LENFOMALARDA RADYOTERAPİ. Prof. Dr. Nuran ŞENEL BEŞE Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Transkript

1 LENFOMALARDA RADYOTERAPİ Prof. Dr. Nuran ŞENEL BEŞE Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

2 HL EPİDEMİYOLOJİ ve ETYOLOJİ Olguların çoğunluğu yaş arası Kadın /Erkek: 1/1,5 Noduler Sklerozan, kadın, mediastinal kitle Lenfositten zengin, erkek ve periferik lenf. Neden? EBV Toksik ajanlar

3 HL PATOLOJİ Reed-Strenberg hücrelerinin inflamatuar hücreler, plazma hücreleri ve normal B ve T lenfositleri arasında görülmesi LZT NS (mediastinal kitle, CD 30+) MT( infradiafragmatik yerleşim, subklinik hastalık) LFT

4 HL TUTULUM VE YAYILIM HL ; extranodal yayılım nadir Yayılım belirli bir sırayı izler Lenfatik tutulum %60 alt boyun-supra %15 mediasten %10 aksilla

5 HL KLİNİK Alt boyunda ağrısız LAM en sık baş vuru sebebi (alkol alınımında ağrı artabilir) Mediastinal kitle: nefes darlığı /sırt ağrısı %15 olguda B semptomu var (ateş, gece terlemesi, kilo kaybı %10-6 ay) Kaşıntı: buky hastalık ya da dalak tutulmasında daha fazla Kemik iliğ tutulumunda yorgunluk

6 TANI LAM ile baş vuran olguda öncelikle antibiotik tedavisi En büyük LAM nin çıkarılması FM: tüm lenf istasyonları waldeyer (diş, RT açısından önemli) KC, Dalak Kalp-damar sistemi Kemiklerde hassasiyet Tutulu alanlar dökümante edilmeli

7 Tam kan sayımı LABORATUAR Sedimantasyon ( 50 mm/h üstü: subklinik hastalık ve yineleme belirtisi) LDH (yükseklik, kötü prognoz) KC, böbrek fonksiyon testleri Tiroid fonksiyon testleri

8 RADYOLOJİ Akc grafisi, toraks BT Abdominopelvik BT Lenfanjiografi (eskiden standart/ paraaortik ve pelvik lenf nodlarınındeğerlendirilmesi/ CT ye göre üstün /yorum güçlüğü) Galium sintigrafi:( KT sonrası fibrosis ve aktif hastalığı ayırmada etkili. %25 false negatif-pozitif)

9 HL TANISINDA İNVAZİV KI biyopsisi: YÖNTEMLER Klinik evre III/IV hastalık Anormal tam kan sayımı LDH yüksekliği B semptomu varlığı Laparotomi: Yan etki, pnömokok enf Lösemi riski Kombine TDV artması BIRAKILDI Ooferopeksi: İnfradiafragmatik RT/over korunması

10 EVRELEME Ann arbor- cotswold modifikasyonları

11 HL TEDAVİ PRENSİPLERİ 10 yıllık Hastalıksız Sağkalım Sonuçları Erken Evre-iyi prognoz: %80-90 yıl Erken Evre-kötü prognoz: %70-90 İleri Evre:%30-%50 Temel amaç: en az yan etki ile kür sağlamak

12 Evre I-II olgular: HL TEDAVİ Bulky hastalık (5 cm üstü gang. 1/3 mediastinal gang) Üç ve üstü lenf istasyonu tutulumu B semptomlarının varlığı Yüksek Sedimantasyon hızı Lenfositten fakir tip histoloj, KT ve RT KOMBİNE TEDAVİ UYGULANIR

13 HL TEDAVİ KT uygulanan olgularda tutulu alan RT Yalnız RT uygulananlarda geniş alan RT Evre IIIA KT + Total Nodal RT Evre IIIB KT + residüel gang RT Evre IV Palyatif KT ihtiyaca göre RT

14 HL DA TEDAVİYE BAĞLI YAN ETKİLER Hipotiroidsm Kserostomi Pulmoner ve kardiyak semptomlar (%5) Diş çürükleri Akut perikardit (6-12 ay) Sterilite İkincil malignensiler (meme, tiroid, akc, lösemi.nhl)

15

16 NHL ETYOLOJİ VE EPİDEMİYOLOJİ Son yıllarda %2-%4 yıllık artış Özellikle ileri yaştaki populasyonda artma mevcut Etyoloji: HIV, EBV, HTLV-1 kimyasalların fazla kullanımı, saç boyası ultraviyole H.Pylori

17 NHL PATOLOJİ Rappaport Lukes and Collins Kiel Working Formulation Classifications REAL (B-cell, T-cell ve Hodgkin Lenfoma) WHO En sık histolojik tip: (diffuse large-cell lymphoma %31; folliküler lenfoma %22)

18 NHL KLİNİK Mezenter lenf gangliyonlarının tutulumu HL göre daha fazla B semptomları prognostik gösterge değil Yayılım belirli bir sırayı izlemez. Daha generalize Extranodal tutulum daha fazla(hl göre) Mediastinal lenf nodu tutulumu daha az (mediastinal timik lenfoma dışı)

19 TANI, EVRELEME High-grade lenfoma HIV KI biyopsisi İmmunoblastik tip ya da leptomeningeal yayılım şüphesinde BOS Diğer lab, radyoloji HL ile aynı Evreleme; Ann-Arbor

20 NHL TEDAVİ EVRE I-II İNDOLENT LENFOMA İndolent lenfoma: küçük lenfositik lenfoma, folliküler merkez hücreli lenfoma Tedavi: primer RT (tutulu alan ışınlama) %95 lokal kontrol %50 uzun süreli hastalıksız sağkalım

21 NHL TEDAVİ EVRE I-II YÜKSEK GRADE LENFOMA Yüksek Grade li lenfoma (Diffuz Büyük Hücreli, Diffuz mikst hücreli, diffuz küçük çentikli hücreli, ve immunoblastik histolojik tipler) İyi prognostik gösterge(bulky olmayan):3-4 kür KT (CHOP) + tutulu alan RT Kötü prognostik gösterge(bulky): 6 kür KT(CHOP)+ tutulu alan RT %60-80 kür sağlanabilir

22 NHL TEDAVİ EVRE III-IV İNDOLENT LENFOMA Kür elde edilemez. Yinelemelerle seyreden hastalık. Tedavi seçenekleri: Takip Semptomatik olgularda: KT Palyatif RT Total lenfoid ışınlama

23 NHL TEDAVİ EVRE III-IV YÜKSEK GRADE LENFOMA Tedavi KT: CHOP standart Tam Cevap %50-55 Uzun süreli kür %30-35

24 Diğer Histopatolojik Alt Gruplar Lenfoblastik, Burkitt s lenfoma, Burkitt s benzeri küçük çentiksiz hücreli CNS profilaksisi: intratekal KT+kranyal RT KT ile tam cevap alınan olgularda yüksek doz KT+ KIT

25 EKSTRANODAL YERLEŞİMLİ LENFOMALAR Tüm lenfomaların %37-%45 En sık: gastrik lenfoma waldeyer lenfoma (tonsil lenfoma) kemik cilt testis tiroid Daha nadir: meme, akc, mesane

26 GASTRİK LENFOMA MALT LENFOMA:(düşük gradeli B hücreli gastrik lenfoma) H.Pylori sorumlu olabilir: tedavi ile cevap Lenfoma cevabı 18 ayı bulabilir Antibiyotik tdv dirençli olanlarda RT DİFFUZ BÜYÜK HÜCRELİLENFOMA: KT sonrasında tutulu alan RT

27