Ekonomi Bülteni. 30 Ekim 2017, Sayı: 42. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Transkript

1 Ekonomi Bülteni, Sayı: 42 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1

2 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler Avrupa Merkez Bankası (ECB), Ekim toplantısında faiz oranlarını değiştirmedi. Varlık alım programının 2018 de nasıl devam edeceği açıklandı. ECB politika faizini %0, borç verme oranını %0.25 ve mevduat oranını -%0.40 seviyesinde bıraktı. Varlık alım miktarı aylık 60 milyar olarak bırakılırken, 2017 yılı sonuna kadar 60 milyar seviyesinde devam etmesine karar verildi. Varlık alım miktarı Ocak 2018 den itibaren ise 30 milyar Euro ya inecek ve bu seviyede Eylül 2018 e kadar devam edecek. Varlık alım programının enflasyonda ECB hedefi ile tutarlı ve sürekli bir iyileşme gerçekleşene kadar devam edeceği, ekonomik görünümün bozulması veya finansal koşulların enflasyon hedefi ile tutarsız hale gelmesi durumunda varlık alım programının miktarının artırılabileceği ve/veya vadesinin uzatılabileceği ifade ediliyor. Draghi toplantıda kararların oldukça olumlu finansal koşulları korumak için alındığını belirtti. Enflasyonun kalıcı bir şekilde %2 civarındaki ECB hedefine ulaşması için destekleyici para politikasının devam etmesi gerektiğini vurguladı. Ekim ayı toplantısı kararlarının oybirliği ile alınmadığı belirtildi varlık alım programı planı piyasa beklentisine paralel şekilde açıklandı. Kararın oybirliği ile alınmamış olması önümüzdeki dönemde ECB yetkililerinden para politikasına dair çeşitli açıklamalar gelme olasılığını artıyor. Fakat Draghi nin olumlu ekonomik gelişmelere ve finansal koşullara rağmen enflasyonun hedefe ulaşması için oldukça destekleyici para politikasının devam edeceğine vurgusu Euro Bölgesi nde faizlerin oldukça daha uzun süre mevcut seviyelerinde devam edeceğine işaret ediyor. Enflasyonun 2020 ye kadar hedefin altında kalacağı beklentisi 2020 den önce ECB nin faiz artırması ve bilanço küçültme operasyonlarına başlaması beklentilerinin oldukça düşük seyretmesine neden oluyor. ABD ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde %3.0 büyüdü (Beklenti %2.6, 2.çeyrek: %3.1). Üçüncü çeyrekte büyümeye, kişisel tüketim harcamalarındaki artış %1.6, özel yatırım harcamalarındaki artış %1 ve net ihracattaki artış %0.4 artış yaptı. Üçüncü çeyrekte kişisel tüketim harcamaları %2.4 artarken (2.çeyrek: %3.3), bu artışta dayanıklı tüketim malı harcamalarındaki %8.3 lük artış etkili oldu. Özel yatırım harcamalarındaki % 6 lık kuvvetli artışı ise konut dışı yatırımlar destekledi. Diğer yandan konut yatırımları ikinci çeyrekteki %7.3 lük daralmanın ardından 3.çeyrekte de %6 azaldı. Üçüncü çeyrekte Harvey ve Irma kasırgalarına rağmen beklentilerin üzerinde büyüme, Fed in son toplantısında %2.2 den %2.4 e revize ettiği büyüme tahmini ile uyumlu ve Aralık ayında üçüncü faiz artırımı beklentilerini destekliyor. PMI verileri Euro Bölgesi nde ekonomik aktivitede olumlu seyrin 4. çeyreğin başında da devam ettiğine işaret ediyor. Ekim ayında PMI imalat endeksi yeni siparişler ve istihdamdaki artışla 2011 den bu yana en yüksek seviyesi olan 58.6 ya yükseldi. Hizmet PMI endeksi ise üretimdeki artışın hafif yavaşlamasıyla Eylül ayına göre geriledi (54.9); ancak sektördeki ekonomik aktivitenin arttığına işaret etmeye devam ediyor. PMI anketinde dikkat çeken başka bir diğer unsur çıktı fiyatlarının üst üste 3 aydır artmaya devam etmesi ve enflasyonun 2011 den bu yana en yüksek seviyeye yükselmesi. PMI verilerinin işaret ettiği iç ve dış talepteki artış ve fiyatlardaki yukarı yönlü baskı, Euro daki güçlenmeye rağmen dördüncü çeyrekte ekonomik aktivitede pozitif seyrin devam edebileceğine ve enflasyonda yukarı yönlü hareket görülebileceğine işaret ediyor. 2

3 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler TCMB Faiz Kararı, Ekim 2017 Merkez Bankası (MB) Eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında beklentilere paralel faiz oranlarında değişiklik yapmadı. Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale, gecelik borç verme ve borçlanma oranlarını değiştirmeyerek sırasıyla %8, %9.25 ve %7.25 te sabit tuttu. Geç Likidite Penceresi (GLP) borç verme faiz oranı %12.25, geç likidite borçlanma faizi ise %0 düzeyinde sabit tuttu. Bir sonraki PPK toplantısı 14 Aralık 2017 tarihinde yapılacak. TCMB iç talepteki iyileşme ile AB ülkelerinin talebindeki artışın ihracata olumlu etkilerinin devam ettiğini ve bu gelişmelere paralel ekonomik aktivitede seyrin güçlü olduğunu belirtmiş. Para politikasında sıkı duruşun enflasyon görünümünde iyileşme ve hedeflerle uyum sağlanana kadar devam edeceği vurgulanmaya devam ediliyor. Mayıs Eylül döneminde döviz kurunda oynaklık görece düşük seyretmiş ve TL bu dönemde dolar karşısında bir miktar değer kazanmıştı. 14 Eylül deki son PPK toplantısından bu yana TL dolara karşı %9 un üzerinde değer kaybetmiş durumda. Temmuz ayından beri artış trendinde olan yıllık enflasyon oranı Eylül de %11.2 seviyesinde gerçekleşmişti. Ekim ve Kasım aylarında da yüksek seviyelerde kalması beklenen enflasyon oranında Aralık ayından itibaren baz etkisinin devreye girmesi ile aşağı yönlü bir hareket bekleniyor. Fakat son dönemde kurda yaşanan değer kaybı, bu hareketin beklenenden daha yavaş gerçekleşmesine neden olabilir. Bu sebeple TCMB sıkı para politikası duruşunu 2018 in ilk çeyreğinde de devam ettirmesi beklenebilir. Konut Satışları, Eylül 2017 Eylül ayında konut satışları önceki yılın aynı ayına göre %28.8 artarak 140 bin oldu nin ilk 9 ayında konut satışları, önceki yılın aynı dönemine göre %10 artarak 1 milyon konutu aştı. Eylül ayında konut satışları üç büyük ilde de artış gösterdi. Konut satışlarının bir önceki yıla göre %37.7 yükseldiği İstanbul, toplam satışlardaki artışa en çok katkı yapan il oldu. Satışlar, Ankara da %20.6 ve İzmir de %25.2 arttı. Eylül de yeni konut satışları %37.4, ikinci el konut satışları ise % 21.3 arttı. Yılın ilk 9 ayında, yeni konut satışları %9.6, ikinci el konut satışları %10.6 artmış durumda. İpotekli satışların toplam satışlardaki payı gerilemeye devam etti ve Ağustos ayındaki %32.2 oranından %28.9 a geriledi. Eylül ayında satışlarda yaşanan artışta geçen seneden gelen düşük baz etkisinin yanı sıra yeniden başlatılan konut seferberliği de katkı sağlamış olabilir nin son çeyreğinde aylık konut satışlarında olumlu seyrin devam etmesi beklenebilir. Fakat 2016 nın son çeyreğinde satış rakamları olumlu gerçekleştiği için yüksek baz etkisiyle yıllık artış rakamları görece düşük seviyelerde kalabilir. Kapasite Kullanım Oranı, Ekim 2017 İmalat sanayi kapasite kullanım oranı (mevsimsellikten arındırılmış) Ekim ayında 2008 den bu yana en yüksek seviyesine, %79.4 e yükseldi. Mevsimsellikten arındırılmamış KKO da Ekim 2016 ya göre 1.8 puan artarak %79.7 ye ulaştı. KKO daki yıllık artışa önceki aylarda gerileme eğiliminde olan gıda ve dayanıksız tüketim malları ile sermaye malları kapasite kullanımındaki artış yukarı yönlü etki etti. Dayanıklı tüketim mallarında ise kapasite kullanımı oranı, otomotiv sanayindeki artışın sınırlı olması (0.4) ve vergi teşvikinin sona erdiği elektrikli teçhizat sektöründeki azalma nedeniyle sınırlı artış gösterdi. Ekim ayında, reel kesim güven endeksi de (mevsimsellikten arındırılmış) gelecek 3 aya ilişkin olumlu beklentiler ve mevcut sipariş miktarının artmasıyla ile 2011 den bu yana en yüksek seviyesine yükseldi. Ekim ayı sanayi üretimi öncü göstergelerindeki güçlü seyir, ekonomik teşviklerdeki azalmaya rağmen 4. çeyrekte ekonomik aktiviteye ilişkin pozitif sinyal veriyor Şubat Ekim 2017 Sanayi Üretimi ve Kapasite Kullanım (Mevsimsellikten Arındırılmış) Sanayi Üretimi Kapasite Kullanım Oranı % 78% 76% 74% 72% 70% 68% 66% 64% 3

4 H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler 5 Günlük Değ (%, $ Bazında) Emtia End. 1.5 Altın TL-Basket -3.0 EURO/$ -1.3 MSCI Türkiye 0.5 MSCI EM ABD-S&P Aylık Değ (%, $ Bazında) Emtia End. 1.3 Altın -1.1 TL-Basket -5.9 EURO/$ MSCI Türkiye MSCI EM 2.7 ABD-S&P Geçtiğimiz hafta TL de değer kaybı devam etti. Euro dolara karşı değer kaybetti. USD Libor 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 12 ay (%) Aylık USD Libor 6 Aylık USD Libor 3 3 Aylık USD Libor 2 1 Aylık USD Libor Aylık Libor Faizi (%) USD JPY EUR %1.37 %-0.04 %-0.38 Dolar libor artış gösterirken, euro ve yen liborda yatay seyir devam ediyor. Endonezya-JCI Kore-Kospi Hindistan-Sensex Çin-Shangai TR- BIST100 Mac-Bux Rus-Micex Cz-Prague Pol-WIG Br-Bovespa Meks-Bolsa MSCI GOÜ Endeksi ($) Jp-Nikkei225 Ger-Dax Fr-Cac40 UK-FTSE 100 EU-DJ Stoxx 50 ABD-DJ Indus ABD-S&P G-7 Ortalama MSCI Global ($) -2.0 Hisse Senedi Endeksleri Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 2013=100) MSCI Türkiye Endeksi MSCI GOÜ Endeksi Avrupa ve Asya da hisse senetleri değer kazandı. GOÜ hisse senetleri ortalamada değer kaybetti. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:30 itibarı ile güncellenmiştir. 4

5 Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Politika Faiz Oranları (%) GLP Borç Verme Oranı Gösterge Tahvil Faiz Oranı Gecelik Borç Alma ve Borç Verme Faiz Koridoru 2 MB Haftalık Repo Faizi MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi 0 Ocak 13 Ocak 14 Ocak 15 Ocak 16 Ocak 17 GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX) TR, BB+ Rus, BBB- Bra, BB Pol, A Ocak 13 Ocak 14 Ocak 15 Ocak 16 Ocak 17 TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11.96 seviyesinde. Gösterge tahvil getirisi %12.90 a yükseldi. USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor) BRL CZK 1 Aylık Değ (%) HUF 5 Günlük Değ (%) KRW MXN PLN RUB TRY ZAR JPY GBP EURO GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=100) TL GOÜ Ortalaması Değerleniyor Değer Kaybediyor Küresel para birimleri dolara karşı değer kaybetti. Tarım Emtia Endekslerinde Değişim (%) Endişe (VIX) Endeksi Tem. Maden Değ. Maden Enerji Aylık Değ (%) 5 Günlük Değ (%) Top. Endeks Oca 15 Tem 15 Oca 16 Tem 16 Oca 17 Tem 17 Enerji fiyatları arttı. VIX (endişe) endeksi düşük seviyelerdeki seyrini sürdürüyor. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:30 itibarı ile güncellenmiştir. 5

6 DenizBank Ekonomi Bülteni Veri Akışı Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem 30 Ekim Pazartesi Almanya Perakende Satışlar (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 10: % % -- Orta ABD ABD Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları (Yıllık Değişim, %) (Eylül) Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları (Aylık Değişim, %) (Eylül) 15: % % -- Yüksek 15: % % -- Yüksek Almanya TÜFE (Yıllık Değişim %) (Ekim, Geçici) 16: % % -- Yüksek 31 Ekim Salı Japonya Japonya Merkez Bankası Faiz Kararı % % -- Yüksek Çin PMI İmalat (Ekim) 04: Orta Türkiye Dış Ticaret Açığı (Eylül) 10: b b -- Orta Euro Bölgesi TÜFE Tahmini (Yıllık Değişim, %) (Ekim) 13: % % -- Yüksek Euro Bölgesi GSYH (Yıllık Değişim % ) (3.Çeyrek, Geçici) 13: % % -- Yüksek Euro Bölgesi GSYH (Çeyreklik Değişim, %) (3.Çeyrek, Geçici) 13: % % -- Yüksek Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (Eylül) 13: % % -- Orta S&P Case Schiller Konut Fiyat Endeksi (Yıllık Değişim, ABD %) (Ağustos) 01 Kasım Çarşamba 16: % -- Orta İngiltere PMI İmalat (Ekim) 12: Orta Türkiye Merkez Bankası Enflasyon Raporu 10: Yüksek Türkiye PMI İmalat (Ekim) 12: Orta ABD ADP İstihdam Değişimi (Ekim) 15:15 190k k -- Orta ABD PMI İmalat (Ekim, Nihai) 16: Orta ABD ISM İmalat Sanayi Endeksi (Ekim) 17: Orta ABD FED Faiz Kararı 21:00 % % Yüksek 02 Kasım Perşembe Almanya PMI İmalat (Ekim, Nihai) 11: Orta Euro Bölgesi PMI İmalat (Ekim, Nihai) 12: Orta İngiltere İngiltere Merkez Bankası Varlık Alım Miktarı (Kasım) 15:00 435b b -- Orta İngiltere İngiltere Merkez Bankası Faiz Oranı 15: % % -- Orta ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları (28 Ekim) 15: k -- Orta 03 Kasım Cuma Haftalık Veri Takvimi Türkiye ÜFE (Yıllık Değişim, %) (Ekim) 10: % % -- Yüksek Türkiye ÜFE (Aylık Değişim % ) (Ekim) 10: % % -- Yüksek Türkiye Çekirdek TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Ekim) 10: % % -- Yüksek Türkiye TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Ekim) 10: % % -- Yüksek Türkiye TÜFE (Aylık Değişim % ) (Ekim) 10: % % -- Yüksek ABD Ortalama Saatlik Ücretler (Yıllık Değişim, %) (Ekim) 15: % % -- Yüksek ABD İşsizlik Oranı (Ekim) 15: % % -- Yüksek ABD Tarımdışı İstihdam Değişimi (Ekim) 15:30 310k k -- Yüksek ABD Dayanıklı Tüketim Malı Siparişleri (Eylül, Nihai) 17: Orta ABD PMI Hizmet (Ekim, Nihai) 17: Orta Türkiye S&P Kredi Notu Değerlendirmesi Yüksek Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg den alınmıştır. 6