.5 e çıktı. Arındırılmamış sanayi üretimi de yıllık %3.8 artış kaydetti. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks önceki aya göre %.1 geriledi. Vergi teşviklerinin etkisiyle Mart ayından itibaren ivme kazanan dayanıklı tüketim malı üretiminde yıllık mevsimsellikten arındırılmış) %9.5 ile güçlü artışın devam ettiği görülüyor. Sermaye malı üretimi, düşük baz etkisiyle % 7.3 artarak sanayi üretimindeki artışa yukarı yönlü etki yapmaya devam ediyor. Yılın ilk 7 ayında yıllık ortalama %18 artan motorlu taşıt imalatı düşük baz etkisine rağmen yıllıkta %.9 sınırlı artış gösterdi. İç talebin göstergesi olan ana metal sanayi imalatı da %.1 daraldı. Teşviklerin etkili olduğu elektrikli teçhizat ve mobilya üretiminde ise güçlük artış devam ediyor. Temmuz-Ağustos ayında geçen yılki düşük bazın da etkisiyle yıllık %1 artan sanayi üretimi, büyümedeki güçlü seyrin üçüncü çeyrekte de devam ettiğine işaret ediyor. (Milyar $) Şubat Ekim 17 Cari Denge % 15% 1% 5% % -5% -1% -15% -% -5% Cari Denge (1 aylık kümülatif) Cari Denge (enerji ve altın hariç) Enerji Dengesi Sanayi Üretim Endeksi (Takvim Etkisinden Arındırılmış) Yıllıklandırılmış (1 ay hareketli ortalama) Yıllık Değişim %5. %3.5 3

4 H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni 16 Ekim 17 Finansal Göstergeler 5 Günlük Değ (%, $ Bazında) 1 Aylık Değ (%, $ Bazında) Emtia End. 1. Emtia End. Altın 1. Altın -. TL-Basket -1. TL-Basket -5.1 EURO/$.9 EURO/$ -. MSCI Türkiye MSCI Türkiye -1.8 MSCI EM ABD-S&P. 1.7 MSCI EM ABD-S&P Geçtiğimiz hafta TL de değer kaybı devam etti. Yerli hisse senetleri değer kazandı. USD Libor 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 1 ay (%) 5 1 Aylık USD Libor 6 Aylık USD Libor 3 3 Aylık USD Libor 1 Aylık USD Libor Aylık Libor Faizi (%) USD JPY EUR %1.36 %-. %-.38 Dolar libor hafif artış gösterirken, euro ve yen liborda yatay seyir devam ediyor. Endonezya-JCI Kore-Kospi Hindistan-Sensex Çin-Shangai TR- BIST1 Mac-Bux Rus-Micex Cz-Prague Pol-WIG Br-Bovespa Meks-Bolsa MSCI GOÜ Endeksi ($) Jp-Nikkei5 Ger-Dax Fr-Cac UK-FTSE 1 EU-DJ Stoxx 5 ABD-DJ Indus ABD-S&P G-7 Ortalama MSCI Global ($) Hisse Senedi Endeksleri Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 13=1) MSCI Türkiye Endeksi MSCI GOÜ Endeksi GOÜ hisse senetleri değer kazandı. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 1:3 itibarı ile güncellenmiştir.

5 Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni 16 Ekim 17 Finansal Göstergeler Politika Faiz Oranları (%) GLP Borç Verme Oranı Gösterge Tahvil Faiz Oranı Gecelik Borç Alma ve Borç Verme Faiz Koridoru MB Haftalık Repo Faizi MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi Ocak 13 Ocak 1 Ocak 15 Ocak 16 Ocak 17 GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX) 7 6 TR, BB+ Rus, BBB- Bra, BB Pol, A Ocak 13 Ocak 1 Ocak 15 Ocak 16 Ocak 17 TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11.9 seviyesinde. Gösterge tahvil getirisi %1.1 ye yükseldi. USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor) BRL -. - CZK 1 Aylık Değ (%) HUF Günlük Değ (%).1 KRW -.1 MXN PLN.1. RUB.8 TRY ZAR JPY - GBP 1.6 EURO GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=1) TL GOÜ Ortalaması Değerleniyor Değer Kaybediyor Euro ve GOÜ para birimleri dolara karşı değer kazandı. Emtia Endekslerinde Değişim (%) -.6 Tarım Aylık Değ (%).6 Tem. Maden 5 Günlük Değ (%) Değ. Maden..7 Enerji -.9 Top. Endeks Endişe (VIX) Endeksi 5 Oca 15 Tem 15 Oca 16 Tem 16 Oca 17 Tem 17 Emtia fiyatları artış kaydetti. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 1:3 itibarı ile güncellenmiştir. 5

6 DenizBank Ekonomi Bülteni 16 Ekim 17 Veri Akışı Haftalık Veri Takvimi Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem 16 Ekim Pazartesi Çin ÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül) :3 6.% % -- Orta Çin TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül) :3 1.6% % -- Orta Türkiye İşsizlik Oranı (Temmuz) 1: % -- Orta Türkiye Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi (Eylül) 11: b -- Yüksek 17 Ekim Salı İngiltere TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 11:3 3.% --.9% -- Orta Almanya ZEW Beklenti Endeksi (Ekim) 1: Orta Euro Bölgesi ZEW Beklenti Endeksi (Ekim) 1: Orta Euro Bölgesi TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül, Nihai) 1: 1.5% % 1.5% Orta ABD Kapasite Kullanım Oranı (Eylül) 16:15 76.% % -- Orta ABD Sanayi Üretimi (Aylık Değişim, %) (Eylül) 16:15.3% % -- Orta 18 Ekim Çarşamba İngiltere İşsizlik Oranı (Ağustos) 11:3.3% --.3% -- Orta ABD Yapı İzinleri (Aylık Değişim, %) (Eylül) 15:3-3.3% % 3.% Orta ABD Yapı İzinleri (Eylül) 15:3 13k -- 13k 17k Orta ABD Konut Başlangıçları (Aylık Değişim, %) (Eylül) 15:3.% % -- Orta ABD Konut Başlangıçları (Eylül) 15:3 118k k -- Orta ABD Fed Bej Kitap Raporu 1: Orta 19 Ekim Perşembe Çin Sanayi Üretimi (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 5: 6.% -- 6.% -- Orta Çin Perakende Satışlar (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 5: % % -- Orta Çin GSYH (Çeyreklik Değişim, %) (3. Çeyrek) 5: 1.7% % -- Yüksek Çin GSYH (Yıllık Değişim, %) (3. Çeyrek) 5: 6.8% % -- Yüksek ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları (1 Ekim) 15: k -- Orta Ekim Cuma ABD İkinci El Konut Satışları (Eylül) 17: 5.3m m -- Orta Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg den alınmıştır. 6