İçindekiler BİRİNCİ BÖLÜM 17 YAPIM İŞLERİNDE AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF 17

Transkript

1 İçindekiler KISALTMALAR 15 BİRİNCİ BÖLÜM 17 YAPIM İŞLERİNDE AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF 17 I. YAPIM İŞLERİ İHALELERİ VE AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF SORGULAMASINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR Anahtar teslimi götürü bedel ihale Teklif birim fiyatlı ihale İş grubu İş kalemi Mahal listesi Ön proje Kesin proje Uygulama projesi Sıralı iş kalemleri/grupları listesi Sıralı analiz girdileri tablosu Analiz 28 II. GENEL OLARAK AŞIRI DÜŞÜK TEKLİFLERİN TESPİTİ VE SORGULANMASI Aşırı düşük teklif sorgulamasında KİK in getirdiği genel sistematik sayılı Kanun la aşırı düşük teklif sorgulamasında yapılan değişiklikler sayılı Kanun sonrasında ikincil mevzuatta yapılan değişiklikler Aşırı düşük teklif açıklaması istenmesinin şartları Aşırı düşük teklifleri tespit etme ve sorgulama görevi Aşırı düşük teklif açıklamalarının belgeye dayalı olması zorunluluğu 41

2 7. Kamu İhale Kurulunca kabul edilmeyen aşırı düşük teklif açıklamaları Aşırı düşük teklif sorgulamasının tüm istekliler için eş zamanlı yapılması gerekliliği Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulması gereken bazı belgelerin teklif kapsamında sunulmuş olması durumu Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında isteklilerden istenemeyecek belgeler Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucu ihale komisyonunca alınabilecek kararlar Açıklama yapmayan veya açıklaması yeterli görülmeyen isteklinin durumu İsteklilerin diğer isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını inceleme talepleri Aşırı düşük teklif açıklamalarına şikâyet ve itirazen şikâyet Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerdeki bilgi eksiklikleri Kısmi teklife açık ihalelerde aşırı düşük teklif sorgulaması 66 III. AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF SORGULAMASINA ESAS OLMAK ÜZERE İDARECE YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER İhale aşamasında isteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmalarının istenememesi Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması ve bu sırada yapılacak işlemler Aşırı düşük teklif sorgulamasına esas olmak üzere isteklilere analiz formatı verilmesi Aşırı düşük sorgulamasına esas olmak üzere idare tarafından hazırlanan sıralı iş kalemleri/grupları listesi ve sıralı analiz girdileri tablosu aşırı düşük teklif sorgulamasına esas olmak üzere isteklilere verilmesi gerekli midir? Özel iş kalemleri ile paçal iş kalemleri için analiz formatı düzenlenmesi 78

3 6. Bütün iş kalemleri/iş gruplarını kapsayacak şekilde ortak analiz formatı düzenlenmesi 81 IV. SINIR DEĞER TESPİTİ Sınır değerin tespiti Sınır değer katsayısının tespiti Yapım İşlerinde Sınır Değer Hesaplama Aracı nın kullanılması zorunluluğu Sınır değerin tespitinde yaklaşık maliyetin önemi Yapım işlerinde sınır değer hesaplanırken hesabına katılmayacak teklifler Yeniden bir sınır değer tespit edilmeksizin ilk sınır değer dikkate alınarak ihalenin sonuçlandırılması gereken durumlar Yeniden bir sınır değer tespit edilmesi gereken durumlar Sınır değerin tespiti yöntemi Yaklaşık maliyetin %40 - %120 aralığında geçerli teklif bulunmaması durumu sınır değerin tespiti Sınır değerin yaklaşık maliyetin %40 ının altında çıkması durumu Yaklaşık maliyetin %40 ının altındaki tekliflerin durumu Sınır değerin üzerindeki teklif sahiplerine aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmamasıgerekliliği Teklifin sınır değerin altında olmamasına rağmen, cetveldeki bazı kalemlerin fiyatlarının aşırı düşük olması durumu Sınır değerin altındaki teklif sahibine ihalenin bırakıldığı durumlarda alınacak kesin teminat tutarı 96 V. İHALE KOMİSYONU TARAFINDANAŞIRI DÜŞÜK TEKLİF SORGULAMASI İSTENMESİ Aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında ihale komisyonu tarafından yapılması gereken işlemler Aşırı düşük teklifsorgulaması yapılması gereken iş kalemlerinin/gruplarının tespiti 100

4 3. Açıklama istenmeyecek analiz girdilerinin tespiti Aşırı düşük teklif sahibi isteklilere gönderilen yazıda açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerinin de belirtilmesi gerekliliği Açıklama istenecek ve istenmeyecek iş kalemlerinin/ gruplarının tespitine yönelik uygulama örneği Aşırı düşük teklif açıklaması için isteklilere verilecek süre Analizlerde yer alan tüm işçilik gideri için açıklama istenmesi gerekliliği Açıklama istenilen iş kalemleri/gruplarınaaçıklama istenilmeyen iş kalemlerinin de dâhil edilerek değerlendirme yapılmaması gerekliliği Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında isteklilerce öngörülen kâr oranlarının sorgulanmaması gerekliliği İsteklilerce sunulan analizlerde hesaplama hatası yapılması 140 VI. AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF SORGULAMASINA ESAS OLMAK ÜZERE İSTEKLİLERCE YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER Aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin ihale öncesi yapılması gereken hazırlıklar Yapım yönteminin ekonomik olması durumuna ilişkin nasıl açıklama yapılabilir? Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullara ilişkin nasıl açıklama yapılabilir? Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü hususuna ilişkin ilişkin nasıl açıklama yapılabilir? Anahtar teslim götürü bedel ve teklif birim fiyatlı işlerde isteklilerce sunulması gerekli analizler İsteklilerce yapılan açıklamaların idare tarafından verilen analiz formatına uygun olması şartı Anahtar teslimi götürü bedel olarak yapılan yapım ihalesinde, aşırı düşük teklif açıklamasına konu olan iş

5 kalemlerine ait metrajların belirtilmesi gerekliği Anahtar teslim götürü bedel olarak ihale edilen yapım işlerinde isteklinin metrajları ile idarenin metrajları arasında olması Analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının asgari ücretin altında belirlenmesinin mümkün olmaması 212 VII. AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF AÇIKLAMASINDA KULLANILABİLECEK YÖNTELER Aşırı düşük teklif açıklamasına dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin neler olduğu KİGT nin üncü maddesinde sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmaması durumu Üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen kalemlerinin açıklanması Harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalar İş kalemleri/iş grupları için malzeme ve montaj bedeli şeklinde açıklama yapılabilen durumlar Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri İhalede alt yüklenici çalıştırmayacağını beyan eden istekli de aşırı düşük açıklamalarını fiyat teklifine dayandırabilir mi? Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifi alma yazıları söz konusu işin fiyat teklifi alınan kişilere yaptırılmasını gerektirir mi? Maliyet tespit tutanağının düzenlenmesi Satış tutarı tespit tutanağının düzenlenmesi KİGT de yer verilen ibarenin bilgi eksikliği kapsamında tamamlatılmaması Fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekliliği Fiyat teklifinin alınma zamanı Maliyet tespit tutanağı ve satış tutarı tespit tutanağının

6 muhafazası Maliyet tespit tutanağı ve satış tutarı tespit tutanağı ihale komisyonu tarafından istenebilir mi? İtirazen şikâyet başvurusu üzerine Kurum ca yapılan incelemede fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları istenebilir mi? Tutanaklar gerekli görülmesi durumunda istekliden mi yoksa meslek mensubundan istenmelidir? Meslek mensubu ifadesi kimleri içermektedir? Maliyet/satış tutarı tespit tutanakların serbest muhasebeci tarafından düzenlenmesi mümkün müdür? Fiyat teklifi ile maliyet tespit tutanağı ve satış tutarı tespit tutanaklarında malın teknik özelliklerinin belirtilmesi gerekli midir? Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yapılan belgelendirmede meslek mensubundan istenen tutanaklar veya istekliler tarafından sunulan fiyat teklifi arasında uyumsuzluğun tespit edilmesi durumunda açıklama kabul edilecek mi? Meslek mensubundan istenen tutanaklar/istekliler tarafından sunulan tutanaklar arasında uyumsuzluğun tespit edilmesi durumunda komisyonca ayrıca neler yapılmalıdır? Ticari hayatın olağan durumuna ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmayan açıklamalar konusunda komisyonca neler yapılmalıdır? Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal

7 çekmesi veya satın alması durumu Sadece alış faturası ile açıklama yapılamaması 277 VIII. SON GEÇİCİ VERGİ BEYANNAME DÖNEMİ Tutanakların son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olması Belli istekliler arasında ihalelerde son geçici vergi beyanname dönemi nasıl tespit edilir? Maliyet/satış tutarı tespit tutanakları hangi durumda bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir? 294 IX. YAPIM İŞLERİ İHALELERİNDE KAMU BİRİM FİYATLARI İLE AÇIKLAMA YAPILMASI İsteklilerin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlara dayandırmaları İsteklilerin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyat ve rayiçlere dayandırmaları durumunda dikkat edilmesi gereken hususlar Cari yıl birim fiyatları yerine önceki yılın yayımlanmış birim fiyatlarının kullanılabilmesi durumu Yeni yıl kamu birim fiyatlarının ilan tarihi ile ihale tarihi arasında açıklanmış olması durumu Yeni yıl kamu birim fiyatlarında yer almayan iş kalemlerinin geçmiş yıl fiyatlarıyla açıklanıp/açıklanamayacağı sorunu Kamu kurum ve kuruluşlarına ait analizlerdeki miktarların düşürülerek açıklama yapılması Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanılması durumu 311 İKİNCİ BÖLÜM 313 HİZMET ALIMLARINDA AŞIRI DÜŞÜK TEKLİFLERİN TESPİTİ VE SORGULANMASI 313 I. HİZMETLERİN TASNİFİ 313

8 1.Hangi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak ihale edilecektir? Hangi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir? 320 II. YAKLAŞIK MALİYET Yaklaşık maliyetin bileşenleri Yaklaşık Maliyette Kârın Belirlenmesi Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet ihalelerinde sözleşme ve genel giderler yüzde (%) kaç olarak öngörülmelidir? 341 III. GENEL OLARAK AŞIRI DÜŞÜK TEKLİFLER 343 IV. SINIR DEĞER KAVRAMI Aşırı Düşük Tekliflerden Açıklama İstenilmesinde İdarelerin Takdir Yetkisi Personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerde sınır değerin belirlenmesi Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilebilir mi? Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmetlerde sınır değerin belirlenmesi Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde kâr hariç yaklaşık maliyetin altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmesi gerekir mi? Aşırı düşük teklif sahiplerinin bazılarından açıklama istenmeyebilir mi? Hizmet alımlarında kalem bazında sorgulama yapılabilir mi? 361 V. AŞIRI DÜŞÜK TEKLİFLERİN AÇIKLANMASI Aşırı Düşük Teklif Açıklamasında Kullanılabilecek Yöntemler Hizmet alımlarına ait aşırı düşük teklif açıklamasına

9 dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler nelerdir? Hizmet alımlarında stok tespit tutanağıyla açıklama yapılabilir mi? KİGT de sayılan belgelendirme yöntemleri tüm hizmet alımlarını kapsamakta mıdır? Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yapılan belgelendirmede meslek mensubundan istenen tutanaklar veya istekliler tarafından sunulan fiyat teklifi arasında uyumsuzluğun tespit edilmesi durumunda açıklama kabul edilecek mi? Meslek mensubundan istenen tutanaklar/istekliler tarafından sunulan tutanaklar arasında uyumsuzluğun tespit edilmesi durumunda komisyonca ayrıca neler yapılmalıdır? İtirazen şikâyet başvurusu üzerine Kurum ca yapılan incelemede fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları istenebilir mi? İbare eksikliği bilgi eksikliği kapsamında tamamlatılabilir mi? Fiyat teklifi alınan kişinin fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterip göstermediği komisyonca araştırılabilir mi? Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifinin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu mudur? Meslek mensubu ifadesi kimleri içermektedir? Hizmet alımlarında tutanakların serbest muhasebeci tarafından düzenlenmesi mümkün müdür? Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatlar Kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar Ticaret borsası fiyatları Toptancı Hal fiyatları Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar İsteklilerin kendi ürettikleri, aldıkları veya sattıkları mallara ilişkin fiyatlar Açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşılması durumu 406

10 2. Aşırı Düşük Teklif Açıklama Yazıları Aşırı düşük teklif sahiplerinden farklı iş kalemlerine ait açıklama istenebilir mi? Aşırı düşük teklif açıklama yazılarını ihale komisyonu mu yazar? 408 VI. HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA UYGUN OLMAYAN AÇIKLAMALAR 409 Hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yapılan belgelendirmenin hayatın olağan akışına uygun olmadığının anlaşılması durumunda ihale komisyonunca ne yapılmalıdır? 410 VII. SON GEÇİCİ VERGİ BEYANNAME DÖNEMİ 455 Belli istekliler arasında ihalelerde son geçici vergi beyanname dönemi nasıl tespit edilir? 456 Maliyet/satış tutarı tespit tutanakları hangi durumda bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir? 460 VIII. AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF AÇIKLAMA YAPILMA SÜRESİ 460 IX. İŞÇİLİK HESAPLAMA MODÜLÜNÜN KULLANILMA ZORUNLULUĞU 462 X. ENGELLİ İŞÇİ İNDİRİMİ 466 XI. MALZEMELİ YEMEK HİZMETİNDE AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF AÇIKLAMALARI 485 Malzemeli yemek hizmetlerinde aşırı düşük teklif açıklamalarında açıklanması zorunlu olmayan unsurlar nelerdir? 487 XII. SİGORTA GİDERLERİNİN AÇIKLANMASI 488 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 489 MAL ALIMLARINDA AŞIRI DÜŞÜK TEKLİFLERİN

11 TESPİTİ VE SORGULANMASI 489 KİK gereği mal alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerekli midir? 489 Mal alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin olarak Kurum tarafından belirlenmiş bir kriter var mıdır? 490 İdareler mal alımlarında neye göre aşırı düşük teklif sorgulaması yapacaklardır? 492 Mal alımlarında aşırı düşük teklif açıklaması için en az kaç gün verilmelidir? 493 Mal alımlarına ait aşırı düşük sorgulamasında yapım işleri için belirlenmiş sorgulama kriterlerinin uygulanması mümkün müdür? 493 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 494 DİĞER HUSUSLAR 494 I. AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF AÇIKLAMALARINDA TEBLİGAT YÖNTEMLERİ İdarelerin Kullanabileceği Tebligat Yöntemleri Aday, İstekli Olabilecek ve İsteklilerin Kullanabileceği Tebligat Yöntemleri 498 II. AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF AÇIKLAMALARINA ŞİKAYET VE İTİRAZEN ŞİKAYET 501 İLGİLİ MEVZUAT 511 KAMU İHALE GENEL TEBLİĞİ 511 EKLER 541 Ek-O MALİYET TESPİT TUTANAĞI 541 KAYNAKÇA 559