ALZHEİMER HASTALIĞINA BAKIŞ. Uzm. Dr. Gülşah BÖLÜK NÖROLOJİ BİLECİK DH 2015

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ALZHEİMER HASTALIĞINA BAKIŞ. Uzm. Dr. Gülşah BÖLÜK NÖROLOJİ BİLECİK DH 2015"

Çağatay Akdemir
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ALZHEİMER HASTALIĞINA BAKIŞ Uzm. Dr. Gülşah BÖLÜK NÖROLOJİ BİLECİK DH 2015

2 Bunama yaşlılığın doğal bir sonucu değildir. Yaşla gelen unutkanlık, Alzheimer Hastalığının habercisi olabilir!

3 Her yaşta insanın zaman zaman isimleri, kişi adlarını unutması, bir eşyayı koyduğu yeri hatırlayamaması ya da sokakları şaşırması doğaldır. Ancak bu tip unutkanlıklar geçicidir ve günlük yaşamımızı etkilemez.oysa yaşlılıkla birlikte unutkanlıkların artması ve hatta bunun yanı sıra başka zihinsel ve ruhsal bozuklukların da ortaya çıkması, Alzheimer hastalığının ön belirtileri olabilir.

Ancak bu tip unutkanlıklar geçicidir ve günlük yaşamımızı etkilemez.

4 Birçok toplumda olduğu gibi, bizim toplumumuzda da yaşlılık çağındaki bunama belirtileri, ne yazık ki, insan yaşamının doğal bir süreci olarak kabul edilmekte ve genellikle çaresi olmadığı düşünülerek kendi seyrine bırakılmaktadır.bunama, yaşlılığın doğal bir sonucu değildir. Buna yol açan nedenlerin araştırılması ve teşhis edilmesi gerekir.unutmamalıdır ki, insanlar yaşlılık döneminde de en az diğer yaşlardaki kadar yaşamdan zevk almak ve mutlu olmak isterler.

bırakılmaktadır.bunama, yaşlılığın doğal bir sonucu değildir.

5 Alzheimer hastalığı nedir, neden olur?

6 Alzheimer hastalığı, yaşlılıkla beraber ortaya çıkan ve başta unutkanlık (bellek!) olmak üzere çeşitli zihinsel ve davranışsal bozukluklara yol açan ilerleyici bir beyin hastalığıdır. Beynin belli bölgelerinde, bilinmeyen bir nedenle birtakım proteinler birikir. Bu da beyindeki haberleşmeyi sağlayan sinir hücrelerinin hasar görmesine yol açar. Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır. Sonuçta bu bozukluklar, özellikle bellek ve öğrenme gibi zihinsel becerilerin geri dönüşsüz olarak yavaş yavaş azalmasına neden olur.

Beynin belli bölgelerinde, bilinmeyen bir nedenle birtakım proteinler birikir.

7 Alzheimer hastalığı kimlerde ve ne sıklıkta görülür?

8 Alzheimer hastalığı genellikle 60 yaşından sonra ortaya çıkan bir hastalıktır. 65 yaşın üzerinde yaklaşık her 10 kişiden birinde; 85 yaşın üzerindeki ise yaklaşık her iki kişiden birinde görülmektedir. Tüm dünyada 20 milyona yakın Alzheimer hastası bulunduğu tahmin edilmektedir.

9 Alzheimer hastalığı, kadınlarda ve erkeklerde hemen hemen aynı oranda görülür.alzheimer hastalığı bulaşıcı ve kalıtsal bir hastalık değildir. Ancak düşük oranda ailesel bir yatkınlık olabileceği düşünülmektedir.

10 AH için risk faktörleri İleri yaş Aile öyküsü (genetik) Ağır bir kafa darbesi almış olmak Yüksek tansiyon Şeker hastalığı Düşük eğitim düzeyi Depresyon

11 Alzheimer hastalığı nasıl teşhis edilir?

12 Alzheimer hastalığı bunamanın en sık nedenidir, ancak benzer belirtiler veren başka hastalıklar da vardır. Bu nedenle, Alzheimer hastalığının diğer bunama nedenlerinden tam olarak ayırt edilmesi gerekir. Polikliniklerde hastalara yeterli süre ayırmak.. Çeşitli testler (npt, mmst,gya,npı,cdr..) beyin filmleri ve laboratuvar tetkikleri sayesinde bugün büyük oranda kesin teşhis koyabilmektedir.

Bu nedenle, Alzheimer hastalığının diğer bunama nedenlerinden tam olarak ayırt edilmesi gerekir.

13 Günlük yaşamı etkileyecek düzeyde unutkanlık (özellikle yakın zamana ait olan kısmında) Günlük işlerini yerine getirmekte güçlük çekme ( alışveriş, yemek yapma, vb..) Kelime bulmada zorluk Tarihleri unutma, yer-yön karıştırma Karar vermede güçlük çekme Pratik düşünme becerisinin azalması (hesap yapma,planlama..) Ruh hali ve davranışlarda değişiklik, kişilik değişikliği

.) Kelime bulmada zorluk Tarihleri unutma, yer-yön karıştırma Karar vermede güçlük çekme

14 Alzheimer hastalığının belirtileri nelerdir?

15 Alzheimer hastalığının ilk belirtisi genellikle unutkanlıktır. Yakın zamana ait bilgileri hatırlama ya da yeni bilgiler öğrenme güçlüğü görülür. Ayrıca konuşma bozukluğu, karar verme güçlüğü, kişileri tanıyamama ya da yolunu kaybetme gibi başka zihinsel sorunlar da baş gösterir.

16 Alzheimer hastalarında tabloya çoğu kez davranış ve kişilik bozuklukları da eşlik eder. Özellikle hastalık ilerledikçe, birçok hastada depresyon, saldırganlık, huzursuzluk, hayaller görme, uyku bozuklukları ya da amaçsızca dolaşma gibi ruhsal sorunlar görülebilir.

Özellikle hastalık ilerledikçe, birçok hastada depresyon,

17 Zihinsel bozukluklar: Unutkanlık Öğrenme güçlüğü Konuşma bozukluğu Yolunu kaybetme Kişileri tanıyamama Karar verme güçlüğü Ruhsal bozukluklar: Huzursuzluk İlgisizlik Saldırganlık Uyku bozukluğu Amaçsiz dolaşma Gerçekdışı hayaller Depresyon

güçlüğü Ruhsal bozukluklar: Huzursuzluk İlgisizlik

18 Alzheimer hastalığı nasıl seyreder?

19 Alzheimer hastalığı yavaş ilerleyen, ancak zaman içinde günlük yaşamı etkileyerek, hastayı geri dönüşsüz bir şekilde bakıma muhtaç bırakan bir hastalıktır. Genel olarak 3 evreye ayrılır diyebiliriz.

dönüşsüz bir şekilde bakıma muhtaç bırakan bir

20 Birinci evrede, unutkanlık, bildiği yerleri tanıyamama, bazı kelimeleri bulamama, işine ve hobilerine karşı ilgisini yitirme gibi erken belirtiler verir ve genellikle hasta olduğunu kabul etmek istemez. İkinci evrede, bellek kaybı belirginleşir, yakınlarının isimlerini unutabilir, yolunu kaybedebilir, konuşma bozukluğu artar, yıkanma, giyinme gibi gündelik işlerinde yardıma ihtiyaç duyabilir ve bazı hayaller görebilir. Üçüncü evrede, artık aile üyelerini tanımayabilir, yemek yemede ve yürümede güçlükler başlar, idrarını ve dışkısını tutamayabilir ve ciddi davranış bozuklukları görülebilir.

İkinci evrede, bellek kaybı belirginleşir, yakınlarının isimlerini unutabilir, yolunu kaybedebilir, konuşma bozukluğu artar, yıkanma, giyinme gibi

21 Klinik Demans Evrelemesi Ölçeği -KDE (Morris 1997) Bellek 2. Oryantasyon (yer-zaman-kişi) 3. Yargılama Problem çözme 4. Ev dışında işlevsellik 5. Ev yaşamı Hobiler 6. Kişisel bakım

22 Alzheimer hastalığı, yaklaşık 5-8 yıllık bir ilerleme süreci içinde hastayı yatağa bağlı ve tamamen bakıma muhtaç duruma getirir.

23 Alzheimer hastalığının tedavisi var mıdır?

24 Alzheimer hastalığını tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi bugün için ne yazık ki yoktur. Ancak belli bir süre hastalığın ilerleme hızını durduracak ya da yavaşlatacak bazı tedavi olanakları bulunmaktadır.

25 İlaç tedavisi, Alzheimer hastalığını tamamen durdurmaz, ancak bellek kaybı dahil, çeşitli zihinsel bozukluk belirtilerinin hafiflemesini sağlar. Böylelikle hastanın günlük yaşam aktiviteleri daha uzun süre korunur. Depresyon, huzursuzluk, uykusuzluk ya da hayaller görme gibi davranış bozukluklarını tedavi etmek için de uzun zamandır kullanılmakta olan çok sayıda etkili ve güvenilir ilaç bulunmaktadır. İlaç tedavisinin düzenlenmesi nöroloji ve psikiyatri ortak kontrolleriyle sağlanır. Sonuçta ilaç tedavisi, hastanın yaşam kalitesini artırır ve daha uzun süre kendine bakabilmesini sağlar.

26 Alzheimer hastalarının bakımında nelere dikkat edilmelidir?

27 Alzheimer hastaları için ilaç tedavisinin yanısıra özenli bir bakımın da önemi büyüktür. Yemek yeme, giyinme, tuvalete gitme veya yıkanma gibi günlük yaşam aktiviteleri, hastalığın ilerlemesiyle birlikte kötüleşebilir ve hasta gittikçe daha çok bakıma muhtaç duruma gelebilir.

28 Duygusal açıdan da hastaya destek vermek ve boş zamanlarında oyalanması için çeşitli uğraşlar yaratarak yaşama bağlanmasını sağlamak önemlidir. Alzheimer hastasının ev içinde ve dışında güvenliğini sağlamak da önemlidir.

29 Alzheimer hastalığı nasıl bir yük getirir?

30 Alzheimer hastalığı gerek bakımı üstlenen hasta yakınları gerekse toplum üzerinde maddi ve manevi bir yük oluşturur. Birçok hasta yakını, sevdiği hastasına bakabilmek için işini bırakmak ya da yaşam tarzını değiştirmek zorunda kalmaktadır. Alzheimer hastalarının tedavisi ve bakımı için gereken zaman ve para, toplum üzerinde de dolaylı bir sosyoekonomik yük oluşturur.

31 Birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de Alzheimer Vakfı faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu vakfın amacı, toplumda Alzheimer hastalığının daha iyi tanınmasını sağlamak, hasta yakınlarını bilgilendirmek ve sorunlarını paylaşarak çözüm üretmektir. Yaşlı bakım evleri, gündüz bakım evleri de hizmet vermektedir..

32 Türkiye de Alzheimer insidansı artacak.. Türkiye de Alzheimer prevelansının henüz korkutucu boyutlarda olmamasına rağmen Dünya Sağlık Örgütü nün öngörülerine göre 2050 li yıllarda en çok Alzheimer hastası bulunan 4 ülkeden biri haline geleceğimizi söylenmektedir.. Yükselen yaşam süresi ile birlikte Türkiye de Alzheimer hastası sayısı da önemli oranda artacaktır. Halen ülkemizde 400 bin civarında Alzheimer hastası olduğu tahmin edilmektedir.

33 Türkiye de 1960 da ortalama ömür 48 yıldı. Şu anda ortalama 72 yıl, yani yaşlanan bir popülasyona sahibiz. Halen Türkiye nin % 7 si 65 yaş üzerinde, ancak 2050 de bu oran %19 olacak. Dolayısıyla hastalığa gereken önemi vermemiz gerekiyor Sağlık sistemimizin bu hastaları tanımak, tedavi etmek için bilgi birikimine ve yeni projeler geliştirmesine ihtiyacı var..

34 Teşekkürler..

Benzer belgeler

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır.

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır. Alzheimer hastalığı nedir, neden olur? Alzheimer hastalığı, yaşlılıkla beraber ortaya çıkan ve başta unutkanlık olmak üzere çeşitli zihinsel ve davranışsal bozukluklara yol açan ilerleyici bir beyin hastalığıdır.