Ulusal Su Günleri, ANTALYA 2007 Türk Sucul Yaşam Dergisi. (Turkish Journal Of Aquatic Life) YIL: 3-5 SAYI: S.

Transkript

1 Ulusal Su Günleri, ANTALYA 27 Türk Sucul Yaşam Dergisi. (Turkish Journal Of Aquatic Life) YIL: 3-5 SAYI: S. BEYŞEHİR GÖLÜ NDEKİ TATLISU KEFALİ (Leuciscus lepidus HECKEL, 1843) POPULASYONUNUN BÜYÜME ÖZELLİKLERİ ÖZET Levent TÜMGELĠR 1, Hıdır ÇUBUK², ġakir ÇINAR 1, Remziye ÖZKÖK 1 Ramazan KÜÇÜKKARA 1, Mustafa CEYLAN 1, K.Gonca EROL 1, Soner ÇETĠNKAYA 1 1 E ĞĠRDĠR SU ÜRÜNLERĠ ARAġTIRMA ENSTĠTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ EĞĠRDĠR-ISPARTA 2 ESKĠġEHĠR TARIM ĠL MÜDÜRLÜĞÜ KONTROL ġube MÜDÜRLÜĞÜ ESKĠġEHĠR leventtumgelir@hotmail.com Bu çalıģmada, BeyĢehir Gölü nde yaģayan tatlısu kefali (Leuciscus lepidus Heckel, 1843) nin büyüme özellikleri incelenmiģtir. Ocak 25- Aralık 25 tarihleri arasında BeyĢehir Gölü nde yapılan bu çalıģmada 42 adet diģi, 55 adet erkek olmak üzere toplam 97 adet tatlısu kefali yakalanmıģtır. Avcılık sonucunda yakalanan balıkların yaģları diģilerde I-VI, erkeklerde ise I-VII olarak belirlenmiģtir. ÇalıĢma süresi içerisinde yakalanan balıkların %68.1 ini I-IV. yaģ grubundaki bireyler oluģturmuģtur. Avlanan balıkların %43.3 ü diģi, %56.4 ü erkektir. DiĢi erkek oranı ise 1:1.31 olarak tespit edilmiģtir. Avcılık denemelerinde yakalanan örneklerin çatal boyları; diģi bireylerde cm, erkek bireylerde cm arasında belirlenirken, ağırlıkları diģi bireylerde g, erkek bireylerde g olarak belirlenmiģtir. Boy(L)-ağırlık (W) iliģkisi denklemi W=.682L3.229 olarak bulunmuģtur. Ortalama kondisyon faktörü diģilerde 1.544±.74, erkeklerde 1.49±.22, tüm bireylerde ise 1.458±.35 olarak hesaplanmıģtır. Anahtar kelimeler: BeyĢehir Gölü, L.lepidus, tatlısu kefali, büyüme özellikleri, kondisyon faktörü GROWTH FEATURES OF THE CHUB (Leuciscus Lepidus Heckel, 1843) POPULATİON İN LAKE BEYŞEHİR ABSTRACT In this study, the growth properties of the chub (Leuciscus lepidus Heckel, 1843) living in BeyĢehir lake were investigated. 97 chub (42 females, 55 males) were caught between January 25 and December 25, their ages ranged from I to VI females and I to VII males. The age at the 68.1% of fish samples caught belong to chub population was determined as I to IV years old. The population was composed of 43.3% females and 56.4% males. (1:1.31). The fork lengths and weights of female and male individuals caught varied from, 13.1 to 38.5 cm and 28 to 1444 g, 12.2 to 43.4cm and 2 to1244g, respectively. The length (L)- weight (W) relation was determined W=.682L The avarage of condition factor was determined 1.544±.74 for females, 1.49±.22 for males, and 1.458±.35 for both combined. Key words: BeyĢehir lake, Leuciscus lepidus, the chub, growth features, condition factor. GİRİŞ Türkiye nin en büyük tatlısu gölü olan BeyĢehir Gölü Konya ve Isparta Ġlleri ( N E ) sınırları içerisinde yer almaktadır. Gölün yaklaģık yüzey alanı 65 km 2 (Geldiay ve Balık, 1996), deniz seviyesinden yüksekliği 1116 metre (Numann 1958; Geldiay ve Balık, 1996), boyu 45 km ve maksimum geniģliği 25 km olan göl takriben dört köģedir (Numann, 1958). Verimlilik bakımından oligotrofik karakterde olan bu gölün ortalama derinliği 4-6 metredir. Gölün su gelirini; Ġlıırmak ve 2

2 Soğuksu dereleri, göl tabanından çıkan su kaynakları ile yağmur ve kar suları oluşturur. Su giderini ise; buharlaşma, Çarşamba Kanalı ile Apa Barajına verilen su, sulama suyu ve Beyşehir İlçesine alınan içme suyu oluşturmaktadır (Balık ve ark., 1997; Balık, 1997). Beyşehir Gölü balıkçılığı üzerine ilk çalışma 195 li yılların ortalarında Numann (1958) tarafından yapılmıştır. Yapılan bu çalışmada gölde 6 balık türünün (Cyprinus carpio, Chondrostoma regium, Alburnus akili, Acanthorutilus anatolicus, Leuciscus lepidus ve Varicorhinus pestai) bulunduğu, bu türler içerisinde predatör bir türün bulunmadığı ve en önemli balık türünün sazan olduğu belirtilmiştir. Bu çalışmadan yaklaşık 22 yıl sonra gölde 7 tür ve 1 alt tür bulunduğu bu türlerin Cyprinidae ve Cobitidiae familyalarına ait olduğunu bildirmiştir (Erdemli, 1982). Beyşehir Gölü ne 1978 yılında predatör bir tür olan sudak (Sander lucioperca) balığı aşılanmıştır. Sudak balığının aşılanmasından yaklaşık 5 yıl sonra ( ) TOKB Isparta İl Müdürlüğü (1985) tarafından yapılan çalışmada, Beyşehir Gölü nde 9 balık türünün yaşadığı tespit edilmiştir. Bu balık türleri; (Cyprinus carpio, Sander lucioperca, Leuciscus lepidus, Capoeta pestai, Cohondrostoma regium, Gobio gobio, Alburnus akili, Acanthorutilus anatolicus ve Cobitis bilseli) dir. Sonradan aşılanan sudak balığı dışında bu dönemdeki balık faunası nın 195 li yılların ortalarında tespit edilen balık türleri ile benzer olduğu anlaşılmaktadır. Ancak, gölde sudak balığı populasyonunun hızla artması ve 198 li yılların sonlarında baskın tür haline gelmesi sonucu bazı balık türlerinin nesli tükenmiş, bazılarının da populasyonları oldukça azalmıştır. 199 lı yılların başlarından itibaren Beyşehir Gölü balıkçılığı üzerine birçok çalışma yapılmıştır. Balık (1997) tarafından yapılan bir araştırmada, gölün sudak balığı dışında ekonomik balık türlerinden sadece sazan, tatlısu kefali ve kababurun balıklarının nesillerini devam ettirebildikleri, siraz ve gövcenin ise neslinin tükendiği belirtilmiştir. Sudak balığından sonra Beyşehir Gölü ne aşılanan ikinci balık türü de kadife (Tinca tinca) balığıdır. Bu türün, 199 lı yılların başlarında balıkçılar tarafından Beyşehir Gölü ne aşılandığı bilinmektedir (Balık ve ark., 1997). Bu balık türü çok kısa sürede hızla çoğalarak gölün dominant balık türü olmuştur. Kadife balığından sonra 199 lı yılların sonlarında göle gümüşi havuz balığı (Carassius gibelio) ve 22 yılında da gümüş balığı (Atherina boyeri) aşılanmıştır. Bu balık türlerinden üçü de ortama uyum sağlayarak hızla çoğalmışlardır. 2 li yılların ilk yarısında Yeğen ve ark., (26) ve Çubuk ve ark., (26) tarafından yapılan çalışmalarda Beyşehir Gölü nde 6 familyaya ait 11 türün (Cyprinus carpio L.,1758), (Sander lucioperca L.,1758), (Carassius gibelio L.,1758), (Tinca tinca L.,1758), (Chondrostoma regium Heckel, 1843), (Leuciscus lepidus Heckel, 1843), (Aphanius anatoliae anatoliae Leidenfrost, 1912), (Atherina boyeri Risso, 181), (Gambusia affinis Baird ve Girard, 1853), (Knipowitschia caucasica Kawrajsky, 1899) ve (Pseudophoxinus anatolicus anatolicus Hanko, 1924) yaşadığı tespit edilmiştir. Bu türlerden sudak, kadife, gümüş ve gümüşi havuz balıklarının göle sonradan aşılanan balık türleri olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmada, esas yayılış alanı Suriye ve ırak olan, Güneydoğu Anadolu bölgesinde, Dicle nehrinin bir kolu olan Batman suyunda ve Beyşehir Gölü nde yaşadığı bilinen (Balık,1996), tatlısu kefali (Leuciscus lepidus Heckel, 1843) nin büyüme parametreleri incelenmiştir. 21

3 MATERYAL VE METOT Beyşehir Gölünde Ocak 25- Aralık 25 tarihleri arasında aylık olarak yapılan bu çalışma, üç istasyonda gerçekleştirilmiştir (Şekil 1). Çalışmada, 97 adet tatlı su kefali nin büyüme özellikleri incelenmiştir. Şekil 1. Beyşehir Gölü haritası ve çalışma istasyonları Figure 1. The map of Beyşehir Lake and working stations Avcılık denemelerinde her biri 1 m uzunluğunda 32, 36, 4, 48 ve 52 mm göz açıklığında galsama ağlar ile 6, 7, 8, 9, 1, 11, 12, 14 ve 16 mm göz açıklığında fanyalı ağlar kullanılmıştır. Ağlar atıldıktan sonra ertesi gün toplanmıştır. Denemelerde yakalanan tatlısu kefali balıklarının tür teşhisleri yapılarak (Balık ve Ustaoğlu, 1984) çatal boyları (L, cm) ölçülmüş (mm hassaslı ölçüm tahtası ile) ve ağırlıkları (W, g) tartılmış (.1 g hasssasiyetli şarzlı terazi ile), gonadların makroskobik incelenmesi suretiyle eşey durumu belirlenmiştir. Yakalanan balıklardan alınan pul örneklerinin yaş tayinleri, Lagler (1966) ve Nikolsky (1963) de belirtilen yönteme göre yapılmıştır. Boy-ağırlık ilişkisinin belirlenmesinde, ölçümle bulunan boy ve ağırlık değerlerinden faydalanılarak Le Cren (1951) in belirtmiş olduğu Log W=Log a+b* Log L ve W=a*L b eşitlikleri kullanılmıştır. Büyüme özelliklerinin belirlenmesinde Beverton ve Holt (1957) tarafından bildirilen; Von Bertalanffy L (t) =L *(1-e -K(t-t ) ) boyca büyüme ve W (t) =W *(1-e -K(t-t ) ) b ağırlıkça büyüme denklemlerinden faydalanılarak yaş-boy ve yaş-ağırlık ilişkileri incelenmiştir. Bireylerin besililik katsayısı olarak bilinen kondisyon faktörlerinin hesaplanmasında Ricker (1975)'in bildirmiş olduğu KF=(W/L 3 )*1 izometrik büyüme denklemi kullanılmıştır. Yaşlara göre boy, ağırlık ve kondisyon değerlerinin eşeyler arası farklılıklarının önem kontrolü t testi kullanılarak (p=.5) yapılmıştır. Büyüme denklemleri kullanılarak farklı yaş grupları için hesaplanan boy ve ağırlık değerleri ile aynı yaş grupları için ölçümlerde elde edilen değerler arasındaki farkların önem kontrolleri, Yurtsever (1984) ve Çömlekçi (1988)'den yararlanılarak χ 2 -testi ile araştırılmıştır. BULGULAR Boy-Ağırlık İlişkisi Beyşehir Gölü nde çalışma süresi içerisinde 42 adet dişi, 55 adet erkek olmak üzere toplam 97 adet tatlısu kefali yakalanmıştır. Denemelerde yakalanan dişi bireylerin boyları cm, ağırlıkları ise g, erkek bireylerin boyları cm, 22

4 ağırlıkları ise g arasında dağılım göstermiştir. Avcılık denemelerinde yakalanan örneklerin yaşları dişilerde I-VI, erkeklerde ise I-VII arasındadır (Çizelge 1). Çizelge 1. Tatlısu kefalinin eşey ve yaş guruplarına göre ortalama boy (cm) ve ağırlık (g) değerleri. Table 1. According to sex and age groups, the distributions of average length and weight of chub. Yaş grubu Eşey I II III IV V VI VII Dişi Erkek Dişi+Erkek N L SH W SH N L SH W SH N L SH W SH Tatlısu kefali için ortalama boy ve ortalama ağırlık değerleri açısından eşeyler arasında yapılan t testi sonucunda istatistiksel açıdan önemli bir farkın olmadığı (P>.5) anlaşılmıştır. Denemelerde yakalanan tatlısu kefali balıklarının boy ve ağırlık değerleri arasında yapılan lineer regresyon analizi sonucu, eşey gruplarına göre boy-ağırlık ilişkisi logaritmik ve üssel olarak incelenmiştir. Hesaplamalardan elde edilen değerler Çizelge 2 de, bu eşitlikler kullanılarak dişi+erkek bireyler için çizilen boy-ağırlık eğrisi ise Şekil 2 de verilmiştir. Çizelge 2. Tatlısu kefal balığının eşeylere göre boy-ağırlık ilişkisi denklemleri ve korelasyon katsayıları. Table 2.The equations of length-weight relation and correlation coefficients determined according to sex groups of chub. Eşey Büyüme parametreleri Büyüme formülleri Loga b r Dişi W=.723L Erkek W=.668L Dişi+ Erkek W=.682L

5 Ağırlık (g) W=.682L Boy (cm) Şekil 2. Tatlısu kefalinin boy-ağırlık ilişki eğrisi. Figure 2. The curve of lenght and weight correlation of chub. Yaş, Eşey ve Boy Kompozisyonu Denemelerde yakalanan tatlısu kefallerinin yaş gruplarına ve eşey durumlarına göre dağılımları Çizelge 3 ve Şekil 3 te verilmiştir. İncelenen örneklerin %43.3 ünü dişi, %56.4 ünü erkek bireyler oluşturmuştur. Çalışma süresi içerisinde en fazla birey IV yaş grubunda (%2.7) yakalanmıştır. Dişi erkek oranı ise 1:1.31 olarak tespit edilmiştir. Çizelge 3. Tatlısu kefalinin yaş gruplarına göre eşey oranları(%). Table 3. According to age groups, sex rates (%) of chub. Yaş grubu Dişi Erkek Dişi+Erkek N % N N % N N % N I II III IV V VI VII Toplam N (%) I II III IV V VI VII Yaş Şekil 3. Tatlısu kefalinin yaş kompozisyonu. Figure 3. The age composition of chub. Denemelerde yakalanan tatlısu kefalinin boyları cm arasında dağılım göstermiştir. En fazla bireye cm (%13.4) boy grubunda rastlanmıştır (Şekil 4). 24

6 N (%) 12, , , , , , , , ,1-3 3, , , , ,1-4 4, , ,1-46 L (cm) Şekil 4.Tatlısu kefalinin boy kompozisyonu. Figure 4. The lenght composition of chub. Yaş-Boy İlişkisi Beyşehir Gölü ndeki tatlısu kefalinin tüm eşeyler için I- VI yaş grupları arasındaki bireylerden elde edilen Von Bertalanffy denklemine göre hesaplanan yaş-boy ilişkisi büyüme parametre değerleri ve denklemleri Çizelge 4 te dişi+erkek bireyler için çizilen yaş-boy ilişki eğrisi ise Şekil 5 te verilmiştir. Çizelge 4. Tatlısu kefalinin eşeye göre tespit edilmiş Von Bertalanffy büyüme parametreleri ve büyüme denklemleri. Table 4.The growth equations and growth parameters of Von Bertalanffy determined according to sex groups of chub. Büyüme parametreleri Büyüme formülleri Eşey L K to Dişi Lt=6.9(1-e.1284(t+.9636) ) Erkek Lt=57.3(1-e.1623(t+.766 ) Dişi+Erkek Lt=55.2(1-e.163(t+.81) ) L(cm L =55.2; K=.163; t = Yaş Şekil 5. Tatlısu kefalinin yaş-boy ilişkisi. Figure 5. The curve of age and lenght correlation of chub. Tatlısu kefalinin dişi, erkek ve dişi+erkek bireylerin yaş gruplarına göre ölçüm yoluyla bulunan ortalama boy değerleri ile elde edilen Von Bertalanffy büyüme denklemine göre hesaplanan teorik boyları Çizelge 5 te verilmiştir. Ayrıca, her iki eşeyde de yaş grupları için ölçülen boy değerleri ile Von Bertalanffy büyüme denklemleri kullanılarak 25

7 hesaplanan boy değerleri arasındaki farkların X 2 testine göre istatistiksel olarak önemsiz (p>.5) olduğu tespit edilmiştir. Çizelge 5.Tatlısu kefalinin eşeylere ve yaş guruplarına göre ölçülen ortalama boyları ile Von Bertalanffy e göre hesaplanan ortalama boyları. Table 5. The measured and calculated avarega lenght values determined according to and age groups of chub. Yaş Dişi Erkek Dişi+Erkek grubu N Ölçülen Hesaplanan N Ölçülen Hesaplanan N Ölçülen Hesaplanan I II III IV V VI VII sex Yaş-Ağırlık İlişkisi Tatlısu kefali için elde edilen Von Bertalanffy ağırlıkça büyüme denklemleri eşeylere göre aşağıdaki şekilde bulunmuştur (Çizelge 6). Dişi+erkek bireyler için hesaplanan ve ağırlık değerleri kullanılarak çizilen yaş-ağırlık eğrisi Şekil 6 da verilmiştir. Çizelge 6. Tatlısu kefalinin eşeylere göre tespit edilmiş Von Bertalanffy büyüme parametreleri ile büyüme denklemleri. Table 6. The growth equations and growth parameters of Von Bertalanffy determined according to sex groups of chub. Büyüme parametreleri Büyüme formülleri Eşey W K t o b Dişi Wt=48.4(1-e.1284(t+.9636) ) Erkek Wt=3165.1(1-e.1623(t+.766) ) Dişi+Erkek Wt=2887.9(1-e.163(t+.81) ) Ağırlık (g) W =2887.9; K=.163; t = Yaş Şekil 6. Tatlısu kefalinin yaş-ağırlık ilişkisi. Figure 6. The curve of age and weight correlation of chub. 26

8 Kondisyon Faktörü Denemelerde yakalanan 42 dişi ve 55 erkek bireyin yaş gruplarına göre hesaplanan ortalama kondisyon faktörleri Çizelge 7 da verilmiştir. En yüksek kondisyon faktörü değerine dişi ve erkeklerde IV yaş grubunda, dişi+erkek bireylerde ise VII yaş grubunda rastlanmıştır. Tüm bireyler için ise en düşük kondisyon faktörünün I yaş grubunda olduğu tespit edilmiştir. Çizelge 7. Tatlısu kefalinde yaş gruplarına göre hesaplanan ortalama kondisyon faktörleri. Table 7. The average condition factors determined accordind to sex and age groups of chub. Eşey Yaş grubu I II III IV V VI VII N Dişi KF 1,278 1,36 1,333 1,757 1,489 1,676 1,696 SH,33,61,75,314 -,62,54 N Erkek KF 1,192 1,324 1,429 1,524 1,55 1,427 1,522 SH,6,31,35,39,44,43 - N Dişi+Erkek KF 1,235 1,335 1,41 1,629 1,53 1,583 1,667 SH,35,27,33,141,39,52,53 İstatistiksel açıdan eşeylerin ortalama kondisyon faktörleri arasındaki farklar I ile VI yaş grupları arasında önemsiz (p>.5), VII. yaşta önemli (p<.5) bulunmuştur. TARTIŞMA VE SONUÇ Beyşehir Gölü balıkçılığı üzerine ilk çalışma 195 li yılların ortalarında Numann (1958) tarafından yapılmıştır. Bu çalışmada gölde 6 balık türünün (Cyprinus carpio, Chondrostoma regium, Alburnus akili, Acanthorutilus anatolicus, Leuciscus lepidus ve Varicorhinus pestai) bulunduğu belirtilmiştir. Ayrıca 2 li yılların ilk yarısında Yeğen ve ark., (26) ve Çubuk ve ark., (26) tarafından yapılan çalışmalarda Beyşehir Gölü nde 6 familyaya ait 11 türün (Cyprinus carpio L.,1758), (Sander lucioperca L.,1758), (Carassius gibelio L.,1758), (Tinca tinca L.,1758), (Chondrostoma regium Heckel, 1843), (Leuciscus lepidus Heckel, 1843), (Aphanius anatoliae anatoliae Leidenfrost, 1912), (Atherina boyeri Risso, 181), (Gambusia affinis Baird ve Girard, 1853), (Knipowitschia caucasica Kawrajsky, 1899) ve (Pseudophoxinus anatolicus anatolicus Hanko, 1924) yaşadığı tespit edilmiştir. Lueciscus lepidus gölün endemik türlerindendir. Ocak 25- Aralık 25 tarihleri arasında yapmış olduğumuz bu çalışmada da göldeki varlığının devam ettiği görülmektedir. Çalışma süresi içinde, Beyşehir Gölü nden 42 adet dişi, 55 adet erkek olmak üzere toplam 97 adet tatlı su kefali avlanmıştır. Denemelerde yakalan tatlı su kefalinin yaşları I-VII, boyları cm, ağırlıkları ise g arasında dağılım göstermiştir. Ortalama kondisyon faktörü dişilerde 1.522, erkeklerde 1.49, tüm bireylerde ise olarak bulunmuştur.! yılları arasında Isparta Su Ürünleri Bölge Müdürlüğünce Beyşehir Gölü nde yapılan çalışmada tatlısu kefalleri için kondisyon faktörü K= olarak bulunmuştur yılları arasında Balık,(1997) ın Beyşehir Gölü nde yaptığı çalışmada ise denemelerde yakalanan tatlısu kefali örneklerinin, yaşlarının I- V arasında değişim gösterdiği, en fazla yakalanan örnekleri 1.dönemde IV yaşındaki, 2.dönemde V yaşındaki bireylerden oluştuğu tespit edilmiştir. Örneklerin boylarının 16-5 cm 27

9 arasında değiştiği, kondisyon faktörünün ise 1.Dönem için K= 1.466, 2.Dönem için K= olarak hesaplandığı ifade edilmektedir. Kondisyon faktörü açısından elde edilen bulgular karşılaştırıldığında balıkların kondisyonlarında çok fazla değişimin olmadığı söylenebilir. Isparta Su Ürünleri Bölge Müdürlüğü, ( ) ve Balık ( ) tarafından yapılan çalışmalarda tatlısu kefalinin göldeki miktarının oldukça az olduğu bildirilmiştir. Gölün endemik türlerinden olan tatlısu kefali populasyonunda önceki yıllara kıyasla son yıllarda bir artışın olduğu gözlenmektedir. Yapmış olduğumuz bu çalışmada da bu türün göldeki populasyonunu sürdürdüğü ve daha önce yapılan çalışmalara göre populasyonunda bir artışın olduğu söylenebilir. Göle sonradan aşılanan türler KAYNAKLAR Anonim, Beyşehir Gölü nün Limnolojik Özelliklerinin Araştırılması Projesi Sonuç Raporu, Tarım- Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Isparta İl Müdürlüğü, Isparta, 55s. Balık, İ., Beyşehir Gölü Su Ürünleri Geliştirme Projesi, Balık Populasyonlarının Araştırılması ve Sudak Populasyonunun Göl Balıkçılığı Üzerine Etkileri, Sonuç Raporu Tarım ve Köyişleri Bak., Eğirdir Su Ürün. Araş. Ens. Müd., 93s Balık, S., Ustaoğlu, R., İçsu Balıkları Sistematiği Laboratuvar Kılavuzu, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Yüksek Okulu Yayınları No:7, İzmir, 54s. Beverton, J.E.B., Holt, J.R., On the Dynamics of Exploited Fish Populations, Fish İnvest. Minst. Agric. Fish Food G.B, 19, pp:533. Çömlekçi. N., Deney Tasarımı ve Çözümlemesi, Anadolu Üniversitesi Eğitim. Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı yayınları No:58. Eskişehir, 312s. Çubuk, H., Balık, İ., Yağcı, M., Çınar, Ş., 26. Beyşehir Gölü ne Sonradan Aşılanan Yeni Balık Türlerinin Göl Ekosistemi Üzerine Etkileri, I. Uluslararası Beyşehir ve Yöresi Sempozyumu, Mayıs 26 (Baskıda). Geldiay, R., Balık, S., Türkiye Tatlısu Balıkları. E.Ü. Fen Fak. Kitaplar Serisi No: 97. İzmir, 519s. Lagler, K. F., Freshwater Fishery Biology, W.M.C. Brown Company, Iowa, pp:471. Le Cren, E. D., The Length-Relationship and Seasonal Cycle in Gonad Weight and Condition in the Perch (Perca fluviatilis), J.Animal Ecology, 2, pp: Nıkolsky, G. V., The Ecology of Fishes. Academic Press. Newyork. London. Pp: 352. Numan, W., Anadolunun Muhtelif Göllerinde Limnolojik ve Balıkçılık İlmi Bakımından Araştırmalar ve Bu Göllerde Yaşayan Sazanlar Hakkında Özel Bir Etüd, İst. Üni. Fen. Fak. Hidrobiyoloji Araş. Ens. Yay., Sayı:7, İstanbul, 112s. Ricker, W. E., Computation and Interpretation of Biological Statistics of Fish Populations. Fish. Res. Board of Can. Bull.. 191, pp: 382. Yeğen, V., Balık, S., Bostan, H,. Uysal, R., Bilçen E., 26. Göller Bölgesindeki Bazı Göl ve Baraj Göllerinin Balık Faunalarının Son Durumu. I. Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu 7-9 Şubat, Yurtsever, N., Deneysel İstatistik Metodları, TOKB Genel Yayın No:1212, Teknik Yayın No:56, Ankara. 28