T.C ÇOMÜ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ AMELİYATHANE İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ

Transkript

1 1.AMAÇ: Araştırma ve Uygulama Hastanesi Ameliyathanesinin ameliyata hazırlanması, temizliği ve bakımı, ameliyathane ihtiyaçlarının temini, mevcut alet ve malzemenin bakım onarım ve sterilizasyonunun sağlanması ile ilgili çalışma esaslarını açıklar. 2.KAPSAM: Ameliyathanenin hazırlanması, hastanın güvenli cerrahi süreci, malzeme teminini ve hastanın servise naklini kapsar. 3.TANIMLAR Antisepsi: Vücudun yüzeysel dokularının ve lezyonlarının kimyasal maddeler kullanılarak patojen mikroorganizmalardan arındırılması işlemidir. Sterilizasyon: Bir madde ya da cismin birlikte bulunduğu tüm mikroorganizmaların her türlü canlı ve aktif şekillerinden arındırılması işlemidir. Dezenfeksiyon: Bir ortamdan patojen mikroorganizmaları elimine ederek ancak sporları etkilemeyen bir işlemdir. Bu işlem yalnızca dezenfektan denilen kimyasal maddelerle, mekanik temizlik ve ısı ile de sağlanabilir. Preoperatif: Ameliyat öncesi bakım Premedikasyon: Ameliyat öncesi ilaç desteği Ameliyathane Alanları: Kirli, yarı steril ve steril alan olarak üçe ayılır. Kirli Alan ve Bulunma Koşulları: Personel İçin Kirli Alan: Personel giriş kapısı, koridoru, bayan soyunma odası ve anestezi doktor odası olarak belirlenmiştir. Bu alandan, soyunma odasına geçilerek ameliyathane formaları giyilir. Hasta İçin Kirli Alan: Ameliyathanenin girişindeki alan olarak belirlenmiştir. Hasta bu alana ameliyata hazır bir şekilde ( ameliyat hasta önlüğü, bone ), hastanın dosyası ile beraber gelir. Yarı Steril Alan ve Bulunma Koşulları: Personel İçin: Terlik değiştirme alanından itibaren ameliyathane steril alanına kadar olan bölümdür. Bu bölümde bariyeri geçmeden temiz terlik rafından terlik alınarak giyilir ve çıkarılan ayakkabılar ayakkabı rafına konulur (sterilizasyon ve anjio birimine geçecek tüm ekip üyeleri bu bölüme geçerken galoş giyebilir) kirli alanda giyilen ayakkabı ile bu bölüme basılmaz. Ameliyathaneye günlük yıkanmış ve ütülü şekilde bedenlere göre dizilmiş olan ameliyathane formalarından giyilerek steril alana geçilir. Hasta İçin: Yarı steril alan; hasta için kirli alanla ameliyathane steril alan arasındaki alan olarak belirlenmiştir. Ameliyat gömleği ve bone takılı olarak sedye, yatak veya tekerlekli

2 sandalye ile gelen hasta, yarı steril alandan, steril alana geçirilirken, transfer sedyeleri kullanılır. Yatak ile alınması gereken vakalarda yatak tekerlekleri dezenfektanlı sprey sıkılarak, yatak çerçevesi dezenfektanlı bez ile silinir. Steril Alan ve Bulunma Koşulları: Personel İçin: Yarı steril alanın bitiminden itibaren başlayan ameliyat odaları,, ameliyat odalarının açıldığı koridor, depo ve cerrahi el yıkama ünitelerini kapsar. Bu alana geçerken yarı steril alan terlikleri çıkarılır, personel geçiş tahtası üzerinden coraplar ile geçilerek steril alan terlikleri giyilir. steril alan girişinde bulunan raftan maske ve bone takılır. Ameliyat sırasında steril boks gömlekleri bu formanın üstüne giyilir. Bu bölümde ameliyathane forması dışında bir giysi ile bulunulamaz. Hasta İçin: Hasta için steril alan personel için steril alan kabul edilen yerlerle aynı bölümlerdir. Hasta bu bölümde sedye veya yatağı üzerinde ameliyat önlüğü ve bonesi takılı olarak ameliyat masasına alınır 4. SORUMLULAR Anestezi Klinik Sorumlusu (Cerrahi Branş Klinik Sorumluları) Ameliyathane Sorumlu Hemşiresi, Öğretim Üyeleri, Asistan Hekim, Hemşire, Anestezi Teknisyenleri, Temizlik Elemanı ve Sekreterlikten oluşur. 5. FAALİYET AKIŞI 5.1. Ameliyathaneye Hasta ve Personel Giriş Çıkışı Ameliyathanede personel ve hasta giriş kapısı olmak üzere iki giriş kapısı vardır Ameliyathane personeli, personel giriş kapısını kullanarak ameliyathaneye girer. Ameliyathaneye girmesi gereken stajyer ve ziyaretçiler gerekli izinleri alınarak Ameliyathane Öğrenci/ Stajer Formunda kayıt altına alınır. Kirli alanda bulunan, personel soyunma odalarında günlük elbise ve ayakkabılar çıkarılarak dolaplara yerleştirir. Özel ameliyathane giysileri ve terlikleri giyilerek, bone ve maske takılarak ameliyathaneye girilir Hasta kabulü hasta giriş kapısından yapılır Servisten gelen hasta yatakları, hasta giriş kapısından geçirilirken tekerlekleri dezenfektanlı sprey sıkılır, yatak çerçevesi dezenfektanlı bez ile silinir Hasta servis hemşiresi ve transport personeli tarafından, anestezi asistanı ile salon personeline teslim eder.

3 Ameliyatı biten hasta anestezi uzmanı ve teknisyeni eşliğinde uyandırma odasına alınır. Burada hastanın anestezi uzmanı tarafından Doktor Direktifleri Formu ile verilen order, post-op hemşiresi tarafından uygulanır. Yapılan tüm tedavi ve bakımlar Ameliyathane Süreci Hemşirelik Hizmetleri Formunun ilgili bölümüne post-op hemşiresi tarafından kayıt edilir. Anestezi uzmanı tarafından servise çıkış izni verilen hasta, post-op hemşiresi ve transport personeli ile ameliyathane hasta transfer kapısından dosyası, filmleri varsa dren ve Ameliyathane Süreci Hemşirelik Hizmetleri formunun ilgili yerleri imzalanarak servis hemşiresi ve servis transport personeline teslim edilir Ameliyata giren hemşire tarafından, ameliyat sırasında alınan tüm numune ve biyopsi örnekleri, hastanın adı, numunenin alındığı bölgenin yazılı olduğu etiket yapıştırılarak ve ilgili hekim tarafından Patoloji Laboratuvarı Tetkik İstek Formu doldurulmuş olarak patoloji labaratuvarına teslim eder Her ameliyat sonrası ameliyathane temizliği Yüksek Riskli Alanların Temizliği Talimatına göre yapılır Ameliyathanede Hasta ve Çalışan Güvenliği Uygulamaları Hasta düşmelerini önlemek için ameliyat sırasında hasta ameliyat masasına emniyet kemerleri ile tespit edilir. Ameliyat sonrası hasta transferi sırasında mutlaka transfer sedyelerinin korkulukları kaldırılır Ameliyat salonunda sesli olarak ameliyat ekibi tarafından doğru hasta, doğru taraf, doğru işlem doğrulaması yapılır Doğru hastaya, doğru taraf ve doğru işlemin yapılması için Dünya Sağlık Örgütünün önerdiği Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi kullanılır ve hasta dosyasında saklanır Anestezi ekibi tarafından Anestezi Güvenlik Kontrol Listesi vaka öncesi doldurulur Hasta ameliyathaneye teslim alınırken tarafı ve işareti kontrol edilerek alınır Hasta yetişkin ve bilinçli ise adını, soyadını, doğum tarihini söylemesi istenir, ne ameliyatı olacağı sorulur ve taraf cerrahisi varsa hastadan bölgenin gösterilmesi de istenir Hastanın bilekliğinden kimlik bilgileri kontrol edilerek doğrulama yapılır Ameliyat salonunda Anestezide kullanılan ilaç ve malzeme kaydı Anestezi Teknikeri tarafından Anestezide Kullanılan İlaç ve Malzeme Listesi Formu na kaydedilir Ameliyat bitiminde kullanılan malzemeler sayılır.

4 Ameliyathanede kesintisiz elektrik enerjisinin sağlanması amacıyla tüm cihazların bağlandığı prizler elektrik kesintisinde jeneratör devreye girinceye kadar enerji ihtiyacını karşılamak üzere eksternal UPS (güç kaynağı) ile beslenir UPS lerin bakım ve kontrolleri aylık düzenli olarak yaptırılır Ameliyathane odaları ve depolarda ısı ve nem takibi yapılır. Ameliyathane odaları Ameliyathane Ünitesi Isı-Nem Takip Formuna kayıt edilir. Salonlarda partikül ölçümleri yapılır, filtreler önerilen aralıklarla ve ihtiyaç duyuldukça (her hangi bir onarım durumunda ) değiştirilir, havalandırma sisteminin periyodik bakımı yapılır. İlgili kayıtlar teknik birimde ve ilgili bölümde arşivlenir Tadilat durumlarında Yapım Onarım Çalışmaları Sırasında Enfeksiyon Kontrol Talimatının önerdiği önlemler alınır Bulaş durumlarında Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanımı Talimatına uygun şekilde koruyucu ekipmanlar kullanılır Personel yaralanmalarında enfeksiyon kliniğine başvurulmalıdır Doğal afet durumunda izlenecek yol Acil Durum ve Afet Planı nda belirtildiği gibi uygulanır Temizlik ve Dezenfeksiyon Kuralları Ameliyathanenin temizliği Yüksek Riskli Alanların Temizliği Talimatı paralelinde yapılır Ameliyathanede oluşabilecek her türlü bakım gerektiren durum sorumlu hemşire tarafından günlük olarak tespit edilir, biyomedikal eşliğinde arıza formu düzenlenerek teknik servise bildirilir Ameliyathaneden çıkan tüm çöpler tıbbi atık alanda Atık Yönetimi Prosedürüne göre, belirlenen saatlerde toplanır Malzeme ve ilaç Yönetimine ilişkin Düzenlemeler İlaç ve sarf malzemelerin istemi intranet üzerinden yapılır Hastane deposundan temin edilmesi gereken malzemeler intranet üzerinden yapılır Ameliyathanede azalmakta olan malzemeler sorumlu hemşire tarafından tespit edilerek, kullanılan hastane sistemi üzerinden istek yapılarak satın almaya bildirilir.

5 Ameliyatlarda kullanılan sarf malzemelerin kontrolü ve sayımları için anestezi teknisyenleri ve ameliyathane hemşireleri tarafından Ameliyatta Kullanılan Sarf Malzeme Formunda kayıt altına alınır Tıbbi sarf depoda yer alan buzdolabındaki ilaçlar Buzdolabı Isı Kontrol Formu kullanılarak buzdolabında saklanır Anesteziye ait narkotik ilaçlar kilitli Narkotik İlaç Dolabında saklanır. Anestezi ilaçları Narkotik ve Psikotrop İlaç Kontrol Formu ile Narkotik ve Psikotrop İlaç Formu kullanarak kontrol sağlanır Anestezi sarf malzeme miad ve stok kontrolleri Ameliyat Salonu Anestezi Sarf Malzeme Kontrol Formu ile kontrol edilir Anestezi ilaçların miad ve stok kontrolleri Ameliyat Salonu Anestezi İlaç Kontrol Formu ile kontrol edilir Kullanılan sarf malzemelerin miyadları, kullanım anında kontrol edilir. Miyadı geçmiş malzemeler, sarf deposuna iade edilir Ameliyathanede tıbbi sarflar, bir haftalık malzeme stoğu dolaplar içinde muhafaza edilir. Her hafta miad ve miktar kontrolü yapılarak eksikler tespit edilir. Ameliyathane sorumlu hemşiresi ve sorumlu Anestezi Teknisyeni Ameliyathane malzemelerinden birinci derece sorumludur Demirbaş ve Sarf Malzemeleri Temini Ameliyathane ve anestezinin bir yıllık ihtiyaçları, bilgisayar kayıtlarından depolarındaki stok miktarı ve tahmini sarf durumuna göre tespit edilerek eksik malzemeler ameliyathane sorumlu hemşiresi ve sorumlu Anestezi Teknisyeni tarafından ile yapılır.