Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu nun

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu nun"

Transkript

1 Yeni T p Dergisi 05;:495 Orijinal makale Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun Alttiplerinde Doğum Öncesi ve Doğum Esnas ndaki Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi (Evaluation of prenatal and natal risk factors for subtypes of attention deficit/hyperactivity disorder) A. Şebnem SOYSAL ACAR, Seda TAN, Özden TURAN, K v lc m GÜCÜYENER Gazi Üniversitesi, ANKARA ÖZET Amaç: Bu çal şmada, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tan s alm ş olan ilköğretim çağ erkek çocuklar n n doğum öncesi ve doğuma ait risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanm şt r. Materyal ve Metot: Çal şma, yaşlar 0 aras nda değişen (7,89±,), DSMIV tan ölçütlerine göre DEHB tan s konmuş ve alttiplere ayr lm ş 80 erkek çocuk üzerinde yap lm şt r. Hastalar n sosyodemografik özellikleri kaydedilmiştir. Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği (WISCR) uygulanm şt r. Bulgular: Prenatal risk faktörlerinden annebaba aras nda akrabal k ilişkisi, annenin doğum yaş, planl / istenen bir gebelik, doğum şekli, gebelik süresi, doğum haftas değişkenleri aç s ndan DEHB alttipleri aras nda anlaml bir fark bulunmam şt r (p>0,05). Doğumdaki risk faktörleri aç s ndan da gruplar aras nda anlaml bir fark gözlenmemekle birlikte, dikkat eksikliği alttipinde yer alan çocuklar n birden fazla risk faktörünü taş d ğ belirlenmiştir. Sonuçlar: K s tl bir örneklem üzerinde yürütülen bu araşt rmada doğum öncesi ve doğumdaki faktörlerin ve fenomenolojinin DEHB nin alttiplerinde farkl laşt ğ görülmüştür. Ancak, daha fazla risk faktörlerini içeren geniş örnekleme ihtiyaç vard r. Anahtar Kelimeler: dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB); sosyodemografik özellikler; hiperaktivite; dikkat eksikliği GİRİŞ Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) temel özelliği dikkati toplamada güçlük, aş r hareketlilik ve davran şlar üzerinde kontrol güçlüğü dürtüsellik olan psikiyatrik bir bozukluktur. Dikkatsizlik, aş r hareketlilik ve dürtüsellik gibi heterojen klinik özellikleri olan hastal ğ n başlang c genellikle yaş civar nda olmaktad r. DEHB tan s, genellikle, öğrenim süreci için gerekli olan dikkat süresi ve bunu yoğunlaşt rman n beklendiği ilköğretim y llar nda konmaktad r,. DEHB yayg n görülen bir bozukluktur. Hastal ğ n okul çağ çocuklar n n %50 unu ve yetişkinlerin Yaz şma adresi: Uzman Psikolog Seda TAN Gazi Üniversitesi Doktorant, Ankara pskseda@gmail.com Yaz n n geldiği tarih : Yay na kabul tarihi : ABSTRACT Background: In the present study, we aimed to determine the prenatal and natal risk faktors of school boys who are diagnosed as attention deficiency and hyperactivity (ADHD) syndrome. Material and Methods: The present study is conducted in 80 boys diagnosed as ADHD syndrome according to DSMIVTR. The sociodemographic characteristics of the patients are recorded. Wechsler Child Intelligence Scale (WISCR) were performed. Results: There were no significant differences between subtypes of ADHD in terms of prenatal factors such as consanguinity, maternal age at delivery, desired pregnancy, route of delivery, length of gestation and gestational week (p>0.05). There were also no significant difference between subgroups for natal risk factors. Patients with ADHD subtypes were determined to have more than one risk factor. Conclusions: In the present study a small group of patients with ADHD who are seeking for treatment, prenatal, natal factors and phenomenology are different in subtypes of ADHD. Future studies are required to evaluate more risk factors and large series. Key Words: attention deficiency hyperactivity syndrome (ADHD); sociodemographic features; hyperactivity; attention deficiency %4 ünü etkilediği bildirilmiştir 4. Çal şmalar DEHB nin erkeklerde k zlardan 5 kat daha fazla olduğunu göstermektedir 5,. DEHB tan s n n konmas için DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) El Kitab n n dördüncü bask s nda sözü edilen belirtilerden en az birisinin 7 yaş ndan önce başlamas ve her iki grupta (aş r hareketlilik/ dürtüsellik ve dikkat eksikliği) belirli say da belirtinin bir arada bulunmas gerekmektedir. Hastal ğ n alttipleri belirtilen tan ölçütlerinden kaç tanesinin karş land ğ na bağl olarak belirlenmektedir. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu nun türleri beş ayr grupta toplanmaktad r: Dikkat Eksikliğinin Önde Geldiği Tip (DEHBDE), Hiperaktivite ve Dürtüselliğin Önde Geldiği Tip (DEHBHD), Bileşik Tip (DEHBB), K smi Remisyonda DEHB, Başka Türlü Adland r lamayan DEHB. DEHB tan s için belirtilerin en az iki farkl ortamda (ev ya da okul) ortaya ç kmas gerekmektedir

2 A. Ş. S. Acar ve ark. Yeni T p Dergisi 05;:495 DEHB nin etiyolojisinin belirlenmesine yönelik çal şmalar n son y llarda h z kazand ğ görülmektedir. Bu çal şmalarda daha çok genetik, nörolojik, kimyasal, nöropsikolojik, çevresel etkenler üzerine yoğunlaş lm şt r. Bunlar n yan s ra psikolojik etkenler, perinatal olaylar, stres etkenleri ile ilgili araşt rmalar yap lm ş, dopaminerjik sistemin patogenezde önemli olduğu bildirilmiştir 5. DEHB nin etiyolojisinin ayd nlat lmas nda erken gelişimsel özellikler üzerinde de durulmaktad r 8. Bozukluğun erken gelişimsel öncül belirtilerini aç klamaya yönelik bugün için geçerli olan iki görüş vard r. Bunlardan birincisi DEHB yi tan mlayan davran şlar çocuklar n mizac n n bir parças olarak görürken, ikincisi DEHB belirtilerini nörogelişimsel bir gecikmenin yans mas olarak görmektedir. Bugüne kadar yap lan araşt rmalarda DEHB li çocuklar n pek çoğunda doğum komplikasyonu öyküsüne rastlanmam ş olmas na karş n perinatal etmenler bozukluğun etiyolojisinde ilgi çeken konulardan birisi olmaya devam etmektedir 8,9. Gebelikte, doğum s ras nda ve sonras nda yaşanan sorunlar n DEHB gelişiminde rol oynayabileceği ileri sürülmektedir; ancak, bu konudaki çal şmalardan elde edilen sonuçlar çelişkilidir 0,. Zapitelli ve ark. n n 9700 y llar aras nda gebelik, doğum öncesi ve sonras ndaki risk faktörlerine yönelik olarak yay nlanm ş 5 makalenin meta analizini yapt klar çal şmalar nda DEHB li çocuklar n sağl kl akranlar na göre daha fazla strese maruz kald klar n belirlemişlerdir. Gebelikte ve doğum sorunlar ndan DEHB ile ilişkili olabilecek özel baz durumlar şunlard r: Perinatal ve neonatal hipoksi, intrauterin rubella, diğer enfeksiyonlar ve parazitler, postnatal ensefalit, menenjit ve beslenme bozukluklar, eklampsi, annenin sağl ğ n n bozuk olmas, anne yaş, postmaturite, doğum süresi, düşük doğum ağ rl ğ, doğum öncesi kanamalar ve erken çocukluk döneminde geçirilen beyin travmas d r,,. Ayr ca, gebelikte, doğum s ras nda veya sonras nda annelerin ve çocuklar n fiziksel ve/veya ruhsal sorunlar yaşamas, çocuğun organik hastal ğa sahip olmas, bebeklik döneminde konvülsiyon geçirmesi gibi çeşitli etkenlerin DEHB gelişimine katk s olabileceği ileri sürülmektedir 49. Bu çal şmada zeka bölümü normal ve üzerinde olan DEHB li erkek ilköğretim çağ erkek çocuklar nda doğum öncesi ve doğuma ait risk etkenlerini ve DEHB alt tipleri aras ndaki farkl l klar belirlemek amaçlanm şt r. MATERYAL METOT Bu çal şma Çocuk Nörolojisi ve Çocuk Psikiyatrisi Poliklinikleri ne dikkatsizlik, aş r hareketlilik yak nmalar yla yap lan ilk başvurulardan belirli d şlama ölçütlerine göre seçilen ve çal şmada yer almay kabul eden gönüllü kat l mc lar üzerinde yürütülmüştür. DEHB hastalar n n belirlenmesinin ilk aşamas nda, dikkatsizlik ve aş r hareketlilik temel yak nmalar yla başvuran tüm kat l mc lar DSMIVTR tan ölçütlerine bağl olarak değerlendirilmiştir. Bu yap land r lm ş görüşme sonucunda da DEHB ve alttiplerine ait klinik tablolar sergileyen kat l mc lar çal şmaya al nm şt r. Kat l mc lar.5. s n fa giden 0 (7 ay) yaş/s n f grubundaki, polikliniğine ilk defa başvurmuş ve /veya daha önce DEHB tan s alm ş, ancak; en az ayd r ilaç tedavisi görmeyen, eşlik eden farkl bir psikiyatrik (özgül öğrenme güçlüğü, kayg bozukluğu, duygudurumu bozukluğu vb), nörolojik ve/veya pediatrik bozukluğu bulunmayan 80 erkek çocuktan oluşmuştur. Çal şmada, DEHB DE alttipinde, DEHBHD alttipinde 4 ve DEHB B alttipinde erkek kat l mc yer alm şt r. Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği (WISC R): Wechsler taraf ndan 949 y l nda geliştirilen bu test, 974 y l nda gözden geçirilmiş ve 98 y l nda Savaş r ve Şahin taraf ndan ülkemize uyarlanm şt r. Testin, iki yar m test güvenirliği sonuçlar na, sözel bölüm için.97, performans bölümü için.9 ve toplam puan için de.97 güvenirlik katsay s n verilmiştir 0. Çal şmada, sözel testlerden; genel bilgi, benzerlikler, aritmetik, say dizisi ve yarg lama alt ölçekleri, performans testlerden ise resim tamamlama, resim düzenleme, küplerle desen, parça birleştirme ve şifre alt testleri uygulanm şt r. Çal şmada, WISCR düşük ve/veya yüksek zekâ bölümünden kaynaklanacak kar şt r c etkileri kontrol etmek amac yla kullan lm şt r. Bilgi Toplama Formu: Kat l mc lar n kimlik, sosyodemografik bilgileri ile fizik, laboratuvar ve psikometrik test sonuçlar n kay t etmek amac yla oluşturulmuştur. Sosyodemografik verilerin,doğum öncesi, doğum ve premorbid özelliklerin, annebaba aras ndaki akrabal k oranlar n n ayr nt l olarak değerlendirildiği bir formdur. Verilerin analizi SPSS.0 program kullan larak yap ld. Olgular n karş laşt r lmas nda sosyodemografik verilerde betimsel istatistik, grup karş laşt rmalar nda tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yap lm şt r. Anlaml ç kan temel etkiler için gruplar aras fark n kaynağ n belirlemek amac yla post hoc analizler (Bonferroni) yap lm şt r. Bütün istatistiksel testlerde en düşük anlaml l k düzeyi.05 olarak kabul edilmiştir. BULGULAR Çal şmaya al nan olgular n %4, ü (n=) DEHBDE, %0,0 (n= 4) DEHBHD ve %8,7 si (n=) DEHBB olarak s n fland r lm şt r. Araşt r 50

3 Yeni T p Dergisi 05;:495 A. Ş. S. Acar ve ark. mada yer alan çocuklar n yaş ortalamas 7,89±, yaş olarak belirlendi. DEB alttipleri aras nda yaş değişkeni aç s ndan anlaml bir fark görülmemiştir (t= 0,7; sd= 4,47; p>,05). Kat l mc lar n zeka bölümlerine ilişkin sonuçlar Tablo de verilmiştir. Uygulanan tek yönlü varyans analizi sonucunda alttiplere göre zeka bölümleri aras nda fark saptanmam şt r. Prenatal risk faktörlerinden biri olan annebaba aras nda akrabal k ilişkisi %5,0 oran nda bulunmuştur. Gruplar tek yönlü varyans analizi ile karş laşt r ld ğ nda anlaml fark saptanmam şt r (p>,05). Annelerin doğum yaş DEHBDE alttipinde 8,8± 5,08 (88 yaş), DEHBHD alttipinde 9,54±5, (04 yaş) ve DEHBB alttipinde,47± 4,4 (08 yaş) olarak bulunmuştur. Gruplar tek yönlü varyans analizi ile karş laşt r ld ğ nda anlaml fark gözlenmemiştir (p>,05). DE grubunda yer alan çocuklar n %9,9 nun, DEHBHD ve DEHBB alt tiplerindekilerin %9,0 n n planl /istenen bir gebelik sonunda doğduklar saptanm şt r. DEHB DE alt tipinde çocuğun annesinde invitro fertilizasyon yoluyla hamilelik elde edilirken, diğer çocuklar n annelerinin yard mc üreme tekniği kullanmad klar belirlenmiştir. Tablo. WISCR Standart Puanlar na İlişkin Aritmetik Ortalama ( X ) ve Standart Sapma (SS) Değerleri TEST PUANLARI DEHBDE (n= ) DEHBHD (n= 4) DEHBB (n= ) X SS X SS X SS Sözel Zeka Bölümü 00,9,9 04, 0,5 99,8 0,07 Performans Zeka Bölümü 00,7 8,8 0, 0,0 0,47 0,9 Toplam Zeka Bölümü 00,48,9 05, 9,97 0,8 9,97 Tablo. Doğum Öncesi ve Doğumdaki Risk Faktörlerinin Gruplara Göre Dağ l mlar DEHBDE DEHB HD DEHBB Doğum öncesi dönemde görülen sorunlar n % Doğum sonras na ilişkin özellikler 7, 4, ,,0,,4 8,,5 8, 8,,7,7, 4, 9, 0,4 Prematür (0 0/7 /7 ) Term (7 0/7 4 /7 ) Postmatür ( 4 0/ ) 500 gr gr 000 gr Prematür (0 0/7 /7 ) Term (7 0/7 4 /7 ) Postmatür ( 4 0/ ) 500 gr gr 000 gr Prematür (0 0/7 /7 ) Term (7 0/7 4 /7 ) Postmatür ( 4 0/ ) 500 gr gr 000 gr n % , 75,8 5,5 48,5,0 8, 78,8 8, 79,,5 58, 4,7,5 87,5,7 78, 5, 47,8, 7,9 Prenatal döneme ilişkin veriler değerlendirildiğinde; sigara içme, düşük tehlikesi, tansiyon ve annenin doğum öncesi duygudurumu değişkenlerinin ön plana ç kt ğ görülmektedir. Perinatal döneme ilişkin sorunlar ise doğum şekli, gebelik süresi, doğum haftas değişkenleri olarak belirlenmiştir. Tablo de doğum öncesi ve sonras dönemle ilgili olan sorunlar n gruplara göre dağ l m gösterilmiştir. 5

4 A. Ş. S. Acar ve ark. Yeni T p Dergisi 05;:495 Doğum öncesi döneme ilişkin risk faktörleri sorguland ğ nda; annelerin hamilelik s ras nda ilaç, alkol ve/veya madde kullanmad ğ belirlenmiştir. Sigara kullan m, çay/kahve içimi aç s ndan gruplar aras nda anlaml fark saptanmam şt r. aç s ndan gruplar karş laşt r ld ğ nda DEHBB (%,, n= ) ile kontrol grubu (%,7, n=) aras nda anlaml bir fark olduğu belirlenmiştir (X= 0,95, sd=, p<0,0). Annelerde tansiyon değerleri aç s ndan gruplar aras nda anlaml bir fark saptanmam şt r. Doğuma ilişkin sorunlar ise doğum biçimi, gebelik süresi, doğum haftas ve doğum kilosu değişkenleri olarak belirlenmiştir. Doğum şekli aç s ndan gruplar aras nda anlaml bir fark bulunmam şt r. Doğum haftas aç s ndan gruplar karş laşt r ld ğ nda anlaml bir fark belirlenmemiştir (p>,05). Ancak, ortalamalar incelendiğinde DEHBB alttipinde yer alan hastalar n doğum haftas n n diğer kat l mc lara göre daha düşük olduğu belirlenmiştir. Doğum sonras erken dönemde DEHBDE alttipinde %, (n=), DEHBHD alttipinde %9, (n=7), DEHBB alttipinde %,7 (n= 5) sorunlar olduğu saptanm şt r. DEHBDE %8, (n=), DEHB HD %,7 (n= 4), DEHBB %7,4 (n=4) zor doğum öyküsüne rastlanm şt r. Yenidoğan dönemi sar l ğ DEHBDE de %5, (n= 5), DEHBHD de %, (n= 4), DEHBB de %,7 (n= 5) oran nda bulunmuştur. Hastanede yat ş öyküsünün DEHBDE alttipinde %4, (n= 8; 50 gün), DEHBHD alttipinde %0,8 (n= 5; 0 gün), DEHBB alttipinde %7, (n= 4; 5 40 gün) olduğu bulunmuştur. Hastanede yatan bebeklerin 7 si ventilatör ve oksijen ( DEHBDE, DEHBHD, DEHBB, kontrol) tedavisi alm şt r. Bu iki tedavinin süresine ilişkin yeterli bilgi al namam şt r. TARTIŞMA DEHB nin etiyolojisini ayd nlatmada doğum öncesi ve doğuma ait faktörlere ilişkin yap lan çal şmalar n say s gün geçtikçe artmaktad r. Annebaba aras ndaki akrabal k durumunun pek çok hastal ğ n temelini oluşturduğu bilinmektedir. Çal şmam zda annebaba aras nda akrabal k %5 olarak saptanm şt r. Bu bulgu, akrabal k aç s ndan alttipler aras nda anlaml bir farkl l k göstermemektedir. Etiyolojik risk faktörlerini belirlemek amac yla ICD0 ve DSMIV e göre DEHB tan s alm ş çocuklar n incelendiği çal şmalarda annenin doğum yaş n n önemli bir risk faktörü olduğu, 0 yaş alt gebeliklerde hiperaktivite görülme riskinin yüksek olduğunu bildirmiştir. Çal şmam zda annelerin gebelik yaş ortalamas 7,5±4,7 (84 yaş) olarak bulunmuş, DEHB alttipleri aras nda istatistiksel olarak anlaml fark bulunmam şt r. Ancak, 0 yaş n alt nda anne olma oran n n %, olduğu ve bununda hiperaktivite/ dürtüsellik alttipinde daha yoğun olduğu belirlenmiştir. Claycomb ve ark. annenin doğum yaş, ebeveynlik becerisi ve annenin kendisini bebek bak m konusunda başar l ve yeterli hissetmesi ile DEHB gelişimi aras nda ilişki olduğunu bildirmişlerdir 4. Çal şmam zda, yer alan olgular n %95 inin (n= 7), beklenen/planl çocuk olarak doğduklar belirlenmiştir. Çal şma öncesinde, DEHB için beklenen/ planl çocuk olmamas doğum öncesi risk faktörü olarak düşünülmüştür. Fakat; olgular n yüksek oranda beklenen/istenen çocuk olmalar bu durumun risk faktörü olmad ğ n göstermiştir. Ayr ca beklenenin aksine; ailenin, özellikle annenin annelik rolünü sahiplendiği ve bu sürece haz r olduğunu düşündürmüştür. Doğum öncesi döneme ilişkin risk faktörleri sorguland ğ nda; annelerin hamilelik s ras nda ilaç, alkol ve/veya madde kullanmad ğ belirlenmiştir. Sigara kullan m, çay/kahve içimi aç s ndan gruplar aras nda anlaml fark saptanmam şt r. Çal şmam zda DEHBB li çocuklar n intrauterin dönemde en fazla nikotine maruz kald klar belirlenmiştir. Literatürde, DEHB nin alt tipleri aras nda risk faktörüne yönelik yeterli çal şma bulunmamaktad r. DEHB tan s na yönelik; Milberger ve ark. n n, 40 DEHB ve 0 sağl kl kontrol grubunu içeren çal şmas nda, tan grubunda yer alan annelerin gebeliklerinde sigara içme oran %, kontrol grubu annelerinde ise bu oran %8 olarak belirlenmiştir 5. Bir çal şmada gebelikte sigara ve alkole maruz kalman n DEHB riskini kat art rd ğ, bir diğer çal şmada ise gebelikte sigara kullan m ile DEHB aras nda ilişki olmad ğ bildirilmiştir,7. Çal şma sonuçlar m z n, literatürdeki DEHB nin genel tan lar na yönelik baz çal şma sonuçlar yla paralel olduğu görülmektedir. Çal şmam zda literatüre benzer şekilde DEHB DE ve DEHBB alttiplerinde yer alan çocuklar n annelerinin gebelikleri s ras nda kontrol grubunda yer alan annelere göre daha fazla strese maruz kald klar n belirlenmiştir. Annenin gebeliğinde yaşad ğ stres ile DEHB ve alttipleri aras ndaki ilişkinin incelendiği çal şmalarda DEHBDE alttipinde yer alan çocuklar n annelerinin hamilelik s ras nda daha fazla stresör etkiye maruz kald ğ saptanm şt r 8,8. Ayr ca, gebelikte annenin yaşad ğ stresin, çocuğun hipotalamikpitüiteradrenal (HPA) ekseninde uzun süreli, hatta kal c etkilere yol açabileceği, bu yolla çocuğun beyin gelişimini etkileyebileceği ve ileride ruhsal bozukluklara yatk n olabileceği öne sürülmektedir 9. Ruhsal bozukluklarda HPA ekseninin rolüne ilgi gün geçtikçe artmaktad r. Erişkinlerde, eksen fonksiyonundaki 5

5 Yeni T p Dergisi 05;:495 A. Ş. S. Acar ve ark. patolojik değişiklikler öncelikle duygu durumu bozukluklar ve travma sonras stres bozukluğu ile ilişkilendirilmiştir 0. Çal şmam zda doğumdaki risk faktörleri aç s ndan anlaml farkl l klar saptanmam şt r. Ancak, DEHBDE alt tipinde %4, ve DEHBB alttipinde %,7 erken doğum öyküsü olmas erken doğum ile DEHB aras nda bir ilişki olabileceğini düşündürmektedir. Prematüritenin derecesine bağl olarak erken doğum DEHB riskini art rmaktad r. Kesin nedeni belirlenememiş olmakla birlikte genetik ve perinatal faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle erken doğan bebeklerin DEHB gelişimi aç s ndan takibi önem taş maktad r. Düşük doğum ağ rl ğ ve DEHB aras ndaki ilişki üzerinde tart ş lan bir konu niteliğinde olup bir çal şmada olarak düşük doğum ağ rl ğ n n sadece k z bebeklerde DEHB gelişimi aç s ndan risk faktörü olduğu bildirilmiştir 5. Szatmari ve ark. 000 gramdan daha düşük doğum ağ rl ğ ile psikiyatrik bozukluklar aras ndaki ilişkiyi araşt rd klar çal şmalar nda grubun % s nda DEHB saptam şlard r. Bu oran n davran m ve duygulan m bozukluklar nda yükselmediğini, düşük doğum ağ rl ğ n n DEHB ye özgü bir risk nedeni olduğunu ileri sürmüşlerdir. Çal şmam zda DEHBB alttipinde yer alan çocuklar n diğer gruplara göre daha düşük doğum ağ rl ğ na sahip olduklar görülmektedir. Bu bulgu DEHB nin gelişiminde düşük doğum ağ rl ğ n n sorgulanmas gereken bir parametre olduğunu düşündürmektedir. Sonuç olarak, doğum öncesi ve doğumda risk faktörlerinin DEHB ve alttiplerinde sağl kl popülasyona oranla daha fazla görüldüğü bilinmektedir. Risk faktörlerinin daha geniş serilerde araşt r lmas etiyolojinin ayd nlat lmas nda önemli olabilir. Daha sonra yap lacak çal şmalarda k z hastalar n da yer almas DEHB de cinsiyet etkisini vurgulamak aç s ndan gerekmektedir. Yazar n beyan : Ç kar çat şmas bulunmamaktad r. (Conflict of interest statement: None declared) REFERANSLAR. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (4 th Ed. Text Revision). Washington DC: APB Press 000; 54.. Arnold LE, Jensen PS. Attentiondeficit disorder. Kaplan HI, Sadock BJ (Eds.). Comprehensive Textbook of Psychiatry Cilt.. Bask. Baltimore: William and Wilkins. p Weiss G. Attention deficit and hyperactivity disorder. Lewis M (Ed.). Child and Adolescent Psychiatry: A Comprensive Text Book 99. Baltimore: Williams & Wilkins 99; Kessler RC. The epidemiology of dual diagnosis. Biological Psychiatry 004;5: Biederman J. Attentiondeficit/hyperactiviy disorder: A selective overview. Biological Psychiatry 005;57:50.. Biederman J, Faraone SV. Attentiondeficit hyperactivity disorder. Lancet 005;: American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. (4th Ed). Washington DC: APB Press 994; Atterbach JG, Landau R, Berger A. Neonatal behavior of infants at familial risk for ADHD. Infant Behavior Development 005;8: Ercan ES, Erdoğan İ, Tamar M. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu etiyolojisinde genetik, nörolojik ve perinatal etkenlerin önemi. Ege Psikiyatri Sürekli Yay nlar 998;: Barkley RA. Taking Charge of ADHD. New York: The Guilford Press 995. bask. 0.. McCracken JT. Attention deficit hyperactivity disorder. Saddock BJ, Saddock VA (Eds). Comprehensive Text Book. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins 000; Zappitelli M, Pinto T, Grizenko, N. Pre, peri, and postnatal trauma in subjects with attentiondeficit hyperactivity disorder. Canadian Journal of Psychiatry 00;4:548.. Faraone SV, Biederman J. Neurobiology of attentiondeficit hyperactivity disorder. Biological Psychiatry 998;44: Allen NB, Lewinsohn PM, Seeley JR. Prenatal and perinatal influences on risk for psychopathology in childhood and adolescence. Developmental Psychopathology 998;0: Faraone SV, Biederman J, Weber W, Russell R. Psychiatric, neuropsychological and psychosocial features of DSMIV subtypes of attentiondeficit/hyperactivity disorder. Charney DS, Nestler EJ, Bunney BS (Eds.). Neurobiology of Mental Illness. Oxford University Press 998; Firestone P, Prabhu AN. Minor physical anomalies and obstetrical complications: their relationship to hyperactive, psychoneurotic, and normal children and their families. J Abnorm Child Psychol 98;: Johnsto C, Mash EJ. Families of children with attention deficit hyperactivity disorder: Review and recommendations for future research. Clinical Child and Family Psychology Review 00;4: McIntosh DE, Mulkins RS, Dean RS. Utilization of maternal perinatal risk indicators in the differential diagnosis of ADHD and UADD children. The International Journal of Neuroscience 995;8: Toros F, Tataroğlu C. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu: Sosyodemografik özellikler, anksiyete ve depresyon düzeyleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağl ğ Dergisi 00;9:. 0. Savaş r I, Şahin N. Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği (WISCR) El Kitab. Ankara. Türk Psikologlar Derneği Yay nlar bask Valdimarsdottir M, Hrafnsdottir AH, Magnusson P, Gudmundsson OO. The frequency of some factors in pregnancy and delivery for Icelandic children with ADHD. Laeknabladid 00;9:094.. Kashala E, Lundervold A, Sommerfelt K, Tylleskär T, Elgen I. Coexisting symptoms and risk factors among African school children with hyperactivityinattention symptoms in Kinshasa, Congo. Eur Child Adolesc Psychiatry 00;5:99.. Hartsough CS, Lambert NM. Medical factors in hyperactive and normal children: prenatal, developmental, and health history findings. Am J Orthopsychiatry 985;55: Claycomb CD, Ryan JJ, Miller LJ, SchnakenbergOtt SD. Relationships among attention deficit hyperactivity disorder, induced labor, and selected physiological and demographic variables. Clin Psychol 004;0: Milberger S, Biederman J, Faraone SV, Chen L, Jones J. Pregnancy, delivery and infancy complications and attention deficit hyperactiviy disorder: Issues of geneenviroment interaction. Biological Psychiatry 997; 4:575.. Mick E, Biederman J, Faraone SV, Sayer J, Kleinman S. Casecontrol study of attentiondeficit hyperactivity disorder and maternal smoking, alcohol use, and drug use during pregnancy. Am Acad Child Adolesc Psychiatry 00;4: Ball SW, Gilman SE, Mick E, et al. Revisiting the association between maternal smoking during pregnancy and ADHD. J Psychiatr Res 00;44: Linet KM, Dalsdaard S, Obel C. Maternal lifestyle factors in pregnancy risk of attention deficit hyperactivity disorder and associated behaviors: Review of the current evidence. American Journal of Psychiatry 00;0: Glover V, O Connor TG. Effects of antenatal stres and anxiety. The British Journal of Psychiatry 00;80: Ruyes VI, FrederickOsborno S. Psychoneuroendocrinology. Kaplan HI, Sadock BJ (Eds.). Comprehensive Textbook of Psychiatry. 7th edition. Philadelphia: Williams & Wilkins 000; 04.. DelobelAyoub M, Arnaud C, WhiteKoning M, et al. Behavioral problems and cognitive performance at 5 years of age after very preterm birth: the EPIPAGE Study. Pediatrics 009;: Lindström K, Lindblad F, Hjern A. Preterm birth and attentiondeficit/ hyperactivity disorder in schoolchildren. Pediatrics 0;7: Van Lieshout RJ, Boylan K. Increased depressive symptoms in female but not male adolescents born at low birth weight in the offspring of a national cohort. Can J Psychiatry 00;55: Mick E, Biederman J, Fischer MJ, Faraone SV. Impact of low birth weight on attentiondeficit hyperactivity disorder. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics 00;: 5. Szatmari P, Saigal S, Rosenbaum P, et al. Psychiatric disorder at five years among children with birthweights less than 000 g: a regional perspective. Developmental Medicine and Child Neurology 990;:954. 5

Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi

Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi *Kenar İ. Ayşe Nur, **Sezai Üstün Aydın, *Alper Zıblak *Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile örtülü fiziksel istismar ve ihmal

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile örtülü fiziksel istismar ve ihmal Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2011; 54: 148-153 Orijinal Makale Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile örtülü fiziksel istismar ve ihmal A. Şebnem Soysal 1, Birgül U. Bayoğlu 2, Kıvılcım

Detaylı

hükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım

hükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım 1961 yılında Malatya da doğdum. İlk-orta ve lise öğrenimimi Malatya da tamamladım.1978 yılında girdiğim Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni 1984 yılında bitirdim. 1984-1987 yılları arasında Çanakkale ve

Detaylı

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,

Detaylı

Kalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Yılmaz S., Serez M., Beyazyürek M.

Kalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Yılmaz S., Serez M., Beyazyürek M. DEPRESYON-ANKSİYETE BOZUKLUKLARI İLE ALKOL BAĞIMLILIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI Kalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Yılmaz S., Serez M., Beyazyürek M. ÖZET Alkol bağımlılığı ve diğer psikiyatrik

Detaylı

PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*

PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ* İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 25 TÜRKİYE DE SIK KARŞILAŞILAN PSİKİYATRİK HASTALIKLAR Sempozyum Dizisi No:62 Mart 2008 S:25-30 PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*

Detaylı

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Doğum Mevsimi İlişkisi. Dr. Özlem HEKİM BOZKURT Dr. Koray KARA Dr. Genco Usta

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Doğum Mevsimi İlişkisi. Dr. Özlem HEKİM BOZKURT Dr. Koray KARA Dr. Genco Usta Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Doğum Mevsimi İlişkisi Dr. Özlem HEKİM BOZKURT Dr. Koray KARA Dr. Genco Usta Giriş DEHB (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu), çocukluk çağının en sık görülen

Detaylı

ÇOCUK PSİKİYATRİSİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

ÇOCUK PSİKİYATRİSİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ ÇOCUK PSİKİYATRİSİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ (The Assessment of Patients at the Child Psychiatry Outpatient Clinic) Osman Abalı *, SHU Melek

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4.

ÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4. ÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4. ÖĞRENİM DURUMU: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi 9 Eylül Üniversitesi

Detaylı

Ergenlik döneminde DEHB bozukluğu tanısı konan bir grubun özellikleri ve altı-on yaş grubunda tanı konan çocuklarla karşılaştırılması

Ergenlik döneminde DEHB bozukluğu tanısı konan bir grubun özellikleri ve altı-on yaş grubunda tanı konan çocuklarla karşılaştırılması 48 Ergenlik döneminde DEHB bozukluğu tanısı konan bir grubun özellikleri ve Ergenlik döneminde DEHB bozukluğu tanısı konan bir grubun özellikleri ve altı-on yaş grubunda tanı konan çocuklarla karşılaştırılması

Detaylı

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Alt Tiplerinin Aile İşlevleri Üzerindeki Etkisi

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Alt Tiplerinin Aile İşlevleri Üzerindeki Etkisi Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences 2013;26:286-294 DOI: 10.5350/DAJPN2013260308 Kısa Araştırma / Brief Report Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Alt Tiplerinin Aile

Detaylı

Öz: Bu araştırmanın amacı, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği (BESÖ) Bölümü

Öz: Bu araştırmanın amacı, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği (BESÖ) Bölümü Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtilerinin, Akademik Başarı ve Bazı Parametrelerle İlişkisinin İncelenmesi Mustafa ATLI 1, Gökhan YAŞAR

Detaylı

ALKOL BAĞIMLILIĞINDA TEDAVİYE BAŞVURU SÜRECİNDE ALKOL KULLANIM ÖZELLİKLERİ VE KLİNİK ÖZELLİKLER ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ARAŞTIRILMASI

ALKOL BAĞIMLILIĞINDA TEDAVİYE BAŞVURU SÜRECİNDE ALKOL KULLANIM ÖZELLİKLERİ VE KLİNİK ÖZELLİKLER ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ARAŞTIRILMASI ALKOL BAĞIMLILIĞINDA TEDAVİYE BAŞVURU SÜRECİNDE ALKOL KULLANIM ÖZELLİKLERİ VE KLİNİK ÖZELLİKLER ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ARAŞTIRILMASI Kalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Şatır T., Pektaş A., Mırsal N., Yılmaz

Detaylı

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol

KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol 1 Acibadem University Medical Faculty 2 Maltepe University Medical

Detaylı

EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ

EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Kriz Dergisi 2(1): 235-240 EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Erol ÖZMEN, M.Murat DEMET, İlkin İÇELLİ, Gürsel

Detaylı

Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirtiler, Tanýlar ve Tanýya Yönelik Ýncelemeler

Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirtiler, Tanýlar ve Tanýya Yönelik Ýncelemeler ARAÞTIRMA Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirtiler, Tanýlar ve Tanýya Yönelik Ýncelemeler Þahbal Aras 1, Gülþen Ünlü 2, Fatma Varol Taþ 3 1 Yrd.Doç.Dr., 3 Uz.Dr., Dokuz

Detaylı

Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu

Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu OLGU SUNUMU Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu Multidisciplinary Approach to Child Abuse: A Case Report Muhammed Ayaz 1, Ayþe Burcu Ayaz 1 1 Uz.Dr., Sakarya Üniversitesi Týp Fakültesi

Detaylı

Ortaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i

Ortaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i Ortaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i Devrim ÖZDEM R ALICI * Özet Bu ara t rmada 2002-2003

Detaylı

Madde Kötüye Kullanım Öyküsü Olan Bireylerde Erişkin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtilerinin Yaygınlığı

Madde Kötüye Kullanım Öyküsü Olan Bireylerde Erişkin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtilerinin Yaygınlığı doi: 10.5505/abantmedj.20.30974 Abant Medical Journal Orijinal Makale / Original Article Volume Cilt 3 Issue Sayı 1 Year Yıl 20 Madde Kötüye Kullanım Öyküsü Olan Bireylerde Erişkin Dikkat Eksikliği ve

Detaylı

ÇOCUK VE ERGENLERDE DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNUN SOSYO-DEMOGRAFİK OLARAK İNCELENMESİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: ARDAHAN ÖRNEĞİ

ÇOCUK VE ERGENLERDE DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNUN SOSYO-DEMOGRAFİK OLARAK İNCELENMESİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: ARDAHAN ÖRNEĞİ Erdem ve Pak Araştırma ÇOCUK VE ERGENLERDE DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNUN SOSYO-DEMOGRAFİK OLARAK İNCELENMESİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: ARDAHAN ÖRNEĞİ An Investigation of Attention Deficit Hyperactivity

Detaylı

UMU ETKİLEYEN ETKİLEYEN ETMENLER ETMENL

UMU ETKİLEYEN ETKİLEYEN ETMENLER ETMENL Kurum ve kuruluşlarla ilişki bulunmamaktadır CEZA SORUMLULUĞU KALDIRILAN OLGULARDA ZORUNLU AYAKTAN TEDAVİYE UYUMU ETKİLEYEN ETMENLER Dr.Sena Yenel Özbay CEZA SORUMLULUĞUNUN KALDIRILMASI Suç eyleminin gerçekleştiği

Detaylı

Türk Psikiyatri Dergisi 2007; 18(2):109-117. Ş. Gülin EVİNÇ 1, Dr. Tülin GENÇÖZ 2. Özet / Abstract

Türk Psikiyatri Dergisi 2007; 18(2):109-117. Ş. Gülin EVİNÇ 1, Dr. Tülin GENÇÖZ 2. Özet / Abstract Türk Psikiyatri Dergisi 2007; 18(2):109-117 Dikkat Eksikliği Hiperak vite Bozukluğu Tanısı Alan Çocukların WISC-R Profillerinin, Farklı Bir Psikiyatrik Tanı Alan ve Herhangi Bir Tanısı Olmayan Çocuklarla

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü

Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü - doi: 10.17932/ IAU.IAUD.m.13091352.2015.7/26.15-21 Şerzan ASLAN 1

Detaylı

ALKOL BAĞIMLILIĞINDA ALKOL KULLANIM ÖZELLİKLERİ İLE KLİNİK DURUM ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ARAŞTIRILMASI*

ALKOL BAĞIMLILIĞINDA ALKOL KULLANIM ÖZELLİKLERİ İLE KLİNİK DURUM ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ARAŞTIRILMASI* ALKOL BAĞIMLILIĞINDA ALKOL KULLANIM ÖZELLİKLERİ İLE KLİNİK DURUM ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ARAŞTIRILMASI* Kalyoncu, A., Pektaş, Ö., Mırsal, H., Şatır, T., Pektaş, A., Mırsal, N., Yılmaz, S., Beyazyürek, M.

Detaylı

ACİL OLARAK PSİKİYATRİ KLİNİĞİNE YATIRILAN HASTALARDA MADDE KULLANIMI TARAMASI

ACİL OLARAK PSİKİYATRİ KLİNİĞİNE YATIRILAN HASTALARDA MADDE KULLANIMI TARAMASI ACİL OLARAK PSİKİYATRİ KLİNİĞİNE YATIRILAN HASTALARDA MADDE KULLANIMI TARAMASI -ÖN ÇALIŞMA- Dr. Nasibe ÜNSALAN*, Dr. Özkan PEKTAŞ**, Dr. Ayhan KALYONCU**, Dr. Devran TAN*, Dr. Hasan MIRSAL**, Dr. Mansur

Detaylı

Sema DOĞU, Kader KOÇ, Zeynep ASLAN, Serpil TÜRKER, Nur İHTİYAR GİRİŞ

Sema DOĞU, Kader KOÇ, Zeynep ASLAN, Serpil TÜRKER, Nur İHTİYAR GİRİŞ ÖZEL BİR SAĞLIK KURULUŞUNA BAŞVURAN GEBE KADINLARDA SİGARA KULLANIMI İLE İLGİLİ VERİLEN EĞİTİMİN ANNE BEBEK SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ İLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN ÖLÇÜLMESİ 13-16 Ekim 2011 de 2. Ulusal

Detaylı

Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi

Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş

Detaylı

Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16(1):21-28. Dr. Birim Günay KILIÇ 1, Dr. Şahnur ŞENER 2

Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16(1):21-28. Dr. Birim Günay KILIÇ 1, Dr. Şahnur ŞENER 2 Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16(1):21-28 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuklarda Karş t Olma-Karş Gelme Bozukluğu/Davran ş Bozukluğu Eş Hastalan m nda Aile İşlevleri ve Psikososyal Değişkenlerin

Detaylı

İnfertil çiftlerde bağlanma ve mizaç özellikleri tedavi başarısını etkiler mi? Stresin aracı rolü

İnfertil çiftlerde bağlanma ve mizaç özellikleri tedavi başarısını etkiler mi? Stresin aracı rolü İnfertil çiftlerde bağlanma ve mizaç özellikleri tedavi başarısını etkiler mi? Stresin aracı rolü Dr. Fatma Fariha Cengiz, Dr. Gülhan Cengiz, Dr. Sermin Kesebir Erenköy RSHEAH, İstanbul 29 Mayıs Hastanesi,

Detaylı

GİRİŞ İki uçlu bozukluk: Manik episod Depresif episod Ötimi (iyilik hali) Kronik gidişli Kesin ilaç tedavisi gerektirir (akut episod ve koruyucu

GİRİŞ İki uçlu bozukluk: Manik episod Depresif episod Ötimi (iyilik hali) Kronik gidişli Kesin ilaç tedavisi gerektirir (akut episod ve koruyucu ÖTİMİK BİPOLAR HASTALARDA ve AİLELERİNDE YAŞAM KALİTESİ: DİYABETİK HASTALAR ve NORMAL KONTROLERLE KAŞILAŞTIRMALI BİR ÇALIŞMA A. Özerdem a, B. Çakaloz a, Ş.Topkaya a, A. Koçyiğit b, M.Yılmaztürk b, B.B.

Detaylı

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal

Detaylı

Lise Gençleri Aras nda Sigara, Alkol ve Madde Kullan m Yayg nl ğ *

Lise Gençleri Aras nda Sigara, Alkol ve Madde Kullan m Yayg nl ğ * Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12(1):47-52 Lise Gençleri Aras nda Sigara, Alkol ve Madde Kullan m Yayg nl ğ * Dr. Kültegin ÖGEL**, Dr. Defne TAMAR**, Dr. Cüneyt EVREN**, Duran ÇAKMAK** ÖZET Amaç: Ülkemizde

Detaylı

Burcu Çakaloz*, Aynur Pekcanlar Akay**

Burcu Çakaloz*, Aynur Pekcanlar Akay** D KKAT EKS KL VE YIKICI DAVRANIfi BOZUKLUKLARINDA DO UM ÖNCES, DO UM VE DO UM SONRASI YAfiANAN SORUNLARIN VE ANNE SÜTÜ ALIfi SÜRELER N N PS KOPATALOJ GEL fi M NE KATKILARI Burcu Çakaloz*, Aynur Pekcanlar

Detaylı

Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi

Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Dr. SiğnemÖZTEKİN, Psikolog Duygu KUZU, Dr. Güneş CAN, Prof. Dr. AyşenESEN DANACI Giriş: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu,

Detaylı

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU. Dahili Servisler

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU. Dahili Servisler DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU Dahili Servisler Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHP) Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), her 10 çocuktan birinde görülmesi, ruhsal, sosyal

Detaylı

Bir Çocuk Psikiyatrisi Poliklini inde Dikkat Eksikli i ve Afl r Hareketlilik Yak nmas le De erlendirilen Hastalar n Psikososyal Geliflim Özellikleri

Bir Çocuk Psikiyatrisi Poliklini inde Dikkat Eksikli i ve Afl r Hareketlilik Yak nmas le De erlendirilen Hastalar n Psikososyal Geliflim Özellikleri Bir Çocuk Psikiyatrisi Poliklini inde Dikkat Eksikli i ve Afl r Hareketlilik Yak nmas le De erlendirilen Hastalar n Psikososyal Geliflim Özellikleri Fatma Varol Tafl*, F. Neslihan nal Emiro lu**, Aynur

Detaylı

Gençlik Döneminde DEHB ve Alkol ve Madde Kullanım Bozukluğu

Gençlik Döneminde DEHB ve Alkol ve Madde Kullanım Bozukluğu Gençlik Döneminde DEHB ve Alkol ve Madde Kullanım Bozukluğu Doç.Dr.Nesrin DİLBAZ Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ankara AMATEM DEHB GÖRÜLME SIKLIĞI Prevelans : Çocuklarda %6-%8;Ergenlerde %6;

Detaylı

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Obezitede Anksiyete Bozuklukları ve Depresyon Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Sanofi Danışman: Teva, BMS Konuşmacı: Lundbeck Obezite giderek artan bir toplum sağlığı

Detaylı

ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI

ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 5 iş günü : Cebeci Hastanesi : Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları

Detaylı

Dr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.

Dr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD. A N N E L E R İ N Ç A L I Ş M A D U R U M U N U N S Ü T Ç O C U K L U Ğ U D Ö N E M İ N D E B E S L E N M E M O D E L İ, H E M O G L O B İ N / H E M A T O K R İ T D E Ğ E R L E R İ V E V İ TA M İ N K U

Detaylı

Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek. Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU

Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek. Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU Kurum ve kuruluşla ilişki bildirimi Bulunmamaktadır. Şiddet ve Suç Saldırganlık Şiddet Bireyin

Detaylı

ARAŞTIRMA MAKALESİ. Çiğdem Yektaş 1, Sümeyra Elif Kaplan 1. Yektaş Ç ve ark. Fakültesi Çocuk Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye

ARAŞTIRMA MAKALESİ. Çiğdem Yektaş 1, Sümeyra Elif Kaplan 1. Yektaş Ç ve ark. Fakültesi Çocuk Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye ARAŞTIRMA MAKALESİ Çiğdem Yektaş 1, Sümeyra Elif Kaplan 1 1 Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye Yazışma Adresi: Çiğdem Yektaş Düzce Üniversitesi Tıp

Detaylı

1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2

1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2 İÇİNDEKİLER 1. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2 1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.3.1. ÖRNEK OLAY (DURUM ÇALIŞMASI) YÖNTEMİ...

Detaylı

Dr.ERHAN AKINCI 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ

Dr.ERHAN AKINCI 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ Dr.ERHAN AKINCI Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ Ekim 2010, İZMİR Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok GREGOR MENDEL

Detaylı

Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar. Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci

Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar. Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci Sunum Özeti Neden Ebeveynlerde Psikiyatrik Hastalıklar? Madde Bağımlılığı olan Hastaların Ebeveynlerinde

Detaylı

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuklarda doğum sırası

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuklarda doğum sırası Evrensel ve ark. 69 Kısa rapor / Short report Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuklarda doğum sırası Alper EVRENSEL, 1 Serdar ALPARSLAN, 2 Özgür YORBİK, 3 ÖZET Amaç: Dikkat eksikliği hiperaktivite

Detaylı

Nuran DEMİR*, Zehra TOPAL*, Basri KÖYLÜ**, Evren TUFAN***, Umut Mert AKSOY**** *Arş. Gör. Dr., AİBÜ Tıp Fak. ÇERSAH AD **Arş. Gör. Dr., AİBÜ Tıp Fak.

Nuran DEMİR*, Zehra TOPAL*, Basri KÖYLÜ**, Evren TUFAN***, Umut Mert AKSOY**** *Arş. Gör. Dr., AİBÜ Tıp Fak. ÇERSAH AD **Arş. Gör. Dr., AİBÜ Tıp Fak. Nuran DEMİR*, Zehra TOPAL*, Basri KÖYLÜ**, Evren TUFAN***, Umut Mert AKSOY**** *Arş. Gör. Dr., AİBÜ Tıp Fak. ÇERSAH AD **Arş. Gör. Dr., AİBÜ Tıp Fak. Psikiyatri AD *** Yrd. Doç. Dr., AİBÜ Tıp Fak. ÇERSAH

Detaylı

ÇOCUKLUKTA DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU TANISI ALMIŞ OLGULARIN ERGENLİK DÖNEMİNDEKİ PSİKİYATRİK DURUMLARININ İNCELENMESİ

ÇOCUKLUKTA DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU TANISI ALMIŞ OLGULARIN ERGENLİK DÖNEMİNDEKİ PSİKİYATRİK DURUMLARININ İNCELENMESİ Kriz Dergisi 0 (): 448 ÇOCUKLUKTA DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU TANISI ALMIŞ OLGULARIN ERGENLİK DÖNEMİNDEKİ PSİKİYATRİK DURUMLARININ İNCELENMESİ Ayla Aysev*, Pınar Öner** ÖZET Amaç: Çocukluğunda

Detaylı

Araştırma. Burcu ÇAKALOZ 1, Aynur PEKCANLAR AKAY 2, Ece BÖBER 3, Neslihan EMİNAĞAOĞLU 2, Türkan GÜNAY 4

Araştırma. Burcu ÇAKALOZ 1, Aynur PEKCANLAR AKAY 2, Ece BÖBER 3, Neslihan EMİNAĞAOĞLU 2, Türkan GÜNAY 4 149 Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğu Eşlik Eden Veya Etmeyen Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Tanısı Alan Puberte Öncesi Erkek Olgularda Aile İşlevlerinin Değerlendirilmesi EVALUATION OF FAMILY

Detaylı

ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI

ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 5 iş günü : Cebeci Hastanesi : Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları

Detaylı

Üniversite öğrencilerinin Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeği nin alt boyutları düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Üniversite öğrencilerinin Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeği nin alt boyutları düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi Cilt: 9 Sayı: 1 Yıl: 2012 Üniversite öğrencilerinin Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeği nin alt boyutları düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi Müge Yılmaz 1 Gülay Özdemir 2

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Detaylı

İZMİR İLİ İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI İSTATİSTİKLERİ VE İŞ GÜVENLİĞİNİNKENT YAŞAMINA ETKİLERİ. Aykut AKDEMİR Maden Mühendisi izmir@maden.org.

İZMİR İLİ İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI İSTATİSTİKLERİ VE İŞ GÜVENLİĞİNİNKENT YAŞAMINA ETKİLERİ. Aykut AKDEMİR Maden Mühendisi izmir@maden.org. 719 İZMİR İLİ İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI İSTATİSTİKLERİ VE İŞ GÜVENLİĞİNİNKENT YAŞAMINA ETKİLERİ Alpaslan ERTÜRK Maden Yüksek Mühendisi izmir@maden.org.tr Aykut AKDEMİR Maden Mühendisi izmir@maden.org.tr

Detaylı

ÇOCUK PSİKYATRİSİ KONSÜLTASYON VE STAJ PROGRAMI

ÇOCUK PSİKYATRİSİ KONSÜLTASYON VE STAJ PROGRAMI ÇOCUK PSİKYATRİSİ KONSÜLTASYON VE STAJ PROGRAMI Programın Amacı: Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Konsültasyon ve Staj Programı nın amacı, asli olarak bilimsel bilgi ve mesleki etik kuralları gözeterek ruh

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

Bir Üniversite Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine Başvuran Hastaların Sosyodemografik Özellikleri ile Tanı Grupları Arasındaki İlişki

Bir Üniversite Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine Başvuran Hastaların Sosyodemografik Özellikleri ile Tanı Grupları Arasındaki İlişki ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2014;4(3): 14-18 ISSN: 2146-443X Düzce Üniversitesi sbedergi@duzce.edu.tr Bir Üniversite Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine

Detaylı

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu: Alt tipleri*

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu: Alt tipleri* Yolga Tahiroğlu ve ark. 5 Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu: Alt tipleri* Ayşegül YOLGA TAHİROĞLU, 1 Ayşe AVCI, 2 Sunay FIRAT, 3 Gülşah SEYDAOĞLU 4 ÖZET Amaç: Bu çalışmada 2002-2003 öğretim yılı

Detaylı

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUĞU ANLAMAK

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUĞU ANLAMAK DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUĞU ANLAMAK Prof. Dr. Sirel Karakaş Neurometrika Medikal Tıp Teknololojileri Ltd. Şti Nöropsikoloji ve Psikofizyoloji Derneği Başkanı Uslarası Kıbrıs Üniversitesi

Detaylı

Primer Enürezis Noktürna Tanılı Çocuk ve Ergenlerde Anksiyete ve Depresyon Belirti Şiddetinin Değerlendirilmesi

Primer Enürezis Noktürna Tanılı Çocuk ve Ergenlerde Anksiyete ve Depresyon Belirti Şiddetinin Değerlendirilmesi Ankara Med J, 2014, 14(3): 85-90 Araştırma / Research Primer Enürezis Noktürna Tanılı Çocuk ve Ergenlerde Anksiyete ve Depresyon Belirti Şiddetinin Değerlendirilmesi Evaluation of Anxiety and Depression

Detaylı

Çocukluk Çağ Bipolar Bozukluk Fenotip Özellikleri Gösteren Bir Olgu Serisi

Çocukluk Çağ Bipolar Bozukluk Fenotip Özellikleri Gösteren Bir Olgu Serisi Türk Psikiyatri Dergisi 2004; 15(2):148-154 Çocukluk Çağ Bipolar Bozukluk Fenotip Özellikleri Gösteren Bir Olgu Serisi Dr. F. Neslihan İNAL EMİROĞLU 1, Dr. Özlem GENCER BOZABALI 2 ÖZET Bipolar bozuklu

Detaylı

A.Evren Tufan, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi

A.Evren Tufan, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Şükriye Boşgelmez, Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri A.Evren Tufan, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Çocukluk çağı DEHB erişkin yaşamda

Detaylı

İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ/SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU/ÇOCUK GELİŞİMİ BÖLÜMÜ)

İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ/SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU/ÇOCUK GELİŞİMİ BÖLÜMÜ) MUHAMMED AYAZ YARDIMCI DOÇENT E-Posta Adresi : ayazmuhammed@yahoo.com Telefon (İş) : 2128672500- Faks : Adres : Öğrenim Durumu Tıpta Uzmanlık 2005-2009 Lisans 1996-2003 KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ/DAHİLİ

Detaylı

TOTEK Beşinci Dönem UZMANLIK EĞİTİMİ GELİŞİM SINAVI (UEGS) RAPORU Dr. Semih Aydoğdu Uzmanl k Eğitimi Gelişim S nav Koordinatörü

TOTEK Beşinci Dönem UZMANLIK EĞİTİMİ GELİŞİM SINAVI (UEGS) RAPORU Dr. Semih Aydoğdu Uzmanl k Eğitimi Gelişim S nav Koordinatörü 86 Ölçme Değerlendirme Komisyonu UZMANLIK EĞİTİMİ GELİŞİM SINAVI (UEGS) RAPORU Dr. Semih Aydoğdu Uzmanl k Eğitimi Gelişim S nav Koordinatörü 29 May s 2010 tarihinde Türkiye deki bütün uzmanl k dallar aras

Detaylı

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1 Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık

Detaylı

Zeka Gerilikleri Zeka Geriliği nedir? Sıklık Nedenleri

Zeka Gerilikleri Zeka Geriliği nedir? Sıklık Nedenleri Zeka Geriliği nedir? Zeka geriliğinin kişinin yaşına ve konumuna uygun işlevselliği gösterememesiyle belirlidir. Bunun yanı sıra motor gelişimi, dili kullanma yeteneği bozuk, anlama ve kavrama yaşıtlarından

Detaylı

ORTAÖĞRETİM BAŞARI PUANLARININ ÜNİVERSİTEYE GİRİŞTE İKİ AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖYS, ÖSS VE TEK AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖSS İLE İLİŞKİLERİ*

ORTAÖĞRETİM BAŞARI PUANLARININ ÜNİVERSİTEYE GİRİŞTE İKİ AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖYS, ÖSS VE TEK AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖSS İLE İLİŞKİLERİ* Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 24 : 70-78 [2003] ORTAÖĞRETİM BAŞARI PUANLARININ ÜNİVERSİTEYE GİRİŞTE İKİ AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖYS, ÖSS VE TEK AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖSS İLE İLİŞKİLERİ*

Detaylı

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) DEHB Tanılı Çocukların Ebeveynlerinde DEHB ile İlişkili Bazı Sorunlu Yaşam Olayları

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) DEHB Tanılı Çocukların Ebeveynlerinde DEHB ile İlişkili Bazı Sorunlu Yaşam Olayları Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences 2014;27:61-68 DOI: 10.5350/DAJPN2014270108 DEHB Tanılı Çocukların Ebeveynlerinde DEHB ile İlişkili Bazı Sorunlu Yaşam Olayları Kısa Araştırma

Detaylı

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN ANNE BABALARINDA PSİKOLOJİK BELİRTİLER VE AİLE İŞLEVSELLİĞİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN ANNE BABALARINDA PSİKOLOJİK BELİRTİLER VE AİLE İŞLEVSELLİĞİ DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN ANNE BABALARINDA PSİKOLOJİK BELİRTİLER VE AİLE İŞLEVSELLİĞİ Cem GÖKÇEN*, Esin ÖZATALAY**, E. Çığıl FETTAHOĞLU*** ÖZET Amaç: Bu çalışma Dikkat Eksikliği

Detaylı

DEHB Erişkinliğe Yansımalar ve Eş Tanı

DEHB Erişkinliğe Yansımalar ve Eş Tanı DEHB Erişkinliğe Yansımalar ve Eş Tanı Doç. Dr. Cengiz TUĞLU 46. Ulusal Psikiyatri Kongresi 08 Ekim 2010, İzmir Açıklama Konuşmacı Araştırma Danışma Kurulu Janssen Cilag X X Eli Lilly X X X BMS X AstraZeneca

Detaylı

KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA. Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji

KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA. Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji Doğumsal kalp hastalığının sıklığı % 0.9 Ciddi anomali % 0.3 Her yıl 1.2 milyon kalp hastası bebek dünyaya gelmekte

Detaylı

Þizofreninin klinik özelliklerini anlatan kitap ya

Þizofreninin klinik özelliklerini anlatan kitap ya Þizofrenide Prodromal Belirtiler Prof. Dr. Ýsmet KIRPINAR* Þizofreninin klinik özelliklerini anlatan kitap ya da yazýlarýn çoðu; þizofreninin heterojen bir sendrom olduðunu, bu hastalýk için hiçbir patognomonik

Detaylı

JOURNAL OF SOCIAL AND HUMANITIES

JOURNAL OF SOCIAL AND HUMANITIES JOURNAL OF SOCIAL AND HUMANITIES SCIENCES RESEARCH 2017 Vol:4 / Issue:5 pp.889-905 Economics and Administration, Tourism and Tourism Management, History, Culture, Religion, Psychology, Sociology, Fine

Detaylı

İleri Anne Yaşı ve Gebelik Komplikasyonları İlişkisinin Araştırılması

İleri Anne Yaşı ve Gebelik Komplikasyonları İlişkisinin Araştırılması İleri Anne Yaşı ve Gebelik Komplikasyonları İlişkisinin Araştırılması Itır Aktürk, Sena Bahadıroğlu, S. Gayenur Büyükberber, Sümeyye Gürbüz Danışman: Prof. Dr. Filiz F. (Bilgin) Yanık ÖZET Bu çalışmada

Detaylı

Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü 1. Sınıf Güz Yarıyılı (1. Yarıyıl) Dersin Kodu Türü Türkçe Adı İngilizce Adı T U Kredi AKTS ATA101 Z

Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü 1. Sınıf Güz Yarıyılı (1. Yarıyıl) Dersin Kodu Türü Türkçe Adı İngilizce Adı T U Kredi AKTS ATA101 Z 1. Sınıf Güz Yarıyılı (1. Yarıyıl) ATA101 Z Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I History of Turkish Revolution and Ataturk's Principles I 2 0 2 2 TDL101 Z Türk Dili I Turkish Language I 2 0 2 2 İNG101

Detaylı

Epidemiyolojik çalışmalar belirli bir hastalığın toplumda dağılımını ve bu hastalıkla. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Epidemiyolojisi

Epidemiyolojik çalışmalar belirli bir hastalığın toplumda dağılımını ve bu hastalıkla. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Epidemiyolojisi DERLEME Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Epidemiyolojisi Taciser UYSAL ÖZASLAN, a Öznur BİLAÇ b a Isparta Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Isparta b Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları

Detaylı

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber Sağlıklı, güçlü kuvvetli bir erkeksiniz ama çocuğunuz olmuyorsa bu önemli sorunun sebebi yediklerinizle ilgili olabilir. Erkekler üzerinde yapılan bilimsel

Detaylı

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Bir Grup Erkek Çocuk Hastanın Dil Gelişimlerinin Değerlendirilmesi

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Bir Grup Erkek Çocuk Hastanın Dil Gelişimlerinin Değerlendirilmesi Original makale Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Bir Grup Erkek Çocuk Hastanın Dil Gelişimlerinin Değerlendirilmesi (An examination about language development of a group of boy children with

Detaylı

MALZEMENİ SÖYLE TARİFİNİ AL : BİR MOBİL UYGULAMA

MALZEMENİ SÖYLE TARİFİNİ AL : BİR MOBİL UYGULAMA XVI. Akademik Bilişim Konferansı 5-7 Şubat 2014 Mersin Akademik Bilişim Mersin Üniversitesi MALZEMENİ SÖYLE TARİFİNİ AL : BİR MOBİL UYGULAMA N. Tuğbagül Altan Akın Enise Başaran Nilüfer Ceylan Ayşe Güler

Detaylı

Bilge Togay* Handan Noyan** Sercan Karabulut* Rümeysa Durak Taşdelen* Batuhan Ayık* Alp Üçok*

Bilge Togay* Handan Noyan** Sercan Karabulut* Rümeysa Durak Taşdelen* Batuhan Ayık* Alp Üçok* Bilge Togay* Handan Noyan** Sercan Karabulut* Rümeysa Durak Taşdelen* Batuhan Ayık* Alp Üçok* *İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.B.D. **İstanbul Üniversitesi DETAE Sinirbilim A.B.D. Şizofreni

Detaylı

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde depresyon ve anksiyete düzeyleri

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde depresyon ve anksiyete düzeyleri ARAŞTIRMA Gülhane Tıp Derg 2013; 55: 36-41 Gülhane Askeri Tıp Akademisi 2013 doi:10.5455/gulhane.15509 Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde depresyon ve anksiyete düzeyleri

Detaylı

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN 8-12 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA YAŞAM KALİTESİ DEĞERLENDİRMESİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN 8-12 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA YAŞAM KALİTESİ DEĞERLENDİRMESİ DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN 8-12 YAŞ GRUBU LARDA YAŞAM KALİTESİ DEĞERLENDİRMESİ Özden Şükran ÜNERİ*, Sevil TURGUT**, Pınar ÖNER*, Şahin BODUR*, Bengü REZAKİ* ÖZET Amaç: Bu çalışmada ilk

Detaylı

ALKOL BAĞIMLILIĞINDA İNTİHAR DAVRANIŞININ ARAŞTIRILMASI*

ALKOL BAĞIMLILIĞINDA İNTİHAR DAVRANIŞININ ARAŞTIRILMASI* ALKOL BAĞIMLILIĞINDA İNTİHAR DAVRANIŞININ ARAŞTIRILMASI* The Research of Suicidal Behaviour in Alcohol Dependence Dr.Hasan Mırsal 1, Dr.Özkan Pektaş 1, Dr.Ayhan Kalyoncu 1, Dr.Nursel Mırsal 2, Dr.Mansur

Detaylı

Depremin Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği ne başvuru profili üzerine etkisi

Depremin Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği ne başvuru profili üzerine etkisi Berkem ve Bildik 29 Depremin Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği ne başvuru profili üzerine etkisi Meral Berkem, 1 Tezan Bildik 2 ÖZET Amaç: 1998 ve 1999 deprem sonrası aylarda

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Erişkinlerde Nöropsikolojik Bulgular

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Erişkinlerde Nöropsikolojik Bulgular Türk Psikiyatri Dergisi 24; 15(1):41-46 Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Erişkinlerde Nöropsikolojik Bulgular Dr. Bedriye ÖNCÜ 1, Dr. Şenay ÖLMEZ 2 ÖZET Amaç: Dikkat Eksikli i Hiperaktivite

Detaylı

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar

Detaylı

MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BAZI SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BAZI SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI DOI:10.7816/sed-01-02-05 MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BAZI SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Arş. Gör. Dr. H. Onur KÜÇÜKOSMANOĞLU 1 ÖZET Araştırmada müzik öğretmeni

Detaylı

Çocuk ve ergen psikiyatri poliklinikleri farklı ruhsal. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuran Hastalarda Tanı Dağılımı

Çocuk ve ergen psikiyatri poliklinikleri farklı ruhsal. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuran Hastalarda Tanı Dağılımı Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2011;24:113-120 DOI: 10.5350/DAJPN2011240204 Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuran Hastalarda Tanı Dağılımı Araştırmalar / Researches

Detaylı

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN NÖROLOJİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN NÖROLOJİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MECMUASI Cilt 54. Savt 4. P001 301-306 DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN NÖROLOJİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Pınar Öner*, Ayla Aysev*, Dilara İçağasıoğlu**,

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Doktora Tezi/S.Yeterlik Çalışması/Tıpta Uzmanlık Tezi Başlığı ve Danışman(lar)ı :

ÖZGEÇMİŞ. Doktora Tezi/S.Yeterlik Çalışması/Tıpta Uzmanlık Tezi Başlığı ve Danışman(lar)ı : 1. Adı Soyadı : Ayşegül Selcen GÜLER ÖZGEÇMİŞ 2. Unvanı : Uzman doktor 3. Öğrenim Durumu : Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Tıp Marmara Üniversitesi 1997-2003 Y. Lisans Tıp Marmara Üniversitesi

Detaylı

Üniversite öğrencilerinde kendilerinin bildirdikleri dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin değerlendirilmesi

Üniversite öğrencilerinde kendilerinin bildirdikleri dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin değerlendirilmesi 88 Üniversite öğrencilerinde kendilerinin bildirdikleri DEHB belirtilerinin değerlendirilmesi Üniversite öğrencilerinde kendilerinin bildirdikleri dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin

Detaylı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı X, Y, Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİNİN YENİDEN SATIN ALMA KARARI ÜZERİNDE ALGILANAN MARKA DENKLİĞİ ÖĞELERİNİN ETKİ DÜZEYİ FARKLILIKLARININ

Detaylı

BLUMİA NERVOSA. Nevrotik Kusma; Yeme hastalığı; Blumia nervosa neden olur?

BLUMİA NERVOSA. Nevrotik Kusma; Yeme hastalığı; Blumia nervosa neden olur? BLUMİA NERVOSA Nevrotik Kusma; Yeme hastalığı; Blumia nervosa bir yeme bozukluğudur. Blumiada kontrolsüz yeme atakları görülür. Hastalar bu ataklardan sonra yediklerinin kendilerine zarar vereceği kilo

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2

İÇİNDEKİLER. Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 İÇİNDEKİLER Bölüm 1 Giriş 1 Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 Normal Dışı Davramışları Belirlemede Öznellik 2 Gelişimsel Değişimlerin Bir Bireyin Davranışsal ve Duygusal Dengesi Üzerindeki

Detaylı

Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi

Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi Uzm. Dr. Gökhan Öz Prof. Dr. Cengiz Kılıç Giriş Mizofoni: Çeşitli hafif seslerden belirgin

Detaylı