Metabolizmadaki olaylarda görev alan enzimlerin önemli bir kısmını meydana getirir.bu nedenle de,

Transkript

1 VİTAMİNLER

2 Sağlıklı beslenme için küçük miktarlarda alınmaları zorunlu olan, herhangi birinin eksikliği spesifik bir bozukluk ve hastalık meydana getiren organik maddelerdir. Metabolizmadaki olaylarda görev alan enzimlerin önemli bir kısmını meydana getirir.bu nedenle de, Sağlıklı büyüme ve gelişme için Metabolizmadaki olayların düzenli yürüyebilmesi için son derece önemli maddelerdir.

3 Besinlerle alınan vitaminler başta karaciğer olmak üzere çeşitli organlarda depo edilir. Vücuda yetersiz alınma durumunda bu depo vitaminler kullanılır. Yetersizlik durumunda vücuttaki vitaminlerin tamamı tükenmez, vitamin değerleri normal düzeyinin altına düşer.

4 Vitamin yetersizliği hangi durumlarda gözlenebilir? Uzun süreli açlık halinde Tek yönlü beslenen kişilerde ( genellikle, tahıl tüketen kişiler ve vejateryenlerde) Yetersiz beslenen kişilerde görülür.

5 Vitamin gereksinimi Hamilelikte Yeni doğmuş çocuklarda Yaşlılıkta Sigara ve alkol kullananlarda Sporcularda ( Artan enerji gereksinimi ile brlikte), artar.

6 Vitaminlerin Emilimi Suda çözünen vitaminlerin emilimi hızlı iken, A,D,E ve K vitaminlerinin emilimleri vücutta yağ emiliminin azaldığı durumlarda ileri derecede bozulur. Vitaminlerin büyük kısmı ince bağırsağın üst kısımlarında emilirken, B12 vitamini İleum da emilir

7 Vitaminler Yağda çözünen vitaminler Suda çözünen vitaminler Vitamin A Vitamin D Vitamin E Vitamin K Enerji üretimiyle ilgili suda çözünen vitaminler Hematopoetik suda çözünen vitaminler Folik asid (B9) Tiamin (B1) Vitamin B 12 Riboflavin (B2) Niasin (B3) Pridoksin (B6) Pantotenik asid (B5) Diğer suda çözünen vitaminler Askorbik asid (C vit.)

8 VİTAMİNLERİN BAZILARI VÜCUTTA DEPO EDİLEBİLİR BAZILARI EDİLMEZ.

9 B1 (Tiamin) vitamini Tiamin bitkiler tarafından sentezlenir. Tiamin gereksinimi, protein ve karbonhidrattan zengin beslenenlerde artar, lipidce zengin beslenenlerde ise azalır. Enerji gereksinimi yüksek olan kişilerde ve sporcularda günlük 4-6 mg b1 vitamini alınması zorunludur. Alkolizm tiamin eksikliğine yol açan en önemli faktördür.

10 B1 Vitamini(Thiamin) Günlük gereksinim: Yetişkin erkekte:1.4 mg Yetişkin kadında: 1.0 Sporcularda: 6-8 mg

11 İhtiyaç duyulan thiamin miktarı: Kişinin fiziksel yapısına Antrenman seviyesine Günlük diyetine bağlıdır. Bebeklerde, çocuklarda, ergenlik çağında,hamilelik ve emzirme, hastalıklarda ve yaşlılarda Thiamin alımı arttırılmalıdır.

12 B1 vitamini (Thiamin) kaynakları Kuşkonmaz, yer fıstığı, bira mayası, esmer pirinç (beyazda bu vitamin kalmaz), kuru fasulye, kuzu karaciğeri, yulaf unu, ayçiçeği çekirdeği, buğday özü, rafine olmayan buğday unundan ekmek, bezelye, yumurta sarısı, ceviz Tiamin en çok bira mayasında ve buğday, pirinç, arpa gibi tahılların kabuklarında bulunur.

13 Tiamin eksikliğinde B1 eksikliğine genellikle kabuğu alınmış pirinçle ve kepeksiz beyaz unla beslenen ülkelerde rastlanır. Belirtileri: Organlara giden sinirlerde harabiyet görülür. Bunun sonucu olarak bacaklarda ve kollarda güç azalması başlar. Hastada yürüme ve iş yapma zorlukları baş gösterir. Kaslar erir ve kemik refleksleri körelir. Hasta sonunda yatalak duruma düşer. Sinirlerin harabiyetinden başka, Kan dolaşımı hızı düşer ve kalp kaslarında gevşeme başlar. Hastada zayıflık ve dokularda sıvı toplanması (ödem) görülür. Kalp yetmezliği, hastanın ölümüne yol açacak şekilde, ciddi rahatsızlıklara sebep olur.

14 B1 vitamini fazlalığında Tansiyon düşmesi, titremeye yol açabilir B grubu vitaminlerin kullanımını olumsuz etkiler. Özellikle B12 vit. B1 Vitaminini Yok Eden Şeyler Besinin suda fazla kalması, pişmesi, tütün.

15 B1 vitamini (Thiamin), Egzersizdeki rolü: Karbonhidratlardan enerji oluşumu Vücutta hemoglobinin düzenlenmesi Sinir sisteminin uygun faaliyeti için gereklidir.

16 B2 vitamini (Riboflavin) Günlük mg alınması yetersizlikleri önler. Sebze ve meyvelerde yeterince riboflavin bulunmaktadır. Sakatatlar Yeşil sebzeler Süt ve süt ürünleri Kaynakları yumurta Kurubaklagiller patates

17 B2 vitamini (Riboflavin) Günlük gereksinim: Normal, sağlıklı insanlarda mg dır Sporcularda ise 15 mg dır. Hamilelik ve emzirme dönemlerinde biraz artar Düşük protein içeren ucuz ve yüksek nişasta diyetlerinde ihtiyaç artar Sindirim bozukluğunda ya da kronik hastalıklarda yaraların iyileşmesi amacı ile riboflavin alımı arttırılmalıdır.

18 B2 vitamini (Riboflavin) Fonksiyonları CHO, Protein ve yağların kullanımında Enerji metabolizmasında

19 Riboflavin eksikliğinde Gözlerde kaşıntı Saçların dökülmesi Katarakt oluşumu Kilo kaybı Sindirim problemleri Dilde kızarma Yorgunluk Ağız çevresinde yanma, kızarıklık ve çatlaklar

20 B2 Vitamini-Riboflavin- Besin kaynakları: Süt, yoğurt, peynir Karaciğer, yağsız et Yapraklı sebzeler, baklagiller Maya ve hububat

21 B3 Vitamini (Niasin) Karaciğer, bira ve ekmek mayalarında, buğday kepeği, peynir, et, havuç ve domates gibi gıdalarda bulunur. Isı işleminde kayba pek uğramayan B3 vitaminin günlük ihtiyacı yetişkinlerde mg. arasındadır. Proteinler, yağlar ve karbonhidratların parçalanarak kullanılmasına yardım eder. Cildin, dilin, dişetlerinin, sindirim sisteminin sağlığını korur. Öbür B vitaminleriyle birlikte çok yararlıdır.

22 B3 VİTAMİNİ- Niasin: Günlük gereksinim yetişkin bayanlar için:13-14 mg, erkekler için: mg, sporcu bayanlar için:20-30 mg sporcu erkekler için:30-40 mg

23 B3-Niasin eksikliğinde: Eksikliğinde Pellagra hastalığı görülür; yüz ve kulaklarda kızarıklık, ciltte sertleşme, bitkinlik, dikkati toplamakta güçlük, ağız kokusu diş çürümesi, diyare, sinir sistemi hatta ruh sağlığı bozuklukları bu hastalığın belirtilerindendir.

24 B3-Niasin in fazla miktarda tüketilmesi: Çabuk yorulma Kas glikojen depolarında boşalmayı hızlandırır.

25 B5 - Pantotenik asit Koenzim formunda karbonhidrat, yağ ve proteinlerin sentezinde, parçalanmasında ve enerji elde edilmesinde rol oynarlar. kolesterol ve değişik adrenalin hormonlarının yapımında, sinir sisteminin kimyasal maddesi olan asetil kolin in formasyonu için gereklidir.

26 B5 - Pantotenik asit Günlük gereksinim: Yetişkin erkek ve bayanda:4-7 mg dır., Besin kaynakları: Tüm besin kaynaklarında bulunur.

27 B5 - Pantotenik asit Kaynakları Balık Tavuk Yumurta Peynir Fasulye Tüm tahıllar Hububatlar Karnıvahar Bezelye Avakado Patates Mısır Kuruyemişler Dana eti Aşırı alımında; Diyare oluşabilir. Yetersizliğinde; Alerji Doğumsal bozukluklar Zihinsel yorgunluk Baş ağrısı Kramplar Cilt problemleri Solunum problemleri Sinir harabiyeti

28 B6 VİTAMİNİ (PRİDOKSİN) Protein sentezinde, amino asitlerin reaksiyonlarında ve glikozun parçalanmasında koenzim olarak rol oynarlar

29 B6 VİTAMİNİ (PRİDOKSİN) Günlük gereksinim: Sedanter bayanda: 2.0 mg Sedanter erkekte: 2.2 mg Sporcu bayanlarda: 5-8 mg Sporcu erkeklerde: mg

30 B6 VİTAMİNİ (PRİDOKSİN) Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasında yer alır. böbrek taşı oluşumunu engeller. Hormonlar, kırmızı kan hücreleri, sinir hücreleri ve enzimlerin oluşumunda rol oynarlar. kolesterol birikimine engel olarak kalbi korur, iştahımızı, ağrıya karşı duyarlılığımızı, bağışıklık sistemini güçlendirir uyku düzenimizi, ruh durumumuzu etkileyen hormon serotonin

31 B6 vitamini (Pridoksin) Sinirsel fonksiyonlar bozulur Dudak ve dil çatlaması Cilt İltihabı Eksikliğinde Sindirim sistemi bozuklukları İştahsızlık

32 B6 vitamini (Pridoksin) Kaynaklar muz, avakado, tavuk eti, patates, ıspanak, bezelye, bira mayası, havuç, yumurta, balık ve bütün hububatlar ıspanak, kepekli ekmek, kuruyemiş

33 B6 vitamini (Pridoksin) Egzersizdeki rolü: Karbonhidratlardan enerji oluşumuna yardımcı Hemoglobin (Hb) ve oksidatif enzimlerin düzenlenmesinde Sinir sistemi faaliyeti için yardımcı

34 B7 Vitamini-Biotin (vitamin H veya Co-Enzim R) Kaynakları En çok yumurta sarısında, Karaciğer Süt Böbrek Maya Yumurta Eksikliğinde; dermatitler, kas ağrıları, iştahsızlık, anemi, Halsizlik, Saç dökülmesi Günlük ihtiyaç mg kadardır.

35 B7-BİOTİN- EGZERSİZDEKİ ROLÜ Yağ asitlerinin sentezinde, glikozdan enerji elde etmede, Nükleik asitin, glikojenin ve bazı amino asitlerin oluşumunda önemli rol oynar.

36 B9 Vitamini-Folik asit Doğada en çok yeşil yapraklılarda ve karaciğerde bulunur. Folik asit eksikliğinde DNA sentezi bozulur ve çeşitli amino asitlerin metabolizmasındaki bozukluğa bağlı olarak, kan tablosunda bozukluk görülür, megaloblastik anemi meydana gelir. Folik asit ve B 12 vitamini eksikliğinde ise eritrositler normalden daha büyük olur ve görevlerini yerine getiremezler, bu durum megaloblastik anemi olarak adlandırılır.

37 B9 Vitamini-Folik asit Bu vitaminden günlük olarak mikrogram alınmalıdır. Günde 100 mikrogram olanlarda bile eksiklik görülmemektedir. Gebelikte ihtiyaç % 50 kadar artar.

38 B12 Vitamini (kobalamin) Alyuvarların yapımında rolü olan sinir sistemi sağlığında etken olan ve hayvansal gıdalarda bulunan bir vitamindir. Bitkisel gıdalardan sadece spirulina ve soyada bulunur. Günlük alımın sedanterlerde 2 mg, sporcularda ise 5-7 mg alınması önerilmektedir. Suda eriyen bir vitamin olduğundan dolayı eksikliğini oluşması yıllar sürer. Sinir hücrelerinin büyümesi ve tüm hücrelerin tamirinde görev alırlar.

39 B12 Vitamini (kobalamin) 1- Kan hücrelerinin yapımında kullanılır. 2- Sinir sisteminin düzenli çalışmasını sağlar. 3- Folik asit ile birlikte etki eder. Yani folik asit (B9 vitamin) yoksa B12 etkili olmaz, B12 yoksa folik asit etkili olmaz. 4- Protein metabolizmasında etkilidir. 5- Kırmızı kan hücresinin yapımında rol oynar. 6- Kan dolaşım sisteminde aktif olan insanlarda kas ve kemik yapısına katkı sağlar.

40 Eksikliğinde; Yorgunluk Nefes darlığı Kilo kaybı Sinirsel problemler Unutkanlık Çarpıntı El ve ayaklarda karıncalanma Genelde enjeksiyon yolu kullanılır Neden eksiklik oluşur? Aşırı oranda alkol tüketimi Yeteri kadar tüketilmeme Bazı ilaçların uzun süre kullanımı Emilim bozukluğu B12 Vitamini (kobalamin)

41 B12 Vitamini (kobalamin) Kaynakları Hayvansal kaynaklı besinlerdir. Karaciğer, sakatat, et, süt ve süt ürünleri, yumurta, balık. Hastalıklarda daha çok ihtiyaç vardır. Anemi yaşayanlarda B12 takviyesi yapılmalıdır. Vejeteryan olanların (veganlar) dışarıdan B12 alması gerekmektedir.

42 C Vitamini ( Askorbik asit) Vücudu enfeksiyonlara ve bakterilere karşı korur. Kalp krizini önleyici özelliğe sahiptir. Güçlü bir antioksidandır. Kansere karşı koruyucu özelliği vardır. Birçok kanser çeşidinin oluşmasını önler. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Soğuk algınlığı gibi hastalıklarda vücudun direncini artırır. Yara ve yanıkları iyileştirir. Diş eti kanamalarına iyi gelir. Kan damarlarının güçlenmesinde rol alır. Damarlarda kan pıhtılaşmasını önler. Kolesterolü dengeler. Anemi tedavisinde yardımcı rol oynar. Göz sağlığı açısından önem taşır. Katarakt oluşumunu geciktirir ve önler. Kurşun, civa, arsenik gibi metallerin ve aspirin, insülin, kortizon gibi ilaçların olumsuz etkilerini azaltır. İdrar yolu enfeksiyonları için kullanılan ilaçların etkinliğini artırır. Günlük C vitamini ihtiyacı mg. kadardır. Erkek Sporcularda: mg, Kadın Sporculada: mg.

43 C Vitamini ( Askorbik asit) Eksikliği: C vitamini eksikliğinde kılcal damarların geçirgenliği bozulduğu için dokularda ufak darbeler sonucu bile kanama meydana gelebilir. C vitamini eksikliğinde skorbüt denilen bir hastalık görülür. Bu hastalık diş etinde, iç organlarda ve kemik zarı altında kanamalara neden olur. Vücudun enfeksiyonlara karşı direncinin azalması

44 C Vitamini ( Askorbik asit) C vitamini fazla alındığında ise bulantı, kusma, ishal ve böbrek taşına neden olabilir. C vitamini en çok portakal, mandalina, greyfurt ve limon gibi turunçgillerde bulunur, maydanoz, kabak, karnabahar, domates, lahana, ıspanak ve kıvırcık salata, patates ve yeşil biberde bol miktarda bulunan C vitamini tüm taze sebze ve meyvelerde de yeterli miktarda yer alır. Kuşburnu, kivi, çilek ve misket limonu da içinde C vitamini barındıran önemli besinlerdendir.

45 Yağda eriyen vitaminler A vitamini D vitamini E vitamini K vitamini

46 A vitamini Retinol ve Karoten olarak bilinen bir provitamin çeşididir. Retinol sadece hayvansal gıdalarda, karoten ise hem hayvansal hemde bitkisel gıdalarda bulunmaktadır.

47 A vitamini (Retinol) Kemik gelişimi Göz sağlığı ve gece körlüğü Kemik, diş, saç ve cilt sağlığı Bağışıklık sistemini güçlendirir Cilt problemleri

48 A VİTAMİNİ, görevleri: Antioksidan bir vitamindir. Karanlıkta görmeyi sağlayan Rodopsin pigmentini oluşturur. Gözün ışığa ayarlanmasını sağlar. Epitel dokuları korur. Üreme ve büyüme için gereklidir. Egzersiz esnasında en önemli rolü;kırmızı kan hücrelerinin hasarını önler.

49 Günlük A Vitamini İhtiyacı : erkeklerde kadınlarda 900 mcg 700 mcg Sporcularda ; mcg ( mg) Eksikliğinde; Bağışıklık sistemi zayıflar ve vücut enfeksiyonlara karşı yeteri kadar mücadele edemez. Gece körlüğü Göz altı lekeleri Akne gibi sorunlar Diş eti problemleri Fazlalığında; eklem ağrıları baş ağrıları İştahsızlık Bulantı, ciltte pullanma karaciğer sorunları riskli doğum saç dökülmesi

50 Yiyecek Miktar Retinol Equivalant Karaciğer (Dana) 6 gr 9124 Balıkyağı 1 servis kaşığı 4080 Yumurta sarısı 1 büyük 97 Chedar Peynir 2 gr 86 Süt 1 fincan 76 Kaymak-krema 1 servis kaşığı 63 Beta Karoten için Patates 1 orta boy 2487 Havuç 1 orta boy 2025 Brokoli 1 fincan 136 Kayısı 1 tane 92 Kaynakları : karaciğer, balık yağı, yumurta ve süt gibi hayvansal kaynaklarda bulunur. Provitamin tipi brokoli, havuç, biber, kabak dâhil sarı ve yeşil sebzelerde ve aynı zamanda sarı meyvelerde mevcuttur. A vitamini ısıya ve pişirmeye karşı dayanaklıdır. Ultra-viyole ışınlarına karşı ise dayanıksız olduğu için renkli şişede muhafaza edilmelidir.

51 D Vitamini Önemi: Büyüme çağında kemik gelişimi ve kalsiyumun kemik ve dişlerde tutulması için gereklidir. Fosforun emilimini arttırır. Eksikliğinde ortaya çıkan problemler: çarpık bacak(raşitizm), kaslarda zayıflık. İleri yaşlarda osteomalasia ( bel, kalça, bacak ağrıları ve kemiklerde yumuşama) Bulunduğu besinler: Balık ve balık yağları, yumurta sarısı, karaciğer, tereyağı.

52 D vitamini fazla alındığında; Toksik etki yapar Kalsiyum düzeyi artar (Kireçlenme) İştahsızlık Bulantı Kabızlık İshal Böbrek yetersizliği

53 E vitamini Günlük E vitamini ihtiyacı mg arasındadır. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Kaynakları: bitkisel yağlar, zeytinyağı, mısırözü yağı, ayçiçek yağı, buğday tohumu, baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, kahverengi pirinç, yulaf ezmesi, süt, yumurta, soya fasulyesi, keten tohumu Saç, cilt sağlığı YARARLARI E vitamini kullanımı kalp riskini azaltır. Kataraktı önler Kan dolaşımını güçlendirir.

54 E vitamini Egzersizdeki rolü: Dayanıklılık tip egzersizleriyle E Vitamini gereksinimi artar. Egzersiz esnasında oksijen kullanım geliştirici ve kan dolaşımını arttırıcı etkisi vardır.

55 E vitamini Eksikliğinde kalp ve kanser gibi hastalıkların görülme riskini artırır. yorgunluk kansızlık konsantrasyon bozukluğu Sigara ve doğum kontrol ilaçları kullananlar Fazlalığında; Mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir.

56 Besin maddeleri (100gr) E Vitamini(mg) Buğday özü Mısırözü yağı 84.0 Pamuk yağı 80.0 Ayçiçek yağı 67.0 Margarin 28.0 Buğday 27.0 Fındık 21.0 Soya unu 20.0 Soya fasulyesi 15.3 Badem 15.0

57 Besin maddeleri (100gr) E Vitamini(mg) Mısır tane 9.5 Yer fıstığı 6.5 Rezene 6.0 Fasulye 4.0 Tere 4.0 Gevrek ekmeği 4.0 Yulaf ezmesi 3.2 Yumurta sarısı 3.0 Bezelye 3.0

58 K vitamini Lahana, karnıbahar, soya fasulyesi, yeşil yapraklı sebzelerde tahıllarda bulunur. Besinlerden ve vücutta bağırsak bakterileri tarafından sentezlenir. Kilo başına 1 mcg alınması gerekir. Yetersizliğinde, dışarıdan alınabilir.

59 K vitamini Görevleri Kan yolunda tıkanıkları pıhtılaşmayı ve ortaya çıkacak bu gibi sorunlarda kanı inceltir ve sistemi düzene sokar. Baş dönmesi ve ani tansiyon çıkış-iniş durumlarında fayda sağlamaktadır. Kemik yapımında kalsiyuma yardım eder.

60 K vitamini Eksikliğinde kontrolsüz kanamalar olabilir özellikle ağır hastalarda (antibiyotik kullanımı), bağırsak problemi yaşayanlarda, düzenli beslenemeyenlerde eksikliği olabilir.

61 K vitamini

62

63 K2 vitamini

64 K2 vitamini

65 K2 vitamini Japonlar K2 vitamininin kemik sağlığını koruyucu veya geri kazandırıcı etkilerini uzun zaman önce keşfetmişlerdi. Japonya nın bazı bölgelerinde, natto adı verilen fermente edilmiş soya yemeği haftada birkaç kez tüketilir ve bu yemek K2 vitamini yönünden en zengin kaynaktır. Bu yemeğin yendiği bölgelerde yaşayan insanların kanında normalden birkaç kat daha fazla K2 vitamini (MK-7) olduğu ve çok daha az osteoporoz ve kemik kırıkları yaşadıkları tespit edilmiştir Yeni bilimsel incelemeler, bu popüler Japon yemeğinin aktif maddesinin K2 vitamini, daha net haliyle menakinon-7 (MK- 7) Doç.Dr.Fırat olduğunu AKÇA ve bu maddenin osteoporoz tedavisinde kemik kalitesini desteklediğini belirledi

66 K2 vitamini

67 K2 vitamini

68 K2 vitamini

69 K2 vitamini

70 K2 vitamini

71 K2 vitamini Daha önce belirtildiği gibi, magnezyum kalsiyumun düzgün bir şekilde çalışması için gerekli ve önemli bir unsurdur. D vitamini ve K2 gibi, magnezyum eksikliği de yaygındır ve magnezyumunuz eksik olduğunda kalsiyum almak, durumu şiddetlendirebilir. Magnezyum kalp hastalığının önemli bir bileşeni olan kan basıncının düşük seyretmesine yardımcı olarak K2 vitamini ile birbirlerini tamamlar. Magnezyum yönünden zengin besin kaynakları arasında kelp (su yosunu), dulse (kırmızı deniz otu) ve nori (deniz yosunu) gibi sebzeler bulunmaktadır. Çok az insan, düzenli olarak bu besinleri tüketmektedir. Sebzeler aynı zamanda tam tahıllar ile birlikte, iyi bir kaynak olabilir. Ancak, tahılların magnezyum emilimini engelleyen fitat ve anti-besinlerden arındırılacak şekilde düzgünce hazırlanması GEREKLİDİR.

72 KALSİYUM DÜZENLEYİCİ PROTEİNLER-K2 NİN ÖNEMİ Koroner plak gelişimini önlemede K2 vitamininin etkinliği, asıl işlevi kalsiyumu vücutta ait olduğu yerde tutmak olan bazı kemik proteinleri üzerindeki etkilerini gözlemlerken ortaya çıkmıştır. Osteokalsin, K2 vitamini tarafından kontrol edilen, kalsiyumdüzenleyici bir proteindir. K vitamini mevcut olduğunda, osteokalsin, normal kemik mineral bölümüne bağlanan osteokalsin karboksilasyon adı verilen bir işlem geçirmektedir. Ancak, K2 vitamini eksikliğinde, osteokalsin bu işlevi gerçekleştiremez ve serbest kalsiyum kemik dokusundan atılır, bu da osteoporoza yol açar.

73 KALSİYUM DÜZENLEYİCİ PROTEİNLER-K2 NİN ÖNEMİ Bunun tam tersi bir durum arterlerde meydana gelmektedir. Arterlerde kalsiyum birikir, çünkü matriks GLA-protein adında bir protein, K vitamini eksikliği durumunda karboksilasyon sürecine uğramaz. Sadece karboksillenmiş matriks GLA-proteini kireçlenmeyi engellediği için, yeterince karboksillenmemiş matris GLAproteini kireçlenmiş ve aterosklerotik plakların kenarında olağandışı yüksek konsantrasyonda oluşur. Osteokalsin ve matriks GLA-protein fonksiyonunun bozulması osteoporoz ve vasküler kalsifikasyona yakalanma riskinde artışa neden olur.

74 K2 Vitamini Eksikliği Olduğunu Nasıl Anlayabilirim? K2 vitamini eksikliğini test etmek için bilinen herhangi bir yöntem yoktur. Ama diyet ve yaşam tarzını değerlendirerek, bu kritik besinin eksik olup olmadığına dair bir fikir edinebilirsiniz. Aşağıdaki rahatsızlıklardan herhangi biri varsa, büyük olasılıkla K2 eksikliği vardır, çünkü hepsi K2 vitamininin eksikliği ile ilişkilidir: Osteoporoz Şeker Kalp hastalığı

75 K2 Vitamini Eksikliği Olduğunu Nasıl Anlayabilirim? Bu rahatsızlıkların hiç biri yok fakat aşağıdaki gıdalardan yüksek miktarlarda tüketmiyorsanız, K2 vitamini eksikliği olma ihtimali hala çok yüksektir: Ot ile beslenen organik hayvansal ürünler (örneğin, yumurta, tereyağı, süt) Natto gibi bazı fermente gıdalar, ya da K2 vitamini üreten bakteri kültürlerinde fermente edilen sebzeler. Şurası unutulmamalıdır ki, çoğu fermente sebzede K2 vitamini oranı fazla yüksek değildir ve porsiyon başına yaklaşık 50 mcg K2 içerir. Ancak, özel starter kültürler kullanılırsa, porsiyon başına on kat daha fazla, ya da 500 mcg K2 elde edilebilir.

76 K2 Vitamini Eksikliği Olduğunu Nasıl Anlayabilirim? Kaz ciğeri pate (ezmesi) Brie ve Gouda gibi bazı peynirler (bu iki peynir ons/28g başına yaklaşık 75 mcg K2 içeriği ile K2 vitamini yönünden oldukça zengindir.) Konu peynirler olduğunda değinilmesi gereken önemli bir nokta şudur: peynirde bakterilerden elde edilen K2 vitamini olduğu için, sütün otla beslenen hayvanlardan elde edilip edilmediği fazla önem taşımaz. K2 yi yapan peynire giren süt değildir. Peyniri yapan bakteriler olduğu için, Fransa'dan ithal Brie peyniri veya yerli peynir almanız arasında bir fark olmayacaktır. Brie peyniri, yani Brie peynirini yapan bakteriler, K2 vitamini yapacaktır

77 K2 Vitamini Eksikliği Olduğunu Nasıl Anlayabilirim? Unutulmamalıdır ki, her bakteri grubu K2 vitamini üretemez. Örneğin, çoğu yoğurtta neredeyse hiç K2 vitamini yoktur. Bazı peynir türlerinde K2 oranı çok yüksek iken diğerlerinde bu oran düşük olabilir. K2 üretimi gerçekten özel bakterilere bağlıdır. Herhangi bir fermente gıdanın K2 yönünden zengin olacağını düşünemeyiz, ancak natto gibi bazı fermente gıdalarda K2 miktarı çok yüksektir. Fakat miso ve tempeh gibi diğerleri, yüksek oranda K2 barındırmaz.

78

79 K2 vitamini Normal kalsiyum birikimi iki organda meydana gelir: kemik ve diş. Vücutta anormal kalsiyum birikimi üç yerde ortaya çıkar: aterosklerotik plak oluşumu görülen; arterlerin iç duvarları (intima); arterlerin kas tabakası ("medial kalsifikasyon") ve kalp kapakçıkları. K2 vitamini, bu olayların hepsini kontrol altında tutmaya yardımcı olan K vitamini formu olarak görülmektedir.

80 K2 vitamini K1 vitamini, kandan hızla temizlense de, K2 vitamini ağız yolu ile alındığında, K1 de görülenden çok daha süre boyunca kanda kalır. K2 vitamini, yüksek dozlarda bile hiçbir yan etkisi olmayan güvenli bir besin ögesidir. Japonya'da yapılan çalışmada, yüksek doz besin takviyesi (45 mg/gün) olarak ya da natto içinde verilen K2 vitamini kemik yoğunluğu önemli ölçüde geliştirmiş ve osteoporotik kırıkları önemli oranda önlemiştir. Tüm bu bulgular birlikte değerlendirildiğinde, K2 vitaminini besin takviyesi şeklinde almanın en tercih edilen yöntem olması düşünülmektedir.