1.Hafta. Arş. Gör.Canan SOLA

Transkript

1 1.Hafta Arş. Gör.Canan SOLA

2 GÜNDEM Ölçme Değerlendirme Eğitsel Değerlendirme Tıbbi Tanılama ve Eğitsel Tanılama Modelleri Eğitsel Tanılama Süreci Arş.Gör.Dr.Canan SOLA

3 DERSİN İLK ETKİNLİĞİ 4 Yaşında normal gelişim gösteren bir erkek çocuk için performans yazınız Arş.Gör.Dr.Canan SOLA

4 Arş.Gör.Dr.Canan SOLA Ölçme Nedir?

5 DEĞERLENDİRME Ölçümlerden bir anlam çıkarmak ve ölçülen nesneler hakkında bir anlam çıkarmak ve ölçülen nesneler hakkında bir değer yargısına ulaşmaktır. Arş.Gör.Dr.Canan SOLA

6 Bebek 3100 gr, 51 cm doğmuştur.

7 Yasemin 3 yaşında, sözcük dağarcığı 10 kelimedir.

8 Ölçme Sürecinin Aşamaları Ölçülecek değişkenin tanımlanması Uygun ölçme aracının belirlenmesi ve uygulanması Ölçme sonucunun elde edilmesi Değerlendirmenin yapılması Arş.Gör.Dr.Canan SOLA

9 Ölçme ve Değerlendirme Arasındaki Farklar Ölçme Değerlendirmeyi kapsamaz Değerlendirmeye gerek yoktur Ölçme özelliğin miktarını belirler Ölçmeyi kapsar Değerlendirme Ölçmeye gerek vardır Miktarın yeterli olup olmadığını amaca uygun olup olmadığı belirlenir Değerlendirmeden önce gelen bir işlemdir. Gözlem yapılır Ölçmeden sonra değerlendirmeye geçilir Karşılaştırma, yorum ve yargı vardır Basittir Karmaşıktır

10 DEĞERLENDİRMEDE TEMEL İLKELER Amaçlar İlkesi Devamlılık İlkesi Genişlik-Kapsamlılık İlkesi Kendi-kendini değerlendirme ilkesi Bütünlük ilkesi Ölçme araçlarında çeşitlilik ilkesi İşbirliği ilkesi Planlama ilkesi Bireysel farklılıklar ilkesi

11 ÖZEL EĞİTİMDE DEĞERLENDİRME NEDİR?

12 ÖZEL EĞİTİMDE DEĞERLENDİRME NEDİR? Bireylerin akademik, davranışsal ya da fiziksel özelliklerini belirlemek ve bu özelliklere göre kararlar vermek amacıyla veri toplama sürecidir.

13 EĞİTSEL DEĞERLENDİRME Yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin eğitsel değerlendirilmesi; özel hizmetlerin sunumuna ilişkin olarak yasal ve eğitsel kararlar vermek için yararlanılacak eğitim açısından önemli bilgilerin sistematik olarak derlenmesi sürecidir. (James A. McLoughlin, Rena B. Lewis)

14 EĞİTSEL DEĞERLENDİRME Günümüzdeki eğitsel değerlendirme yetersizliğe sahip her öğrencinin bireysel gereksinimine göre biçimlendirilir. Değerlendirme verileri, özel gereksinimli öğrencilerle ilgili hukuksal ve eğitsel nitelikli kararların verilmesinde kullanılır. Öğretim hedefleri gibi eğitsel açıdan geçerli bilgileri tanımlar.

15 EĞİTSEL DEĞERLENDİRME Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2006) nde ise «Eğitsel Değerlendirme ve tanılamanın İlkeleri» başlığı altında ilkeler açıklanmıştır: Eğitsel değerlendirme ve tanılama erken yaşta yapılır. Eğitsel değerlendirme ve tanılama, bireyin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri ile eğitim ihtiyaçları birlikte değerlendirilerek yapılır. Eğitsel değerlendirme ve tanılama; fiziksel, sosyal ve psikolojik bakımdan birey için en uygun ortamda yapılır.

16 EĞİTSEL DEĞERLENDİRME Eğitsel değerlendirme ve tanılama, bireyin yetersizliğine göre birden fazla yöntem ve teknik ile uygun ölçme araçları kullanılarak yapılır. Eğitsel değerlendirme ve tanılama, bireyin eğitim ihtiyacı ve gelişimi dikkate alınarak gerektiğinde tekrarlanır. Eğitsel değerlendirme ve tanılamada, bireyin öğrenme ortamları ile yeterli ve yetersi olduğu yönler birlikte değerlendirilir.

17 EĞİTSEL DEĞERLENDİRME Eğitsel değerlendirme aynı zamanda öğrencinin öğrenme güçlüklerinin anlaşılması amacıyla sürdürülen disiplinler arası çabanın bir parçasıdır; dil-konuşma klinik uzmanları ve fizik tedavi uzmanları rehber öğretmen Psikolog Özel eğitim öğretmeni gibi başka profesyonellerin çabaları ile ortaklaşa yürütülür.

18 EĞİTSEL DEĞERLENDİRME Eğitsel değerlendirme genel eğitim müfredatının niteliklerini ve o müfredat çerçevesinde yeterlik tayin etmek için yararlanılan stratejileri göz önünde bulundurur. Öğrencinin sorulara ve görevlere verdiği tepkilerin yanı sıra öğrenme ortamı da değerlendirilir. Ölçümlemede sadece standartlaştırılmış testler değil, çeşitli yöntemler kullanılır.

19 EĞİTSEL DEĞERLENDİRME (Devam) Değerlendirmenin tipik karakteristiği ekip yaklaşımıdır ve özel eğitimci bu ekibin önemli bir üyesidir. Öğretim programları sürekli değerlendirilir ve izlenir.

20 EĞİTSEL DEĞERLENDİRME (Devam) Okul öncesi çocuklarının ölçümleme/değerlendirme gereksinmelerini ya da daha büyük yaştaki öğrencilerin ve yetişkinlerin geçiş dönemi ve kariyer/meslek konusundaki gereksinimlerini karşılayacak yöntemler olmalıdır. Akademik, dil ve diğer beceri alanlarının ölçümlenmesi için sürekli olarak yeni testler ve yöntemler geliştirilmektedir.

21 EĞİTSEL DEĞERLENDİRMENİN KULLANILIŞ AMAÇLARI Gönderme öncesi süreç Tarama ve gönderme amacıyla değerlendirme Tanılama ve yerleştirme amacıyla değerlendirme Özel eğitime uygunluğunu belirleme amacıyla değerlendirme Eğitsel programı planlama amacıyla değerlendirme Öğrencilerin ilerlemelerini izlemek amacıyla değerlendirme Öğretim programının değerlendirilmesi

22 TARAMA TANILAMA

23 Tanılama Modelleri Tıbbi Tanılama Tıbbi verilerin ve psikometrik ölçümlerin esas alındığı tanılama modelidir. Eğitsel Tanılama Tıbbi ve psikometrik verilerin toplanmasına ek olarak çocuğun eğitim gereksinimlerinin belirlenmesine hizmet eden tanılama modelidir.

24 Tanılama Modelleri TIBBİ TANILAMA EĞİTSEL TANILAMA SORUN sadece BİREYDEN kaynaklanıyor. Bireyi düzeltmeye yönelik. Zedelenme-sapma ile ilgilenir. Zedelenmenin nedeni, oluşu, derecesi üzerinde durur. Özel okul, yatılı okul, ayrı ortam. Okullarda, sınıflarda benzer kümeler oluşur. Eğitsel önlemler doğrudan yardımcı olmuyor. SORUN hem BİREYDEN hem de ÇEVREDEN kaynaklanıyor. Hem bireyi hem de çevreyi düzeltmeye yönelik. Yetersizlik ve engelle ilgilenir. Yetersizliği birey üzerindeki olumsuz etkisi üzerinde durur. Çevre düzenlemesi, uygun ortam. Bireyin özelliğine uygun programlar. Eğitsel önlemler doğrudan hizmet ediyor.

25 GÖNDERME ÖNCESİ SÜREÇ Öğrenciyi Rehberlik Araştırma Merkezleri (RAM) ne ayrıntılı değerlendirme için göndermeden önce çeşitli uyarlamaların yapılması ve öğrencinin gözlenmesi süreci.

26 TARAMA/GÖNDERME Daha ayrıntılı tanılamaya ve değerlendirmeye yönlendirilecek çocukları belirlemek için yapılan özet bir değerlendirme çalışması Erken sağaltım Erken çocuklukta özel eğitim Sağlık sistemleri 26

27 TANILAMA (TEŞHİS) Bireyin fiziksel ya da gelişimsel problemlerinin yapısını ve anlamını öğrenmek için bir ya da daha çok gelişim alanında ayrıntılı bir değerlendirmeye yer vermek. 27

28 ÖZEL EĞİTİME UYGUNLUĞUNU BELİRLEME Bireyin hangi yetersizlik türüne sahip olduğu, özel eğitime gereksinimi olup olmadığı değerlendirilir. Bu süreç sonunda alınan kararlar neler olabilir?

29 EĞİTSEL PROGRAMI PLANLAMA BEP in geliştirilebilmesi için bireyin işlevde bulunma düzeyinin, performansının ayrıntılı olarak değerlendirilmesi sürecidir.

30 ÖĞRENCİLERİN İLERLEMELERİNİ İZLEMEK Özel gereksinimli bireye uygulanan programın, birey üzerindeki etkilerini izlemek ve programda olabilecek aksaklıkları belirlemek amacıyla yapılan değerlendirmedir.

31 ÖĞRETİM PROGRAMINI DEĞERLENDİRMEK Birey için belirlenen hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığı, ne kadarına ulaşıldığını belirlemek amacıyla yapılan değerlendirmedir.

32 DEĞERLENDİRME SÜRECİNE KATILANLAR Özel eğitim öğretmeni Sınıf öğretmeni Anne-baba Okul destek personeli Tıbbi personel Fizyoterapist Konuşma terapisti 32

33 Eğitsel değerlendirme sürecini şematize ediniz