PROJE AŞAMALARI. Kaynak Envanterinin Oluşturulması. Emisyon Yükü Hesaplamaları

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "PROJE AŞAMALARI. Kaynak Envanterinin Oluşturulması. Emisyon Yükü Hesaplamaları"

Ebru Fişek
8 yıl önce
İzleme sayısı:

2 PROJENİN AMACI Bölgesel Temiz Hava Merkezlerinden olan Ankara merkez olmak üzere; Bartın, Bolu, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Yozgat ve Zonguldak illerinde (13 İl) kurulacak istasyon sayısı, tipi ve o istasyonlarda ölçülecek parametrelerin uygun metodoloji ve ölçümler ile belirlenmesi planlanmaktadır.

Kütahya, Yozgat ve Zonguldak illerinde (13 İl) kurulacak istasyon sayısı, tipi ve o

3 PROJE AŞAMALARI Kaynak Envanterinin Oluşturulması Emisyon Yükü Hesaplamaları Kirliliğin Alansal Dağılımı Modellenecek ve Ölçüm Yapılacak Lokasyonlar Belirlenecek Yıl Boyunca Her Mevsim 4 Hafta Pasif Örnekleme ve Aktif Analizörlerle Ölçümler Yapılacak. Hava Kalitesi Modelleri Çalıştırılarak Her Bir İlde Kurulacak İstasyon Sayısı, Tipi ve O İstasyonlarda Ölçülecek Parametreler Belirlenecektir Proje kapsamında yapılacak çalışmalar sonucunda; Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi ve Yönetimi (HKDY) Yönetmeliğinin Ek-I inde yer alan kirleticiler bazında sabit istasyon yerleri Ek-II de yer alan hükümler çerçevesinde gözden geçirilecek, bölge ve alt bölgelerde mevcut ve ilave istasyon sayısı, yeri ve ölçülecek parametreler belirlenerek, raporlanacaktır.

Hava Kalitesi Modelleri Çalıştırılarak Her Bir İlde Kurulacak İstasyon Sayısı, Tipi ve O İstasyonlarda Ölçülecek Parametreler Belirlenecektir Proje kapsamında yapılacak çalışmalar

4 PROJE ÇALIŞMA GRUBU

5 Teknik Çalışma Grupları Proje kapsamında, her ilde bu iş kapsamında yer alan kaynak ve alan envanterinin toplanması amacıyla Teknik Çalışma Grubu oluşturulacaktır. Teknik Çalışma Grupları; Bakanlık, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Belediye, Üniversite, diğer kurum/kuruluşlar ve Yüklenici temsilcilerinden oluşacaktır. Her ilde ilgili Teknik Çalışma Grubunca hava kirlilik kaynaklarının dağılımı, hava kirliliği sorunu yaşanan yerlerin incelenmesi amacıyla saha çalışması yapılacaktır.

Teknik Çalışma Grupları; Bakanlık, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Belediye, Üniversite, diğer kurum/kuruluşlar ve

6 Teknik Çalışma Grubunun Toplaması Gereken Envanter Bilgileri (Çalışma Bölgesine İlişkin Veriler) 1/ ölçekli topoğrafik harita (il sınırlarını kapsayacak) 1/5.000 ya da 1/1.000'lik konut katmanı, sanayi katmanı ve ulaşım katmanı haritaları. Meteoroloji/İklim özelliklerine (nem, sıcaklık, yağış, hakim rüzgar yönü, yönlere göre esme sayısı, rüzgar hızı, bulutluluk, kararlılık, karışma bölgesi vb.) ilişkin en az son 10 yıllık veriler. Proje kapsamında gerekli olan nüfus verilerinin toplanması.

000'lik konut katmanı, sanayi katmanı ve ulaşım katmanı haritaları.

7 Teknik Çalışma Grubunun Toplaması Gereken Envanter Bilgileri (Hava Kirlilik Kaynaklarına İlişkin Veriler) Sanayi tesisleri (türleri, sayıları, yoğunluk dağılımı, emisyon verileri). Trafik; Karayolu, Havayolu, Demiryolu ve Denizyolu, araç, tür, sayı ve yakıt tüketim tipi ve miktarına ilişkin veriler. Isınma Kaynaklı Emisyonlar: yapı sayısı (Kullanım amacına ve yakma sistemine göre dağılımı) ve yakma sistemine (yakıt türü ve miktarı) ilişkin veriler.

Trafik; Karayolu, Havayolu, Demiryolu ve Denizyolu, araç, tür, sayı ve yakıt tüketim tipi ve miktarına ilişkin

8 Teknik Çalışma Grubunun Toplaması Gereken Envanter Bilgileri (Hava Kirlilik Düzeyine İlişkin Veriler) Hava kalitesi izleme istasyon yeri, kuruluş tarihi, kalibrasyon periyodu ile son on yıl için veri alım yüzdesi ve ölçülen değerler. Önceden o il veya bölge için yapılan akademik çalışmalar ve proje teknik sonuç raporları. Yasal açıdan hazırlatılmış imisyon ölçüm raporları. Çeşitli çalışmalarda emisyon faktörleri kullanılarak elde edilmiş emisyon raporları.

ölçülen değerler. Önceden o il veya bölge için yapılan akademik çalışmalar ve proje teknik sonuç raporları.

9 Emisyon Yükünün Hesaplanması Emisyon Faktörü Envanterinin İdareye Sunulması, Ortak Bir Değerlendirme Yapılarak Emisyon Faktörlerinin Belirlenmesi Her Bir İl İçin Emisyon Yüklerini Emisyon Modeli Kullanarak Yıllık Veya Mevsimsel Değişimlere Göre Hesaplanması Ve Haritalandırılması İdarenin Yapacağı Değerlendirme Sonucunda, Bu Bilgiler Emisyon Yüklerinin Güncellenmesi Amacıyla Kullanılacaktır Çalışma Alanlarında; Bakanlıklar, Kurumkuruluşlar, Üniversite Vb. Kuruluşların Yapmış Olduğu Ulusal Ve/Veya Uluslararası Projeler Bazında Yapılmış Emisyon Yükü Hesabı Çalışmalarını Derlenerek İdareye Sunacak,

Değerlendirme Sonucunda, Bu Bilgiler Emisyon Yüklerinin Güncellenmesi Amacıyla Kullanılacaktır Çalışma Alanlarında; Bakanlıklar, Kurumkuruluşlar,

10 Modelleme Çalışması Model matematiksel olarak bir sistemin farklı değişkenleri arasındaki ilişkiyi ifade etmenin bir yoludur. Bir bölgede atmosferindeki kirletici konsantrasyonlarını tahmin veya benzeşim etmek için fiziksel ya da sayısal yollarla çözüm aramaktır. Atmosferik dağılım modelleri kirleticilerin atmosferde yayılımı ve taşınımını matematiksel olarak simule eder. Model çalıştırılırken farklı kaynak tipleri kullanılabilir: Noktasal kaynak (baca), Çizgisel kaynak (trafik) Alansal kaynak (çöplükler) Hacimsel kaynak, (birden fazla havalandırması olan yapılar).

Atmosferik dağılım modelleri kirleticilerin atmosferde yayılımı ve taşınımını matematiksel olarak simule eder.

11 AERMOD HAVA KALİTESİ ÖNDEĞERLENDİRME İŞİNDE Modelleme Çalışması American Meteorological Society/ Environmental Protection Agency Regulatory Model. Industrial Source Complex (ISCST3) modelin geliştirilmiş versiyonudur. Geliştirilme amaç endüstriyel kaynakların hava kalitesine etkilerini değerlendirmektir. AERMOD un sahip olduğu önemli gelişmelerden biri atmosferik sınır tabakayı yüzey ve karışma tabakası ölçeklerinde karakterize edebilmesidir.

Geliştirilme amaç endüstriyel kaynakların hava kalitesine etkilerini değerlendirmektir.

12 Ölçüm Esasları ve Ölçüm Noktalarının Belirlenmesi Her bir il için belirlenecek grid aralıkları bazında (5x5, 20x20 veya 25x25) her bir kirlilik kaynağının kirlilik dağılımları o ilin haritası üzerinde gösterilecek ve söz konusu harita üzerinde ölçüm noktaları olarak önerilen yerler, HKYD gereği kaynağa göre ve alana göre işaretlenerek koordinat bilgileri ile birlikte İdareye sunulması, Teknik çalışma grubu veya İdarenin belirleyeceği saha çalışma grubu tarafından belirlenen örnekleme noktaları saha çalışması yapılarak nihaileştirilmesi, Belirlenen noktaların koordinatları GPS ile saptanarak ve açık adresleri enlem-boylamları ile birlikte kayıt altına alınarak, ilk rapor ile birlikte İdareye teslim edilmesi, Nihaileşen örnekleme noktalarına cihaz ve ekipmanların yerleştirilmesi, bu noktalar için gerekli izinlerin alınması.

Teknik çalışma grubu veya İdarenin belirleyeceği saha çalışma grubu tarafından belirlenen örnekleme noktaları saha çalışması yapılarak nihaileştirilmesi, Belirlenen noktaların koordinatları GPS ile

13 Düzce İli Örnek Grid (25x25) Çalışması

14 Saha Ölçümleri Kirleticiler NO 2 SO 2 O 3 BTEX HF/HCl H2S CO PM10 (As,Cd,Ni,P bb(a)p) Ölçüm Yöntemi Pasif örnekleme Pasif örnekleme Pasif örnekleme Pasif örnekleme Pasif örnekleme Pasif örnekleme Otomatik Analizör Aktif Analizör Ankara Bartın Bolu Çankırı Düzce Eskişehir Karabük Kastamonu Kırıkkale Kırşehir Kütahya Yozgat Zonguldak * * 1* 1 1* * PM2.5 Aktif Analizör * PAH örneklemesi yapılacak istasyonlar (PAH örneklemesi için Bakanlık tarafından 2 adet high volüme örnekleme cihazı verilecektir.) Yukarıdaki tabloda pasif örnekleme yöntemiyle yapılacak ölçümlerde kullanılacak tüp sayıları, Proje Süresince Kullanılacak 4 Mevsimin Toplamını İçeren Toplam Tüp Sayısını İfade Etmektedir.

120 150 180 150 180 90 120 150 120 180 360 90 120 120 150 180 150 180 90 120 150 120 180 120 36 48 36 48 48 36 36 48 36 36 36 36 60 - - - - 30 30-30 - 30-30 60 - - - - 30 30-30 - 30-30 1 1 1 1 1 1 1

15 Saha Ölçümleri Modelleme Çalışmaları Sonucunda Belirlenen Ölçüm Noktalarında Yapılacak Analizlerin Bazılarında Analiz İşlemlerinde Kullanılacak Aletler İdare Tarafından Tutanak İle Dokay-ÇED e Teslim Edilecektir. İdare Tarafından Dokay-ÇED e Teslim Edilecek Aletler: 5 adet TS EN metoduna uygun karbon monoksit parametresi ölçüm cihazı, 5 adet TS EN metoduna uygun düşük hacimli sistem özelliğine sahip (2.3 m 3 /h lik hava çekiş hacimli) PM10 örnekleme cihazı, 5 adet, TS EN metoduna uygun düşük hacimli sistem özelliğine sahip (2.3 m 3 /h lik hava çekiş hacimli) ve TS EN standardına uygun numune alma başlığına sahip PM2.5 cihazı, 2 adet PAH örneklemesi için high volume örnekleme cihazı.

İdare Tarafından Dokay-ÇED e Teslim Edilecek Aletler: 5 adet TS EN 14626 metoduna uygun karbon monoksit parametresi ölçüm cihazı, 5 adet TS EN 12341 metoduna uygun düşük hacimli

16 Saha Ölçümleri

17 Saha Ölçümleri ILKBAHAR YAZ SONBAHAR KIS NO2 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm SO2 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period HF 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm HCL 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm H2S 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period O3 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm BTEX 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm PM10 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm PM2,5 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm CO 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm PAH 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm

değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period O3 15 Günde 1 değişecek 2 period 15 Günde 1 değişecek 2 period 1 aylık ölçüm 1 aylık ölçüm

18 Proje İş Planı, Ara Raporlar ve Nihai Rapor Proje süresi 470 gündür. Yapılacak tüm çalışmalar ve süreler dikkate alınarak hazırlanmış olan Proje İş Planı aşağıda verilmiştir:

19 Proje İş Planı, Ara Raporlar ve Nihai Rapor Tüm ara raporlar her dönem bitiminden itibaren 45 takvim günü içerisinde İdareye sunacaktır. Nihai Rapor, tüm ara raporların İdareye teslim edilmesinden itibaren 60 (altmış) takvim günü içerisinde teslim edecektir. Teslim Edilecek Rapor Teslim Tarihi 1.Ara Rapor 15 Temmuz Ara Rapor 15 Ekim Ara Rapor 15 Ocak Ara Rapor 15 Nisan 2015 Nihai Rapor 15 Haziran 2015

Nihai Rapor, tüm ara raporların İdareye teslim edilmesinden itibaren 60 (altmış) takvim günü içerisinde

20 TEŞEKKÜRLER ATA MAHALLESİ KABİL CADDESİ No:140/A DİKMEN-ANKARA Tel:(312) Fax:(312)

Benzer belgeler

ANKARA TEMİZ HAVA MERKEZİ HAVA KALİTEİ ÖN DEĞERLENDİRME PROJESİ

Company LOGO ANKARA TEMİZ HAVA MERKEZİ HAVA KALİTEİ ÖN DEĞERLENDİRME PROJESİ Laboratuvar Ölçüm ve İzleme Daire Başkanlığı Hava Kalitesi İzleme Şube Müdürlüğü Zeliha GEMİCİ Fizik Y. Müh. www.havaizleme.gov.tr