OCAK-EYLÜL 2017 DÖNEMİ TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRMESİ

Transkript

1 OCAK-EYLÜL 2017 DÖNEMİ TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRMESİ Türk İhracat Taşımalarında Yoğunluk Haritası

2 İHRACAT TAŞIMALARI Geçen yıl Ocak-Eylül toplamına bakıldığında 2016 yılında adet olan ihracat taşımalarımız 2017 Ocak-Eylül döneminde adet ile %8 büyüme sağlanmıştır. Ağustos ayında %9, Temmuz ayında ise %10 büyüme sağlanmıştı. İhracat taşımalarımızda en büyük paya sahip olan ve %17 büyüme sağladığımız Irak ı ihmal edecek olursak, İhracat taşımalarımızda %3 büyüme olduğu görülecektir. Eylül 2017 döneminde de bir önceki aylarda yaşanan büyüme eğiliminin devam ettiği görülmektedir. TÜRK ARAÇLARININ VARIŞ ÜLKELERİNE GÖRE İHRAÇ TAŞIMALARI (İLK 15 ÜLKE) GİTTİĞİ ÜLKE Değişim Ocak-Eylül'16 Ocak-Eylül'17 Değişim IRAK % % SURİYE % % ALMANYA % % İRAN % % İTALYA % % GÜRCİSTAN % % NAHÇIVAN % % ROMANYA % % AZERBAYCAN % % FRANSA % % TÜRKMENİSTAN % % BİRLEŞİK KRALLIK % % İSPANYA % % YUNANİSTAN % % BULGARİSTAN % % DİĞER ÜLKELER (50 Ülke) % % TOPLAM % % Nahçivan, Dilucu sınır kapısından yapılan çıkış sayılarını vermektedir. Bölgesel olarak baktığımızda ise; ilk 9 ay toplamında %14 büyüme ile en ciddi artışının olduğu bölge Ortadoğu olmaya devam etti. Ortadoğu ülkelerinde Körfez ülkelerinde ciddi düşüşler yaşansa da Irak ve İran a yapılan taşımaların artmasıyla Ortadoğu en önemli bölge olmaya devam etmektedir. Avrupa ya yaptığımız ihracat taşımalarında ise geçen son 2 ayda %4 olan artış eğilimi Ocak-Eylül toplamında %5 artış ile devam etmiştir. Doğu Avrupa ya olan taşımalarımız daha istikrarlı görünmektedir ve Slovenya da %100, Kosova da %20, Macaristan da %20, Sırbistan da %16 artışlar yaşanmıştır. Güney Avrupa ülkelerinde de artış eğilimleri görülüyor, Özellikle İspanya ya %22 ve Portekiz e %34 oranındaki artışlar dikkat çekmektedir. BDT ve Orta Asya ülkelerine bakıldığında; Geçen yıl Rusya krizinin yarattığı etkinin ilişkiler normale döndükten sonra BDT bölgesinde olumlu bir etki yaratmış olmasına rağmen Nahcivan taşımalarında yaşanan %36 düşüş ve Gürcistan taşımalarında yaşanan %8 düşüş genel olarak BDT bölgesinde düşüş olduğu izlenimi vermektedir. Gürcistan ve Azerbaycan-Nahcivan taşımalarında Yabancı araçların paylarının arttığı görülmektedir. Bu durumun bölgesel olarak bir artış eğrisine geçilememesinde önemli bir etkiye sahip olduğu söylenebilir. Bu sebeple geçen aylarda olduğu gibi Ocak-Eylül toplamında da bir önceki yıla göre %4 düşüş yaşanmaya devam etmiştir. Yabancı araçlar ise bu bölgelere yaptıkları taşımalarda %4 artış göstermektedirler. Türki Cumhuriyetlere ise %20 nin üzerinde artış ve Rusya ya olan taşımalarımızın gün geçtikçe daha istikrarlı bir seyre geçildiği görülmektedir. 1

3 İhracat Taşıma pazarı Ocak-Eylül 2017 döneminde de %79 Türk, %21 Yabancı oranında devam etmiştir. Yabancı araçlar toplamda %7 artış sağlamıştır. Türk araçlarının artış seyrinin %8 ile yabancı araçların değişimine göre daha fazla olduğu düşünüldüğünde ilerleyen dönemlerde Türk araçların paylarının artacağı yorumlanabilir. Genel toplamda ise %8 artış yaşanmıştır. İhracat Taşımalarında Irak Hariç tutulduğunda ise %71 Türk, %29 yabancı payı olduğu görülmektedir. Irak hariç bakıldığında Türk araçları %3 büyüme sağlamıştır. 2

4 İTHALAT TAŞIMALARI İTHAL TAŞIMALARDA TAŞITIN BAYRAĞINA GÖRE TÜRK-YABANCI PAZAR PAYLAŞIMI TAŞIT ÜLKESİ Oca-Eylül'16 Oca-Eylül'17 Değişim Pay TÜRKİYE % 63% TOPLAM YABANCI % 37% İthalat taşımalarında geçen yıla göre Ocak-Eylül 2017 döneminde Türk araçları %22 artış ile ~ ithalat taşıması gerçekleştirmişlerdir. Avrupa ülkelerinden yapılan ithalat taşımalarında geçen ay %5 olan eğilim Ocak-Eylül döneminde %22 artış olarak yaşanmıştır. İthalat pazarında bir önceki yıl %67 olan Türk payı bu yıl %63 olmuştur ve %37 Yabancı payı ile taşımaların gerçekleştirildiği görülmektedir. BDT ve Orta Asya ülkelerinden ithalat taşımalarındaki artış geçen ay %9 olmasına rağmen Ocak-Eylül döneminde %22 olarak görülmektedir. Ortadoğu ülkelerinden Nisan ayında %33 artış sağlanmıştı, bu oran Mart ayında %52 e, Mayıs ayında %73, Haziran ayında %94, Temmuz ayında %119, Ağustos ayında %135 ve Eylül ayında ise rekor yükseliş ile %141 oranında artış yaşanmıştır. Bu bölgeden yapılan ithalatımızda en büyük pay %235 artış ile Irak a aittir. Geçen yıl ilk 9 ayda Irak tan ~ olan ithalat taşımamız 2017 yılında ilk 9 ayda ~ adet taşımaya yükselmiştir. TUİK verilerine göre ise 2016 ilk 8 aylık toplamında Irak tan gerçekleştirdiğimiz ithalat değerimiz $ iken, 2017 aynı döneminde bu rakam $ olarak gerçekleşmiştir. Değer bazında %195 oranındaki artış taşımacılık oranıyla paralel artışların olduğunun kanıtıdır. TÜRK ARAÇLARININ YÜKLEME ÜLKELERİNE GÖRE İTHAL TAŞIMALARI YÜK ALINAN ÜLKE Oca-Eylül'16 Oca-Eylül'17 Değişim ALMANYA % IRAK % İTALYA % FRANSA % ROMANYA % YUNANİSTAN % POLONYA % İRAN % BULGARİSTAN % HOLLANDA % İSPANYA % TÜRKMENİSTAN % ÖZBEKİSTAN % BİRLEŞİK KRALLIK % MACARİSTAN % DİĞER ÜLKELER % TOPLAM % Türk araçlarının en çok yükleme yaptığı ülkelere baktığımızda Irak ın Almanya nın ardından 2. sırada yer aldığı ve önceki yıllara göre üst sıralara çıktığı görülmektedir. Bununla beraber; ithalat taşımalarımızda Türk araçlarının İran dan Türkiye ye yaptığı taşımaların %6 düşüş dikkat çekmektedir. Yabancı araçların ise İran dan Türkiye ye yaptıkları taşımalar %16 oranında artmıştır. Yabancı araçlar Türkiye ye yaptıkları taşımalarda toplamda ise %9 artış sağlamışlardır. 3

5 Transit Taşımalar Ülkemiz üzerinden yapılan transit taşımalarda Türk araçları geçen yıl Ocak-Eylül dönemine göre %19 artış ile ~ adet transit taşıma gerçekleştirdiler. Transit çıkışlarda yoğunlukla Irak ve İran a, ardından Gürcistan ve Azerbaycan a taşıma gerçekleştiriyoruz. İran plakalı araçlar ülkemizden aylık ~2.750 adet transit taşıma gerçekleştirdiler ve Ocak-Eylül toplamında ~ adet transit taşıma yaptılar. Geçen yılın aynı dönemine göre %8 artış sağlamışlardır. Romanya, Gürcistan ve Azerbaycan araçlarının transit geçişlerinde düşüş yaşandı. En yoğun artış sağlayan ülkeler arasında Almanya ve Ukrayna dikkat çekmektedir, Ukrayna taşıtları geçen yıl ilk 9 ayda 396 adet transit taşıma yapmış iken 2017 yılı aynı döneminde 820 adet transit taşıma ile %107 artış sağladılar. Almanya taşıtları da %42 artış ile adet ile ilk 9 ay toplamında ülkemiz üzerinden transit taşıma gerçekleştirmişlerdir. Boş Girişler TÜRKİYE'ye BOŞ GİRİŞ Yapan Araçlar Taşıt Ülkesi Ocak-Eylül'16 Ocak-Eylül'17 Değişim TÜRKİYE % YABANCI % GÜRCİSTAN % KKTC % BULGARİSTAN % MAKEDONYA % ROMANYA % IRAK % UKRAYNA % MOLDOVA % AZERBAYCAN % SIRBİSTAN % ARNAVUTLUK % RUSYA FEDERASYONU % YUNANİSTAN % LETONYA % POLONYA % İRAN % ALMANYA % DİĞER ÜLKELER % Genel Toplam % Türkiye ye Boş Giriş yapan araçlar incelendiğinde Yabancı araçlar ilk 9 ayda toplamda %5 artış ile adet giriş yapmışlardır. Ülkemize boş girip yük alan ülkelerin başında adet ile Gürcistan, adet ile KKTC ve adet ile Bulgaristan başta gelmektedir. Ülkemize ayda ~ araç boş giriş yapmaktadır. Aylık ortalama: ~2.000 adet Gürcistan, ~1.500 adet KKTC, ~1.400 adet Bulgaristan, ~800 adet Makedonya, ~700 adet Romanya, ~500 adet Ukrayna, ~450 adet Moldova ülkeleri başta olmak üzere boş giriş yapılmaktadır. İran plakalı araçlar geçen yıl ortalama ~550 adet boş giriş yaparken, bu oran aylık ~55 adet boş girişe kadar düşmüştür. 4