ÇOKLU ORTAM ÖĞRENCİLERİNİN AKADEMİK BAŞARILARINA VE

Transkript

1 ÇOKLU ORTAM KULLANMININ İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN AKADEMİK BAŞARILARINA VE KAYGILARINA ETKİSİ Hasan Çoruk 1, Recep Çakır 2 1 Öğr. Gör., Bülent Ecevit Üniversitesi, Bilgisayar Teknolojileri Bölümü, Zonguldak 2 Yrd. Doç. Dr., Amasya Üniversitesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Amasya hasancoruk@beun.edu.tr, recepcakir@gmail.com Tam Bildiri Metni

2 ÇOKLU ORTAM NEDIR? 21. yüzyılda teknolojik gelişmeler ivme kazanmıştır. Bu gelişmeler diğer birçok alanda olduğu kadar eğitim alanını da etkilemektedir. Oluşan her yenilik öğretme-öğrenme süreçlerinde kullanılmış ve kullanılmaya da devam etmektedir. Öğrenenlerin ihtiyaçları doğrultusunda teknolojik araçları kullanarak eğitim vermek için çeşitli kuramlar geliştirilmiştir. Bu kuramlardan birisi de çoklu ortam destekli eğitim kuramıdır.

3 ÇOKLU ORTAM NEDIR? Çoklu ortam, teknoloji geliştikçe tanımı değişen bir kavram olmakla birlikte; kısaca kelimeler (sözlü ya da basılı metin) ve resimlerin (şekiller, fotoğraflar, animasyon ya da video) birlikte sunulması olarak tanımlanabilir[10]. Türk Dil Kurumu Sözlüğünde ise Bilgisayarda metin, grafik, ses ve canlandırma ögelerini birleştirerek sunan ortam, multimedya olarak geçmektedir.[15]

4 ÇOKLU ORTAM NEDIR? Çoklu ortam öğretim teknolojisi, birden fazla duyuya hitap eden, öğrenci başarı ve motivasyonunu arttıran ortamlar sunmayı amaçlar. Bu amaç doğrultusunda, öğretim teknolojisi alanı, görsel (kitap, yazı tahtaları, resimler, şekiller ve gerçek ortamlar), işitsel (radyo, teyp, dijital ses oynatıcıları vb.) ve hem işitsel hem de görsel ortamlar (televizyon, video, animasyon vb.) üstünde çalışır. [3]

5 ÇOKLU ORTAM NEDIR? Çoklu ortam öğrenme modeline göre görsel ve işitsel bilgiler birbirinden ayrı ve farklı bilgi işleme kanalları tarafından işlenir. Bilgi işleme kanallarının bilgi işleme kapasiteleri sınırlıdır. Bilgiyi kanallarda işleme süreci, birbiriyle tutarlı bilişsel semboller oluşturmaya yarayan aktif bir bilişsel süreçtir. [10]

6 P R O B L E M C Ü M L E L E R I AMAÇ Bu araştırmanın amacı; 4.sınıf matematik dersindeki kesirler ünitesinin çoklu ortam uygulamaları ile işlenmesinin öğrencilerin dersteki akademik başarılarına, derse yönelik kaygılarına ve bilgisayar kullanımlarına yönelik kaygılarına etkisini belirlemektir. Deney grubu öğrencileri ile kontrol grubu öğrencilerinin akademik başarıları sontest puanları arasında anlamlı fark var mıdır? Deney grubu öğrencileri ile kontrol grubu öğrencilerinin derse yönelik kaygıları sontest puanları arasında anlamlı fark var mıdır? Deney grubu öğrencilerinin bilgisayar kullanımına yönelik kaygıları öntest ve sontest verileri arasında anlamlı farklılık var mıdır?

7 YÖNTEM Bağımsız Değişkenler: Araştırmada ön test-son Çoklu ortam test kontrol gruplu yarı Geleneksel öğretim deneysel desen Bağımlı Değişkenler: kullanılmıştır. Akademik başarı Matematik Dersine Yönelik Kaygı Bilgisayar Kullanımına Yönelik Kaygı

8 ÖĞRETIM SÜRECININ TASARLANMASI İçeriğin ve Yazılımın Hazırlanması Öğretmen yardımcı kitabı, öğrenci ders kitapları incelenmiş, hedeflerin ne olduğu, içeriğin nasıl sunulduğu, içeriğin hangi bölümlerine ağırlık verildiği ve değerlendirmenin nasıl yapıldığı belirlenmiştir. Bu bilgiler ışığında 3 ilkokul 4. Sınıf öğretmeni ile görüşülmüştür. Öğretmenlere dersin işlenişi, dersin anlatımı ve öğrencilerin anlamadıkları noktalar sorulmuştur. Bu sayede içerik hazırlanırken öğretmenlerin deneyimlerinden faydalanılmıştır.

9 ÖĞRETIM SÜRECININ TASARLANMASI Öğretim içeriği, Adobe Flash CS6 sürümü kullanılarak swf formatında yazılıma aktarılmıştır. Konuyu anlatan, alıştırma fırsatı sağlayan, öğrenciyi derse karşı güdüleyen ve öğrenci başarısını değerlendiren, önemli ve dikkat çekici bilgileri farklı renkte veren, görsellerle desteklenen, mekanik sesten kaçınılarak, arkadaş canlısı insan sesi kullanılan bir yazılım üretilmiştir.

10 ÖĞRETIM SÜRECININ TASARLANMASI GRUPLAR ÖN TEST UYGULAMA SON TEST Kontrol Başarı Testi Matematik Kaygı Ölçeği Geleneksel Öğretim Metotları 6 hafta Başarı Testi Matematik Kaygı Ölçeği Deney Başarı Testi Matematik Kaygı Ölçeği Bilgisayar Kaygı Ölçeği Çoklu Ortam Uygulamaları 6 hafta Başarı Testi Matematik Kaygı Ölçeği Bilgisayar Kaygı Ölçeği

11 ÇALIŞMA GRUBU Araştırmanın örneklemini, yılı 2. Döneminde, Zonguldak İl i Ereğli İlçe Merkezi nde bulunan bir ilkokulun 4. Sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. İki farklı şube seçilerek, biri deney grubu, diğeri kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Araştırma dâhilinde olmak istemeyen ve testlere istemli cevap vermeyenler araştırma dışında bırakılarak deney grubunda 13 erkek ve 18 kız, kontrol grubunda da 12 erkek ve 19 kız olmak üzere 31 er öğrenci ile çalışma tamamlanmıştır. Grup Kız Erkek Toplam Deney Kontrol

12 Ç O K L U O R TA M D E S T E K L İ E Ğ İ T İ M G Ö R E N S I N I F G E L E N E K S E L E Ğ İ T İ M G Ö R E N S I N I F

13 VERI TOPLAMA ARAÇLARI Kesirler Konusu Başarı Testi : Araştırmacı tarafından 2013 yılında hazırlanmıştır. Kapsam geçerliğini incelemek için doküman analizi metodu kullanılmıştır[12]. Başarı testini oluşturan çoktan seçmeli 36 test sorusu oluşturulmuştur. 9 u uzman görüşleri dâhilinde testten çıkarılmıştır. Kalan 27 soru güvenirlik çalışması için sınıf öğrencisine uygulanmıştır. Güvenirlik testi sonucu 3. ve 21. sorular çıkarılmış ve başarı testi 25 sorudan meydana gelmiştir. Testin güvenirliği.806 olarak bulunmuştur.. TEST

14 VERI TOPLAMA ARAÇLARI İlköğretim Öğrencileri İçin Matematik Kaygı Ölçeği: Recep Bindak tarafından 2005 yılında hazırlanmıştır. İlköğretim öğrencilerinin matematik kaygısını ölçmek için geliştirilmiştir. 10 maddelik 5 li likert tipinde bir ölçektir. Ölçeğin geçerliği için yapı geçerliği, faktör analizi yapılmıştır. Ölçeğin iç tutarlılığı için Cronbach Alpha katsayısı 0,84 olarak bulunmuştur. [5] ÖLÇEK

15 VERI TOPLAMA ARAÇLARI Bilgisayar Kaygı Ölçeği: Elif ERSOY tarafından 2004 yılında hazırlanmıştır. İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar kaygısını ölçmek için geliştirilmiştir. Araştırma verileri 599 ilköğretim öğrencisinden alınmıştır. 18 maddelik 5 li likert tipinde bir ölçektir. Ölçeğin geçerlik güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. [7] ÖLÇEK

16 VERILERIN ANALIZI Başarı testi sorularının yanıtlarına doğru için 1, yanlış için 0 puan verilmiştir. Kaygı ölçeklerinin yanıtlarına ise olumlu ve olumsuz maddelerin durumlarına göre 1 ile 5 arasında puanlar verilmiştir. SPSS 18.0 programında analiz edilmiştir. Parametrik testlerden Bağımsız Örneklem t Testi uygulanmıştır. Bilgisayar kullanımına yönelik kaygıyı değerlendirmek için bağımlı Örneklem t- Testi yapılmıştır.

17 MEB ARAŞTIRMA İZNİ

18 BULGULAR TARTIŞMA SONUÇ

19 D E N E Y G R U B U Ö Ğ R E N C I L E R I I L E K O N T R O L G R U B U Ö Ğ R E N C I L E R I N I N A K A D E M I K B A Ş A R I L A R I S O N T E S T L E R A Ç I S I N D A N F A R K L I L I K V A R M I D I R? Başarı Ön-Testlerine yönelik Bağımsız Örneklem t Testi Sonuçları; Deney grubu X (d) =11,77 Kontrol grubu X (k) =10,26 Öntest sonuçlarına göre deney ve kontrol grupları arasında anlamlı bir farklılık bulunmadığı tespit edilmiştir. (t(60)=1.437,p=0,156>0,05). Sontest verileri analizi sonucunda ise ; Deney grubu başarı ortalaması X (d) =17,16 Kontrol grubu başarı ortalaması X (k) =13,00 olarak bulunmuş ve ; Deney gurubu yönünde anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır. (t(60)=3.217, p=0,02<0,05). Grup (N) Örneklem (X) Ortalama Standart Sapma(SS) Deney 31 17,16 4,612 Kontrol 31 13,00 5,532 t Serbestlik Değeri(Sd) p 3,217 60,002

20 D E N E Y G R U B U Ö Ğ R E N C I L E R I I L E K O N T R O L G R U B U Ö Ğ R E N C I L E R I N I N C İ N S İ Y E T E G Ö R E A K A D E M I K B A Ş A R I L A R I S O N T E S T L E R A Ç I S I N D A N F A R K L I L I K V A R M I D I R? Kız öğrenciler için sontest sonuçları X (dk) =17,16 X (kk) =12,95 bulunmuş ve Deney grubu yönünde anlamlı fark bulunduğu tespit edilmiştir (t(35)=4.509, p=0,00<0,05). Erkek öğrenciler için sontest sonuçları X (de) =14,38 X (ke) =13,08 bulunmuş, Dolayısı ile de anlamlı farklılık oluşmamıştır. (t(23) = 0.563, p=0,279> 0,05).

21 Bu sonuçlara göre Çoklu ortam uygulamaları geleneksel öğretim yöntemlerine göre daha etkili bir öğretim çeşididir denilebilir ve nedenleri olarak ta, görsel-işitsel ve farklı bir ortamı kullanması, öğretimsel içeriği ve etkinlikleri bilgisayar yoluyla öğrenciye aktarması, bilgisayarla oluşturulan benzetim ve modellerin kullanılmasıyla konuyu somutlaştırması, yüksek motivasyon ve konsantrasyon becerisi sağlayarak öğrenciyi aktif tutması gösterilebilir. Araştırmada çoklu ortam uygulamalarının geleneksel öğretim yöntemlerine göre kız öğrencilerin akademik başarı puanlarını artırmada daha etkili olduğu ancak aynı durumun erkek öğrenciler için geçerli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

22 Çoğu araştırma bulguları desteklemektedir. Akbaba (2009) nın doktora tez çalışmasında da çoklu ortam uygulamalarının öğrencilerin akademik başarılarını geleneksel yönteme göre daha olumlu etkilediği bulgularına ulaşılmıştır. [1] Yapılan bazı çalışmalar ise araştırma sonucunu desteklememiştir. Yekta nın (2004) araştırmasında İnternet tabanlı öğretim ile geleneksel öğretimin öğrenci başarısı üzerinde benzer düzeyde başarıyı artırıcı etkiye sahip olduğu görülmüştür. [16]

23 D E N E Y G R U B U Ö Ğ R E N C I L E R I I L E K O N T R O L G R U B U Ö Ğ R E N C I L E R I N I N D E R S E Y Ö N E L I K K A Y G I L A R I S O N T E S T L E R A Ç I S I N D A N F A R K L I L I K V A R M I D I R? Öntest verileri bağımsız Örneklem t Testi Sonuçları incelendiği zaman; X (d) =19.23, X (k) =21.32 olarak ölçülmüştür ve anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. (t(60)=0.876,p=0,385>0,05). Grupların sontest ortalamaları ise X (d) =19.71, X (k) =22.84 olarak ölçülmüştür ve yine anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (t(60)=1.131, p=0,263> 0,05).

24 Araştırma verilerine göre deney ve kontrol gruplarında yer alan öğrencilerin gruplarına göre, matematik dersi kaygı ölçeği son test uygulaması yönünden anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Altınışık ve Orhan(2002) ın yaptıkları araştırmada da farklılık olmamış ve olumlu bir gelişme olmamasının sebebi olarak, araştırmanın kısa bir zaman içerisinde gerçekleşmesi, öğrencilerin ilk kez böyle bir uygulama ile karşılaşması gösterilmiştir. Derse yönelik kaygı düzeylerinin değişmesi için daha çok zamana ihtiyaç duyulduğu düşünülmektedir.

25 D E N E Y G R U B U Ö Ğ R E N C I L E R I N I N B I L G I S A Y A R K U L L A N I M L A R I N A Y Ö N E L I K K A Y G I L A R I A Ç I S I N D A N Ö N T E S T V E S O N T E S T S O N U Ç L A R I A R A S I N D A F A R K L I L I K V A R M I D I R? Grup (N) Örneklem (X) Ortalama (SS) Standart Sapma t (Sd) Serbestlik Değeri p Öntest 31 43,03 12,919 Sontest 31 36,52 12,696 3,719 30,001 Bağımlı Örneklem t Testi Sonuçları : X (dö) = 43.03, X (ds) =36.52 olarak bulunmuş ve kaygı düzeyinde ki bu düşüş anlamlı bulunmuştur (t(30)=3.719,p=0,001<0,05). Buradan yola çıkarak ta çoklu ortam destekli eğitim sayesinde öğrencilerin bilgisayarı etkin şekilde kullanımları sonucu bilgisayar kullanımına yönelik var olan kaygılarının azaldığı tespiti yapılabilir.

26 ÖNERİLER Çoklu ortam ders yazılımları matematik dersindeki diğer ünitelerin öğretiminde de kullanılmalıdır. Bilgisayar ve benzeri teknolojik ürünler öğrenciler tarafından etkin bir şekilde kullanılmalı ve kaygıları azaltılmalıdır. Çoklu ortamların daha aktif bir şekilde kullanımı için, öğretmenlere bilgi verilmelidir.

27 ÖNERİLER Çoklu ortam kullanımında kızların erkeklere oranla neden daha başarılı olduğu konusunda araştırmalar yapılabilir. Çalışma sonunda kısa süren eğitimlerle öğrencilerin derse karşı kaygılarının değişmediği dikkate alındığında çoklu ortam destekli eğitimin öğrencilerin matematik dersine karşı kaygı düzeylerine etkisini ölçmek için uzun süreli çalışmalar tasarlanmalıdır.

28 KAYNAKÇA [1]Akbaba,B. Atatürk İlkeleri Ve İnkılâp Tarihi Öğretiminde Çoklu Ortam Kullanımının Akademik Başarı Ve Tutumlara Etkisi. Yayımlanmış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. (2009). [2]Akkoyunlu, B. Öğretim yazılımları, bilgisayar ve eğitimde kullanılması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları. (2005). [3]Akkoyunlu, B.Yılmaz, M. Türetimci çoklu öğrenme kuramı, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 28,9-19. (2005) [4]Aldağ, H., & Sezgin, E. Çok ortamlı öğrenmede ikili kodlama kuramı ve bilişsel model. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), , (2003). [5]Bindak, R. İlköğretim Öğrencileri İçin Matematik Kaygı Ölçeği, F. Ü. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi,17(2), , (2005). [6]Demirel, Ö.,. Planning and Evaluation in Instruction: Art of Teaching, Pegem Publication. (2004) [7]Ersoy, E. İlköğretim Öğrencilerinin Bilgisayara İlişkin Kaygı Düzeyleri. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara (2005). [8]Ersoy, Y. Matematik eğitimini yenileme yönünde ileri hareketleri: Teknoloji destekli matematik öğretimi. TOJET. 4;2;7 (2005). [9]İzmirli, S. Öğrenen Ve Sistem Hızında İlerleyen Farklı Çoklu Ortam Sunum Türlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. (2012). [10]Mayer, R. E. Introduction to multimedia learning. R. Mayer (Ed.), The Cambridge handbook of multimedia learning içinde (s.1-16). Cambridge: Cambridge University Press. (2005). [11]Mayer, R. E. Applying the science of learning to multimedia ınstruction. Psychology of Learning and Motivation, 55, (2011). [12]MEB, İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programı, Taslak Baskısı.Ankara Devlet Kitapları Müdürlüğü.Basım Evi.(2005) [13]Pedro, F. The new millennium learners. Challenging our views on ICT and learning. adresinden 05 Aralık 2014 tarihinde edinilmiştir. (2006) [14]Tan, Ş.; Kayabaşı, Y. ve Erdoğan, A. Öğretimi Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık (2003). [15]Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük. adresinden tarihinde edinilmiştir. [16]Yekta M. Çoklu Ortam Araçları Kullanılmış Web Tabanlı Uzaktan Mesleki Teknik Eğitimin Geleneksel Mesleki Teknik Eğitime Göre Öğrenci Başarısına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.(2004)