Emisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Emisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik"

Süleiman Kılıçlı
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Emisyon Envanteri ve Modelleme İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik

2 İçerik Emisyon Envanteri Emisyon Kaynaklarına Göre Bilgiler Emisyon Faktörleri ve Hesaplamalar Modelleme

3 Emisyon Envanteri Kapsamlı ve Güncel Bir Emisyon Listesidir Emisyon Kaynağı Belirli Bir Coğrafi Bölge Belirli Bir Zaman Aralığı

4 Emisyon Envanteri Ne Kadar Emisyon Oluşuyor? Kaynağı Ne?

5 Emisyon Envanterinin Kullanımı Kirlilik Dağılım Haritalarının Hazırlanması Emisyon Öngörüleri Temiz Hava Politikaları Belirleme Modelleme Çalışmaları

6 Emisyon Kaynakları İnsan Faaliyetleri 1. Sanayi 2. Isınma 3. Trafik Doğal Kaynaklar 1. Biyojenik Kaynaklar 2. Sahra Tozları

7 Sanayi Kaynaklı Emisyonlar Yakma Prosesleri (Termik Santraller, Kazanlar vb) Üretim Prosesleri Ortam Havalandırma Depolama Faaliyetleri (Agrega, Kömür, Petrol, Doğal Gaz vb) Üretim Faaliyeti Olmayanlar (Basınç İstasyonları, Benzin İstasyonları)

Havalandırma Depolama Faaliyetleri (Agrega, Kömür, Petrol,

8 Sanayi Emisyonları İçin Gerekli Veriler Tesis/Kaynak Koordinatları Baca Çapı- Yüksekliği- Gaz Hızı-Sıcaklığı Kirletici Miktarları (kg/saat, ton/yıl vb) Üretim/Depolama Miktarı (Toplam Depolama Hacmi)

9 SANAYİDEN KAYNAKLANAN EMİSYON YÜKÜNÜN TESPİTİ İÇİN GEREKLİ VERİLER Tesis ID Koordinat (x) Koordinat (y) Baca Yuksekliği (m) Kirletici Parametreler (kg/yıl) CO TOZ NOX NO2 NO SO2 VOC ORGANİK BUHAR TOC KLORÜR FLORÜR - FLOR HİDROJEN SÜLFÜR

Yuksekliği (m) Kirletici Parametreler (kg/yıl) CO TOZ NOX

10 Isınma Kaynaklı Emisyonlar İçin Gerekli Veriler Bölge Adı Nüfus/Konut Miktarı Yakıt Türü ve Kullanım Miktarı Bina Katmanı Haritaları (Dijital Ortamda-Resim Değil) Arazi Kullanım Haritası

11 ISINMADAN KAYNAKLANAN EMİSYON YÜKÜNÜN TESPİTİ İÇİN GEREKLİ VERİLER İlçe Adı Konut Sayısı (adet) Nüfus Sayısı Merkezi Isınma Bireysel Isınma Isınma türü (miktar) (ton/saat) Merkezi Isınma Kömür Özel Kalofier Kömür Doğalgaz Biyo-yakıt İthal Yerli Yakıtı İthal Yerli Bireysel Isınma Doğalgaz Özel Kalofier Yakıtı Biyo-yakıt

(miktar) (ton/saat) Merkezi Isınma Kömür Özel Kalofier Kömür Doğalgaz

12 Trafik Emisyonları İçin Gerekli Veriler Yolun Tipi ve Adı Yol Uzunluğu Araç Tipleri ve Sayıları (Mümkünse Periyodik Değişiklikleri İçerecek Biçimde) Bölgelere Kayıtlı Araç Sayısı Bölge Nüfusu Yol Katmanı Haritası Havaalanları, Demir Yolları

Değişiklikleri İçerecek Biçimde) Bölgelere Kayıtlı Araç

13 ULAŞIMDAN KAYNAKLANAN EMİSYON YÜKÜNÜN TESPİTİ İÇİN GEREKLİ VERİLER Yol Tipi Kesit Adı Uzunluğu (km) Binek Araçlar Kamyonet Araçlar Kamyon Araçlar Otobüs Araçlar Diğer Araçlar Sayısı (taşıt/gün) Sayısı (taşıt/gün) Sayısı (taşıt/gün) Sayısı (taşıt/gün) Sayısı (taşıt/gün) Benzin Dizel LPG Benzin Dizel LPG Benzin Dizel LPG Benzin Dizel LPG Benzin Dizel LPG Arter Şehiriçi

Sayısı (taşıt/gün) Sayısı (taşıt/gün) Sayısı (taşıt/gün) Sayısı (taşıt/gün) Sayısı

14 Emisyonların Hesaplanması Emisyon=Emisyon Faktörü x Faaliyet Verisi

15 Modelleme Gerçek Dünyadaki Koşulların Bilgisayar Ortamında Benzerini Yapmaktır. Koşullar Farklı Olsaydı Ne Olurdu Sorusunun Cevabını Koşullar Değişmeden Verir.

16 Hava Kalitesi Modelleme Kaynaktan Çıkan Kirleticinin Meteoroloji Ve Topografya Şartlarında Dağılımının Matematiksel Yöntemlerle Hesaplanması

17 Hava Kalitesi Modelleme Hava Kalitesi Modelleme Çalışmaları; İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Hüseyin TOROS Tarafından Gerçekleştirilecektir.

Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlisi

18 Modellemenin Amaçları Çevresel İzinler Emisyon Ölçümleri Kirlilik Öngörüleri

19 Model İçin Gerekli Veriler Kaynak Verileri Meteoroloji Verileri Arazi Parametreleri Alıcı Ortam Verileri Verilerin Kalitesi Model Sonucunun Kalitesini Etkiler

20 Kaynak Verileri Evrensel Envanter Verileri (EMEP-CEIP vb) Ulusal Emisyon Envanteri

21 Model Türleri Dağılım Modelleri Fotokimyasal Modeller Reseptör Modelleri

22 Modelleme Yazılımları WRF AERMOD WRF-CHEM

23 WRF Meteorolojik Modeldir Bölgesel Öngörülerde Geniş Spektrumlu (Sinoptik Ve Orta Ölçekli) Atmosferik Olayların İncelenmesine Olanak Vermektedir Topografik Koşulları Göz Önünde Bulundurur

24 AERMOD Dağılım (Dispersion) Modelidir Çok Çeşitli Kaynak Tipleri Girilebilir Gelişmiş Bir Meteorolojik Ön İşlemci Kullanır (AERMET) Dağılım Bölgesindeki Alıcı Noktalarda Konsantrasyonları Hesaplar

25 WRF-CHEM WRF Meteorolojik Modeline Entegredir Fotokimyasal Modeldir Ozon ve PM parametreleri incelenecektir.

26 Modelleme Çalışmasının Aşamaları 1. WRF İle Hava Akımlarının Zamansal ve Üç Boyutlu Hareketlerinin Yüksek Çözünürlükte Belirlenmesi 2. Bu Amaçla (2 km x 2 km) yatay çözünürlükte, (600 km x 420 km) büyüklüğünde bir model alanı, (6 km x 6 km) çözünürlükte ve (900 km x 900 km) büyüklüğünde ana alanın içine konularak, daha yüksek çözünürlükteki alana başlangıç ve sınır koşullarını sağlayacaktır

27 Modelleme Çalışmasının Aşamaları

28 Modelleme Çalışmasının Aşamaları 3. Numerik modelin dikey çözünürlüğü yerden 20 m yükseklikte başlayıp 10 km ye kadar çıkacak, sınır tabakasını da içine alan ilk 3 km lik mesafede 20 model nokta olmak üzere, toplam 35 nokta ile yüksek çözünürlük sağlayacaktır 4. WRF modeli en son versiyonu kullanılarak, 27 km çözünürlükte, 6 saatlik aralıklarda atılmış olan, arşivlenmiş evrensel meteorolojik hava hareketlerini içeren GFS gözlem analiz verileri kullanılarak model başlangıç ve sınır şartları hazırlanacak ve arasına karşılık gelen son 5 yıllık zaman dilimi içerisinde çalıştırılacaktır.

29 Modelleme Çalışmasının Aşamaları 5. Model sonuçları, her yıl için ayrı ayrı olmak üzere, saatlik olmak üzere başlatılıp, haftalık zaman dilimlerine bölünecek ve hava hareketleri günlük ve haftalık bazda, bütün 5 yıllık sure içerisinde incelenecektir.

30 Modelleme Çalışmasının Aşamaları 6. Meteorolojik model çıktılarının AERMOD için Başlangıç ve Sınır Şartları Olarak Verilmesi 7. AERMOD Modelinin (2 km x 2 km) yüksek çözünürlükteki alan üzerinde 5 yıllık zaman aralığı üzerinde çalıştırılması 8. Envanter Verileriyle Reaksiyon İçermeyen Pasif Kirleticilerin Modellenmesi 9. WRF-CHEM Modeliyle Fotokimyasal Modellemenin Yapılması

31 Sonuçların Değerlendirilmesi Model Sonuçlarına Göre Ölçüm Noktalarının Belirlenmesi Model Sonuçları ve Ölçüm Sonuçlarının Karşılaştırılması

32 TEŞEKKÜRLER

Benzer belgeler

HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ

HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Prof.Dr. Tolga ELBİR Dr.Öğr.Üyesi Yetkin DUMANOĞLU CEV-3616 Hava Kirliliği ve Kontrolu Hava Kalitesi Yönetimi Bir bölgede hava kalitesi seviyelerinin iyileştirilmesi