BASINÇLI KAPLARDA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BASINÇLI KAPLARDA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ"

Iskender Niazi
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 1 Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Regülatör basınç ayarlama görevi yapan cihazdır. İç basıncı 0,5 Bar dan yüksek olan kaplara basınçlı kap denir.(0,5-30 Bar arası) Basınçlı gaz tüplerinin basınç testi yapıldığına dair soğuk damga imalattan 10 yıl sonra her 5 yılda bir yapılmalıdır. Seyyar kompresörler çalışanlardan en az 10 m uzakta bulunmalıdır. Basınçlı kaplarda zorlayıcı testler 2 şekilde yapılır. Hidrostatik test sıvıyla; pnömatik test ise gazla yapılır. Basınçlı kap ve kazanların hidrolik basınç deneyi en yüksek çalışma basıncının en çok 1,5 katı ile yapılır. Alçak basınçlı buhar ve su kazanlarında basınç 0,5 atü, sıcaklıksa 110 dereceyi geçmemelidir. Basınçlı kaplarda kullanılan testler hidrolik test, radyografi testi, ultrasonik testtir. Kompresörlerde bulunması gereken cihazlar: Manometre Su tahliye sistemi Uzaktan durdurma sistemi Basınçlı hava içinde yapılan çalışmalarda maksimum günlük çalışma süresi 4-7 saat arasında değişir. Alüminyum ve alüminyum alaşımlı malzemeden yapılmış basınçlı kapların azami çalışma sıcaklığı 100 dereceden fazla olamaz. Çelik malzemeden yapılmış basınçlı kabın iç hacmi ne olursa olsun et kalınlığı en az 2 mm olmalıdır. Basınçlı kapların imalinden sonra tasarım basıncının 1,5 katına eşit bir basınçla hidrostatik ya da pnömatik test uygulanır. Maksimum Sıcaklık( Alüminyum 100 derece) Et kalınlığı( Alüminyum3 mm) Maksimum Sıcaklık( Çelik 300 derece) Et kalınlığı (Çelik 2 mm) Basınçlı kaplarda bulunması gerekli emniyet valfleri azami işletme basıncının 1,1 katını açacak şekilde ayarlanmalıdır Basınçlı kaplarda bulunması gerekli emniyet valfleri azami çalışma basıncının 1,5 katını açacak şekilde ayarlanmalıdır.

2 Basınçlı kaplarda emniyet cihazları; patlama diski, hidrofor, küresel vanadır. Basınçlı kaplarda test teknikleri 3 şekildedir; Ultrasonografik Radyografik Sıvı sızdırmazlık Basınçlı kapların etiketlerinde çalışma sıcaklığı olmaz. Hidrometre; sıcak su kazanlarında vardır. Buhar kazanlarında yoktur. Oksijen tüplerinin; en az 5 yıl, en çok 10 yılda bir hidrolik basınç testine tabi tutulması gerekir. Buhar kazanı çeşitleri: Alçak basınçlı buhar kazanları Orta basınçlı buhar kazanları Yüksek basınçlı buhar kazanları Her kazanın görünür bir yerine, imalatçı firma tarafından aşağıdaki bilgiler yazılı bir plaka konulacaktır: İmalatçı firmanın adı, Kazanın numarası, İmal edildiği sene, En yüksek çalışma basıncı Kazanın en yüksek çalışma basıncının 2 katını gösterecek şekilde taksimatlı manometresi olacak ve bunun en yüksek çalışma basıncını gösteren rakamı, kırmızı çizgi ile işaretlenmiş bulunacaktır Manometrenin işaretleri, kazan boyunun 1,5 katı uzaklıktan rahatça okunabilecek büyüklükte olacaktır. Sıcak su kazanlarında bir termometre bulunacaktır. Kazanlarda birbirinden ayrı en az iki adet su seviye göstergesi bulunacaktır. Bunlardan en az bir tanesi camdan olacak ve kırılmaması için mahfaza içine alınacaktır. Buhar kazanlarında en az iki adet emniyet supabı bulunacak Buhar ve sıcak su kazanlarının yılda bir periyodik bakımı yapılır. 2

3 Alçak basınçlı buhar ve sıcak su kazanlarında, basınç 0,5 atü ve sıcaklık ise 110 C geçmeyecektir Gaz, kömür tozu ve akaryakıtla otomatik çalışan sıcak su kazanlarında sıcaklığın 120 C nin üstüne çıkmasını önleyecek bir termostat bulunacaktır. Basınçlı kapların görünür yerlerine imalatçı firma tarafından; Kap hacmi (litre) İşletme basıncı (kilogram/santimetrekare), Deneme basıncı (kilogram/santimetrekare), Kontrol tarihi bilgilerinin yazılı olduğu bir plaka, konacaktır. Basınçlı kaplar üzerinde; emniyet supabı, boşaltma vanası, manometre ve termometre gibi kontrol cihazları bulunacaktır Emniyet supapları basınçlı kapların en çok kullanma basıncına göre ayarlanacak ve bu basıncın onda biri oranında bir basınç artışında açılacak özellikte olacaktır Kompresörlerin her kademesinde basınç deneyi, o kademede müsaade edilen en yüksek basıncının 1,5 katı ile yapılacaktır. Kompresörler üzerine imalatçı firma tarafından; İmalatçı firmanın adı, Yapıldığı yıl, En yüksek çalışma basıncı, Kompresörün sıkıştırdığı gazın cinsi ve miktarı, bilgilerinin yazılı olduğu bir plaka, konacaktır. Seyyar kompresörler, çalışan işçilerden en az 10 metre uzaklıkta veya dayanıklı bir bölme içinde bulunacaktır. Basınçlı gaz tüplerinin üzerine, aşağıdaki bilgiler silinmeyecek şekilde ve oyuk olmamak şartıyla yazılmış olacaktır. 1-İmalatçı firmanın adı, 2-Seri numarası, 3-Doldurulacak gazın cinsi, 4-Boş ve dolu ağırlığı ve hacmi, 5-En çok doldurma basıncı, 6-İmal tarihi, 3

4 İmalatçı firma, gaz tüpleri ile birlikte kontrol veya garanti belgesini de alıcıya vermek zorundadır Asetonda çözülmüş asetilen tüplerinin doldurulmasında basınç hiçbir zaman 15 kg/cm² yi geçmeyecektir. Doldurulan asetilen tüpleri en az 12 saat dik olarak bekletildikten sonra kullanılacaktır. Dolum yerlerinde Sıvılaştırılmış petrol gazının tüplere doldurulması işi, stok kaplarından en az 5 metre uzakta yalnız bu işe ayrılmış yerlerde yapılacaktır. Fırın ve ocakların içine girilmeden önce, sıcaklığı 50 C aşağıya düşürülecektir. Solunum cihazlarının ve maskelerin emniyet supapları, regülatörleri, bağlantıları ve oksijen sarfiyatı, en geç ayda bir ve cihazın tümü ile manometreler, en geç 6 ayda bir, yetkili bir eleman tarafından kontrol edilecektir. Bir kazanda kazanın en yüksek çalışma basıncını gösteren taksimatlı manometrenin işaretleri kazan boyunun 1,5 katı uzaklıktan rahatça okunabilecektir. İş yerlerinde kullanılan kazanlarda, en yüksek çalışma basıncının iki katını gösterecek şekilde taksimatlı manometre olmalıdır. Oksijen gaz tüpünün rengi MAVi dir. Azot tüpünün rengi YEŞİL dir. Kazanlar yakılmadan önce, kazancı tarafından kontrol edilmesi gerekli olan ekipmanlar arasında; Kapaklar, Klepeler ve Emniyet subaplarıdır. Yüksek ve orta basınçlı kazanlarda, kazandan ayrı bulunan buhar kızdırıcılarının buhar çıkış yerleri ile ön ısıtıcıların üzerine en az iki emniyet supabı konmalıdır. Basınçlı kapların görünür yerlerine imalatçı firma tarafından konulacak yazılı plakada; Kap hacmi (litre) İşletme basıncı (kilogram/santimetrekare), Deneme basıncı (kilogram/santimetrekare), Kontrol tarihi bilgilerinin yazılı olduğu bir plaka, konacaktır. Basın birimi; Bar veya Newton/ cm 2 dir. Basınçlı çelik kaplardaki en düşük levha et kalınlığı 2mm dir. Alimiyum kaplarda 3 mm dir Kullanımda olan basınçlı kapların et kalınlığını ölçmek için kullanılabilecek ve uygulanabilirliği en kolay olan yöntem ULTRASONİK TESTİDİR. 4

5 Basınçlı kap çeşitleri; Pnömatik akışkan devreleri Soğutma üniteleri, Otoklavlar olup, sıvı yakıt tankları basınçlı kap değildir. 5

Benzer belgeler

BASINÇLI KAPLARDA MEYDANAGELEBİLECEK TEHLİKELER

BASINÇLI KAPLARDA MEYDANAGELEBİLECEK TEHLİKELER BASINÇLI KAPLAR Kazanlar Kompresörler Buhar ve sıcak su kapları Basınçlı asit tankları Gaz tankları Sıvılaştırılmış Petrol Gazı tankları ve tüpleri Asetilen tankları ve tüpleri İçinde zehirli ve zararlı