Meme Kanseri Hastalarında Maneviyatın Etkileri ve Manevi Bakım*
|
|
- Duygu Haşim
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Meme Kanseri Hastalarında Maneviyatın Etkileri ve Manevi Bakım* Nihal BOSTANCI DAŞTAN**, Sevim BUZLU*** Sağlık için, manevi gereksinimler vücudu oluşturan fiziksel organlar kadar önemli bir öğedir, hepimizin gözlemlediği fiziksel durum zihnimizi ve ruhumuzu etkileyebilir. ÖZET Florence NIGHTINGALE Genel olarak hastalıklar; bireylerin fiziksel, emosyonel, ruhsal ve sosyal gereksinimleri yanısıra manevi gereksinimlerini de artırırlar. Kanser gibi tedavisi uzun süreli olan, yaşam kalitesini azaltan durumlarda hastanın sosyal ve manevi desteğe olan gereksinimi daha da artar. Bugün dünyada her 10 kadından ikisi meme kanseri yakalanmakta ve meme kanserine bağlı ölümler tüm kanser grupları arasında ikinci sırada olmaktadır. Meme kanseri özellikle kadın sağlığını tehdit eden, ağrılı vücut değişkenliği yaratan, yoğun tedavi süreci ile hasta ve yakınları tarafından kabul edilmesi zor, önemli bir stres kaynağı olarak çeşitli psikososyal ve manevi sorunlara yol açan önemli bir sağlık sorunudur. Yapılan çalışmalar, maneviyatın meme kanseri gibi varoluşsal kriz yaşayan hastaların başetme yeteneğinde önemli rolü olduğunu, iyi oluş yaşantısını, umudunu ve hastalığından anlam bulma yeteneğini arttırdığını göstermektedir. Sağlık profesyonelleri hastaların bütünlüğünü koruma pozisyonundadır, ancak bu konudaki yayınlar maneviyatın gözardı edildiğini ve manevi bakımın yetersiz olduğunu göstermektedir. Ülkemizde hastalıkların hasta üzerinde yarattığı etkilere yönelik yayınlar incelendiğinde, maneviyatla ilgili çalışmaların yetersiz olduğu görülmektedir. Bu derleme, hastalıkta maneviyatın etkisine, meme kanseri olan hastalarda manevi gereksinimlerin belirlenmesine ve manevi bakıma yönelik bilgi içermektedir. Anahtar Sözcükler: Meme kanseri, maneviyat, manevi bakım, hemşirelik bakımı ABSTRACT The Effects Of Spirituality In Breast Cancer Patients And Spiritual Care In general; diseases increase the physical, emotional, psychological and socials needs of the individuals as well as moral needs. In conditions like cancer which has a long term medical treatment and which decreases the life quality, the patients needs to social and moral support increase more. Today, in the world 2 of every 10 women have been caught to breast cancer and the deaths depend upon the breast cancer takes the second place among all the cancer groups. Breast cancer is an important health problem which especially threats women health, creates painful body variables which is hard to be accepted by the patients and their close families because of its intensive care process, as an important stress source which causes different psychosocial and spiritual problems. The studies which have been done showed that spirituality has an important role in breast cancer patients in their capacity of coping, which lives existential crisis, being well experiences, hopes and increasing the capacity of finding means from the illness. The health professionals are in the care position of wholeness of the patients, the publications about this subject show that the morale is not being taken into consideration and an insufficiency of spiritual care. When the * 9. Ulusal Meme Hastalıkları Kongresi nde poster bildiri olarak yayınlanmıştır, 5-9 Eylül 2007, Ankara. **Yard. Doç. Dr. Kafkas Üniversitesi Kars Sağlık Yüksekokulu Öğretim Üyesi / KARS ***Prof. Dr. Đstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı/ ĐSTANBUL
2 74 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:3,Sayı: publications which have been examined about the effects of diseases on patients in our country ; it is seen that the publications are insufficient about the spirituality. This collecting includes knowledge directed to the effect of spirituality in illness, investigate the morale needs in breast cancer patients and spiritual care. Keywords: Breast cancer, spirituality, spiritual care, nursing care GĐRĐŞ Đnsan, edindiği genetik özelliklerle iç ve dış çevresiyle etkileşim sonucunda gelişen ve değişen bedensel, ruhsal, sosyal ve kültürel boyutları olan bir varlıktır (Kaçmaz 1999). Sağlık bakımında kabul edilen en kapsamlı yaklaşım bireyin tüm boyutlarına yönelen bütüncül yaklaşımdır. Bütüncül yaklaşıma göre birey; bedensel, zihinsel, duygusal, sosyokültürel ve manevi boyutları olan bir bütündür ve bu boyutların herbiri diğeri ile karşılıklı olarak ilişkili ve birbirine bağımlıdır (Baldacchino 2006; Kaçmaz 1999). Hastalık sadece doku ve hücrelerde yapısal ve fonksiyonel olarak anormal değişikliklerin yarattığı bir durum değildir. Hastalık hasta için fiziksel, ruhsal, sosyal, manevi, çevresel, ailesel, psikososyal çok boyutlu bir olgudur; bir yaşam, kimlik ve varoluş krizidir (Kaçmaz 1999). Türkiye de hastalıkların hasta üzerinde yarattığı etkilere yönelik çalışmalar ele alınırken maneviyatın etkisine yönelik çalışmalar, soyut ve karmaşık olduğundan az sayıdadır ve bilimsel literatürde bu konu yetersizdir (Aştı, Pektekin ve Adana 2005; Ergül ve Bayık 2004). Bu derlemenin amacı meme kanseri hastalarında ülkemizde henüz literatürde yeterince vurgulanmayan maneviyatın etkilerini ve hemşirelerin manevi bakımda üstlenmeleri gereken içeriğin ele alınarak, bu konuya dikkat çekilmesini sağlamaktır. HASTALIKLARDA MANEVĐYAT VE ETKĐLERĐ Spiritualite kavramının tam bir Türkçe karşılığı yoktur. Karşılık olarak Arapça bir kelime olan maneviyat kullanılır. Türk Dil Kurumunun sözlüğünde maneviyat; maddi olmayan manevi (görülmeyen, duyularla sezilebilen, soyut, tinsel) şeyler ya da mecaz olarak yürek gücü, moral anlamına gelir (Adana 2006; Ergül ve Bayık 2004). Maneviyatın sağlık literatüründe farklı tanımları vardır. Bunlardan bazıları; manevi bir oluş, daha yüce bir güç, enerji veya kendinden daha büyük gerçekliği olan Tanrı ile ilişkide olma, inancınla ilgisi olmayan ama daha yüce hissetmeni sağlayan bağlılık veya geçiş, maddesel dünyanın varolmadığı varoluşluk, yaşamdaki anlam ve amacı araştırma, fiziksel olmayan yollarla (dua, meditasyon, dini inançlar gibi) iyileşme, iç huzur ve iyi oluş duygusudur. Maneviyat, kişisel olarak Tanrı ya da daha yüce bir güçle bağlılık duygusunu somutlaştırır ve inançtan daha büyük bir durum olarak düşünülür (Chochinov 2006; Delgado 2005; Levine ve Targh 2002; Thoresen 1999). Maneviyat, Ross tarafından (1995) başlıca 3 alanda tanımlanmıştır: anlam ve amaç, yaşama isteği, kendine/diğerlerine ve Tanrı ya güven. Maneviyat organize olan dini inancın bir kısmıdır, dini inanç daha geniş bir kavramdır (Chiu 2000; Delgado 2005; Thoresen 1999; Woods ve Ironson 1999). Yaşamı tehdit eden hastalıklar sıklıkla manevi distress oluşturur. Hastalık durumunda hastalar genellikle, Neden ben? Bunu hak etmek ve yaşamak için ben ne yaptım? Tanrı beni cezalandırıyor mu? Öldükten sonra bana ne olacak? Ben kaybolduktan sonra ailem nasıl yaşayacak? Yokluğum fark edilecek mi? Özlenecek miyim? Hatırlanacak mıyım? Yaşamdaki işlerimi bitirmek için yeterli zamanım olacak mı? gibi sorularla yüzleşir (Büssing, Ostermann ve Matthessen 2005). Aynı zamanda; manevi değerlere sahip olan hastalar, hastalıkları, ağrıları ve yaşam stresleri ile baş etmede ve iyileşme süreçlerinde inançlarından yararlanabilir. Ülkemiz insanı hasta olduğu zaman bir taraftan tıbbın olanaklarından yararlanırken maneviyatı ve inancıyla yaşamını tehdit eden bu duruma direnmeye çalışır (Adana 2006; Aştı ve ark. 2005). Hastalığı ile baş ederken olumlu ve olumsuz manevi başetme yöntemlerini kullanabilir. Yapılan çalışmalarda, manevi ve inançsal baş etme
3 Meme Kanseri Hastalarında Maneviyatın Etkileri..75 yöntemlerinin hastalar arasında daha çok kadınlarda, yaşlılarda ve sosyoekonomik seviyesi düşük olan bireylerde tercih edildiği gözlenmiştir (Boscaglia, Clarke, Jobling ve Quinn 2005; Romero, Kalidas, Elledge, Chang, Liscum ve Friedman 2006). Maneviyata ve inanca yönelik başetmeyi kullanan bireylerin fiziksel ve ruhsal sağlıklarında iyileşme görülmüştür (Boscaglia ve ark. 2005; Choumanova, Wanat, Barrett ve Kopman 2006; Cotton, Levine, Fitzpatrick, Dold ve Targ, 1999; Frick, Riedner, Fegg, Hauf ve Boraio 2006; Woods ve Ironson 1999). Maneviyatla ilgili yapılan çalışma sonuçları manevi başetmenin koroner kalp hastalığı, yüksek kan basıncı, serebrovasküler hastalıklar, yüksek kolestorol, inme, HIV, immünolojik bozukluklar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve çoğu kanser türlerinde olumlu etkileri olduğunu gösterir (Choumanova ve ark. 2006; Cotton ve ark. 1999; Culliford 2002; Koenig 2003; Meraviglia 2006; Narayanasamy 2003; Thoresen 1999). Yine yapılan çalışma sonuçları daha fazla manevi uygulamaları olan insanların tüm alanlarındaki iyi oluşlarının ve yaşam doyumlarının daha yüksek olduğunu, depresyon ve anksiyete semptomlarının ve suisid oranlarının daha düşük olduğunu, sigara, alkol ve diğer madde kullanımlarını içeren madde kullanımlarının daha az olduğunu göstermektedir (Boscaglia ve ark. 2005; Culliford 2002; Levine ve Targh 2002; Thoresen 1999). Manevi bağlılık, bireyin başetme mekanizmalarını güçlendirerek, sosyal desteğini arttırarak ve kişisel değerleri ve dünyaya bakışını geliştirerek stresini kontrol altına almaya yardımcı olabilir (Baldacchino 2006; Boscaglia ve ark. 2005; Cotton ve ark. 1999; Narayanasamy 2003; Puchalski 2001). MEME KANSERĐ HASTALARINDA MANEVĐYAT VE ETKĐLERĐ Meme kanseri tüm toplumlarda görülme sıklığı giderek artan, özellikle kadın sağlığını tehdit eden, ağrılı vücut değişkenliği yaratan önemli bir sağlık sorunudur (Okanlı 2004). Meme kanseri görülme sıklığı, ülkeden ülkeye değişmekle birlikte dünyada kadınlarda ortaya çıkan kanserlerin % 32 sini ve kansere bağlı ölümlerin % 18 ini meme kanseri oluşturmaktadır (Darendeliler ve Ağaoğlu 2003). Erken tanı ve gelişen tedavi olanakları sayesinde meme kanserli hastaların hayatta kalma oranları uzamaktadır. Ancak tüm bu olumlu gelişmelere rağmen kanser, yoğun tedavi süreciyle hasta ve yakınları tarafından kabul edilmesi zor, önemli bir stres kaynağı olarak çeşitli psikososyal ve manevi sorunları gündeme getirmektedir (Babacan 2006). Çeşitli toplumlarda olduğu gibi ülkemizde de kadının memesi; kadınlığı, cinselliği, estetik görünümü, bebeğin beslenmesini, sevgiyi ve annelik duygularını ifade etmektedir. Bu nedenle kadınlar meme kanseri sonucunda; beden imajında bozulma duyguları, özsaygıda azalma, kadınlığı kaybetme düşüncesi, cinsel fonksiyonlarda azalma düşüncesi, anksiyete, depresyon, umutsuzluk, suçluluk ve utanç, tekrarlama korkusu, izolasyon ve ölüm korkuları gibi psikolojik ve manevi yönden şiddetli sorunlar yaşamaktadır (Babacan 2006; Bottomley 1997; Galjchen 1999; Holland 1997; Kunkel, Chen ve Okunla 2002). Meme kanseri olan kadınlarda kendilerini suçlama oldukça yaygın bir davranıştır. Kadınlar beslenme tercihlerine, sigara içmeye, tedaviye başvurma süreçlerine, tedavi dışı alternatiflere yönelme/tedaviyi ertelemelerine ve tedavi sırasındaki davranışlarına bağlı olarak kendilerini suçlayabilir ve başetmede manevi yöntemleri tercih edebilir (Romero, Kalidas, Elledge, Chang, Liscum ve Friedman, 2006). Son zamanlarda yapılan araştırmalar maneviyatın kanser sırasında ruh sağlığına pozitif etkisi olan bir faktör olduğunu belirtir (Boscaglia ve ark. 2005; Choumanova ve ark. 2006; Cotton ve ark. 1999; Narayanasamy 2003; Puchalski 2001). Yapılan bir çalışmada kanser hastalarının % 93 ünün manevi başetme sonucunda umutlarını sürdürdükleri belirtilmiştir (Culliford 2002). Yapılan çalışmalar manevi iyi oluşu daha fazla olan kanser hastalarının anksiyete ve depresyon düzeylerinin daha düşük, sağlık alışkanlıklarının daha iyi ve umut ve yaşam kalitelerinin daha yüksek düzeyde olduğunu göstermiştir (Cotton ve ark. 1999). Meme kanseri hastalarında manevi başetmenin rolünü değerlendiren çalışma sonucunda; hastaların, % 91 i inancın duygusal desteği, % 70 i sosyal desteği ve % 64 ü kanser yaşantısından anlam yaratma yeteneğini arttırarak inançlarının hastalıklarıyla başetmede olumlu etkileri olduğunu belirtilmiştir (Feher ve Maly, 1999). Cotton ve arkadaşlarının (1999) meme kanseri hastalarıyla yaptıkları çalışma sonucunda; hastaların manevi iyi oluşları, yaşam kaliteleri ve özellikle kanser uyum düzeyleri
4 76 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:3,Sayı: arasında anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Manevi iyi oluş ve kanser uyum düzeylerinden savaşma ruhu ve kadercilik alt boyutları arasında pozitif bir ilişki görülürken; çaresizlik/umutsuzluk, anksiyeteli bekleyiş ve inkâr alt boyutları arasında negatif bir ilişki saptanmıştır. Yapılan bir çalışma sonucunda meme kanseri olan kadınların % 88 i inancın önemli olduğunu ve % 85 i başetmelerinde yardımcı olduğunu belirtmiştir. Yine benzer olarak meme kanseri olan kadınların tanı sırasında başetmek için % 76 sının dua etmeyi tercih ettikleri görülmüştür ( chaplaincy/ whitepapersection4.pdf, 2008). Levine ve Targ (2002) meme kanseri olan kadınlarda fonksiyonel iyi oluş ve maneviyat arasındaki ilişkiyi belirleme amaçlı yaptıkları çalışma sonucunda; maneviyat ve psikolojik distres ölçeğinden anksiyete, depresyon, yorgunluk ve konfüzyon alt boyutları arasında negatif bir ilişki belirlemiştir. Yine aynı çalışmada maneviyat ve kanser uyum ölçeğinden savaşma ruhu ve kadercilik alt boyutları arasında pozitif bir ilişki bulunurken, çaresizlik / umutsuzluk, anksiyeteli bekleyiş ve kaçınma alt boyutları arasında negatif bir ilişki görülmüştür. Romero ve arkadaşlarının (2006) meme kanserli hastalarda kendilerini affetme, maneviyat ve psikolojik uyumu değerlendirme amaçlı yaptıkları çalışma sonucunda; maneviyat ile duygu durum bozuklukları arasında negatif bir ilişki belirlenirken, maneviyat ile yaşam kalitesi ile arasında pozitif bir ilişki belirlenmiştir. Yapılan çalışmalara bakıldığında maneviyatın meme kanseri hastalarında oldukça önemli bir yeri olduğu görülmektedir. Bu nedenle, bu hastaların bakımını üstlenen hemşirelerin ve ilgili diğer sağlık ekibi üyelerinin hastaların bakımında manevi boyutu göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. MANEVĐ BAKIM Gündüz ve gece hastalara hizmet sunan hemşireler hastaların bütünlüğünü koruma pozisyonundadır. Ancak yapılan çalışmalar maneviyatın gözardı edildiğini ve manevi bakımın yetersiz olduğunu göstermektedir (Baldacchino 2006; Meraviglia 2006; Narayanasamy 2003). Bir bireyin varoluşunun tüm boyutlarını korumasında, sürdürmesinde ve elde etmesinde ona yardımcı olmak iyi hemşirelik bakımının temelidir (Ergül ve Bayık 2004). Manevi bakım, bütüncül bakımın bir parçasıdır ve bakımın ayrı bir yönü olarak düşünülmemelidir. Hemşire kuramcıların 1960 lı yılların sonlarından beri; bireyin fiziksel, emosyonel ve psikososyal boyutu kadar manevi boyutuna da giderek büyüyen bir ilgi gösterdikleri görülmektedir. Travelbee (1971), bir hemşire yalnızca fiziksel ağrıyı azaltmak için veya fiziksel açıdan değil, bireye bütün bir bakım verir şeklinde bakımın tüm boyutlarının önemini ifade etmiştir. Neuman (1995), Roper ve arkadaşları da (2000) hemşirelik kuramlarına maneviyatı ve bütüncül bakımı dahil ederek kuramlarını yeniden gözden geçirmiştir. Uluslararası Hemşirelik Konseyi Etik Kuralı da (International Council of Nurses Code of Ethics) hemşireler bireyin, ailenin ve toplumun insan hakları, değerleri, gelenekleri ve manevi inançlarına saygı göstermelidir rolünü açıkça belirtir. Hemşireler bireylerin / hastaların biyolojik, psikolojik, sosyal ve manevi durumlarına ve gereksinimlerine göre bakım vermeli ve onların manevi gereksinimlerini karşılamada aktif rol almalıdır (Aştı ve ark. 2005; Baldacchino 2006; Ergül ve Bayık 2004). Hemşirelerin manevi bakım vermesinde etkili olan pek çok faktör vardır. Bu faktörlerden özellikle hemşirenin bireysel düşünce sistemi, manevi gereksinimler ve bakımı algılaması, kendi yaşam umudu, gönüllülüğü ve konuya duyarlılığı hemşirelik bakımında etkili olmaktadır. Bunun yanısıra; hemşirenin çalıştığı ortam, çalışma koşulları, hastaya bakım veren diğer çalışanlarla iletişimi, hastanın iletişime açık olması gibi bir çok etmen de manevi bakımı etkilemektedir (Ergül ve Bayık 2004). Hemşirelerin manevi bakıma yönelik olarak uygulamaları şu şekilde tanımlanabilir: Yaşama umudunu aşılayan empati ve şefkati gösterme, Hastaların fiziksel, duygusal ve manevi tüm yönleri ile dikkatli bir biçimde ilgilenme ve destekleyici olma, Hastaların korkuları, umutları, acıları ve hayallerini dinleme, ifadeleri önyargısız olarak kabul etme, Manevi öyküyü öğrenme,
5 Meme Kanseri Hastalarında Maneviyatın Etkileri..77 Đnançlar ve hastalığın anlamını etkileyen değerler hakkında mümkün olduğu kadar çok bilgi sahibi olma, Hasta ve ailelerinin tüm boyutlarına (beden akıl ve ruh) dikkat etme, Đnançları gerçekleştirmek için yeterince zaman ve yer sağlamaya yardımcı olma, Hastalara manevi desteklere yönelik kaynak sağlama, Hastaların ait olduğu dine yönelik uygulamalarını yerine getirmesine yardımcı olma, Uygun olan manevi uygulamalara katılma, Hastaların manevi bakımdan önem taşıyan eşyalarına saygı gösterme, Hoca, imam veya papaz gibi diğer profesyonellere gönderme (Aştı ve ark. 2005; Baldacchino 2006; Puchalski 2001). SONUÇ Meme kanseri sadece fiziksel bir olay olmayıp manevi boyutu da içeren çok boyutlu bir olgudur. Bu nedenle, meme kanseri hastalarına yaklaşımda manevi boyutun etkilerinin ihmal edilmemesi gerekir. Ayrıca, hastalarla yakın ilişki içerisinde olan hemşireler de manevi bakımı içine alan bütüncül bakımla hastalara gelişme imkânı sağlamalıdır. KAYNAKLAR Adana F (2006). Cerrahi hemşirelik bakımının manevi boyutu. Hemşirelik Forumu, Eylül-Aralık: 1-4. Aştı N, Pektekin Ç, Adana F (2005). Cerrahi hemşirelik bakımının manevi boyutu. Hemşirelik Dergisi, 54: Babacan GA (2006). Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. Meme Sağlığı Dergisi, 2 (3): Baldacchino D (2006). Nursing competencies for spiritual care. J Clin Nurs. 15 (7): Boscaglia N, Clarke DM, Jobling TW, Quinn MA (2005). The contribution of spirituality and spiritual coping to anxiety and depression in women with a recent diagnosis of gynecological cancer. Int J Gynecol Cancer, 15 (5): Bottomley A (1997). Psychosocial problems in cancer care: A brief review of commons problems. J Psychiatr Ment Health Nurs, 4 (5): Büssing A, Ostermann T, Matthiessen P (2005). Role of religion and spirituality in medical patients: Confirmatory results with the SpREUK questionnaire. Health Qual Life Outcomes, Feb (10): Chiu L (2000). Lived experience of spirituality in Taiwanese women with breast cancer. West J Nurs Res, 22 (1): Chochinov HM (2006). Dying, dignity, and new horizons in palliative end-of-life care. CA Cancer J Clin, 56: Choumanova I, Wanat S, Barrett R, Kopman C (2006). Religion and spirituality in coping with breast cancer: Perspective of Chilean women. The Breast Journal, 12 (4): Cotton SP, Levine EG, Fitzpatrick CM, Dold KH, Targ E (1999). Exploring the relationships among spiritual well-being, quality of life, and psychological adjustment in women with breast cancer. Psycho-oncology, Sep-Oct 8 (5): Culliford L (2002). Spirituality and clinical care. BMJ, 325:
6 78 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:3,Sayı: Darendeliler E, Ağaoğlu FY (2003). Meme Kanserinin Epidemiyolojisi ve Etyolojisi. Topuz E, Aydıner A, Dinçer M. Eds. Meme Kanseri. Đstanbul:Nobel Tıp Kitapevleri, Delgado C (2005). A discussion of the concept of spirituality. Nurs Sci, 18 (2): Ergül Ş, Bayık A (2004). Hemşirelik ve manevi bakım. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8 (1): Feher S, Maly RC (1999). Coping with breast cancer in later life: The role of religious faith. Psychooncology, 8 (5): Frick E, Riedner C, Fegg M, Hauf S, Boraio GD (2006). A clinical interview assessing cancer patients spiritual needs and preferences. Eur J Cancer Care, 15 (3): Galjchen M (1999). Psychosocial Issues in Cancer Care. Miaskowski C, Buchsel P. Eds. Oncology Nursing Assessment and Clinical Care. Missouri: Mosby Year Book, Holland J (1997). Principles of Psycho-Oncology. Holland J, Bast R, Morton D, Frei E, Kufe D, Weichselbaum D. Eds. Cancer Medicine. 4 th ed. USA, Kaçmaz N (1999). Konsultasyon-Liyezon psikiyatrisi hemşireliği ve biyopsikososoyal bakım. Konsultasyon-Liyezon Psikiyatrisi Kitabı. Đstanbul: Koenig HG (2003). Religion, spirituality and health: an American physician s response. Med J Aust, 178 (2): Kunkel EJ, Chen EI, Okunla TB. (2002). Psychosocial concerns of women with breast cancer. Primer Care Update Obs / Gyns, 9 (4): Levine EG, Targh E (2002). Spiritual corralates of functional well-being in women with breast cancer. Integr Cancer Ther, 1(2): Meraviglia M (2006). Effects of spirituality in breast cancer survivors. Oncol Nurs Forum, 33 (1): 1-7. Narayanasamy A (2003). Spiritual coping mechanisms in choronic illness: A qualitative study. Br J Nurs, 11: Okanlı A (2004). Kadınlarda mastektominin psikososyal etkileri. (online) Đnsan Bilimleri Dergisi. Mastektominin_ Psikososyal_Etkileri.pdf Erişim: Puchalski CM (2001). The role of spirituality in health care. BUMC (Baylor University Medical Center) Proceedings, 14 (4): Romero C, Kalidas M, Elledge R, Chang J, Liscum KR, Friedman LC (2006). Self- forgiveness, spirituality, and psychological adjustment in women with breast cancer. J Behav Med, 29 (1): Thoresen C (1999). Spirituality and health: Is there a relationship? J Health Psychol, 4 (3): Woods TE, Ironson GH (1999). Religion spirituality in the face of illness: How cancer, cardiac, and HIV patients describe their spirituality /religiosity. J Health Psychol, 4 (3): The benefits of spiritual care provided by professional chaplains. Erişim: Đletişim Adresi: Yard. Doç. Dr. Nihal BOSTANCI DAŞTAN (0505) n_ bostanci76@yahoo.com
KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.
KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal
DetaylıADLİ VAKA SÜRECİNDE HASTA ve AİLE İLE İLETİŞİM
ADLİ VAKA SÜRECİNDE HASTA ve AİLE İLE İLETİŞİM Gamze Varlı Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Yoğun Bakım Ünitesi Klinik Eğitim Hemşiresi Sunu Planı Hemşirelik ve hasta/hasta yakınları eğitimi
DetaylıPalyatif Tıp Uygulamalarının Kültürümüzde Temelleri
Palyatif Tıp Uygulamalarının Kültürümüzde Temelleri Prof. Dr. İlhan İlkılıç Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Başkanı Email: ilhan.ilkilic@istanbul.edu.tr Tespit Özellikle
DetaylıKANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ. Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
KANSER TEDAVİSİ SIRASINDA VERİLEN EĞİTİMİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ Doç. Dr. Özgül Karayurt Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi İçerik Yaşam kalitesi kavramı Kanser hastalarının bilgi gereksinimleri
DetaylıHemşire Ve Ebelerin Maneviyat Ve Manevi Bakıma İlişkin Düşünceleri
Hemşire Ve Ebelerin Maneviyat Ve Manevi Bakıma İlişkin Düşünceleri Melahat AKGÜN KOSTAK*, Ülfiye ÇELİKKALP**,Melike DEMİR*** ÖZET Amaç: Bu araştırma hemşire ve ebelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin
Detaylıİnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
DetaylıHemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakımı Algılama Düzeyleri ve Etkileyen Bazı Faktörlerin Belirlenmesi
Hemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakımı Algılama Düzeyleri ve Etkileyen Bazı Faktörlerin Belirlenmesi Determining the Perception Level of Nurses Regarding Spirituality and Spiritual Care and the Factors
DetaylıKanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü
Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü Yük. Hem. Gül Şav Özaydemir Danışman Hemşire EUKAM E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi ABD XIX. Ege Onkoloji Günleri 6-7 Nisan 2015 İzmir «Kanserle mücadele
DetaylıYrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM
Yrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM Hemşirelik Fakültesi Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik 1994-1998 Lisans İstanbul Üniversitesi Bölümü
DetaylıYASLANMA ve YASAM KALİTESİ
YASLANMA ve YASAM KALİTESİ Tufan Çankaya İzmir, 2003 Giriş: Doğal süreç; Doğum, büyüme-gelişme, üreme, ölüm Ölüm, yaşamın hangi döneminde meydana geliyor? Genç ölüm - Geç ölüm Dünya topluluklarına bakıldığında:
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum
DetaylıKADINLARDA MASTEKTOM N N PS KOSOSYAL ETK LER
Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134 www.insanbilimleri.com 17.09.2004 KADINLARDA MASTEKTOM N N PS KOSOSYAL ETK LER Dr. Ay e Okanlı Özet: Kadının sa lı ını tehdit eden, a rılı vücut de i
DetaylıSEVGİ ŞİMŞEK , I. Uluslararası, XVI. Ulusal Jinekolojik Onkoloji Kongresi, Antalya
SEVGİ ŞİMŞEK ÖĞRENİM DURUMU 2017-2018 Yüksek Lisans- Hemşirelik- Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı 1987-1991 Lisans- Hemşirelik- Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu 1990-1991 Hemşirelik Hizmetleri
DetaylıHemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakım Hakkındaki Bilgilerinin Değerlendirilmesi
ARAŞTIRMA YAZISI / ORIGINAL ARTICLE Hemşirelik / Nursing Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Cilt: 5 Sayı: 1 Ocak 2014 Hemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakım Hakkındaki Bilgilerinin Değerlendirilmesi
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler
ÖZGEÇMİŞ Adı : Derya Soyadı: : Özcanlı Atik Doğum Yeri : ADANA-Kozan Doğum Tarihi : 01.03.1981 Medeni Hali : Evli Tel: 0534 970 1568 E-posta: deryaatik@osmaniye.edu.tr EĞİTİM DURUMU: Mezun Olduğu Üniversite:
DetaylıSpiritüalizm ve Hemşirelik: Yoğun Bakım Hastalarında Spiritüel Bakımın Önemi
JAREN 2017;3(1):37-42 Derleme / Review Spiritüalizm ve Hemşirelik: Yoğun Bakım Hastalarında Spiritüel Bakımın Önemi Spiritualism and Nursing: The Importance of Spiritual Care in Intensive Care Patients
DetaylıHem. Dr. SONGÜL KAMIŞLI Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü Prevantif Onkoloji A.B.D. Psikososyal Onkoloji Birimi
Kanserli Hastalar Tarafından Sık Sorulan Sorular Hem. Dr. SONGÜL KAMIŞLI Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü Prevantif Onkoloji A.B.D. Psikososyal Onkoloji Birimi Hastaların Soruları Tıbbi tedavi Otonomi
DetaylıPalyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları
Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları Doç. Dr. Özen Önen Sertöz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı Ankara,
DetaylıHARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ. Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Onkoloji Hemşireliği III
HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Onkoloji Hemşireliği 2801306 III 2+0 2 2 Ön Koşul Dersler Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersi Veren
DetaylıTEMEL DÜZEY PSİKOONKOLOJİ KURSU
TEMEL DÜZEY PSİKOONKOLOJİ KURSU İKİ BÖLÜMDEN OLUŞMAKTADIR. TEMEL DÜZEY PSİKOONKOLOJİ KURSU 13-14-15 ŞUBAT 2014 RTEÜ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ, RİZE RİZE VALİLİĞİ RTEÜ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
DetaylıŞebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.
Obezitede Anksiyete Bozuklukları ve Depresyon Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Sanofi Danışman: Teva, BMS Konuşmacı: Lundbeck Obezite giderek artan bir toplum sağlığı
DetaylıGEBELİĞİN PSİKO-SOSYAL VE KÜLTÜREL BOYUTU
GEBELİĞİN PSİKO-SOSYAL VE KÜLTÜREL BOYUTU A R A Ş. G Ö R. Z E Y N E P K I R I K K A L E L İ Gebelik dönemi fizyolojik olduğu kadar kalıcı psikolojik değişikliklere de neden olmaktadır. Anne karnında gelişen
DetaylıUYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK
UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) Sosyal Psikoloji Uygulamaları HUKUK SAĞLIK DAVRANIŞI KLİNİK PSİKOLOJİ TÜKETİCİ DAVRANIŞI VE PAZARLAMA POLİTİKA ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ SOSYAL
DetaylıYaşam Sonu Bakımda Kültürel Yetkinlik, Bakım Vericinin Desteklenmesi. Nesibe YEŞİLÇAM
Yaşam Sonu Bakımda Kültürel Yetkinlik, Bakım Vericinin Desteklenmesi Nesibe YEŞİLÇAM Sunu İçeriği Yaşam Sonu Bakım Yaşam sonu bakımda, bakım verici Kültürel Etkinlik Kültürel Yeterlilik Modelleri Vaka
DetaylıT.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL ZORUNLU DERSLER
T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL ZORUNLU DERSLER PSH 501 - Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Temelleri
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Lisans Hemşirelik Hacettepe Üniversitesi 2013
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ 1. ADI SOYADI: Erdal Ceylan 2. E-MAIL: erdlcyln.ec@gmail.com 3. UNVANI: Araştırma Görevlisi Derece Alan Üniversite Mezuniyet Yılı Lisans Hemşirelik Hacettepe Üniversitesi 2013
DetaylıMASTEKTOMİ GEÇİRMİŞ KADINLARIN EVLİLİK İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ
151 MASTEKTOMİ GEÇİRMİŞ KADINLARIN EVLİLİK İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ Uz. Psk. G. Şendil, ÖZET: Yaptığımız çalışmayla mastektominin, kadının evlilik ve cinsel yaşamına etkisini araştırmayı amaçladık. Çalışmamamız
DetaylıHEMŞİRELER İÇİN ETİK İLKE VE SORUMLULUKLAR. Prof. Dr. Lale Büyükgönenç
HEMŞİRELER İÇİN ETİK İLKE VE SORUMLULUKLAR Prof. Dr. Lale Büyükgönenç Nasıl Bir Süreç İzledik? 2003: HEMAR-G Etik Komisyonu 2004-Ocak: Hemşirelik Deontoloji Tüzüğü Yazılmasına Karar Verilmesi 4-5 Haziran
DetaylıKRONİK BÖBREK HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN PSİKOSOSYAL GEREKSİNİMLERİ
KRONİK BÖBREK HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN PSİKOSOSYAL GEREKSİNİMLERİ Doç.Dr.Semra Karaca Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Psikiyatri Hemşireliği AD sckaraca@marmara.edu.tr
DetaylıÖĞRENİM DURUMU Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Hacettepe Üniversitesi 1998 Yüksek Lisans Psikiyatri Hem.
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı : Elçin Babaoğlu Doğum Tarihi: 09.09.1976 E-mail: elcin.babaoglu@uskudar.edu.tr Tel: 0 216 400 2222-5090 Lisan: Unvanı: İngilizce-Almanca Yardımcı Doçent ÖĞRENİM DURUMU Derece Alan
DetaylıDr. A.Y. Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Jinekoloji Kliniği Uzman Hemşire Sakine Yılmaz
Dr. A.Y. Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Jinekoloji Kliniği Uzman Hemşire Sakine Yılmaz Terminal Dönemdeki Bakım Vericinin Desteklenmesi İçin "İyi Bakım Verici Olabilmek" Dünyada Kanser Yükü(2012)
DetaylıÖZGEÇMİŞ. : Sağlık Bilimleri Fakültesi. : 0 212 414 15 00 Dahili: 40142 : 0 212 414 15 15 : asiyegul@istanbul.edu.tr
1. Adı Soyadı : Asiye Gül İletişim Bilgileri Adres Telefon Fax Mail 2. Doğum Tarihi : ÖZGEÇMİŞ : Sağlık Bilimleri Fakültesi 3. Unvanı : Yrd.Doç.Dr. 4. Öğrenim Durumu : : 0 212 414 15 00 Dahili: 40142 :
DetaylıDoç. Dr. Naile BİLGİLİ Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Doç. Dr. Naile BİLGİLİ Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Yaşlı nüfusa ilişkin en önemli sorunlardan biri bakım sorunudur. Yaşlı bakımı çok kapsamlı ve pahalı bir hizmettir. Özellikle 75 yaşın
DetaylıEGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2004, 15 (1),49-64 Dave/li Derleme EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi Ziya KORUÇ, Perlearı BAYAR Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri
Detaylı27/04/16. Aile Merkezli Bakımda Sinerji Modeli. Sinerji. Sinerji modelinin ortaya çıkışı
Aile Merkezli Bakımda Sinerji Modeli Yrd. Doç. Dr. BESEY ÖREN besey_oren@yahoo.com Son 10 yıldır; Sınırlı kaynaklar, Sürekli değişim, Bilginin genişletilmesi Küresel işgücü eksikliği nedeniyle Hemşirelere
DetaylıYAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM
YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri İnsanın yaşlılığında nasıl olacağı ya da nasıl yaşlanacağı; yaşadığı coğrafyaya, kalıtsal özelliklere, Psiko-sosyal ve Sosyo-ekonomik şartlara,
DetaylıKronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi
Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,
DetaylıYrd. Doç. Dr. Ayda ÇELEBİOĞLU Proje Araştırmacısı
Yrd. Doç. Dr. Ayda ÇELEBİOĞLU Proje Araştırmacısı Proje kapsamında verilerin elde edileceği hastanede onkoloji hastaları ile çalışan tüm hemşireleri içine alan bir program yapılması kararlaştırıldı. Hemşirelerle
DetaylıMEME KANSERİNDE PSİKOSOSYAL SORUNLAR VE DESTEKLEYİCİ GİRİŞİMLER
MEME KANSERİNDE PSİKOSOSYAL SORUNLAR VE DESTEKLEYİCİ GİRİŞİMLER Aysun Babacan Gümüş Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye Meme kanseri, kadınlar
DetaylıYrd.Doç.Dr. AYLA TUZCU
Yrd.Doç.Dr. AYLA TUZCU ÖZGEÇMİŞ DOSYASI KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Yılı : Doğum Yeri : Sabit Telefon : Faks : E-Posta Adresi : Web Adresi : Posta Adresi : 1974 Diğer T: 24231069146914 F: 2422261258 atuzcu@akdeniz.edu.tr
DetaylıHASTA VE AİLE EĞİTİMİNİN ETKİNLİĞİNİ BELİRLEME İLKAY AKSOY GÜLHANE ASKERİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM HASTANESİ
HASTA VE AİLE EĞİTİMİNİN ETKİNLİĞİNİ BELİRLEME İLKAY AKSOY GÜLHANE ASKERİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM HASTANESİ KONU BAŞLIKLARI Hemşirenin eğitici rolü ve iletişim Hasta ve aile eğitimi Hasta eğitiminin
DetaylıYrd.Doç.Dr. BELGİN YILDIRIM
Yrd.Doç.Dr. BELGİN YILDIRIM Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik Bölümü Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri 1991-1995 Lisans İstanbul Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek 1996-1999
DetaylıDoç. Dr. Fatih Öncü. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Doç. Dr. Fatih Öncü Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikolojik taciz Bedensel Ruhsal Bedensel ve ruhsal Çalışma hayatında mobbing veya psikolojik
Detaylı4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Gül (Oban) Dikeç 2. Doğum Tarihi : 08.02.1986 3. Akademik Unvanı : Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Hemşirelik Yüksek Okulu Koç Üniversitesi
DetaylıİŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.
İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.tr 1 HEDEFLER.Sağlığı, koruma ve geliştirme kavramlarını bilme İşyerlerinde
DetaylıHemşireliğin Kayıtlara Yansıyan Yüzü
Hemşireliğin Kayıtlara Yansıyan Yüzü Yaşam başlangıcından ölümüne kadar, sağlık ve hastalık durumunu anlama, uygun girişimleri planlayarak sorunu çözme sorumluluğuna sahip olan hemşirelik; insanı ele alan
DetaylıPOSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI
BİLDİRİ AKIŞI Bildiri ekibinden bir araştırmacının aşağıda belirtilen bilimsel program gününde posterini belirtilen poster numarası için ayrılmış panoya asması, gün sonunda teslim alması zorunludur. Belirlenen
DetaylıToros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu. Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri-3. Sınıf
Toros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri-3. Sınıf EPİDEMİYOLOJİ AKTS Kredisi 3 Epidemiyolojinin tanımı, tarihsel gelişimi ve kullanım alanları, Tanımlayıcı epidemiyoloji,
DetaylıT. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK TANILAMASI (HEM 601 TEORİK 2, 2
DetaylıKANSER VE AİLE. Dr. Hayriye Elbi Ege üniversitesi Psikiyatri A. D. Konsültasyon Liyezon Bilim Dalı
KANSER VE AİLE Dr. Hayriye Elbi Ege üniversitesi Psikiyatri A. D. Konsültasyon Liyezon Bilim Dalı Kanserle karşılaşan aile Hastalık döneminde Krizle başa çıkma, duygusal destek Bakım verme Mali ve sosyal
DetaylıPSİ3541 - PSİ362 Doç.Dr. Hacer HARLAK. UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999)
UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) Sosyal psikologların iki şapkası Emprik araştırmalara dayanan kuramlar inşa eden bilimci Laboratuvar dışındaki pratik sorunları çözmek
DetaylıPsikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2017; 9(4):
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2017; 9(4):478-485 Konu Dizini Subject Index (ENGLISH) A addiction 398 adult 263 alcohol use disorders 63 anorexia nervosa 301, 329 antidepressant
DetaylıDerece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Kocaeli Üniversitesi 2003-2007
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Zehra Kan Öntürk 2. Doğum Tarihi: 15.01.1982 3. Unvanı: Öğretim Görevlisi 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Kocaeli Üniversitesi 2003-2007 Yüksek Lisans
Detaylı: Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Maltepe Eğitim Köyü Başıbüyük Maltepe-İstanbul : behiceekici@hotmail.com
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : BEHİCE EKİCİ İletişim Bilgileri Adres Mail 2. Doğum Tarihi : 20.10.1963 3. Unvanı : Yard. Dr. 4. Öğrenim Durumu : : Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Maltepe Eğitim Köyü
DetaylıPOSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI
BİLDİRİ AKIŞI Bildiri ekibinden bir araştırmacının aşağıda belirtilen bilimsel program gününde posterini belirtilen poster numarası için ayrılmış panoya asması, gün sonunda teslim alması zorunludur. Belirlenen
DetaylıOBEZİTE Doç. Dr. Erdal Vardar 46. UPK
YAŞAM KALİTESİ VE OBEZİTE Doç. Dr. Erdal Vardar 46. UPK Sağlıkla ilgili yaşam kalitesi Kişinin kendi sağlığını değerlendirmesi için geliştirilmiş bir ölçme metodudur. Sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ölçümü
DetaylıYaşlılarda İntihar Davranışı ve Müdahele İlkeleri. Prof. Dr. Çınar Yenilmez Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD
Yaşlılarda İntihar Davranışı ve Müdahele İlkeleri Prof. Dr. Çınar Yenilmez Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD 1 AÇIKLAMA 2014-2017 Araştırmacı: ---- Konuşmacı: ----- Danışman:
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Okul Adı Bölüm Mezuniyet Yılı Bahçelievler Deneme
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı: Kübra YILMAZ ŞENYÜZ Doğum Tarihi: 28/05/1987 Derece Okul Adı Bölüm Mezuniyet Yılı Lise Bahçelievler Deneme 2004 - Mezun Lisesi Lisans Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik
DetaylıUZ. DR. GÖNÜL ERDAL DAĞISTANLI
GÜRÜLTÜ = HOŞA GİTMEYEN SES GÜRÜLTÜNÜN SÜRESİ ŞİDDETİ ZAMANI TÜRÜ GÜRÜLTÜ FİZYOLOJİK TEPKİLER RUHSAL TEPKİLER FİZYOLOJİK TEPKİLER ANĠ GÜRÜLTÜDE KAS GERĠLMELERĠ BAġ DÖNMESĠ YORGUNLUK ĠġĠTME KAYIPLARI METOBALĠZMA
DetaylıPROBLEME DAYALI ÖĞRENİMDE İLETİŞİM ÖĞRETİMİ. Doç.Dr.Besti Üstün DEÜ Hemşirelik Yüksekokulu
PROBLEME DAYALI ÖĞRENİMDE İLETİŞİM ÖĞRETİMİ Doç.Dr.Besti Üstün DEÜ Hemşirelik Yüksekokulu Eleştirel düşünme Ekip içinde olabilme PDÖ Sonuç Kriterleri İLETİŞİM Kendi kendine öğrenme Yaşam boyu öğrenme Sorun
DetaylıMental sağlığın korunmasında etkili faktörler. Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Mental sağlığın korunmasında etkili faktörler Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Diyabetlilerin önemli bir kısmında bulunan psikolojik bozukluklar çoğu zaman gözardı edilmekte ve
DetaylıAKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç
DetaylıMEME KANSERLİ KADINLAR İÇİN. Olcay ÇAM*, Aysun BABACAN GÜMÜŞ**
MEME KANSERLİ KADINLAR İÇİN DUYGUSAL DESTEK ODAKLI HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ Olcay ÇAM*, Aysun BABACAN GÜMÜŞ** ÖZ Meme kanseri tanı ve tedavisi, kadınların yaşamını fiziksel, psikolojik, sosyal ve manevi
DetaylıCumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık (2003-2007) e Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi The Determination of the
DetaylıHEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ
HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ Zelha Türk*, Serpil Türker **, Pelin Gökoğlu***,Eda Ulutaş**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi
DetaylıTUĞBA YARDIMCI YARDIMCI DOÇENT
TUĞBA YARDIMCI YARDIMCI DOÇENT E-Posta Adresi : tugbayardimci@hotmail.com Telefon (İş) : 3682715588 Telefon (Cep) : Faks : Adres : Sinop Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü/Sinop Öğrenim
DetaylıÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: Aysun Perim Ketenciler 2. Doğum Tarihi: Unvanı: Uzman Hemşire 4. Öğrenim Durumu: Yüksek lisans
1. Adı Soyadı: Aysun Perim Ketenciler 2. Doğum Tarihi: 21.11.1982 3. Unvanı: Uzman Hemşire 4. Öğrenim Durumu: Yüksek lisans ÖZGEÇMİŞ Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Trakya Üniversitesi 2000
Detaylı1. BÖLÜM ÇOCUK PSİKOLOJİSİNE GİRİŞ
İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM ÇOCUK PSİKOLOJİSİNE GİRİŞ ÇOCUK PSİKOLOJİSİNDE GELİŞİM MODELLERİ... 3 ÖĞRENME TEORİSİ MODELİ... 4 BİLİŞSEL GELİŞİM MODELİ... 5 İNSAN GELİŞİMİNİ VE PSİKOLOJİSİNİ AÇIKLAYAN TEMEL KURAMLAR...
DetaylıDünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)
Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya
DetaylıBİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı
BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi
DetaylıT. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK TANILAMASI (HEM 601 TEORİK 2, 2
DetaylıPrediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
DetaylıHemodiyaliz Hastalarının Psikolojik Dayanıklılık Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi
Hemodiyaliz Hastalarının Psikolojik Dayanıklılık Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi Öğretim Görevlisi Emine DANE Acıbadem Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Sunum Akışı
DetaylıHALK SAĞLIĞINDA KULLANILAN KAVRAMLAR. Prof.Dr. Ayfer TEZEL
HALK SAĞLIĞINDA KULLANILAN KAVRAMLAR Prof.Dr. Ayfer TEZEL HALK SAĞLIĞI Bir toplumdaki bütün insanları; yaşadıkları çevre ile birlikte ele alan, İnrauterin hayattan ölünceye kadar kendi sorumluluğu altında
Detaylı: İçerenköy Mh. Kayışdağı Cd. No: 32 Ataşehir/İSTANBUL. Education: License: Celal Bayar University School of Nursing, Department of Nursing, 2007.
CURRICULUM VITAE Ela Yılmaz Instructor Birth Date : 15.09.1984 Birth place Work Address : Kdz.Ereğli : İçerenköy Mh. Kayışdağı Cd. No: 32 Ataşehir/İSTANBUL Phone: 0 216 500 41 66 Fax: 0 216 576 50 76 E-mail:
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Tayfun Doğan Doğum Tarihi: 02.11.1979 Öğrenim Durumu: Doktora Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Eğitim Ondokuz Mayıs Üniversitesi 2003 Bilimleri/Rehberlik
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıYOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker****
YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlu
DetaylıSağlıkta Yaşam Kalitesinin Klinikte Kullanımı
. SAYKAD Sağlıkta Yaşam Kalitesi Derneği 2002 Sağlıkta Yaşam Kalitesinin Klinikte Kullanımı Ömer Aydemir Celal Bayar Üni. Tıp Fak. Psikiyatri A. D. Sağlık Hizmetinde Amaç Hastanın hastalığı ile ilgili
DetaylıÖZGEÇMİŞ Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler (SCI & SSCI & Arts and Humanities)
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Arzu BAHAR 2. Doğum Tarihi: 05.09.1979 3. Unvanı: Yrd.Doç.Dr. 4. Öğrenim Durumu: Mezun Olduğu Üniversite Fakülte/Bölüm/Mezuniyet Tarihi Yüksek Lisans/Tarihi Doktora/Alanı/Tarihi
DetaylıTürkiye deki hemşirelik araştırmalarında kullanılan veri toplama araçları
Cilt:7 Sayı:1 Yıl:2010 Türkiye deki hemşirelik araştırmalarında kullanılan veri toplama araçları Ayla Ünsal * Nilüfer Ergül ** Özet Amaç: Bu çalışma, Türkiye deki hemşirelik araştırmalarında kullanılan
DetaylıPsoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar
Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Emine Çölgeçen 1, Ali İrfan Gül 2, Kemal Özyurt 3, Murat Borlu 4 1 Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim
DetaylıKANSER TANIMA VE KORUNMA
KANSER TANIMA VE KORUNMA Uzm. Dr Dilek Leyla MAMÇU Sunum İçeriği Genel Bilgiler Dünyada ve Ülkemizdeki son durum Kanser nasıl oluşuyor Risk faktörleri neler Tedavi seçenekleri Önleme mümkün mü Sorular/
DetaylıBESTE ÖZGÜVEN ÖZTORNACI
BESTE ÖZGÜVEN ÖZTORNACI İLETİŞİM BİLGİLERİ Adres: Seyhan Mh. 556/6 Sk. No:4 D:8 Buket Apt. Akıncılar Buca-İzmir Telefon: 0555 453 63 05 E-mail: besteozguven@gmail.com KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Yeri ve Tarihi:
DetaylıPalyatif Bakım için Eksik bir Parçanın Tamamlanması: Kamu-Üniversite-Endüstri İşbirliği. 3. TÜKED Kongresi, Mart 2016, Dalaman - Muğla
Palyatif Bakım için Eksik bir Parçanın Tamamlanması: Kamu-Üniversite-Endüstri İşbirliği Doç. Dr. Murat Gültekin Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanı Prof. Dr. Bülent Gümüşel Hacettepe Üniversitesi
DetaylıAyşe Devrim Başterzi. Son iki senedir ilaç endüstrisi ve STO ile araştırmacı, danışman ya da konuşmacı olarak herhangi bir çıkar çatışmam yoktur.
Ayşe Devrim Başterzi Son iki senedir ilaç endüstrisi ve STO ile araştırmacı, danışman ya da konuşmacı olarak herhangi bir çıkar çatışmam yoktur. Epidemiyoloji ve eğitim mi? Eğitim ve epidemiyoloji mi?
DetaylıDr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği
Dr. İkbal İnanlı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Giriş Tükenmişlik; işi gereği yoğun duygusal taleplere maruz kalan ve sürekli diğer insanlarla yüz yüze çalışmak durumunda olan kişilerde
DetaylıPalyatif Bakım Yurtdışı Uygulamaları. Dr. Dilşen ÇOLAK Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı
Palyatif Bakım Yurtdışı Uygulamaları Dr. Dilşen ÇOLAK Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Palyatif bakım yaşamı tehdit eden bir hastalıkla; yüz yüze kalan, hasta ve hasta yakınlarının,
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Sağlık Memurluğu Kafkas Üniversitesi 2002 Y. Lisans Mikrobiyoloji Kafkas Üniversitesi 2014
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Özgür ASLAN 2. Doğum Tarihi : 01 Ekim 1979 3. Unvanı : Öğretim Görevlisi. 4. Öğrenim Durumu : Yüksek Lisans 5. Çalıştığı Kurum :Artvin Çoruh Üniversitesi Derece Alan Üniversite
DetaylıÖZGEÇMİŞ I.KİŞİSEL BİLGİLER
ÖZGEÇMİŞ I.KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı : Ayşe Kuzu Doğum Tarihi: 22.04.1976 Ünvanı: Öğretim Görevlisi İş Adresi: Bülent Ecevit Üniversitesi Ahmet Erdoğan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Kozlu/ZONGULDAK
DetaylıKanser tedavisi uzun süreli bir tedavi olup çoğu zaman. Hastanede Kemoterapi Alan Hastaların Yaşam Kalitesi ve Bunu Etkileyen Faktörler
ARAŞTIRMA YAZISI / ORIGINAL ARTICLE Hemşirelik / Nursing Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Cilt: 6 Sayı: 1 Ocak 2015 Hastanede Kemoterapi Alan Hastaların Yaşam Kalitesi ve Bunu Etkileyen Faktörler
DetaylıGaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2):
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2): 100-104 Editöre Mektup Basol ve ark. Amerika da Acil Servis Hekimlerine Palyatif Bakım Üzerine Uygulanan Bir Anket Çalışması A survey Study
DetaylıTravma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Dr. Çağlayan Üçpınar Nisan 2005
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Dr. Çağlayan Üçpınar Nisan 2005 Travma Nedir? Günlük rutin işleyişi bozan, Aniden beklenmedik bir şekilde gelişen, Dehşet, kaygı ve panik yaratan, Kişinin anlamlandırma
DetaylıPalyatif Bakım Felsefesi, Fiziki Yapı ve Fonksiyonları
Palyatif Bakım Felsefesi, Fiziki Yapı ve Fonksiyonları Doç. Dr. Murat Gültekin Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanı mrtgultekin@yahoo.com 0 532 256 09 51 Palyatif Bakıma Genel Bakış DSÖ ne
DetaylıDerece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Marmara Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Lisans Kamu Yönetimi Anadolu Üniversitesi
ÖZGEÇMİŞ 1. Ad Soyad : Elif ARDIÇ 2. Doğum Yeri ve Tarihi : Eskişehir, 1984 3. Ünvanı : Araştırma Görevlisi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Öğrencisi Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Marmara Üniversitesi
DetaylıONKOLOJİ HEMŞİRELİĞİ HEM AKTS 4. yıl 2. yarıyıl Lisans seçmeli. Dersle İlgili Görüşme Saati: Pazartesi :
ONKOLOJİ HEMŞİRELİĞİ HEM 406 30 AKTS 4. yıl 2. yarıyıl Lisans seçmeli 32 s/hafta 19 kredi Teorik: 8 s/hafta Uygulama: 24s/hafta Türkçe İletişim: Yrd. Doç.Dr. Elçin B. Akdeniz e-posta: elcinakdeniz@maltepe.edu.tr
DetaylıAFET PSİKOLOJİSİ. GEA Acil Durum Yönetimi Eğitimleri
AFET PSİKOLOJİSİ GEA Acil Durum Yönetimi Eğitimleri Afet Sonrası Risk Altındaki Gruplar Doğrudan Etkilenenler Tanık olanlar İzleyiciler AFET SONRASI DUYGUSAL AŞAMALAR İLK VURMA AŞAMASI ACİL DURUM AŞAMASI
Detaylı