EĞİTİM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR. 1. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL

Transkript

1 EĞİTİM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 1. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL

2 TEMEL KAVRAMLAR KÜLTÜR EĞİTİM İNSAN YAŞANTI SÜREÇ DAVRANIŞ İNFORMAL EĞİTİM FORMAL EĞİTİM ÖRGÜN EĞİTİM YAYGIN EĞİTİM HALK EĞİTİMİ HİZMETİÇİ EĞİTİM EĞİTİM PROGRAMI PROGRAM GELİŞTİRME

3 KÜLTÜR Doğanın dışında insanın yarattığı her şeydir. KÜLTÜR Öğrenilmiş olan; bilgi, sanat, gelenek, görenek yetenek, beceri, alışkanlık gibi kavramları içerir.

4 KÜLTÜRLEME Kültürel değerlerin ve ürünlerin bireye kazandırılması sürecidir. Örnek: Çocuklara anadili öğretmek bir kültürlemedir.

5 KÜLTÜRLENME Belli bir toplumun alt kültürlerinden ya da farklı toplumlardan kopup gelen insan ve grupların buluşması ve bir etkileşim süreci sonunda, asıl kültür ve alt kültürlerde bulunmayan yepyeni bir senteze varılması ya da ulaşılmasıdır. Örnek: Belli bir yaşa kadar köyde büyümüş olan bir bireyin köy ya da kırsal kültür öğeleriyle kültürlendikten sonra, öğrenim, iş ya da askerlik nedeniyle şehre gelmesi ve şehir kültürü ile kültürlenip, köy ve şehir kültürünün özelliklerini kendi bünyesinde bütünleştirmesi.

6 KÜLTÜRLEŞME Başka kültürden insan ve grupların, belli bir kültüre girmesi ve karşılıklı etkileşim sonucu her ikisinin de değişmesidir. Örnek: Almanya nın bir kentinde Türk restorantında döner ve kebap servisi yapılması, Türkiye de de hamburger tüketiminin artması Türk ve Almanların kültürleşme yoluyla değişime uğraması.

7 KÜLTÜRLEŞME KÜLTÜR A KÜLTÜR B KÜLTÜRLEME KÜLTÜRLENME ZORAKİ, KASITLI, GELİŞİGÜZEL

8 KÜLTÜR ÜRÜN KÜLTÜRLEME SÜREÇ KÜLTÜRLENME SENTEZLEME KÜLTÜRLEŞME KARŞILIKLI ETKİLEŞİM VE DEĞİŞİM

9 EĞİTİM AMAÇ BİLGİ TUTUM AHLAK DEĞER DAVRANIŞ Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı olarak istendik değişme oluşturma sürecidir. DEĞİŞİKLİĞİ EĞİTİM: Bireyde davranış değiştirme süreci Bireye toplum standartlarını kazandıran sosyal süreç İlgi, yetenek, tutum ve davranış biçimlerini geliştiren süreç Kontrollu bir çevrede insana sosyal yeterlik ve bireysel gelişme sağlayan sosyal süreç

10 EĞİTİM EĞİTİM: Önceden belirlenmiş ilkelere göre insan davranışlarını geliştirmeyi amaçlayan ÖNCEDEN BELİRLENMİŞ İLKELERE GÖRE İNSAN DAVRANIŞLARINI GELİŞTİRMEYİ AMAÇLAYAN PLANLI ETKİNLİKLER Planlı etkinlikler, BİREYİN DAVRANIŞINDA KENDİ YAŞANTISI YOLUYLA KASITLI OLARAK İSTENDİK YÖNDE DEĞİŞME OLUŞTURMA SÜRECİ BÜTÜN BU TANIMLARIN ORTAK ÖZELLİĞİ Bireyin davranışında kendi yaşantısı yoluyla Kasıtlı olarak istendik yönde değişme Oluşturma süreci, Bütün bu tanımların ortak özelliği İNSAN YAŞANTI SÜREÇ DAVRANIŞ

11 İNSAN BİYOLOJİK : 46 KROMOZOM SOSYAL BİRARADA YAŞAM YAŞANTI KÜLTÜREL ÇEVRE İLE ETKİLEŞİM ÇEVRE insan İNSAN iz

12 YAŞANTI KAZANILMIŞ YAŞANTI YAŞANILMIŞ YAŞANTI Belirli bir etkileşim durumunda yer alan etkinliklerin tümü Etkileşim durumunda yer alan etkinliklerden yanlızca bireyde kalıcı iz bırakan ve bireyin davranışında değişim oluşturan etkinliklerdir

13 SÜREÇ Ürünün oluşumunda yer alan etkinlikler bütünü Ham gerecin yapık duruma dönüşümündeki aşamalar düzeni Öğrenmenin oluşumunu sağlayan her türlü etki eğitim sürecinin bir parçasıdır

14 DAVRANIŞ Organizmanın etkiye karşı gösterdiği tepki ve tepkiye karşı gösterdiği etki. Organizmanın her hareketi davranıştır. Eğitim açısından davranış istendik gözlenebilir ve ölçülebilir olmalıdır.

15 BİR DAVRANIŞIN OLUŞABİLMESİ İÇİN ÖNCE; DAVRANIŞ ÖRNEĞİ VERİLMELİ ARALIKLI PEKİŞTİRME YOLUYLA PEKİŞTİRİLMELİ KADEMELİ YAKINLAŞTIRMA YOLUYLA BİÇİMLENDİRİLMELİDİR

16 DOĞUŞTAN GELEN DAVRANIŞ TÜRLERİ GEÇİCİ SONRADAN KAZANILMIŞ ÖĞRENME İLE FARKLI ETKENLERLE ÖĞRENME DEĞİŞMEYEN ORTAYA ÇIKAN ÜRÜNÜ GÖZ BEBEĞİNİN UYUŞTURUCU TRAFİK KARANLIKTA YÜKSEK ATEŞ KURALLARI BÜYÜMESİ ETKİSİ

17 EĞİTİM FORMAL İNFORMAL ÖRGÜN YAYGIN HALK EĞİTİMİ HİZMET İÇİ EĞİTİM

18 İNFORMAL EĞİTİM Gelişigüzel kültürleme ile gerçekleşir Kendiliğinden oluşan bir süreçtir Plan ve program yoktur Doğal eğitim adı da verilir Yaşamın içinde kendiliğinden oluşur GÖZLEM TAKLİT Yoluyla öğrenme gerçekleşir

19 FORMAL EĞİTİM OKULLARDA OKUL DIŞI KURUMLARDA Plan ve programa uygulanır Amaçlıdır Öğretim yoluyla gerçekleşir Biçimsel eğitim adı da verilir Kontrollü ve özel bir çevrede yapılır Sonucunda değerlendirme yapılır

20 OKUL DIŞI FORMAL EĞİTİM Kısa sürelidir Öğrenci yaş grubu yoktur İhtiyaç duyuldukça yapılması Konu sınırlandırması vardır Okul eğitimini tamamlamak İnsanları yaşamboyu eğitmek

21 ÖRGÜN EĞİTİM Bireylerin iş ve meslek kollarında çalışmaya başlamadan önce okul yada okul niteliği taşıyan yerlerde genel ve özel bilgiler bakımından yetişmelerini sağlamak amacıyla belirli yasalara göre düzenlenen eğitimdir

22 KREŞ ANAOKULU ANA SINIFI İLKOKUL 4 YIL ORTAOKUL 4 YIL LİSE 4 YIL FAKÜLTE YÜKSEKOKUL ENSTÜTÜ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ZORUNLU TEMEL EĞİTİM YÜKSEK ÖĞRETİM

23 YAYGIN EĞİTİM Örgün eğitim imkanlarından hiç yararlanmamış Okudukları okulu terketmiş Örgün eğitim kurumunda okumakta olanlara Meslek dallarında daha yeterli Duruma gelmek isteyenlere verilen eğitimdir.

24 HALK EĞİTİMİ Zorunlu öğretim çağının dışına çıkmış ve asıl uğraşı okula gitmek olmayan kimselerin, yaşamlarının herhangi bir aşamasında duyacakları öğrenme ihtiyaçlarını doyurmak üzere düzenlenen etkinlikler ve programlardır Ortak sosyal amaçlara yönelik her türlü eğitim bu tanım içine girmektedir

25 HİZMET İÇİ EĞİTİM Özel ve tüzel kişilere ait işyerlerinde belirli bir maaş yada ücret karşılığında işe alınmış ve çalışmakta olan bireylere görevleri ile ilgili bilgi, beceri, tutum kazanmalarını sağlamak üzere yapılan eğitimdir Verimi arttırmak amacıyla Hizmet öncesi eğitimin devamıdır

26 EĞİTİM PROGRAMI ÖĞRENEN Öğrenene okulda yada okul dışında planlanmış etkinlikler yoluyla sağlanan öğrenme yaşantıları düzeneğidir Öğrenme arzusunda olan birey OKUL Okul ve sınıfta yapılan tüm etkinlikler OKUL DIŞI Okul çevresinde program dışı etkinlikler (Örtük program etkinlikleri)

27 ÖĞRENENLERE ÖĞRENME Yaşantıları sağlamak eğitim programları aracılığı ile gerçekleştirilmektedir Bunun içindir ki Öğrenme yaşantıları eğitim programının en önemli boyutudur

28 EĞİTİM PROGRAMI ÖĞELERİ HEDEF İÇERİK ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

29 HEDEF: Eğitim sürecine giren kişinin davranışlarında oluşması istenen farklılaşmayı belirtir niçin? Sorusunun cevabı hedefe götürür İÇERİK: Programda yer alan üniteler ve konulardır ne? Sorusunun cevabı içeriği belirler ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİ: Öğretme esnasında yapılan işlemlerin tümü nasıl? Sorusu bu süreçte neler yapılacağını gösterir DEĞERLENDİRME: Kalite kontrolünun yapıldığı boyuttur önce ölçme yapılır ÖLÇME: Davranışların gözlemlenip sonuçların sayısallaştırılmasıdır DEĞERLENDİRME: Gözlenen niteliğin bir ölçütle değer yargısına ulaşma

30 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.