Enbiya AKSAKAL, Serdar SEVİMLİ. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Erzurum

Transkript

1 BAŞARILI PRİMER PERKÜTAN TRANSLUMİNAL KORONER ANJİYOPLASTİ UYGULANAN AKUT MİYOKARD İNFARKTÜSLÜ HASTALARDA 1. AY SONU EJEKSİYON FRAKSİYONU İLE KORELE OLAN ERKEN DÖNEM PARAMETRELER THE CORRELATION BETWEEN EARLY PERIOD PARAMETERS WITH LEFT VENTRICULAR EJECTION FRACTION AT THE END OF THE FIRST MONTH IN ACUTE MYOCARDIAL INFARCTION PATIENTS WITH UNDERGOING SUCCESSFUL PRIMARY PERCUTANEOUS TRANSLUMINAL CORONARY ANGIOPLASTY Amaç: Metod: Bulgular: Sonuç: Enbiya AKSAKAL, Serdar SEVİMLİ Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Erzurum Özet Bu çalışmanın amacı başarılı primer perkütan transluminal koroner anjiyoplasti (PTKA) uygulanan anterior akut miyokard infarktüslü (AMİ) hastalarda 1. ay sonundaki ejeksiyon fraksiyonu (EF) ile korele olan erken dönem parametrelerin tespit edilmesidir. Çalışmaya ilk anterior AMİ nin ilk 6 saati içinde gelen 20 hasta alındı. Hastalardan semptomların başlangıcından itibaren 6, 16 ve 24.saatte CK MB ve Troponin I değerleri ölçüldü. Sol ventrikül (SV) çapları, sol ventrikül Simpon ejeksiyon fraksiyonu (EF), mitral anuler lateral sistolik velosite (MASV) ve duvar hareket skor indeksi (DHSİ) işlem öncesi, 1. haftasında ve 1. ayın sonunda ölçüldü. Birinci ay sonundaki EF ile; girişim öncesi DHSİ, 16.saat CKMB ile 16. ve 24.saat troponin I, birinci hafta DHSİ ve birinci haftadaki SV diyastol sonu ve sistol sonu çapları negatif korelasyon gösterirken, MASV pozitif korelasyon gösterdi. Başarılı primer PTKA uygulanan AMİ li hastalarda birinci gün kardiyak nekroz belirteçleri ve birinci hafta ekokardiyografik parametreler ile birinci ay sonu EF arasında korelasyon mevcuttur. Anahtar kelimeler: Primer PTKA, Ejeksiyon fraksiyonu, Erken dönem belirteçler Objective: Methods: Results: Conclusion: Summary The aim of this study was to investigate that which parameters at the early period show a correlation with left ventricular ejection fraction (EF) obtained at the end of the first month in anterior acute myocardial infarction (AMI) patients undergoing successful primary percutaneous transluminal coronary angioplasty (PTCA) 20 consecutive patients within the first 6 hours anterior AMI were include. Troponin I and CK MB samples were collected at the 6 th, 16 th and 24 th hours after the onset of symptoms. Echocardiographic recordings were performed just before primary PTCA procedure, at 1 st week and 1 st month. Left ventricular (LV) diameters, LV Simpson s ejection fraction (EF), mitral annular lateral systolic velocity (MASV), wall motion score index (WMSI) was determined. EF obtained after one month showed significant negative correlations with CKMB at the 16 th, and troponin I at the 16 th and 24 th hours, WMSI just before intervention and at the 1 st week, LV diastolic diameter and systolic diameter at the 1 st week, and positive correlation with MASV at the 1 st week. The cardiac necrosis markers at the first day and the echocardiographic parameters at the first week correlated with EF at the first month of anterior AMI patients undergoing successful primary PTCA Key words: Primary PTCA, Ejection fraction, Early period parameters AÜTD 2005; MJAU 2005;

2 26 AÜTD 2005 Giriş Akut miyokard infarktüsü (AMİ) kalbi besleyen koroner arterin tıkanıklığı sonucunda ortaya çıkan uzamış miyokardiyal iskeminin neden olduğu kalp kası nekrozudur. Çoğunlukla koroner arterde bulunan aterosklerotik plağın yırtılması ve üzerine eklenen damar içi trombüs sonucu oluşmaktadır. AMİ halen tüm dünyada en önde gelen ölüm nedenlerinden biridir (1). Ejeksiyon fraksiyonu (EF), sol ventrikül (SV) global sistolik fonksiyonlarının göstergesidir. AMİ geçiren hastalarda kısa ve uzun dönem prognoz için en önemli belirteç EF dir. Tedaviye yönelik tüm çalışmalarda hastaların EF nin korunması veya en az derecede etkilenmesinin sağlanması amaçlanmıştır (1, 2). AMİ de ne kadar erken reperfüzyon sağlanırsa o kadar fazla miyokardial hücre geri dönüşsüz hasardan kurtarılmaktadır. Böylece global kardiyak fonksiyonlar daha fazla korunmuş olmaktadır. Global kardiyak fonksiyonların takibinde en çok kullanılan belirteç EF dir. AMİ nin erken dönemindeki çeşitli kardiyak hasar belirteçleri ve görüntüleme yöntemlerinden elde edilen parametreler, kısa ve uzun dönem SV fonksiyonları, klinik seyir ve prognozun belirlenmesinde en önemli faktörlerdir. Materyal ve Metod Çalışmaya 2005 yılı Haziran ve Eylül ayları arasında kliniğimize müracaat eden ilk ST yükselmeli anterior AMİ nün ilk 6 saatinde müracaat eden 20 erkek hasta alındı. AMİ tanısı ACC/ESC kriterlerine uygun olarak kondu (3, 4). Çalışmaya alınacak hastalar yapılacak işlem hakkında bilgilendirildi ve onayları alındı. Koroner arter bypas cerrahisi uygulanmış olanlar, geçirilmiş AMİ hikayesi veya EKG bulgusu olanlar, kardiyomiyopati veya önemli kapak hastalığı olanlar, ilk 6 saatten sonra gelenler, sinüs dışı ritmi olanlar, dal bloku olanlar ve ilk ekokardiyografik kayıtın invazif işlemi geciktirme ihtimali olan hastalar çalışmaya alınmadı. Hastaların ilk transtorasik ekokardiyografi kayıtları kateter laboratuvarında alındı. İşlem için Vingmed sistem V (GE, Norway, Horten) ekokardiyografi cihazı ile 2,5 MHz probu kullanıldı. Başlangıç görüntüler daha sonradan ölçüm için Echo-Pac programına kaydedildi. 1. hafta ve 1. ay görüntülerden direkt ölçüm yapıldı. İki boyutlu eko görüntüleri apikal 4, 2 boşluk ve parasternal uzun aks yaklaşımlardan elde edildi. Doku Doppler görüntüleme kayıtları apikal 4 boşluk yaklaşımında mitral anuler seviyesinden bazal lateral ve bazal septumdan alındı (5). Konvansiyonel görüntüler üzerinden; SV diyastol sonu çapı (SVDÇ) (mm), SV sistol sonu çapı (SVSÇ) (mm), Simpson prensibi ile sol ventriküler EF, duvar hareket skor indeksi (DHSİ) [Normal:1, Hipokinetik: 2, Akinetik:3, Diskinezi:4] hesaplandı. Pulse wave doku Doppler ile mitral anuler seviyeden bazal lateral ve bazal septumdan sistolik dalga hızı (Sm), sistolik dalga velosite time integrali (Sm VTI), Sm akselerasyon süresi, Q- S pik süresi ölçüldü (6, 7). Hastalara koroner anjiyografi Philips İntegris 5000 cihazı ile yapıldı. Standart yaklaşımlar ile görüntü alındıktan sonra operatörün kanaati doğrultusunda uygun lezyonlara girişim yapıldı. Hastalardan gelişte ve ağrının 6, 16 ve 24. saatlerinde CK-MB ve troponin I seviyesi çalışılması için kan örnekleri alındı. Hastane yatış periyodunda tekrarlayan anjinası olan hastalarda enzimlerin ağrının 6. ve 12. saati tekrarlanması planlandı. Hastalara perkütan koroner girişim (PKG) işlemi uygulandıktan sonra koroner yoğun bakım ünitesinde takibe alındı. Tüm hastalara angiotensin dönüştürücü enzim inhibitörü (ACEİ), beta bloker, aspirin, klopidogrel, kolesterol düşürücü ilaç (statin), nitrat ve glikoprotein IIb-IIIa inhibitöründen oluşan medikal tedavi verildi. İstatistiksel değerlendirme, SPSS 10,0 paket bilgisayar programı ile yapıldı. Hastalara ait sürekli sayısal değişkenler aritmetik ortalama ± standart sapma olarak verildi. Ölçülen parametreler ile 1. ay sonundaki EF arasındaki ilişki korelasyon analizi ile değerlendirildi. Tablo 1. Hastaların Bazal Karakteristik Özellikleri yaş (yıl) 65 ± 9 sistolik kan basıncı (mmhg) 110 ± 21 diastolik kan basıncı (mmhg) 72 ± 10 diabetes Mellitus (%) 0 hipertansiyon (%) 20 sigara (%) 58 aile öyküsü (%) 30 total kolesterol (mg/dl) 214 ± 44 LDL (mg/dl) 134 ± 42 HDL (mg/dl) 37± 5 trigliserid (mg/dl) 149 ± 62 ağrı süresi (dakika) 196±104 LDL: Düşük dansiteli lipoprotein, HDL: Yüksek dansiteli lipoprotein

3 AÜTD 2005 Tablo 2. İlk Gün Kardiyak Enzim Değişimi 27 bazal 6.saat 16.saat 24.saat CK-MB (mg/dl) 57 ± ± ± ± 82 troponin I (µg/l) 1,1 ± 2,4 25 ± ± ± 20 Bulgular Hastaların 11 inde (%55) sadece sol ön inen arter (SÖİA) lezyonu varken, 7 sinde (%35) iki damar, 2 sinde (%10) üç damar hastalığı tespit edildi. Hastaların tümünde SÖİA e primer perkütan transluminal koroner anjiyoplasti (PTKA) ve/veya stent uygulandı. 1 aylık takipte hastaların hiçbirinde tekrarlayan iskemi, yeniden girişim ihtiyacı, reinfarktüs ve ölüm görülmedi. Hastaların bazal karakteristik özellikleri Tablo 1 de, ilk gün kardiyak hasar belirteçlerinin değişimi Tablo 2 de, ekokardiyografik ölçümlerin takipteki değişimi Tablo 3 te gösterilmiştir. Ortalama CK-MB zirve değerine 6.saate ulaşırken ortalama troponin I nın 16.saat değeri 6.saat değerinden daha yüksekti (Tablo 2). Takip ölçümlerde EF nin başlangıç ile 1. ay (p<0.05) ve 1. hafta ile 1. ay (p<0.05) değerleri arasında artış şeklinde anlamlı fark mevcuttu. Benzer şekilde DHSİ nin başlangıç ile 1. ay (p<0.05) ve 1. hafta ile 1. ay (p<0.05) değerleri arasında azalma şeklinde anlamlı fark mevcuttu. EF artarken DHSİ değeri azalmaktaydı (Tablo 3). Korelasyon analizlerinde, 1. gün kardiyak nekroz belirteçleri ile 1. ay EF arasında negatif korelasyon tespit edildi (16.saat CKMB için p<0.01 r: -0.60, 16. saat troponin I için p<0.01 r: -0.62, 24.saat troponin I için p<0.001 r: -0.70) (Tablo 4). 1. ay sonundaki EF ile başlangıç ve 1. hafta DHSİ arasında negatif korelasyon mevcuttu (sırasıyla p<0.05, r: ve p<0.01 r: -0.77) (Tablo 4). 1.haftadaki SV çapları ile 1. ay sonu EF arasında negatif korelasyon mevcuttu (SVDÇ için p<0.01 r: , SVSÇ için p<0.001 r: ) (Tablo 4). 1. hafta mitral anuler lateral sistolik velosite (MASV) ile 1. ay sonu EF arasında pozitif korelasyon tespit edildi (p<0.05, r:0.51) (Tablo 4). Hastaların 6.saat kardiyak enzim seviyeleri (CK- MB, troponin I), Sm VTI, Sm akselerasyon süresi ve Q- S pik süresi ile birinci ay sonu EF arasında anlamlı korelasyon tespit edilmedi. En güçlü korelasyonlar birinci ay sonu EF ile birinci hafta SVDÇ, SVSÇ ve birinci hafta DHSİ arasında tespit edildi (Tablo 4). Tartışma AMİ tedavisinde primer PTKA işleminin diğer yöntemlere üstünlüğü gösterilmiştir ve ilk 12 saatte başvuran ST segment yükselmeli AMİ de bu yöntem ilk tercihtir. Bu işlem ile direk olarak infarkt ilişkili arter belirlenerek mekanik reperfüzyon sağlanmaktadır. Primer PTKA uygulanan hastaların %90 dan fazlasında antegrad akım sağlanması mümkün olmakta ve 1 yıllık sağkalım % olarak bildirilmektedir (4, 8 10). AMİ de trombolitik tedavi sonrası başarılı reperfüzyon sağlanması ile zirve CK değeri, zirve değere ulaşma zamanı ve CK artış hızı arasında korelasyon olduğu, aynı şekilde CK değeri ile klinik sonuçlar arasında da korelasyon olduğu gösterilmiştir (11). Çalışmalarda başarılı PKG uygulanan hastalarda kardiyak nekroz belirteçlerinin erken pik yaptığı gösterilmiştir. Sheiban ve ark. çalışmasında bu süre ilk 2 saatte gelenler için ortalama 7 ± 2 saat, 2 4 saat arasında gelenler için 9 ± 3 saat, 4 saatten sonra gelenler için ise 16 ± 4 saat olarak verilmiş olup ağrı süresi uzadıkça bu sürenin de uzadığı rapor edilmiştir (12). Haklin ve ark. çalışmasında, Controlled Abciximab and Device Investigation to Lower Late Angioplasty Complications (CADILLAC) çalışmasındaki balon anjiyoplasti veya stent uygulanan 1529 hastada perkütan koroner girişim (PKG) sonrası CK zirve değerinin %69,6 oranında sekizinci saatte, %20 oranında da 16.saatte gerçekleştiğini, bir yıllık takipte ölen hastalarda PKG sonrası CK zirve değerinin yaşayan hastalara göre anlamlı derecede yüksek olduğunu, başlangıç ve yedinci aydaki EF ile bu sürede EF deki düzelmenin zirve CK değeri ile negatif korelasyon gösterdiğini, sonuçta PKG sonrası zirve CK değeri ve zirve değere ulaşma zamanının bir yıllık mortalitenin güçlü bir belirteci oluğunu bildirmişlerdir (11). Çalışmamızda da benzer şekilde kardiyak hasar göstergelerinden CK-MB 6.saatte, troponin I ise 16. saatte zirve değerine ulaştı (Tablo 2), yine birinci ay sonu EF ile enzim değerleri arasında negatif korelasyon tespit edildi (Tablo 4).

4 28 AÜTD 2005 Tablo 3. Ekokardiyografik Verilerin Değişimi başlangıç 1. hafta 1.ay SVDÇ 52.2 ± 5, ± 5, ±7.0 SVSÇ 42.1 ± 6, ± ± 7,7 Simpson EF 45.0 ± 7,1 # 48.0± 9,5 & 51.4 ± 9,5 DHSİ 1.3 ± 0,1 # 1.3 ± 0,2 & 1,2 ± 0,2 MS sistolik velosite (cm/sn) 4.8 ± ± ± 1.6 MS sistolik VTI (cm) 1.02 ± ± ± 0.3 MS sistolik AZ (cm/sn 2 ) 0.6 ± ± ± 0.2 MS sistolik QS PZ msn 192 ± ± ± 31 ML sistolik velosite (cm/sn) 5.7 ± ± ± 1.2 ML sistolik VTI (cm) 1 ± ± ± 0.3 ML sistolik AZ (cm/sn 2 ) 0.8 ± ± ± 0.2 ML sistolik QS PZ msn 214 ± ± ± 35 SVDÇ: sol ventrikül diyastol sonu çapı, SVSÇ: sol ventrikül sistol sonu çapı, EF ejeksiyon fraksiyonu DHSİ: Duvar Hareket Skor İndeksi, ML: Mitral Anulus Lateral, MS: Mitral Anulus Septal, VTI: velosite time integral, AZ: akselerasyon zamanı, QSPZ: Q dalgasından sistolik pike ulaşma zamanı, # : 1 ile 3. ölçümler arası fark (p <0,05), & : 2 ile 3. ölçümler arası fark (p <0,05) SV fonksiyon parametreleri ile efor kapasitesi, nefes darlığı, şok gibi semptomların gelişimi arasında doğrusal ilişki mevcuttur. SV yetersizliği semptom ve bulgularının gelişimi anormal fonksiyonlu segment sayısının artması ile ilişkilidir. Miyokard infarktüsü sırasında miyokardiyal doku kaybı % 8 civarında ise diyastolik fonksiyonlar bozulur, doku kaybı % 15 e ulaştığında EF de düşme ve SV diyastol sonu hacim ve basıncında artış oluşur. Anormal kontraktil özellik gösteren bölge oranı % 25 civarında ise klinik kalp yetersizliği gelişir, % 40 ve daha fazla olması kardiyojenik şokla sonuçlanır (13). AMİ sonrası SV büyüklüğü ve EF prognoz için bağımsız belirteçler olup, SV sistol sonu volümündeki hafif artışlar ve EF deki azalmalar mortalitede belirgin artışlara neden olur. SV EF nu %40 ın altına düştükçe 1 yıllık mortalitenin EF si normal olanlara göre giderek arttığı ve % 30 un altına inildiğinde ise ilk yılda ölüm riskinin 5 kat arttığı gösterilmiştir (14). AMİ nedeni ile kliniklere geç müracaat eden ya da medikal veya girişimsel reperfüzyon işlemlerinin başarısız olduğu hastaların seri takiplerinde EF nin başlangıca göre düşme eğiliminde olduğu, CK, CK-MB ve troponin I nın ise başarılı reperfüzyon uygulanan hastalara göre anlamlı şekilde yüksek olduğu, kardiyak hasar belirteçleri yükselirken EF nin azaldığı gösterilmiştir (15,16). Bizim çalışmamızda PTKA ile sağlanan başarılı reperfüzyon sonucu kardiyak hasar belirteçlerinin erken zirveye ulaştığı ve erken dönemde düşmeye başladığı, EF nin ise başlangıca göre birinci hafta ve 1. ayda yükselme eğiliminde olduğu gösterildi. Reperfüzyon tedavileri başarısız olan hastalarda CK, CK-MB ve troponin I artışı, SV çaplarında artış ile EF de azalma şeklinde negatif korelasyon varken (17-20), bizim çalışmamızdaki başarılı reperfüzyon uygulanan hastalarda EF artışı ile CK, CK-MB ve troponin I erken piki ve erken azalması şeklinde negatif korelasyon mevcuttu. Silberberg ve ark. çalışmasında anterior AMİ sonrası ilk bir aylık sürede EF nin SV sistolik fonksiyonlardaki düzelmenin bağımsız belirteci olduğu bildirilmiştir (21). Ali ve ark. çalışmasında ilk AMİ sonrası erken kalp yetersizliği gelişimi için klinik belirteçler olarak ileri yaş, diabetes mellitus, hipertansiyon varlığı, erkek cinsiyet, artmaya devam eden CK seviyesi ve azalan EF bildirilmiştir (22). Çalışmamızda hastaların enzim seviyeleri erken zirve değerinden sonra azalırken, takip ölçümlerde EF arttı ve hastaların hiçbirinde kalp yetersizliği gelişmedi. AMİ seyri sırasında SV sistolik fonksiyonları bozulmakta, EF azalmakta, DHSİ artmakta, ventrikülün çapları genişlemektedir. Başarılı medikal veya girişimsel reperfüzyon uygulamaları ile bu gidiş durdurulabilmekte hatta bazen tam olarak geri döndürülmektedir. Bu tedavi yöntemlerinden sonraki erken dönem SV sistolik fonksiyon belirteçleri uzun dönem fonksiyonları da öngördürmektedir (2). Chuntao Wu ve ark.nın çok merkezli çalışmalarında PKG uygulanan hastalarda hastane içi mortalitenin göstergesi olarak geliştirilen risk skorlama sisteminde EF nin düşük olması önemli bir belirteç olarak bildirilmiştir (23).

5 AÜTD Tablo 4. Birinci Ay Sonundaki Simpson EF ile Korele olan Parametreler r p CKMB 16.saat <0.01 Troponin 16.saat <0.01 Troponin 24.saat <0.001 DHSİ başlangıç < 0.05 DHSİ 1.hafta <0.001 SVDÇ 1.hafta <0.01 SVSÇ 1.hafta <0.001 MLSV 1.hafta < 0.05 DHSİ: Duvar hareket skor indeksi, SVDÇ: sol ventrikül diyastol sonu çapı, SVSÇ: sol ventrikül sistol sonu çapı, MLSV: Mitral lateral sistolik velosite, 1: PTKA öncesi ölçüm, 2: 1.hafta ölçüm, EF: Ejeksiyon fraksiyonu Literatürde birçok çalışmada SV sistolik fonksiyon yetersizliği için sınır EF değeri %40 olarak kabul edilmiştir (20, 24). Antoniucci ve ark. çalışmasında başlangıç EF <%40 ın altında olan AMİ li hastalarda da yüksek reperfüzyon oranı, düşük hastane içi mortalitesi ve daha az tekrarlayan miyokardiyal iskemik olay nedeni ile primer PTKA uygulanması tavsiye edilmiştir (25). Nechvatal ve ark. çalışmasında anterior AMİ nedeni ile primer PTKA uygulanan hastalarda EF ve DHSİ nin işlem sonrası birinci hafta ve birinci ayda başlangıç değerlerine göre anlamlı şekilde düzeldiği, 6.ay ve 1. yıl sonundaki değerlerde ise birinci ay sonundaki değerlere göre anlamlı değişiklik olmadığı, SVDÇ ve SVSÇ nin başlangıç değerine göre birinci ay sonunda ve altıncı ayda anlamlı şekilde değişmediği ancak birinci yılın sonunda anlamlı artış gösterdiği bildirilmiştir (26). Galli ve ark. çalışmasında ise anterior AMİ li hastalarda PTKA sonrası beşinci hafta ve yedinci ayda EF ve DHSİ nde düzelmenin devam ettiği, infarkt alanında sintigrafik olarak canlı doku artışının olduğu gösterilmiştir (27). Jeremy ve ark. çalışmasında AMİ sonrası ilk on gün ve ilk bir aylık erken dönemde SV çaplarında %20 den fazla artış meydana gelen hastaların 6 aylık takipte ölüm oranının daha yüksek olduğu bildirilmiştir (19). Bizim çalışmamızda anterior AMİ li hastalarda primer PTKA sonrası ilk bir aylık sürede EF de ve DHSİ nde anlamlı düzelme olduğu gösterildi, hastaların başlangıç EF değeri %45±7,1 iken başarılı PTKA sonrası birinci haftada %48±9,5 ve birinci ay sonunda %51,4±9,5 oldu (Tablo 3). Çalışmamızda hastalarda SVDÇ ve SVSÇ de anlamlı artış olmadı ve hiçbir hastada SV dilatasyonu meydana gelmedi (Tablo 3). Ecochard ve ark. AMİ sonrası ilk bir aylık dönemdeki SV sistolik fonksiyonların sonraki bir yıllık yaşam kalitesinin önemli bir göstergesi olduğunu bildirmiştir (28). Rajendra ve ark. çalışmasında primer PKG sonrası ilk bir ayda hayatta kalan hastalardaki bir yıllık mortalite için en önemli belirteçlerden birinin ilk bir aydan sonraki düşük EF nin olduğu bildirilmiştir (29). Çalışmamızdaki hastaların bir aylık takibinde tekrarlayan iskemi, reoklüzyon, yeniden girişim ihtiyacı ve ölüm görülmedi. Klinik pratikte SV fonksiyonları genellikle 2 boyutlu ve M mod ekokardiyografi ile değerlendirilmektedir. Doku Doppler ekokardiyografi ile miyokardiyal fonksiyonlar kantitatif ve daha objektif olarak belirlenmektedir. Bir çalışmada ortalama MASV nin >5,4 cm/s olmasının EF nin >50 olmasını %88 duyarlılık ve %97 özgüllükle belirleyebileceği tespit edilmiştir (30). Bizim çalışmamızın 1.hafta ve 1.ay ortalama sistolik velosite hızları ile EF arasındaki korelasyon literatürdeki veriler ile uyuşmaktadır. Anterior Mİ lerde ilave damar lezyonu olmadıkça infarkt ile ilişkili damar tarafından beslenmeyen mitral annuler lateral (CX) ve septal (RCA) segmentlerde işlem öncesi ve sonrası dönemde değişiklik gözlenmemesi bu segmentlerin iskemiden ziyade global fonkisyonlardaki değişikliklerin etkisi altında kaldığını bize göstermektedir. Beta bloker ajanların AMİ sonrası infarkt alanını azalttığı, ACEİ nin SV dilatasyonunu azalttığı ve her iki grup ilacın yaşam kalitesi ve süresini düzelttiği gösterilmiştir (31, 32). Çalışmamızda tüm hastalara AMİ nin erken saatlerinden itibaren heriki grup ilaç verildi. Sonuç olarak anterior AMİ li hastalarda birinci ay sonu EF, yaşam kalitesi, morbidite ve mortalite için önemli bir belirteçtir ve başarılı primer PTKA uygulanan hastalarda ilk bir ayda artış göstermektedir. Birinci gün kardiyak nekroz belirteçleri, başlangıç ve birinci hafta ekokardiyografik parametreler ile birinci ay sonu EF arasında korelasyon mevcuttur. Kaynaklar 1. Braunwald E, Antman EM. acute myocardial infarction. In Braunwald E (ed). Heart Disease: A textbook of cardiovascular medicine. Philadelphia: WB Saunders. 2001; Akdemir O, Dağdeviren B, Yıldız M, Gül Ç, Sürücü H, ÖzbayG. Specific tissue Doppler predictors of preserved systolic and diastolic left ventricular function after an acute anterior myocardial infarction. Japn Heart J 2003; 44: Turstall-Pedoe H, Kuulasmaa K, Amouyel P et al. Myocardial infarction and coronary deaths in the world organization. Circulation 1984; 90: Antmann EM, Anbe DT, Armstrong PW. et al update: ACC/AHA Guidelines for the management of patients with STelevation myocardial infarction, A report of the American College of Cardiology /American Heart Association task force on practice guidelines (committee to revise the 1999 Guidelines for the management of patients with acute myocardial infarction.) Circulation 2004; 110 : Hoffmann R, Altıok E, Nowak B. et al. Strain rate measurement by Doppler echocariography allows improved assesment of myocardial viability in patient with depressed left ventricular function. J Am Coll Cardiol 2002; 39:

6 30 AÜTD Cerqueria MD, Weissman NJ, Dilsizian V. et al. Standardized myocardial segmentation and nomenclature for tomographic imaging of the heart. A steatment for healthcare professionals from the Cardiac İmaging Committee of the Council on Clinical Cardiology of the American Heart Association. Circulation 2002; 105: Feigenbaum H. evaluation of systolic and diastolik function of the left ventricle. In Feigenbaum H (ed). Feigenbaum s Echocardiography, sixth edition, Philedelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2005: Hurst JW. history of cardiac catheterization. In King SB III, Douglas JS Jr, (eds). Coronary Arteriography and Angioplasty. New York: Mc Graw Hill; 1985: Kent KM, Bentivoglio LG, Block PC. Percutaneous transluminal coronary angioplasty: Report from the Registry of the National Heart, Lunge and Blood Instute. Am J Cardiol 1982; 49: Weaver WD, Simes RJ, Betriu A. et al. Comparison of primary coronary angioplsty and intraveous trombolytic therapy for acute myocardial infarction: a quantitative review. JAMA 1997; 278: Haklin A, Stone G, Grines CL. Et al. Prognostic implications of creatine kinase elevation after primary percutaneous coronary intervention for acute myocardial infarction. J Am Coll Cardiol 2006; 5: Sheiban I, Fragasso G, Rosano GMC. et al. Time course and determinants of left ventricular function recovery after primary angioplasty in patients with acute myocardial infarction. J Am Coll Cardiol 2001; 38: Rumberger JA. Ventricular dilatation and remoedlling after miyocardial infarction. Mayo Clin Proc 1994; 69: Multicenter postinfarction study group: risk stratification and survival after acute myocardial infarction. N Eng J Med 1982; 307: Salas J, Nunu de la Rosa JA, Martinez J. et al. Follow-up left ventricular systolic function in the first year following previous infarction. Rev Esp Cardiol 1996; 8: Leim AL, van t Hof AW, Hoorntje JC. et al. Influence of treatment delay on infarct size and clinical outcome in patients with acute myocardial infarction treated with primary angioplasty. J Am Coll Cardiol 1998; 3: Shen W. Changes in left ventricular volumes after acute transmural myocardial infarction: clinical, angiographic and prognostic correlations. Zhonghua Xin Xue Guan Bing Za Zhi 1990; 6: Schneider H, Weber F, Paranskaja L. et al. Interventional therapy of acute ST-elevation myocardial infarction in a regional network Z Kardiol. 2005; 94 Suppl 4:IV/ Jeremy RW, Alman KC, Bautovitch G. et al. Patterns of left ventricular dilation during the six month after myocardial infarction. J Am Coll Cardiol 1989; 2: Hsieh IC, Huang HL, See LC. et al. Improvement in left ventricular function following coronary stenting in patients with acute myocardial infarction: 6-month and 3-year follow-up. Int J Cardiol 2005; article in pres: Silberberg J, Haichin R, Stewart S. et al. Long-term stepwise sustained improvement in left ventricular ejection fraction after myocardial infarction. Am Heart J 1989; 3: Ali AS, Rybicki BA, Alam M et al. Clinical predictors of heart failure in patients with first acute myocardial infarction. Am Heart J 1999; 6: Chuntao W, Edward LH, Gray W. Et al. Arisk score to predict inhospital mortality for percutaneous coronary interventions. J Am Coll Cardiol 2006; 47: Taylor GJ, Humphries JO, Mellites ED et al. Predictors of clinical course, coronary anatomy and left ventricular function after recovery from acute myocardial infarction. Circulation 1980; 5: Antoniucci D, Santoro GM, Bolognese L. et al. Primary coronary angioplasty for acute myocardial infarction associated with severe left ventricular dysfunction. result in 50 patients. G Ital Cardiol 1995; 10: Nechvatal L, Hlinomaz O, Groch L. et al. Serial echocardiographic assessment of the left ventricular function after direct PCI. Polish Heart Journal 2003; 119: Galli M, Marcassa C, Bolli R. et al. Spontaneous delayed recovery of perfusion and contraction after the first 5 weeks after anterior infarction. evidence fort he presence of hibernating myocardium in the infarcted area. Circulation 1994; 3: Ecochard R, Colin C, Rabilloud M.et al. Indıcators of myocardial dysfunction and quality of life, one year after acute infarction. Eur J Hart Fail 2001; 5: Rajendra HM, William WO, Kishore JH. et al. Prediction of one-year mortality among 30-day survivors after primary percutaneous coronary intervention. Am J Cardiol 2006; 97: Nikitin P. N, Witte K.A.K. Application of tissue Doppler imaging in cardiology. Cardiology 2004; 101: Bonarjee VY, Carstensen S, Caidahl K. et al. Benefit of converting enzyme inhibition on left ventricular volumes and ejection fraction in patients receiving beta-blockade after myocardial infarction. CONSENSUS II multiecho study group. Am Heart J 1996; 1: Nicolosi GL. Remodeling with angiotensin-converting enzyme inhibitors: from GISSI to PREAMI. Ital Heart J; 2005: suppl 7: 33S- 39S Yazışma adresi: Dr. Enbiya AKSAKAL Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji ABD ERZURUM Tlf : GSM : Belge geçer: e-posta: drenbiya@yahoo.com