DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ"

Transkript

1 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

2 Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri Redüktörler ve Vites Kutuları Dişli Çarklar: Sınıflandırma ve Kavramlar Silindirik Düz Dişli Çarklar Dişli Çark Mekanizmasının Temel Boyutları Dişli Ana Kanunu Örnek

3 Güç ve Hareket İletim Elemanları

4 Güç ve Hareket İletim Elemanları Motorların nominal devirleri ve güçleri sabittir ve ürettikleri döndürme momenti: Md 9550 N n Ancak iş makinelerinin çalışma koşullarına göre çeşitli döndürme momentlerine ihtiyaç vardır. Yukarıdaki ifaden de görüleceği gibi sadece dönme hızı değiştirilerek farklı moment elde edilebilir. Güç ve hareket iletim elemanları; bir döndüren ve diğeri döndürülen en az iki elemandan oluşur

5 Güç ve Hareket İletim Elemanları Güç ve hareket iletim elemanları ile ilgili ifadeler: Çevrim Oranı: Dönme hızının değerini ve yön değişimini ifade eder ve: i / n n / 2 Burada (+) işareti döndüren ve döndürülen elemanların dönme yönlerinin aynı olduğunu (-) işareti ise farklı olduğunu gösterir. Çevrim oranına bağlı olarak hareket ve güç iletim elemanları üç gruba ayrılır: i 12 >1 yani n 1 >n 2 : hız düşürücü (redüktör) İ 12 <1 yani n 1 <n 2 : hız yükseltici (vites kutusu) i=1 yalnız hareket ileten elemanlar

6 Basit Dişli Dizileri Basit dişli dizileri; Birbirlerinden uzakta miller arasında hareket iletmek Son milin dönme yönünü değiştirmek için kullanılır.

7 Basit Dişli Dizileri Çevrim oranının pozitif çıkması 1. dişli ile 3. dişlinin aynı yönde döndüklerini gösterir. i top n n g ç i. i i z z 2 1 z z 3 2 z z 4 3 z z 4 1 Çevrim oranı eksi olduğundan birinci dişli ile 4. dişli farklı yönlerde döner. Çevrim oranı sadece ilk ve son dişlinin diş sayısına bağlıdır.

8 Redüktörler Redüktörlerde çevrim oranı sabittir yani tek bir giriş devrine karşılık tek bir çıkış devri elde edilir. Aşağıdaki şekilde verilen sistem için çevrim oranı: i top n n g ç i Dişlilerin toplam verimi: i z z 2 1 z z 4 3 z2z z z Çevrim oranı sistemdeki bütün dişlilerin diş sayısına bağlıdır Redüktörün çıkış momenti:

9 Vites Kutuları Vites kutularının amacı; tek bir giriş devri sayısına karşılık birden fazla kademli olarak çıkış devri elde etmektir. Vites kutularının çıkış devir sayıları n çmin ile n çmax arasında kademeli olarak değişir. Kademeler aritmetik veya geometrik dizi oluşturacak şekilde seçilir. K geometrik dizi dikkate alınırsa:

10 Vites Kutuları Vites kutularında hız değişimi: Bir grup dişli eksenel yönde kaydırılır ve değişik çıkış devirleri elde edilir Tüm dişliler millerin üzerine eksenel yönde sabit olarak yerleştirilir ve hız değiştirme işlemi kamalı milin hareketi ile değişik dişlilere teması ile sağlanır.

11 Güç ve Hareket İletim Elemanları Döndüren elemanın P 1 gücü ile döndürülen elemanın P 2 gücü arasında: P2 P 1 Burada mekanizmanın verimidir. Döndüren ve döndürülen elemanların döndürme momentleri : Mb 1 P P n Mb2 i 1 12 Mb2 i12mb1 n n n 1 2 Çevrim oranı büyüdükçe hız azalır ve moment artar. 2

12 Dişli Çarklar: Sınıflandırma ve Kavramlar Silindirik (Alın) dişli çark: Eksenleri aynı düzlemde paralel iki mil arasında güç iletimi Düz silindirik Helisel silindirik Kremayer dişlisi

13 Dişli Çarklar: Sınıflandırma ve Kavramlar

14 Silindirik Düz Dişli Çarklar:Temel Kavramlar ve Boyutlar t: taksimat S o =diş kalınlığı l 0 = diş boşluğu b: diş genişliği h b : diş başı yüksekliği h t : taban yüksekliği

15 Silindirik Düz Dişli Çarklar: Temel Kavramlar ve Boyutlar Taksimat dairesi (Yuvarlanma dairesi): Dişlerin taksimatının yapıldığı ve dışlı çarkın büyüklüğünü gösteren dairedir. Bu daire üzerinde bir diş kalınlığı ve boşluğunu kapsayan uzunluk diş taksimatı (t) veya hatve denir. t t d0 zt d0 z m (modül) d0 mz

16 Silindirik Düz Dişli Çarklar: Temel Kavramlar ve Boyutlar Dişlerin yüksekliğini, baş dairesi ve taban dairesi belirler. Baş dairesi çapı : d b =d 0 +2h b Taban dairesi çapı: d t =d 0-2h t DİŞLERİN PROFİL EĞRİLERİ. Dişlerin yan yüzeylerine profil denir ve evolvent eğrisi en fazla kullanılan profil türüdür Evolvent: Temel daire üzerinde bir doğrunun yuvarlanması ile elde edilen profildir.

17 Silindirik Düz Dişli Çarklar:Temel Kavramlar ve Boyutlar Evolvent dişli çarkların boyutları ve profilleri aşağıda verilen parametrelerle belirlenir: m : modül z : diş sayısı 0 : taksimat dairesine karşılık gelen basınç açısı x : profil kaydırma faktörü Taksimat dairesi ile temel daire arasında:

18 Silindirik Düz Dişli Çarklar: Temel Kavramlar ve Boyutlar Dişli çarkların temel dairesi taban dairesinin içinde (Şekil a) veya dışında olabilir (Şekil b). Aktif profil: dişlinin evolvent olan kısmı Form dairesi: aktif profili tayin eden dairedir (Şekil c) Geçiş kısmı: temel dairesi ile (A noktası) taban dairesi (B noktası) arasındaki farktır

19 Silindirik Düz Dişli Çarklar:Temel Kavramlar ve Boyutlar Evolvent Dişli Çarkın Boyutları

20 Dişli Çark Mekanizmasının Temel Boyutları Bir dişli çark mekanizması bir döndüren bir de döndürülen dişliden oluşmaktadır. Bu iki dişli çarkın eş çalışabilmesi için: Aynı modül (m) Aynı 0 basınç açısına sahip olmalıdır. Yuvarlanma dairesi: Dişlilerin çalışma esnasında birbirleri üzerinden kaymadan yuvarlandıkları dairelerdir. Eksenler arası mesafe: O 1 ve O 2 eksenleri arasındaki mesafedir. O 1 O 2 doğrusuna merkezler doğrusu denir. Sıfır dişlilerde: a 0 d 01 d 2 02 m( z 1 z 2 2 )

21 Dişli Çark Mekanizmasının Temel Boyutları Kavrama Doğrusu: Eş profilli olan dişlilerden, döndüren dişlinin diş tabanının (A noktası) döndürülen dişliye ait dişin en baş noktası ile temasa geçtiği anda başlar ve döndüren dişlinin diş başının (E noktası) döndürülen dişlinin tabanını terk etmesi ile sonra eren temas noktalarının çizilmesi ile elde edilen eğri kavrama eğrisidir. Evolvent dişlilerde bu bir doğru olduğundan kavrama doğrusu denir. Kavrama boyu: AE uzunluğu C: yuvarlanma noktası : kavrama açısı (basınç açısına eşittir)

22 Dişli Çark Mekanizmasının Temel Boyutları Kavrama Oranı: Bir dişli çiftinde dişlilerin daima en azından birer diş birbirini kavramalı ve ikinci bir diş kavramadan evvel birinci dişli ayrılmamalıdır. Bu kavrama oranı ile verilir: 1 Olmalıdır. ne kadar büyük olursa dişli o kadar sessiz çalışır.

23 Dişli Ana Kanunu Dişli ana kanunu: Eş çalışan profillerin bir temas noktasındaki ortak normali, yuvarlanma noktasında (C noktası) geçmelidir. Eş çalışan dişlilerin teğetsel hızlarının (v 1 ve v 2 ) ortak normal üzerindeki iz düşümleri (c 1 ve c 2 ) eşit olmalıdır. Çevrim oranı:

24 Alt Kesilme Olayı Eş çalışan dişlilerin temasları evolvent olmayan kısımda (bunu olabilmesi için temel daire taban dairesinden büyük olmalıdır) meydana gelirse dişli dibinin oyulduğu görülür. Bu da temasın kavrama doğrusu dışında meydana geldiğini gösterir. Bu olaya alttan kesilme denir.

25 Alt Kesilme Olayı Alttan kesilme olayının olmaması için gerekli minimum diş sayısı: z min sin Teorik olarak 0 =20 olduğundan z min =17 bulunur. Pratikte bir miktar alt kesilme olayı tolere edilerek z min =14 alınır. Alt kesilme olayını önlemek için: Büyük dişlinin yüksekliğinin kısaltılması Kavrama açısının büyütülmesi Profil kaydırma

26 Silindirik Düz Dişli Çarklar: Temel Kavramlar ve Boyutlar Profil kaydırma yöntemiyle çeşitli diş şekilleri elde edilir. Böylece standart dişlilere göre diş dibi mukavemeti ve yüzey basıncı mukavemeti artırılabilir. Dişler arasında meydana gelen kayma ve dolayısıyla aşınma azaltılabilir. Alttan kesilme olayı önlenir.

27 Silindirik Düz Dişli Çarklar: Temel Kavramlar ve Boyutlar

28 Silindirik Düz Dişli Çarklar:Temel Kavramlar ve Boyutlar Burada x: takımın (diş açan) taksimat dairesi ile dişlinin taksimat dairesi arsındaki düşey farktır. Artı profilli: diş açan takımın orta doğrusu taksimat dairesinin üstünde Eksi profilli: diş açan takımın orta doğrusu taksimat dairesinin altında

29 ÖRNEK Örnek: Şekilde verilen ve iki düz dişliden meydana gelen dişli çark sisteminin toplam çevrim oranı İtop=10 ve z3-z4 dişlilerin çevrim oranı i34=2.94, giriş dönme hızı n1=965 d/d, giriş gücü N=12 kw, birinci kademenin modülü 3mm ve eksenler arası mesafe 110 mm; ikinci kademenin modülü 4.5mm ve eksenler arası mesafesi 160 mm olduğuna göre: z3 n1 n2 z1 z2 a) Birinci kademenin çevrim oranı b) Tüm dişlilerin diş sayıları c) İkinci kademe dişlilerin boyutları d) Çıkıştaki dönme momentini Hesap ediniz. Dişli sisteminin toplam verimi 0.92 Çalışma faktörü 1.4 Dişliler sıfır dişlidir. z4 n3

30 Gelecek Ders Dişli Çarklar Dişli Çarkların Hesaplama Esasları

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular:

Detaylı

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Güç Ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri Redüktörler Ve Vites Kutuları : Sınıflandırma Ve Kavramlar Silindirik

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İçerik Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğini konular:

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İle.m Elemanları Basit Dişli Dizileri

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular:

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör. İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Üretim. Dişli çarklar

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Üretim. Dişli çarklar Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Üretim Dişli çarklar İçerik Üretim Yöntemleri Yuvarlanma yöntemi MAAG yöntemi Fellow yöntemi Azdırma yöntemi Alt kesilme 2 Giriş 3 Üretim Yöntemleri Dişli çarklar

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Konik dişli çark mekanizması Konik dişli çark mukavemet hesabı Konik dişli ark mekanizmalarında oluşan kuvvetler

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler Dişli çarklar

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler Dişli çarklar Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler Dişli çarklar İçerik Basit Dişli Dizileri Dişli Çarklar: Sınıflandırma ve Kavramlar Silindirik Düz Dişli Çarklar Dişli Çark Mekanizmasının Temel

Detaylı

GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI

GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI P=sbt n m? n iģmak Ġġ MAKĠNASI Yapı olarak motor, güc ve hareket iletim elemanları ve iģ makinası kısmından oluģan bir makinanın esas amacı baģka bir enerjiyi mekanik enerjiye

Detaylı

Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde

Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde DİŞLİ ÇARKLAR Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde özel bir yeri bulunan mekanizmalardır. Mekanizmayı

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: Makine Elemanları 2 HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız

DİŞLİ ÇARKLAR III: Makine Elemanları 2 HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Helisel ın Tanımı Helisel ın Geometrik Özellikleri Helisel da Ortaya Çıkan Kuvvetler

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Atatürk Üniversitesi Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: ın

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA DİŞLİ ÇARLAR II: HESAPLAMA Prof. Dr. İrfan AYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Dişli Çark uvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Atatürk Üniversitesi Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: ın

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Helisel Dişli Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Erzurum Teknik Üniversitesi

Detaylı

DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik

DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik DİŞLİ ÇARKLAR 1 DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik yüzeyli makina elemanı. 2 Hareket Aktarma

Detaylı

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI Bir milin dönme hareketini diğer mile dönme kaybı olmadan nakletmek için kullanılan mekanizmalardır. Bir dişli çark mekanizması biri döndüren diğeri döndürülen olmak üzere en az

Detaylı

DİŞLER; Diş Profili, çalışma sırasında iki çark arasındaki oranı sabit tutacak şekilde biçimlendirilir. Dişli profillerinde en çok kullanılan ve bu

DİŞLER; Diş Profili, çalışma sırasında iki çark arasındaki oranı sabit tutacak şekilde biçimlendirilir. Dişli profillerinde en çok kullanılan ve bu KAVRAMLAR Dişli Çarklar, eksenleri birbirine yakın veya birbirini kesen miller arasında hareket ve güç ileten makine elemanlarıdır. Çevrelerine diş açılmış iki dişli çark bir dişli çiftini oluştururlar

Detaylı

MAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK

MAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK MAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA SÜRTÜNMELİ DİŞLİ (Friction wheels) (Gear or Toothed Wheels) UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK Mekanizmayı boyutlandırınız?

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler ve örnekler Güç ve hareket iletimi

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler ve örnekler Güç ve hareket iletimi Makie Elemaları II Prof. Dr. Akgü ALSARAN Temel bilgiler ve örekler Güç ve hareket iletimi İçerik Güç ve Hareket İletimi Redüktör Vites kutusu Örek 2 Giriş 3 Bir eerjiyi, mekaik eerjiye döüştürmek içi

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör. İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Dişli

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI

DİŞLİ ÇARKLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI DİŞLİ ÇARKLAR MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Dişli Çarklar 2 Dişli çarklar, eksenleri birbirine paralel, birbirini kesen ya da birbirine çapraz olan miller arasında

Detaylı

Konik Dişli Çarklar. Prof. Dr. Mehmet Fırat 89

Konik Dişli Çarklar. Prof. Dr. Mehmet Fırat 89 Prof. Dr. Mehmet Fırat 89 Konik Dişli Çarklar Hareketi, ekseni döndüren milin ekseni ile kesişen başka bir mile aktarmak ve gerektiğinde hız dönüşümü de sağlamak amacı ile kullanılan mekanizmalar konik

Detaylı

Prof. Dr. İrfan KAYMAZ

Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Kayış-kasnak mekanizmalarının türü Kayış türleri Meydana gelen kuvvetler Geometrik

Detaylı

Makine Elemanları Dersi Bilgisayar ile buluşuyor: Dişli Çarkların 3D Modeli ve Kinematik Analizi (Taslak)

Makine Elemanları Dersi Bilgisayar ile buluşuyor: Dişli Çarkların 3D Modeli ve Kinematik Analizi (Taslak) Makine Elemanları Dersi Bilgisayar ile buluşuyor: ın 3D Modeli ve Kinematik Analizi (Taslak) Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Detaylı

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering. Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering. Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Konik ın Tanımı Konik dişli çark çeşitleri Konik dişli çark boyutları Konik dişli

Detaylı

1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI. 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması

1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI. 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması 1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması Dişli çarklar; aralarında bir kayma oluşmadan, iki mil arasında kuvvet ve hareket ileten elemanlardır. Güç iletme bakımından, mekanizmanın

Detaylı

Şekil. Tasarlanacak mekanizmanın şematik gösterimi

Şekil. Tasarlanacak mekanizmanın şematik gösterimi Örnek : Düz dişli alın çarkları: Bir kaldırma mekanizmasının P=30 kw güç ileten ve çevrim oranı i=500 (d/dak)/ 300 (d/dak) olan evolvent profilli standard düz dişli mekanizmasının (redüktör) tasarlanması

Detaylı

DÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER

DÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER DÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER 1. Evolvent profilli standart bir düz dişli çarkta diş sayısı z=19 ve modül m=4 mm olduğuna göre dişbaşı ve temel daireleri üzerindeki diş kalınlıklarını hesaplayınız

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR. Makine Elemanları 2 PROFİL KAYDIRMA. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering

DİŞLİ ÇARKLAR. Makine Elemanları 2 PROFİL KAYDIRMA. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR PROFİL KAYDIRMA Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Profil kaydırmanın tanımı Profil kaydırma yapılmasındaki amaçlar Pozitif ve negatif profil

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DİŞLİ VERİMLİLİĞİNİ BELİRLEME DENEYİ FÖYÜ 2015-2016 Güz Dönemi 1.1. Deneyin Amacı DĠġLĠ VERĠMLĠLĠĞĠNĠ BELĠRLEME DENEYĠ Mevcut deney

Detaylı

1. Kayma dirençli ( Kaymalı) Yataklar 2. Yuvarlanma dirençli ( Yuvarlanmalı=Rulmanlı ) Yataklar

1. Kayma dirençli ( Kaymalı) Yataklar 2. Yuvarlanma dirençli ( Yuvarlanmalı=Rulmanlı ) Yataklar YATAKLAR Miller, dönel ve doğrusal hareketlerini bir yerden başka bir yere nakletmek amacıyla üzerlerine dişli çark, zincir, kayış-kasnak ve kavramalara bağlanır. İşte yataklar; millerin bu görevlerini

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR II. Makine Elemanları 2 HESAPLAMALAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering

DİŞLİ ÇARKLAR II. Makine Elemanları 2 HESAPLAMALAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR II HESAPLAMALAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Dişli Çark Kuvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri Mukavemeti Etkileyen Faktörler Yüzey Basıncı

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Helisel dişli geometrisi Kavrama oranı Helisel dişli boyutları Helisel dişlilerin mukavemet

Detaylı

MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ

MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ T.C PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ Öğrencinin; Adı: Cengiz Görkem Soyadı: DENGĠZ No: 07223019 DanıĢman: Doç. Dr. TEZCAN ġekercġoğlu

Detaylı

DİŞLİ GEOMETRİSİ. Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör

DİŞLİ GEOMETRİSİ. Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör DİŞLİ GEOMETRİSİ Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör Yuvarlanma Prensibi: Evolvent (Involute) Eğrisinin Tanımı Evolvent Dişli Formu Özellikleri Kolay imal edilebilir. Farklı diş sayılarına sahip dişliler

Detaylı

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI Hareket ve güç iletiminde kullanılan,üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik yüzeyli elemanlara DİŞLİ ÇARKLAR denir. Dişli

Detaylı

Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller

Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller İçerik Aks ve milin tanımı Akslar ve millerin mukavemet hesabı Millerde titreşim hesabı Mil tasarımı için tavsiyeler

Detaylı

Temas noktalarının geometrik yerine kavrama eğrisi (temas izi) denir.

Temas noktalarının geometrik yerine kavrama eğrisi (temas izi) denir. DİŞLİ ÇARK KİNEMATİĞİ : Temel Kavramlar Prof.Dr. Aybars ÇAKIR Dişli Ana Kanunu : İki yuvarlanma dairesine (sürtünmeli çark mekanizması) kinematik olarak eşdeğer ve birbirleri ile eş çalışan iki dişin yan

Detaylı

ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO

ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO ZİNCİR DİŞLİ ÇARK NEDİR? Tanımı: Güç ve hareket iletecek millerin merkez uzaklığının fazla olduğu durumlarda, aradaki bağlantıyı dişli çarklarla

Detaylı

KONİK DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT. CBÜ Akhisar MYO

KONİK DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT. CBÜ Akhisar MYO KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO TANIMI Eksenleri kesişen millerde kuvvet ve hareket iletmek için kullanılan ve yanal yüzeylerinin çevresine ve kesik koni tepe noktasında birleşecek

Detaylı

KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI

KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI Müh.Böl. Makina Tasarımı II Burada verilen bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. Bir milden diğerine güç ve hareket iletmek için kullanılan mekanizmalardır. Döndürülen Eleman

Detaylı

Vites Kutusu (Şanzıman) Nedir?

Vites Kutusu (Şanzıman) Nedir? MANUEL ŞANZIMAN Vites Kutusu (Şanzıman) Nedir? Vites kutusu (şanzıman); hız ve tork değiştirici bir dişli kutusudur. Motorda üretilen güç iki temel parametre içerir; bunlar devir sayısı (hız) ve torktur

Detaylı

MAKİNA ELEMANLAR I MAK Bütün Gruplar ÖDEV 2

MAKİNA ELEMANLAR I MAK Bütün Gruplar ÖDEV 2 MAKİNA ELEMANLAR I MAK 341 - Bütün Gruplar ÖDEV 2 Şekilde çelik bir mile sıkı geçme olarak monte edilmiş dişli çark gösterilmiştir. Söz konusu bağlantının P gücünü n dönme hızında k misli emniyetle iletmesi

Detaylı

Kayış kasnak mekanizmaları metin soruları 1. Kayış kasnak mekanizmalarının özelliklerini, üstünlüklerini ve mahsurlarını açıklayınız. 2.

Kayış kasnak mekanizmaları metin soruları 1. Kayış kasnak mekanizmalarının özelliklerini, üstünlüklerini ve mahsurlarını açıklayınız. 2. Kayış kasnak mekanizmaları metin soruları 1. Kayış kasnak mekanizmalarının özelliklerini, üstünlüklerini ve mahsurlarını 2. Kayış kasnak mekanizmalarının sınıflandırılmasını yapınız ve kısaca her sınıfın

Detaylı

KOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü (1. ve 2.Öğretim / B Şubesi) MMK208 Mukavemet II Dersi - 1. Çalışma Soruları 23 Şubat 2019

KOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü (1. ve 2.Öğretim / B Şubesi) MMK208 Mukavemet II Dersi - 1. Çalışma Soruları 23 Şubat 2019 SORU-1) Aynı anda hem basit eğilme hem de burulma etkisi altında bulunan yarıçapı R veya çapı D = 2R olan dairesel kesitli millerde, oluşan (meydana gelen) en büyük normal gerilmenin ( ), eğilme momenti

Detaylı

Toplam çevrim oranının kademelere paylaştırılması

Toplam çevrim oranının kademelere paylaştırılması Toplam çevrim oranının kademelere paylaştırılması Normalde alın dişli çarklarda bir kademe çevrim oranının 8 den küçük olması önerilir. Bu nedenle toplam çevrim oranınız 40-45 ten küçük ise mekanizmanızı

Detaylı

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI AKSLAR VE MİLLER P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Dönen parça veya elemanlar taşıyan

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 2. ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 2. ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞRENME FAALİYETİ -2 AMAÇ TS ISO Standart çielgelerinde, incir dişli çark ile ilgili hesaplamaları yapabilecek, elde edilen verilere göre yapım resmini çiebileceksini. ARAŞTIRMA İmal edilmiş ve yapım resimleri

Detaylı

Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller

Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller İçerik Giriş Temel kavramlar Sınıflandırma Aks ve mil mukavemet hesabı Millerde titreşim kontrolü Konstrüksiyon

Detaylı

Hız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları. Vedat Temiz

Hız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları. Vedat Temiz Hız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları Vedat Temiz Neden hız-moment dönüşümü? 1. Makina için gereken hızlar çoğunlukla standart motorların hızlarından farklıdır. 2. Makina hızının, çalışma sırasında düzenli

Detaylı

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI Ürün Kataloğu Hakkımızda 2007 yılında kurulan PARS MAKSAN, 2009 yılına kadar talaşlı imalat, alüminyum döküm, model yapımı alanlarında faaliyet göstermiştir. 2009 yılında üretim

Detaylı

15 DİŞLİLER. bugün. verimlilikle çalışan 701-DIN. edinebilir. Şekil 15.1. 15.2f

15 DİŞLİLER. bugün. verimlilikle çalışan 701-DIN. edinebilir. Şekil 15.1. 15.2f 15 DİŞLİLER Dişlilerin 2600 B.C li yıllarda bulunduğu u ve Cinde kullanıldığı sanılmaktadır. O yıllarda dişliler şekil 15.1 de görüldüğüne benzer şekilde imal edilmiş olup su çekme, yük kaldırma, değirmen

Detaylı

Makine Elemanları I. Bağlama Elemanları. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Makine Elemanları I. Bağlama Elemanları. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Bağlama Elemanları Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İçerik Bağlama Elemanlarının Sınıflandırılması Şekil Bağlı bağlama elemanlarının hesabı Kuvvet

Detaylı

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI Ürün Kataloğu Hakkımızda 2007 yılında kurulan PARS MAKSAN, 2009 yılına kadar talaşlı imalat, alüminyum döküm, model yapımı alanlarında faaliyet göstermiştir. 2009 yılında üretim

Detaylı

KAVRAMALAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI

KAVRAMALAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI KAVRAMALAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Kavramalar / 4 Kavramaların temel görevi iki mili birbirine bağlamaktır. Bu temel görevin yanında şu fonksiyonları

Detaylı

Silindirik iç ve dış yüzeyler üzerine açılan helisel girinti ve çıkıntılara vida denir.

Silindirik iç ve dış yüzeyler üzerine açılan helisel girinti ve çıkıntılara vida denir. 9. VİDALAR Silindirik iç ve dış yüzeyler üzerine açılan helisel girinti ve çıkıntılara vida denir. Vida Helisi Vida Adımı Bir kenarı silindirin çapına eşit dik bir üçgen, silindirin üzerine sarıldığında

Detaylı

1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ

1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ 11 1.1. SI Birim Sistemi 12 1.2. Boyut Analizi 16 1.3. Temel Bilgiler 17 1.4.Makine Elemanlarına Giriş 17 1.4.1 Makine

Detaylı

HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK TÜRBİN ANALİZ VE DİZAYN ESASLARI Hidrolik türbinler, su kaynaklarının yerçekimi potansiyelinden, akan suyun kinetik enerjisinden ya da her ikisinin

Detaylı

KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Kaymalı Yataklar

KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Kaymalı Yataklar KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Radyal yataklama türleri Sommerfield Sayısı Sonsuz Genişlikte

Detaylı

DÜZ VE HELİS DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞR. GÖR. KORCAN FIRAT AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

DÜZ VE HELİS DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞR. GÖR. KORCAN FIRAT AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU DÜZ VE HELİS DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞR. GÖR. KORCAN FIRAT AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU DÜZ DİŞLİ ÇARKLAR TANIMI Eksenleri paralel olan miller arasında hareket ileten, dişleri mil eksenine paralel açılmış dişlilere

Detaylı

Makine Elemanları I. Toleranslar. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Makine Elemanları I. Toleranslar. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İçerik Toleransın tanımı Boyut Toleransı Geçme durumları Tolerans hesabı Yüzey pürüzlülüğü Örnekler Tolerans

Detaylı

MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1

MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1 A. TEMEL KAVRAMLAR MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1 B. VİDA TÜRLERİ a) Vida Profil Tipleri Mil üzerine açılan diş ile lineer hareket elde edilmek istendiğinde kullanılır. Üçgen Vida Profili: Parçaları

Detaylı

1.Yüzey Basınç (Pitting) Kontrolü, ISO6336:2006. = Nominal yüzey basıncı K faktörleri = Çalışma şartlarına uygun düzeltme katsayıları

1.Yüzey Basınç (Pitting) Kontrolü, ISO6336:2006. = Nominal yüzey basıncı K faktörleri = Çalışma şartlarına uygun düzeltme katsayıları DİŞLİ MUKAVEMETİ 1.Yüzey Basınç (Pitting) Kontrolü, ISO6336:2006 = Nominal yüzey basıncı K faktörleri = Çalışma şartlarına uygun düzeltme katsayıları Yüzey Basınç (Pitting) Kontrolü, ISO6336:2006 Ft =

Detaylı

Dişli Çark Mekanizmaları. Vedat Temiz

Dişli Çark Mekanizmaları. Vedat Temiz Dişli Çark Mekanizmaları Vedat Temiz Giriş Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde özel bir yeri

Detaylı

FRENLER SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU

FRENLER SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU FRENLER MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU Frenler 2 / 20 Frenler, sürtünme yüzeyli kavramalarla benzer prensiplere göre çalışan bir makine elemanı grubunu oluştururlar. Şu şekilde

Detaylı

Üst başlık hareket. kolu. Üst başlık. Askı yatak. Devir sayısı seçimi. Fener mili yuvası İş tablası. Boyuna hareket volanı Düşey hareket.

Üst başlık hareket. kolu. Üst başlık. Askı yatak. Devir sayısı seçimi. Fener mili yuvası İş tablası. Boyuna hareket volanı Düşey hareket. Frezeleme İşlemleri Üst başlık Askı yatak Fener mili yuvası İş tablası Üst başlık hareket kolu Devir sayısı seçimi Boyuna hareket volanı Düşey hareket kolu Konsol desteği Eksenler ve CNC Freze İşlemler

Detaylı

MUKAVEMET-2 DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ VİZE ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI MART Burulma 2.Kırılma ve Akma Kriterleri

MUKAVEMET-2 DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ VİZE ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI MART Burulma 2.Kırılma ve Akma Kriterleri MUKAVEMET-2 DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ VİZE ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI MART-2019 1.Burulma 2.Kırılma ve Akma Kriterleri UYGULAMA-1 Şekildeki şaft C noktasında ankastre olarak sabitlenmiş ve üzerine tork

Detaylı

METİN SORULARI. Hareket Cıvataları. Pim ve Perno Bağlantıları

METİN SORULARI. Hareket Cıvataları. Pim ve Perno Bağlantıları Hareket Cıvataları METİN SORULARI. Hareket cıvatalarını bağlama cıvataları ile karşılaştırınız ve özelliklerini anlatınız. 2. Hareket vidalarının verimi hangi esaslara göre belirlenir? Açıklayınız ve gereken

Detaylı

SONSUZ VİDA VE KARŞILIK DİŞLİ ÇARKI. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO

SONSUZ VİDA VE KARŞILIK DİŞLİ ÇARKI. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO SONSUZ VİDA VE KARŞILIK DİŞLİ ÇARKI Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO TANIMI Sonsuz vida ve dişlisi bir mekanizma olup, eksenleri birbirine dik veya çapraz olan bir sonsuz vida ile bir sonsuz vida

Detaylı

Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin

Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin BURMA DENEYİ Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin genel mekanik özelliklerinin saptanmasında

Detaylı

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz Hidrostatik Güç İletimi Vedat Temiz Tanım Hidrolik pompa ve motor kullanarak bir sıvı yardımıyla gücün aktarılmasıdır. Hidrolik Pompa: Pompa milinin her turunda (dönmesinde) sabit bir miktar sıvı hareketi

Detaylı

Küçük kasnağın merkeze göre denge şartı Fu x d1/2 + F2 x d1/2 F1 x d1/2 = 0 yazılır. Buradan etkili (faydalı) kuvvet ; Fu = F1 F2 şeklinde bulunur. F1

Küçük kasnağın merkeze göre denge şartı Fu x d1/2 + F2 x d1/2 F1 x d1/2 = 0 yazılır. Buradan etkili (faydalı) kuvvet ; Fu = F1 F2 şeklinde bulunur. F1 Kayış-kasnak ve zincir mekanizmaları Kayış-kasnak mekanizmaları Çeşitleri 1-Düz kayışlı mekanizma 2-V-kayışlı mekanizma 3-Dişli kayışlı mekanizma Avantajları: 1-Konstrüksiyonları basit imalatları ve bakımları

Detaylı

KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI

KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI Müh.Böl. Melih Belevi-Çiçek Özes Burada verilen bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. Bir milden diğerine güç ve hareket iletmek için kullanılan mekanizmalardır. Döndürülen

Detaylı

Sektöre ÖzgüRedüktörler - 1

Sektöre ÖzgüRedüktörler - 1 Sektöre ÖzgüRedüktörler - 1 Yılmaz Redüktörün standart üretim yelpazesinin içerisinde genel kullanım amaçlı üretilen redüktörlerin dışında sektöre özgü imal edilmiş özel redüktörlerde bulunmaktadır. Bu

Detaylı

KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar

KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Eksenel yataklama türleri Yatak malzemeleri Hidrodinamik

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 10

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 10 Makine Elemanları MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 10 Makine elemanları; makine ve tesisatları oluşturan, bu sistemlerin içerisinde belirli fonksiyonları yerine getiren ve kendilerine özgü hesaplama ve

Detaylı

TARIM TRAKTÖRLERİ 21.07.2015. Tarım Traktörleri. Traktör Tipleri. Tarım traktörlerindeki önemli gelişim aşamaları

TARIM TRAKTÖRLERİ 21.07.2015. Tarım Traktörleri. Traktör Tipleri. Tarım traktörlerindeki önemli gelişim aşamaları TARIM TRAKTÖRLERİ Tarım Traktörleri Traktör, kelime olarak çekici veya hareket ettirici anlamına gelmektedir Traktörler, tarımsal işletmelerde çeşitli iş makinelerinin çalıştırılması için kullanılan kuvvet

Detaylı

HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Helisel Dişli Çarkların Yapısı 2 Düz dişli çarklardaki darbeli ve gürültülü çalışma koşullarının önüne geçilmesi, daha sessiz-yumuşak kavrama sağlanması ve mukavemetin artırılması

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4 Akışkanlar ile ilgili temel kavramlar MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4 Yrd. Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Su,, gaz, buhar gibi kolayca şekillerini değiştirebilen ve dış etkilerin etkisi altında kolayca hareket

Detaylı

MİLLER ve AKSLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU

MİLLER ve AKSLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU MİLLER ve AKSLAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU Miller ve Akslar 2 / 40 AKS: Şekil olarak mile benzeyen, ancak döndürme momenti iletmediği için burulmaya zorlanmayan, sadece eğilme

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Düz Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR HESAPLAMA

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Düz Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR HESAPLAMA Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Düz Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR HESAPLAMA İçerik Giriş Dişli çarklarda ana ölçülerin seçimi Dişlilerde oluşan kuvvetler ve etkileyen faktörler Dişli çarkların

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Doç.Dr.İrfan AY-Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU MAKİNE PARÇALARINI ETKİLEYEN KUVVETLER VE GERİLMELER

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Doç.Dr.İrfan AY-Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU MAKİNE PARÇALARINI ETKİLEYEN KUVVETLER VE GERİLMELER MAKİNE PARÇALARINI ETKİLEYEN KUVVETLER VE GERİLMELER Dış Kuvvetler : Katı cisimlere uygulanan kuvvet cismi çekmeye, basmaya, burmaya, eğilmeye yada kesilmeye zorlar. Cisimde geçici ve kalıcı şekil değişikliği

Detaylı

MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 10

MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 10 MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 10 Traktör Mekaniği Traktörlerde ağırlık merkezi yerinin tayini Hareketsiz durumdaki traktörde kuvvetler Arka dingili muharrik traktörlerde kuvvetler Çeki Kancası ve Çeki Demirine

Detaylı

Dişli çarklarda ana ölçülerin seçimi

Dişli çarklarda ana ölçülerin seçimi Dişli çarklarda ana ölçülerin seçimi Taksimat dairesi; pinyon dişli mil ile birlikte imâl edildiği durumda, kabaca taksimat dairesi çapı, Pinyon mile takıldığında taksimat dairesi çapı Pinyon feder ile

Detaylı

Mukavemet-II PROF. DR. MURAT DEMİR AYDIN

Mukavemet-II PROF. DR. MURAT DEMİR AYDIN Mukavemet-II PROF. DR. MURAT DEMİR AYDIN KAYNAK KİTAPLAR Cisimlerin Mukavemeti F.P. BEER, E.R. JOHNSTON Mukavemet-2 Prof.Dr. Onur SAYMAN, Prof.Dr. Ramazan Karakuzu Mukavemet Mehmet H. OMURTAG 1 SİMETRİK

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ Öğrenci Numarası Adı ve Soyadı İmzası: CEVAP ANAHTARI Açıklama: Bellek yardımcısı kullanılabilir. Sorular eşit puanlıdır. SORU 1. Standart vida profillerini çizerek şekil üzerinde parametrelerini gösteriniz,

Detaylı

Vargel. Vargel düzlem ve eğik profile sahip yüzeylerin işlenmesinde kullanılır.

Vargel. Vargel düzlem ve eğik profile sahip yüzeylerin işlenmesinde kullanılır. Planya, Vargel Vargel Vargel düzlem ve eğik profile sahip yüzeylerin işlenmesinde kullanılır. Yatay ve Düşey Vargel Tezgahı Yatay vargel tezgahı Düşey vargel tezgahı Planya Tipi Vargel Tezgahı Hidrolik

Detaylı

MAK Makina Dinamiği - Ders Notları -1- MAKİNA DİNAMİĞİ

MAK Makina Dinamiği - Ders Notları -1- MAKİNA DİNAMİĞİ MAK 0 - Makina Dinamiği - Ders Notları -- MAKİNA DİNAMİĞİ. GİRİŞ.. Konunun Amaç ve Kapsamı Makina Dinamiği, uygulamalı mekaniğin bir bölümünü meydana getirir. Burada makina parçalarının hareket kanunları,

Detaylı

AKSLAR ve MİLLER. DEÜ Mühendislik Fakültesi Makina Müh.Böl.Çiçek Özes. Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir.

AKSLAR ve MİLLER. DEÜ Mühendislik Fakültesi Makina Müh.Böl.Çiçek Özes. Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. AKSLAR ve MİLLER Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. AKSLAR MİLLER Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda çekmeye veya basmaya zorlanabilirler. Her iki elemanda içi dolu veya boş imal edilirler.

Detaylı

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI YORULMA P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Aloha Havayolları Uçuş 243: Hilo dan Honolulu

Detaylı

KAMALAR, PİMLER, PERNOLAR

KAMALAR, PİMLER, PERNOLAR KAMALAR, PİMLER, PERNOLAR 1 Mil ve Göbeğin Kamayla Bağlantısı Kama: Mil ile göbek arasında bağlantı kurarak, kuvvet veya hareketin milden göbeğe aktarılmasını sağlayan makina elemanıdır. Kamalı birleştirme:

Detaylı

MAK-204. Üretim Yöntemleri. Frezeleme Đşlemleri. (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt.

MAK-204. Üretim Yöntemleri. Frezeleme Đşlemleri. (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. MAK-204 Üretim Yöntemleri Freze Tezgahı Frezeleme Đşlemleri (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Freze tezgahının Tanımı: Frezeleme işleminde

Detaylı

ÖZET. Basit Makineler. Basit Makine Çeşitleri BASİT MAKİNELER

ÖZET. Basit Makineler. Basit Makine Çeşitleri BASİT MAKİNELER Basit Makineler Basit Makine Nedir? Günlük hayatımızda yaptığımız işleri kolaylaştırmak için bir takım araçlar kullanırız. Bir kuvvetin yönünü, büyüklüğünü ya da bir kuvvetin hem büyüklüğünü hem de yönünü

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 1 kışkan Statiğine Giriş kışkan statiği (hidrostatik, aerostatik), durgun haldeki akışkanlarla

Detaylı

Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler Toleranslar

Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler Toleranslar Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler Toleranslar İçerik Tolerans nedir? Boyut toleransı Geçme Yüzey pürüzlülüğü Örnekler 2 Tolerans nedir? Tasarım ve üretim süreci arasında boyut

Detaylı

Ekim, Bakım ve Gübreleme Makinaları Dersi

Ekim, Bakım ve Gübreleme Makinaları Dersi Ekim, Bakım ve Gübreleme Makinaları Dersi Tahıl Ekim Makinaları 4 e-mail: dursun@agri.ankara.edu.tr Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 2017 nde Yararlanılan

Detaylı

YUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR

YUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR Rulmanlı Yataklar YUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Rulmanlı Yataklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Yuvarlanmalı

Detaylı

Basit Makineler. Basit Makinelerin Kuralı. Çift Taraflı Kaldıraçlar 1.Tip. Kaldıraçlar

Basit Makineler. Basit Makinelerin Kuralı. Çift Taraflı Kaldıraçlar 1.Tip. Kaldıraçlar Basit Makineler Basit Makinelerin Kuralı Çok az parçadan oluşan ve tek bir kuvvet çeşidine göre çalışan makinelere BASİT MAKİNELER denir. Basit makinelerin yapım amacı kuvvetten kazanç sağlamaktır. Basit

Detaylı