OPTIMAL PARA POLITIKASI ÇERÇEVESINDE TAYLOR TIPI FAIZ ORANI REAKSIYON FONKSIYONUN TAHMINI: TÜRKIYE ÖRNEĞI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "OPTIMAL PARA POLITIKASI ÇERÇEVESINDE TAYLOR TIPI FAIZ ORANI REAKSIYON FONKSIYONUN TAHMINI: TÜRKIYE ÖRNEĞI"

Transkript

1 Öze Bilgi Ekonomisi ve Yöneimi Dergisi / 2014 Cil: IX Sayı: I OPTIMAL PARA POLITIKASI ÇERÇEVESINDE TAYLOR TIPI FAIZ ORANI REAKSIYON FONKSIYONUN TAHMINI: TÜRKIYE ÖRNEĞI Ferha PEHLİVANOĞLU * Bu çalışmada 1987:1-2013:3 dönemi çeyreklik frekansaki veri seleri kullanılarak kısa vadeli nominal faiz oranlarının bir kurala dayalı olarak hareke edip emediğinin belirlenmesi ve bu nokada parasal oorienin kurala dayalı bir para poliikası sraejisi izleyip izlemediğinin espii amaçlanmışır. Taylor ipi faiz oranı reaksiyon fonksiyonu GMM ekniği dikkae alınarak ileriye dönük bekleniler alında ahmin edilmiş olup ilgili analiz döneminde Türkiye de Taylor Kuralının geçerli olduğu bulgusuna ulaşılmışır. Ayrıca; düzleşirme parameresi, diğer kasayı büyüklükleri ve anlamlılıkları dikkae alındığında amaç bağımsızlığı bulunan parasal oorienin birincil görevi olarak fiya isikrarına yönelik uygulamaları yerine geirmediği, öncelikli hedefi olarak büyümede gözlenen dalgalanmaları düzleşirme çabası içinde olduğu çalışmada elde edilen diğer bir bulgudur. Anahar Kelimeler: Taylor Kuralı, Opimal Para Poliikası, Faiz Oranı Reaksiyon Fonksiyonu, İleriye Dönük Modeller THE ESTIMATION OF TAYLOR TYPE INTEREST RATE REACTION S FUNCTION IN THE FRAME OF OPTIMAL MONETARY POLICY: THE CASE OF TURKEY Absrac In his sudy,by being used period of 1987:1-2013:3 quarerly frequency daa ses, i is aimed o deermine wheher shor-erm nominal ineres raes ac as rule-based and wheher moneary auhoriy follows a rule-based moneary policy sraegy or no. Taylor-ype ineres rae reacion funcion has been esimaed under forwardlooking expecaions by considering echnique GMM and findings have reached Taylor Rule is valid in Turkey in he relevan period of analysis. Addiionally; flaening parameer, considering he size and significance of he oher coefficiens, anoher finding obained in he sudy is he moneary auhoriy wih independence purpose does no fulfill applicaions for price sabiliy as is primary ask, insead i is in an effor o sraighen flucuaions observed in growh as is primary objecive. Key Words: The Taylor Rule, Moneary Policy, Ineres Rae Reacion Funcion, GMM, Turkey. 1. Giriş Üreim veya enflasyon oranlarının uzun dönem denge değerlerinden sapması sonucu oraya çıkan denge probleminin, parasal oorie arafından belirlenen opimal kısa vadeli faiz oranı ile giderilmesine yönelik uygulamaları içeren Taylor Kuralı, akivis bir para poliikası kuralıdır. Akivis poliikalar ekonominin mevcu isikrarlı düşük bir enflasyon oranına ve yüksek ikisadi büyümeye ulaşmasına aracılık eder (Orphanides; 2000:1). Kurala dayalı poliika açısından hedefe dayalı bir sraejinin belirlenip gerekli olan poliika araçlarının kullanılmasıyla konjonküre bağlı olan dalgalanmaların giderilmesi ve hedef büyüklüklere ulaşılması kural dahilinde mümkün olabilmekedir. Parasal oorienin kurala dayalı olarak yürüeceği bir ikisa poliikasında ensrüman değişken olarak belirleyeceği bir büyüklük olarak genelde kısa vadeli faiz oranları dikkae alınmakadır (Svensson, 2003:426). Bu arz kurala bağlı bir poliikayla hedeflenen değişken üzerine beklenilerin yoğunlaşırılması genelde ensrüman kuralı olarak adlandırılmakadır. Lieraür, özellikle parasal oorienin başarıya ulaşmasına aracılık eden bir fonksiyon görevinin basi ensrüman kuralı çerçevesinde belirlenmesi ve hedef alınması görüşü üzerine odaklanmakadır. Para poliikası kuralı, parasal oorie arafından araç bağımsızlığı kapsamında belirlenen bir değişken üzerine konrolün sağlanması veya ilgili değişkenin hedef alınması yoluyla müdahalelerin sisemaik hale geirilmesi sürecini kapsamakadır. Sisemaik hale geirilen uygulama için gerekli olan hedef değişkenin ya da konrol alında olması arzulanan değişkenin seçimi ile ilgili karar, * Yrd. Doç. Dr., Kocaeli Üniversiesi, İİBF, İkisa Bölümü, fpehlivanoglu@gmail.com

2 The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Managemen / Volume: IX SPRING ekonominin içinde bulunduğu mevcu koşullar ve poliika yapıcılarının ikisadi ercihleri arafından şekillenmekedir. Parasal oorie arafından enflasyon beklenilerinin kamuya şeffaflık adına ilan edilmesi ve sayısal olarak hedefin uurulamaması nedeniyle hesap verilebilirlik mekanizmasının gelişmiş ve gelişmeke olan ülkelerde uygulamaya konulması ile birlike merkez bankaları arafından enflasyon hedeflemesi rejimi alında uygulanacak opimal para poliikası kuralının belirlenmesi lieraürde oldukça geniş yer bulan konular arasında yerini almışır. Enflasyon hedeflemesi sraejisi yuriçi makro büyüklüklerle ilgili olmakla birlike herhangi bir dışsal şok durumunda uygulanacak para poliikası uygulamalarını ekin kılabilmekedir. İhiyari uygulanan poliikalara nazaran, bu arz bir poliika, beklenen enflasyon için sayısal bir hedefin kamuya ilan edilmesi kapsamında merkez bankasına hesap verebilirlik açısından esneklik sağlamaka ve zaman uarsızlığı probleminin oraya çıkma olasılığını azalma poansiyeli aşımakadır. Ensrüman kuralları üzerine yapılan çalışmalar poliika belirlemeye yönelik araçların seçimine ilişkin önemli kakılar sağlamakadır. Bu kakılar enflasyona isikrar kazandırmayı ve yapışkan fiya modellerinde uzun dönem dengesinin, enflasyonun belirleyicileri arafından kısa dönem faiz oranlarının konrol edilerek sağlanabileceğine dayanmakadır. Bu amaçla (Taylor Kuralı) parasal oorie, enflasyon ve çıkı gibi makro değişkenlere ai verilerin oplanması derlenmesi aşamasında ilgili değişkenlerin hedeflenen değerlerden sapmalarını belirlemesi gerekmekedir. Basi ensrüman kuralı olarak bilinen Taylor Kuralı, deskripif açıdan Merkez Bankası uygulamalarının değerlendirilmesine, preskripif açıdan ise makro modeller çerçevesinde kuralın es edilebilmesine olanak sağlamakadır (Svensson; 2003:427). Lieraür, enflasyon ve çıkı hedefinden sapmayı ilişkilendiren Taylor Kuralı için cari enflasyon oranı, denge reel faiz oranı ve bileşiminden oluşan nominal faiz oranı, enflasyon boşluğu ve çıkı boşluğu unsurlarına odaklanmakadır. Taylor kuralında araç değişken-ensrüman değişken-olarak kısa dönemli nominal faiz oranları dikkae alınmakla birlike ikisadi faaliyeleri ekileyecek olan değişken reel faiz oranıdır. Çünkü, enflasyon oranının hedef değerinden ve çıkının poansiyel düzeyinden yüksek olması durumunda Taylor eşiliği reel faizlerin de yükseleceğini gösermekedir. Taylor kuralına göre enflasyon hedeflemesinin arzu edilmeyen değişimler karşısında göserdiği epkimenin -özellikle uyarlama nokasında- yeerli olmadığı, böylece poliika araçları hakkında da bazı ercihlerin yapılması gerekliliği belirilirken (Taylor; 2000:443), enflasyon hedeflemesinin bu nokada parasal oorieye para poliikası ensrümanları için opimali belirlemek adına piyasada mevcu olan üm bilgiyi kullanmaya izin verdiği ifade edilmekedir (Mishkin ve Savasano, 2001:428). Bunun yanı sıra Taylor Kuralı kapsamında uygulanan para poliikası uygulamalarının kavramsal açıdan basi kurala dayandırılmasının kullanışlı olabileceği ve emel poliika çıkarsamalarında umu verici değerlendirmeler oraya çıkarabileceği vurgulanmakadır (Orphanides, 2003:984). Kydland ve Presco (1977) ile başlayıp Barro ve Gordon (1983) ile devam eden arihsel süreçe enflasyon ve karakerize eiği makroekonomik isikrarsızlıkların emelinde kurala dayalı olmayan para poliikaları uygulamalarının yer aldığı görüşü lieraürde yaygın bir kanı olarak hakimdir. İşsizlik oranlarının düşürülmesi ve kamu gelirlerinin arırılması amacıyla ihiyari poliika uygulamaları sürpriz enflasyon oraya çıkarmakla birlike, kurala dayalı uygulamalar, poliika yapıcıların uzun vadede sisemaik açıdan haa yapmasını önlemekedir (Mishkin ve Savasano, 2001:430). Parasal oorieye esneklik anımayan kurala dayalı poliikaların rijiliği nedeniyle poliika yapıcıları duruma uygun (consrained discreion) poliikalar da ayrıca yapabilmekedir (Bernanke ve Mishkin, 1997:104). Sargen ve Wallace Tüm hakları BEYDER e aiir 116 All righs reserved by The JKEM

3 Bilgi Ekonomisi ve Yöneimi Dergisi / 2014 Cil: IX Sayı: I (1975) ın eleşirileri doğrulusunda faiz oranı kuralı gibi uygulamaların arzu edilmediği ve rasyonel bekleniler varsayımı alında denge fiya düzeyinde belirsizliklere yol açığı ifade edilmekedir. Nominal faiz oranının hedeflenmesi, enflasyon beklenilerinin geçmiş dönem enflasyon ecrübelerinden yola çıkılarak ahmin edilmesini zorunlu hale geirmekle birlike isikrarsız enflasyon dinamiklerinin oraya çıkmasına neden olabilmekedir. Bu durum Wicksellci anımlamaya göre kümülaif süreç olarak adlandırılmakadır (Woodford; 2001:233). Enflasyon beklenilerinde herhangi bir sebeple meydana gelen bir arış oplam alebi uyarıcı nielike reel faiz düzeyinin düşük oranlarda seçilmesi sonucunu doğurmakadır. Bu durum, kendi kendini besleyen daha yüksek enflasyon oranının oraya çıkmasına neden olan süreç olarak izah edilmeke ve hızlandıran hipoezi ile açıklanabilmekedir (Snowdown, Vane ve Wynarczyk; 1997:158). Bu açıdan bakıldığında Taylor kuralı, eflasyon ve çıkıda hedeflenen değerlerden sapma görülmesi halinde fiya ve ücre arışlarının birbirini izleyen bir süreç halinde beslemesi olgusunu yavaşlama nokasında uygulanabilecek en iyi poliika olarak kabul görür. McCallum (1981), parasal abandaki büyüme oranının çıkıdaki değişimlere göre ayarlanması gerekliliğini vurgularken kısa dönemli nominal faiz oranı için dışsal bir yol belirlemek üzere analizini kurala dayandırarak varsayım yapmasına rağmen dışsal bir değişken yerine karşı eki meydana geirebilecek fiya düzeyi gibi içsel durum değişkeninin belirlenmesinin daha olası olduğunu ifade emekedir. Dolaylı olarak belirlenmeyi yeerince garani eden Taylor Kuralı ve benzeri kurala dayalı poliika uygulamalarının ahvil faiz oranlarının bağımlılığı nedeniyle enflasyon ve çıkı boşluğu üzerinde karşı ekinin üm unsurlarını aşıdığı vurgulanmakadır (Woodford; 2001:232). Bu açıdan dönemler arası IS eşiliği; y E y 1 ( i E 1 ) g (1) 1 nolu eşilike olduğu gibi göserilebilir. Beklenilerle genişleilmiş AS eğrisi 2 nolu eşilike ifade edildiği üzere n k( y y ) E 1 (2) n modelde yer alan g ve y dışsal belirleyiciler olarak sırasıyla dışsal bir şoku ve çıkının doğal oranını ifade eden değişkenlerdir. Bunun yanı sıra y, i ve sırasıyla çıkı, kısa dönem nominal faiz oranı ve enflasyon oranını gösermekedir. İlgili değişken paramereleri bekleniler doğrulusunda ve k poziif, 0 1aralığında yer alması gerekmekedir. Faiz oranı için opimal para poliikası kuralı 3 nolu eşilike sunulmuş olup n i i ( ) y ( y y x) (3) modelde yer alan i sabi erim için dışsal sokasik bir süreci, ve x sırasıyla enflasyon ve çıkı için hedeflenen sabi değerleri gösermekedir. 3 nolu eşiliği kullanarak kısa dönem faiz oranının yer aldığı 1 nolu eşilik ve ayrıca 2 nolu eşilik aşağıdaki gibi ifade edilecek olursa 4 nolu eşilik elde edilir. E z 1 Az e Burada z, ( z, y ) gösermekedir. Oluşurulan 4 nolu sisem A marisinden elde edilen özdeğer (eigenvalues) kümesinin elemanlarının birim çember dışında yer alması durumunda durağan bir sürecin varlığını gösermekedir. Poliika ve y elemanlarından oluşan vekörü (4) Tüm hakları BEYDER e aiir 117 All righs reserved by The JKEM

4 The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Managemen / Volume: IX SPRING kuralı üzerine ve y poziif olması koşulu kısıı geirilmesi durumunda 5 nolu eşilik elde edilmekedir. 1 y 1 (5) k Taylor Kuralında karşı eki kuralı olarak oraya çıkan eşilik 5 eki kısı, enflasyon oranında %k lık bir arış olması durumunda nominal faiz oranının %k oranından daha fazla aracağı bulgusu ile ilişkilendirilmeke olup faizin enflasyon esnekliğinin yüksek olması sonucunu oraya çıkarmakadır. Taylor (1999) 5 nolu eşiliğe (kural) dayalı olarak uygulanan para poliikasının opimal olduğunu belirmişir. Ayrıca kurala dayalı olarak her bir enflasyon oranında meydana gelen yüzdelik arışlar uzun dönemde (1 ) / k kadar çıkıdaki arzu edilmeyen değişmeleri arırmakadır. Böylece kural olarak beimlenen ve eşilik 3 eki denklemde sunulan, ve kasayılarının eşilik 5 e sınırlandırılması Taylor Kuralı ile y örüşmekedir. Bu açıdan bakıldığında karşı eki denge fiya düzeyini belirlemede yeerlidir. Gelişmiş ülkelerde gözlemlenen düşük enflasyon poansiyeli parasal oorieye kesin (noka) bir enflasyon hedefi belirleme imkanı vermekedir (Clark ve diğerleri; 1999:498). Opimal para poliikası konusunda zaman uarsızlığı ve opimal enflasyon konraları arışmalarının analiz edilmesi, üç emel eşilik üzerine inşa edilen Clark modelinin oraya çıkmasına neden olmuşur. Enflasyon ve çıkı isikrarı-işsizlik ile ilişkilendirilen Phillips eğrisi, reel faizler yoluyla belirlenen oplam alep eşiliği ve reel faiz oranını belirleyen enflasyon beklenisi ile parasal oorienin konrolü alında uulan nominal faiz oranlarıdır. Bu arz modellerin emel özelliği zaman uarsızlığı problemi aşımamakla birlike parasal oorie arafından enflasyonun doğrudan konrolüne imkan sağlamaz. Enflasyonun dolaylı olarak ekilenmesi oplam alebin faiz oranları yoluyla ekilenme derecesine bağlı olarak değişmekedir (Clark ve diğerleri; 1999: ). Bu durum eşilik 6 da ifade edilmekedir. e 1 (1 ) ( y yn ) u (6) Eşilik 6 da, cari dönem enflasyon düzeyi, aynı dönemde oluşan alep düzeyi ve çıkıda oluşan boşluğun doğrusal bir fonksiyonu olarak anımlanmakadır. parameresi aşırı alep nedeniyle enflasyon duyarlılığını ölçen poziif bir kasayıdır. Bu ip modeller geriye dönük (backward-looking) ya da ileriye dönük (forward looking) modeller olarak ifade edilmekedir. Geriye dönük bileşen burada (enflasyonun gecikmeli değerleri), rasyonel beklenileri emsilen cari dönemde oluşan enflasyon aaleini yansımakadır (Clark ve diğerleri; 1999:501). Taylor ipi ve benzeri ileriye dönük modeller akivis para poliikasının anımlanması amacına hizme emekedirler (Orphanides; 2002:115). İleriye dönük modelde rassal dağılıma sahip u gerçekleşen ve beklenen enflasyon arasındaki değeri yansımakadır. İki modelde uzun dönem dengesi olarak cari dönem, geçmiş dönem ve gelecek dönem enflasyon değerleri birbirine eşi e olmaka ( 1 ) ve sürerlilik indeksi sıfıra eşilendiğinde Lucas arz fonksiyonu oraya çıkmakadır. Dolayısıyla eşilik 6 daki Phillips eğrisi enflasyonun kendi düzeyindeki değişimleri değil enflasyon oranlarındaki değişimleri sınırlandırmakadır. Bu açıdan durum ele alındığında enflasyon oranı denge düzeyinin enflasyon süreci dışında nominal bir çıpa ile konrol edilmesi gerekliliği oraya çıkmakadır. Parasal oorienin gerçekleşen enflasyon ile hedeflenen enflasyon oranlarının birbirine eşiliğini garani edecek uzun dönemli eşilik aşağıdaki gibi göserilebilir. y y ( i e ) v (7) n Tüm hakları BEYDER e aiir 118 All righs reserved by The JKEM

5 Bilgi Ekonomisi ve Yöneimi Dergisi / 2014 Cil: IX Sayı: I Eşilik 7 de oplam alep, reel faizin bir fonksiyonu olarak ilişkilendirilmiş olup modelde yer alan sabi ve poziif bir kasayıyı anımlamaka, 0 ve uzun dönem reel faiz oranı dengesini i parasal oorienin konrolü alındaki ensrüman değişken nominal faiz oranını gösermekedir. Enflasyon süreci içinde kendiliğinden oraya çıkan süreklilik ekisini incelemek açısından reel faiz oranının oplam alep üzerine ekisinin enflasyonun gecikmeli değerleri arasında dağıılması parasal oorienin doğrudan nominal faizleri değişirerek aşırı alep nedeniyle enflasyon oranını ekilemesine neden olabilmekedir. Böylece enflasyonun konrolü dolaylı olarak oplam alepeki değişimin enflasyon beklenilerine göre nominal faizlerdeki değişme yoluyla başarılabileceği beklenmekedir. 6 ve 7 nolu eşiliklere rasyonel e beklenileri dahil ederek ( i E i ) modellerin enflasyon ve çıkı için sırasıyla indirgenmiş 1 formları eşilik 8 ve 9 da sunulmuşur. e e 1 [( i i ) ( i 1 ) /( )] u v (8) y y n e e [( i i ) ( i 1 ) /( )] v (9) Beklenen faiz oranları ekisinin ( ) değerine bağlı olarak i de meydana gelen bir arış e e hem enflasyonu hem de çıkıyı azalması beklenmekedir. E 1[ ] ve y E 1[ y ] ile ifade edilecek olursa eşiliklerin son hali 10 ve 11 deki gibi göserilebilir. e e [( i i ) u v (10) e e y y ( i i ) v (11) Bu arz modellerde özel sekör beklenileri modele dahil olduğunda rasyonel bekleniler dengesi en iyi opimal denge olduğu ifade edilmekedir (Bullard ve Mira; 2002:1106). Eğer fiyalar düzeyi sabi ise nominal faizler reel faiz düzeyini yansımakadır. Eğer nominal faiz oranları sabi ise Friedman kuralının beliriği üzere beklenen enflasyon ya da deflasyon değerleri reel orana uyarlanmakadır. Bu açıdan Fisher ekisinin varlığından bahsedilemez. Keynesyenci dengede enflasyon oranlarındaki değişkenlik ve nominal faiz oranları kurgusu Friedman ve Fisher görüşüyle bu nokada çaışmakadır (Khan ve diğerleri; 2003:826). Bu çalışmada faiz oranı reaksiyon fonksiyonu kullanılarak merkez bankasının para poliikası aracı olarak kullandığı kısa vadeli faiz oranlarının fiya isikrarını sağlama nokasında ekililiği faiz oranlarının düzleşirilmesi yoluyla ölçülmesi amaçlanmışır. Dolayısıyla düzleşirme parameresine bağlı olarak parasal oorienin birincil görevinin gerçeken de sürdürülebilir bir fiya isikrarının öncelikleri arasında olup olmadığı sınanmaya çalışılmışır. Bu amaçla dör bölümden oluşan çalışmanın ikinci bölümünde lieraür daha çok analizde kullanılan GMM ekniğine dayalı olarak verilmişir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise veri sei ve kullanılan yönem hakkında kısaca bilgi verilerek son bölümde elde edilen bulguların genel bir değerlendirmesi ve poliika önerilerinde bulunulmuşur. 2. LİTERATÜR Kong ve Kamoike (2006); yapmış oldukları çalışmada GMM (Generalized Mehod of Momens/Genelleşirilmiş Momenler Meodu) yönemini kullanarak Çin ekonomisi için 1992:1-2001:4 dönemine ai çeyreklik verilerle, Taylor kuralını ileriye dönük ahmin emişlerdir. Modelin ahmini; faiz değişkeninin düzey değeri ve kademeli olarak uyarlanması (smoohing) yoluyla gerçekleşirilmişir. Sabi erim ve çıkı boşluğunu emsil eden kasayının isaisiksel olarak sıfırdan farklı olması anılan dönemde Çin ekonomisi için pür monearis Tüm hakları BEYDER e aiir 119 All righs reserved by The JKEM

6 The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Managemen / Volume: IX SPRING kuralın işlediğini gösermekedir. Ayrıca; ileriye dönük Taylor modelinin ilgili dönemde isikrarlı olup olmaması ve modelin para poliikasını açıklayabilme sürecinde ne kadar geçerli olduğunu bularak kurdukları modele geçerlilik kazandırmışlardır. Siklos ve diğerleri (2004) opimal para poliikası olarak merkez bankası reaksiyon fonksiyonunda varlık fiyalarının ekilerini Almanya, İalya ve Fransa için farklı dönemlerde üçer aylık verilerle GMM yönemini kullanarak ileriye dönük ahmin emişlerdir. Çalışmada varlık fiyaları olarak; reel döviz kuru, sok fiyaları ve konu fiyaları emel alınmışır. Buna göre modelden elde edilen sonuçlara göre, Almanya ve Fransa için konu fiyaları, çıkı boşluğu ile İalya da ise enflasyon boşluğu ile yüksek korelasyon içindedir. Varlık fiyalarının reaksiyon fonksiyonuna ilave edilmesi sonucu enflasyonun hedeflenen değerinden sapması sonucu meydana geirdiği isikrarsızlığın giderildiğini ve kurala dayalı poliika olarak Almanya ve Fransa da konu fiyalarındaki değişimin hasıladaki değişimle, İalya da ise enflasyondaki değişimle ilişkilendirilerek faizin belirlenmesi gerekiği çalışmada ayrıca vurgulanmışır. Gerdesmeier ve Roffia (2004); çalışmalarında Almanya ekonomisi için parasal birliğin üçüncü aşamasından başlayarak ek paraya geçiş sürecine kadar 1999: :03 periyodunda merkez bankasının reaksiyon fonksiyonunu GMM yönemi ile üç farklı açıdan ahmin emişlerdir. Elde edilen bulgulara göre, basi Taylor Kuralına göre ahmin edilen enflasyon epki kasayısının geri epkiye göre anlamlı ve daha yüksek olduğu espi edilmişir. Tang (2005) çalışmasında fayda fonksiyonunu maksimize eden yapısal paramereleri ayrışırarak kaniaif bir analiz yapmışır. Fiya yapışkanlığı varsayımı alında Taylor Kuralını genel denge içinde işgücünün iş arama süreciyle ilişkilendiren Tang, eki epki fonksiyonları kullanarak ve opimizasyon yaparak parasal oorienin iş arama sürecinin arış göserdiği dönemde çıkıya isikrarlık kazandırmak için belirlenen opimal ağırlığın arırılırken enflasyona isikrar kazandırmak için kullanılan ağırlığın dönemler iibariyle azalılmasını sonucunu bulmuşur. Gerlach ve Schnabel (2000), yapmış oldukları çalışmada Avrupa Para Birliğine üye olan 11 ülke için dönemi üçer aylık verileri GMM yönemi kullanarak Taylor Kuralı nın geçerliliğini es emişlerdir. Modelden elde edilen uzun dönem esneklik kasayılarına göre cari ve gelecek dönemde oluşurulan enflasyon beklenilerinin fiya düzeyine yansıması nedeniyle merkez bankasının faiz oranları yoluyla enflasyondan sapmanın dengeye geirilebileceğini sadece çıkı düzeyini ekileme nokasında faizin yeerli olmadığını ilgili kasayının isaisiksel açıdan anlamlılığının bulunmaması nedeniyle Taylor Kuralı na anlam kazandıran farklı değişkenlerin parasal oorie arafından dikkae alınması gerekiğini ifade emişlerdir. Dolares (2005), dönemi aylık veriler kullanılarak AB ye giren dör geçiş ekonomisi için Taylor Kuralı nın geçerliliğini GMM yönemi ile sınamışır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre Slovakya dışındaki diğer ülkelerde Taylor Kuralı nın işlediği görülmüşür. Ayrıca bu ülkelerde enflasyon ve çıkı boşluğunun Taylor Kuralı na uygun olarak hareke emesi makroekonomik isikrar ve nominal yakınlaşma kısaslarının hızlı bir şekilde yerine geirilmiş olmasına hizme eiği çalışmada yer alan diğer bulgular arasındadır. k( 1) hesaplama yönemi için Clarida ve diğerleri (2000) e bakınız. Opimizasyondan elde edilen kasayılara göre (enflasyon ağılığının) 1.06 dan 0.45 e düşürülmesine karşın y çıkının opimal ağırlığının dan e yükselilmesi gerekir. Geçiş ekonomileri olarak ilgili dönemde; Çek Cumhuriyei, Polonya, Macarisan ve Slovakya yı analizine dahil emişir. Tüm hakları BEYDER e aiir 120 All righs reserved by The JKEM

7 Bilgi Ekonomisi ve Yöneimi Dergisi / 2014 Cil: IX Sayı: I Chang (2005); Tayvan ekonomisi için 1980:3-2003:2 dönemi üçer aylık veriler kullanarak VAR analizi yardımıyla eki epki fonksiyonlarından rezerv paranın poliika aracı olması gerekiğini vurgulamakadır. Chrisensen ve Nielsen (2003), eşbüünleşme ekniğini kullanarak ABD ekonomisi için 1988:1-2000:12 döneminde belirilen çalışmalarım aksine uygulanan para poliikasının Taylor Kuralı na göre oluşurulmadığını espi emişlerdir. Öserholm (2005); 1965:3-1994:4 dönemini merkez bankası başkanlarının görev yapığı dönemler olarak dör guruba ayırarak ABD ekonomisi için EKK yönemi kullanarak reaksiyon fonksiyonu ahmin emişir. Elde eiği bulgulara göre Taylor Kuralı ABD para poliikasını am olarak yansımamakadır. Adanur Aklan ve Nargelecekenler (2008); yapıkları çalışmada 2001: :9 periyodunda Türkiye Cumhuriyei Merkez Bankası reaksiyon fonksiyonunu GMM yönemi kullanarak ileriye ve geriye dönük olarak hesaplamışlardır. Elde edilen bulgulara göre, enflasyon hedefleme sraejisinin uygulanmaya başladığı ilgili zaman periyodunda Türkiye de Taylor Kuralı nın geçerli olduğu ve ileriye dönük modelden elde edilen kasayıların geriye dönük modelden elde edilen kasayılara göre daha yüksek olduğu bulunmuşur. Bu anlamda merkez bankası için emel epki değişkeni beklenen enflasyon oranı olmuşur. Berumen ve Taşçı (2004); çalışmalarında 1990: :10 dönemi aylık verileri kullanarak GMM yönemi alında Taylor Kuralı nı ileriye dönük olarak ahmin emişlerdir. Elde edilen bulgulara göre faiz oranları poliika aracı olarak kullanılabilir ayrıca merkez bankası enflasyon isikrarından ziyade piyasaların isikrarına odaklandığı çalışmada yer alan diğer bulgular arasındadır. Yazgan ve Yılmazkuday (2008); çalışmalarında 2001: :4 dönemi Türkiye ve İsrail ekonomileri için Taylor Kuralını ileriye doğru GMM yönemini kullanarak ahmin emişlerdir. Elde edilen bulgulara göre her iki ülkenin merkez bankasının uyguladığı para poliikaları Taylor Kuralıyla örüşüğü espi edilmişir. Berumen (2007); çalışmasında 1986: :10 dönemi aylık verilerini kullanarak VAR yönemini kullanmışır. Piyasa faiz oranı ile kur farkını kullanarak ilgili değişkenlerin para poliikası üzerinde ekilerinin incelendiği bu çalışmada aynı değişkenlerin para poliikası gösergesi olarak ele alınması gerekiği ve analiz döneminde sıkı para poliikasının uygulandığı espi edilmişir. 3. VERİ VE METODOLOJİ Para poliikası kuralı olarak lieraürdeki çok sayıda çalışmada Taylor kuralına işleyiş mekanizması kazandırılması açısından genelde dışsal şoklar ihmal edilerek döviz kurunun ekin rol oynadığı para poliikasının akarım süreci ekileri göz ardı edilmişir. Taylor modelinin gelişirilmesiyle (döviz kurunun eklenmesi, özel sekörün beklenilerinin dikkae alınması, açık ekonomi varsayımı vb.) oraya Taylor ipi (modifiye edilmiş) modeller çıkmışır. Taylor ipi modellerde döviz kurunun ekilerinin de göz önüne alındığı modellerin daha gerçekçi sonuçlar vermesi düşünülmüşür. Bu çalışmada kullanılan veriler üçer aylık olup 1987:1-2013:3 dönemini kapsamakadır. Ayrıca çalışmada, Türkiye de ilgili dönemde Merkez Bankası nın uyguladığı para poliikası kapsamında poliika aracı olarak kullandığı kısa vadeli nominal faiz oranlarının bir kurala dayalı olarak hareke edip emediğinin belirlenmesi ve Türkiye için modifiye edilmiş Taylor Tipi faiz oranı reaksiyon fonksiyonun ahmini amaçlanmışır. Bu aşamada modelde kullanılan değişkenler gecelik faiz oranı (ON=i), Sanayi Üreim Endeksi (IPI=y), Tükeici Fiya Endeksi TUFE ( ) ve döviz kuru (KUR= ) Tüm hakları BEYDER e aiir 121 All righs reserved by The JKEM

8 The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Managemen / Volume: IX SPRING değişkenleri kullanılmışır. Veriler; IMF-IFS, TCMB-EVDS ve diğer veri dağıım kaynaklarından derlenmişir. Mevsimsellik özelliği göseren IPI serisi Census X12 yönemiyle arındırılmışır. Analiz için Clarida ve diğerleri (2000) çalışmasından yararlanılmışır. Modele ayrıca döviz kuru eklenerek model gelişirilmişir. Enflasyon modelde ** ele alındığı gibi 400*(Log( TUFE 4 TUFE )) ileriye dönük hesaplanmış, hesaplanma yönemi olarak Kozicki (1999:7-9), Bullard ve Mira (2002:1108), McCallum (2000:5-6) Caselnuova (2003:57) çalışmaları dikkae alınmışır. Ayrıca hedef değerler kendi rend değerlerinden sapmayı gösermekedir. Bunun için ilgili seriler HP filreleme yöneminden geçirilmişir. Orijinal Taylor eşiliği 12 nolu denklemde verilmiş olup 13 ve 14 nolu eşiliklerde ise faiz oranlarının kısmi uyarlanma süreci göserilmişir. i i 1 ( ) 2 ( y y ) (12) i ( L) i (1 ) i 1 (13) n 1 ( L) 1 ( L ) 2 ( L ) 3 ( L )... n ( L ) (14) i hedeflenen nominal faiz oranını gösermekedir. ise faiz oranının uyarlama derecesini gösermeke ve 0,1 aralığında bulunmakadır. Ayrıca parameresinin 0,1 koşulunu sağlaması, çıkı düzeyinin poansiyel düzeyinden veya enflasyonun hedef değerden sapması durumunda uygulanan poliikaların sapmayı dengeye geirecek bir mekanizmanın oraya çıkmasına kadar aynı yönlü uygulanıyor anlamı da aşımakadır. Bu nokada Judd ve Rudebush (1998) a göre Taylor kuralının kısmi uyarlama sürecine göre es edilmesi iki açıdan yarar sağlamakadır. Birincisi faiz oranlarına düzleşirme yapılması ve kısmi uyarlamaya izin vermesidir. İkincisi, poliika kuralı olarak durağan olmayan bir değişkenin modele eklenerek ihmal edilmesi nedeniyle spesifikasyon haası yapmayı önlemesidir. 12 nolu eşilik 13 e yerine konulduğunda ve gerekli düzelmelerin yapılması durumunda 15 nolu eşiliğe ulaşılır. i (1 ) (1 ) 1 E (( ) )) (1 ) 2 ( y y ) ( L ) i n 1 (1 ) 3 ( ) Bu eşilike (15 nolu) Merkez bankasının reaksiyon fonksiyonu ileriye dönük ahmin edilmiş ve enflasyon boşluğu, beklenen (ileriye dönük) ve hedeflenen enflasyon arasındaki farka bağlı olarak ilişkilendirilmişir ( E ( n ) ). 15 nolu eşilik GMM yönemi alında ağırlık marisi olarak Newey ve Wes (1987) arafından önerilen genel kovaryans ahmincilerinin değişen varyans ve ookorelasyonun bilinmeyen bir formda oraya çıkmasını engelleyecek şekilde HAC kovaryans formu kullanılarak ahmin edilmişir. Ayrıca GMM mehodu EKK varsayımlarına dayalı olarak haa erimlerinin normal dağılımla ilgili bir bilgiye de ihiyaç duymaksızın ahmin yapmakla birlike kullanılan ensrüman değişkenlerinin geçerli olup olmadığını da Hansen-J isaisiği ile sınamakadır. GMM e giren üm serilerin durağan olması gerekmekedir. Analiz döneminde Türkiye ekonomisinde yaşanılan dönüşümler ve krizler nedeniyle serilerde yapısal kırılmanın varlığı ve durağanlık sürecine ekisini araşırabilmek için Zivo-Andrews ek kırılmalı birim kök esi yapılmışır. Tahmin sonuçları Tablo 1 de sunulmuşur. ** GMM yönemi alında ahmin edilecek olan 15 nolu eşilik. Faiz oranlarına smoohing yapılması ve kısma uyarlamaya göre düzelilmesinin nedenleri Sack ve Wieland (2000: 209 ve 210) a bakınız. Tüm hakları BEYDER e aiir 122 All righs reserved by The JKEM

9 Bilgi Ekonomisi ve Yöneimi Dergisi / 2014 Cil: IX Sayı: I Tablo 1: Zivo-Andrews Tek Kırılmalı Tes Sonuçları Değişken Model μ DU D(TB) D(T) α TB gecikme kriik değer landa 1% 5% on kur ipi Sabili :3 T isaisik Trend :3 T isaisik Sabi+rend :3 T isaisik Sabili :1 T isaisik Trend :2 T isaisik Sabi+rend :4 T isaisik Sabili :2 T isaisik Trend :3 T isaisik Sabi+rend :1 T isaisik Sabili :2 T isaisik Trend enf 1993:3 T isaisik Sabi+rend :2 T isaisik No: Koyu olarak işarelenmiş kasayılar ilgili değişkenin isaisiksel olarak sıfırdan farklı olduğunu gösermekedir. Tablo 1 den elde edilen ahmin sonuçlarına göre kur, ipi ve enf serilerinde kırılma gözlenmiş, değişkenlerin rend durağan oldukları espi edilmişir. Trend durağan bulunan seriler kırılmalar da dikkae alınarak düzelilmiş ve GMM yönemi ile ahmin edilmişir. Tablo 2 ahmin sonuçlarını gösermekedir. Tablo 2: GMM Tahmin Sonuçları Bağımlı Değişken: Faiz Oranı (On) Kasayı Sd. Haa -İsaisiği Olasılık Değeri Sabi Öze İsaisikler R RMSE R DW isaisiği Hansen-J isaisiği No: Ensrüman değişkenler olarak döviz kuru, sanayi üreim endeksi, enflasyon, sabi erim, faiz değişkeni ile birlike ilgili değişkenlerin gecikmeli değerleri kullanılmışır. Hansen-J isaisiğinin olasılık değeri [1-X 2 (a,b)] olarak hesaplanmışır. Burada a, J isaisik değerini, b ise aşırı belirlenmiş kısıların sayısını gösermekedir. Tablo 2 den elde edilen bulgulara göre fiili enflasyon düzeyi hedeflenen değerin üzerine çıkması durumunda para poliikası sıkılarak faiz oranları yükselilmişir. Eşilik 5 eki kısı gereğince ilgili analiz döneminde kasayı büyüklüklerinin 1 i aşması nedeniyle Taylor Kuralının geçerli olduğu sonucuna ulaşılmışır. Bununla birlike bir diğer bulgu üreimin Tüm hakları BEYDER e aiir 123 All righs reserved by The JKEM

10 The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Managemen / Volume: IX SPRING poansiyel değeri üzerinde eğilimi para poliikasını sıkılaşırma yönünde baskı meydana geirmekedir. Ayrıca döviz kuru kasayısı da kurun yükselmesi durumunda merkez bankasının faiz oranlarını düşüreceğini gösermekedir. Burada dikka edilmesi gereken diğer bir noka ise kasayı büyüklükleri ve anlamlılıkları dikkae alındığında amaç bağımsızlığı bulunan parasal oorienin birincil görevi olarak fiya isikrarına yönelik uygulamaları yerine geirmediği, öncelikli hedefi olarak büyümede gözlenen dalgalanmaları düzleşirme çabası içinde olduğu gözlenmekedir. Bu bulguya benzer bir sonuç Berumen ve Taşçı (2004) çalışmalarında da göze çarpmakadır. Kısmi uyarlama kasayısı 0.85 olarak bulunmuşur. Buna göre, enflasyon ve çıkıdaki dalgalanmaların süreklilik derecesinin uygulanan sisemaik poliikaya epkisi olarak daha büyük olduğu ve faiz oranlarının isaisiksel olarak anlamlı epkiler vermekle birlike parasal oorienin ilgili değişkenlerin poansiyel değerlerinden sapmaları düzleşirme yoluna giiğini gösermekedir. 4. Sonuç Taylor Kuralı, üreim veya enflasyon oranlarının uzun dönem denge değerlerinden sapması sonucu oraya çıkan denge probleminin, parasal oorie arafından belirlenen opimal kısa vadeli faiz oranı ile giderilmesine yönelik uygulamaları içermekedir. Taylor kuralına işleyiş mekanizması kazandırılması açısından genelde dışsal şoklar ihmal edilerek döviz kurunun ekin rol oynadığı para poliikasının akarım süreci ekileri göz ardı edilmekedir. Bahsedilen bu eki çalışmada ihmal edilmiş olup makro değişkenlerin uzun dönem denge değerlerinden sapma durumunu içselleşiren ve parasal akarım mekanizmasına işlerlik kazandıran dışsal şokların ekileri döviz kuru değişkeni modele eklenerek 1987:1-2013:3 periyodunda sınanmaya çalışılmışır. Elde edilen bulgular birlike değerlendirildiğinde Türkiye de parasal oorienin kurala dayalı bir para poliikası sraejisi uyguladığına dair güçlü kanılara ulaşılırken amaç bağımsızlığı kapsamında kendisine kanunla anınan birincil görevi olarak fiya isikrarına yönelik uygulamaları yerine geirmediği öncelikli hedefi olarak büyümede gözlenen dalgalanmaları düzleşirme çabası içinde olduğu sonucuna ulaşılmışır. Böylece parasal oorienin uygulayacağı ikisa poliikalarının piyasalar üzerinde ekisi ne olarak oraya çıkmayacağı gibi beklenilerde de bir belirsizlik meydana gelecekir. Parasal oorienin amaç ve araç bağımsızlığı kapsamında meydana gelen uyumsuzluğun siyasal ikidarın ikisadi ercihlerinin dikkae alınarak duruma uygun poliikaların parasal oorie arafından uygulanmasının bu sonucun oraya çıkmasında ekili olduğu söylenebilir. Kaynakça: Adanur Aklan, Nejla ve Mehme Nargelecekenler (2008); Taylor Rule in Pracice: Evidence from Turkey Inernaional Advances in Economic Research, Vol.14, No:2, ss: Baro, Rober J. Ve David B. Gordon (1983); A Posiive Theory Of Moneary Policy In A Naural Rae Model The Journal Of Poliical Economy, Vol.91, No:4, ss: Bernanke, Ben S. ve Frederic S. Mishkin (1997); Inflaion Targeing: A New Framework For Moneary Policy? The Journal Of Economic Perspecives, C.11, No:2, ss: Berumen, Hakan (2007); Measuring Moneary Policy For a Small Open Economy: Turkey Journal of Macroeconomics, C. 29, ss: Berumen, Hakan ve Hakan Taşçı (2004); Moneary Policy Rules in Pracice: Evidence from Turkey Inernaional Journal of Finance and Economics, C.9, ss: Bullard, James ve Kaushik Mira (2002); Learning Abou Moneary Policy Rules Journal of Moneary Economics, C. 49, ss: Tüm hakları BEYDER e aiir 124 All righs reserved by The JKEM

11 Bilgi Ekonomisi ve Yöneimi Dergisi / 2014 Cil: IX Sayı: I Caselnuova, Efrem (2003); Taylor Rules, Omied Variables, And Ineres Rae Smoohing in he US Economic Leers, C:81, s: Chang, Hui S. (2005); Esimaing he Moneary Policy Reacion Funcion for Taiwan: A VAR Model The Inernaional Journal of Applied Economics, C.2, No.1, ss: Chrisensen Anders M. ve Heino Bohn Nielsen (2003); Has US Moneary Policy Followed he Taylor Rule? A Coinegraion Analysis , (Erişim: hp:// Copenhagen-Nielsen.pdf). Clarida, Richard, Jordi Gali, Mark Gerler (2000); Moneary Policy Rules and Macroeconomics Sabiliy: Evidence and Some Theory, The Quarerly Journal of Economics, C: 115, No.1, ss: Clark, Peer B. Caharles A.E. Goodhar ve Haizhou Huang (1999); Opimal Moneary Policy Rules in A Raional Expecaions Model of he Phillips Curve Journal of Moneary Economics, C.43, ss: Dolares, Ramon Maria (2005); Moneary Policy Rules In Accession Counries o EU: Is he Taylor Rule a Paern? Economics Bullein, C.5, No.5. (Erişim: hp:// 04E50013A.pdf). Gerdesmeier, Dieer ve Barbara Roffia (2004); Taylor Rules For The Euro Area:The Issue of Real-Time Daa Sudies of The Economic Research Cenre, No.37. Gerlach, Sefan ve Ger Schnabel (2000); The Taylor Rule and Ineres Raes in he EMU Area Economics Leers, C.67, ss: Judd, John P. ve Glenn D. Rudebusch (1998); Taylor's Rule and he Fed: Economic Review- Federal Reserve Bank of San Francisco. Khan, Aubhik, Rober G. King ve Alexander L. Wolman (2003); Opimal Moneary Policy The Review of Economic Sudies, C.70, No.4, ss: Kong, Danfeng ve Osamu Kamoike (2006); The Sabiliy Condiion of a Forward Looking Taylor Rule Eas Asia Economic Research Group Discussion Paper, No:7, (Erişim: hp:// Kozicki, Sharon (1999); How Useful Are Taylor Rules for Moneary Policy Federal Reserve Bank of Kansas Ciy Economic Review, ideas.repec.org. Kydland, Finn E. ve Edward C. Presco (1977); Rules raher han Discreion: The Inconsisency Of Opimal Plans The Journal of Poliical Economy, Vol.85, No:3, ss: McCallum, Benne T. (1981); Price Level Deerminacy wih an Ineres-Rae Policy Rule and Raional Expecaions Journal of Moneary Economics, C. 8, ss: McCallum, Benne T. (2000); Alernaive Moneary Policy Rules:A Comparison wih Hisorical Seings for he Unied Saes, The Unied Kingdom, and Japan NBER Working Paper, WP No: 7725, (Erişim Adresi: hp:// Mishkin, Frederic S ve Miguel A. Savasano (2001), Moneary Policy Sraegies For Lain America Journal of Developmen Economics, C.66, ss: Orphanides, Ahanasios (2000); Acivis Sabilizaion Policy And Inflaion:The Taylor Rule In The 1970s Finance and Economics Discussion Series, (Erişim:hp:// Orphanides, Ahanasios (2002); Moneary-Policy Rules and he Grea Inflaion The American Economic Review, C.92, No.2, ss: Orphanides, Ahanasios (2003); Hisorical Moneary Policy Analysis and he Taylor Rule Journal of Moneary Economics, C.50, ss: Öserholm, Par (2005); The Taylor Rule and Real-ime Daa: A Criical Appraisal Applied Economics Leers, C.12, ss: Tüm hakları BEYDER e aiir 125 All righs reserved by The JKEM

12 The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Managemen / Volume: IX SPRING Sack, Brian ve Volker Wieland (2000); Ineres-Rae Smoohing and Opimal Moneary Policy: A Review of Recen Empirical Evidence Journal of Economics and Business, C.52, ss: Sargen, Thomas J. ve Neil Wallace (1975); Raional Expecaions, he Opimal Moneary Insrumen, and he Opimal Money Supply Rule Journal of Poliical Economy, C. 83: Siklos, Pierre L., Thomas Werner, Marin T. Bohl (2004); Asse Prices in Taylor Rules: Specificaion, Esimaion, and Policy Implicaions for he ECB, Sudies of The Economic Research Cenre, No.22. Snowdon, Brian, Howard Vane ve Peer Wynarczyk (1997); A Modern Guide o Macroeconomics, Cambridge Univerisy Pres, UK. Svensson, Lars E.O (2003); Wha Is Wrong wih Taylor Rules? Using Judgmen in Moneary Policy Through Targeing Rules Journal of Economic Lieraure, C.41, No:2, ss: Tang, Jenn-Hong (2005); Taylor Rules in a Sicky Price Model Wih Job Search (Erişim: hp:// ). Woodford, Michael (2001); The Taylor Rule and Opimal Moneary Policy The American Economic Review, C. 91, No:2, ss: Yazgan, M. Ege ve Hakan Yılmazkuday (2007); Moneary Policy Rules in Pracice: Evidence From Turkey and Israel Applied Financial Economics, C.17, No:1, ss:1-8. Tüm hakları BEYDER e aiir 126 All righs reserved by The JKEM

TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Yrd. Doç. Dr. Nejla Adanur Aklan Uludağ Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Mehme Nargeleçekenler Uludağ Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler

Detaylı

Dolar Kurundaki Günlük Hareketler Üzerine Bazı Gözlemler

Dolar Kurundaki Günlük Hareketler Üzerine Bazı Gözlemler Dolar Kurundaki Günlük Harekeler Üzerine Bazı Gözlemler Türkiye Bankalar Birliği Ekonomi Çalışma Grubu Toplanısı 28 Nisan 2008, İsanbul Doç. Dr. Cevde Akçay Koç Finansal Hizmeler Baş ekonomis cevde.akcay@yapikredi.com.r

Detaylı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI TCMB Faiz Kararlarının Piyasa Faizleri Ve Hisse Senedi Piyasaları Üzerine Ekisi Mura Duran Refe Gürkaynak Pınar Özlü Deren

Detaylı

TCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ PĐYASALARI ÜZERĐNE ETKĐSĐ

TCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ PĐYASALARI ÜZERĐNE ETKĐSĐ Cenral Bank Review Vol. 10 (July 2010), pp.23-32 ISSN 1303-0701 prin / 1305-8800 online 2010 Cenral Bank of he Republic of Turkey hp://www.cmb.gov.r/research/review/ TCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ

Detaylı

KISA ORTA VE UZUN VADEDE ENFLASYON HEDEFLEMESĐ REJĐMĐ

KISA ORTA VE UZUN VADEDE ENFLASYON HEDEFLEMESĐ REJĐMĐ Kamu-Đş; C:, S:4/0 KISA ORTA VE UZUN VADEDE ENFLASYON HEDEFLEMESĐ REJĐMĐ Yrd.Doç.Dr. Mura ÇETĐNKAYA Gazi Üniversiesi Bankacılık ve Sigoracılık Yüksekokulu Yrd.Doç.Dr. Hakan ACET Selçuk Üniversiesi Đ.Đ.B.F.

Detaylı

FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI?

FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? Ehem ESEN, Zekeriya YILDIRIM, S. Faih KOSTAKOĞLU FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? Ehem ESEN Yrd.Doç.Dr. Anadolu Üniversiesi,

Detaylı

A nonlinear estimation of monetary policy reaction function for Turkey

A nonlinear estimation of monetary policy reaction function for Turkey MPRA Munich Personal RePEc Archive A nonlinear esimaion of moneary policy reacion funcion for Turkey Tolga Omay Omay and Mubariz Hasanov Çankaya Üniversiesi 6. July 006 Online a hp://mpra.ub.uni-muenchen.de/054/

Detaylı

Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama

Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi (6) 2003 / 2 : 49-62 Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama Hüdaverdi Bircan * Yalçın Karagöz ** Öze: Bu çalışmada geleceği

Detaylı

İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH

İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH Doğuş Üniversiesi Dergisi, (), 57-65 İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH Serve CEYLAN Giresun Üniversiesi İİBF, İkisa

Detaylı

Rasyonel Beklentiler Hipotezinin Testi: Enflasyon, Faiz ve Kur 1

Rasyonel Beklentiler Hipotezinin Testi: Enflasyon, Faiz ve Kur 1 Çukurova Üniversiesi İİBF Dergisi Cil:17 Sayı:1 Haziran 2013 ss.17-35 Rasyonel Bekleniler Hipoezinin Tesi: Enflasyon, Faiz ve Kur 1 Tes of he Raional Expecaions Hypohesis: Inflaion, Ineres Rae and Exchange

Detaylı

24.05.2010. Birim Kök Testleri. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri

24.05.2010. Birim Kök Testleri. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri

Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, InroducoryEconomericsA Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1

RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1 RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 950-995 Rahmi YAMAK * Yakup KÜÇÜKKALE ** ÖZET Bu çalımada, Rasyonel Bekleniler Doal Oran Hipoezinin, Çıkı (ya da isizliin) alep (ya

Detaylı

BİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI

BİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI BİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI Arş. Gör. Furkan EMİRMAHMUTOĞLU Yrd. Doç. Dr. Nezir KÖSE Arş. Gör. Yeliz YALÇIN

Detaylı

BANKA KREDİ PORTFÖYLERİNİN YÖNETİMİNDE ÖDEMEME RİSKİ ANALİZİ: KALMAN FİLTRESİNE DAYANAN ALTERNATİF BİR YÖNTEM ÖNERİSİ

BANKA KREDİ PORTFÖYLERİNİN YÖNETİMİNDE ÖDEMEME RİSKİ ANALİZİ: KALMAN FİLTRESİNE DAYANAN ALTERNATİF BİR YÖNTEM ÖNERİSİ BANKA KREDİ PORTFÖLERİNİN ÖNETİMİNDE ÖDEMEME RİSKİ ANALİZİ: KALMAN FİLTRESİNE DAANAN ALTERNATİF BİR ÖNTEM ÖNERİSİ K. Bau TUNA * ÖZ Ödememe riski banka kredilerini ve bankaların kredi porföylerini ekiler.

Detaylı

Para Talebinin Belirleyenleri ve İstikrarı Üzerine Bir Uygulama: Türkiye Örneği

Para Talebinin Belirleyenleri ve İstikrarı Üzerine Bir Uygulama: Türkiye Örneği YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:3 Cil: Sayı: Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA Para Talebinin Belirleyenleri ve İsikrarı Üzerine Bir Uygulama: Türkiye Örneği Yrd. Doç. Dr. Burcu ÖZCAN Fıra Üniversiesi, İ.İ.B.F.,

Detaylı

Para Politikası, Parasal Büyüklükler ve Küresel Mali Kriz Sonrası Gelişmeler. K. Azim Özdemir

Para Politikası, Parasal Büyüklükler ve Küresel Mali Kriz Sonrası Gelişmeler. K. Azim Özdemir Cenral Bank Review ISSN 1303-0701 prin / 1305-8800 online 2009 Cenral Bank of he Republic of Turkey hp://www.cmb.gov.r/research/review/ Para Poliikası, Parasal Büyüklükler ve Küresel Mali Kriz Sonrası

Detaylı

TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ

TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cil 3, Sayı 6, 2007, ss. 8 88. TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ Arş.Gör. Erman ERBAYKAL Balıkesir Üniversiesi

Detaylı

EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER

EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER Eşanlı denklem siseminde, Y den X e ve X den Y ye karşılıklı iki yönlü eki vardır. Y ile X arasındaki karşılıklı ilişki nedeniyle ek denklemli bir model

Detaylı

Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü Çalışma Tebliğ No:09/5

Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü Çalışma Tebliğ No:09/5 Araşırma ve Para Poliikası Genel Müdürlüğü Çalışma Tebliğ No:09/5 Para Poliikası, Parasal Büyüklükler ve Küresel Mali Kriz Sonrası Gelişmeler K. Azim ÖZDEMİR Temmuz 2009 Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası

Detaylı

Reel ve Nominal Şokların Reel ve Nominal Döviz Kurları Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği

Reel ve Nominal Şokların Reel ve Nominal Döviz Kurları Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği Reel ve Nominal Şokların Reel ve Nominal Döviz Kurları Üzerindeki Ekileri: Türkiye Örneği Öze Ahme Mura ALPER Bu çalışma Türkiye deki reel döviz kuru dalgalanmalarının kaynaklarını açıklamayı amaçlamakadır.

Detaylı

ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI

ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI ÇOKLU DOĞRUSALLIĞIN ANLAMI Çoklu doğrusal bağlanı; Bağımsız değişkenler arasında doğrusal (yada doğrusala yakın) ilişki olmasıdır... r xx i j paramereler belirlenemez hale gelir.

Detaylı

SORU SETİ 02 (REVİZE EDİLDİ) FİNAL KONULARI

SORU SETİ 02 (REVİZE EDİLDİ) FİNAL KONULARI Ekonomeri 8 Ocak, 0 Gazi Üniversiesi İkisa Bölümü SORU SETİ 0 (REVİZE EDİLDİ) FİNAL KONULARI PROBLEM Aşağıda verilen avuk ei alebi fonksiyonunu düşününüz (960-98): lny = β + β ln X + β ln X + β ln X +

Detaylı

GÖRÜNMEZ AMA HĐSSEDĐLMEZ DEĞĐL: TÜRKĐYE'DE ÇIKTI AÇIĞI

GÖRÜNMEZ AMA HĐSSEDĐLMEZ DEĞĐL: TÜRKĐYE'DE ÇIKTI AÇIĞI Cenral Bank Review Vol. 11 (July 211), pp.15-28 ISSN 133-71 prin / 135-88 online 211 Cenral Bank of he Republic of Turkey hp://www.cmb.gov.r/research/review/ GÖRÜNMEZ AMA HĐSSEDĐLMEZ DEĞĐL: TÜRKĐYE'DE

Detaylı

A. ENFLASYON VE İŞSİZLİK A.1. Enflasyon ve Tanımı: Fiyatlar genel düzeyindeki sürekli artışlardır. Temel olarak ortaya çıkış nedenleri üçe ayrılır:

A. ENFLASYON VE İŞSİZLİK A.1. Enflasyon ve Tanımı: Fiyatlar genel düzeyindeki sürekli artışlardır. Temel olarak ortaya çıkış nedenleri üçe ayrılır: A. ENFLASYON VE İŞSİZLİK A.1. Enflasyon ve Tanımı: Fiyalar genel düzeyindeki sürekli arışlardır. Temel olarak oraya çıkış nedenleri üçe ayrılır: Birincisi, Maliye Enflasyonu üreim girdilerinin fiyaları

Detaylı

Borsa Getiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Analizi: Türkiye Örneği

Borsa Getiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Analizi: Türkiye Örneği Volume 4 Number 3 03 pp. -40 ISSN: 309-448 www.berjournal.com Borsa Geiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yönemlerle Analizi: Türkiye Örneği Yusuf Ekrem Akbaşa Öze: Bu çalışmada,

Detaylı

TÜSİAD - KOÇ ÜNİVERSİTESİ EKONOMİK ARAŞTIRMA FORUMU KONFERANSI. Zafer A. YAVAN - TÜSİAD Yasemin TÜRKER KAYA - BDDK

TÜSİAD - KOÇ ÜNİVERSİTESİ EKONOMİK ARAŞTIRMA FORUMU KONFERANSI. Zafer A. YAVAN - TÜSİAD Yasemin TÜRKER KAYA - BDDK Üreim Fonksiyonu Yaklaşımına Vurguyla Poansiyel Çıkı Açığı Tahmin Eme Yönemleri ve Yapısal İşsizlik Öğesi: Lieraür Değerlendirmesi ve Türkiye Örneği TÜSİAD - KOÇ ÜNİVERSİTESİ EKONOMİK ARAŞTIRMA FORUMU

Detaylı

TÜRKİYE DE FISHER ETKİSİNİN GEÇERLİLİĞİ: DOĞRUSAL OLMAYAN EŞBÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI

TÜRKİYE DE FISHER ETKİSİNİN GEÇERLİLİĞİ: DOĞRUSAL OLMAYAN EŞBÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI TÜRKİYE DE FISHER ETKİSİNİN GEÇERLİLİĞİ: DOĞRUSAL OLMAYAN EŞBÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI Tayfur BAYAT ÖZ Bu çalışmada 2002M-20M5 dönemine ai aylık verilerle alernaif nominal vadeli mevdua faiz oranları ile ükeici

Detaylı

Birim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde

Birim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

The Roles of Financial Factors on the Real Money Demand: Turkey Case

The Roles of Financial Factors on the Real Money Demand: Turkey Case FİNANSAL FAKTÖRLERİN REEL PARA TALEBİ ÜZERİNDEKİ ROLÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ The Roles of Financial Facors on he Real Money Demand: Turkey Case Musafa SEVÜKTEKİN * Mehme NARGELEÇEKENLER * BAÜ 8() 45 ÖZ Araşırmanın

Detaylı

Türkiye de Kırmızı Et Üretiminin Box-Jenkins Yöntemiyle Modellenmesi ve Üretim Projeksiyonu

Türkiye de Kırmızı Et Üretiminin Box-Jenkins Yöntemiyle Modellenmesi ve Üretim Projeksiyonu Hayvansal Üreim 53(): 3-39, 01 Araşırma Türkiye de Kırmızı E Üreiminin Box-Jenkins Yönemiyle Modellenmesi ve Üreim Projeksiyonu Şenol Çelik Ankara Üniversiesi Fen Bilimleri Ensiüsü Zooekni Anabilim Dalı

Detaylı

DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller

DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıılmış Gecikme ve Ooregresiv Modeller 1 Zaman serisi modellerinde, bağımlı değişken Y nin zamanındaki değerleri, bağımsız X değişkenlerinin zamanındaki cari

Detaylı

Türkiye de Bütçe Açığı, Para Arzı ve Enflasyon İlişkisi

Türkiye de Bütçe Açığı, Para Arzı ve Enflasyon İlişkisi Türkiye de Büçe Açığı, Para Arzı ve Enflasyon İlişkisi Asuman OKTAYER * Öze Geleneksel yaklaşıma göre enflasyon her zaman ve her yerde parasal bir olgudur. Bununla birlike yapılan araşırmaların çok bir

Detaylı

AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ

AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ,, 15(),71-79 AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ Selim Adem HATIRLI Vecdi DEMİRCAN Ali Rıza AKTAŞ Süleyman Demirel Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım

Detaylı

Türkiye de Tüketim Eğilimi ve Maliye Politikası

Türkiye de Tüketim Eğilimi ve Maliye Politikası Türkiye de Tükeim Eğilimi ve Maliye Poliikası Oya S. Erdogdu * Leven Özbek ** *Ankara Üniversiesi Siyasal Bilgiler Fakülesi İkisa Bölümü, Cebeci, Ankara ** Ankara Üniversiesi Fen Fakülesi İsaisik Bölümü,

Detaylı

İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferhat TOPBAŞ *

İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferhat TOPBAŞ * İşsizlik ve İnihar İlişkisi: 1975 2005 Var Analizi 161 İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferha TOPBAŞ * ÖZET İşsizlik, birey üzerinde olumsuz birçok soruna neden olan karmaşık bir olgudur.

Detaylı

Asimetrik İktisadi Dalgalanmalar: Teori ve Uygulama* Asymmetric Business Cycle : Theory and Application

Asimetrik İktisadi Dalgalanmalar: Teori ve Uygulama* Asymmetric Business Cycle : Theory and Application Anadolu Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi Anadolu Universiy Journal of Social Sciences Asimerik İkisadi Dalgalanmalar: Teori ve Uygulama* Asymmeric Business Cycle : Theory and Applicaion Prof. Dr. Nebiye

Detaylı

Faiz Oranı Kanalının 2001 2008 Döneminde Türkiye de Etkinliğinin Değerlendirilmesi* The Evaluation of Interest Rate Channel in Turkey 2001 2008

Faiz Oranı Kanalının 2001 2008 Döneminde Türkiye de Etkinliğinin Değerlendirilmesi* The Evaluation of Interest Rate Channel in Turkey 2001 2008 Anadolu Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi Anadolu Universiy Journal of Social Sciences Faiz Oranı Kanalının 200 2008 Döneminde Türkiye de Ekinliğinin Değerlendirilmesi* The Evaluaion of Ineres Rae Channel

Detaylı

Bölüm 3 HAREKETLİ ORTALAMALAR VE DÜZLEŞTİRME YÖNTEMLERİ

Bölüm 3 HAREKETLİ ORTALAMALAR VE DÜZLEŞTİRME YÖNTEMLERİ Bölüm HAREKETLİ ORTALAMALAR VE DÜZLEŞTİRME ÖNTEMLERİ Bu bölümde üç basi öngörü yönemi incelenecekir. 1) Naive, 2)Oralama )Düzleşirme Geçmiş Dönemler Şu An Gelecek Dönemler * - -2-1 +1 +2 + Öngörü yönemi

Detaylı

REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ:

REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ: Ekonomeri ve İsaisik Sayı: 005 9 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ: Prof.Dr. Rahmi YAMAK; Abdurrahman KORKMAZ * Absrac

Detaylı

Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme

Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Türkiye Ekonomisinde Enerji Tükeimi ve Ekonomik Büyüme Mehme MUCUK * Doğan UYSAL ** Öze Genel olarak enerji, ekonomik ve endüsriyel kalkınma için önemli bir girdi kabul edilmekedir. Ancak enerjinin bazı

Detaylı

YAPISAL KIRILMALI BİRİM KÖK TESTLERİNİN KÜÇÜK ÖRNEKLEM ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

YAPISAL KIRILMALI BİRİM KÖK TESTLERİNİN KÜÇÜK ÖRNEKLEM ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI YAPISAL KIRILMALI BİRİM KÖK TESTLERİNİN KÜÇÜK ÖRNEKLEM ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI TC. Pamukkale Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Yüksek Lisans Tezi Ekonomeri Anabilim Dalı Abdullah Emre ÇAĞLAR

Detaylı

Türkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi

Türkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.urkjans.com Türkiye nin Kabuklu Fındık Üreiminde Üreim-Fiya İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi Şenol ÇELİK*

Detaylı

Türkiye nin İthalat ve İhracat Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama

Türkiye nin İthalat ve İhracat Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 3 Sayı: 2 Nisan 203 ss. 9-208 Türkiye nin İhala ve İhraca Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama Dependency of Impor and Expor of

Detaylı

Finansal İstikrarın Bankacılık Sisteminin Borç Verme Politikaları Üzerindeki Etkisi: 2008 Küresel Krizi Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir İnceleme

Finansal İstikrarın Bankacılık Sisteminin Borç Verme Politikaları Üzerindeki Etkisi: 2008 Küresel Krizi Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir İnceleme Finansal İsikrarın Bankacılık Siseminin Borç Verme Poliikaları Üzerindeki Ekisi: 2008 Küresel Krizi Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir İnceleme Öze Ekrem ERDEM * M. Faih İLGÜN ** Cüney DUMRUL *** 2008 yılında

Detaylı

Araşırma Makaleleri REEL DÖVİZ KURU BELİRSİZLİĞİ İ TİCARET PERFORMA SI A ETKİSİ: TÜRKİYE UYGULAMASI Erşan SEVER ÖZET Bu çalışmada reel döviz kuru belirsizliğinin Türkiye nin icare performansına ekisi araşırılmışır.

Detaylı

ÜCRET-FİYAT SPİRALİ: TÜRK İMALAT SANAYİ ÖRNEĞİ

ÜCRET-FİYAT SPİRALİ: TÜRK İMALAT SANAYİ ÖRNEĞİ 45 ÜCRET-FİYAT SPİRALİ: TÜRK İMALAT SANAYİ ÖRNEĞİ Zehra ABDİOĞLU * ÖZET Bu çalışma Türkiye için 2005-2012 dönemi iibariyle ara malı, dayanıklı ükeim malı, dayanıksız ükeim malı, enerji ve sermaye malı

Detaylı

SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: )

SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: ) SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN:2587-1587) Economics and Adminisraion, Tourism and Tourism Managemen, Hisory, Culure, Religion, Psychology, Sociology, Fine Ars, Engineering, Archiecure,

Detaylı

TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE KISA VE UZUN VADELİ SERMAYE HAREKETLERİ İLİŞKİSİ

TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE KISA VE UZUN VADELİ SERMAYE HAREKETLERİ İLİŞKİSİ Marmara Üniversiesi İ.İ.B.F. Dergisi YIL 2007, CİLT XXII, SAYI 1 TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE KISA VE UZUN VADELİ SERMAYE HAREKETLERİ İLİŞKİSİ Araş. Gör. Burcu KIRAN * Öze Bu çalışmada, reel döviz kuru

Detaylı

TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ

TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ Nüfusbilim Dergisi\Turkish Journal of Populaion Sudies, 2012, 34, 31-50 31 TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ Ölümlülük ahminleri, demografi ve aküerya bilimlerinde önemli bir rol oynamakadır.

Detaylı

Birim Kök Testleri. Random Walk. Bir stokastiksürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde

Birim Kök Testleri. Random Walk. Bir stokastiksürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 02, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

Teknolojik bir değişiklik veya üretim arttırıcı bir yatırımın sonucunda ihracatta, üretim miktarında vs. önemli artışlar olabilir.

Teknolojik bir değişiklik veya üretim arttırıcı bir yatırımın sonucunda ihracatta, üretim miktarında vs. önemli artışlar olabilir. YAPISAL DEĞİŞİKLİK Zaman serileri bazı nedenler veya bazı fakörler arafından ekilenerek zaman içinde değişikliklere uğrayabilirler. Bu değişim ikisadi kriz, ikisa poliikalarında yapılan değişiklik, eknolojik

Detaylı

Ayrım I. Genel Çerçeve 1

Ayrım I. Genel Çerçeve 1 İçindekiler Önsöz İçindekiler Ayrım I. Genel Çerçeve 1 Bölüm 1. Makro Ekonomiye Giriş 3 1.1. Ekonominin Tanımlanması ve Bir Bilim Olarak Ekonomi 4 1.2. Ekonomi Teorisi ve Politikası 5 1.3. Makro Ekonomi

Detaylı

TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU KANALININ İŞLEYİŞİ: VAR MODELİ İLE BİR ANALİZ. Seyfettin ERDOĞAN * Durmuş Çağrı YILDIRIM **

TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU KANALININ İŞLEYİŞİ: VAR MODELİ İLE BİR ANALİZ. Seyfettin ERDOĞAN * Durmuş Çağrı YILDIRIM ** 95 İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakülesi Dergisi No:39 (Ekim 2008) TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU KANALININ İŞLEYİŞİ: VAR MODELİ İLE BİR ANALİZ Seyfein ERDOĞAN * Durmuş Çağrı YILDIRIM ** Öze Para poliikası kararlarındaki

Detaylı

White ın Heteroskedisite Tutarlı Kovaryans Matrisi Tahmini Yoluyla Heteroskedasite Altında Model Tahmini

White ın Heteroskedisite Tutarlı Kovaryans Matrisi Tahmini Yoluyla Heteroskedasite Altında Model Tahmini Ekonomeri ve İsaisik Sayı:4 006-1-8 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ Whie ın Heeroskedisie Tuarlı Kovaryans Marisi Tahmini Yoluyla Heeroskedasie Alında Model Tahmini

Detaylı

A Study on the Estimation of Supply Response of Cotton in Cukurova Region

A Study on the Estimation of Supply Response of Cotton in Cukurova Region MPRA Munich Personal RePEc Archive A Sudy on he Esimaion of Suly Resonse of Coon in Cukurova Region Erkan Akas Faculy of Economics & Admin.Sciences a BIGA 2006 Online a h://mra.ub.uni-muenchen.de/8648/

Detaylı

TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN NAIRU TAHMİNİ

TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN NAIRU TAHMİNİ Ekonomik Yaklaşım, Cil : 23, Sayı : 83, ss.69-91 TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN NAIRU TAHMİNİ Özlem YİĞİT * Ailla GÖKÇE ** Öze Bu çalışmanın emel amacı, Türkiye ekonomisi için Yapısal VAR yönemi kullanılarak NAIRU

Detaylı

Türkiye de Faiz Kanalı İle Parasal Aktarım Mekanizması

Türkiye de Faiz Kanalı İle Parasal Aktarım Mekanizması Türkiye de Faiz Kanalı İle Parasal Akarım Mekanizması Seyfein ERDOĞAN Doç Dr., Kocaeli Üniversiesi, İİBF İkisa Bölümü serdogan@kou.edu.r Durmuş Çağrı YILDIRIM Arş. Gör., Kocaeli Üniversiesi, SBE cagri.yildirim@kocaeli.edu.r

Detaylı

PARASAL ANALĐZE BĐR BAKIŞ: TÜRKĐYE ÖRNEĞĐ

PARASAL ANALĐZE BĐR BAKIŞ: TÜRKĐYE ÖRNEĞĐ Cenral Bank Review Vol. 11 (July 2011), pp.29-48 ISSN 1303-0701 prin / 1305-8800 online 2011 Cenral Bank of he Republic of Turkey hp://www.cmb.gov.r/research/review/ PARASAL ANALĐZE BĐR BAKIŞ: TÜRKĐYE

Detaylı

TÜRKİYE DE 1963 2006 DÖNEMİNDE KAMU VE ÖZEL SEKTÖR ÜCRETLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR UYGULAMA

TÜRKİYE DE 1963 2006 DÖNEMİNDE KAMU VE ÖZEL SEKTÖR ÜCRETLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR UYGULAMA TÜRKİYE DE 1963 2006 DÖNEMİNDE KAMU VE ÖZEL SEKTÖR ÜCRETLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR UYGULAMA Mura ASLAN Eskişehir Osmangazi Üniversiesi H. Kürşad ASLAN Ken Sae Üniversiesi Öze İskandinav ücre modelinden hareke

Detaylı

Türkiye de Faiz Haddi ve Enflasyon İlişkisi: Gibson Paradoksu na Yönelik Bir Değerlendirme

Türkiye de Faiz Haddi ve Enflasyon İlişkisi: Gibson Paradoksu na Yönelik Bir Değerlendirme Türkiye de Faiz Haddi ve Enflasyon İlişkisi: Gibson Paradoksu na Yönelik Bir Değerlendirme Doç.Dr. Nejla ADANUR AKLAN, Doç.Dr. Hülya KANALICI AKAY, Doç.Dr. Mehme ÇINAR Öze Gibson (923) e göre, yüksek fiyalar

Detaylı

IS-MP-PC: Kısa Dönem Makroekonomik Model

IS-MP-PC: Kısa Dönem Makroekonomik Model 1 Toplam Talep Toplam Talebin Elde Edilmesi 2 Para Politikası AD Eğrisi 3 4 Eğrisi Toplam Talep Toplam Talebin Elde Edilmesi Keynes (1936), The General Theory of Employment, Interest, and Money Toplam

Detaylı

PARA ARZININ ÇIKTI ÜZERİNE ETKİLERİ

PARA ARZININ ÇIKTI ÜZERİNE ETKİLERİ Marmara Üniversiesi İ.İ.B.F. Dergisi YIL 2007, CİLT XXIII, SAYI 2 PARA ARZININ ÇIKTI ÜZERİNE ETKİLERİ Öze Araş. Gör. Burak Güriş * Araş. Gör. Burcu Kıran * Çalışmada para arzının çıkı üzerindeki ekileri

Detaylı

HİSSE SENEDİ PİYASALARINDA SÜRÜ DAVRANIŞI: BİST TE BİR ARAŞTIRMA HERDING IN STOCK MARKETS: A RESEARCH IN BIST Bahadır ERGÜN Hatice DOĞUKANLI

HİSSE SENEDİ PİYASALARINDA SÜRÜ DAVRANIŞI: BİST TE BİR ARAŞTIRMA HERDING IN STOCK MARKETS: A RESEARCH IN BIST Bahadır ERGÜN Hatice DOĞUKANLI Uluslararası Sosyal Araşırmalar Dergisi The Journal of Inernaional Social Research Cil: 8 Sayı: 40 Volume: 8 Issue: 40 Ekim 2015 Ocober 2015 www.sosyalarasirmalar.com Issn: 1307-9581 HİSSE SENEDİ PİYASALARINDA

Detaylı

PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Yrd.Doç.Dr. Cüney KILIÇ Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Biga İ.İ.B.F., İkisa Bölümü Yrd.Doç.Dr. Yılmaz BAYAR Karabük Üniversiesi

Detaylı

Makine Öğrenmesi 8. hafta

Makine Öğrenmesi 8. hafta Makine Öğrenmesi 8. hafa Takviyeli Öğrenme (Reinforcemen Learning) Q Öğrenme (Q Learning) TD Öğrenme (TD Learning) Öğrenen Vekör Parçalama (LVQ) LVQ2 LVQ-X 1 Takviyeli Öğrenme Takviyeli öğrenme (Reinforcemen

Detaylı

Stok-Akım Uyarlaması, Bütçe Açığı ve Kamu Borç Stoku Arasındaki İlişkiler: Küresel Kriz Bağlamında Avrupa Birliği Üyesi Ülkeler Üzerine Bir Analiz

Stok-Akım Uyarlaması, Bütçe Açığı ve Kamu Borç Stoku Arasındaki İlişkiler: Küresel Kriz Bağlamında Avrupa Birliği Üyesi Ülkeler Üzerine Bir Analiz Sok-Akım Uyarlaması, Büçe Açığı ve Kamu Borç Soku Arasındaki İlişkiler: Küresel Kriz Sok-Akım Uyarlaması, Büçe Açığı ve Kamu Borç Soku Arasındaki İlişkiler: Küresel Kriz Bağlamında Avrupa Birliği Üyesi

Detaylı

TÜKETİMİN TESADÜFİ YÜRÜYÜŞÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ 1987 2006

TÜKETİMİN TESADÜFİ YÜRÜYÜŞÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ 1987 2006 69 TÜKETİMİN TESADÜFİ YÜRÜYÜŞÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ 1987 2006 ÖZET Prof. Dr. Rahmi YAMAK Arş. Gör. Zehra ABDİOĞLU Hall un esadüfi yürüyüş modeli, cari ükeim harcamalarının yalnızca geçmiş dönemin ükeim harcamaları

Detaylı

Sabit Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Ampirik Bir Analiz

Sabit Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Ampirik Bir Analiz Sabi Sermaye Yaırımları ve Ekonomik Büyüme: Ampirik Bir Analiz Mura ÇETİN Doç. Dr., Bozok Üniversiesi, İİBF İkisa Bölümü mura.cein@bozok.edu.r Sabi Sermaye Yaırımları ve Ekonomik Büyüme: Ampirik Bir Analiz

Detaylı

KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ

KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ İsmail KINACI 1, Aşır GENÇ 1, Galip OTURANÇ, Aydın KURNAZ, Şefik BİLİR 3 1 Selçuk Üniversiesi, Fen-Edebiya Fakülesi İsaisik

Detaylı

İktisat Politikası ve Toplam Talep Toplam Arz Analizi. Bilgin Bari İktisat Politikası 1

İktisat Politikası ve Toplam Talep Toplam Arz Analizi. Bilgin Bari İktisat Politikası 1 İktisat Politikası ve Toplam Talep Toplam Arz Analizi Bilgin Bari İktisat Politikası 1 Amaçlar İktisat politikasının amaçlarını anlamak Enflasyon ve çıktı da istikrar arasındaki ilişkiyi anlamak Para politikasının

Detaylı

DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller

DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıılmış Gecikme ve Ooregresiv Modeller 1 Saik Model Y = b 0 + b 1 X + u, (=1,2,,n.) Saik Model, Y ve X arasında aynı dönemde yani döneminde oraya çıkan ilişkiden

Detaylı

Kırılgan Beşlide Satın Alma Gücü Paritesi (SAGP) Hipotezinin Test Edilmesi The Test of Purchasing Power Parity Hypothesis for Fragile Five

Kırılgan Beşlide Satın Alma Gücü Paritesi (SAGP) Hipotezinin Test Edilmesi The Test of Purchasing Power Parity Hypothesis for Fragile Five Journal of Yasar Universiy, 205 0(37) 638-6477 Kırılgan Beşlide Saın Alma Gücü Pariesi (SAGP) ipoezinin Tes Edilmesi The Tes of Purchasing Power Pariy ypohesis for Fragile Five İsmail ÇEVİŞ, Pamukkale

Detaylı

TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ

TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ Doç. Dr. Macide Çiçek Dumlupınar Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Öze Bu çalışmada Türkiye de devle iç borçlanma seneleri,

Detaylı

EKONOMİK PERFORMANS VE BÜROKRASİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

EKONOMİK PERFORMANS VE BÜROKRASİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ EKONOMİK PERFORMANS VE BÜROKRASİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Ünal ARSLAN Musafa Kemal Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi, İkisa Bölümü. E-posa: uarslan@yahoo.com Yıldız SAĞLAM Musafa Kemal Üniversiesi

Detaylı

TÜRKİYE DE İNŞAAT SEKTÖRÜ VE PARA POLİTİKALARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİLERİ

TÜRKİYE DE İNŞAAT SEKTÖRÜ VE PARA POLİTİKALARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİLERİ TÜRKİYE DE İNŞAAT SEKTÖRÜ VE PARA POLİTİKALARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİLERİ Eem Hakan ERGEÇ Eskişehir Osmangazi Üniversiesi Mura TAŞDEMİR Eskişehir OsmangaziÜniversiesi Öze İnşaa sekörü çıkısının

Detaylı

Eurasian Journal of Researches in Social and Economics Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi ISSN:

Eurasian Journal of Researches in Social and Economics Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi ISSN: Eurasian Journal of Researches in Social and Economics Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araşırmaları Dergisi ISSN:2148-9963 www.asead.com Dr. Merer MERT Gazi Üniversiesi, İİBF, İkisa Bölümü merermer@gazi.edu.r

Detaylı

Levent KÖSEKAHYAOĞLU *, İkbal KARATAŞLI ** ABSTRACT

Levent KÖSEKAHYAOĞLU *, İkbal KARATAŞLI ** ABSTRACT Süleyman Demirel Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi Y.2018, C.23, Geybulla Ramazanoğlu Özel Sayısı, s.831-844. Suleyman Demirel Universiy The Journal of Faculy of Economics and Adminisraive

Detaylı

YAPAY SİNİR AĞLARI İLE DOĞALGAZ TÜKETİM TAHMİNİ

YAPAY SİNİR AĞLARI İLE DOĞALGAZ TÜKETİM TAHMİNİ Aaürk Ü. İİBF Dergisi, 0. Ekonomeri ve İsaisik Sempozyumu Özel Sayısı, 20 463 YAPAY SİNİR AĞLARI İLE DOĞALGAZ TÜKETİM TAHMİNİ Oğuz KAYNAR Serkan TAŞTAN 2 Ferhan DEMİRKOPARAN 3 Öze: Doğalgaz emini nokasında

Detaylı

Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller. Mehmet Vedat PAZARLIOĞLU

Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller. Mehmet Vedat PAZARLIOĞLU Dağıılmış Gecikme ve Ooregresiv Modeller Mehme Veda PAZARLIOĞLU Saik Model Nedir? Saik Model, Y ve X arasında aynı dönemde yani döneminde oraya çıkan ilişkiden gelmekedir. Y = b 0 + b 1 X + u, (=1,2,,n.)

Detaylı

TÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ A CO-INTEGRATION ANALYSIS ON THE ENERGY DEPENDENCY OF THE TURKISH ECONOMY

TÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ A CO-INTEGRATION ANALYSIS ON THE ENERGY DEPENDENCY OF THE TURKISH ECONOMY Journal of Yasar Universiy 22 26(7) 4392-444 TÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ A CO-INTEGRATION ANALYSIS ON THE ENERGY DEPENDENCY OF THE TURKISH ECONOMY M. Ali Bilginoğlu

Detaylı

Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Đlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği

Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Đlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği Volume 2. Number 1. 2011 pp. 121-142 ISSN: 1309-2448 www.berjournal.com Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Đlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği Burcu Ozcan a Ayse Ari b Öze: Finansal

Detaylı

PARANIN YANSIZLIĞI HİPOTEZİNİN TESTİ: TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ

PARANIN YANSIZLIĞI HİPOTEZİNİN TESTİ: TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ İkisa Poliikası Araşırmaları Dergisi Journal of Economic Policy Researches Cil/Volume:, Sayı/Issue:1, Yıl/Year: 015, 17-31 PARANIN YANSIZLIĞI HİPOTEZİNİN TESTİ: TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN YAPISAL KIRILMALI

Detaylı

TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN TRADE AND ECONOMIC GROWTH IN TURKEY

TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN TRADE AND ECONOMIC GROWTH IN TURKEY / www.sosyalarasirmalar.com Issn: 1307-9581 hp://dx.doi.org/10.17719/jisr.2018.2860 TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN TRADE AND ECONOMIC

Detaylı

THE CAUSALITY RELATION BETWEEN CONSUMER CONFIDENCE AND STOCK PRICES: CASE OF TURKEY. Abstract

THE CAUSALITY RELATION BETWEEN CONSUMER CONFIDENCE AND STOCK PRICES: CASE OF TURKEY. Abstract Ekonomik ve Sosyal Araşırmalar Dergisi, Bahar 20, Cil:7, Yıl:7, Sayı:, 7:53-65 TÜKETİCİ GÜVENİ VE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ * Yusuf Volkan TOPUZ ** THE CAUSALITY

Detaylı

Enflasyon Hedeflemesi, Büyüme ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası

Enflasyon Hedeflemesi, Büyüme ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Bankacılar Dergisi, Sayı 68, 2009 Enflasyon Hedeflemesi, Büyüme ve Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası Doç. Dr. Haydar Akyazı * - Ayku Ekinci ** Bu çalışma, enflasyon hedeflemesi (EH) döneminde ilk defa ciddi

Detaylı

İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ

İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ Sosyal Bilimler Dergisi 2010, (4), 25-32 İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ Özlem YORULMAZ - Oya EKİCİ İsanbul Üniversiesi İkisa Fakülesi Ekonomeri Bölümü

Detaylı

ÜRETİCİ FİYATLARINA GEÇİŞ ETKİSİNDE ARA MALLARI İTHALATININ ROLÜ

ÜRETİCİ FİYATLARINA GEÇİŞ ETKİSİNDE ARA MALLARI İTHALATININ ROLÜ ÜRETİCİ FİYATLARINA GEÇİŞ ETKİSİNDE ARA MALLARI İTHALATININ ROLÜ Şenkan ALDEMİR (*) Öze: Döviz kuru değişimlerinin TÜFE ve ÜFE bazlı yuriçi fiyalara geçiş süreci, son yıllarda üzerinde önemle durulan konulardan

Detaylı

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Ankara e-posta: selma@kayalak.com. Geliş Tarihi/Received:30.05.2012

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Ankara e-posta: selma@kayalak.com. Geliş Tarihi/Received:30.05.2012 Türkiye de Fındık Üreim Alanlarının Armasında Deseklemelerin Ekisi Selma KAYALAK 1 Ahme ÖZÇELİK 2 1 Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Çanakkale 2 Ankara Üniversiesi

Detaylı

TÜRKİYE'DE ŞEKER FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMİN OLASI ETKİLERİNİN TAHMİNİ: BİR SİMÜLASYON DENEMESİ

TÜRKİYE'DE ŞEKER FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMİN OLASI ETKİLERİNİN TAHMİNİ: BİR SİMÜLASYON DENEMESİ TÜRKİYE'DE ŞEKER FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMİN OLASI ETKİLERİNİN TAHMİNİ: BİR SİMÜLASYON DENEMESİ Yrd.DoçDr. Halil FİDAN Doç.Dr. Erdemir GÜNDOĞMUŞ rof.dr. Ahme ÖZÇELİK 1.GİRİŞ Şekerpancarı önemli arım ürünlerimizden

Detaylı

NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüneyt AKAR (*)

NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüneyt AKAR (*) NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüney AKAR (*) Öze: Bu çalışmada ne yabancı işlem hacmiyle hisse senedi geirileri arasında uzun dönemli bir ilişkinin

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Bilgin Bari - Prof.Dr. İlyas Şıklar

Yrd. Doç. Dr. Bilgin Bari - Prof.Dr. İlyas Şıklar Anadolu Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi Anadolu Universiy Journal of Social Sciences Enflasyon Hedeflemesi Rejiminde Para Poliikasının Analizi: Türkiye İçin Dinamik Sokasik Genel Denge Modeli Tahmini*

Detaylı

BAKANLAR KURULU SUNUMU

BAKANLAR KURULU SUNUMU BAKANLAR KURULU SUNUMU Murat Çetinkaya Başkan 12 Aralık 2016 Ankara Sunum Planı Küresel Gelişmeler İktisadi Faaliyet Dış Denge Parasal ve Finansal Koşullar Enflasyon 2 Genel Değerlendirme Yılın üçüncü

Detaylı

Türkiye de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi

Türkiye de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi Türkiye de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi Türkiye de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi Temel GÜRDAL Hakan YAVUZ Öz Bu çalışmada Türkiye de dış borçlanma

Detaylı

TÜRKİYE DE FAİZ ORANLARININ BELİRLENMESİNDE İÇSEL VE DIŞSAL FAKTÖRLERİN ROLÜ Kaan MASATÇI ÖZET ABSTRACT

TÜRKİYE DE FAİZ ORANLARININ BELİRLENMESİNDE İÇSEL VE DIŞSAL FAKTÖRLERİN ROLÜ Kaan MASATÇI ÖZET ABSTRACT TÜRKİYE DE FAİZ ORANLARININ BELİRLENMESİNDE İÇSEL VE DIŞSAL FAKTÖRLERİN ROLÜ Kaan MASATÇI ÖZET Arş.Gör.Burak DARICI Bu çalışmada, Türkiye de faiz oranlarını, hem reel hem de finansal ekileri olması ve

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4, 2009 149

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4, 2009 149 Aaürk Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cil: 23, Sayı: 4, 2009 149 TÜRKİYE EKONOMİSİNDE ENFLASYON VE REEL MİLLİ GELİR ARASINDAKİ ÇEVRİMSELLİK İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR İNCELEME Cem SAATÇİOĞLU (*)

Detaylı

İçindekiler kısa tablosu

İçindekiler kısa tablosu İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM

Detaylı

TÜRKİYE DE ELEKTRİK TÜKETİMİ, İSTİHDAM VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ

TÜRKİYE DE ELEKTRİK TÜKETİMİ, İSTİHDAM VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ Süleyman Demirel Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi Y.2011, C.16, S.1 s.349-362. Suleyman Demirel Universiy The Journal of Faculy of Economics and Adminisraive Sciences Y.2011, Vol.16,

Detaylı

Belirsizliğin Özel Tüketim Harcamaları Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği

Belirsizliğin Özel Tüketim Harcamaları Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi () 1 / : 17 16 Belirsizliğin Özel Tükeim Harcamaları Üzerindeki Ekisi: Türkiye Örneği Burçak Müge Vural * Şevke Alper Koç ** Koray Vural *** Öze: Tükeim

Detaylı