Bağış 2: Türkiye'nin kadavradan organ nakli programı, gerçek bir seçenek?

Transkript

1 Technical Assistance for Alignment in Organ Donation- EuropeAid/131052/D/SER/TR Bağış 2: Türkiye'nin kadavradan organ nakli programı, gerçek bir seçenek? Uzm.Dr. Edip GÖNÜLLÜ

2 Organ donörü Canlı Bağış Kadavradan bağış Beyin Ölümü Donör Kardiyak Ölüm sonrası donör Maastricht I-II (kontrolsüz) Maastricht III (kontrollü)

3 Spain Turkey

4 Spain Turkey

5 From Turkish Health Ministry Türkiye de beyin ölümü aktivitesi

6 4 ülkede Karşılaştırma organ nakli aktivitesi Ülke İspanya Türkiye İsrail Tunus Nüfus Yıllık Kadavradan Bağış Donörü(DBD +DCD) Sirkülatuvar ölümden sonra bağış N pmp N pmp N pmp N pmp , , ,4 No No No no Çoklu Organ donörü ,1 No No international donation and transplantation activity, from Global Observatory on D& T (Newsletter Transplant of the Council of Europe 2013)

7 Canlı bağış ve Kadavradan bağış Ülke İspanya Türkiye Nüfüs 46,8 74,5 Toplam böbrek tx % (Canlı Bağış/Kadavradan bağış) ,9 Toplam karaciğer tx % (Canlı Bağış/ Kadavradan bağış) international donation and transplantation activity, from Global Observatory on D& T (Newsletter Transplant of the Council of Europe 2013)

8 Hedeflerin Standartı BEYİN ÖLÜMÜ İLE İLGİLİ YÜZDE Değerlendirilen Hastane Mükemmel Standartlar Tıbbi Kontrendikasyonlar 20% Organ nakli koordinasyon ekibi ile ilişkin olmayan BÖ 0% Yönetim Sorunları <3% Aile ret 10% ALL HOSPITALS HOSPITALS with NEUROSURGICAL UNIT HOSPITALS without Adli ret <1% NEUROSURGICAL UNIT Uygun olmayan alıcı <1% Organizasyon sorunları % BD/HOSPITAL Deaths Mevcut Donörler (Gerçek Donör/ BÖ) % BD/CCU Deaths GERÇEK DONÖR (GD), DİĞER HASTANE VE YBÜ PARAMETRELER İLGİLİ Değerlendirilen Hastane <1% >65% Mükemmel Standartlar GD/ Hastanede 100 yatak >3,2% AD/ YB da 100 yatak >75% AD/ Hastane mortalitesi ~2,5% AD/ YB Mortalitesi ~10%

9 Sorunların nerede olduğunu nasıl tespit edelim? Yoğun bakım ünitesinde her ölü kişiden tıbbi kayıtları retrospektif analizleri* YOĞUM BAKIM ÜNİTESİ MORTALITE Organ Nakli Koordinasyon Ekibine sevk BEYİN ÖLÜMLERİ Potansiyel donör kaybı nedenleri DONÖR *Units with ventilation facilities and admitting patients for more than 12 hours

10 Ciddi Beyin Hasarlı Hasta Medikal Kontraendikasiyon lar olmadan Beyin ölümü mümkün Medikal Kontraendikasiyon lar olmadan beyin ölümü onaylanmış Bağış Potansiyeli Beyin ölümü mümkün Tanımlama Değerlendirme Onaylama ve beyin ölümünün yasal deklarasyonu Organ bağışı izini Organ alımı Efektif (geçek) Bağışçı Etkenlik Bakım Geliştirilecek Alanlar Tanımlayamama/ Sevk edememe Medikal Kontraendikasiyonlar Beyin Ölümü tanısının tamamlanamaması Organ Bağışı reddi / Otopsi reddi (gerekirse) Bakım Problemleri

11 Beyin ölümünden sonra Bağışı süreci YBÜ dışında tespit YBÜ de tespit Değerlendirme Beyin Ölümü tespiti Onayının alınması Bakım 2 3 YBÜ dışında potansiyel donör tespiti YBÜ de potansiyel donör bakımı Organ nakli için onayının alınması

12 ICD-9 Beyin ölümü nedenleri temsil eden kodları ICD-9 CODE ICD-9 CODE Kafa Travması 800 Kafa Kubbesi Kırığı 801 Kafa kaidesinin kırığı 803 Diğer ve vasıfsız kafatası kırıkları 804 Kafatası veya yüz kemiklerini içeren çoklu kırıklar 850 Serebral Kontüzyon 851 Serebral Laserasyon ve kontüzyon Serebrovasküler Hastalıklar 430 Subaraknoid hemoraji 431 Intraserebral hemoraji 432 Diğer ve tanısız türde intra kranial hemoraji 433 Preserebral Arterlerde oklüzyon 434 Serebral Arterlerde Oklüzyon 436 İnme (hemoraji ya da enfarktüs olarak tanımlanmamış) 852 Subaraknoid, subdural ve ekstradural kanamayı takiben hasar Beyin Neoplazmı 191 Beyin malign neoplazmı 853 Diğer ve belirsiz intrakraniyal kanamayı takiben hasar 854 Diğer ve tanısız türde Intrakraniyal hasar Seçilmiş ICD-9 Kodlarıyla YBÜ ölümleri Seçilmiş ICD-9 Kodlarıyla Hastane ölümleri 192 Diğer ve Sinir sisteminin belirtilmemiş bölümlerinin malign neoplazmı 225 Beyin ve sinir sisteminin diğer bölümlerinin benign neoplazmı Beyin Anoksisi Anoksik beyin hasarı Cuende N et al. Med Intensiva 2004; 28 (1) :1-10

13 Olası Donörlerin Tanımlanması ve YBÜ ye Sevki Seçilmiş Kodlar ile Hastane Ölümleri Populasyon başına seçilmilş kodlarla hastane ölümleri? Hayır? Evet Yüksek % Nöroşirurji Yatak doluluk oranı Populasyon başına YBÜ yatak sayısı? Hayır? Evet +beds Higher % 26%? Evet Yüksek % Seçilmiş Kodlarla YBÜ Ölümleri Stroke Unit

14 İşbirliği Nörokritik Hastaların tedavisinin optimize edilmesi için bir anahtardır. Hastane programı nörokritik hastaların tedavisini optimize etmek için hedeflenmektedir. Potansiyel donörleri tespit etmesi ve YBÜ ne sevk etmesi Organ Nakli Koordinatörünü bilgilendirmesi (YBÜ temsilcisi değilse) Nörokritik hastaları YBÜ sine sevk etme kriterleri, GCS seviyesi belirterek (ej. 8), yaşı ne olursa olsun, KOMORBİDİTE VE PROGNOZ Hastalarla ilgili tüm kararlar / nörokritik hastalar için yoğun bakım ile ortak karar veriliyor. Organ nakli ve organ bağışına ilişkin ortak tutum ve uygulamaları teşvik etmek için işbirliği Tasarım, uygulama ve bakım programına YB da olan tüm ciddi beyin hasarı olan hastaları dahil edin

15 Türkiye de aile ret oranları 77% FR 25% FR

16 İspanya da aile ret oranları 20% ,9%

17 Aile yaklaşım geliştirilmesi KÜLTÜR (Profesyoneller için) Beyin ölümü ölümdür. Yaşamın son bakımın parçası olarak organ nakli Kötü haberi verme becerileri

18 Eve götürmek için fikirler Türkiye de şu anda işleyen organ nakli programı var ANCAK Canlı vericiden bağışa dayanmaktadır. Hedefimiz kadavradan donör havuzunun arttırılmasıdır: Değişim iki unsur tarafından desteklenmektedir: Aile ret oranının azaltılması Beyin ölümü tespitinin artırılması Kadavradan organ bağışı ve organ nakli artırmak için yerel sorunlarının tespit etmesi ve aktif planın hazırlanması zorunludur.