TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Çizgiler Yazılar Ölçek

Transkript

1 TEKNİK RESİM 2010 Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi

2 2/21 Çizgi Tipleri Kalın Sürekli Çizgi İnce Sürekli Çizgi Kesik Orta Çizgi Noktalıİnce Çizgi Serbest Elle Çizilen Çizgi Çizgi Çizerken Dikkat Edilecek Hususlar Çizgilerin Çakışmasında Öncelik Standart Yazı Tipleri ve Norm Yazı Uygulamaları Norm Yazı Örnekleri Çizim Ölçeği Çerçeve ve Antet

3 3/21 Çizgi Tipleri Teknik resim, belirlenmiş çeşitli çizgilerden oluşur. Farklı özelliklerdeki ve kalınlıklardaki bu çizgilere standart çizgiler denir.

4 4/21 Kalın Sürekli Çizgi Teknik resim çizimlerinde görünen kenarları ve parçaların dış çevrelerini ifade eder. (0,7mm 2B uçla çizilecek.) Çizgiler düzgün, sürekli aynı kalınlıkta, net ve köşeleri keskin olmalıdır.

5 5/21 İnce Sürekli Çizgi Yardımcı çizgilerdir. (0,35 mm H uçla çizilecek.) Keskin olmayan kenarlar, ölçüler, taramalar ve kılavuz çizgileri için kullanılırlar.

6 6/21 Kesik Orta Çizgi Cismin içinde bulunan ayrıtların ve bakış yönünden görülemeyen gizli detayların çiziminde kullanılırlar. (Hidden lines) 0,5 mm HB uçla çizilecek.

7 7/21 Noktalıİnce Çizgi Bir dairenin veya yayın merkezini, silindirin boyuna eksenini, dairesel kesite sahip parçaların simetri eksenini ifade eder. Ayrıca parçanın yörüngesini, hareket yolunu ve taksimatını gösterir. 0,35 mm H uçla çizilecek. Eksen çizgisi Merkez çizgisi Eksen çizgisi İki kesikli çizgi

8 8/21 Serbest Elle Çizilen Çizgi Görünüş veya kesitleri sınırlayan çizgilerdir. 0,35 mm H uçla çizilecek.

9 9/21 Çizgi Çizerken Dikkat Edilecek Hususlar Çizilecek çizginin tipine uygun kalem seçilmelidir. Çizgiler başından sonuna kadar sabit kalınlıkta ve koyulukta olmalıdır. Bunun için kaleme belirli bir baskı uygulanırken aynı zamanda parmaklar arasında hafifçe çevrilmelidir.

10 10/21 Çizgi Çizerken Dikkat Edilecek Hususlar Başlangıç ve bitiş noktaları net olarak belli olmalıdır. Çizgi boyunca kesinti ve silinti olmamalıdır. Kesik ve noktalı çizgilerin kesiştikleri yerlerde çizgiler köşelerde birleşmelidir. Çizim kağıdı mutlaka temiz tutulmalıdır.

11 11/21 Çizgi Çizerken Dikkat Edilecek Hususlar

12 12/21 Çizgilerin Çakışmasında Öncelik Görünen sürekli çizgi ile gizli kesik çizgi çakıştığında, öncelik sürekli çizginindir. Gizli çizgi ile eksen çizgisi çakıştığında öncelik gizli çizginindir.

13 13/21 Standart Yazı Tipleri ve Norm Yazı Uygulamaları Teknik resimde yazılar resmi açıklayıcı bir anlam taşırlar. Teknik resim yazılarında okumayı güçleştirecek her türlü ayrıntıdan ve süslemeden kaçınmalıdır. Yazılar sade ve düzgün, harfler birbirleriyle aynı büyüklükte olmalıdır. Yazı yüksekliği resme uygun olarak seçilir. Kelimeler arasında 1,5 harf kadar boşluk bırakılır. TS 88 e göre standart norm yazılar dik yazı ve eğik yazı olmak üzere iki çeşittir. İnşaat ve mimari teknik resminde dik yazı kullanılır.

14 14/21 Norm Yazı Örnekleri Yazışablonlarındaki norm yazı tipi (Arial) A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P Q R S Ş T U Ü V W X Y Z a b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n o ö p q r s ş t u ü v w x y z ( ) [ ] { } + x / =! % & ISO standardında daha dar bir norm yazı tipi (Isocpeur) A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P Q R S Ş T U Ü V W X Y Z a b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n o ö p q r s ş t u ü v w x y z ( ) [ ] { } + x / =! % &

15 15/21 Çizim Ölçeği Teknik resmi çizilen cisimlerin bazıları çok büyük, bazıları ise çok küçük boyutlu olabilir. Bu nedenle büyük boyutlu cisimlerin resimleri küçültülerek, küçük boyutlu cisimlerin resimleri ise büyültülerek çizilir. ÖLÇEK = ÇİZİM ÖLÇÜSÜ / CİSMİN GERÇEK ÖLÇÜSÜ Gerçek ölçek: Cismin resmi gerçek ölçülerinde çizilir. (1:1) Küçültme ölçeği: Büyük cisimlerin küçültülerek çizildiği ölçek çeşididir. Yapılar büyük olduğu için inşaat teknik resminde genellikle küçültme ölçeği kullanılır. ( 1:20, 1:50, 1:100 gibi) Büyültme ölçeği: Çok küçük cisimler ise büyültülerek çizilir. (2:1, 10:1 gibi)

16 16/21 Çizim Ölçeği Çizimlerde kolaylık sağlamak için ölçekli cetveller kullanılabilir. Bunlar olmadığı taktirde uzunluklar hesaplama ile bulunur. Bilgisayar ortamında yapılan çizimlerde ise cisimler gerçek boyutlarında çizilir, daha sonra istenilen ölçekte çıktı alınır.

17 17/21 Çerçeve ve Antet Bütün teknik resim yapraklarında mutlaka uygun ölçülerde bir çerçeve ve antet (başlık) bulunmalıdır. Antet, çizim kağıdının altına ve sağa yanaşık olarak yerleştirilir. Antette aşağıdaki bilgiler bulunur: Şirket veya kurum adı Çizimin adı Çizimin numarası Ölçek Çizen kişinin adı Kontrol eden ve onaylayan kişilerin adları Çizim tarihi Gerek duyulan diğer bilgiler

18 18/21 Çerçeve ve Antet Çeşitli antet örnekleri aşağıda gösterilmiştir:

19 19/21 Çerçeve ve Antet Bu derste A4 resim kağıdı kullanılacaktır. (210 x 297mm) Bu kağıda 195mm x 282mm ölçülerinde çerçeve çizilecektir. Çerçeve ve antet 0,5 mm HB uçla çizilecek, yazıları da aynı kalemle yazılacaktır. Antetin dış ölçüleri 195mm x 12mm olup şu şekilde olacaktır:

20 20/21 Çerçeve ve Antet Yatay pafta görünüşü

21 21/21 Çerçeve ve Antet Dikey pafta görünüşü