İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları. Urla İlçe Raporu

Transkript

1 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Mayıs, 2013

2 Nüfus Yapısı Genel Bilgiler İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Yüzölçümü, 2002: 703,65 km 2 Nüfus, ADNKS, 2012: kişi Nüfus Yoğunluğu, 2012: 78 kişi Şehirleşme Oranı, 2012: % 85 İl merkezine uzaklığı : 35 km İlçenin rakımı: 75 m Coğrafi konumu: Doğusunda Güzelbahçe ve Seferihisar, batısında Çeşme, kuzeybatısında Karaburun, kuzeyinde ve güneyinde Ege Denizi ile sınırlanmıştır. Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Durumu, DPT, 2004: Türkiye de 872 ilçe arasında gelişmişlik açısından 43. sıradadır. Urla nın yılları arasında yaş grubuna göre nüfus dinamiklerinin değişimini gösteren projeksiyon tablosu aşağıdaki gibidir. Yaş Grubu Toplam Kaynak: Fonksiyonel Bölge ve Alt Bölgelerin ve Bölgelerarası İlişkilerin Tespiti Çalışması, 2013 Urla ya ilişkin nüfus projeksiyonları incelendiğinde; Türkiye genelinde olan ve İzmir de daha belirgin olarak görülen nüfusun yaşlanma eğiliminin Urla ilçesinde de görüldüğü ve 2023 yılında yaş arası nüfusta %28 azalma, ve üstü yaş arası nüfusta da 2011 yılına göre %25 oranında artma olacağı öngörülmektedir. Urla nın 2011 yılı ve 2023 yılı projeksiyonuna ilişkin Nüfus Piramitleri aşağıdaki grafiklerde özetlenmiştir.

3 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Kaynak: Fonksiyonel Bölge ve Alt Bölgelerin ve Bölgelerarası İlişkilerin Tespiti Çalışması, 2013 Urla ilçe toplantısında İzmir İleri teknoloji Enstitüsünün ilçede bulunuyor olmasının ilçenin gelişimini büyük oranda etkilediği ve daha da fazla etkileyeceğinin beklenmesi gerektiği vurgulandı. Urla nın gelişimini İZTEKGEB in ve İYTE nin gelişimiyle paralel olarak düşünmek gerektiği dolayısıyla nüfusunda da bu bağlamda projeksiyonlarda tahmin edilenden daha yüksek gerçekleşebileceğinin dikkate alınması gerektiği vurgulandı. İstihdam İlçe bazında resmi istatistik olarak yayınlanmakta olan güncel veri bulunmamaktadır. Bu kapsamda ulaşılabilen son veri 2000 yılı Genel Nüfus Sayımlarından elde edilmiş sektörel işgücü verileridir İzmir Bölge Planı çalışmaları çerçevesinde gerçekleştirilmiş olan Fonksiyonel Bölgeleme ve Altbölgeleme analizi çalışması kapsamında 2000 yılı verilerinden yola çıkılarak 2023 yılı için sektörel işgücü oranlarına ilişkin projeksiyon yapılmış olup, Urla ya ilişkin oluşan tablo aşağıdaki gibi ortaya çıkmıştır. İlçe Düzeyinde Sektörel İşgücü Oranları ve Projeksiyonu ( ) Sektör Urla 2000, % Urla 2023, % İzmir 2000, % İzmir 2023, % Ziraat, Avcılık, Ormancılık ve Balıkçılık 35,01% 21.76% 28.54% 17.32% Madencilik ve Taş Ocakçılığı İmalat Sanayi 0.11% 0.04% 0.15% 0.05% 8.22% 9.10% 20.09% 21.70% Elektrik, Gaz ve Su 0.24% 0.40% 0.34% 0.56% İnşaat 7.22% 11.43% 5.29% 8.18% Toptan ve Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller 13.34% 16.57% 14.54% 17.63% Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama 3.39% 4.06% 4.39% 5.14% Mali Kurumlar, Sigorta, Taşınmaz Mallara Ait İşler Ve Kurumları, Yardımcı İş Hizmetleri 4.76% 5.94% 4.59% 5.59% Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler 27.62% 30.69% 21.94% 23.81% İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 0.07% 0.01% 0.11% 0.02% Toplam 100% 100% 100% 100% Kaynak: Fonksiyonel Bölge ve Alt Bölgelerin ve Bölgelerarası İlişkilerin Tespiti Çalışması, 2013

4 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları 2000 yılında Urla daki sektörel işgücü dağılımlarında ilk 3 sırayı; Ziraat, Avcılık, Ormancılık ve Balıkçılık; Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler ve Toptan ve Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller sektörlerinin, İzmir de ise bu sıranın Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler, Toptan ve Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller ve Ziraat, Avcılık, Ormancılık ve Balıkçılık sektörleri şeklinde oluştuğu ve sektörler aynı olmasına karşın büyüklük sıralamalarının farklılık gösterdiği görülmektedir. Sektörel işgücü oranlarının değişimi incelendiğinde; 2023 Urla daki Ziraat, Avcılık, Ormancılık ve Balıkçılık sektöründeki payının yaklaşık %13 azalacağı ve bu durumun İzmir genelindekine (%11 lik azalış) paralel bir azalış olacağı görülmektedir yılında bu sektördeki beklenen azalışa karşın yine İzmir genelindeki durma paralel olarak imalat, inşaat, Toptan ve Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller, Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler sektörlerinde artış olması beklenmektedir. Eğitim Urla ya ilişkin ilçe bazında erişilebilen önemli eğitim göstergeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. İlçe adı Derslik Başına Öğrenci Sayıları, Urla-İzmir ( ) İlkokulda derslik Ortaokulda derslik Genel lise derslik başına düşen başına düşen başına düşen öğrenci sayısı öğrenci sayısı öğrenci sayısı Meslek lisesi derslik başına düşen öğrenci sayısı Urla İzmir Kaynak: İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü, 2013 Urla da derslik başına öğrenci sayısının İzmir den daha iyi durumda olduğu görülmektedir Eğitim Dönemi Okullaşma Oranları (%) İlçe adı Okul öncesi (3-5 yaş) İlköğretim (6-13 yaş) Ortaöğretim (genel-meslek lisesi, brüt) (net) (net) Urla 45,76 92,43 85,43 İzmir 48,85 102,88 104,68 Kaynak: İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü, 2013 Urla da okul öncesi okullaşma oranı İzmir e yakındır ancak okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim okullaşma oranlarının yeterli seviyede olmadığı görülmektedir.

5 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları 15+ Yaş okuma Yazma Bilmeyen Oranı, 2012 (%) Kaynak: TÜİK, ve üzeri yaşta okuma yazma bilmeyen oranı açısından İzmir %2,4 oranı ile %5,08 oranına sahip olan Türkiye den daha iyi durumda bulunmaktadır. Urla ilçeler arasında %1,24 lük değeriyle 5 inci sırada bulunmakta ve İzmir genelinden daha iyi durumda olduğu görülmektedir. İzmir İlçeleri Yükseköğretim ve Üstü Okul Mezunu Oranı, 2012 (%) Kaynak: TÜİK, 2013 Yükseköğrenim ve üstü okul mezunu oranı açısından İzmir %14,81 oranı ile yine Türkiye genelinden daha iyi durumdadır. Urla ise %18,94 lük değeriyle İzmir ve Türkiye oranlarının üzerinde ve 30 ilçe arasında 5 inci sırada yer almaktadır. Tarım İlçede toplamda hektar alan tarımsal üretim için kullanılmaktadır. Toplam alan içerisindeki tarım alanının oranı %13,4 ile İzmir ortalamasının altında yer almaktadır. İlçedeki tarımsal üretim için kullanılan alanın büyük bir kısmının meyvecilik için kullanıldığı görülmektedir.

6 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Tarım Alanlarının Kullanış Amaçlarına Göre Dağılımı (hektar, 2011) Tarla Alanı Ekilen Nadas Toplam Sebze Alanı Meyve Alanı Kavaklık Süs Bitkileri Boş Arazi Toplam Tarım Alanı Tarım Alanı Oranı Urla ,4 İzmir ,2 Kaynak: İzmir Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, 2012 İlçelere Göre Sulanan Tarım Alanları (hektar, 2011) Toplam Tarım Alanı Sulanan Alan Sulanmayan Alan Sulanan Alan/Toplam Tarım Alanı ( ) Urla ,3 İzmir ,6 Kaynak: İzmir Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, 2012 Tarım arazilerinin sulanma durumu incelendiğinde ilçedeki tarım alanlarının %38,3 lük kısmının sulandığı, bu oranın İzmir genelinin altında kaldığı görülmektedir. Kümes Hayvanları Varlığı (Adet) (2011) Et Tavuğu Yumurta Tavuğu Hindi Urla İzmir Urla, kümes hayvancılığı varlığı açısından İzmir in önde gelen ilçeleri arasında yer almaktadır. İzmir de kümes hayvanları yetiştiriciliğinde daha ziyade et tavukçuluğu ön plandadır. İlde et ve yumurta tavukçuluğu tüm ilçelerde yapılmakla birlikte, Urla ilçesi 210 bin adet et, 276 bin adet yumurta tavukçuluğu ile 4 üncü sırada yer alır. Urla İlçe Toplantısında, kümes hayvancılığı konusunda faaliyet gösteren işletmelerin bulunduğu ancak bu işletmelerin ilçe sağlığını etkilediği vurgulandı. Bu tesislerin çevre sağlığını tehdit eder boyutta, karasinek ve sivrisinek üretimine neden olduğu belirtildi. Bu nedenle kümes hayvancılığının Urla da bulunmasının tartışmaya açılması ve gerekli tedbirlerin alınmasının önem taşıdığı dile getirildi. İlçedeki tarımsal ürünler genel olarak değerlendirildiğinde, İzmir in tarımsal üretimi içinde en önemli ürün konumunda olan zeytin üretiminin ön plana çıktığı görülmektedir. İzmir de zeytin üretimi bütün ilçelerde yapılmakla birlikte Bayındır, Bergama, Selçuk, Torbalı, Ödemiş, Kemalpaşa, Seferihisar ve Menderes le birlikte Urla üretimin en fazla yapıldığı ilçelerdir. Özellikle kesme çiçek ve sebze seracılık İzmir genelinde yaygın bir alandır. Kesme çiçekçilik İzmir de açık ve kapalı alanlarda toplam 397 hektar alanda, ağırlıklı olarak Urla, Menderes, Bayındır,

7 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Balçova ve Karaburun ilçelerinde yapılmaktadır. Üretim alanı ve üretim değeri açısından karanfil, gül, gerbera, kasımpatı ve nergis en fazla paya sahiptir. Urla da şaraplık üzüm de önemli bitkisel ürünler arasındadır. İzmir deki koyun varlığının %3,2 si ve keçi varlığının %1,6 sı Urla da bulunmaktadır. Tiftik keçileri yalnızca Menemen, Kemalpaşa, Urla ve Merkez ilçede bulunmaktadır. Kültür Urla da Bulunan Tarihi Varlıklar arasında şunlar bulunmaktadır: Airai Antik Kenti, Klazomenai Antik Kenti (MÖ 3000 den itibaren), Klazomenai Yağhanesi (MÖ 6.yy), Limantepe Höyüğü (MÖ 6000), Değirmentepe, Dubatepe Nalbanttepe Tümülüsleri, Karantina Adası. Urla da 46 adet sit alanı (25 arkeolojik, 19 doğal, 2 kentsel) ve 264 adet taşınmaz kültür varlığı bulunmaktadır. Urla da; 94 adet kültür-sanat ile ilgili dernek, 2 adet vakıf olmak üzere toplamda 240 Sivil Toplum Kuruluşu bulunmaktadır. Urla Belediyesine bağlı Klazomenai Zeytinyağı İşliği Müzesi bulunmaktadır. Müzede günümüzden yıl önce çalışmakta olan ve Anadolu'da açığa çıkarılmış, bilinen en eski zeytinyağı işliği sergilenmektedir. 2 adet kültür etkinlik mekanı (Belediyeye bağlı 250 kişilik Urla Atatürk Kültür Merkezi ve özel kuruluşa bağlı 718 kişilik Hakan Çeken Kültür Merkezi) 4 adet sergi salonu 1 adet sinema salonu (110 kişilik Urla sineması) bulunmaktadır. Her yıl Mayıs tarihleri arasında Urla Belediyesi tarafından Tanju Okan Festivali düzenlenmektedir. 1 adet gazete yayımlanmaktadır. Urla Belediyesi tarafından Kamanlı Külliyesi içerisinde yer alan Kamanlı Hamam ve Çeşmesi için mülkiyet çalışmaları yapılarak, Rölöve, Restitüsyon ve Restorasyon projeleri ile ilgili olarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki Kültür Varlıklarının Rölöve, Restitüsyon projeleri, Sokak Sağlıklaştırma, Çevre Düzenleme çalışmalarına ilişkin mal ve hizmet alımları 2009 yılında başlamış ve halen devam etmektedir. Urla da 3 halk kütüphanesi ve biri Üniversite Kütüphanesi (İYTE) olmak üzere 4 adet kütüphane bulunmaktadır. Ancak Urla Barbaros Halk Kütüphanesine personel ataması yapılmadığından kapalıdır. Ayıca, Urla nın Bademler köyü, İzmir in kütüphanesi olan ilk ve tek köyüdür.

8 Kütüphane Adı Kitap Sayısı Okuyucu Sayısı İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Üye Sayısı Ödünç Verilen Materyal Sayısı Personel Sayısı Urla İlçe Halk Kütüphanesi Urla Bademler Halk Kütüphanesi Urla Barbaros Zühtü Erzen Halk Kütüphanesi İZMİR TOPLAMI Kaynak: İzmir Kültür Ekonomisi Envanteri ve Gelişme Stratejisi, 2013 Urla da düzenlenen kültür etkinlikleri Etkinlik Adı Düzenleyen Kuruluş Tarih Kaç Yıldır Düzenlendiği Urla Bağbozumu Şenlikleri Ağustos - Kurtuluş Şenlikleri Seferihisar Belediyesi 12 Eylül - Uçurtma Şenliği 7 Haziran 12 Kaynak: İzmir Kültür Ekonomisi Envanteri ve Gelişme Stratejisi, 2013 Turizm İlçede mavi bayraklı plaj bulunmamaktadır. Urla doğal kumsallarında Urla-Çeşmealtı, Özbek, Gülbahçe plajları önemlidir. Turizm İşletmesi Belgeli 1 adet Konaklama Tesisi (136 yatak kapasiteli) bulunmaktadır. Belediye Belgeli 19 adet Konaklama Tesisi (527 yatak kapasiteli) bulunmaktadır. Ayrıca Urla Ilıcaları (Malkoç İçmeleri) ve Gülbahçe Ilıcalarında termal turizm yapılmaktadır. İzmir'i yat turizmi konusunda merkez haline getirebilmek için Karşıyaka, Bayraklı, İnciraltı, Urla, Çeşme ve Şakran Yat Limanları'nda proje ihalesine çıkılmıştır. Urla da Turizm İşletme Belgeli Tesislerdeki Konaklama ve Geceleme İstatistikleri (2011) Tesise Geliş Geceleme Sayısı Ortalama Kalış Doluluk (%) Sayısı (Gün) Urla ,8 1,48 İzmir ,5 49,02 Kaynak: İzmir Kültür Turizm İl Müdürlüğü, yılında, İzmir genelindeki ortalama kalış süresi 2,5 gün iken, bu süre Menderes te 6,8, Seferihisar da 5,5 ve Urla da 4,8 gün olarak ortaya çıkmaktadır. İl genelindeki doluluk oranı %49 iken, Urla da bu oran %1,48 düzeyindedir. Sağlık Urla da 100 yataklı Devlet Hastanesi bulunmaktadır. Hastanenin hizmet kapasitesinin artırılması ve taşınması gündemdedir. Bu kapsamda, yeni bir Urla Devlet Hastanesi İhale aşamasındadır. 150 yataklı hastanede; 179 yataklı klinikler, 5 ameliyathane, 48 poliklinik odası, 19 yoğun bakım yatağı, diyaliz ünitesi, bulunacaktır. Hastanenin 2014 yılında tamamlanması planlanmaktadır. İlçede 6 adet Aile Sağlık Merkezi, 14 adet Aile Hekimliği Birimi, 4 adet Sağlık Evi, 1 adet Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi bulunmaktadır.

9 Madencilik İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Urla da Maden Varlığının Dağılımı ve Niteliği Bulunduğu Yer Cinsi Tenör ve Kalite Rezerv İzmir Urla Mermer Orta Kaliteli İşletilmekte Yenilenebilir Enerji Kaynak: İzmir İli Potansiyel Yatırım Konuları Araştırması, 2012 İlçeler bazında bakıldığında; Aliağa, Bergama, Çeşme, Dikili, Foça, Karaburun, Seferihisar ve Urla rüzgâr enerjisi potansiyeli açısından oldukça iyi durumdadır. İzmir de rüzgâr enerjisine ilişkin altyapı yatırım alanları arasında Bergama, Dikili, Aliağa, Çeşme ve Karaburun ile birlikte Urla da öne çıkmaktadır. Urla da 6 türbini olan bir Rüzgar Enerjisi Santrali bulunmaktadır. Urla da Faaliyet Gösteren Rüzgâr Enerji Santrali Şirket Proje Adı Kurulu Güç (MW) Türbin Sayısı Kores Kocadağ Rüzgar Enerji Kocadağ-2 15,00 6 Santralı Üretim A.Ş. İZMİR KAPASİTE TOPLAMI 382, Kaynak: EPDK, 2012 Ayrıca çalışmalarda Urla Gülbahçe de jeotermal alanları belirlenmiştir. Çevre Türkiye genelindeki gelişmiş atık su arıtma tesislerinin % 25 i (13 adet) İzmir de bulunmaktadır (TÜİK, 2012m) yılları arasında toplam m 3 /gün kapasiteye sahip atık su arıtma tesisi işletmeye girmiştir. Bu çerçevede Foça, Menemen, Kemalpaşa, Aliağa, Seferihisar, Torbalı, Urla, Bayındır, Selçuk, Menderes, Ödemiş ilçelerinde önemli bir seviyeye erişilmiştir. Bankacılık Urla da Banka Şube Sayıları, ( ) İlçe Urla İzmir Toplam Kaynak: TBB, 2012 İlçe Toplantısında Dile Getirilen Görüşler: Avantajlar: Eğitim seviyesinin yüksek olması Tarihi ve doğal güzelliklerin varlığı Tarımsal potansiyelin yüksek olması Kültürel zenginliklerinin olması Sağlık hizmetlerine erişimin etkin olması

10 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Turizm potansiyelinin yüksek olması Yenilenebilir enerji potansiyelinin olması Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Nüfusun artış göstermesi sebebiyle ulaşım sorunu, 6360 sayılı Kanun kapsamında Urla ilçe sınırlarında yer alan şuan da köy, uygulama sonrası mahalleye dönüşecek yerleşimlerle ilgili ulaşım stratejileri geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılması ihtiyaçtır. Tarımsal alanların, tarım dışında kullanımının engellenmesiyle ilgili çalışmaların yetersiz olması Yapılaşmanın artışıyla, kaçak yapıyla mücadele konusunda yeni stratejiler geliştirilmesi ihtiyaçtır. Belirlenen çöp depolama alanları için altyapı çalışmaları ihtiyaçtır. URLA TOPLANTI KATILIMCI LİSTESİ NO AD SOYAD KURUM 1 Erol Uysal Milli Eğitim Müdürlüğü 2 N. Çare Cağaloğlu Urla Belediyesi 3 Mehmet Maraba Urla Belediyesi 4 Yeşim Gül Urla Belediyesi 5 Dalya Hazar İzmir İleri Teknoloji Enstitüsü 6 Semahat Özdemir İYTE 7 Koray Velibeyoğlu İYTE 8 Fatma Arıbal S.S Urla Su Ürünleri Kooperatif 9 Mehmet Karakış S.S. Bademler Kalkınma Kooperatifi 10 Tevhide Alyanak Urla Belediyesi 11 İpek Acehan Urla Belediyesi 12 Esra Şimşir Urla Belediyesi 13 Tuna Dalçam Urla Belediyesi 14 Semin Alanç İŞKUR 15 Serkan Özdemir İŞKUR 16 Halit Sarıkaya İlçe Sağlık Müdürlüğü 17 Bekir Yıldız İlçe Nüfus Müdürlüğü 18 Şahin Emre İlçe Özel İdare