KOSOVA TÜRKLERÝNÝN ÝLK BAÐIMSIZ GAZETESÝ. Genel Baþkan Mahir Yaðcýlar, 4 üncü milletvekilinin

Transkript

1 Gazi Üniversitesi Türkiyat Araþtýrmalarý Merkezi Baþkaný Prof. Dr. Hülya Çengel ile röportaj... Türkiyat, Türkoloji, Türklük Bilimi ve Kosova KOSOVA TÜRKLERÝNÝN ÝLK BAÐIMSIZ GAZETESÝ SAYI: 404 YIL: 9 Perþembe, 22 Kasım m 2007 Fiyatý: 0.50 Tarihi seçimlerin galibi PDK Kosova nýn geleceði ile ilgili en önemli dönemeçlerden biri olan seçimler 17 Kasým cumartesi günü üç düzeyde genel, yerel ve belediye baþkanlýk düzeyinde yapýldý. Yapýlan ilk kýsmi resim sonuçlarýna göre bu seçimlerin galibi Kosova genelinde oylarýn yüzde 34 ünü alan Kosova Demokratik Partisi PDK oldu. KDTP þu anki sonuçlar itibari ile üç vekil ile temsil edilmeyi garantilemiþken, KDTP Genel Baþkaný Mahir Yaðcýlar 4. cü vekilin de çýkma ihtimalinin olduðunu söyledi. AGÝT ve Merkez Seçim Komisyonu nun pazartesi günü Priþtine de düzenlediði basýn toplantýsýnda kýsmi seçim sonuçlarýný kamuoyu ile paylaþtý. Kamuoyuna sonuçlarý açýklayan AGÝT misyon þefi Tim Guldiman, cumartesi günü yapýlan seçimlerin galibinin PDK olduðunu duyurdu. Guldiman, Kosova Demokratik Partisi PDK nýn Kosova genelinde oylarýn yüzde 34 ünü, Demokratik Kosova Birliði LDK nýn oylarýn yüzde 21,8 ini, Yeni Kosova için Ýttifak Partisi AKR nin oylarýn yüzde 11,7 sini, Dardania Demokratik Birliði LDD nin oylarýn yüzde 10,3 ünü, Kosova Geleceði için Ýttifak Partisi AAK nýn oylarýn yüzde 9,6 sýný, Reformcular Partisi ORA nýn ise oylarýn yüzde 4,2 sini aldýðýný kamuoyu ile paylaþtý. Bu seçim sonuçlarýna göre PDK nýn seçimlerden galip ayrýlmasý LDK nin uzun yýllýk galibiyet dizisine son vermiþ oldu. KDTP 4. vekili kovalýyor sayfa 10 da Kosova Demokratik Türk Partisi, seçimin ilk sonuçlarýna göre Mecliste 3 milletvekili ile temsil edilmeyi garantilemiþ durumda gözüküyor. Genel Baþkan Mahir Yaðcýlar, 4 üncü milletvekilinin de çýkma ihtimali olduðunu söyledi. 4. milletvekilinin, kesin seçim sonuçlarýnýn açýklanmasý ve yabancý ülkelerde yaþayan Kosovalý Türklerin mektup ve elektronik posta aracýlýðýyla kullanacaklarý oylarýn sayýmýndan sonra kesinleþeceðini belirtti. Katýlým düþük oldu Oy kullanýmý Kosova nýn 2323 yerinde yapýldý. Seçim merkezleri sabah saat 7 de oylamaya açýlýrken, akþam 19:00 a kadar sürdü. Eski seçimlere nazaran bu seçimlerde katýlýmýn düþük olmasý gözlerden kaçmadý. Merkez Seçim Komisyonu, Kosova Merkez Seçim Komisyonu, 1 milyon 200 bin kayýtlý seçmenin yüzde 45 nin oy kullandýðýný bildirdi. Avrupa Güvenlik ve Ýþbirliði Teþkilatý AGÝT ve Merkez Seçim komisyonu temsilcileri, düþük katýlým gerekçesi olarak kötü hava þartlarý ve Belgrat hükümetinin etkisi altýnda kalan Kosovalý Sýrplarýn seçimleri boykot etmiþ olmalarýný gösterdi. Ýkinci tur 8 Aralýkta Kosova seçim yasasýna göre belediye baþkanlýk seçiminde oylarýn yüzde 51 ini almamasý durumunda en çok oyu alan iki aday arasýnda yeni bir seçim yapýlacak. AGÝT ve Kosova Merkezi Seçim komisyonu düzenlediði ortaklaþa basýn toplantýsýnda belediye baþkanlarý için ikinci tur seçimlerinin düzenleneceði duyurdu. Değişen bişey yok Eski Tas, eski hamanm Kosova nýn geleceði için taraflar arasýnda Troyka rabuluculuðunda yapýlan beþinci görüþmeler de taraflar önceki tutumlarý yüzünden baþarýsýzlýkla sonuçlandý. Her iki tarafta bu baþarýsýzlýktan dolayý bir birini suçlarken, Troyka yayýnladýðý bildiri ile taraflarý Baden de yapýlacak olan son görüþmelerde yapýcý olmaya davet etti. Brüksel de beþinci kez bir araya gelen Priþtine ve Belgrat temsilcileri hiç bir anlaþmaya varamadan Brüksel den ayrýldýlar. Kosovalý liderler görüþme ardýndan yaptýklarý açýklamada görüþmelerin 10 Aralýkta tamamlanacaðýný ve bundan sonra görüþme sürecini kabul etmeyeceklerini belirtirken 10 A r a l ý k t a n sonra ABD ve AB ile yapacaklarý koordinasyon s o n u c u n d a Kosova nýn b a ð ý m s ý - zlýðýný ilan edeceklerini açýkladýlar. Sýrbistan g e ç e n görüþmede ortaya attýðý Hong Kong modeli yerine Oland modelini gündeme getirdi. Sýrbistan heyeti üyeleri Baþkan Bortis Tadiç ve Baþbakan Voyislav Koþtuniça, Kosovalýlara verilecek olan özerkliðin fonksiyonel olacaðýný dile getirdiler. Finlandiya yönetimi altýnda bulunan Orland adalarýnda yaþayan Ýsveçlilere Finlandiya hükümeti geniþ özerklik tanýmýþtýr. Belgrat ta bu Kosova ya 20 yýllýk bir süre için bu modeli önerirken ayrýntýlarý ile ilgili hiçbir açýklamada bulumadýlar. Kosova Müzakere heyeti, Sýrbistan ýn bu önerisini kabul etmeyerek, baðýmsýz dýþýnda hiçbir çözümü kabul etmeyeceklerini açýkça dile getirdiler. Heyet, BM Kosova Baþ müzakerecisi Marthi Ahtisari tarafýndan hazýrlanan be Kosova ya uluslararasý toplum denetiminde baðýmsýz öngören önerinin tek çözüm argümaný olduðunun altýný çizdiler. Temas Artý Gurubu çerçevesinde kurulan Troyka, görüþme sonrasýnda bir bildiri yayýnladý. Bildiride, Kosova tarafý, görüþmede Marthi Ahtisari tarafýndan hazýrlanan uluslararasý toplum denetiminde baðýmsýz bir Kosova yý kurma vizyonunu çizmiþtir. Diðer taraftan Belgrat ise kendi topraklarý çerçevesinde özerk bir Kosova önerisinde bulunmuþtur. Taraflarýn sorunun çözümü için daha fazla çaba göstermesi gerekmektedir deniliyor. Yaðcýlar dan Rüker e tepki mektubu sayfa 2 de devamý sayfa 5 te Ortadoðu da Çözüm Arayýþlarý sayfa 8 de devamý sayfa 5 te AB Dýþiþleri Bakanlarý Kosova yý görüþtü

2 S e ç i m l e r 2 Tarihi seçimlerin galibi PDK LDK seçim sonuçlarýný kabul etmiyor Kosova Merkezi Seçim Komisyonu Baþkaný Mazlum Baraliu, belediye baþkanlarý seçimi için ikinci tur seçimlerinin 8 Aralýkta yapýlacaðýný söyledi. Baraliu, üç hafta sonra yapýlacak olan seçimler için hazýrlýklara kýsa bir zaman içinde baþlanacaðýný söyledi. AGÝT ve Merkezi Seçim Komisyonu, Drenas PDK belediye baþkaný adayý Necat Demeku, Ýskenderay PDK belediye baþkaný adayý Sami Luþtaku, Þtýrpçe PDK Bekir Feyzulahu, Zubin Potok PDK Rüstem Ferizi, Nobýrda LDK Bayruþ Ýmeri nin resmi olarak belediye baþkanlýklarýný kazandýklarýný kamuoyuna bildirdi. Avrupa Konseyi 17 Kasým seçimlerini olumlu deðerlendirdi Kosova da 17 Kasýmda düzenlenen seçimlere gözlemci olarak katýlan AB yetkilileri, seçimleri olumlu olarak deðerlendirirken, seçimlerin Avrupa ve uluslararasý standartlarýna göre yapýldýðý savundular. AB Gözlemciler þefi Covani di Stasi düzenlediði basýn toplantýsýnda seçim kampanyasýnýn kýsa bir zaman içinde gerçekleþmesine raðmen Kosovalýlarýn seçimleri iyi örgütlediklerine vurgu yaparken seçimlerde bütün partilerin siyasi olgunluk gösterdiklerini belirtti. Avrupa Parlamentosu milletvekili Doris Pak, Kosovalý seçmenlerin seçimleri soðuk havadan deðil, Kosova kurumlarýnýn vatandaþlarýn sorunlarýn çözmesinde gösterdiði ilgisizlik ve yüksek derecedeki rüþvet olaylarýna dolayý katýlmadýðýný söyledi. Kosovalý Sýrplarýn seçim boykotuna deðinen Pak, birçok seçim yerini gezdiðini belirtirken Kosovalý Sýrplara seçimler katýlmalarý için sunulan þartlardan þok olduðunu belirti. Kosova da seçimler demokrasi gelişmelerin delili ABD Kosova da 17 Kasýmda yapýlan merkez ve yerel seçimlerini olumlu ve baþarýlý olarak deðerlendirdi. ABD Dýþiþleri Bakanlýðý Basýn sözcüsü Þon Mekkormak konu ile ilgili yaptýðý açýklamada seçimlerin olumlu bir hava içinde yapýldýðýna dikkat çekerken, seçimlerin Kosova da demokrasinin geliþtiðinin açýk bir delili olduðunu söyledi. Sözcü Mekkormak seçime katýlan Kosovalý seçmenleri selamlarken, Sýrplarýn seçimlere katýlmamasýný eleþtirdi. Mekkormak, ABD Sýrbistan tarafýndan seçimleri boykot etme kararýný kabul eden Kosovalý Sýrplarýn seçimlere katýlmama kararýndan üzüntü duyuyor dedi. Solana seçimlerden memnun AB Ortaklaþa Dýþ Politika ve Güvenlik Yüksek temsilcisi Havier Solana imzasý ile yayýnlanan bildiride, Kosova da 17 Kasýmda düzenlenen seçimlerin uluslararasý standartlar uyarýnca yapýldýðýndan ve seçimlerin hoþgörülü bir hava içinde geçtiðinden büyük memnuniyet duyuyorum. Ayný zamanda siyasilerden memnun olmayan halkýn seçimlere raðbet göstermemiþ olmasýndan üzüntü duyuyorum. Özellikle, Belgrat ýn boykot çaðrýsýna uyan Kosovalý Sýrplarýn seçimlere katýlmamýþ olmasýndan dolayý büyük üzüntü ve hayal kýrýklýðý yaþamýþ olduðumu ifade etmek isterim. Topluluklar, Kosova da çok uluslu bir toplumun kurulmasýnda temel yapý taþýný oluþturmaktadýr deniliyor. Azný bildiride Solana nýn Kosova siyasi liderlerinden yeni hükümetin kurulmasý için aralarýnda daha yapýcý çalýþmalarda bulunmalarý telkininde bulunurken, Müzakere heyetinden Kosova statü görüþmeleri ile ilgili bu kritik günlerde Troyka ile iþbirliði içinde olmaya davet etti. Haşim Thaçi, seçim sonuçlarýndan memnun PDK, savaþtan sonra ilk defa en büyük rakibi olan LDK yý geride býrakmayý baþardý. PDK Baþkaný Haþim Thaçi, açýklanan kýsmi seçim sonuçlarý ardýnda parti merkezinde toplanan çok sayýda parti üyesine seçimleri kazanmanýn v e r d i ð i gururla hitap e t t i. Seçimleri üç s e v i y e d e k a z a n d ý k - larýný dile g e t i r e n Thaçi, seçim kampanyasý s ý r a s ý n d a v e r d i k l e r i vaatleri tutac a k l a r ý n ý söyledi. Bu s e ç i m sonuçlarý ile Kosova nýn y e n i baþbakanýn seçileceðini belirten Thaçi, baðýmsýz Kosova nýn ilk baþbakaný olacaðýndan dolayý duyduðu büyük mutluluðu dile getirdi. Belediye meclisi adaylarý sonuçlarý Kosova da 17 Kasýmda yapýlan merkezi ve yerel seçimleri resmi olmayan seçim sonuçlarý açýklamasý ardýndan LDK yetkilileri basýn toplantýsý düzenledi. LDK Basýn sözcüsü Vehbi Miftari, Kosova da düzenlenen seçimleri normal ve demokratik bir süreç olarak deðerlendirirken, bu seçimlerin Kosova nýn geleceði için büyük önem taþýdýðýný belirtti. Seçim sonuçlarýna deðinen Sözcü Miftari, tüm oylarýn sayýlmasýna dek hiçbir açýklamada bulunmayacaklarýný söyledi. Miftari, Sahadan aldýðýmýz bilgilere göre her zaman potansiyel seçmenlerimiz olduðu yerlerden olumlu haberler alýyoruz. Bununla ilgili daha geniþ açýklamada bulunamam dedi. Eylemde demokrasi sivil örgüt seçim bilgilerine deðinen Sözcü Miftari parti gözlemcilerden farklý bilgiler aldýklarýný söyledi. Ýlkesel olarak partisinin seçim sonuçlarýný açýklamakta acele etmediðini belirten Sözcü Miftari, delilere dayanan bilgilerden yana olduklarýný söyledi. Diðer siyasi partilerle koalisyona girip girmeyecekleri ile ilgili soruya Miftari, bunlarý konuþmak için daha erken olduðunu söyledi. Krüeziu, seçim maðlubiyetini kabul etti LDK ilk baþkan yardýmcýsý Eçrem Krüeziu BBC kanalýna verdiði demeçte partisinin seçimleri kaybettiðini kabul etti. Krüeziu, Kuþkusuz ki seçimleri kaybettiðimiz yönünde bir eðilim var. Bu sonuçlar þu an itibari ile kesin deðil. Bu konuda kesin bir þeyler söylemek için resmi seçim sonuçlarýný bek- AGÝT ve Merkezi Seçim Komisyonu nun pazartesi günü açýladýðý kýsmi seçim sonuçlarýna göre partilerin yerel seçimlerde almýþ olduklarý oylar; Priþtine: LDK %27, AKR %24, PDK %22, ORA%10, LDD ve AAK %5. Prizren: PDK %28,1, LDK %23,7, AKR %9,6, KDTP %9, AAK 7, Vakat %6,2. Mitroviça: PDK %37, LDK %21, AKR %21 LDD %8, AAK ve ORA %4. Gilan: PDK %33, LDK %20, LDD%15, ARK %14, AKK %9, ORA% 2. Yakova: AAK %22, LDK % 19, LDD%16,ARK%12, ORA % 11, PDK%6 ve ÝRDK%2 Ýpek: AAK %23.8, LDK %16.7, LDD %15.3, PDK %13.8, ORA %11.9 ve AKR %8.7. Drenas: PDK %71, AAK %7, LDK %4, AKR %3 ve ORA %2. Dragaþ: PDK %32,LDK %25, Vakat %13, GÝG %8, LDD% 6 ve ARK %6. Deçan: AAK %48, LDD %20, LDK % 17, AKR %7 ve PDK %5,4 Burim: LDK %35, PDK %22, LDD %17, AAK %11, ARK %6. Kaçanik: PDK %53.83,LDK %14.92, AKR %9,5, AAK %6.56 ve LDD %5.35. ve Ora %4.58 Klina: PDK%31,6, LDK %22,2, AAK %20,5, LDD %11,3, PSHDK %3,7, PDKÝ %3,7 ORA % 1,7 ve AKR %2. Kosova ovasý: LDK %37,6, PDK %28,6, AKR %24,8, LDD %4,6, ORA %3,4 ve AAK. Kameniça: PDK %31, AKR %22, LDD %18, LDK %14 ve AAK %11. Lipyan: PDK %44.4, LDK %21.1, AKR % 14.2, LDD %7.6 ve AAK %3.6. Nobrda: PDK %49, LDK % 40 ve LDD %10. Obiliç: PDK %33, LDK %29, AKR %16, AAK %13 ve Adalet partisi %4. Rahovça: PDK %35, LDK %24,AAK % 16, AKR, LKÇK ve LDD % 6. Poduyeva: LDK %48,4, PDK % 33,9, AKR%7.74 ve AAK %4,7 Adalet Partisi %2,5 ve ORA%1,2 Ýskenderay: PDK %85.85, LDD %7.90 ve AKR %3. Þtimle: PDK %45,4, LDK %15,8, AKR %11,5, LDD %11,4 ve AAK %5 Þtrpçe: PDK %52, LDK %24 ve LDD %14 Süreka: LDK %45, PDK %41 Ferizovik: PDK %36, LDD %22, LDK %15, AKR %14, AAK%4.5 ve PDAK%2. Viti: PDK% 29, LDD %19, LDK %16. Vuçitýrýn: PDK%38,4, LDK %22,5, AKR %10,7 ve ÝQBD %6,8, AAK %5.6 ve LDD % 5.2 Maliþeva: %47, LDK %33, AKR ve LDD %5, AAK %4

3 3 lemeliyiz. Bazý belediyelerde ve belediye baþkanlarýnýn açýklamalarýnda belirsizlikler vardýr. Ama genel olarak LDK bu seçimleri kaybettiðini söyleyebilirim dedi. Krüeziu, partisinin seçimleri kaybetmesine raðmen PDK ile koalisyon hükümeti kurma olasýlýðýnýn olduðunu söyledi. LDD seçim sonuçlarýndan memnun LDD ilk yayýnlanan kýsmi seçim sonuçlarýndan memnun olduðunu duyurdu. LDD Seçimler kurmayý Berim Ramosay, seçim sonuçlarýný memnun edici olarak nitelendirirken, resmi seçim sonuçlarýnda partisinin %13 civarlarýnda olacaðýný söyledi. Partisinin yeni bir parti olduðuna dikkat çeken Ramosay, bazý partilerle koalisyon yapmaya hazýr olduklarýný söyledi. Ramosay, hangi partiler ile koalisyon yapabilecekleri ile ilgili hiçbir açýklamada bulunmadý. Belediye Baþkaný adaylarý sonuçlarý: ORA dan yorum yok S e ç i m l e r AGÝT ve Merkezi Seçim Komisyonu nun pazartesi günü açýladýðý kýsmi seçim sonuçlarýna göre partilerin belediye baþkanlýk seçimlerde almýþ olduklarý oylar; Prizren: LDK Eçrem Krüeziu %27,7, PDK Ramadan Muya %26,7, Haci Ferati %11.7, VAKAT Çemal Ýsmaili %7.5, KDTP Ercan Þpat %7.4, AAK Kadri Krüezi %7,3. Priþtine: LDK Ýsa Mustafa %37, PDK Fatmir Limay %24,6, AKR Ýbtahim Makoli %17,9, AAK Genc Meraku %6, ORA Ülber Hüsa %5,1 ve LDD Þefki Gaþi %5,5. Gilan: PDK den Çemal Mustafa %36, LDK Liriye Kaytazi %19,9, LDD C Hiseni %14.8, AKR Ýslam Zuzaku %11.4, AAK Sabedin Kadriu %7,3. Yakova: AAK den Pal Lekay %42,9, LDK Astrit Haraçiya %21,6, ORA Teuta Sahatçiya %10,4 ve AKR Besnik Barli %9,8. Mitroviça: PDK Bayram Recepi %36,5, LDK Sadri Ferati %24,2, AKR Necmidin Spahiu %22,6, LDD Mustafa Plana %7,4. Drenas: PDK den Necat Dermaku %67, ÝBQ Ýzet Ýbrahimi %13,7 ve AAK den Þemsi Elezi %7,4. Dragaþ: PDK li Salim Yonuzi %39,6, LDK Halim Þemsidini %32,1, VAKAT Usmen Baldizi %16,1, LDD Vahidin Halili %6,5. Kaçanik: PDK Cabir Jarku % 42,1, LDK Hebib Þehu %17,7, Baðýmsýz aday Tahir Çaka %13,9, AKR Naser Troni %10,3, AAK Deli Krivanyeva % 9,8. Klina: PDK Sokol Baþota %30,7, LDK Prenk Cetay %27,7, AAK Enver Beriþa %20,2 ve LDD Zenun Zeça %15,4. Burim: LDK Burim Beriþa %37, PDK Ahmet Krasniçi %25, ARK Þemsi Yabaniçöa %16, baðýmsýz aday Adem Zogiani %10 ve LDD Adem Limani %5. Kamenica: PDK Begzad Sinani %31,2, LDD Sevdai Thaçi %18,6, AKR Nebi Süleymeni 17,9 ve LDK Þuayip Surduli %15,7 ve AAK Fatmir Krasniçi %14,7. Lipyan: PDK Þukri Buya %39,7, LDK Ýmri Ahmeti %20,3, AKR Banuþ Bütüçi %13,6, baðýmsýz aday Basri Demiri %11. Nobrýda: LDK Bayruþ Ýmeri %61,6, PDK Gafur Mustafa %35,9 Kastriot: LDK Recep Kelani %32,5, PDK Haki Myekiçi %30,5, AKR Sali Grayçevci %13,6 ve AAK Enver Gaþi %13. Rahovça: PDK Çazim Çeska %36,6, LDK Nahit Elþani %21,5, LKÇK Smayl Latifi % 20,8 ve AAK Enver Sülka %10,5. Ýpek: AAK Ali Beriþa %23,4, ORA Gazmend Muhaceri %17,8, PDK Hayredin Kuçi %14,4, LDK Agim Berdünayt %13,3 ve LDD Smayl Þala %13,2. Poduyevo: LDK Ýlaz Pireva %49,2, PDK Muhamet Latifi %36,3 ve AKR Avni Ayeti %6,2. Ýskenderay: PDK Sami Luþtaku %79,9, LDD Gani Geci %13,2, AKR Basri Luþtaku %3,3, AAK Kemal Þaçiri %1,8 ve baðýmsýz aday Ruþit Halili %1,8. Þtimle: PDK Naim Ýsmail %42.5, LDK Ahmet Ahmeti %14, ARK Adriatik Beça %12,4, LDD Enver Ademi %13, Halil Halili %9,8 ve AAK Arif Beça %6,4. Deçan: AAK eden Musa Beriþa %39,7, LDD Blerim Bayraktaray %19,8, LDK Besim Seyfiay %13,6 ve Sali Cacay baðýmsýz aday %14,7. Þtrpce: PDK Beçir Feyzulau %55,6, LDK Emruþ Þabani %23,3, LDD Fahri Ýslami %17,7, Theranda: LDK Sali Aslanay %41,7, PDK Enver Hocay %39,5, LDD Muhamet Bayraktari %7,5, AKR Halit Beriþa %5,7, AAK Muhamet Spahiu %4,3, ÝPTH Vesel Krüesz %1,1. Ferizay: PDK Bayruþ Cemayli %40,4, LDD Sahit Krasniçi %27, LDK Cemayl Feyzulahu %13,9, AKR Afrim Konyufca %11,8, AAK Kemal Ramadani %,2, ORA Medain Haþani %1,9. Viti: PDK Necmidin Arifi %23,2 LDD Sokol Haliti %21,7, AAK Skernderbe Hebibi %17,8, LDK Samet Dalipi %16,7, baðýmsýz aday Fuad Ramiçi %16,2 ve AKR Enver Ukþini %9,6. Vuçitýrýn: PDK Bayram Mulaku % 34,6, ÝQBP Muharem Þabani %23,2, LDK Hazer Krasniçi %18,9, AKR Naim Azemi %6,7, AAK Menderes Ýbra %5,9, LDD Lütfi Bilali %4,9. Zubin Potok: PDK Rustem Ferizi %70,7, KAR Aziz Hasani %29,3, Maliþeva: PDK Ýsni Kilay %45, LDK Yonuz Kastrati %39, AKR Ablan Kastrati %4, LDD Milazim Rudi %4, LKÇK Ýzet Þala %3, AAK Ýsmet Gegay %2. ORA partisi yetkilileri seçim sonuçlarý hakkýnda hiçbir açýklamada bulunmadý. ORA Basýn sözcüsü Ülber Hüsa, seçim sonuçlarý ile ilgili yaptýðý açýklamada gayri resmi sonuçlarý deðil de, kesin sonuçlarý bekleyeceklerini söyledi. Pacoli: Yönetime ve muhalefete hazýrýz Kosova da 17 Kasýmda yapýlan seçimlere ilk defa katýlan Kosova Yeni Birlik partisi kýsmi sonuçlara göre Kosova genelinde oylarýn %11,7 sini aldý. Baþkan Becet Pacoli partisinin hem iktidarda bulunmaya hem de muhalefette bulunmaya hazýr olduðunu söyledi. Pacoli, Güçlü bir Kosova nýn kurulmasý için her tür giriþimi destekliyorum dedi. Yaðcýlar dan Rüker e tepki mektubu Prizren de Türk dilinin resmi olmasýna raðmen seçim yerlerindeki tabelalarda, duyurularda ve diðer yazýlarda Türkçeye yer verilmediði gözlendi. Bunun üzerine Kosova Demokratik Türk Partisi Genel Baþkaný Mahir Yaðcýlar, UNMIK Yöneticisi Yoakim Rüker e bir mektup gönderdi. Yaðcýlar mektubunda þu ifadelere yer verdi: Öncelikle Kosova Demokratik Türk Partisi olarak, Kosova da bugün düzenlenen seçimlerin tüm halkýmýz için, ayrýca seçim sürecinde görev yapan tüm kurum ve kuruluþlar için hayýrlý uðurlu olmasýný dileriz. Her seferinde de belirttiðimiz gibi, Kosova Demokratik Türk Partisi olarak, Kosova için çok kritik olan bu dönemde yapýcý olmaya özen göstermekteyiz. Ancak bunu yaparken, Kosova Türk Topluluðu nun haklarýna zarar verecek tutum ve davranýþlara toleranslý davranamayacaðýmýzý da belirtmek zorundayýz. 17 Kasým 2007 seçimlerinde gözlemci sýfatýyla seçim yerlerinde görev yapan Parti mensuplarýmýz, seçim yerlerindeki tabelalarda, duyurularda ve diðer yazýlarda Türkçeye yer verilmediðini rapor etmiþlerdir. Bu tür bir uygulama, dil haklarýmýzýn ihlal edildiðini göstermektedir. Ayrýca Parti merkezimize de vatandaþlar gelip bu konudaki þikayetlerini iletmiþlerdir. Aralarýnda, seçimleri boykot ettiðini bildirenler de oldu. KDTP olarak, dil haklarýmýzla ilgili pürüzlerin bir daha yaþanmamasý için radikal bazý önlemlerin alýnmasýný talep ediyoruz. Bu tür ihlallerin, Kosova için çok kritik olan bu dönemde Kosova Türk halkýnýn boykot yolunu seçmesine yol açabileceði endiþesini taþýyoruz. Ýhlaller konusunda Merkez Seçim Komisyonu ndan yazýlý bir açýklama ve Kosova Türk Topluluðu ndan özür dilenmesini bekliyoruz. Enis TABAK Rüker: Þtrpçe de topluluklar arasýnda ayrým olmayacak Kosova UNMIK Yöneticisi Yoakim Rüker 17 Kasýmda yapýlan seçimleri görüþmek için Þtrpçe yi ziyaret etti. Rüker, Þtrpçe belediye yetkilileri ile yaptýðý görüþmede Sýrplar uluslararasý toplum tarafýndan bu belediyede seçim sonuçlarýný tanýmasý ardýndan kendi belediyelerini kuracaklarý açýklamasýný görüþtü. Kosova UNMIK Yetkilisi Yoakim Rüker, Þtrpçe belediye Sýrp yöneticileri ile yaptýðý konuþmada Þtrpçe de belediyenin parçalanmasýna, topluluklar arasýnda ayrým yapýlmasýna ve yeni seçimlerin yapýlmasýna izin vermeyeceklerini söyledi. Þtrpçe de tansiyonun artmamasý gerekmediðini ifade eden Rüker, bu belediyenin çok uluslu olduðunu ve ileride de bu durumun devam edeceðini söyledi. Rüker, Hiçbir topluluðun tansiyonun artmasý için çaba göstermemesi gerekiyor. Þtrpçe çok uluslu bir belediyedir ve öyle kalmaya da devam edecektir. Burada topluluklar ortak çalýþmalarýný sürdürmelidirler dedi. UNMIK Yöneticisi Rüker, soruna çözüm bulmak için görüþmelerin süreceðini söyledi. Þtrpçe Belediyesi Arnavut Baþkan yardýmcýsý Hamdi Aliu, toplantýda hiçbir anlaþmaya varýlmadýðýný, ayný seviyede görüþmelerin tekrar yapýlmasý yönünde karar alýndýðýný söyledi. Aliu, yapýlacak olan görüþmelere yasal yollarla seçimleri kazanan yetkililerin de katýlmasý gerektiðini söyledi. Aliu, Þtrpçe de topluluklar arasýnda ayrým olmayacak. Bu olmazsa belediyede yaþayan topluluklar arasýnda çalýþmalar sürecektir dedi Þtrpçe belediye delegesi Haki Sinani, bu görüþmeyi durumun aþýlmasý için teknik görüþme olarak nitelendirdi. Kosova UNMIK Yöneticsi Yoakim Rüker, UNMIK in Þtýrpçe nin bölünmesine ve etnik bir belediye olmasýna izin vermeyeceklerini söyledi. Belediyenin karþýlaþacaðý sorunlarý ortaklaþa çözeceklerini belirten Rüker, bu çözümün belediyenin geliþmesi için önemli rol oynayacaðýný söyledi Þtrpçe Sýrp Belediye Baþkaný Stanko Yakovlyeviç, belediyenin parçalanmayacaðýný belirtirken, Arnavut sivil yönetimi kendi soydaþlarýna diðer baþka bir yerde nice ki Firay ya da Brod köylerinde hizmet sunabilecekler dedi.

4 S e ç i m l e r 4 AB Dýþiþleri Bakanlarý Kosova yý görüþtü AB Dýþiþleri Bakanlarý Kosova nýn geleceðini görüþmek için Brüksel de bir araya geldi. Bakanlar, Kosova nýn tek taraflý baðýmsýzlýðýný ilan etmekten kaçýnmasý gerekliliðine iþaret ederken, baðýmsýzlýk kararýnýn uluslar arasý toplum ile koordineli bir þeklide ilan etmesi gerektiðini dile getirdiler. Berns ten Kosova ya bağımsızlık desteği Bağımsız Kosova nın en büyük destekçisi olan ABD yöneticileri bu yöndeki desteğini dürdüren açıklamalar yapmaya devam ediyor. Berns, tarafların 10 Aralığa kadar aralarında bir anlaşmaya varamamaları durumunda ABD nin Ahtisaari çözüm öneri paketini yani Kosova nın uluslararsı denetim altında bağımsız olmasını gündeme getireceklerinmi ifade etti. ABD Dışişleri Bakanı yardımcısı Nikolas Berns, AB Troyka temsilcisi Volfgang İşinger ile gerçekleştirdiği görüşme ile ilgili Dışişleri Bakanlığı Dış ilişkiler Temsilciler meclisi alt komisyonuna bilgi verdi. Berns, ABD nin taraflar arasında 10 Aralığa dek bir anlaşmaya varılamaması durumunda uluslararası toplum denetiminde Kosova nın bağımsızlığına destek sunacağı yönünde açıklamalarda bulundu. Berns, NATO birliklerinin Kosova da istikrarı engellemek isteyen her tür girişim karşısında durmaya devam edeceğini söyledi. Kosova da NATO birliklerinin Kosova da görevde bulunduklarını hatırlatan Berns, şiddet olaylarının yaşanmaması için çalışıldığını söyledi. NATO nun Kosova da ileride de görevini sürdüreceğinin altını çizen Berns, Sırbistan ın Kosova nın kuzeyinde şiddet olaylarını körükleyeceğine inanmadığını söyledi. Berns, Kosova da ABD askeri dâhil NATO çerçevesinde toplam asker görev yapmaktadır. Orada görev yapan askerler düzen ve yasaları korumakla görevlidirler. NATO bunları sağlamak için ordadır ve sağlamaya da devam edecektir dedi. Berns, Kosova da iki taraf arasında görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanması durumunda Marthi Ahtisari nin paket önerisini destekleyeceklerini tekrarladı. Temas Artı Gurubu tarafından kurulan Troyka nın çalışmalarını 10 Aralığa kadar sürdüreceğine dikkat çeken Berns, bu tarihten sonra Troyka nın iki taraf arasında yapılan görüşmeler hakkında BM Genel Sekreteri Ban Ki Mun a rapor sunacaklarını söyledi. Sırbistan ın Ahtisari nin çözüm öneri paketini kabul etmesinin Balkanlarda 90 lı yıllarda yaşanan çatışma ve tansiyonlara nokta vurma anlamı taşıyacağını ifade eden Berns, bu hareket Sırbistan a AB ve NATO ya üye olma yolunu açacağını söyledi. Brüksel de pazartesi günü bir araya gelen AB Dýþiþleri Bakanlarý toplantýda Kosova statüsünü masaya yatýrdýlar. AB Dýþiþleri Bakanlarý, Kosova siyasi liderlerinden Kosova nýn baðýmsýzlýðý ile ilgili tek taraflý karar almamalarý talebinde bulundular. Reuters ajansýnýn konu ile yaptýðý açýklamada AB Dýþiþleri Bakanlarýnýn Kosova seçimlerini kazanan PDK Baþkaný Haþim Thaçi nin 10 Aralýktan sonra Kosova nýn baðýmsýzlýðýný ilan edeceði yönünde yaptýðý açýklamadan dolayý bir araya geldiklerini ileri sürdü. Avrupa dan sorumlu Büyük Britanya Bakaný Cim Marfi, Kosova statüsünün belirlenmesinin Avrupalýlar için büyük bir sýnava denk düþtüðünü ifade etti. Marfi, Kosova baðýmsýz olmalýdýr. Ama tek taraflý baðýmsýz deðil. Baðýmsýzlýk uluslararasý toplum ile koordine bir þekilde ilan edilmelidir dedi. Ýsveç Dýþiþleri Bakaný Karl Bild, PDK Baþkaný Haþimn Thaçi yi Kosova yý izole edecek ve tansiyonlara yol açacak tek taraflý eylemlerden kaçýlmasý talebinde bulunurken, Kosovalýlar uluslararasý toplumdan ayrý hareket etmemelidir dedi. Avusturya Dýþiþleri Bakaný Ursula Plasnik, Haþim Thaçi nin açýklamasý sürpriz olmadýðýný belirtirken, Arnavut ve Sýrp tarafýndan durumu sertleþtirecek çaðrýlardan kaçýnmaya davet etti. Plasnik, AB taraflardan þu anda dikkatli olmalarýný istemektedir. Bu çaðrýmýzý Belgrat ve Priþtine ye yaptýk dedi. Lüksemburg Dýþiþleri Bakaný Jan Asenborn, uluslararasý toplumun desteði olmadan Kosova nýn tek yanlý baðýmsýzlýðý ilan etmekten kaçýnmasý gerekliliðine iþaret etti. Asenborn, savaþ döneminde olduðu gibi þimdi de Kosova ya büyük katký sunan Haþim Thaçi nin Kosova nýn tek taraflý baðýmsýzlýðý ilan edilmesi ne kadar zararlý olduðunun farkýndadýr dedi. AB dönem Baþkaný Portekiz Dýþiþleri Bakaný Luis Amado, sonuna dek görüþmelere þans tanýmasý gerektiðini söyledi Ýspanya Dýþiþleri Bakaný Migel Anhel Moratinos, AB arabuluculuðunda Kosova ile ilgili anlaþma saðlanamadýðý takdirde o zaman konuyu BM Güvenlik Konseyi ne iade edilmesi gerektiðini söyledi. Görüþme ile ilgili alýnan bilgilerde görüþmede AB Troyka temsilcisi Wolfgang Ýþinger in taraflar arasýnda þimdiye dek yapýlan görüþmeler hakkýnda bilgi verdiði ileri sürüldü. Bakanlar Konseyi, görüþmede Priþtine ve Belgrat ýn bir anlaþmanýn saðlanmasý için esnek ve yapýcý olmalarý isteminde bulunuldu. Bakanlar, Kosova da yapýlan seçimlerin sýralý ve istikrarlý bir hava içinde geçmesinden ve uluslararasý tolum ile Avrupa standartlarýna göre yapýldýðýndan dolayý duyduklarý memnuniyeti dile getirdiler. Diðer taraftan da seçimlere çok az sayýda seçmenin katýlmasýndan ve Kosovalý Sýrplarýn seçimleri boykot etmelerinden duyduklarý üzüntüyü de dile getirdiler. Bakanlar tarafýndan alýnan kararda Kosova da topluluklarýn çýkarlarýný göz önünde bulunduracak olan, reformlarý gerçekleþtirecek yeni hükümetin kýsa bir zaman kurulmasý isteniyor. AB Dýþiþleri Bakanlarý ayrýca AB nin Kosova da Planlaþtýrma ekibinin (EUPT) Kosova statüsünün belirlenmesi ardýndan Kosova da yasalarýn üstünlüðünün saðlanmasý için hazýrlýklara baþlamalarý kararý aldý. EUPT misyonunu 31 Mart 2008 yýlýna dek sürdürmesi karar alýndý. Sırbistan, iki tarafı memnun edecek çözüm peşinde Sırbistan Cumhurbaşkanı Boris Tadiç ve Rusya Başbakan yardımcısı Aleksandar Jukov Cuma günü Belgrata bir araya geldiler. Kosova statüsünün belirlenmesi konusu ele alınan toplantıda Tadiç ve Jukov Belgrad ile Priştine arasında var olacak anlaşmadan yana olduklarını belirtiler. Sırbistan ve Rusya dostluğu ele alınan görüşmede Tadiç ve Jukov iki ülke arasında ilişkilerin memnun edici olduğunu ve ileride de bu dostluğun daha çok artması gerektiğini belirtiler. Rusya Başbakan yardımcısı Aleksandar Jukov Sırbistan Başbakanı Voyislav Koştuniça ile bir araya geldi. Koştuniça ve Jukov iki ülkenin Kosova ve Metohiya sorununun BM 1244 sayılı kararı ilkelerine göre seçilmesi gerektiğini belirtiler. Rusya nın Kosova sorununun BM Güvenlik konseyinde seçilmesinden yana olduğunu belirten Jukov taraflar arasında var olacak anlaşma kabul edilebileceğini belirti. Sırbistan Dışişleri bakanı Vuk Yeremiç iki taraf arasında yapılan görüşmelerin çıkmaz sokağa girdiğini söyledi. Kosova statüsünün belirlenmesi için ortaya atılan suni sürelerinin kabul edilemez olduğunu belirtirken BM Genel Sekreteri Ban Ki Mun a 10 Aralıkta sunulacak olan rapor görüşmelerin değerlendirilmesi olacağını söyledi. Sahibi ve Genel Müdürü: Mehmet BÜTÜÇ Genel Yayın Yönetmeni: Esin MUZBEG Sayý:404 KOSOVA TÜRKLERÝ NÝN ÝLK BAÐIMSIZ GAZETESÝ H a f t a l ý k g a z e t e Yazı İşleri Müdürü: Sencar KARAMUÇO Ýç Haberler: Fevzi KARAMUÇO Kültür: Ýskender MUZBEG Yayýn Koordinatörü: Taner GÜÇLÜTÜRK Balkan ve Ankara Muhabiri: Erhan TÜRBEDAR Gilan Muhabiri: Celal MUSTAFA Mamuþa Muhabiri: Suphi MAZREK Muhabirler Koordinatörü: Enis TABAK Spor: Ýsmail MAKASÇÝ Mizanpaj: Eren BÜTÜÇ Yazýlarda ortaya atýlan fikirler, yazarlara aittir. Gazetemizin resmi görüþü deðildir. Yazýlarýn sorumluluðu yazarlara aittir. yenidonem@hotmail.com yenidonem_kosova@yahoo.com Adres: Adem Yaþari No: 8, Prizren/Kosova Tel Fax: (0) Banka: Raiffeisen Bank Yeni Dönem Hesap No: Baský: SIPRINT basýmevi Prizren Yeni Dönem Kosova Türk Medyasý yayýnýdýr. Yeni Dönem KTM Þirketi Danýþma Kurulu: Fikri Þiþko (Ýl Mahkeme Yargýcý) Refki Taç (Avukat, Uluslararasý Hukuk Uzmaný) Zeynel Beksaç (Türkçem Dergisi Sahibi) Agim Rifat Yeþeren (Belediye Kamu Avukatý) Levent Koro (UNDP Ekonomi Uzmaný) Elsev Brina (Türk Dili Öðretmeni)

5 5 Değişen bişey yok Eski Tas, eski hamanm Brüksel de görüþmeler ilk olarak Troyka heyetinin taraflarla yaptýðý görüþme ile baþladý. Bundan sonra taraflar bire bir görüþme fýrsatýný buldular. Kosova ve Sýrbistan müzakere heyetleri ayrýca AB Ortak Dýþ Siyaset Güvenlik Yüksek temsilcisi Haviyer Solana ile de ayrý ayrý görüþtüler. Brüksel de görüþmelere katýlan Kosova Baþkaný Fatmir Seydiu ve PDK Baþkaný Haþim Thaçi 10 Aralýktan sonra ABD ve AB ortak koordinasyonundan sonra Kosova nýn baðýmsýzlýðýný ilan edecekleri açýklamasýnda bulundular. Seydiu, Troyka nýn 10 Aralýkta BM Genel Sekreterine raporu sunacaklarýný ve bu tarihte görüþmelerin tamamlanacaðýný söyledi. Seydiu, Bundan bir kaç gün sonra gereken temaslarda bulunacaðýz ardýndan da Kosova Meclisi baðýmsýzlýðý ilan edecektir dedi. Kosova Müzakere heyetti üyesi ve PDK Baþkaný Haþim Thaçi de 10 Aralýktan sonra K o s o v a Kosova nýn baðýmsýzlýðýný ilan edeceklerini ifade ederken, Kosova baðýmsýzlýða hazýrdýr. Bu konuda her þey hazýr. Kosova, Washington ve Brüksel ile koordinasyonsuz hiçbir adým atmayacaktýr dedi. Troyka, himayesinde taraflar arasýnda Kosova statüsü görüþmeleri 26 ila 28 Kasýmda Avusturya Baden de devam edecek. Baden de yapýlacak olan görüþme taraflar arasýnda son görüþmeler olacak. Ardýndan da Troyka, BM Genel Sekreteri Ban Ki Mun a 120 gün süren görüþmeler hakkýnda rapor sunacaklar. Kosova Müzakere heyetti Brüksel de yapýlan görüþmeler ardýndan Ýspanya Dýþiþleri Bakaný Miguel Moratinos un daveti üzerine Madrid e gittiler. Finlandya eski baþbakaný ve BM Kosova özel temsilcisi Marthi Ahtisari Sofya da gazetecilere yaptýðý bir açýklamada Kosova statüsü kýsa bir zaman içinde çözüleceðini söyledi. Kosova için son çabalar İsveç Dışişleri Bakanı Karl Bild ABD Dışişleri Bakanı Kondeliza Rıce ile bir araya geldi. İki taraf arasında yapılan görüşmede diğerleri arasında Kosova sorunu da masaya yatırıldı. Bild görüşme ardından gazetecilere yaptığı açıklamada büyük güçlerin Kosova sorununa çözüm bulma girişimleri sürerken Balkanlarda önümüzdeki aylarda durumun kötüleşebileceğini belirti. BM Balkan özel temsilcisi Karl Bild ABD ve AB ülkeleri 10 Aralıktan önce Kosova için bir çözüm bulmaları gerektiğini söyledi. Bild Güçlerin aralarında çatışmak değil, yumuşak bir iniş gerekiyor dedi. Karl Bild konuşmasının devamında Bosna da yeni hükümetin kurulmasında ortaya çıkan sorunlardan dolayı ve Bosna da artan tansiyonlardan da üzüntü duyduğunu söyledi. Kosova gündemi Sencar Karamuço Sonuçlar yeniliðin habercisi Uzun zamandan beri herkesin merak ettiði denklem çözümünü buldu. 96 siyasi oluþumun yarýþtýðý yarýþýn galibi Kosova Demokrat Partisi PDK oldu. PDK bu zaferi ile Kosova tarihinden ilk defa bir defa bir Arnavut partisi, LDK nýn önünde seçimi kazanma baþarýsýný göstermiþ oldu. Seçim öncesi yapýlan anketler de bununu küçük küçük sinyallerini veriyordu. Seçmenler bu seçimlerde artýk bir yenilik istediðini açýkça dile getirmiþ oldular. Halk artýk yýlladan beri süren statükodan memnun olmadýðýný seçim öncesinden dile getirmeye baþlamýþtý. Bu PDK nýn seçimleri kazanmasýnda en önemli yapý taþlarýndan birini oluþturdu. PDK yý zafere taþýyan bir diðer etken LDK nýn geçen yýl iki partiye bölünmesi olarak gösterilebilir. Bu iki partinin yani LDK ve LDD nin seçimlerde aldýðý oy oraný PDK nýn oy oranýndan biraz daha az olduðu gözlerden kaçmamaktadýr. Bunun yanýnda Kosova nýn bugüne kadar baðýmsýzlýðýnýn ilan edilememiþ olmasýnýn faturasý bir bakýma LDK ya kesilmiþ oldu. Çünkü savaþ sonrasýnda günümeze kadar LDK Kosova nýn temel kader belirleyicisi durumundaydý. Þimdi bu zor görev PDK ya devredilmiþ oldu. Cumartesi günü yapýlan seçimlerde eski seçimlere nazaran katýlýmýn düþüklüðü gözlerden kaçmadý. Merkez Seçim Komisyonu seçim katýlýmýný yüzde olarak açýkladý. Ama bazý seçim yerlerinde bu oranýn daha da düþük olduðu gözlerden kaçmadý. Seçimlerin demokratik olmasý için katýlýmýn en az yüzde 51 olmasý lazým gelmektedir. Bu yüzdelik yakalanamamasýna raðmen seçimlerin barýþçýl ve hoþgörülü bir havada yapýlmasý önemli Kosova nýn demokratikleþme yolunda önemli bir mesafe kat ettiðini söyleyebiliriz. Sýrbistan ve Kosova Kosova yý kendi topraðý olarak görmeye devam eden Sýrbistan yetkileri bu doðrultuda açýklamalar yapmaya devam ediyorlar. Sýrp liderler, Kosova statü sürecinin kendi lehlerinde çözülmesi gerekliliðinde diretirken, sorunun tarihi perspektifler çerçevesinde çözülmesi gerektiðini savunuyorlar. K,osova statüsünün belirlenmesi günceliðini korumaya devam ediyor. Görüþmeler için taraflara verilen süre her geçen gün daha da azalýyor. Taraflar arasýnda yapýlan görüþmelerden bir sonuç çýkmýyor. Sýrbistan üst düzey yetkilileri Kosova sorununun kendi lehlerine çözülmesi için farklý giriþimlerde bulunuyorlar. Sýrbistan Dýþiþleri Bakaný Vuk Yeremiç, Büyük Britanya ya Parlamentosu Alt kamarasýnda yaptýðý konuþmada diðerleri arasýnda Sýrbistan ýn Kosova sorunu hakkýnda bilgi verdi. Yeremiç, FoNet e verdiði demeçte Büyük Britanya Parlamentosu üyelerinden Kosova sorununun çözümü için anlayýþ gördüðünü söyledi. Yeremiç, Büyük Britanya AB nin önemli bir üyesidir. Onlarýn tutumu bizim için çok önemlidir. Belgrat ile Priþtine arasýnda yapýlan kritik günler öncesinde bulunuyoruz. Onlardan Kosova konusunda destek istedim dedi. Görüþmelerin baþarýyla sonuçlanmamamsý için Priþtine yi suçlayan Yeremiç, Kosovalýlarýn 10 Aralýktan sonra tek yanlý baðýmsýzlýðýný ilan etmemsi gerektiðini söyledi. Sýrbistan Cumhurbaþkaný Boris Tadiç, Sýrbistan Bilim ve Sanat Akademisi nde yaptýðý konuþmada taraflar arasýnda yapýlacak olan görüþmelerin ülkesinin geleceði için büyük önem taþýdýðýný söyledi. Tadiç, Maalesef, bu görüþmelerde olumlu bir sonuç alýnacaðýna inanmýyorum dedi. Sýrbistan da istikrarýn saðlanmasýnda, ekonomi geliþmesinde ve Avrupa nýn bir kýsmý olmasý için elinden geçeceðini yapacaðýný söyleyen Sýrbistan Cumhurbaþkaný Tadiç, Önümüzdeki yýllarda büyük beklenti ve büyük sorunlar baþ gösterecektir. Bu sorunlara tarihi, felsefi gibi doðru çözümler bulmalýyýz dedi. Sýrbistan Cumhurbaþkaný Boris Tadiç Pazartesi Brüksel de AB Ortak Dýþ Politika ve Güvenlik Yüksek temsilcisi Haviyer Solana ile de bir araya geldi. Kosova da ilk kýsmi resmi seçim sonuçlarýnýn açýklanmasýndan sonra uluslararasý toplum, Kosova da yapýlan seçimleri demokratikleþme adýna önemli bir adým olarak yorumlarken, seçimleri bu yýlda boykot eden Kosovalý Sýrplarý eleþtiri yaðmuruna tutular. Bir bakýma bu eleþtirilerinde doðruluk payý var. Her ne kadar da Kosovalý Sýrplarýn durumlarý aðýr olsa bile, seçime katýlýp kendi hak ve çýkarlarýný koruyacak temsilcilerini seçmeleri onlarýn çýkarýnadýr. Çünkü ancak ve ancak bu þekilde kendi sorunlarýnýn çözümü için karþýlarýnda muhatap bulabilirler. Sýrplar bu yolu deðil de Belgrat ýn tavsiyelerini dikkate alýp zaten Kosova da karanlýk olan geleceklerini daha da karartmýþ oldular. Kosova nýn geleceði denklemindeki en önemli kesirlerinden birini oluþturan seçimleri geride býrakmýþ oldu. Þimdi en kýsa zaman içinde hükümetin kurulmasý ve çalýþmalarýna baþlamasý gerekmektedir. PDK nýn oylarýn yüzde 34 almasý hükümeti kurmasý için yetmiyor. Bunun içinde parti veya partilerle koalisyona girmesi gerekecek. Þu anda bu konuda çeþitli senaryolar kulislerde konuþulmaya baþlandý bile. Ama PDK, kesin sonuçlarýn açýklanmasýndan sonra bunu deðerlendirmeye alacaklarýný dile getirdiler. Yani PDK þu anda bekle ve gör taktiðini uygulayarak, partilerin nabýzlarýný yokluyor. Sonuç olarak PDK, zor olaný yaparak LDK önünde seçimi kazanmayý bildi. PDK nýn üzerindeki bu zafer sarhoþluðunu kýsa bir zaman içinde üstünden atýk aðýrlýðýný statü sürecine vermesi gerekmektedir. Çünkü Kosova nýn kaderi büyük bir ihtimaller önümüzdeki üç hafta içinde çizilecek. PDK nýn öncülüðünde Kosova nýn bu süreçten baþarýsýzlýkla çýkmasý PDK ya bir sonraki seçimlerde pahalýya patlayabilir. Bu yüzden de atacaðý adýmlarý dikkatli seçmesi gerekmektedir. Bu süreçte sadece PDK ya deðil bütün siyasilere büyük iþ düþmektedir.

6 K o s o v a 6 Fevzi Karamuço Pirinç taþtan ayýklandý mý? Güzel sözler Dünyada insana yardým eden þey tesadüf deðil, azim ve sebattýr. (SAMUEL SMÝLES Cumartesi hepimiz sandýk baþýna çýktýk. Hava soðuktu zaman zaman kar ve yaðmur yaðdý. Kosova da pirinci taþtan ayýrmanýn zamaný idi ve hepimiz sandýk baþýna çýktýk. Herkes pirinci taþtan ayýklamanýn yolunu yöntemini buldu. Pirinççin taþý yemekte kullanýlmadan önce ayýklanýr. Seçmenler üzerine düþen görevi seçimlerde oy vererek yerine getirdiler. Ama hepsi görevini yerine getirmedi. Yani bir kýsmý görevini unuttu. Yapýlan açýklamalara göre katýlým %42 civarýnda yani yarýsýndan daha az. Seçmenler uzun süre tahtýn sahibini yani LDK yý zirveden indirmiþ oldular. Uzun yýllar Kosova siyasi top listesine baþ rol oynayan LDK ya seçmenler büyük bir darbe indirdiler. LDK nin baþýnda parlayan ay þimdi PDK ye geçti. PDK kazandýðý %34 oylarla uzun zaman muhalefetten yönetime terfi etmiþ oldu. LDK uzun zaman sorunlarla karþýlaþan bir parti görünümündeydi. Partiden ayrýlan Kosova eski Meclis baþkaný Necat Daci yeni parti kurarak oylarýn % 10 unu kaptý. Bu miktarda oy kaybetmek büyük bir olay. Buna hiç bir parti dayanamaz. LDK de dayanamadý. Bu LDK yý birincilikten ikinciliðe geriletmesine neden oldu. Yani LDK bu süreçten yaprak dökümü ile karþýlaþtý. Ektiði ekinleri 17 Kasýmda mahsullerini verdi. Seçimlerin galibi olan PDK uzun zaman bu baþarý için çalýþtý. En nihayet amacýna bu seçimlerde ulaþtý. PDK Baþkaný Haþim Thaçi Cumartesi akþamý seçim sonuçlarý kesinleþmeden önce seçmenlerine yaptýðý konuþmada LDK partisinin yapmadýðý bazý þeyleri tapma sözünü verdi. Thaçi nin sözünü verdiði sözler arasýnda eðitimcilerin, emeklilerin düzeltmek yer aldý. Seçimlere katýlan partiler seçim kampanyasý sýrasýnda kendi aday menüsünü ortaya attý. Menüde çok kabarýk çeþit seçmenlere sunuldu. Önceleri parti menülerinde yer alan kiþileri yine gördük. Pirinci taþtan ayýrmak zor bir þeydir. Ne kadar dikkatli olunursa olunsun, diþini kýracak taþ dikkatten kaçar. Ve yemeði bozar. Ama çok defa pirinç renginde olan taþlar insanýn diþini kýrar. Ummadýðýn taþta bazen baþ yarar. Pirincin kalitesi yemek tadý için önemli bir diðer geliþmedir. Kaliteli pirinci her zaman ev hanýmlarý tercih ederler. Çok kolay kaynar ve lezzetlidirler. Seçilen adaylar da buna benzerler. Yüksek kaliteli, insanlýk, ahlaki niteliklere sahip olmalýdýrlar. Zamanla seçilen adaylar halkýn vekilleri olduðunu unutup kedi zevki sefasýnýn zevkini sürerler. Akrabalarýný, arkadaþlarýnýn çocuklarýný, iþlere alarak kendisine iyi bir gelecek saðlama peþinde koþarlar. Hepimiz sýk elekle pirinci taþtan ayýrmak için seçimlere çýktýk. Ne kadar baþarýlý olduðumuzu, önümüzdeki dört yýl gösterecek. 21 gün içinde pirinci taþtan ayýrmak çok zor oldu. Önceki seçimlerde kimin ne olduðunu, pirincin kalitesini öðrendik. Ama geçen seçimlere kýyasen çok þeyler su yüzüne çýktý. Kimin ne kalitede olduðuna þahit olduk. Biz kararýmýzý verdik. Seçtiðimiz 24 ayarlý altýnlar yüzümüzü güldürüp güldürmeyeceðimizi zaman gösterecek. Bize hazýrlayacak yemek çok önemli. Dört yýl bu yemekleri yiyeceðiz. Bakalým pirinci taþtan ayıklayabilmişiz mi? Ýþinger Kosova ya tarafsýz statü öneriyor Kosova statüsü ile bir araya gelecek olan taraflara Troyka nýn AB temsilcisi Ýþinger tarafýndan tarafsýz statü önerileceði gündemi hareketlendirdi. Ýþinger, taraflara bir þey önereceklerini doðrularken, taraflarýn her ikisi de böyle bir öneriyi kabul etmeyecekleri duyurdular. Kosova da seçimlerin sona ermesinden sonra gözler statü sürecine dönmüþ durumda. Brüksel de 20 Kasýmda yapýlacak olan Priþtine - Belgrat görüþmelerinde AB Troyka temsilcisi Wolfgang Ýþinger iki taraf arasýnda iliþkilerin normalleþtirilmesi için Kosova ya tarafsýz statü önerisinde bulunulacaðýný duyuruldu. Ýþinger, konu ile ilgili Amerika nýn sesine yaptýðý açýklamada Kosova statüsü belirlenmeden taraflar arasýnda bir anlaþmanýn imzalamasý önerisinde bulunulacaðýný söyledi. Ýþinger, Taraflar arasýnda bugün yada diðer bir tarihte Kosova statüsü belirlenmeden önce iyi iliþkilerin kurulmasý öngörülmüþtür dedi. Bu güne dek taraflar arasýnda hiçbir iliþki olmadýðýný belirten Ýþinger, Priþtine ile Belgrat arasýnda imzalanacak anlaþma sayesinde yeni iliþkilerin temelleri açýlacaðýný söyledi. Ýþinger, Kosova þu anda BM denetiminde bulunuyor. Sýrbistan, Kosova yý kendi topraðý olarak görmeye devam ediyor. Priþtine ile Belgrat arasýnda bir iliþki söz konusu deðil. Bir anlaþmanýn kabul edilmesi ile iki ülke arasýnda iliþkiler kurulabilir dedi. Taraflara önereceði önerinin detaylarýný tamamlanamadýðýný belirten Ýþinger, önerisinin ekonomi, ticari ve organize suçlarý önlemek için bir anlaþma olduðunu söyledi. Ýþinger, tarafsýz statüye göre Kosova Sýrbistan la topluluklar, sýnýrlarýn ortak denetimi ve iki ülke için önem taþýyan diðer sorunlarý masaya yatýrabileceklerini söyledi. Ýþinger, Belgrat, Kosovalý Sýrplarýn güvenliðini saðlamak için Kosovalý kurumlarla bir araya gelerek bu sorunu ortaklaþa çözebilirler. Bu anlaþma statü ile ilgili soruna çözüm getirmiyor. Taraflar bu öneriye nasýl tepki göstereceklerini bekleyelim dedi. Seydiu, baðýmsýzlýk dedi Fatmir Seydiu konu ile ilgili yaptýðý açýklamada görüþmelerde Kosova nýn baðýmsýzlýðýný göz önünde bulunduracaklarýný söyledi. Troyka tarafýndan hazýrlanacak her hangi bir anlaþmayý kabul etmeyeceklerini söyledi. Seydiu, Ýþinger den önerisi ile hiçbir resmi bilginin kendilerine iletilmediðini söyledi. Seydiu, Tarafsýz statü soruna gerekli þekilde çözüm getiremez. Kosova nýn baðýmsýzlýðýnýn tanýmasý, AB ve NATO ya üyeliðinin öncelikleri arasýnda yer aldýðýný herkes biliyor. Kosova nýn baðýmsýzlýðý dýþýnda hiçbir tutumu kabul etmeyeceðiz dedi. Belgrat tan tepki var Belgrat, Ýþinger in önerisini tepki ile karþýladý. Sýrbistan hükümeti Kosova Bakaný Slobodan Samarciç bu önerinin BM 1244 sayýlý kararýna aykýrý olduðunu söyledi. Samarciç, Ýþinger tarafýndan ortaya atýlan öneri ile iki baðýmsýz Almanya tarafýndan 1972 yýlýnda imzalanan anlaþmadýr. Bu anlaþma Sýrbistan ýn çýkarlarýna ve BM 1244 sayýlý karara aykýrýdýr. Kosova Sýrbistan ile iliþkilerde bulunamaz. Çünkü Kosova Sýrbistan ýn bir parçasýdýr dedi.

7 7 K o s o v a Bosna da toplu mezarda 454 ceset kalýntýsý Bosna-Hersek teki bir toplu mezarda çalýþan adli uzmanlarýn, 1995 deki Srebreniça katliamýnda öldürülen Boþnaklardan 454 ünün ceset kalýntýlarýný çýkardýðý bildirildi. Tuzla kenti savcýlarýndan Emir Ýbrahimoviç, Bosna nýn doðusundaki Kameniça köyünde bulunan 9 uncu toplu mezar olan alandan 100 ceset kalýntýsý daha çýkarýlacaðýnýn t a h m i n edildiðini kaydetti. Ýbrahimoviç, ceset kalýntýlarýyla birlikte bulunan belgelerin, kurbanlarýn, tarihe II. Dünya Savaþý sonrasýnda Avrupa da yapýlan en büyük katliam olarak geçen Srebreniça katliamýnda öldürüldüðünü gösterdiðini söyledi. Toplu mezardan çýkarýlan cesetlerin çoðunun kalýntýlarýnýn eksik olduðu belirtildi. Katliam suçunun gizlenmesi amacýyla kurbanlarýn cesetlerinin ilk gömüldükleri yerden taþýndýðý bildiriliyor.cesetler taþýnýrken de çoðunlukla buldozerlerin kullanýlmýþ olmasý ve cesetlerin parçalarýnýn bazen iki, hatta üç farklý toplu mezarda bulunmasý nedeniyle de kimliklerin belirlenmesi süreci de zorlaþýyor. Yunanistan, beş Batı Balkan ülkesi için AB aday statüsü önerdi Yu n a n i s t a n Dışişleri Bakanı D o r a Bakoyanni 19 Kasım Pazartesi günü AB'nin Batı Balkanlar'daki bütün ülkelere aday statüsü teklif etmesini önerdi. Bakoyanni, Birliğin Dış İlişkiler K o n s e y i ' n i n Brüksel'deki toplantısında beş maddedan oluşan bir plan ortaya koydu. Arnavutluk, Bosna-Hersek, Sırbistan, Karadağ ve Makedonya'yı kapsayan öneride, ülkelerin her biriyle AB arasında İstikrar ve Ortaklık Anlaşması imzalanması tavsiye ediliyor. Bakan, komşuluk ilişkileri ilkelerine uyma sözü vermeleri karşılığında bütün ülkelere üyelik öncesi müzakerelere başlama tarihi verilmesi ve ardından bir sonraki sonbaharda aday statüsü almalarını da önerdi. Bakoyanni, bu ülkelerin vatandaşlarına yönelik vize uygulamalarının zamanla kaldırılarak AB içinde seyahat etmelerine izin verilmesini de öne sürdü. Bakan buna ek olarak, bu ülkelere ek finansman sağlanmasını önerdi. Berişa 2008 bütçe tasarısını açıkladı Başbakan Sali Berişa 19 Kasım Pazartesi günü düzenlenen meclis genel kurulunda, 2008 bütçesi için ekonomik kalkınma ve makroekonomik istikrarın vurgulanacağını söylediği yeni bir taslak sundu. Berişa, bütçede dış borcun azaltılması ve toplam yatırımın artırılmasının hedeflendiğini söyledi. Taslakta, Arnavutluk'un NATO yapılarına katılma hedefi de vurgulanacak. Başbakan bütün milletvekillerini tasarıyı desteklemeye çağırmasına karşın, muhalefet bunun ekonomi açısından fazla riskli olduğu görüşünde. Bosna-Hersek uzun ve zengin tarihi olan bir ülke. Tarihin bütün acýmasýzlýlýklarýna ve yýllarýnda yaþanan kanlý savaþa raðmen, Bosna bir devlet olarak varlýðýný Orta Çað dan beri sürdürüp, koruyabildi. Ancak, barýþýnýn 12 nci yýlýnda Bosna daki manzara, dýþ sýnýrlarý ortak, iç sýnýrlarý açýsýndan ise resmi olarak ikiye, gayriresmi olarak da üçe bölünmüþ bir devleti andýrmaya devam ediyor. Bosna topraklarýnýn yüzde 49 una karþýlýk gelen Sýrp Cumhuriyeti, adeta devlet içinde ayrý bir devlet konumunda ve Bosna-Hersek in toprak bütünlüðüne tehlike arz ediyor. Sýrp Cumhuriyeti nde yoðunlukta yaþayan Bosnalý Sýrplar, Boþnaklar ve Bosnalý Hýrvatlarla ayný devlet çatýsý altýnda isteksiz bir þekilde yaþadýklarýný deðiþik platformlarda dile getiriyorlar. Örneðin, Aðustos 2007 de yaptýðý bir konuþmada, Sýrp Cumhuriyeti her zaman var olacak, Bosna-Hersek devletinin var olup olmayacaðý ise uluslararasý topluluðun tutumuna baðlý kalacak diyen Sýrp Cumhuriyeti Baþbakaný Milorad Dodik, ayrýlýkçý eðilimlerini açýk olarak ortaya koymuþ oldu. Bosna daki uluslararasý topluluðun Yüksek Temsilcisi Miroslav Layçak ýn Bosna-Hersek in az da olsa bütünleþtirilmesi doðrultusunda birkaç hafta önce aldýðý bir karara, ise, Dodik ve etrafýndakiler aþýrý ve istikrar bozucu tepki verdiler. Sýrp Cumhuriyeti vatandaþlarý Saraybosna yý deðil, Belgrad ý baþkentleri olarak kabul ediyorlar. Þubat 2006 da Kosova nýn gelecekteki statüsü üzerine müzakereler baþladýðýnda Belgrad Sýrp Cumhuriyeti ni daha açýk bir þekilde kendi amaçlarýna yönelik kullanmaya baþladý. Dolaylý yoldan Kosova baðýmsýz olursa, Sýrp Cumhuriyeti de baðýmsýz olabilir kartý üzerinde oynamaya baþlayan Belgrad, Balkan Kasabý lakabýyla anýlan Slobodan Miloþeviç sonrasý dönemde de, Bosna-Hersek in içiþlerine karýþmaya devam ettiðini gösterdi. Bunun yanýnda, Belgrad Sýrp Cumhuriyeti yle özel iliþkiler geliþtirdi ve 7 Eylül 2007 de Sýrbistan ile Sýrp Cumhuriyeti arasýnda cumhurbaþkanlýk ve baþbakanlýk düzeyinde bir Ýþbirliði Konseyi kuruldu. Söz konusu Konsey in kurulmasýyla ilgili zamanlamanýn, Kosova nýn statüsünün belirlendiði kritik sürece denk geldiði gözden kaçýrýlmamasý gereken bir husus. Kosova kaðýt üzerinde Sýrbistan a baðlý kalmaya devam ediyor. Ancak, Batý lý ülkeler, özellikle de Amerika, Kosova yý baðýmsýz bir devlete dönüþtürmeye kararlý. Ýþte, böyle geliþmelerden hoþnut olmayan Sýrbistan Baþbakaný Voyislav Koþtunitsa, özellikle Ekim 2007 den itibaren, Sýrbistan ýn Bosna-Hersek in içiþlerine karýþtýðýný açýkça dile getirmeye baþladý. Birincisi, Koþtunitsa, Sýrbistan milli çýkarlarýnýn öncelliðinin, Kosova nýn kaybedilmemesi ve Sýrp Cumhuriyeti nin varlýðýnýn korunmasý olduðunu açýkladý. Ýkincisi, Koþtunitsa, Birleþmiþ Milletler Güvenlik Konseyi nin (BMGK) 1244 No. lu kararýnýn çiðnenmesi durumunda, Dayton Barýþ Antlaþmasý nýn da çiðnenebileceði tehdidinde bulundu. Hatýrlatmak gerekirse, söz konusu karar, Kosova nýn bir þekilde Sýrbistan sýnýrlarý içinde kalmasýný öngörüyor. Böyle bir kararýn varlýðýna raðmen, Batý lý ülkeler Kosova nýn baðýmsýzlýðýna yatýrým yapýyorlar. Dayton Barýþ Antlaþmasý ise, yýllarýnda yaþanan ERHAN TÜRBEDAR Ankara Mektubu E-posta:eturbedar@gmail.com Bosna-Hersek te Tehlike Çanlarý Bosna Savaþý ný sonlandýran antlaþma. Dolayýsýyla BMGK nýn 1244 No. lu kararý ile Dayton Barýþ Antlaþmasý arasýnda Koþtunitsa nýn paralellik kuruyor olmasýný, Kosova yý baðýmsýz yaparsanýz, biz de Sýrp Cumhuriyeti ni baðýmsýz yaparýz þeklinde okumak mümkün. Belgrad ve Banya Luka, Kosova ile Sýrp Cumhuriyeti ni ayný kefeye koymak için elinden geleni yaparken, uluslararasý topluluk Kosova ile Bosna-Hersek arasýnda bir benzerlik bulunmadýðýný dile getiriyor. Ancak, olasý bir Kosova baðýmsýzlýðýyla birlikte, Belgrad ve Banya Luka bir toprak telafisi olarak Sýrp Cumhuriyeti ni baðýmsýz yapmaya ve hatta Sýrbistan a birleþtirmeye teþebbüs ederse, uluslararasý topluluðun bu duruma müdahalesinin nasýl olacaðý belirsizliðini koruyor. Nitekim azýnlýkta olsalar bile Batý lý ülkelerde, Bosna- Hersek in bölünmesinin normal olduðunu düþünen politikacý ve diplomatlar mevcut. Böyle bir tehlikeli süreçte bulunan Bosna yý daha zor duruma itme olasýlýðý bulunan ülke ise Rusya Federasyonu. Kendi çýkarlarý doðrultusunda Kosova nýn baðýmsýzlýðýna karþý çýkan ve bu konuda Vaþington ile Brüksel e kafa tutan Rusya, Batý lýlarýn Bosna-Hersek teki iþini de zora sokabileceði yönünde iþaretler veriyor. Kosova dan Sýrbistan a, Sýrbistan dan da Bosna-Hersek e bu yönde yansýmalar olurken, Sýrbistan ýn kendisinde ciddi radikalleþme eðilimleri görünüyor. Miloþeviç sonrasý Sýrbistan da zaten iki ayrý Sýrbistan bulunuyor. Birinci Sýrbistan, demokratik güçlerin kontrolünde olan ve Avrupa Birliði (AB) ve NATO gibi kuruþlara üye olmaya çalýþan Sýrbistan. Diðer Sýrbistan ise, eski Sýrp lider Miloþeviç in dönemine ait zihniyetle yaþamaya devam ediyor ve bu Sýrbistan ýn öncülüðünü, ülkeyi tekrar savaþlara sürüklemeye hazýr olan Sýrp Radikal Partisi üstleniyor. Günümüzde ise, Batý lýlar tarafýndan demokrat olarak kabul edilen bazý Sýrp politikacýlar da, daha radikal bir duruþa doðru kayýyor. Sýrbistan Baþbakaný Voyislav Koþtunitsa ve liderliðini yaptýðý Sýrbistan Demokratik Partisi bunun tipik bir örneði. NATO ittifakýný Balkanlar da bir NATO devleti oluþturmak amacýyla, Kosova yý baðýmsýz yapmaya çalýþýyor olmakla suçlayan Koþtunitsa ve yandaþlarý, NATO ülkelerinin Kosova ya baðýmsýzlýk tanýmalarý durumunda, Sýrbistan ýn ittifaka üye olmayacaðýný belirtiyorlar. AB üyesi ülkelerin büyük çoðunlu ayný zamanda NATO üyesi olduðuna göre, Kosova nýn baðýmsýzlýðýný tanýmalarý durumunda, Sýrbistan ýn Batý lý ülkelerle olan iliþkileri belli bir kopuþa sürüklenebilir. Nitekim gelinen noktada, Sýrbistan ýn gelecekte hangi yöne doðru gideceðini kestirmek zor görünüyor. Kosova sorunu yüzünden, Sýrbistan daki mevcut demokrat eðilimli ve Batý yanlýsý hükümetin ömrü çok uzun olmayabilir. Uluslararasý topluluðun Kosova statüsüne iliþkin nihai kararý Sýrplarý yýkacak nitelikte olursa, sadece Sýrbistan Hükümeti nde ciddi deðiþiklikler yaþanmaz, cumhurbaþkanlýk koltuðuna da radikal güçler gelebilir. Sýrbistan daki siyasi dengeler bu þekilde demokratlarýn aleyhine deðiþirse, her þeyden önce Bosna-Hersek in toprak bütünlüðü tehlikeye girebilir.

8 Dünya Turu AP de aþýrý sað grup daðýldý Avrupa Parlamentosu ndaki aþýrý sað grup, Ýtalyan ve Romanyalý parlamenterlerin çingenelerle ilgili çýkan tartýþmasý yüzünden daðýldý. 5 Rumen parlamenterin çekilmesi üzerine, baþkanlýðýný Fransýz aþýrý saðcý Bruno Gollnisch in yaptýðý Kimlik, Gelenek ve Egemenlik isimli siyasi oluþum, üye sayýsý 20 nin altýna düþtüðü için AP deki siyasi grup oluþturma hakkýný kaybetti. Ahmedinejad: ABD Ýran a saldýramaz Ýran Cumhurbaþkaný Mahmud Ahmedinejad, ABD nin Ýran a saldýrmasýnýn mümkün olmadýðýný söyledi. Ýran Cumhurbaþkaný ayrýca Fransa Cumhurbaþkaný Nicolas Sarkozy ye de Ahmedinejad, El Arabiye televizyonuna yaptýðý açýklamada, Birçok nedenle Amerika bugün Ýran a saldýramýyor, çünkü buna ne ekonomik, ne siyasi ne de askeri yönden hazýr dedi. Berlusconi yeni bir parti kuracak Ýtalya da merkez saðýn lideri ve eski baþbakan Silvio Berlusconi, yeni bir parti kuracaðýný açýkladý. Silvio Berlusconi, Milano da bir meydanda destekçilerinin eþliðinde yaptýðý açýklamada, yandaþlarýnýn, Baþbakan Romano Prodi ye erken seçime gidilmesi çaðrýsý yapan yaklaþýk 7 milyon imza topladýklarýný ve uzun zamandýr planladýðý yeni partisini duyurmak için doðru zamanýn geldiðini hissettiðini söyledi. Ukrayna da maden kazasý: 70 ölü Ukrayna nýn doðusunda meydana gelen maden kazasýnda ölenlerin sayýsý 70 e çýktý. 24 saatten uzun bir süredir göçük altýnda bulunan 30 madenci için endiþeli bekleyiþ devam ediyor. Ukrayna nýn Donetsk bölgesinde ülkenin en büyük kömür madenlerinden birinde dün sabah meydana gelen grizu patlamasý çok sayýda madencinin hayatýna mal oldu. 70 madencinin öldüðü kazanýn ardýndan 3 günlük yas ilan edildi. Müþerref ten seçim için 8 Ocak tavsiyesi Pakistan Devlet Baþkaný Pervez Müþerref, seçim komisyonuna genel seçimlerin 8 Ocak ta düzenlenmesini tavsiye edecek. Pakistan Devlet Baþkaný Müþerref e dayanarak dün yayýmlanan hükümet bildirisinde Genel seçimler 8 Ocak ta düzenlenebilir denildi. Bildiride, Müþerref in genel seçim için 8 ocak tarihinin seçilmesini seçim komisyonuna tavsiye edeceðini açýkladýðý belirtildi. Chavez: Dolar imparatorluðu yýkýlacak Resmi ziyaret için Ýran a giden Venezüella Devlet Baþkaný Hugo Chavez, Dolar Ýmparatorluðu nun yýkýlacaðýný savundu. Amerikan yönetimini en sert þekilde eleþtiren iki lider Tahran da biraraya geldi. Baþkent Tahran da Ýran Cumhurbaþkaný Mahmud Ahmedinejad la görüþen Venezüela Devlet Baþkaný Hugo Chavez, ortak basýn toplantýsýnda dolarýn düþüþüne iliþkin açýklamalarda bulundu. Chavez, Dolarýn deðeri düþüyor ve Dolar imparatorluðu da çatýrdýyor. Dolarýn düþüþüyle birlikte Amerikan imparatorluðu da doðal olarak yakýnda çökecek dedi. Venezüella Devlet Baþkaný, Ýran ýn nükleer programýný eleþtiren Amerikan yönetimini kýnadý ve Tahran ýn barýþçýl amaçlý bir nükleer program yürütmeye hakký olduðunu Ortadoðu da Çözüm Arayýþlarý Ýsrail-Filistin anlaþmazlýðýna çözüm arayýþlarý hýz kazandý. Amerika Birleþik Devletleri nde gelecek hafta yapýlacak Ortadoðu barýþ konferansý öncesinde, Ýngiltere eski baþbakaný Tony Blair de Filistin ekonomisine destek projeleriyle devrede... Amerika Birleþik Devletleri, Avrupa Birliði, Birleþmiþ Milletler ve Rusya dan oluþan Ortadoðu Dörtlüsü nün temsilcisi Tony Blair in gündeme getirdiði Filistin ekonomisine destek projeleri, Ýsrail- Filistin anlaþmazlýðýna son verme çabasýnýn bir parçasý... Blair, Kudüs te, Filistin baþbakaný ve Ýsrail savunma bakanýyla düzenlediði ortak basýn toplantýsýnda projeleri, barýþ görüþmelerine destek yolunda güçlü bir baþlangýç olarak nitelendirdi. Söz konusu proje, Gazze de kanalizasyon tesisi kurmayý, Batý Þeria nýn Eriha ve El Halil kentlerinde Türkiye ve Japonya nýn giriþimiyle ticari ve endüstriyel merkezler oluþturulmasýný ve Filistin de turizm sektörünün D ü n y a 8 g ö z d e n geçirilmesini içeriyor. Blair, projelerin hayata geçirilmesiyle binl e r c e Filistinli nin iþ sahibi olabileceðine Tony Blair, Filistin ekonomisine destek projeleriyle devreye girdi. dikkat çekti. Bölgede Ýsrail in de söz konusu projeleri onaylamasý gerekiyor; çünkü Ýsrail ordusu güvenlik gerekçesiyle Filistin topraklarýna geçiþe sýnýrlama getirebiliyor. Bu arada Amerika Birleþik Devletleri nde düzenlenecek konferans öncesinde taraflar aralarýndaki ayrýlýklarý henüz gideremese de, Ýsrail baþbakaný Ehud Olmert, Filistin le gelecek yýl barýþ anlaþmasý imzalanabileceði umudunu dile getirdi. Asya da Yeni Bir Birlik: ASEAN ASEAN, Avrupa Birliði benzeri yasal bir birlikteliðe dönüþüyor. Kýsa adý ASEAN olan Güneydoðu Asya Uluslar Birliði, Singapur daki zirvede yeni bir yasal oluþumu öngören ana sözleþmeyi kabul etti. Singapur daki tarihi zirvede Asean üyesi 10 ülkenin devlet baþkanlarý, örgütü bölgesel bir güç haline getiren yeni ana sözleþmeyi kabul etti. Buna göre, Asean, Avrupa Birliði benzeri yasal bir birlikteliðe dönüþüyor. 2 buçuk yýldan bu yana üye ülkelerin parlamento ve yasal organlarýnda görüþülerek, halkoylamalarýyla onaylanan yeni yapý, Asean a uluslararasý müzakere ve anlaþma yapma yetkisi veriyor. Ticaret, yatýrým, çevre ve diðer alanlarda da ortak rejim ve kurallar gündeme geliyor. En önemlisi ise 1 trilyon dolarý geçen ortak hasýlasýyla, örgütün 2015 yýlýnda bir ekonomik topluluk haline gelecek olmasý. Soðuk Savaþ döneminde antikomünist bir bölgesel birlik olarak kurulan, ancak daha sonra Çin destekli siyasi ve ekonomik bir bölgesel bloka dönüþen ASEAN, Endonezya, Brunei, Kamboçya, Laos, Malezya, Myanmar, Filipinler, Singapur, Tayland ve Vietnam dan oluþuyor. Sarkozy ye güven azalýyor Fransýzlarýn, Cumhurbaþkaný Nicolas Sarkozy ye olan güvenlerinin son bir ayda 5 puan azalarak yüzde 51 e, Baþbakan François Fillon a olan güvenlerinin ise 3 puan azalarak yüzde 41 e gerilediði bildirildi. Fransa da ulaþým sektöründeki grevin ilk 2 günü olan kasýmda, telefonda 18 yaþ ve üzeri 959 kiþiyle yapýlan bir kamuoyu araþtýrmasýnda, halkýn Sarkozy ye olan güveninin geçen aya göre 5 puan azalarak yüzde 51 e düþtüðü, Sarkozy e güvenmeyenlerin oranýnýn ise geçen aya oranla 2 puan artarak yüzde 40 a çýktýðý, fikrini söylemeyenlerin oranýn ise yüzde 9 olduðu ortaya çýktý. Araþtýrma, Baþbakan Fillon a güvenenlerin oranýnýn ise geçen aya göre 3 puan azalarak yüzde 41 e gerilediði, güvenmeyenlerin oranýnýn ise yüzde 43 olduðunu, bu oranýn geçen ay da ayný olduðunu ortaya koydu. Baþbakan Fillon la ilgili fikir belirtmeyenlerin oranýnýn ise yüzde 16 olduðu belirtildi. savundu. Ýkilinin görüþmesinde sanayi, enerji ve bankacýlýk konularýnda 4 iþbirliði anlaþmasý da imzalandý. Putin den Sert Çýkýþ Putin, NATO nun sýnýrlarý çevresinde yýðýnak yapmasýna kayýtsýz kalamayacaklarýný vurguladý. Vladimir Putin, Genelkurmay Baþkaný Yuri Baluyevski ve üst düzey komutanlarla yaptýðý toplantýda, Rus stratejik nükleer kuvvetlerinin, her tür saldýrgana karþý acil ve yeterli bir yanýt için hazýr olmasý gerektiðini söyledi. Ülkesinin sýnýrlarý yakýnýndaki NATO yýðýnaklarýna kayýtsýz kalamayacaklarýný dile getiren Putin, Elbette ki bize karþý yapýlan bu gövde gösterilerini görmezden gelemeyiz dedi. Rus Genelkurmay Baþkaný Yuri Baluyevski de, Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Anlaþmasý ný gelecek aydan itibaren askýya alacaklarýný açýkladý. Küba da ABD ye Karþý Tatbikat Küba ordusu bir hafta sürecek geniþ çaplý tatbikat yapýyor.2007 Moncada Tatbikatý nýn Amerika Birleþik Devletleri nin saldýrgan politikasýna cevaben düzenlendiði ve Küba ordusunun kapasitesini göstermeyi amaçladýðý açýklandý.tatbikatta, askeri teçhizatý aðýrlýklý olarak Sovyet yapýsý malzemelerden olan birlikler, çeþitli hedeflere operasyonlar düzenliyor. Geçen ayki tropikal fýrtýna yüzünden büyük hasarýn meydana geldiði ülkenin doðusu dýþýnda, tüm bölgelerde yürütülen tatbikata askeri uçak, helikopter ve tanklar da katýlýyor.kübalý yetkililer ambargo uygulayan Amerika Birleþik Devletleri nin ülkeyi iþgal etme ihtimalinin gerçekçi bir tehdit olduðunu belirtiyor. Küba ordusunun 50 bin ila 60 bin askere sahip olduðu sanýlýyor. Ülkede halkýnýn tamamýna belirli dönemlerde askeri eðitim veriliyor. ABD, Ülkeye Giriþlerde On Parmak Ýzi Uygulamasýna Geçiyor ABD, 5 Ocak 2004 te baþlattýðý ve vize uygulanan ülkelerin vatandaþlarýndan alýnan iki parmak izi uygulamasýndan on parmak izi alýnmasý uygulamasýna geçiyor. Teröristleri takip etmek açýsýndan yararlý, ziyaretçilerin de güvenliðini artýrýcý önlemler paketiyle yeni baþlanacak uygulamada, daha önce vize ve sýnýr kapýlarýnda ziyaretçilerin iki elinin on parmaðýnýn da izi alýnmasý koþulu getiriliyor. Brüksel de Yürüyüþü Bölünmeyelim 5 aydýr hükümet kurulamayan ve bölünme seslerinin giderek yükseldiði Belçika da binlerce kiþi ülkenin birliði için yürüdü.35 bin kiþi, Brüksel de düzenlenen yürüyüþte birlik ve beraberlik çaðrýsý yaptý ve Belçikama dokunma diye slogan attý. Yürüyüþ sýrasýnda, bölünmeye karþý çýkan 140 bin kiþinin imzaladýðý bir dilekçe de Belçika parlamentosuna teslim edildi. Siyasi gözlemcilere göre ise federal Belçika nýn yakýn gelecekte haritadan silineceðine yönelik iþaretler giderek artýyor. Dünya Turu

9 9 Annapolis zirvesine Türkiye de davetli Washington a 1 saat uzaklıktaki Annapolis te düzenlenecek Ortadoğu barış konferansının ayrıntıları belli oldu. ABD Dışişleri Bakanlığı nca yapılan açıklamada, 27 Kasım da yapılması planlanan konferansa aralarında Türkiye nin de bulunduğu 49 ülke ve kuruluş davet edildi. Davetli ülkeler listesinde Arap Birliği nin üyeleri, Ortadoğu Dörtlüsü, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi nin daimi üyleri, sanayileşmiş 8 ülkenin yanı sıra Avustralya ve Brezilya da yer alıyor. Konferansa BM, İslam Konferansı Örgütü, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu IMF de davetli. Ülkelerin konferansa ne düzeyde katılacakları henüz netleşmiş değil. Ancak ABD Başkanı George Bush un, açılışta bir konuşma yapması bekleniyor. İsrail i Başbakan Ehud Olmert ve Dışişleri Bakanı Tzipi Livni, Filistin i de Mahmud Abbas ve üst düzey yetkililer temsil edecek. ABD Dışişleri Bakanlığı nın Yakındoğu işlerinden sorumlu yardımcısı David Welch, konferansta esas amacın, İsrail için daha geniş güvenlik sağlanması ve bir Filistin devletinin kurulması olduğunu belirtti. Ancak konferanstan önemli bir sonuç çıkması beklenmiyor. ABD yönetimi en azından konferansın, İsrail ve Filistin in yeniden Azerbaycan da düzenlenen 11. Türk Devletleri Kurultayý na katýlan Baþbakan Erdoðan, Rekabet yerine iþbirliði çaðrýsý yaptý. 53 ülkeden 500 e yakýn temsilcinin katýldýðý 11. Türk Devletleri Kurultayý nda mesajlarýn çoðu Ermenistan a yönelikti. Azerbaycan Cumhurbaþkaný Ýlham Aliyev, Ermenilerin tüm dünyada asýlsýz iddialarla politika yürüttüklerini söyledi. Türkiye Baþbakanı Recep Tayyip Erdoðan ise Karabað sorununa dikkat çekti ve Bölgede barýþýn hakim olabilmesi için en temel þartlardan biri Ermenistan ýn bu iþgale son vermesidir dedi. Rekabet yerine iþbirliði çaðrýsý yapan Erdoðan, Türk dünyasý için Yeni bir diriliþ meþalesi yakýlabilmesi için tarihi bir fýrsat yakalandýðýnýn altýný çizdi. KKTC Cumhurbaþkaný Talat da, Birleþmiþ Milletler kararlarý çercevesinde Kýbrýs sorununun çözümüne hazýr olduklarýný, ancak Rum tarafýnýn Türkiye nin Avrupa Birliði üyeliði sürecinde taviz koparma peþinde olduðunu söyledi. Tü r k i y e Genelkurmay B a þ k a n l ý ð ý, ABD Genelkurmay T ü r k i y e Türkiye, ABD nin Annapolis kentinde, 27 Kasım da yapılacak Ortadoğu barış konferasına davet edildi. Davetli ülkeler arasında Suriye ve Suudi Arabistan da var. Türkiye, Suriye nin de davet edilmesi için ABD nezdinde girişimlerde bulunmuştu. Erdoðan dan Türk dünyasýna iþbirliði çaðrýsý görüşmeye başlamasına bir başlangıç oluşturmasını istiyor. Bu arada Ortadoğu Dörtlüsü nün, zirvesden önce bir araya geleceği bildirildi. Batılı diplomatlar, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, AB Ortak Savunma ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov un Annapolis zirvesinden bir gün önce Washington da görüşeceğini belirtti. Ortadoğu zirvesi öncesinde Mısır ın dai mini bir zirve düzenleyeceği bildirildi. Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, Ortadoğu Dörtlüsü nün temsilcisi eski İngiltere Başbakanı Tony Blair ile yaptığı görüşmede, yarın Şarm el Şeyh te Ürdün ve Filistin liderleri ile bir araya geleceğini doğruladı. Görüşmeye Suriye ve Suudi Arabistan ın katılıp katılmayacağı henüz belli olmadı. Arap Birliği yetkilileri ise Şarm el Şeyh teki mini zirveden bir günü sonra Cuma günü, Mısır ın başkenti Kahire de toplanacak. Toplantıda, Arap ülkelerinin Annapolis zirvesine katılıp katılmayacaklarını açıklamaları bekleniyor. Ortak Düþman ile mücadele masada Ýkinci Baþkaný Orgeneral James Cartwright ve Irak Çokuluslu Kuvvet Komutaný Orgeneral David Petraeus ile Türkiye Genelkurmay Ýkinci Baþkaný Orgeneral Ergin Saygun un Genelkurmay Karargahý ndaki toplantýda, Irak, ortak düþman PKK ile mücadelede devam eden iþ birliði ve kapsamlý istihbarat paylaþýmý konularýnýn ele alýndýðýný bildirdi. Türkiye Genelkurmay Baþkanlýðýnýn internet sitesinde yer alan görüþmeye iliþkin bilgi notunda þunlar kaydedildi: Baþbakan Erdoðan ile ABD Baþkaný Bush arasýndaki 5 Kasým 2007 tarihli Vaþington görüþmesinde, üzerinde mutabýk kalýnan hususlardan askeri konularýn koordine edilmesi maksadýyla, Genelkurmay Ýkinci Baþkaný Orgeneral Ergin Saygun, ABD Genelkurmay Ýkinci Baþkaný Orgeneral James E. Cartwright ve Irak Çokuluslu Kuvvet Komutaný Orgeneral David H. Petraeus un katýlýmýyla, 20 Kasým 2007 günü Genelkurmay Baþkanlýðý Karargahýnda bir toplantý yapýlmýþtýr. Toplantýda iki ülkeyi ilgilendiren; Irak, ortak düþman PKK ile mücadelede devam eden iþ birliði ve kapsamlý istihbarat paylaþýmý konularý görüþülmüþtür. Erdoðan: Tercih Yapýn Türkiye Baþbakaný Recep Tayyip Erdoðan, terörle demokratik ortamda mücadele için ya silahtan ya da barýþtan yana tercih yapýlmasýný istedi. Pa r t i s i n i n g r u p toplantýsýnda konuþan B a þ b a k a n Erdoðan, terörle demokrasi arasýnda tercihte bulunam a y a n l a r ý n, anayasal düzende siyaset yapamayacaklarýný belirtti. Erdoðan, Teröre sýrtýný dönen, demokrasi ve hukuka yüzünü dönen herkes bizim nezdimizde birdir, makbüldür. Ayrýmcýlýðýn, dýþlayýcýlýðýn, yargýsýz infazýn, siyasal lincin bizim kitabýmýzda yeri yoktur. dedi. Erdoðan, terörle mücadelede faturayý AK Parti ye kesmek isteyenler bulunduðunu belirterek, AK Partiyi yaralamak isteyenler bilsinler ki kendileri yara alýyorlar dedi. Erdoðan þöyle konuþtu: AK Partiyi terörizmle, teröristle yanyana getirmek büyük bir gaflettir. Ve bizler, daha öncekilerin yaptýðý gibi ovaya falan kimseyi davet ettiðimiz filan yok. Biz eðer demokratik bir ortamda bu mücadelemizi sürdüreceksek, o zaman bir tercih yapacaðýz. Ya silahý tercih edersiniz, ya demokrasiyi tercih edersiniz. Ya silahý tercih edenlerle beraber olursunuz, ya barýþý sevgiyi þiar edinenlerle beraber olursunuz. Meydanlarda güvercin uçurmak kolay. Bir taraftan güvercin uçur, bir taraftan gel bu ülkenin barýþ dinamiklerine fitili koy ve ateþle, yok böyle bir þey. Bunu yapan çok iyi biliyor ve bunu kimse yutmaz ve yutmuyor dedi. Biz Eli Silahlý Kovboylardan Deðiliz Baþbakan Erdoðan, bazý çevrelerin Tezkere çýktý, ne duruyorsunuz þeklindeki sözlerine tepki gösterdi. Erdoðan, Biz tezkereyi aldýysak, senden harekat emrini almadýk ki, iki de bir kalkýp ne duruyorsunuz, ne bekliyorsunuz derseniz, kusura bakmayýn bu devlet adamlýðýna yakýþmaz. Biz affedersiniz eli silahlý kovboylardan deðiliz. Onu kullanacak olan güvenlik güçlerimiz yeri gelince kullanmasýný da bilir. dedi. Ýran la Elektrik Anlaþmasý Tamam Türkiye ile Ýran arasýndaki elektrik iþbirliði anlaþmasý imzalandý. Anlaþmaya Türkiye adýna Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Hilmi Güler, Ýran adýna da Elektrik Bakaný Perviz Fettah imza attý. Anlaþmaya göre, Khoy-Baþkale- Van ile D o ð u b e y a z ý t - Bazargan hatlarýnda geliþtirme ve kapasite artýrma çalýþmalarý yapýlacak.anlaþma kapsamýnda her biri 2 bin Megawat lýk kurulu güçte 2 si Ýran tarafýnda, biri de Türkiye tarafýnda olmak üzere 3 termik elektrik santrali kurulacak. Ayrýca Ýran tarafýna toplam 10 bin Megawat gücünde hidroelektrik santrali yapýlacak. Anlaþmaya iliþkin sorularý cevaplayan Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Güler, doðal gaz ve petrolde yeni imzalar atýlacaðýný söyledi. Güler, ABD nin Ýran da enerji alanýnda yatýrým yapanlara uygulayacaðý ambargonun Türkiye yi nasýl etkileyeceði sorusuna da Ambargoya hazýrlýklýyýz karþýlýðýný verdi. Ýki ülke arasýndaki iliþkilerin bugün baþlamadýðýný vurgulayan Güler, Doðal gaz alýþveriþimiz seneler önce baþladý, elektrik iletim hatlarý seneler önce kuruldu. Karþýlýklý ihtiyaçlar var. Gayet tabi ki ülkelerin ihtiyaçlarý herþeyin üzerindedir. diye konuþtu. Ýranlý bakan Fettah da Amerika Birleþik Devletleri nin tepkisini eleþtirerek, Ýki ülke son derece baðýmsýz ve güçlüdürler. dedi.

10 Türkiyat Araþtýrmalarý Merkezi nasýl kuruldu iþlevi nedir? Gazi Üniversitesi Türkiye nin en büyük üniversitelerinden biri. Bu üniversite bünyesinde 40 küsur merkez var. Bu merkezlerden bazýlarý çok aktif olarak çalýþmalarýný sürdürüyorlar. Türkiyat Araþtýrmalarý Merkezi de bunlardan biri. Türkoloji yle ilgili diðer merkezler arasýnda Halk Bilimi Araþtýrmalarý Merkezi, Atatürk Ýlke ve Ýnkýlaplarý Araþtýrma ve Uygulama Merkezi, bir de Türk Kültürü Hacý Bektaþ Araþtýrma Merkezi var. Bütün bu 4 merkez aslýnda Türkoloji ile de doðrudan ilgili... Tabi Türkoloji demek Türk le ilgili olan her þeyi kapsýyor ve bunu bilimsel bir platformda, tarih, sanat, resim, kültür ve saire alanlarda inceliyor, dolayýsýyla çok merkez doðrudan Türkoloji ile ilgili... Türkiyat deyince önce dil algýlanmaktadýr, yani Türk dili. Ama saydýðýmýz bütün bilim dallarý Türkiyatýn içerisinde yer almaktadýr. Dördüncü merkez olarak bizim merkezimizin tüzüðü 25 Aralýk 2005 te resmi gazetede yayýnlanarak yürürlüðe girdi. Merkezimiz bugüne kadar 2 büyük kongreye imza attý. Biri Ankara da 90 bilim adamýnýn katýlýmýyla ulusal bir kongre olarak düzenlendi; bu da yurtdýþýnda yapýlan ilk uluslararasý kongremiz oldu. Türkiyat, kavram olarak nasýl ortaya çýkýyor? Türkiyat kavramý Atatürk dönemine kadar gider. Atatürk, Fuat Köprülüyü çaðýrýyor ve Türkiyat ile ilgili bir araþtýrma merkezinin kurulmasýný istiyor. Ýstanbul Türkiyat böyle kuruluyor. Türk dili ve edebiyatý araþtýrmalarýný kapsayan Türkiyat böylece oluþturuluyor. Ýlk bilim dalýnýn adlandýrýlmasý Türkiyat týr; daha sonra batý ile münasebetlerimiz arttýkça Türkoloji kavramý oturmuþtur. Þimdi de Türklük Bilimi kavramý ortaya çýkmaktadýr. Ben bu Türklük Bilimi kavramýný çok seviyorum. Genel olarak Türkoloji çalýþmalarýný nasýl deðerlendiriyorsunuz? Balkanlar Türkoloji alanýndaki çalýþmalar için zengin bir ortam mý? Benim Balkanlarla ilgili çok fazla tecrübem yok iþ hayatýmda. Daha çok Orta Asya da çalýþtým, Almanya da çalýþtým. Türkoloji nin tarihine gidersek Türkoloji nin Avrupa da baþladýðýný görürüz. Bizim tarihi eserlerimizin, metinlerimizin ilk araþtýrmalarýný yapanlar ve yayýnlayanlar genelde Avrupalý bilim adamlarý. Öte yandan Rus Türkoloji si de önemli. Bizde de yani Türkiye de de artýk Türkoloji iyi bir durumda, ama bu yeterli deðil. Türkoloji nin merkezi Türkiye olmalýdýr. Türklerin yaþadýðý yerler olmalýdýr. Buna Balkanlarý da dahil ederek söylüyorum. Balkanlarla bizim bilimsel anlamda iþbirliðimiz olabilir; aslýnda bu baþlamýþ durumda da sayýlýr. Bunun için rektörümüz sayýn Prof. Dr. Kadri Yamaç a teþekkür borçluyuz. Eðer o olmasaydý biz bu kongreyi gerçekleþtiremeyecektik. Bir bilimsel toplantý oldu ama bunun arkasý kesinlikle gelecek. Nasýl olabilir? Hep Kongre mi olacak? Hayýr, kongre sadece bir boyutu. Öðrenci deðiþimi olabilir, öðrenci deðiþimi her þeyden daha önemli, hatta kongreden bile... Kongrede bildiriler sunulur, meslektaþlar kaynaþýr, biz de bu kaynaþmayý burada yaþadýk ama en önemlisi öðrenci deðiþimidir. Ýleride öðretim elemaný deðiþimi de olabilir. Türkiyat Araþtýrmalarý Kongresinin Kosova da yapýlma fikri nasýl ortaya çýktý ve bu fikir geliþerek bir faaliyete nasýl dönüþtü? Gazi üniversitesi bünyesindeki bizim Türkiyat Araþtýrmalarý Merkezimiz yeni bir merkez ve ilk uluslararasý kongresini burada gerçekleþtirdi. Bu kongrenin yapýlma düþüncesi Ocak S ö y l e ş i 10 Gazi Üniversitesi Türkiyat Araþtýrmalarý Merkezi Baþkaný Prof. Dr. Hülya Çengel ile röportaj... Türkiyat, Türkoloji, Türklük Bilimi ve Kosova Kosova seçim telaþý içinde iken Türkologlar Priþtine de bir Kongre tertipliyorlardý. Birinci Uluslararasý Türkiyat Araþtýrmalarý Kongresi nin ana baþlýðý Balkanlar ve Türkler idi. Bu yoðun tempo içinde Gazi Üniversitesine baðlý Türkiyat Araþtýrmalarý Merkezi Baþkaný Prof. Dr. Hülya Çengel i bir çay sohbeti için alýkoyduk. Ve bu tatlý sohbet aþaðýdaki röportajý doðurdu. Ben bir gazeteci olarak kayýt cihazýný açtým ama, yanýmda gazetecilik tecrübesine sahip babam Ýskender Muzbeg, TRT de deneyimli yapýmcý Metin Edirneli ve Ýletiþim Fakültesinde öðretim üyesi benim tez danýþmanýn Prof. Dr. Nazife Güngör vardý. Bu röportaj benim olduðu kadar, sorularýyla ve konuyu açýp yönlendirmeleriyle yukarýda adlarýný saydýðým kiþilerin de ayný zamanda. Benim en çok dikkatimi çeken ve beni en çok etkileyen Türkçe dili oldu. Türkçe gerçekten de iyi bir iletiþim aracý burasý için. Türkçe özellikle Prizren de bir anlaþma dili olarak rahatça kullanýlabiliyor. ayýnda geliþmeye baþladý. Bir uluslararasý kongre yapmak istedik. Türkiyat araþtýrmalarýna iliþkin kongreler daha çok Orta Asya cumhuriyetlerinde gerçekleþtirilmiþti. En son Bilkent ve Manas üniversiteleri i þ b i r l i ð i n d e Biþkek tetürk Dili Kongresi yapýlmýþtý. Biz Türkiyat Araþtýrmalarý Kongresi için bir balkan coðrafyasý düþündük. Alt baþlýk olarak da Balkanlar ve Türkler konusunu belirledik. Bunu belirledikten sonra kongreyi nerede yapalým hangi coðrafyada olsun diye düþündük. Kongrenin Mayýs ayýnda yapýlmasý planlanýyordu. Ama ben uluslararasý bilimsel bir kongrenin Mayýs ayýna yetiþemeyeceðini söyledim; bunu Ekim ayýna erteleyelim dedik. Sonra Priþtine Üniversitesi ile yazýþmalara baþladýk. Bundan önce de Kongrenin çok genel bir adý olmasýn, bir alt baþlýðý olsun ve insanlar bu alt baþlýða göre konularýný seçsinler diye düþündük. Düzenleme kurulu, bilim kurulu kurduk ve istiþarelere baþladýk. Bilkent Üniversitesinde Bulgar Profesör Yevgeni Raduþev var. Profesör Raduþev, Çok duygusal bir baþlýk olmasýn; Balkanlar ve Türkler olsun demiþti. Konu babasý kendisidir, bize de çok hoþ geldi bu konu. Bu Kongre Ankara da da yapýlabilirdi ama Balkanlar fikri ve Üsküp gündeme geldi. Ancak Üsküp te daha önce Gazi Üniversitesinin bir panel gerçekleþtirdiði dikkate alýnýnca Priþtine boþluðu öne çýktý ve Priþtine de yapýlmasý kararý alýndý. Mehmet Zeki Ýbrahimgil Bey de burada yapýlmasýnýn çok isabetli olacaðýný söyledi ve Türkoloji Bölüm Baþkaný Ýrfan Morina Bey ile temasa geçildi ve organizasyon üzerine konuþulmaya baþlandý. Priþtine Üniversitesi Rektörü Enver Hasani Bey de Ankara yý ziyaret etmiþ ve Rektörümüz Kadri Yamaç ile temaslarda bulunmuþtu. Bu ziyaret merkez olarak Priþtine nin Türkiye de de artýk Türkoloji iyi bir durumda, ama bu yeterli deðil. Türkoloji nin merkezi Türkiye olmalýdýr. Türklerin yaþadýðý yerler olmalýdýr. Buna Balkanlarý da dahil ederek söylüyorum. belirlenmesinde çok etkili oldu. Kongreye Türkiye, Kosova, Bulgaristan, Makedonya, Arnavutluk, Romanya ve Hollanda dan katýlýmlar gerçekleþti. 40 kadar bilim adamý bildirilerini sundular. Kosova da Türkiyat Araþtýrmalarý Kongresi boyunca dikkatinizi çeken neler oldu? Kongreden aldýðýnýz tepkiler nelerdi? Benim en çok dikkatimi çeken ve beni en çok etkileyen Türkçe dili oldu. Türkçe gerçekten de iyi bir iletiþim aracý burasý için. Türkçe özellikle Prizren de bir anlaþma dili olarak rahatça kullanýlabiliyor. Tabelalarda da Türkçe yi görmemiz mümkün idi. Kongrenin dili Türkçe, Arnavutça ve Ýngilizce idi. Bildiri özetlerini bize Arnavutça gönderenler bile kongrenin havasýnda bildirilerini Türkçe sundular. Kongre ayrýca çok güzel þeylere vesile oldu. Önyargýlar kalktý. Farklý milli ve dini kimliklere sahip Türkologlar birbirine sevgiyle yaklaþtýlar. Kongre boyunca o kadar anlamlý tepkiler aldýk ki devamýnýn gene Balkanlarda olmasý istendi. Arnavutluk tan Cemile Abdiu meslektaþým, Bulgaristanlý meslektaþým bu kongrenin ikincisinin de Balkanlarda yapýlmasý gerektiði fikrini ortaya attýlar. Esin MUZBEG

11 11 Kosova halkýnýn yaþam standartlarýna olumlu bir katkýda bulunmak üzere, 16 Kasým G ü n c e l Türkiye den Küçük Kruþa sakinlerine uzanan yardým eli Cuma günü, Türk KFOR u ve Kosova da bulunan Türk Kýzýlay ý temsilcileri tarafýndan, Küçük Kruþa köyü ziyaret edildi. Ziyaret esnasýnda, daha önceden köy muhtarý ve ileri gelenleri ile iþbirliði halinde hazýrlanan listeye göre, maddi olarak ihtiyacý bulunan toplam 40 aileye gýda ve giyecek yardýmý yapýldý. 29,64 euro deðerinde ve 17,5 kilogram aðýrlýðýnda oluþan gýda yardýmý p a k e t l e r i K r ü ç ü k Kruþalý yardýma muhtaç aileleri sevindirdi. Elbise yardýmý olarak yapýlan giyecek yardýmýnýn toplam maliyeti de 5000 euroydu. Küçük Kruþa sakinleri, bu zor dönemde kendilerine ulaþtýrýlan gýda ve giyim yardýmlarýndan dolayý Türk askeri ve Türk Kýzýlay ýna þükranlarýný ilettiler. Küçük Kruþa köyünde çok sayýda dul kadýn ve yetim çocuk yaþýyor. Yaz döneminde tarým ve gündelik iþlerle geçimini saðlayan bu aileleri kýþ mevsiminde zor yaþam þartlarý bekliyor. Ý T Ý R A Z ve ÖNEMLÝ BÝR AÇIKLAMA Prizren, 20 Kasým 2007 Konu: 13 Kasým 2007 tarihli KDTP MYK nýn 15 Kasým 2007 tarihinde Yeni Dönem gazetesinde yayýnlanan açýklamaya itiraz 13 Kasým 2007 tarihli KDTP MYK nýn 15 Kasým 2007 tarihinde Yeni Dönem gazetesinde yayýnlanan açýklamaya itiraz ve kamuoyunu doðru bir þekilde bilgilendirmek için þu açýklamayý yapýyorum: Söz konusu tarihli KDTP MYK Açýklamasý ve Yeni Dönem gazetesinde yer alan yazýda þöyle denilmektedir: KDTP 25 Aðustos 2007 tarihinde Prizren de tüm dernek baþkanlarý ve temsilcileriyle adaylýklar konusunda geniþletilmiþ toplantý gerçekleþtirmiþtir. Bu toplantýda yapýlan davetler neticesinde, Öðretmenler Derneði Müfera Þinik ve Güler Lika, MESK Derneði Cengiz Çesko yu, ESNAF derneði de bizaat Cemil Luma nýn imzasýyla Nadi Taç ve Halil Lika yý önermiþtir. Parti, zamanýnda önerilen tüm adaylarý kabul etmiþ, adaylýklarý herkese açýk tutmuþtur ve seçim çalýþmalarýna tüm adaylarý katmýþtýr KDTP 25 Aðustos 2007 tarihinde Prizren de tüm dernek baþkanlarý ve temsilcileriyle adaylýklar konusunda geniþletilmiþ toplantýsýnda ESNAF Derneðini Nadi Taç temsil etmiþtir. Bu toplantýda KDTP tarafýndan Esnaf Derneði üyesi Nadi Taç a sadece Prizren Belediye Meclisi için Esnaf Derneðinden iki adayýn önerilmesi sözlü bir þekilde istenilmiþtir. KDTP nin söz konusu talebiyle ilgili hiçbir yazýlý evrak hiçbir derneðe ve hiç kimseye resmi olarak gönderilmemiþtir. Bunun üzerine ESNAF Ýþadamlarý Derneði, tarihinde düzenlediði geniþletilmiþ Yönetim Kurulu toplantýsýnda oy birliðiyle aldýðý karara göre (No: 28), KDTP nin sözlü talebi üzerine Prizren Belediyesi Meclisi adaylýðýna: 1. Nadi TAÇ, Yüksek Ekonomi Okulu Mezunu ve 2. Halil LÝKA, Ý.Ü.S.B. (Yüksek Lisans) Ekonomi Üniversitesi mezununu önermiþtir. (Ek 1) Bunun dýþýnda KDTP tarafýndan Kosova Parlamentosu Milletvekilliði adaylýðý için hiçbir yazýlý istem ve talep gönderilmemiþtir. 3 Eylül 2007 tarihinde saat 20:00 de KDTP heyetinin ESNAF Derneðine gerçekleþtirdiði ziyaret ve (Ek 2) bire bir görüþmelerde bile Kosova Parlamentosu Milletvekillið.i adaylýðý için hiçbir teklif iletilmemiþtir. Buna raðmen KDTP den adaylýk teklifi gelir beklentisiyle Merkez Seçim Komisyonuna kaydýmý son kayýt tarih gününe (11 Eylül 2007) kadar beklettim. Tüm bu süreç içerisinde KDTP ve Kosova kamuoyu, þahsýmýn 2007 Kosova Seçimlerine Baðýmsýz Türk Milletvekili Adayý olarak katýlacaðýmdan haberdardýr. Seçimlere baþvuru toplantýsýnda gerekli evraklarý alýrken, söz konusu toplantýda KDTP Genel Baþkaný Sn. Mahir Yaðcýlar ýn kendisi de bulunmuþtur. Ayrýca ESNAF Derneðinin 2007 Kosova seçimlerine Baðýmsýz Türk Milletvekili Adaylýðýna destek haberini tüm kamuoyu Yeni Dönem gazetesi aracýlýðýyla haberdar olmuþtur. KDTP Yöneticilerinin bu açýklamayý, seçimlerden iki gün önce kamuoyunu asýlsýz bilgilerle yanýltmak ve þahsýma karalama amacýyla gerçekleri yansýtmadýðýný sizlerle paylaþmak zorundayým. KDTP Yöneticilerinin ESNAF Derneðinin bu kararýyla ilgili teþekkür nitelikli tutumunu ve þahsýmýn Baðýmsýz Milletvekili adaylýðý topluluðumuza yaratabileceði tüm sýkýntýlara raðmen, saygýyla karþýladýðýnýn en önemli kanýtý Mahir Yaðcýlar imzalý 06 Eylül 2007 tarihli KDTP nin (Ek 3) mektubudur. Cemil LUMA Baðýmsýz Türk Milletvekili Adayý

12 K ü l t ü r 12 UNESCO nun 2007 yýlýný Dünyada Mevlana Hoþgörü Yýlý olarak kutlama kararý Mevlana nýn, dolayýsýyla Türk kültürünün dünyada tanýtýlmasý için bir fýrsattýr. Hoþgörüye muhtaç dünyamýzda Mevlana hoþgörüsünün Mevlana felsefesinden yayýlan huzur verici aydýnlýðýn paslanmýþ kalplere, hýrslý beyinlere yeni, 21. yüzyýla özgü bir biçimde hitap etmesinin çok yönlü yararlarý olacaktýr. Kosova Türk aydýnlarý, dernekleri ve kuruluþlarý olarak bu Mevlana Hoþgörü Yýlý nda etkinliklerimizi Mevlana nýn kendi aramýzda olduðu gibi, iç içe yaþadýðýmýz diðer toplumlar arasýnda da tanýtýlmasý alanýnda çalýþmalýyýz. Dr. Mehmet Önder (Türkiye): Mevlana nýn Yüzyýllar Boyu Etkileri Özellikle Divan Edebiyatýmýzda, Hazırlayan: İskender Muzbeg Dünyanýn Dört Bir Yanýnda Mevlana (X) Doðu-Ýslam ülkeleri edebiyatýnda, düþünce hayatýnda Mevlana fikriyatýnýn, Mevlana sevgisinin etkileri büyük olmuþtur. Bu sevgi, bu etkilenme daha Mevlana hayattayken baþlamýþ, onun ölümünden sonra (...) daha da yaygýnlaþmýþtýr. XIV. yüzyýlýn baþlarýnda Yunus Emre: Mevlana Hüdavendigar bize nazar kýlalý, Onun görklü nazarý gönlümüz aynasýdýr. diye söze baþlar, Türk dilinde Mevlana yý yaþatýr. Gerçekten de Yunus Emre Türkçe de Mevlana dýr. Ayni aþk, ayni sevgi... Bu çaðda Aþýk Paþa ve Ahmet Gülþehri, Mevlana hayranýdýr. XV. yüzyýlda Hüdai Salih Dede, XVI. yüzyýlda Rahmi, Fasih Dede, XVII. yüzyýlda Nefi, Nabi, Neþati, XVIII. yüzyýlda Þeyh Galib, Esrar Dede, XIX. yüzyýlda Keçecizade Ýzzet Molla, Enderun lu fazýl, Akif ve Pertev Paþalar, Yeniþehirli Avni ve günümüze kadar yüzlerce þair, Mevlana ya hayran ve O nun etkisi altýnda þiirler yazmýþlar, söylemiþlerdir. Doðu ülkelerinde özellikle Ýan, Pakistan, Hindistan ve Afganistan da, Mevlana hemen herkesin tanýdýðý ve sevdiði bir mutasavvýftýr. Mesnevi, bu ülkelerde XIV. yüzyýldan itibaren, geniþ bir yayýlma alaný bulmuþ, nüshalarý çoðaltýlarak okunmuþ, açýklamalarý yapýlmýþtýr. Bugün de bu ülkelerde kime sorarsanýz size Mevlana dan söz edebilir, en azýndan birkaç gazelini veya beytini okuyabilir. Pakistan ýn milli þairi Muhammed Ýkbal O nun hayranýdýr, eserlerinin çoðunu O ndan aldýðý ilhamlarla yazmýþtýr. Doðu da Mevlana nýn eserlerinden bölümler okul kitaplarýna kadar girmiþtir. Batý dünyasý, Mevlana yý ancak XIX. Yüzyýlýn baþlarýnda tanýyabilmiþtir. Avusturyalý tarihçi Josef von Hammer in Mevlana nýn eserlerinden Almanca ya çevirdiði gazellerle baþlayan bu tanýtma, Avrupa da Mevlana ya bir yöneliþ, eserleri üzerine eðiliþ dönemini baþlatmýþ, Friedrich Rückert adlý bir Alman þairi, Divan-ý Kebir den seçmeleri manzum olarak Almanca ya aktarmýþ, George Rosen Mesnevi yi manzum olarak Almanca ya çevirmiþ, daha sonra Fransýz oryantalist Clement Huart, Mevlana menkýbelerini yazan Eflaki nin meþhur eserini Fransýzca ya tercüme etmiþ, Ýngiltere de Cambrige Üniversitesi profesörü Reynold A. Nicholson Mesnevi yi açýklamalý olarak baþtan sonuna Ýngilizce ye çevirmiþ, onun Mevlana üzerindeki çalýþmalarýný öðrencisi Prof. J. Arberry sürdürmüþtür. Bugün Batý nýn her ülkesinde ve Amerika da Mevlana araþtýrmalarý yapan bilim adamlarýna rastlayabilirsiniz. Özellikle Harvard Üniversitesi öðretim üyelerinden Prof. Dr. Annemarie Schimel, Mevlana ve eserleri üzerinde yýllardan beri titizlikle çalýþmakta, eserler vermekte, bütün dünyaya onu tanýtmaktadýr. Not: Dr. Mehmet Önder (Türkiye): Mevlana nýn Yüzyýllar Boyu Etkileri baþlýklý tebliðini Konya da 3-5 Mayýs 1990 tarihinde Selçuk Üniversitesi tarafýndan düzenlenen II. Milletlerarasý Mevlana Kongresi nde sunmuþ, bildiri özeti Selçuk Üniversitesi II. Milletlerarasý Mevlana Kongresi, 3-5 Mayýs 1990, Konya BÝLDÝRÝ ÖZETLERÝ baþlýklý kitapta yayýnlanmýþtýr (sf ). Mevlana: Ne mutlu o adama ki, kendisinden kurtulmuþ, diriye ulaþmýþtýr. Yazýk o diriye ki, ölü ile oturmuþ, ölmüþ, hayatýný kaybetmiþtir. Osmanlý tarihinin eksik býraktýðý noktalarý tamamlayan önemli belgeler Gaza, cenge gitmek ve cenk etmek anlamýna gelir. Din düþmanlarýyla yapýlan cenge cihad denilir ki, sonradan gaza da bu anlamda kullanýlmýþtýr. Arap edebiyatýnda gazalarý ve gazilerin kahramanlýklarýný hikâye eden eserler megazi adýný alýr. Türk edebiyatýnda bu gibi eserler gaza-name yahut gazavat -name adý altýnda toplanýr. Gaza-namelerde, düþmanla yapýlan tek bir savaþ, gazavat-namelerde ise, savaþlar veya akýnlar silsilesi tasvir edilir. Gazalarda fetih veya zafer bahis konusu deðildir; gaza sadece savaþtýr. Bir þehrin yahut bir kalenin alýnmasýný anlatan eserler fetih-name adýný alýr. Fetihleri ve düþmanlarýn yenilmesi ile biten savaþlarý hikâye eden gazanamelere zafer-name de denilir. Bunlar, sonradan birbiriyle karýþtýrýlmýþ, fetih-name ve zafernamelerin hepsine gazavat-name, son devirlere ait savaþlarý hikâye eden eserlere de zafer-name denilmiþtir. Türk edebiyatýnda gaza-name, fetihname veya zafer-name adýný taþýyan edebi metinler, kroniklerle birlikte, Osmanlý tarihinin bazý kere eksik býraktýðý noktalarý tamamlayan önemli belgelerdir. Tarihin akýþýný deðiþtiren yahut yerli ve yabancý birçok sülalenin kaderini çizen seferlerden RAÝF VIRMÝÇA SUZÝ ÇELEBÝ GAZAVATNAMESÝ - 1 çoðu, bu eserlerde umumi ayrýntýlarýyla görülür. Balkanlar da XV. yüzyýlýn ikinci yarýsýnda ve XVI. yüzyýlýn ilk yarýsýnda geliþen Osmanlý medeniyeti içinde yetiþen ve bugün Prizren de o medeniyetten kalan, Rumeli Türk tarihinin en eski ve en önemli kiþilerinden biri kuþkusuz ki Suzi Çelebi dir O zamandan bugüne kadar kalan ve Suzi Vakfý olarak bilinen: cami, kütüphane, mektep, çeþme, köprü yaný sýra, Grajdanikte ki Suzi Çiftliði ya da halk arasýnda, Suzi nin Yeri olarak bilinen bu çiftlikte daha bir çeþme ve deðirmen yüzlerce yýl ecdadýmýza hizmet sunduktan sonra, günümüzde (cami hariç) bir belirsizlik içinde bulunmaktadýrlar. Suzi ünlü Osmanlý akýncýlarýndan Mihaloðlu Gazi Ali Bey le birlikte Rumeli nin-balkan ýn o dönemlerde bir Türk yurdu olmasýnda en büyük katkýlar sunduðu bir hakikattýr. Suzi nin Ali Bey in arasýna yýllarý arasýnda girdiði tahmin edilmektedir. Hatta kimi belgelerde Ali Bey in akýncýlarýna genç olarak katýlan Suzi, yiðitliðiyle ve bilimiyle ün kazanýnca, daha geçlerde Ali Bey in kâtibi olduðu malumdur. Bütün Ali Bey in akýnlarýna katýlan Suzi, bu görevde Ali Bey in vefatýna kadar kalmýþ ve onun bütün akýnlarýný - gazilerini yazmýþtýr. Hicri 913/1507 yýlýnda Gazi Ali Bey in ölümünden sonra daha üç yýl kadar Mehmed Bey in yanýnda yine kâtip ve akýncý olarak kalan Suzi nin bu yýllar içinde Gazavatnamesi ni tamamladýktan sonra, 1510 yýllarýnda Prizren e döndüðü bilinmektedir. Bu üç yýl içinde kendini tamamen eðitim ve hayýrsever iþlere veren Suzi, vakýf eserlerinin tümünün bitimine bizzat katýlarak, adýný taþýyacak vakýfnamesini hicri 919 miladi 1513 yýlýnda adliyece tasdik etmiþtir. Suzi Kabir Kitabesindeki yazýtýnda hicri 931/ yýlýnda öldüðü ve cami haziresinde metfun olduðu bildirilir. Bir gerçek var ki Suzi nin mesneviden baþka gazel, nazire ve diðer türde þiir yazdýðý malumdur. Bundan mada Suzi bir þair, bir derviþ ve bir savaþçý yaný sýra, çok yiðit bir asker olarak da karþýmýza çýkmaktadýr. Bundan baþka Suzi nin hayra yarayan ve ibadullaha inanan büyük bir muallim olduðunun yaný sýra, çok sayýda hayýrsever iþleriyle kendini sevdirmiþ ve takdire layýk görülen bir kiþi olduðuna dair belgelerden öðrenmiþ oluyoruz. Bunu en iyi bir biçimde onun kendi inþa ettiði camiinde imamlýk, müezzinlik ve mektebinde muallim olarak çalýþtýðý ve fakirlere yardým ettiði malumdur. Þanlý Osmanlý akýncýlarýndan Mihaloðlu Gazi Ali Beyle birlikte Rumeli ve Balkanlar ýn o dönemlerde bir Ýslam yurdu olmasýnda Suzi Çelebinin de büyük kanýtlarýnýn geçtiði bugün bilim çevrelerinde kabul edilen bir gerçektir. Mihaloðlu Gazi Ali Beyle birlikte akýnlara katýlmýþ olan Suzi, onun maceralarýnýgazalarýný mesnevi türünde yazmýþ olduðu Gazavatname eserinde teferruatlý bir biçimde anlatmýþtýr. Dolayýsýyla Suzi nin korkusuz bir savaþçý olma özelliðinin yanýnda, sanatsal ve tarihsel açýdan çok önemli bir belge olan Gazavatnameyi yazmýþ olmasý, kiþiliðini belirleyen ayrý bir yanýdýr. (Sürecek)

13 13 G ü n c e l BALTAM yayýnlarýndan iki deðerli çalýþma daha Balkan Türkoloji Araþtýrmalarý Merkezi - BAL-TAM yayýnlarýndan iki deðerli eser daha gün yüzünü gördü. Türkoloji ve yan disiplin bilim dallarýnda gerçekleþtirilen bilimsel araþtýrmalara ve deðerli makalelere sayfalarýný açan BALTAM Türklük Bilgisi dergisinin 7. sayýsý basýmdan çýktý. Yýlda iki sayý olmak üzere Mart ve Eylül aylarýnda yayýnlanan derginin yedinci sayýsý zengin bir yazar kadrosu ile Türkoloji bilimi ve yan bilim dallarýndan birbirinden ilginç konulara yeniden sayfalarýný açýyor. Toplam 330 sayfadan oluþan derginin tarih bölümünde, Mustafa MEHMET Türk Kültürü Tarihinde Balkanlarýn Yeri, Giden Sena MENABÝT Osmanlý Öncesi ve Osmanlý Zamanýmla Romanya da Türk Tatar Varlýðý, Ýgbal VURUCU Sovyetlerden Kazakistan a Etnik Ýliþkiler, Ýrfan Ünver NASRETTÝNOÐLU Atatürk ün Yakýn Arkadaþlarýndan Ali Çetinkaya, Bayram BAYRAKTAR 20. Yüzyýl Baþlarýnda Arnavutluk Sorunu ve Konuyla Ýlgili Ýslahat Giriþimleri, Bilgin ÇELÝK Balkanlarda Arnavut Sorunu gibi deðerli tarihi konulara yer ayrýlýyor. Dil bölümünde, Minara ALÝYEVA ESEN Lobnor Aðzýndaki Moðolca Kelimeler Üzerine, Cazira MOLDANOVA Kazak Türkçe sindeki Yabancý Kelimeler ve Sözcükler, Hayriye SÜLEYMANOÐLU- YENÝSOY Çaðdaþ Türkçe de En Çok Kullanýlan Sözcükler, Neira ZAÇÝNOVÝÇ Osmanlý Kültürünün XVI. Yüzyýlýn Ýkinci Yansýna Kadar Bosna-Hersek teki Dil Ürünlerinde Etkisi, Taner GÜÇLÜTÜRK Türk Dünyasýnda Eðitim, Kültür, Dil ve Bu Baðlamda Kosova, Cengiz HAKOV Bulgaristan Türklerinin Eðitiminde Türkiye ve Azerbaycan ýn Rolü, Alaaddin ZOBA-Cem TOPSAKAL ýn Çoklu Zekânýn Eðitimde Uygulamasý (Prizren Eðitim Fakültesi Türkçe Sýnýf Öðretmenliði Bölümü Örneði) ve Selim SELÝM in Balkan Savaþlarýndan Günümüze Kadar Kosova da Yaþayan Türklerin Toplumsal, Kültür-Eðitim Durumu gibi baþlýklý ilginç konulara yer veriliyor. Derginin edebiyat bölümünde Nai TAN 2007 Dünya Mevlana Yýlý, Mehmet AYDIN Türk Düþünürü Büyük Mevlâna, Þ, KARÝMOVA Türk Edebiyatýnda Alper Er Tunga Destaný, Hayrettin ÝVGÝN Anadolu da Geçmiþte Yaþanan Kuraklýklar, Kýtlýklar ve Destanlara Yansýmasý konularýna yer ayrýlýyor. Halk Bilimi bölümünde Mevlüt ÖZHAN Türkiye ve Balkanlar daki Ritüellerde Ýnanç ve Uygulama Benzerlikleri, Enis KERVAN Gazi Baba Delikli Taþ Türbesi Ve Ýnançlarý, G. NÝSANOV Halk Pedagojisinde Ahlâk, sanat bölümünde ise Erdoðan ALTINKAYNAK ýn Urum Giysileri konusuna ve Tekerleme- Tarama bölümünde de Selim SELÝM in Doburçan Halk Edebiyatý Metinleri baþlýklý konularýna yer verilmiþ. Olaylar-Yay1nlar bölümünde Ebuflez AMANOÐLU Atatürk ve Nahçývan, Taner GÜÇLÜTÜRK Yusuf Kerim, Hayatý ve Eserleri Kitabý Gün Yüzünü Gördü, Ýsmail ÇAVUÞEV Üçüncü Adým, Sabri ALAGÖZ Bilimle Ýnsanlýðý Kucaklaþtýran Kiþi-Yusuf Kerim în Tüm Eserleri Kitaplaþtýrýlmýþ Halde, Mevlül ÖZHAN Geleneksel Pontos Halk Tiyatrosu Kitabý Üzerine, Mehman MUSAOÐLU Folklor-Edebiyyat Dargisinin Naxçývan Özel Sayý nýn Konseptual Tahlili ve Örnekleri ile Bibliografik Açýklanmasý ve Hayrettin ÝVGÝN Türkiye Edebiyatçýlar ve Kültür Adamlarý Ansiklopedisi gibi eserlerin tanýtým çalýþmalarýna yer ayrýlmýþ. Derginin yitirdiklerimiz bölümünde de vefat eden ve ölüm yýldönümlerinde isimleri yad edilen ünlü bilim adamlarý, yazarlar ile onlarýn önemli çalýþmalarýna yer veriliyor. II. Uluslararasý Balkan Türkolojisi Sempozyumu bildirileri yayýnlandý Balkanlar ve Balkanlarda Türkoloji söz konusu olunca, bu coðrafyada Türkoloji bilimiyle ilgili yürütülen bilimsel araþtýrmalar her geçen gün bu bilim dalý açýsýndan çok deðerli ve ilginç araþtýrma ile konu baþlýklarý gün yüzüne çýkarmaya devam ediyor. Bilhassa Osmanlý-Türk tarihi, dili, edebiyatý, mimari, kültürüyle deðerlerinin Balkanlarda yaþayan halklarla ve onlarýn yazýlý ile sözlü eserleriyle, kültür ve yaþam biçimlerine kadar etkilenerek birçok boyutuna deðer ve zenginlik kattýðý ortaya çýkýyor. Dolayýsýyla bu deðerlerin hala günümüze kadar ulaþmasý ve devam etmesi bu dönem içerisinde edebi, kültürel, mimari ve yaþam biçimi açýsýndan Osmanlý-Türk deðerlerinin zannedildiði gibi Balkan halklarýna zorla ve baskýyla deðil, karþýlýklý etkilenerek geliþtiði, yaþamýn ve deðerlerin her alanýna yeni bir boyut-canlanma getirdiðini gözler önüne seriyor. Dolayýsýyla bu dönemde Balkanlarýn-Avrupa nýn deyim yerindeyse bir Rönesans yaþadýðý gerçeði Balkanlardaki Türkoloji nin ve bu sahada araþtýrmalar yürüten Türkologlarýn belgelere-kanýtlara dayanan araþtýrmalarý ortaya koyuyor. Bu amaçla Balkan Türkoloji Araþtýrmalarý Merkezi - BAL-TAM tarafýndan Eylül 2002 tarihinde Bosna- Hersek in Mostar þehrinde baþarýlý ve görkemli bir þekilde düzenlenen II. Uluslararasý Balkan Türkolojisi Sempozyumu bildirileri ayný merkezin yayýnlarý arasýndan gün yüzünü gördü. Kitap Boþnak Enstitüsü Sahibi Sayýn Adil Zülfikarpaþiç in katkýlarýyla yayýnladý. Çalýþmanýn giriþ bölümünde verilen sunuþun ardýndan 9.Cumhurbaþkaný Süleyman Demirel, Baþbakan Bülent Ecevit, Baþbakan Yardýmcýsý Devlet Bahçeli, Baþbakan Yardýmcýsý Mesut Yýlmaz, Büyükelçi Varol Özkoçak, Büyükelçi Müsteþarý Hüseyin Müftüoðlu, ABD den Prof. Dr. Feroz Ahmad, Hýrvatistan dan Dr. Vesna Culinovic-Kostantinovic, Almanya dan Prof. Dr. Hans Georg Majer, Ýngiltere den Bernard Lewis, Fransa dan Prof. Dr. Paul Dumond, Türkçe nin 7. Uluslararasý Þiir Þöleni Üsküp te Baþlýyor Türkiye Yazarlar Birliði olarak ilkini 1992 de Bursa ve Konya da gerçekleþtirdiði Türkçe nin Uluslararasý Þiir þölenlerinin 7 incisi Makedonya nýn baþkenti Üsküp þehrinde yapýlacak. 7. Uluslar arasý Þiir Þöleni, 21 Kasýmda baþlayýp 25 Kasýmda sona erecek. Üsküp doðumlu büyük þairimiz Yahya Kemal e ithaf edilen þölende, üç büyük ödül verilecek: Mevlana, Mehmet Akif ve Hatayî. Türk devlet ve topluluklarýndan yüzden fazla þairin katýlacaðý þölen, Türk dünyasýnýn en büyük edebî organizasyonu olarak kabul ediliyor. Ýki yýlda bir yapýlan Türkçenin Uluslararasý Þiir þölenleri daha önce, Bursa/Konya, Almatý (Kazakistan), Aþgabad (Türkmenistan), Girne (Kýbrýs), Strazburg (Fransa) ve Akmescid (Kýrým- Ukrayna) þehirlerinde yapýlmýþtý. Üsküp þölenine, Türkiye den 50 den fazla þair, ilim adamý, edebiyatçý ve basýn mensubu katýlacak. Þölende Kosova yý ve Kosova Türk Edebiyatýný Zeynel Beksaç, Ýskender Muzbeg ve Taner Güçlütürk temsil ediyor. Türkiye den Prof. Dr. Yusuf Halaçoðlu, TOBB Yönetim Kurulu Baþkam Rýfat Hisarcýklýoðlu, Ziya Yýlmazer, Kosova TTGKK Topçu Kurmay Yarbay Armaðan Demirer, Anadolu Kalkýnma Vakfý Baþkaný Prof. Dr. Ahmet Akyürek, ve Bosna dan Prof. Dr. Mustafa Ýmamoviç in sempozyuma gönderdiði kutlama mesaj ve telgraflarýna yer veriliyor. Tarih bölümünde Osmanlýdan önce Balkanlardaki eski Türk halklarý Maliç OSÝ, Balkanlarda Osmanlý Öncesi Kuman (Kýpçak) Türkleri Ahmet GÖKBEL, Kaþgarlý dan Anadolu ya Türk Kültürü /Reþat GENÇ, Baþbakanlýk Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Baþkanlýðý nýn Türkoloji Alanýndaki Faaliyetleri ( ) /Taciser ONUK, Bosna Hersekli Müslümanlarýn yaþamýndan Ýslam dýþý inanç izleri /Ramiza SMAJÝC, Balkanlardaki Slavlar Arasýnda Tarihsel Olaylar /Snejana RAKOVA, Türkiye nin Balkan Politikasý Baðlamýnda Türkiye- Bulgaristan Ýliþkilerine Bir Bakýþ /Sibel TURAN, Kýbrýs Adasýnýn 1571 Tarihinde Osmanlýlar Tarafýndan Fethinde Rumeli Beylerinin Katkýlarý /Harid FEDAÝ, Osmanlýlarýn Rumeli ye Geçiþi ve Ýlk Fatihleri /Ahmet ÞÝMÞÝRGÝL, Yesevi Derviþlerinden Sarý Saltuk ýn Balkanlarýn Türkleþip Ýslamlaþmasýndaki Yeri /Mehmet SÜME, Selçuk Türklerinin Doburça ya Yerleþmesi /Sabri Ýbrahim ALAGÖZ, Vidin Türk Aðýzlarý Hakkýnda Yapýlan Çalýþmalar Üzerine Bir Ýnceleme / Abdurrahman GÜZEL, Osmanlý öncesi ve erken Osmanlý döneminde Hum Hersek /Senad MICIJEVIC, Sultan Süleyman iktidarýndan iki yüz yýl önce Mostar ýn varoluþu ve geliþimi /Hatidza ÇAR-DRNDA, Gora Geçmiþe Yönelik Bir Bakýþ /Sadik ÝDRIZI ALJABAK, Coðrafya: Balkanlarda Hristiyan ile Müslüman Medeniyetleri Arasýndaki Köprü (XV. Yüzyýl) /Penka DANOVA, Osmanlý Ýmparatorluðunda Hristiyan Reayanýn Ýmtiyazlarý ve Bu Ýmtiyazlarla Ýlgili Bazý Belgeler /Ýsmail CAMBAZOV, Rum-Yunan Kültürlerinde Türk Kültür Etkileri /Mahmut ÝSLAMOÐLU, Türk Arþivlerinin Balkan Ülkelerinin Tarihi Açýsýndan Önemi Yusuf SARINAY, Balkanlar da Osmanlý Ýktidarýnýn Ýlk Yüz Yýllarýnda Dini Hoþgörü Cengiz HAKOV, Çerkezler, Tatarlar ve Makedonya daki Diðer Kafkas M u h a c i r l e r i / R e c e p ÞKRÝYEL, Balkanlarda Türk Göçleri Baðlamýnda Atatürk ün Ailesi Üzerine Bir Araþtýrma /Yrd. Doç. Dr. Cemal AVCI, Sancak Boþnaklarýnýn uluslar varlýðý /Rizah GRUDA gibi konular yer alýyor. Dil bölümünde, Türk dil ve kültürünün Yahudilere etkisi Bosna Hersek te Sefarad / Muhamed NEZIROVIC, Sýrplarýn Türkçe dili bilgisi ve öðrenme ihtiyacý /Mirjana T E O D O S Ý J E V Ý C Edebiyat bölümünde Dede Korkut Kitabý ve Sýrp epik þiiri /Mirjana MARINKOVIC, Mula Mustafa Baþeski nin seyhatnamesinde dil özellikleri /Kerima FÝLAN, Balkan Türk Masallarýnda Yer Altý Dünyasý ve Buna Dayalý Mitolojik Unsurlar /Erdoðan ALTINKAYNAK, Güneyslav bölgelerindeki halk türkülerinde etnik-dini özellikler /Novak KILIBARDA, Bosnalý Ahmet Vahdeti Baba /Nail TAN, Osmanli iktidarýnýn birinci yüzyýl içerisindeki dönemde Boþnaklarýn Türkçe Edebiyatý /Fehim NAMETAK, Klasik Divan Þairi Prizrenlý Suzî /Tacida ZUBCAVÝC-HAFIZ, Üsküp lü Ýshak Çelebi Divanýndaki Gazellerin Sanat Özellikleri Temalar ve Dil /Mehmet AYDIN, Halk Bilimi Bölümünde Karþýlaþtýrmalý Bulgaristan Gagauz Türk Halk Ýnançlarý /Yaþar KALAFAT, Sanat bölümünde de XV.yy. da Türk tekstil ve kostümü hakkýnda Dubrovaçka arþiv haberleri gibi önemli konularýn ön plana çýktýðý çalýþmada sempozyum katýlýmcýlarýnýn çoðunun tebliðlerine yer verilmiþ. Bildiriler kitabýnýn devamýnda Kaynak, Sabah, Yeni Dönem, Oslobodenje, Size, Karýnca, Alem, Kaynak... gibi dergi ve gazetelerde sempozyumla ilgili basýnda çýkan haberlere yer ayrýlýrken, eserin son bölümünde sempozyum afiþi yaný sýra Mostar, Blagay, Stolats, Poçitely, Sarayevo gezisi ile sempozyumdan görüntülere yer verilmiþ.

14 Hazýrlayan: Abdülhadi Taduþka Bahriye Mazrek i Ölümünün 3. yýlýnda rahmetle anýyoruz. Gittiðin günden beri hiç sönmedi sana olan sevgilerimiz. Geçmiþlerden esen anýlarýmýz capcanlý evimizin her köþesinde. Her an seninleyiz sanki. Bu kalpler seni hiç unutmayacak. Cenabý Hak tan mekanýnýn cennet olmasýný diliyoruz. Oðlu: Yahya, Gelini: Senaver, Torunlarý: Ersan, Esra ve El-Medine Tek varlýðýmýz babam, dedemiz Hýzýr Mazrek i Ölümünün 3. yılında rahmetle anýyoruz. Ölümünün ardýndan tam 7 gün geçti. Ama, ne geçen günler, ne de geçen yýllar seni bize unutturamadý. Yýllar geçmiþ olsa bile seni büyük bir özlemle anýyoruz. Daima eþsiz sevginle gönlümüzdeki yerini koruyorsun. Gittiðin günden beri hiç sönmedi sana olan sevgilerimiz. Geçmiþlerden esen anýlarýmýz capcanlý evimizin her köþesinde. Her an seninleyiz sanki. Bu kalpler seni hiç unutmayacak. Cenabý Hak tan mekanýnýn cennet olmasýný diliyoruz. Gözlerinde yaþ kalplerinde ki acýyla anan: Oðlu: Yahya, Gelini: Senaver, Torunlarý: Ersan, Esra ve El-Medine RRaife (Kemal) Ustaibo (Muhammet Ustaibo nun eşi) 11 Kasım da İzmit te vefat etti. Üzüntüyle tüm akraba ve dostlara bildirilir. Baş sağlığı dileklerini kardeşi Kemal Kemal bugünden itibaren kendi evinde kabul etmektedir. Kardeşi Kemal Kemal in evi Bajdarhane Üllka çocuk yuvasına karşı bulunmaktadır. Bulmaca No: 28 G ü n c e l 14 Türkçenin Kosova sý 17 Kasým Sonrasý Sesleri Yeni, taptaze bir seçimin sonrasýndayýz. Henüz seçime dair görüþ belirtmem çok erken olsa da, bu seçim sürecinin birçok açýdan yorgunluk ve merak içerdiði muhakkak. Geçen yazýmda büyük bir samimiyetle, seçimlerin bizim için önemini dile getirmeye çalýþtým. Bu bakýma, seçim konusunda KDTP nin ismini zikrettim; açýkça taraftarlýk belirttim. Zaman bana, týpký bir mitingde, halkýna seslenen yönetici adaylarý gibi seslenmemin doðru veya yanlýþ olduðunu gösterecek. KDTP açýsýndan da, halkýmýz açýsýndan da durumlarýn geliþimi yeni durumlar yaratacak. Bütün bunlarýn takipçisi olacaðýz. 17 Kasým seçimlerine dair daha, çok þey söylenecektir. En nihayetinde, seçimlerin resmî sonuçlarýnýn kasým ayý sonunda verilmesi bekleniyor. Seçimlere katýlým oranýnýn %45 civarýnda olduðunu belirten haberler beni biraz endiþeye sevk etti. Acaba bu katýlmayan kesim içinde muhtemel KDTP oylarý ne kadardý; var mýydý? Seçim malzemelerinde Türkçenin olmamasýný boykot eden vatandaþlarýmýzýn olduðunu öðrendim. Evet, Kosova da hayat, herkes için olmasý gereken standartlarda gitmiyor ve bunun neticesi, halkýn katýlýmýnda da görülüyor. Seçim günü elime ulaþan ve KDTP Genel Baþkaný Mahir Yaðcýlar imzalý açýk mektup oldukça büyük bir önem arz ediyor. KDTP Genel Baþkaný, Ruecker e, PSSP ye ve UNMIK e gönderdiði açýk mektubunda seçim yerlerindeki tabelalarda, duyurularda ve diðer alanlarda Türkçeye yer verilmediðini bildirmektedir. Bu konuda gözlemcilerin notlarý ve vatandaþlarýn bildirimleri, büyük bir ihlali bir kez daha göstermektedir. Doðrusu, bu konu etrafýnda çok fazla bilgiye ulaþamadým, sorunun merkezine inmem mümkün olmadý ama meselenin ehemmiyeti ortada. Bu sorun bile bize, Alpay ÝÐCÝ geçen yazýmda neden o kadar hararetli bir þekilde yaklaþým geliþtirdiðimi göstermeye yetiyor. Seçim, daha epey su götüreceðe benziyor. Ben de geliþmelerin peþi sýra size buradan seslenmeye çalýþacaðým. Priþtine Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi nin ortaklýðýyla 6 ile 8 Kasým tarihleri arasýnda Grand Oteli nde 1.Uluslararasý Türkiyat Araþtýrmalarý Kongresi yapýldý. Türk Ýþbirliði ve Kalkýnma Ýdaresi Baþkanlýðý (TÝKA) nýn da katkýlarýyla düzenlenen kongreye yerli ve yabancý 40 kadar akademisyenin katýldýðý bildirildi. Kongrenin ana temasýný Balkanlar ve Türkler oluþturdu. 1. Uluslararasý Türkiyat Araþtýrmalarý Kongresinin açýlýþýnda bir konuþma yapan Türk Eþgüdüm Ofis Þefi Mustafa Sarnýç, Kongrenin Kosova için tarihî öneme sahip bir dönemde yapýldýðýný vurgulamýþtý. Gündemin yoðunluðu sebebiyle, benim için çok önemli olan Türkiyat araþtýrmalarýný bu vesileyle yeniden yazýlarýmýn içine dâhil etmiþ oluyorum. Priþtine de gerçekleþtirilen bu etkinlik, öncekiler gibi, bölgemizde bize dair olumlu sonuçlar doðurma potansiyeline sahiptir. Yapýlan araþtýrmalarýn iþaret ettiði gibi, zaten yeniden deðerlendirilmesi gereken Türk tarihi, Türk kültürü konusunda yapýlacak en ufak bir etkinlik çok önemlidir. Hazýr yeri gelmiþken size, yakýnda TRT 2 ekranlarýnda yayýnlanmaya baþlanacak mükemmel ve heyecan verici bir belgesel haberini vermiþ olayým. Karlý Daðlardaki Sýr adlý belgesel, Türk tarihine dair bilinmeyenleri barýndýrmasý açýsýndan büyük bir ehemmiyettedir. 7 Aralýk 2007 de yayýnlanmaya baþlayacak belgesel hususunda, önümüzdeki yazýmda daha ayrýntýlý bilgiler vermeye çalýþacaðým. Bu belgeselin hazýrlýk aþamasý bile baþlý baþýna bir belgesel olmuþ. Yusman Murat i ölümünün 7 gününde rahmetle anıyoruz. Acıyanlar: Kızkaredeşi; Hatice. Damadı; Remzi, Yeğenleri, Ridvan, Orhan, Bayhan. Ayten, Elsev, Dilara ve Ongar. Soldan Sağa 1. Brezilya lı futbolcu Leite - Eski Fransız futbolcu Cantona 2.Karışık renk, alaca - Türkiye nin akdeniz bölgesinde bir kent 3. Riyeka araba plakası - Dua bitişinde denilen söz - Radon 4. Tantal - Çekoslovak para birimi - Kolun bilekten parmaklara kadarki 5. F.B. külübünde oynayan bir Brezilyalı futbolcu - Kamerunlu futbolcu Samuel 6. Mürrekep hokkalarından Hami İpek - Yunan basketbol takımı Geçen haftaki bulmacanın çözümü NO:27 Yukarıdan Aşağıya 1.Beşiktaş futbol takımının simgesi 2. Eski Amerikalı bokser Muhhamed - Aktör, karateci Bruce Alfabenin 14. ve ilk harfi - Kosova Elektro Korporation 4. Atom - Bir şeyin temel tutulan yüzünün tam tersi 5. Üç şovaleden birinin ismi 6. Erkek ismi - ana 7. Eski Alman futbolcu Uve - Asker 8. İndiyum un kısaltması - Hitit 9. Fenerbahceçe nin Brezilya lı futbolcusu Roberto... Dinmartin, asa, delta, sa, tane, d, t, mine, ni, irena, bud, nula, pire Deðerli babamýz, büyüðümüz Hüsni ÇÝPA (Öðretmen) Ölümünün 40. gününde seni rahmetle anar mekanýnýn cennette olmasý için yüce Mevla ya duacýyýz. Seni hiçbir zaman unutamayan: Eþin: Þükriye, Oðullarý: Ersan ve Adnan, Kýzlarý: Suzan, Suada, Türkan ve Lebibe, Gelinleri: Þirin ve Bariye Damatlarý: Liman, Muhammed, Beaydin, Mehmet ve torunlarý

15 15 A r a ş t ı r m a Bir milletin düþünce ve içtimai tarihini aydýnlýða kavuþturma anlamýný taþýyan Tefrika (3) Kosova Efsaneleri FATÝH CAMÝÝ EFSANESÝ Priþtine RAÝF VIRMÝÇA Fatih Camii ni n temellerinin atýldýðý günlerde Fatih Sultan Mehmed Han inþaat yerini gezip çalýþmalar hakkýnda bilgi alýrmýþ. Duvarcý ustalarla tek tek sohbet eden Sultan bir ustanýn iri yarý bir taþý evirip çevirdiðini fakat bir türlü çekicin alýp taþý oymaya baþlamadýðýný fark etmiþ. Yanýna yaklaþarak: Hayrola usta, taþý hangi yüzden oyacaðýna mý karar veremiyorsun? diye sormuþ. Baþýný kaldýran mert usta: Hayýr hünkârým, bugün iþ için deðilim, yanýtýný vermiþ. Üstün bir zekâya sahip olan Fatih Sultan Mehmed, ustaya dönerek: Tamam usta, bugün izinlisin, dedikten sonra mimari ve ustabaþlarýný hemen çaðýrmýþ. Sultan emriyle camiin inþaat çalýþmalarýna ara verilmiþ, getirilen kesme taþ ve harçla önce hamam inþaat edilmiþ. Bundan sonra cami inþaatýna katýlan tüm usta ve hademeler sabah çalýþmaya baþlamazdan önce hemen hamama gider boy aptes alýrlarmýþ. Ýþe paydos verildikten sonra da gönlü isteyen hamama gidebilirmiþ. Yine Sultanýn buyruðuyla tüm usta ve hademelerin gündelikleri iþ saati bittikten sonra büsbütün verilirmiþ. Haftalýk veya aylýk maaþ vermekle iþçinin hakkýnda girebileceðinden endiþe eden Sultan, iþçi teri kurumadan hakký verilmeli ilkesine son derece saygý göstermiþtir YAÞAR PAÞA EFSANESÝ Kuþaktan kuþaða sözlü anlatýlan bir efsaneye göre, Yaþar Paþa lüks hayata düþkün ve zulümden adeta zevk alan bir kiþiliðe sahipmiþ. Kardeþinin ölümünden sonra kentte 3 yýl yas sürmüþ. Düðün dernek ve eðlence devletten gelen emirle yasaklanmýþ. Aynýca yasak geçtikten sonra eðer bir düðünde giydiði elbise ve takýlarýyla bu þölene katýlan Paþanýn eþinden daha þýk görünen bir haným, bu davranýþýyla kocasýnýn zindana atýlmasýna yol açarmýþ. Paþanýn eþinden daha görkemli kýyafet giyen hanýmýn kocasý hapishaneye sürülerek falakadan geçirilmiþ. Diðer bir efsaneye göre: Yaþar Paþa suçlularýn cezalandýrýlmasý olaylarýna bizzat katýlmaktan zevk alýrmýþ. Paþanýn emriyle masum olan bir genç gardiyanlar tarafýndan ölünceye kadar dövüldükten sonra, yaþlý annesi Ýstanbul a yaya yürüyerek, bu zalim paþayý o dönemin sultanýna þikâyet etmeye gitmiþ. Aylar süren bir yolculuktan sonra devlet kapýlarýnda iki üç gün bekletilen yaþlý kadýn, sultanýn huzuruna çýkarak göðsünde sakladýðý biricik oðlunun kanlý gömleðini göstermiþ ve Yaþar Paþanýn yaptýklarýný bir bir anlatmýþ. Yaþlý kadýnýn anlattýklarýndan duygulanan sultan, gerekenin yapýlacaðýný söz verip kadýncaðýzýn gönlünü aldýktan sonra, bir kese altýn vermiþ ve memleketine geri dönmesini tembih etmiþ. Diðer kaynaklardan da gelen þikâyetleri göz önünde bulunduran sultan, Yaþar Paþanýn derhal Selanik e gelmesini emreden bir telgraf çekmiþ. Beraberindeki kýrk atlýyla Selanik e gelen Yaþar Paþa, konaklamak için yerleþtikleri kervansarayda özel bir odaya alýnmýþ. Beraberindeki 40 kiþi ise baþka salonda bekletilmiþ. Ýkram edilen kahveyi içer içmez Yaþar Paþa hayatýna son vermiþ. Bir devlet görevlisinin çýkýp paþanýn adamlarýna: Baþýnýz sað olsun, Yaþar Paþa az önce vefat etti, demesiyle ortalýk azacýk karýþýr gibi olmuþ. Ancak devlet hiç bir þeyi tesadüfe býrakmadýðý için paþanýn adamlarýnýn Priþtine ye geri dönmekten baþka çareleri yokmuþ. Bu efsaneye göre bir fincan kahve Yaþar Paþanýn zulmüne son vermiþ. BUZAGÝ CAMÝÝ EFSANESÝ Bir efsaneye göre, Cami inþa edilirken öðle yemeði esnasýnda bir buzaðýnýn henüz dört basamaðý yapýlmakta olan minare yönüne kaçarken ayaðýný kýrmýþ olmasý dolayýsýyla camiye Buzaðý adý verilmiþ, diye geçmektedir. Adýnýn Buzaðý Camii verilmesi hakkýnda baþka bir efsaneye göre, Bir yaþlý kadýn bu semtte bir cami yaptýrmak için inþaat iþlerini baþlatmýþ, fakat parasý bitince evde olan buzaðýyý satýp camiin inþaat iþlerini tamamlamýþtýr diye geçmektedir. Ali Sipahi Efendinin bize anlatmýþ olduðu efsaneye göre, bu mahallede zamanýnda kendi halinde biri yaþýyormuþ. Onun küçük bir buzaðýsý varmýþ. Bu buzaðýyý her gün minareye bindirip indiriyormuþ. Bu iþi buzaðý büyüyünceye kadar yapmýþ. Bu yüzden bu camiye de Buzaðý adý verilmiþ diye geçmektedir. MEHMET EFENDÝ EFSANESÝ Zamanýnda Priþtine de mevcut olan Mehmet Efendi Camiin çok zengin bir kabristaný varmýþ. Diðerleri arasýnda bu cami kabristanýnda bir ermiþ olan cami banisinin yani Mehmet Efendinin de türbesi bulunuyormuþ. Efsaneye göre, her akþam cami imamý tarafýndan Mehmet Efendi Türbesi yanýnda dolu bir ibrik su ve temiz bir havlu konuluyormuþ. Sabahleyin kalkýnca, suyun harcandýðý havlunun ise ýslandýðý bildirilir. Diðer bir efsaneye göre, kimi zaman cami imamýnýn sabah namazýna geç kalmasý esnasýnda türbedeki kuburun inlediði, yani imamýn sabah namazýna geç kalmasý için seslendiði de bildirilmektedir. VIÇITIRN SAAT KULESÝ EFSANESÝ Zamanýnda Výçýtýrýn da bulunan Saat kulesinin çok güzel ve gür sesli bir çaný varmýþ. Yaþar Paþa o zamanki Výçýtýrýn Kaymakamýndan bu çaný Priþtine deki Saat Kulesine takmak için istemiþ. Fakat kaymakam buna kanmamýþ. Buna kýzan Yaþar Paþa bu çanýn en kýsa bir zamanda çalýnmasýný emretmiþ. Çaný çalmak için gurup Výçýtýrýn a akþam saatlerinde varmýþ. Halkýn görmemesi için Priþtine den getirilen yüz kadar köpeði kasabaya koy vermiþler. Köpeklerin kuduruk olduklarýný zanneden kasaba ahalisi korkudan o gece dýþarýya hiç çýkmamýþ. Bu esnada Priþtine den gelen hýrsýzlar Výçýtýrýn Saat Kulesindeki çaný sökmüþ, yerine de Priþtine Saat Kulesinin çanýný takmýþlar ve hiç kimseye görünmeden çanla birlikte Priþtine ye dönmüþler. Ertesi gün ilk çanýn sesi duyulunca, Výçýtýrýnlýlar eski çanýn olmadýðýný anlamýþlar, ancak iþ iþten geçmiþti. ÞEYH SALÝH EFENDÝ EFSANESÝ Bugün Priþtine de hala mevcut olan ve ziyaret edilen Þeyh Salih Efendi adýnda bir türbe vardýr. Bu türbede ermiþin yatýðý ve bit tekkenin þeyhi olduðu malumdur. Türbeyle ve yatanýyla ilgili malum efsane çok ilginçtir: Bir gün Þeyh Salih tekkede derviþleriyle birlikte zikir yapýyormuþ. Zikir esnasýnda oðlu Mahmut un Sultan Murat Camii minaresinden kendini yere attýðý haberi gelmiþ. Derviþleriyle birlikte olay yerine giden þeyh, oðlunu yerde görürken dualar okumaya baþlamýþ, sonra da elinden tutarak onu hayata döndürmüþ. Bu olaydan sonra Þeyh Salih in kiþiliði, halkýn gözünde yücelmiþ, öldüðü zaman da mezarýna bu türbe yaptýrýlmýþtýr diye efsane edilmektedir. (Sürecek)

16 M. Tevfik Yücesoy AYETLER VE ÝBRETLER Bâtýla dalanlarla biz de dalýp gitmiþtik. Müddessir Sûresi, 74:45 ÖNCESÝ ve sonrasýyla, bu âyet, Cehennem ehlinin hüsran dolu itiraflarýndan birini, bir müthiþ ibret tablosu olarak dikkatimize sunuyor. Bu sözler, kýyamet gününde Yaptýðýnýz hangi iþ sizi bu ateþe soktu? þeklindeki soruya Cehennem ehlinin verdiði cevap içinde yer almaktadýr. Bu sözleri de içeren cevaplar, Müddessir Sûresinin âyetlerinde dört madde halinde sýralanýyor: Derler ki: Biz namaz kýlmazdýk. Yoksullarý doyurmazdýk. Bâtýla dalanlarla biz de dalýp gitmiþtik. Hesap gününü de yalanlýyorduk. Sayýlan suçlar arasýnda batýla dalanlarla beraber dalýp gitme, özel bir þekilde üzerinde durulmayý gerektiriyor. Çünkü bu fiilde, diðer bütün suçlara, hattâ daha da fazlasýna yol açabilecek bir potansiyel saklýdýr. Ýnsan, kendisini bir defa bâtýla dalanlar arasýnda buldu mu, evvelce kendisine pek uzak gelen kötülükler bile zaman içinde onun için bir hayat tarzýna dönüþebilir. Hesap gününün unutulmasý, yahut insanýn onu yalanlayacak hale gelmesi de, böyle topluluklar içinde bulunmanýn bir sonucundan baþka birþey deðildir. Bu âyet, özellikle günümüzde çok büyük bir ciddiyetle kulak verilmeye deðer bir uyarý içeriyor. Çünkü zamanýmýzýn iletiþim araçlarý, insanlarýn arasýndaki her türlü sýnýrlarý ve uzaklýklarý kaldýrýyor, bütün dünyayý bir meclis, bir topluluk haline getiriyor. Bu kadarýnda elbette kötü birþey yoktur. Kötülük, bu iletiþim imkânlarýnýn, büyük çoðunluðuyla, insanlarý bâtýla daldýrmak ve boþ þeylerle oyalamak için kullanýlmasýyla ortaya çýkýyor. Bugün medyanýn telkinlerine, iletiþim araçlarýnýn insanlar üzerindeki etkilerine, bu etkiler altýnda insanlarýn toplu bir þekilde kendilerini kaptýrdýðý þeylere baktýðýmýzda, âyetin bâtýla dalanlarla beraber boþ þeylere dalmak þeklindeki tasvirine günlük hayatýmýzdan örnekler bulmak hiç de zor gelmiyor. Siz bugünkü medyanýn, insanlarý ekseriyet itibarýyla boþ olmayan, insan hayatýný anlamlý kýlan, yararlý þeylere yönlendirdiðini söyleyebilir misiniz? Sýradan bir insanýn sýradan bir gününde her taraftan maruz kaldýðý telkinlerin, reklamlarýn, kampanyalarýn içinde Ýþte bu boþ birþey deðil dedirtebilecek kaç tane hayýrlý þey bulabilirsiniz? Herhangi bir akþam, bütün bireyleriyle bir âletin karþýsýnda oturmuþ, kendilerine gösterilen renkli ve hareketli resimler Din ve Toplum karþýsýnda saatlerini tüketen toplumlarýn hali bu âyetin tasvir ettiði tablonun içine mi düþer, dýþýnda mý kalýr? Þurasý bir gerçek ki, bugünün dünyasýnda insanlarýn büyük çoðunluðu, kendi inisiyatifleriyle belirledikleri bir hayat tarzý içinde yaþamýyor. Ýnsanlara hedefler gösteriliyor ve insanlar bu hedeflerin peþine düþüyorlar. Ýnsanlara oyuncaklar sunuluyor ve insanlar bu oyuncaklarla oyalanýyorlar. Ýnsanlar niçin yaþadýklarýný da bilmiyorlar; hattâ kendi hayatlarý hakkýnda kendi kendilerine karar vermelerini saðlayacak bir güce veya imkâna da sahip bulunmuyorlar. Onlara, yegâne sermayeleri olan ömürlerini tüketmek için, birbiri ardýnca tuzaklar sunuluyor. Ve insanlar hep birlikte bu tuzaklara atýlýyorlar. Bir hayat amacýndan yoksun bir þekilde, kitleler halinde o bâtýl þeyden bu bâtýl þeye telâþla koþup duruyorlar. Hayat amacýný bir yana býrakýn; hayatý tüketmek bir amaç olup çýkmýþ! Saatleri, günleri, yýllarý ve ömürleri en hýzlý bir þekilde, hattâ zamanýn geçtiðini hiç hissettirmeyecek bir biçimde tüketebilmek, zamanýn en gözde sanatý haline gelmiþ bulunuyor. Fakat zaman ne kadar hýzlý tüketilirse, insanlarýn kaçtýðý âkýbet o kadar hýzlý bir þekilde yaklaþýyor. Ve sonunda, hiç kimse öyle bir âkýbetten yakasýný kurtaramýyor. Böyle bir durumda, insanýn, kendisini bâtýla çaðýran ve ömrünü boþ þeylerle tüketmeye kýþkýrtanlara þöyle bir soru sorma hakký yok mudur: Sonuç olarak bana ne vaad ediyorsunuz? Ömrünü boþ þeylerle tüketmiþ bir insana ne bu dünyada, ne de sonrasýnda kimsenin vaad edebileceði birþey yoktur. Bu gerçeði bir defa kabullenmek zorundayýz. Ondan sonra da, insan, hiç deðilse vaktinin bir kýsmýný, hayatýný sorgulamaya ayýrmalý ve kendi hayatýna kendi iradesiyle yön verebilecek hale gelmek için çalýþmalýdýr. Zira âyetin ifadesi gerçekten hüsran doludur: Bâtýla dalanlarla biz de dalýp gitmiþtik. Hiç kimse bu sözlerin kendi aðzýndan dökülen sözler olmasýný istemez. Onun için, henüz bu âlemde iken ve henüz elimizde seçme imkâný varken, insan, (1) ömrünü nerede harcadýðýna, (2) kimlerle beraber olduðuna her þeyden ziyade dikkat etmelidir. Çünkü riske atýlan þey gelip geçici bir mal deðil, insanýn kendi hayatý, üstelik ebedî hayatýdýr. T o p l u m 16 Günahlarýn cezasý Sual: Mezheplere inanmayan birisi, (Cehenneme girecekler, orada temelli kalýr. Fakat günahkâr Müslümanlarýn Cehennemde cezasýný çektikten sonra Cennete gideceðine dair bir âyet ve hadis yoktur. Ýnananlar, Cehennemde ceza çekeceksiniz diye niçin korkutuluyor ki?) diyor. Bu konuda ayet ve hadis yok mu? CEVAP: Evet, vardýr. Cehennemde temelli kalan, kâfirlerdir. Günahý çok Müslümanlar, affa ve þefaate kavuþamazsa, cezasý kadar Cehennemde kalacaktýr. Herkes Cehenneme girecek, kimisi çok az, kimisi daha çok, kimisi de sonsuz olarak kalacaktýr. Ýþte bir âyet-i kerime meali: (Ýçinizden Cehenneme uðramayacak hiç kimse yoktur. Bu, Rabbinin kesin hükmüdür. Allah tan sakýnanlarý kurtarýrýz; zalimleri [kâfirleri] de diz üstü çökmüþ olarak orada býrakýrýz.) [Meryem 71,72] Birkaç hadis-i şerif meali de şöyledir: (Allahü teâlâ iman sahiplerine, Cehennemde, günahlarý kadar azap eder. Sonra imanlarý sebebiyle ebedi olarak Cennete sevk eder.) [Ebu Nuaym] (Cehennem ehlinin bir kýsmý ne ölür, ne azaptan kurtulur, ne de hayata kavuþur. Bir kýsmý da, ölür kömür halini alýr. O zaman þefaat izni çýkar. Onlar Cennet kýyýlarýna kadar getirilir, Cennet ehline Bunlarý hayat ýrmaklarýnda yýkayýn denir. Yýkandýktan sonra yeni bitmiþ taze ot gibi hayat bulurlar.) [Müslim, Ýbni Mace, Darimi] (Lâ ilâhe illallah ehlinden bazýlarý, günahlarý sebebiyle Cehenneme girdiklerinde, Lât ve Uzza ehlinin [puta tapanlarýn] onlara, Allah a inanmanýz size yarar saðlamadý demeleri üzerine, Allahü teâlâ gazap eder. Ýman ehlini Cehennemden çýkarýp hayat ýrmaðýnda yýkatýr. Onlar, günahlarýndan temizlenmiþ olarak Cennete girerler.) [Ebu Nuaym] (Ýyi olsun, kötü olsun, Cehenneme girmeyen kalmaz. Yalnýz mümine, serin ve selamet olur, Ýbrahim aleyhisselama ateþin serin olduðu gibi. Bundan sonra Allah takva ehlini kurtarýr, zâlimleri ise orada yüzüstü býrakýr.) [Ýbni Mace] (Şefaat etmeye devam ederim ve şefaatim de kabul olunur. Ya Rabbi, Lâ ilahe illallah Muhammedün Resulullah diyen herkese, þefaatimi kabul et derim. Böylece, zerre imaný olan hiç kimse Cehennemde kalmaz.) [Deylemi] (Sayýsýz insan Cehenneme girer. Bana da þefaat izni verilir. Secdeye kapanýp þefaat isterim. O zaman, Kaldýr baþýný, þefaatin kabul olundu buyurulur.) [Taberani] (Vallahi, Cehenneme giren mümin, orada seksen yýl kalmayýnca çýkamaz.) [Deylemi] Ýmam-ý Rabbani hazretleri de buyuruyor ki: Ýman ehli, günahlarý dolayýsýyla Cehenneme girince yüzleri siyah yapýlmaz ve zincire vurulmaz. Günahlarý kadar azap görüp, sonunda Cehennemden çýkarýlýrlar. (2/67) Hatim yaparken Sual: Hatimde bazýlarý Ýnþirah suresinden itibaren, bazýlarý da Duha suresinden itibaren Besmeleden önce Allahü ekber diyerek tekbir okuyorlar. Bunlar caiz mi, bid at mi? CEVAP: Caizdir, bid at deðildir. Hatta tekbir ile birlikte tehlil ve tahmid, yani Allahü ekber, La ilahe illallah vel hamdülillah demek de caizdir. (Sarih-in Nas) * * * NOT: Sitelerdeki yenilikler, sorulara verilen cevaplar, mail grubu üyelerine de gönderiliyor. Herkes, sitesindeki Mail Grubu sayfasýna girip kolayca üye olabilir. Yahut bize bildirilirse, biz üye yaparýz Sýkýntýdan kurtulmak için Sual: Bazý sýkýntýlarým var. Ne tavsiye edersiniz? CEVAP: Her sýkýntýnýn ilacý, beþ vakit namazý doðru kýlmaktýr. Sýkýntýyý gideren diðer sebeplere de yapýþmalý, Lâ havle ve lâ kuvvete illâ Hazýrlayan: billâhil aliyyil azîm i çok söylemelidir. Ýki Prof. Ahmed YARDIM hadis-i þerif meali: (Lâ havle... okumak, 99 derde devadýr. En hafifi sýkýntýdan kurtulmaktýr.) [Hâkim, Ebu Nuaym] (Rýzka kavuþan, çok Elhamdülillah desin. Rýzký azalan, çok istiðfar etsin. Üzülüp sýkýlan, lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh desin.) [Beyheki, Hatib] Hasan-ý Basri hazretlerine, kýtlýktan, fakirlikten, çocuðunun olmadýðýndan þikâyette bulunuldu. Hepsine de istiðfar etmesini söyledi. Sebebi sorulunca, þu mealdeki âyet-i kerimeleri okudu: (Çok affedici olan Rabbinize istiðfar edin ki, gökten bol yaðmur indirsin; size, mal ve oðullar ile yardým etsin, sizin için bahçeler, ýrmaklar versin.) [Nuh 10-12] Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Ýstiðfara devam edeni, Allahü teâlâ, her sýkýntýdan, üzüntüden, dertten, geçim darlýðýndan kurtarýr, ferahlýða çýkarýr ve ummadýðý yerden rýzýklandýrýr.) [Nesai, Ebu Davud, Ýbni Mace] Sadaka vermek de iyidir. Bir hadis-i şerif meali: (Sýkýntýlarý sadaka ile önleyin.) [Deylemi] Tesbih çekerken Sual: Peygamberimiz diri olduðuna, iþittiðine ve verilen selamý aldýðýna göre ya Muhammed, ya Muhammed diyerek tesbih çekmek caiz midir? CEVAP: Ýþitmek ve selamý almak ayrý þey, ya Muhammed diye tesbih çekmek ayrý þeydir. Esselamü aleyke ya Resulallah denir, þefaat ya Resulallah denir; ama dediðiniz gibi tesbih çekmek caiz olmaz. (M. Nasihat) Kirli iş elbisesi Sual: (Yaðlý, kirli boyacý elbisesi ile namaz kýlmak caizdir. Çünkü ruhsatlardan istifade etmek gerekir) deniyor. Yanýmýzda temiz elbise varken de böyle ruhsatlardan faydalanmak caiz mi? CEVAP: Yaðlý kirli iþ elbisesi ile namaz kýlmak mekruh olur. Burada, ruhsatlýk bir iþ yoktur. Deðiþtirmek için elbisesi yoksa veya uzakta olan elbisesini giymek için gidince, namaz vakti çýkma tehlikesi varsa, kirli elbise ile namaz kýlmak caiz olur. Yanýnda temiz elbisesi olanýn, kirli elbise ile namaz kýlmasý, mekruh olur. Guslederken Sual: Kadýnlar guslederken, ön ve arkaya parmak sokarak temizlemeleri gerekir mi? CEVAP: Hayýr, öyle bir þey gerekmez. Vücudun içinde, zaten necaset vardýr. Görünmeyen yerler deðil, sadece görünen kýsýmlar yýkanýr. Suyu israf etmek Sual: Abdestte ve gusülde, çok su kullanmak israf mýdýr? CEVAP: Abdestte ve gusülde, lüzumundan fazla su kullanmak israf olup, haramdýr. (S. Ebediyye) 13 Kasım 2007 tarihinde hakkın rahmetine kavuşan değerli eşim, annemiz,kayınvalidemiz ve babaannemiz Hatice (Hoca) Halçe Babam, kayın biraderim, dedemiz Hayhi Çoraj ı 2. yılında rahmetle anıyoruz. Kızı; Lendita. Damadı; Hüsnü. Torunları; Pınar, Dilek ve Leyla. Vefatının 7. ci gününde rahmetle anıyoruz. Ölüm acı gerçek. Yedi gün oldu yanımızdan ayrılalı. Senin yokluğuna alışmak çok acı oluyor ve olacaktır. Hepimizin kalbinde yaşıyorsun ve daima yaşayacaksın. Dualarımız seninle. Ruhun şad mekanın Cennet olsun. Seni hiçbir zaman unutmayacak olan: ( ) Eşin: Teki, Oğlun: İlyaz, Gelinin: Teuta, Torunların: Nida, Nisa ve Diyar.

17 17 B i l i m - T e k n i k Düþünce okuma yakýnda gerçek olacak Bilim adamlarý, konuþma yetisini kaybetmiþ hastalarýn düþüncelerini okuma yolunda... New Scientist dergisinde yayýmlanan habere göre, bilim adamlarý 8 yýl önce geçirdiði bir trafik kazasý sonucunda felç olan, bilinci yerinde ancak konuþamayan bir hastanýn beyninin, konuþmayla ilgili bölümüne elektrotlar yerleþtirdiler. Araþtýrmacýlar, elektrotlar vasýtasýyla beyinin konuþma bölümünden gelen titreþimleri kaydettiler. Bilim adamlarý, bundan sonraki aþamada, bu sinyalleri bir konuþma yazýlýmýna dönüþtürmek için çalýþacaklarýný belirttiler. Birkaç hafta içinde bir bilgisayarýn hastanýn düþüncelerini seslere dönüþtürme görevini yerine getirmeye baþlayacaðý bildirildi. Teknolojinin geliþtirilmesinde katkýsý olanlardan Joe Wright, bunu baþaracaklarýný umduðunu belirterek, Karþýlýklý konuþma hedefine ulaþmak isterdik ama henüz bundan çok uzaðýz dedi. Bilim adamlarý, bu tekniðin beyin okuma makinesiyle bir ilgisinin bulunmadýðýný özellikle vurguladýlar. Max Planck Enstitüsü nden Prof. John Dylan Haynes, Bazý temel düþünceleri tercüme edebilmeye baþlamamýz çok heyecan verici bir þey. Ancak bir beyin okuma makinesinden henüz çok uzaðýz dedi.prof. Geraint Rees de Þu anda kýsýtlý bir kelime hazinesinin kodunu çözmeye doðru gidiyoruz diye konuþtu. Robotlar Japonya da maç yaptý Japonya nýn baþkenti Tokyo da robotlar, kapalý sahada futbol maçý yaptý. Futbolcu robotlar 2007 Robot Spor Karþýlaþmasý kapsamýnda mücadele ederken, bazý robotlar, tezahürat için samba müziði eþliðinde dans etti. Robotlarýn çoðunun uzaktan kumandalý, bir kýsmýnýn da önceden programlanmýþ olduðu belirtildi. Sony tarafýndan üretilen, Samuray kýyafetleri içindeki onlarca AIBO robot köpeði de etkinlikte yer aldý. Etkinliði düzenleyen Ken Senoh, robotlarýn bir süre sonra fiziksel yetenekler konusunda insanlarý geçebileceðini söyledi. Dinozorlar, penguenler gibi nefes alýyormuþ Manchester Üniversitesinde fosiller üzerinde yapýlan incelemelerde, tüm hayvanlar içinde en etkin solunum sistemine sahip bu yýrtýcýlarýn, penguenler gibi modern dalgýç kuþlarla benzerlik gösterdikleri belirlendi. Bu iki ayaklý etoburlarýn (terapod), avlarýný yakalamak amacýyla sprint görevi için vücutlarýný oksijenle doldurduklarýný belirten araþtýrmacýlar, bu hayvanlarýn göðüs kafesini aþaðý yukarý hareket ettiren ince kemiklerin havalandýrdýðý hava keselerine sahip olduklarýný kaydettiler. Araþtýrmanýn baþýnda yer alan Dr. Jonathan Codd, modern kuþlardaki bu özellikleri soylarý tükenen atalarýnda bulmanýn, bu koþucu dinozorlarýn etkin bir solunum sistemleri bulunduðunu gösterdiðini belirterek, bunun da avlarýný kovalarken göreli olarak hýzlý koþabilen epey aktif hayvanlar olduðu teorisini güçlendirdiðini kaydetti. Dr. Codd, Bu da kuþ olmayan dinozorlarýn kuþ gibi nefes almalarýný kolaylaþtýran bir mekanizma saðlýyor ve bu durum uçma evriminin ortaya çýkmasýndan çok uzun zaman önce meydana geliyor diye konuþtu. Araþtýrmacýlar, modern kuþlarýn, küçük ve sert bir akciðer ile etrafýnda dokuz hava kesesinden oluþan epey özel bir solunum sistemine sahip olduklarýný anýmsatarak, göðüs kemiðinin ve göðüs kafesinin böðürme benzeri hareketinin sistem boyunca havayý hareket ettirdiðini belirttiler. Bilim insanlarý, fosilleri incelenen dövüþçü dinozorlarýn küçük kemiklerinin, nefes alýp verme sýrasýnda göðüs kafesi ve göðüs kemiklerini kaldýraç gibi hareket ettirdiklerini belirterek, Avustralya ya özgü devekuþu gibi koþucu kuþlarýn kemiklerinin, uçmak için geniþ göðüs kaslarýna ihtiyacý olmadýðýndan kýsa, uçucu kuþlarda orta ve penguen gibi dalýcý kuþlarda uzun olduðunu ifade ettiler. Araþtýrmacýlar, dinozorlarýn ve dalgýç kuþlarýn, nefes almalarýna yardýmcý uzun kaldýraç kollara ihtiyacý bulunduðu sonucuna vardýklarýný da belirttiler. Ýngiltere de yapýlan bir araþtýrma, velosiraptor gibi etobur iki ayaklý dinozorlarýn korkunç þöhretlerini nefes alma biçimlerine borçlu olduklarýný ortaya koydu. Himalayalar karbondioksit pompalýyor Himalaya daðlarýnýn, milyarlarca ton organik maddeyi Ganj ve Brahmaputra gibi nehirlerle Hint okyanusuna göndererek, yeryüzündeki iklim açýsýndan yararlý bir karbondioksit pompasý gibi çalýþtýðý anlaþýldý. Nature dergisinin son sayýsýnda yayýmlanan araþtýrmaya göre, Fransýzlarýn Nancy üniversitesinden araþtýrmacýlar, kýtasal erozyonun yeryüzü karbondioksit çevriminde çok önemli yer tuttuðunu gösterdi. Ýnsanoðlunun faaliyetleri sonucu atmosfere salýnan karbon gazlarý yüzünden dengesi artýk bozulmaya yüz tutan bu çevrimde, yanardað patlamalarýyla yayýlan karbondioksit biyokimyasal süreçlerle yok ediliyor. Fransýzlarýn araþtýrmasýna göre, Himalayalarýn erozyonu sonucu açýða çýkan organik karbonun küçük bir kýsmý atmosfere karýþýyor ve yüzde 70 ila 85 i, þiddetli yaðmurlar ve nehirlerle Bengal körfezinde birikiyor. Bu da, yeryüzündeki bütün okyanuslara karalardan akan organik karbonun yüzde 10 ila 20 sini oluþturuyor. Himalaya gibi genç dað zincirlerinde erozyonun fazla olduðunu belirleyen uzmanlar, muson yaðmurlarý ve nehirlerle Himalayalardan yýlda 1 milyar tondan fazla toprak ve organik maddenin okyanusa taþýndýðýný düþünüyor ve bunu, Dünya yla Ay arasýndaki uzaklýðýn birbuçuk katý mesafeye kamyonlarýn kum taþýmasýna benzetiyor. Araþtýrmacýlar, bu manzaradan þu sonucu çýkarýyor: Himalayalarýn güney eteklerindeki havzalar, topraktaki organik maddeleri okyanusa taþýyor, okyanus dibinde biriken organik atýklar zamanla bozunuyor ve okyanustan atmosfere karbondioksit pompalanýyor. Milyonlarca yýla yayýlan bu süreç, iklimin soðumasýna yardýmcý oluyor.

18 Sevgilimden ayrýlmak hayatýmýn en zor anýydý. En güzel yýllarýmý onunla yaþamýþ, bulutlarýn üzerine çýkmýþtým onunla. Tutkuluydu, cana yakýndý, ateþliydi. En önemlisi de adeta diðer yarýmdý. Aradan geçen birkaç yýlla birlikte aramýzdaki anlayýþ azaldý, bana ayýrdýðý zaman da... Bu benim en son beklediðim þeydi. Nasýl da toz pembe hayaller kurmuþtum oysa ki? Ýliþkimizin üçüncü yýlýnda bende bomba etkisi yapan o sözü söyledi: Artýk bitti, gidiyorum. Tam baþýma yýkýlan dünyayý yeniden yapýlandýrmaya, ayaklarým üzerinde durmaya, yalnýzlýða, terk edilmiþliðe karþý koymaya çalýþýrken, o ansýzýn yeniden çýkageldi. Gece yarýsý cep telefonuma gelen beklenmedik mesajlar, ofise gönderdiði güller ve pervasýzca yaptýðý yernek davetleri þimdiden aklýmý karýþtýrmaya baþladý. Sanki aþýk olduðum adam geri gelmiþti. Gittiðimiz arkadaþ partisinde yanaðýma kondurduðu o masum öpücükten sonra býraktýðý yerden baþlamak istediðini söyledi. Böyle ve bunun benzeri bir Henüz 18 ini yeni bitirmiþtin, enerji ve umutla dolu hayata baþlamaya hazýrdýn... Ne oldu? Ýstemediðin bir okula girdin. Ýnsanlarý mutlu etmek, saygý kazanmak, sevilmek için... Sevmediðin bir bölümde senelerini harcadýn... Ayaklarýný sürüye sürüye gittin derslere... Çalýþmak istemedin ama yine de zorladýn kendini... Güç bela bitirdin sonunda... Ne ailen, ne de arkadaþlarýn görmedi yaptýðýn fedakarlýðý... Alkýþlamadýlar seni,omuzlarýnýn üzerine çýkarmadýlar, madalya akmadýlar... Enerjin çoktan tükenmeye baþladý bile... Kimse bilmez nasýl kendini feda ettiðini... Ruhunu teslim ettiðini... Gençliðini tükettiðini... Þimdi iþ bulman gerek... Para kazanman, araba alman, ev alman gerek... Ýstemediðin bir iþe girdin... Böyle olmasý gerekiyor diye... Þýrf çevrendekiler bekliyor diye... Ýnsanlarý mutlu etmek, saygý kazanmak, sevilmek için... Sabahýn köründe gidiyorsun iþe... Sevmediðin insanlar ile gününü harcýyorsun... Heyecan duymadýðýn iþlerle zamanýný geçiriyorsun... Yarýnýn gelmesinden nefret ediyorsun... Sevildiðini hissettin mi peki? Ya saygý? Bitti mý insanlarýn istekleri? Özgür müsün artýk? Hayýr hala özgür deðilsin... Þimdi evlenmen gerek... Öyle ya yaþýn geçiyor, evde mý kaldýn ne? Arýyorsun etrafýnda uygun birisini, artýk evlenmeliyim diyorsun... Acaba gerçekten istiyor musun? Sana uygun birisini buldun iþte, boyu boyuna, mesleði mesleðine, paraþý parana göre... Peki ya kalbin? Düðününden bir gece önce sessizce itiraf ettin kendine, ya doðru kiþi deðilse? Belli ki hazýr deðildin bu evliliðe... Evlenmek için evlendin... Ýnsanlarý mutlu Aþkta Aþýk oldunuz. Tam hayatýnýzýn insanýný bulduðunuzu ve mutluluðu yakaladýðýnýzý düþündüðünüz anda da terk edildiniz. Ama þimdi, bunca zamandan sonra tekrar karþýnýzda... Aþkta ikinci bir þansa yer var mý, yoksa bu zamaný boþa harcamak mý? Kararý siz verin. r öykü pek çoðunuzun baþýna gelebilir ya da zaten yaþamýþsýnýzdýr. Ona bir þans daha vermeli misiniz bilmiyorsunuz. Ama ben küllenmeyen aþkýnýzý ikinci plana atýp, kýrýlan gururunuzu kurtarmaya çalýþtýnýz kendince. Ama hala, keþke bir ikinci þans verseydim, diyorsanýz zaman zaman... Ýkinci bir þans etmek, saygý kazanmak, sevilmek için... Mutlu oldun mü peki? Kalbin heyecanla doldu mü? Akþam eve koþarak döndün mü? Sevildiðini hissettin mi? Seviþtin mý tüm varlýðýnla? Daha evleneli bir sene dolmadý, insanlar çocuk demeye baþladýlar... Ýstedin mý gerçekten bir çocuk sahibi olmayý? Hazýr mýsýn bir canlýyý yetiþtirmeye? Þöyle bana ne verebilirsin bu küçük insana? Hayatý kendi gözlerinle hiç yaþadýn mý? Ne istediðini biliyor musun? Ya istemediðini? Hiç risk aldýn mý? Sen hiç kendin için bir þey yaptýn mý? Çocuðun bir gün sorarsa Özgürlük Nedir? Ne cevap vereceksin? Sen hiç özgürlüðü yaþadýn mý? Evliliðinde problemler yaþýyorsun... Sevmediðin bir insanla cehennemi paylaþýyorsun... Boþanmak fikri kafana gelip gelip gidiyor...cesaret edemiyorsun... Ýnsanlar ne der diyorsun... Gene kendi duygularýnýn üzerine bir duvar örüp baþka insanlar içýn evliliðinde kalýyorsun... Fedakarlýðýný gören biri var mý? Yaþadýðýn ýzdýrabý senin gibi yaþayan? Korkularýn seni hapsetmiþ, her geçen gün etrafýna bir duvar daha örüyorsun. Sevilmeme korkusu, yalnýz kalma korkusu, baþarýsýz olma korkusu, saygýnlýðýný yitirme korkusu ve daha neler neler... Hayatýnda hiç korkmadýðýn bir gün oldu mü? Cesaretle atýldýn mý hiç, ya bilmediðin bir dünyaya girdin mi? Sevilmemeyi göze aldýn mý hiç? Gülünç duruma düþtün mü? Aðladýn mý doyasýya, insanlara aldýrmadan? Acý çektin mý hiç, hani öleceðini düþünecek kadar... Ve iyileþmeyi baþarabildin mý hiç? Yaþ erdi kemale diyorsun, bu saatten sonra benden ne köy olur ne kýlavuz. Umutlarýn tükenmiþ, hayallerin yýkýlmýþ... Koca bir ömür baþka insanlarýn kontrolü altýnda geçýp gitmiþ. Alýþmýþsýn artýk bu düzene, artýk istesem de çýkamam diyorsun... Ve gene kendin için bir þeyler yapmaktan G e n ç l i k 2. Eski aþkýnýza ikinci bir þans tanýmanýn bir takým avantajlarý olduðu gerçek. Tanýdýðýnýz, bildiðiniz biri. Tanýdýk arkadaþçevresi, tanýdýk bir ten... Peki ya romantizm? Diyelim bundan þüphelisiniz. Peki her þey ikinci seferde daha mý güzelolacak? Cevabýn evet olduðunu düþünüyorsanýz, yanýlýyorsunuz. En ufak bir olay size geçmiþi hatýrlatacak ve yaralarýnýz yeniden kanamaya baþlayacak. Birbirinizi suçlama katsayýnýz artacak ve bu sefer iliþkiniz daha da çekilmez bir hal alacak. Üstelik kalan son saygý zerrecikleri de yerini nefrete býrakacak. Ex aþk mevzu Ýliþkinizin ilk dönemlerinde olaðanüstü manzara izlediðiniz bir zirvedeydiniz deðil mi? Bulutlarýn üzerinde gezerken hiç tökezleyip sendeleyeceðiniz aklýnýza gelmemiþti. Uçurumdan aþaðý bir kez yuvarlamp, Ýçinde bulunduðumuz durumu anlatýyor vazgeçiyorsun... Ne olurdu istediðin okula gitseydin... Kim ne derse deþin, ressam olsaydýn... Müzisyen, Arkeolog, Sanatçý, Sporcu olsaydýn... Hayattaki büyük adýmlarý ancak hazýr olduðunda sen istediðin için atsaydýn... Ne olurdu biraz risk alsaydýn? Biraz kendine güvenseydin? Biraz kendine inansaydýn? Ne olurdu seni çepeçevre saran zincirleri kýrýp, önünde ki duvarlarý aþýp, kendin olabilmeyi baþarsaydýn? Kim ne diyebilirdi sana? Gene kimse madalya takmazdý, gene kimse alkýþlamazdý, gene kimse seni omuzlarýnýn üzerine çýkarmazdý... Ama sen kendine saygý duyardýn! Haydi þu anda þu dakika bir daha bak hayatýna... Bu sefer kendin için bir þeyler yap... Býrak insanlar sevmesin seni, býrak senin mutsuzluðundan mutlu olmayýversinler, býrak takdir etmesinler, onaylamasýnlar, býrak dedikodunu yapsýnlar, itiraz etsinler... Hayatýnda bir kere olsun bu riski al! Ýstediðin mesleði yap... Zevk al ürettiðin iþten... Uçarak git iþine...keyif al birlikte çalýþtýðýn insanlardan... Yaþamýný kendin ÞEÇ ve MUTLU OL seçtiðin bu yaþamdan... Ýstediðin insan ile istediðin zamanda evlen... Ýster 20 inde ol, ister 50 inde... Senden baþka kim bilir doðru insanýn kim olduðunu ve doðru zamanýn ne zaman olduðunu? Dinleme baþkalarýný... Evlenmek için hiç bir zaman geç sayýlmaz... Ve hatta istiyorsan evlenme... Bu yaþam senin ve ýzdýrabýný da, mutluluðunu da yaþayan tek sensin... Ýstediðin zaman çocuk yap... Kendini hazýr hissettiðinde, yaþama bir canlý getirmek istediðinde ve o çocuða verecek bir þeylerin olduðunda... Ve hatta istemezsen hiç çocuk yapma... Ýstiyorsan 21 Mart - 20 Nisan 23 Eylül - 22 Ekim 22 Kasým - 20 Aralýk 18 zirvenin yamacýnda duraklamamz, o manzarayý ayný açýdan göremeyeceðinizin göstergesidir. Ne kadar çabalarsanýz çabalayýn, zirveye ulaþmanýz asla ilk zamanlardaki gibi olmayacaktýr. Önemli olan, o zirveden aþaðýya yuvarlanmamayý bilmek, tüm çabayý yukarýdayken harcamaktýr. Eðer düþmemek için çaba harcasaydýnýz, yukarý yeniden çýkmak için ayrýca efor sarf etmek zorunda kalmayacaktýnýz. Bu benzetme, aþkta ikinci bir raunt olup olmamasý ile ilgili en güzel örneði veriyor aslýnda. Kimilerine göre bir þans daha verilmeli, kimilerine göre ise asla verilmemeli. Ama þu da bir gerçek ki, kadýnlarda bu duygusallýk, anaçlýk ve kadýnlýk içgüdüleri olduðu sürece, Mars lý erkeklere daha çok þans verecekler. Geriye kalan kýrýk kalpleri yapýþtýrmaya çalýþmak ise yine kadýnlara düþecek. Öcelikle ikinci bir þansý iliþkiye verdiðinizi unutmayýn. Yani bu iliþkiyi nerede bozduk, nerede olumlu çözümleri getiremedik, kiþisel korkularýmýz, gereksinmelerimiz neydi, neleri yeterince açýða döküp gerektiði þekilde ele alamadýk demek gerekiyor. Beklenmeyecek kadar sadýksýnýz ve kendinize hakim olabilme gücünüz yüksek. Ciddi uðraþlarýnýz olacak, bazýlarýnýz önemli sanatsal uðraþlara gireceksiniz. Memnuniyetsizsiniz ve birilerine karþý soðuk davranýyorsunuz. 21 Mayýs - 21 Haziran Duymayý beklediðiniz ayrýlýk haberinden dolayý mutlu olacaksýnýz. Bazýlarýnýz yalnýz yaþam karar alacaksýnýz. Biraz sinirli, kararsýz ve pesimistsiniz. Maddi zorluklar yüzünden mesleki sorunlar oluþabilir. 23 Temmuz - 22 Aðustos Arzularýnýz deðiþken ve aþaðýlýk kompleksi içindesiniz. Ýnadý býrakýn ve kendinize güvenin. Yabancýlaþmayýn bunlara karþýn konsantrasyonunuz yüksek, düþünceleriniz ayrýntýlý ve etraflý olacaktýr. Negatif þeyler var, yaþamýnýz için savaþ verme durumuna düþebilirsiniz. Çok eskiden yapýlmýþ hatalarýn sonucunu bu dönemde göreceksiniz, kavgalara girmek ve olaylara ya da kiþilere karþý koymak zorunda olabilirsiniz. Baþarý kazanmak için kendinizi aþýrý yoruyorsunuz. Toplumsal olaylara veya ekipçe yapýlacak iþlere katýlabilirsiniz, az konuþmak ve çok iþ görmek bu dönemki sloganýnýz olmalý. Beklenmedik düþmanlýklar görülebilir. 23 Ekim - 21 Kasým Kýskançlýk yüzünden bir tartýþma yaþayabilirsiniz hatta ayrýlýklar görülebilir ya da bir þeyi feda etmek mecburiyetinde kalacaksýnýz. Hata yapmayýn, maddi zorluklar gözüküyor ama zorluklarý yorulmadan halledebilirsiniz. Baský yüzünden kayýplara uðrayabilir, þiddet ve katý olaylarýn içinde kalabilirsiniz. Kavgalar þiddete dönüþebilir, onun için bu devrede ýlýmlý olmaya çalýþýn. Baþkalarý tarafýndan size sýkýntý veriliyor. 20 Ocak - 18 Þubat raunt Tam bir Koç inadý, oysa metodlu olmanýz ve sabrýnýz size her konudaki çalýþmalarda baþarý kazandýracaktýr ama sýkýþmak pek iþinize gelmiyor. Can sýkýcý veya kötü haberler gelebilir ama duymazlýða gelin. Bu aralar ruhsal açýdan rahatsýnýz ve genelde memnunluk havasý içerisindesiniz ama en iyisi kendinize hakim olabilecek güçtesiniz. Sorumluluk duygunuz mükemmel, çalýþkanlýðýnýzdan dolayý baþarý kazanacaksýnýz. Baþkalarýna baský yapýyor ya da baþkalarýnýn baskýsý altýnda kalýyorsunuz. Planladýðýnýz deðiþiklikleri net olarak görebilecek ve geliþtirebileceksiniz. Dayanma gücünüz yüksek, korkmayýn ve devam edin. 21 Nisan - 20 Mayýs 22 Haziran - 22 Temmuz Bazý zorluklar yüzünden isteksiz ve memnuniyetsizsiniz. Fiziksel zayýflýk içindesiniz ve hastalýða yakýnsýnýz, yaralanma veya küçük bir kaza yüzünden canýnýz yanabilir. Sabrýnýzdan kaynaklanan baþarý yakýnda geliyor. 23 Aðustos - 22 Eylül 21 Aralýk - 19 Ocak Oluþabilecek problemler sizi epey zorlayacak, ilginç ama alýþýlmadýk ruhsal olaylar yaþayabilirsiniz. Genelde toplum içinde ya da aile veya meslekte birtakým þeylere yada geceleyin uzaklara özlem duyacaksýnýz. 19 Þubat - 20 Mart

19 19 Ç o c u k Hikaye Yaðmur, dolu ve kar tanelerine neler oldu? Ýçi su dolu, kaynayan çaydanlýðýn kapaðý açýlýnca su buharý yukarýya doðru çýkar. Yeryüzündeki toprakta sýkýþan su buharý da caný sýkýlýnca havaya çýkýp, gökyüzündeki bulutlarý meydana getirmeye karar verdi. Harekete geçmenin zamaný geldiðini düþündü. Þöyle etrafýna bakýndý. Yukarýya, gökyüzüne doðru yükselmeye baþladý. Çýktý, çýktý, en yüksek tabakalara ulaþtý. Orada durup beklemeye baþladý. Bekledikçe çoðalmaya, yoðunlaþmaya baþladý. Yoðun olunca, gökyüzünü kaplayan birçok beyaz bulutlar halini aldý. Bu bulutlar çoðaldý, çoðaldý çok yüksekte olduklarý için üþümeye baþladýlar. Bulut kardeþlerden bir tanesi diðer kardeþlerine seslendi: - Ayy, uff... Ben çok üþüyorum çocuklar sanki donuyor gibiyim, tekrar yeryüzüne inmek istiyorum siz ne dersiniz? Su damlasý olarak birleþelim, yaðmur olup yeryüzüne doðru akýp hareket edelim mi? Diðer bulut arkadaþlarý da týpký onun gibi çok yükseklerde üþümüþlerdi. Çünkü bazýlarý daha da soðuk yerlerde duruyorlardý. Buharcýklar artýk buz tutmaya baþlamýþlardý. Þöyle oturup bir düþündüler. Birlikte ortaklaþa bir karar verdiler: Biz en iyisi hep birlikte yeryüzüne inelim. Bulutlardan az üþüyeni: - Arkadaþlar ben, su damlacýklarýmla birleþip yeryüzüne yaðmur olarak ineceðim, dedi. Çok üþüyüp donan bulut da, çenesini birbirine vura vura, titreyerek konuþtu: - Arkadaþlar! Ben donuyorum. Yeryüzüne buz tanecikleri olarak, dolu þeklinde yaðýp ineceðim galiba, dedi. Su buharý, artýk iyice þekil deðiþtirmeye baþlamýþtý. Bir kýsmý düz, köþeli; bir kýsmý da yýldýz þeklini alan donmuþ kristaller (kar) olarak yeryüzüne inmeye hazýrlanýrken bulutlar sýra kavgasý yapmaya baþladýlar. Önce yaðmur, Ben ineceðim diye tutturdu. Dolu, Hayýr! Önce ben! diye diretti. Baþladýlar kavgaya... Çok hýrçýndýlar. Kendilerini kaybedip, birbirleri ile çarpýþtýlar. Birdenbire þimþek çaktý! Gökyüzü aydýnlandý, gök gürledi. Su damlacýklarý birleþip yaðmur olarak yeryüzüne yaðmaya baþladýlar. Buz tanecikleri de bu fýrsattan yararlanýp dolu olarak küçük yuvarlaklar halinde aþaðýya iniyorlardý. Bir de baktýlar ki yerde buldular kendilerini. Yaðan yaðmur, sel olup cadde ve sokaklarý kapladý. Dolu tanecikleri ise yoldan geçen arabalara, evlerin camlarýna, çatýlarýna týkýr týkýr sesler çýkararak çarpýp, yere düþtüler, birbirlerine karýþýp gittiler. Bu durumda çok iyi anladýklarý bir þey oldu. Yaðmur damlacýklarý, dolu taneleri, her ikisi de buhar ve sudan meydana geldiklerini, birbirlerinden farklarý olmadýklarýný anladýlar. Kar, daha yukarýlarda kalmýþ, kendisini düz, köþeli, yýldýza benzer þekiller vererek hazýrlamýþ, yüksek yerlere, yaylalara, daðlarýn doruk noktalarýna inmek için hazýrlanmýþtý. Onun ineceði yerler daha soðuk olmalýydý. Yere indiði zaman hemen erimemesi gerekiyordu. Yükseklerden yeryüzüne iyice baktý. Dünyanýn bazý yerleri onun için çok uygundu. Çok soðuk yerleri seçti. Karar verdi, aþaðýya inecekti. Baþladý lapa lapa yaðmaya. Nihayet Ben de baþardým arkadaþlarým gibi. Ben de yeryüzündeyim artýk, çok mutluyum her tarafý beyaz örtümle kaplayacaðým dedi. Yalnýz üzüldüðü bir þey vardý. Ben yaðmur ve doludan ayrýldým. Oysa hepimiz de su buharýndan oluþmuþtuk, artýk ne yazýk ki birlikte olamayýz, hepimizin yerleri ayrýldý. Ancak havalar ýsýnýp da tekrar su buharý olarak gökyüzüne yükselinceye kadar ne yazýk ki görüþemeyeceðiz dedi. Þehirlere düþen kar, çocuklarýn eðlencesi olmuþtu. Onu kardanadam yaptýlar, burnuna havuç takýp, baþýna þapka geçirdiler. Kömürden göz yapýp, eline de sopalý süpürge verdiler. Bazý çocuklar da top yapýp, yuvarlayýp birbirlerinin sýrtlarýna attýlar. Bazý yerlerde ise, kayak takýmlarýný giyip üzerinde kayýp eðlenenler oluyordu. Kar þöyle bir etrafýna baktý. Beni de ne çok seven varmýþ diye düþündü. Çocuklarý mutlu görmek onu sevindirdi ve yaðmaya devam etti. Vücudumuzdaki Rafineri: Karaciðer Vücudumuzdaki en büyük organýmýz karaciðerdir. Yaklaþýk 1,5 kilogram aðýrlýðýndaki karaciðer karnýmýzýn sað üst tarafýnda yer alýr. Dakikada 1,5 litre kan iþleyen bu hayati organýmýz týpký bir petrol rafinerisi gibi çalýþýr. Biri diðerinden altý kat büyük iki lobdan meydana gelir. Loblarý oluþturan lobcuklar ve lobcuklarý oluþturan karaciðer hücreleri süngere benzer bir yapý oluþturduklarý için acil durumlarda 3,5 litre kan depolayabilirler. Akciðer atar damar ve kapý toplardamarlarý ile birlikte diðer organlara baðlanan karaciðerin etrafý kaburgalarla çevrilmiþtir. Dünyadaki en soðuk yer Antartikadaki Polyus Nedostupnosti dir. Ýtalyanca da, kelimenin anlamý ulaþýlamaz yada ulaþýlmasý çok zor yer anlamýndadýr. Normal sýcaklýk derecesi 72 derece olarak kaydedilmiþtir. Çok düþük sýcaklýklar, az yaðmurlar ve güçlü rüzgarlar Antartikayý dünyanýn en soðuk yeri yapmaktadýr. Kaynayan su havaya döküldüðünde daha yere ulaþmadan buz kristallerine dönüþecek kadar soðuktur. Sorularýn Cevaplarýný Biliyor Musun? Antartikayý haritada bulabilir misiniz? Antartika Kuzey Kutbunu çevreler Antartikada hangi hayvanlar yaþamaktadýr? Balina, fok, kuþ, penguen. Sizce Antartika daki hayvanlar nasýl hayatta kalabiliyorlar? Vücutlarý son derece düþük sýcaklýklarý kaldýrabilecek yapýdadýr. Nefesli Çalgýlar Ý çine üflenen havanýn titreþmesiyle ses çýkaran çalgýlara nefesli çalgýlar denir. Nefesli çalgýlar genellikle bakýr nefesliler ve tahta nefesliler olmak üzere ikiye ayrýlýr. Ama bu ayrým çok tutarlý deðildir. Eskide tahtadan yapýlan nefesli çalgýlarýn birçoðunda artýk metal yada plastik malzeme kullanýlmaktadýr. Trompet,korno,trombon ve tuba bakýr nefesli çalgýlardýr. Hepsi bir uçlarýnda bulunan aðýzlýða üflenerek çalýnýr. Müzik sesi çalgýnýn öbür ucundaki, kalak denen açýklýktan çýkar. Bu çalgýlarýn çoðunda seslerin tizliðini denetleyen pistonlar bulunur. Trombonda ise piston yerine bir sürgü vardýr. Trompet en tiz,yani en ince ses veren bakýr nefesli çalgýdýr. Flüt,klarnet,obua, pikolo ve saksofon tahta nefesli çalgýlar grubunda toplanýr. Ama günümüzde pirinçten yapýlmýþ saksofonlar, gümüþten yapýlmýþ flütler de vardýr. Tahta nefesli çalgýlar bir aðýzlýktan yada kenardan üflenen havayla ses çýkarýr. Bunlarýn hepsi üzerinde sýrayla delikler býrakýlmýþ bir boru gibi düþünülebilir. Seslerin farklýlýðý borunun boyundan ve biçiminden gelir. Boru uzadýkça ses de kalýnlaþýr. Çalarken deliklerin parmaklarla kapatýlýp açýlmasý farklý nota seslerinin çýkarýlmasýný saðlar. Dünyanýn En Soðuk Yeri Neresidir? Sizce Antartikada sadece bilim adamlarýnýn yaþamasýnýn sebebi nedir? Çünkü Antartikanýn %95 i buzla kaplýdýr ve hava þartlarý çok sert ve soðuktur. Ýnsanlar soðuk havalarda kendilerinin nasýl sýcak tutabilirler? Güneþte kalarak, ýsýtýcý kullanarak, hareket ederek ve sýcak tutan giyecekler giyerek. Eðer insanlar çok üþürlerse onlara ne olabilir? Soðuktan donabilirler ve bu da vücut dokusuna zarar verir. Eðer vücut sýcaklýklarý çok düþerse baþ dönmesi, titreme ve uyku hali ortaya çýkar.

20 Maradona nýn hayatý film oldu Dünyanýn en ünlü ve en çok tatýþýlan futbolcularýndan Diego Armando Maradona nýn hayatý beyaz perdeye aktarýldý. Ünlü futbolcunun hayatýný anlatan Tanrý nýn Eli (The Hand Of God) filmi 30 Kasým da vizyona girecek. Ýtalya ve Ýspanya ortak yapýmý olan filmi, Marco Risi yönetti. Arjantinli ünlü futbolcunun futbola olan aþkýnýn ve hayatýnýn beyazperdeye aktarýldýðý filmde, Maradona nýn çocukluðunu Gonzalo Alarcon, gençliðini Abel Ayala ve yetiþkinliðini Marco Leonardi oynadý. nfilmde ayrýca Julieta Diaz, Eliana Gonzalez, Norma Argentina, Roly Serrano, Ricardo D. Mourelle ve Emiliano Kazka kamera önüne geçti.çalkantýlý yaþamý ve kokain baðýmlýlýðýyla hiç gündemden düþmeyen Maradona, 1986 Dünya Kupasý nda Ýngiltere ye Healy Suker i geçti Kuzey Ýrlanda nýn golcüsü Daivd Healy, Danimarka karþýsýnda Avrupa Þampiyonasý elemelerindeki 13. golünü kaydederek Davor Suker in rekorunu kýrdý. F Grubu nda Kuzey Ýrlanda nýn Danimarka yý 2-1 maðlup ettiði karþýlaþmada, takýmýnýn ikinci golüne kaydeden David Healy, Avrupa Þampiyonasý elemelerindeki 13. golünü kaydetti. Ýngiltere de Fulham formasý giyen David Healy, attýðý 13 golle Hýrvatistan ýn eski oyuncusu Davor Suker in Avrupa Þampiyonasý elemelerindeki gol rekorunu kýrdý. Davor Suker, 1996 Avrupa Þampiyonasý elemelerinde attýðý 12 golle rekoru elinde bulunduruyordu. Tenis dünyasýnýn iki ünlü yýldýzý Pete Sampras ile Roger Federer, Seul de 12 bin kiþi izlediði gösteri maçýnda karþý karþýya geldi. Özellikle 90 lý yýllara damga vurduktan sonra 2003 yýlýnda profesyonel tenis kariyerini noktalayan Pete Sampras, kendisinden 10 yaþ küçük halefi Federer ile ikinci kez karþý karþýya geldi. Ýkilinin 2001 yýlýnda Wimbledon 4. turunda yaptýðý maç büyük çekiþmeye sahne olmuþ ve dönemin genç raketi Federer sürpriz yaparak deneyimli rakibini yenmeyi baþarmýþtý. Bu maçta ise sürpriz yoktu. Federer ilk maçtan 6 yýl sonra bu kez 6-4 ve 6-3 lük iki setle Sampras ý maðlup etti. 36 yaþýndaki Sampras halen 14 þampiyonlukla en çok Grand Slam Turnuvasý kazanan tenisçi unvanýný elinde bulunduruyor. Bugüne dek 12 Grand Slam Turnuvasý kazanan 26 yaþýndaki Federer ise Sampras ýn rekorunu kýrmaya aday... Birleþik Amerikalý Sampras, maçýn ardýndan, Bu benim için bir geri dönüþ deðil. Spor S p o r el ile attýðý gol sonrasý, O el Tanrý nýn eliydi demiþti. Halef selefi yendi kariyerimde yapabileceðim her þeyi yaptým. Þimdi karýmla ve iki çocuðumla evde oturup Roger nin maçlarýný seyrekmek bana yetiyor. Geri dönmem için bir neden yok dedi. Federer ile Sampras biri Kuala Lumpur da diðeri Macau da olmak üzere iki gösteri maçý daha yapacak. McLaren e ret, Kimi þampiyon Formula 1 de þampiyonluða ulaþan Ferrari pilotu Kimi Raikkonen in zaferi resmiyet kazandý. Uluslararasý Otomobil Federasyonu, McLaren takýmýnýn sezonun son yarýþý olan Brezilya GP sine yaptýðý itirazý reddetti. Alýnan bu kararla Ferrari nin Fin pilotu Kimi Rakkionen in þampiyonluðu da kesinleþmiþ oldu. McLaren Mercedes takýmý, Brezilya GP sini 4, 5 ve 6. sýrada tamamlayan Nico Rosberg, Robert Kubica ve Nick Heidfeld in kural dýþý yakýtla yarýþtýðýný öne sürmüþ ve bu üç pilotun diskalifiye edilerek þampiyona klasmanýnýn yeniden düzenlenmesini talep etmiþti. Formula 1 de büyük çekiþmeye sahne olan 2007 sezonunu, Ferrari pilotu Kimi Raikkonen 1 puan farkla þampiyon tamamlamýþtý. Son iki yarýþa 17 puan önde giren 22 yaþýndaki Hamilton ise, tarihin en genç þampiyonu olma þansýný kaçýrmýþtý. Galatasaray piste çýkýyor Dünyanýn sayýlý futbol kulüplerinin renkleriyle 750 beygir gücündeki ve 12 silindirli 20 aracýn mücadele edeceði Formula Süper Ligi (Superleague Formula) organizasyonuna, Türkiye den Galatasaray Spor Kulübü davet edildi.sarýkýrmýzýlýlarýn yaný sýra Milan, Porto, Olympiakos, PSV Eindhoven, Borussia Dortmund, Anderlecht, Flamengo ve FC Basel in de katýlmasý kesinlik kazandý. Formula Süper Ligi nin Baþkaný Alex Andreu, yaptýðý basýn açýklamasýnda, Dünyanýn en önemli futbol kulüplerini start düzlüðünde görmeyi hedefleyen Super Lig Formula organizasyonu olarak, Galatasaray Spor Kulübü nün aramýza katýldýðýný açýklamaktan büyük mutluluk duyuyoruz dedi. Nisan 2007 de kamuoyuna açýklanan ve 2008 yýlý içinde hayata geçmesi beklenen yarýþlarýn, baþlangýçta Avrupa daki 6 pistte yapýlmasý planlanýyor. Galatasaray Kulübü Baþkaný Özhan Canaydýn ise, Taraftar kitlesinin yaþ ve eðitim düzeyi göz önüne alýndýðýnda Galatasaray Spor Kulübü, dünyanýn yükselen deðerlerinden biri olan motorsporlarýna kayýtsýz kalamazdý diye konuþtu. Bayern den genç Brezilyalý ya servet Almanya da yayýnlanan Bild gazetesi, Birinci Lig (Bundesliga) takýmlarýndan FC Bayern Münih in, Brezilyalý 18 yaþýndaki Breno Vinicius Rodrigues Borges i, 14 milyon Euro transfer ücreti ödeyerek renklerine baðladýðýný yazdý. Gazetenin haberinde, FC Sao Paulo da oynayan savunma oyuncusu Breno nun, sezonun ikinci yarýsýnda Münih e geleceði belirtildi. Breno nun Bayern Münih te oynayan Lucio gibi mücadeleci, teknik olarak da Lucio dan biraz daha iyi olduðu ifade edildi. Bayern Münh in Breno ya en fazla 11 milyon Euro ödemek istediði, ancak Real Madrid in Breno yla ilgilenmesi nedeniyle teklifini 3 milyon Euro daha artýrdýðý kaydedildi. PSV Stevens ile anlaþtý Ronald Koeman ýn takýmdan ayrýlmasýnýn ardýndan teknik direktör arayýþlarýna giren PSV Eindhoven, sezon sonu için Hamburg u çalýþtýran Huub Stevens ile anlaþmaya vardý. Fenerbahçe nin Þampiyonlar Ligi ndeki rakiplerinden PSV Eindhoven, Valencia ya giden Ronald Koeman ýn yerine Huub Stevens ile 2 yýllýk anlaþma yaptý.