1 st INTERNATIONAL VETERINARY BIOCHEMISTRY AND CLINICAL BIOCHEMISTRY CONGRESS April 2018 Hatay, Turkey BOOK OF ABSTRACTS

Transkript

1 1 st INTERNATIONAL VETERINARY BIOCHEMISTRY AND CLINICAL BIOCHEMISTRY CONGRESS April 2018 Hatay, Turkey BOOK OF ABSTRACTS

2 1 st INTERNATIONAL VETERINARY BIOCHEMISTRY AND CLINICAL BIOCHEMISTRY CONGRESS BOOK OF ABSTRACTS 2018

3 The ethical, scientific and legal responsibility of the manuscripts published in the abstract book belongs to the author(s). All rights reserved. All or part of this book may not be reproduced, published and stored by electronic, mechanical, photocopying or any recording system without the permission of editors or author(s) according to the governments of the law no 5846.

4 Editors Prof. Dr. P. Sema Temizer OZAN Prof. Dr. Mehmet NİZAMLIOĞLU Assoc. Prof. Dr. Pınar PEKER AKALIN Assist. Prof. Dr. Altuğ KÜÇÜKGÜL Assist. Prof. Dr. M. Mustafa İŞGÖR Assist. Prof. Dr. Filiz KAZAK Assoc. Prof. Dr. Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU Assist. Mehmet Ali KISAÇAM

5 HONORARY PRESIDENT Prof. Dr. Hasan KAYA Mustafa Kemal University Rector Dean of Veterinary Faculty HEAD OF THE ORGANIZATION COMMITTEE Prof. Dr. P. Sema TEMİZER OZAN CONGRESS SECRETARIES Assoc. Prof. Dr. Pınar PEKER AKALIN Assist. Prof. Dr. Altuğ KÜÇÜKGÜL ORGANIZATION COMMITTEE Prof. Dr. P. Sema TEMİZER OZAN Prof. Dr. Mehmet NİZAMLIOĞLU Prof. Dr. Taasilkan Toktamamatovna ZHUMABAEVA Assoc. Prof. Dr. Pınar PEKER AKALIN Assoc. Prof. Dr. Mohamed SALEM Assist. Prof. Dr. Altuğ KÜÇÜKGÜL Assist. Prof. Dr. M. Mustafa İŞGÖR Assist. Prof. Dr. Filiz KAZAK Assoc. Prof. Dr. Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU Dr. Sandra SPENCE Assist. Mehmet Ali KISAÇAM

6 SCIENTIFIC COMMİTTEE Prof. Dr. Ayşen ALTINER Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Prof. Dr. Vahdettin ALTUNOK Prof. Dr. Sanda ANDREI, Cluj-Napoca/Romania Prof. Dr. Tünay Kontaş AŞKAR Prof. Dr. Emine ATAKİŞİ Prof. Dr. Onur ATAKİŞİ Prof. Dr. Gülcan AVCI Prof. Dr. Nuri BAŞPINAR Prof. Dr. Fulya BENZER Prof. Dr. Ayşegül BİLDİK Prof. Dr. Zafer BULUT Prof. Dr. Tülay BÜYÜKOĞLU Prof. Dr. Sefa ÇELİK Prof. Dr. Sena ÇENESİZ Prof. Dr. Miyase ÇINAR Prof. Dr. Semiha DEDE Prof. Dr. Yeter DEĞER Prof. Dr. Alparslan Kadir DEVRİM Prof. Dr. Suat ERDOĞAN Prof. Dr. Meryem EREN Prof. Dr. Mine ERİŞİR Prof. Dr. Ali ERTEKİN Prof. Dr. Sema GÜRGÖZE Prof. Dr. Seyfullah HALİLOĞLU Prof. Dr. Orhan KANKAVİ Prof. Dr. Marta KANKOFER, Lublin/ POLAND Prof. Dr. Hilal KARAGÜL Prof. Dr. Mahmut KARAPEHLİVAN Prof. Dr. Necati KAYA Dr. Witold KĘDZIERSKI, Lublin/ Poland Prof. Dr. Funda KIRAL

7 Prof. Dr. Firuze KURTOĞLU Prof. Dr. Kapica MAŁGORZATA, Cluj-Napoca/ Romania Prof. Dr. Şaban MARAŞLI Prof. Dr. Arben MERKOÇI, Barcelona /Spain Prof. Dr. Handan MERT Prof. Dr. Nihat MERT Dr. Zhoomart Tumakovich MOLDALIEV, The Kyrgyz Republic Prof. Dr. Mehmet NİZAMLIOĞLU Prof. Dr. P. Sema Temizer OZAN Prof. Dr. Ayla ÖZCAN Prof. Dr. Necmi ÖZDEMİR Prof. Dr. Kemal Özdem ÖZTABAK Prof. Dr. Adela PINTEA, Cluj-Napoca/ Romania Prof. Dr. Ümit POLAT Prof. Dr. Mohamed SALEM, USA Prof. Dr. Berrin SALMANOĞLU Assoc. Prof. Dr. Achille SCHIAVONE, Torino/ Italy Assoc. Prof. Dr. Alireza SEIDAVI, Rasht/ Iran Prof. Dr. Tevhide SEL Prof. Dr. Behiç SERPEK Prof. Dr. Nalan BAYŞU SÖZBİLİR Dr. Sandra SPENCE, Glasgow/UK Prof. Dr. Meltem TANRIVERDİ Prof. Dr. Nezir Yaşar TOKER Prof. Dr. Taasilkan Toktamamatovna ZHUMABAEVA, The Kyrgyz Republic Prof. Dr. Pınar Alkım ULUTAŞ Prof. Dr. Necati UTLU Prof. Dr. Hamdi UYSAL Prof. Dr. Hasret YARDİBİ Prof. Dr. Gül Fatma YARIM Prof. Dr. Seval YILMAZ Prof. Dr. Beran YOKUŞ Prof. Dr. Fatmagül YUR

8 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Kazım ŞAHİN SECRETS OF SUCCESS IN SCIENCE Hasret YARDİBİ WHAT IS MASTER AND PhD EDUCATION? ORAL PRESENTATIONS Hamdi UYSAL QUALITY IN MASTER AND PhD EDUCATION Görkem KISMALI STATE OF MASTER AND PhD EDUCATION IN THE WORLD Pınar Alkım ULUTAŞ STATE OF GRADUATE AND DOCTORAL EDUCATION IN TURKEY Ayla ÖZCAN ACHIEVEMENTS IN MASTER AND PhD EDUCATION Ayşegül BİLDİK GLYCOLYSIS IN CANCER CELLS Suat ERDOĞAN ROLE OF CANCER STEM CELLS IN CANCER BIOLOGY AND THERAPY Sefa ÇELİK THERAPEUTIC POTENTIAL OF ENDOPLASMIC RETICULUM STRESS RESPONSE IN CANCER TREATMENT Tevhide SEL, Görkem KISMALI THE IMPACT OF NATURAL PRODUCTS FOR CANCER THERAPY Behiç SERPEK BIOLOGICAL CLOCK Görkem KISMALI, Tevhide SEL TOCOTRIENOLS FOR CANCER PREVENTATION AND THERAPY Gamze Sevri EKREN AŞICI, Funda KIRAL CYTOTOXIC AND APOPTOTIC EFFECTS OF ZOLEDRONIC ACID ON D-17 CANINE OSTEOSARCOMA CELL LINE Mehmet Ali KISAÇAM, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU, Enver OZAN, Mehmet YAMAN, Sema TEMİZER OZAN NEW THERAPEUTIC APPROACH TO SKIN CANCER WITH CALCIUM FRUCTOBORATE Ahmet BÜYÜKBEN, Ömer HAZMAN, İbrahim Hakkı CİĞERCİ, Mehmet Fatih BOZKURT, Sefa ÇELİK INVESTIGATON OF CYTOTOXIC AND GENOTOXIC EFFECTS OF BORIC ACID ON MCF- 7 CELL LINES Burcu Menekşe BALKAN, Görkem KISMALI, Öğünç MERAL, Deniz TURAN, Tevhide SEL CASPASE ACTIVITIES IN TNF- α APPLIED HepG2 HUMAN HEPATOCELLULAR CARCINOMA CELL i

9 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Cihan GÜR, Seçkin ÖZKANLAR THE EFFECTS ON THE P53 AND MDM2 GENE EXPRESSION LEVELS OF MELATONIN, CISPLATIN AND CETUXIMAB APPLICATIONS TO THE CELL LINE OF PANCREAS CANCER (PANC-1) Sema TEMİZER OZAN, Mehmet Ali KISAÇAM, Nurefşan ÖZEREN, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU, Nalan KAYA PROTECTIVE EFFECT OF OLEUROPEIN ON EXPERIMENTAL LIVER INJURY INDUCED BY DIETHYLNITROSAMINE AND PHENOBARBITAL IN RATS Semiha DEDE THE ROLE OF SODIUM FLORIDE IN APOPTOTIC PATHWAYS Veysel YÜKSEK, Semiha DEDE, Ayşe USTA, Sedat ÇETİN, Mehmet TAŞPINAR DETERMINATION OF VITAMIN D 3 EFFECT ON DNA DAMAGE IN SODIUM FLUORIDE- INDUCED KIDNEY CELLS BY COMET ASSAY METHOD Fatih Mehmet KANDEMIR, Serkan YILDIRIM, Sefa KUCUKLER, Cuneyt CAGLAYAN, Amdia MAHAMADU Muhammet Bahaeddin DORTBUDAK ANTI-INFLAMMATORY AND ANTIAPOPTOTIC EFFECTS OF ZINGERONE ON VANCOMYCIN-INDUCED NEPHROTOXICITY IN RATS Filiz KAZAK, Gül Fatma YARIM, Efe KARACA, Murat YARIM INVESTIGATION OF THE PROINFLAMMATORY AND ANTIINFLAMMATORY CYTOKINE RESPONSE IN CEREBELLUM IN MICE MODEL OF DEMYELINATION Emine ATAKİSİ, Melek OZTURKLER, Kezban YILDIZ DALGINLI, Canan GULMEZ Onur ATAKİSİ EFFECTS OF OMEGA-3 OIL ACIDS ON ADENOZIN DEAMINASE ACTIVITY, 8- HYDROXY-2'-DEOXYGUANOSINE AND REDUCED GLUTATHION LEVELS IN ALUMINIUM TOXICITY Emre KAYA, Seval YILMAZ, Selim COMAKLI VITAMIN E AGAINST OXIDATIVE STRESS AND TOXIC EFFECT AFLATOXIN INDUCED IN RATS Seval YILMAZ, Emre KAYA, Seyma OZER KAYA, Aysegul KARACA, Seyfettin GUR LYCOPENE AGAINST TESTICULAR TOXICITY INDUCED BY AFLATOXIN IN RATS Onur ATAKİŞİ THE CONTRIBUTION OF TURKEY TO UNIVERSAL SCIENCE AND RECOMMENDATIONS T.T. ZHUMABAEVA, Z.V., KUROPTEVA, Zh.T. MOLDALIEV ASCORBIC ACID AND THE FORMATION OF NITRIC OXIDE IN HUMAN LEYKOCYTES Nazmi YÜKSEK, Yıldıray BAŞBUĞAN, Özlem ORUNÇ KILINÇ RELATIONSHIPS BETWEEN HEPSIDIN LEVELS IN SOME HEMATOLOGICAL AND BIOCHEMICAL PARAMETERS IN SHEEP WITH NATURAL BABESIOSIS Adnan AYAN, Deniz Alıç URAL, Kerem URAL VITAMIN D 3 LEVELS DURING NATURAL GIARDIA DUODENALIS ASSEMBLAGE A INFECTION AMONG LAMBS Mesih KOCAMUFTUOGLU, Orhan Akin KIREMITCI EFFECT OF PRE-OVARIOHYSTERECTOMY ADMINISTRATION OF TARANTULA CUBENSIS AND CEFOVECIN SODIUM ON SINGNS OF POSTOPERATIVE PAIN AND COMPLICATIONS IN DOGS ii

10 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Kadir BOZUKLUHAN, Oğuz MERHAN, Metin ÖĞÜN, Başak KURT, Mete CİHAN, Ekin Emre ERKILIÇ, Gürbüz GÖKÇE INVESTIGATION OF HAPTOGLOBIN, SERUM AMYLOID A AND SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN CALVES WITH OMPHALITIS Hakan TEKELİ, Ayşegül BİLDİK HOW THE DIFFERENT SEASONAL TEMPERATURE AND AGE AFFECT GROWTH FACTOR GENES (GHR, IGF-1, IGF-2) OF ONCORHYNCHUS MYKISS Ziya YURTAL, Muhammed Enes ALTUĞ, Emine ÜNSALDI, Altuğ KÜÇÜKGÜL INVESTIGATION OF ANTIOXIDANT AND ANTI-INFLAMMATORY EFFECTIVENESS OF HESPERIDIN IN EXPERIMENTAL SPINAL CORD INJURY Kübra COŞAR, Ahmet ÇAKIR, Serkan YILDIRIM 3, Tuba AYDIN, Hüseyin Serkan EROL, Fatma ARDIÇ, Mohammad ALHILAL, Mesut Bünyami HALICI INVESTIGATION ON EFFECTS OF POMIFERIN PURIFIED FROM MACLURA POMIFERA PLANTS ON OLEIC ACID INDUCED ACUTE LUNG INJURY MODEL Serap ÜNÜBOL AYPAK, Recai TUNCA, Aslıhan İNCİ, Emrah İPEK, Serdar AKTAŞ, Evrim DERELİ FİDAN THE INVESTIGATION OF DECREASING SERUM IRISIN LEVELS IN EXPERIMENTAL MYOCARDIAL INFARCTION-INDUCED RATS Yasemin SUNUCU KARAFAKIOĞLU, Sevcan SEVİMLİ, Ömer HAZMAN, Hikmet KELEŞ, Mürüvvet DÜZ, A. Fatih FİDAN EFFECTS OF SAFRANAL ON SOME OXIDATIVE STRESS PARAMETERS ON THE RATS EXPOSED TO SUBCHRONIC THINNER INHALATION Ahmet Ufuk KÖMÜROĞLU, Hasan TOZ, Uğur ÖZDEK, Leyla MİS, Zübeyir HUYUT, Yeter DEĞER PROTECTIVE EFFECT OF CHITOSAN AGAINST LEAD-INDUCED OXIDATIVE STRESS IN RAT KIDNEY Elif ERDEM GÜZEL, Nalan KAYA, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU, D. Özlem DABAK, P. Sema TEMİZER OZAN, İ. Enver OZAN EXAMINATION OF THE EFFECTS OF ALPHA LIPOIC ACID ON CHANGES IN MATERNAL RAT KIDNEY CAUSED BY TOBACCO SMOKE EXPOSURE IN PREGNANCY Elif ERDEM GÜZEL, Nalan KAYA, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU, Mehmet Ali KISAÇAM, D. Özlem DABAK, İ. Enver OZAN INVESTIGATION OF THE EFFECTS OF ALPHA LIPOIC ACID ON CHANGES IN MATERNAL RAT LUNG CAUSED BY TOBACCO SMOKE EXPOSURE IN PREGNANCY Berrin SALMANOĞLU, Ezgi GÜLEN OBESITY AND INFLAMMATION RELATION Kubra OZTURK, Gonca OZAN KOCAMUFTUOGLU, Mustafa KARATEPE, Mehmet Ali KISACAM, Nalan KAYA, Enver OZAN, Elif ONAT, Sema TEMIZER OZAN EFFECTS OF TURMERIC ON LIVER VITAMIN LEVELS IN METABOLIC SYNDROME MODEL INDUCED BY HIGH FRUCTOSE DIET IN RATS Ahmet UYAR, Erhan ESİM PREVENTATIVE EFFECTS OF MATE LEAVES (ILEX PARAGUARIENSIS) ON OBESITY DEVELOPMENT BY FEEDING WITH HIGH FAT DIET IN RATS: AN INVESTIGATION BY HISTOPATHOLOGICAL AND BIOCHEMICAL Eda DOKUMACIOĞLU THE EFFECT OF HIGH FRUCTOSE DIET ON SIRTUIN-1 AND NF-ΚB LEVELS iii

11 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Nizami DURAN, Emrah AY, Altuğ KUCUKGUL, Fatih SAKIN, Sezin ÇOLAK, İbrahim Ozan TEKELİ INVESTIGATION OF SYNERGISTIC EFFECT OF LINALOOL AND ROSMARINIC ACID WITH ACYCLOVIR AGAINST HSV-1 ON HUMAN CERVICAL CANCER Şeyma KARAKARÇAYILDIZ, Hitame BAŞ, Zafer BULUT, Mehmet NİZAMLIOĞLU INVESTIGATION OF SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN RATS FEED WITH CORN SYRUB AND TRANS FAT Emine ATAKISI, Serpil AYGÖRMEZ, Kenan IZKUBARLAS, Onur ATAKISI SERUM GHRELIN LEVELS IN HUMANS WITH TYPE II DIABETES, OBESE AND BOTH TYPE II DIABETES AND OBESE Barış DENK, Deniz YENİ, Abdurrahman Fatih FİDAN INFLUENCE OF BEE VENOM ON SPERM QUALITY AND SOME REPRODUCTIVE TRACT MEASURES IN DIABETES INDUCED RATS Vahdettin ALTUNOK, Nuri BAŞPINAR, Pınar PEKER AKALIN, Nazmi YÜKSEK RELATION OF SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN VAN (TURKEY) CATS WITH SEX, AGE, EYE COLOUR AND HAIR LENGTH Cevat NİSBET ALTERNATIVE AND COMPLEMENTARY THERAPIES IN VETERINARY MEDICINE Gül Fatma YARIM, Buğrahan B. YAĞCI, Mahmut SÖZMEN, Efe KARACA, Ayris SALT, Murat YARIM THE EFFECT OF TREATMENT ON SERUM CONCENTRATION AND SKIN EXPRESSION OF INSULIN-LIKE GROWTH FACTOR-1 IN DOGS SUFFERING FROM GENERALIZED DEMODICOSIS Selvinaz YAKAN, Vesile DÜZGÜNER, Özgür AKSOY THE EFFECT OF FLUNIXIN MEGLUMIN ON OXIDANT AND ANTIOXIDANT SYSTEM AFTER HORN BLUNTING PROCESS Mesih KOCAMUFTUOGLU, Orhan Akin KIREMITCI EFFECT OF PRE-OVARIOHYSTERECTOMY ADMINISTRATION OF CARPROFEN AND CEFOVECIN SODIUM ON SINGNS OF POSTOPERATIVE PAIN AND COMPLICATOINS IN DOGS Uğur ÖZDEK, Yıldıray BAŞBUĞAN, Serkan YILDIRIM, Mehmet BOĞA, Mehmet FIRAT, Yeter DEĞER EFFECT OF DIPLOTAENIA TURCICA ROOT EXTRACTION ON BIOCHEMICAL AND HEMATOLOGICAL PARAMETERS Elif DEMİR RADIOPROTECTIVE EFFECTS OF PROPOLIS AND CAPE ON RADIATION-INDUCED CATARACT IN RATS Cafer Tayer İŞLER, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Muhammed Enes ALTUĞ, Ziya YURTAL, Halil ALAKUŞ INVESTIGATION OF CLINICIAL AND BIOCHEMICAL VALUES IN OPERATED CALVES BY ABOMASOPEXIA Sevim ÇIFTÇI YEGIN, Fatmagül YUR, Ebubekir CEYLAN EFFECT OF LYCOPENE APPLICATION ON THE RATS TO WHICH EXPERIMENTAL DIABETES WAS MADE ON LYPOPROTEINE, PARAOXONASE, AND CYTOKINES iv

12 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Saime GÜZEL, Yunus GÜRPINAR, Selahattin Can ÖZCAN, Abdullah YALÇIN MAKING INSULIN PRODUCING BETA CELLS FROM MOUSE EMBRYONIC STEM CELLS: NEW INSIGHT INTO TREATMENT OF DIABETES MELLITUS Bülent ÖZSOY, Altuğ KÜÇÜKGÜL, Nihat YUMUŞAK, Şule Yurdagül ÖZSOY INVESTIGATION THE PROTECTIVE EFFECTS OF KEFIR IN EXPERIMENTAL DIABETES MELLITUS AND NONALCOHOLIC LIVER FATTENED RATS Turan Yaman, Ahmet Ufuk KÖMÜROĞLU, Gevez BAĞIŞ EFFECTS OF JUNIPER BERRY (JUNIPERUS COMMUNIS L.) OIL ON HISTOPATHOLOGICAL AND BIOCHEMICAL PARAMETERS OF STREPTOZOTOCIN- INDUCED DIABETIC RATS Ahmet UYAR THE EFFECT OF PISTACIA TEREBINTHUS ON OXIDATIVE STRESS-RELATED GPx1 AND enos EXPRESSION IN STREPTOZOTOCIN-INDUCED TYPE 1 DIABETIC NEPHROPATHY Ayşe USTA, Semiha DEDE, Veysel YÜKSEK, Ahmet Cihat ÖNER THE DETERMINATION OF THE THYMOQUINONE ON THE DNA DAMAGE IN THE HIGH GLUCOSE APPLIED CELL WITH THE COMET ASSAY Fatma ARDIÇ, Tuba AYDIN, Serkan YILDIRIM, Ahmet ÇAKIR, Mesut Bünyami HALICI, Kübra COŞAR, Hüseyin Serkan EROL INVESTIGATION ON EFFECTS OF POMIFERIN PURIFIED FROM MACLURA POMIFERA PLANTS ON CECAL LIGATION-PUNCTURE INDUCED SEPSIS MODEL OF RATS Ömer HAZMAN, İbrahim Hakkı CİĞERCİ, Hatice KAYA TWO FACES OF ARBUTIN IN LIVER CARCINOMA CELLS: ANTICANCER EFFECT IN LD 50 DOSE AND PROTECTIVE ROLE AGAINST CISPLATIN TOXICITY IN LD 0 DOSE Göksel ERBAŞ, Kerem URAL, Deniz Alıç URAL, Adnan AYAN, Songül ERDOĞAN COAGULATION PROFILE IN NEONATAL DIARRHEAL CALVES INFECTED WITH E. COLI Gökhan NUR, H. Ahmet DEVECİ PRESERVATION OF VITAMIN-E AGAINST NEPHROTOXIC EFFECT INDUCED BY SUBACUTE DICHLORVOS APPLICATION Bünyamin TRAS, Hatice ESER, Zeynep OZDEMIR, Emre BAHCIVAN, Burak DIK, Kamil UNEY THE EFFECTS OF COMBINATION OF DEXAMETHASONE AND MINOCYCLINE WITH N-ACETYLCYSTEINE/VITAMIN E ON SERUM MATRIX METALLOPROTEINASE-9 AND COENZYME Q10 LEVELS IN AFLATOXIN B1 ADMINISTERED RATS Selim KUL, Zafer GÖNÜLALAN IMPORTANCE OF HORSE BREEDING IN MEETING FOOD DEMAND AND NUTRITIONAL VALUE Ufuk MERCAN YÜCEL, Nurhayat ATASOY, İdris TÜREL, Özgür İŞLEYİCİ DETERMINATION OF SOME ANABOLIC HORMONE RESIDUES IN CATTLE MEAT CONSUMPTION IN VAN Fulya BENZER, Fatih Mehmet KANDEMIR, Mustafa OZKARACA, Sefa KUÇUKLER, Cüneyt ÇAGLAYAN EFFECTS OF CURCUMIN ON DOXORUBICIN-INDUCED CARDIOTOXICITY IN RATS v

13 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Cuneyt CAGLAYAN, Yusuf TEMEL, Fatih Mehmet KANDEMIR, Serkan YILDIRIM, Sefa KUCUKLER AMELIORATIVE EFFECT OF NARINGIN ON CYCLOPHOSPHAMIDE-INDUCED HEPATOTOXICITY IN WISTAR RATS İsmet MEYDAN, Halit DEMİR, Bircan ÇEKEN, Mehmet Selim GÜN INVESTIGATION OF THE PREVENTIVE EFFECT OF LIPID PEROXIDATION IN ANTIOXIDANT ACTIVITY AND RAT LIVER HOMOGENEUM OF ALMOND FRUIT (AMYGDALUS TRICHAMYGDALUS) Mehmet Selim GÜN, Halit DEMİR, Göksel KIZIL, İsmet MEYDAN ANTIOXIDANT ACTIVITY OF TUNCELI GARLIC (ALLIUM TUNCELIANUM) INVESTIGATION OF PREVENTIVE EFFECT OF LIPID PEROXIDATION IN RAT LIVER HOMOGENEOUS Devran COSKUN, Kurtulus PARLAK, Burak DIK, Hatice ESER FAKI, Emre BAHCIVAN, Enver YAZAR, Ayse ER EFFECT OF ENROFLOXACIN ON THE JOINT FLUID/BLOOD OXIDATIVE STATUS AND ORGAN DAMAGE MARKERS IN RAMS Haluk ULUCA, Gül ÖZYILMAZ, Funda TURAN INVESTIGATION OF THE LEVELS OF OXIDATIVE STRESS MARKERS OF THE CATFISH (clarias gariepinus) FROM THE ASI RIVER Hitame BAŞ, Şeyma KARAKARÇAYILDIZ, Mehmet NİZAMLIOĞLU, Zafer BULUT INVESTIGATION OF SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN RATS FEED WITH TRANS FAT Eda GÜNEŞ, Mehmet NİZAMLIOĞLU, Zafer BULUT, H. Ferhan NİZAMLIOĞLU AN IN VIVO STUDY ON USING LUPINUS ALBUS IN DIET Parham TASLIMI, Lokman DURMAZ, İlhami GÜLÇİN EFFECT OF TANGERETIN ON α-glucosidase ENZYME H. Ahmet DEVECİ, Mushap KURU, Abdülsamed KÜKÜRT, Mustafa MAKAV, Mahmut KARAPEHLİVAN DETERMINATION OF SERUM PARAOXONASE ACTIVITY, TOTAL SIALIC ACID LEVEL, AND OXIDATIVE STATUS IN CATTLE WITH CLINICAL MASTITIS Fikret TÜRKAN, Zübeyir HUYUT, Parham TASLİMİ ACTIONS OF SELECTED ANTIBIOTICS FROM CEPHALOSPORIN GROUPS ON THE ACETYLCHOLINESTERASE AND BUTYRYLCHOLINESTERASE ENZYMES ACTIVITIES IN DIFFERENT TISSUES OF RATS TIME-DEPENDENTLY: IN VIVO STUDY Kezban YILDIZ DALGINLI, Onur ATAKİŞİ, Canan GÜLMEZ EXPRESSION AND BIOCHEMICAL CHARACTERIZATION OF RECOMBINANT LIPASE FROM BACILLUS PUMILUS MBB03 Lokman DURMAZ, İlhami GÜLÇİN EFFECT OF SCOPOLETIN ON ACETYLCHOLINESTERASE ENZYME Hülya DEMİR PURIFICATION, CHARACTERIZATION AND KINETIC PROPERTIES OF GLUCOSE 6- PHOSPHATE DEHYDROGENASE FROM POLYGONUM COGNATUM MEISSN LEAVES vi

14 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Mustafa YİPEL, İbrahim Ozan TEKELİ, Fulya ALTINOK YİPEL, Pınar PEKER AKALIN, Abdullah ASLAN, Mehmet GÜVENÇ, Şule YURDAGÜL ÖZSOY INVESTIGATION OF ANTI-INFLAMMATORY AND ANTIOXIDANT ACTIVITY OF COLON TARGETED BOSWELLIC ACID AND ELLAGIC ACID BY DRUG DELIVERY SYSTEM: IN VIVO PART (EXPERIMENTAL DESIGN, HISTOPATHOLOGY, OXIDATIVE STRESS, INFLAMMATORY CYTOKINES AND PROTEIN EXPRESSION LEVELS) Mehmet Hanifi DURAK, Sema GÜRGÖZE, Beran YOKUŞ, Revşa Evin CANPOLAT ERKAN INVESTIGATION OF TRACE ELEMENT LEVELS IN SMALL RUMINANTS IN DİYARBAKIR PROVINCES AND DISTRICTS Demet SENGUL, Ilker SENGUL ANY RELEVANCY BETWEEN A KIND OF THYROCYTE DYSFUNCTION, HYPOTHYROIDISM, AND INFLAMMATORY HEMATOLOGIC PARAMETERS IN THE CASES POSSESSING THE BENIGN THYROID NODULES?: A SINGLE-CENTRE EXPERIENCE OF 5 YEARS Salih ÇİBUK, Handan MERT, Serkan YILDIRIM, Kıvanç IRAK, Nihat MERT THE EFFECT OF ROYAL JELLY ON THE ESTRADIOL LEVELS AND OVARIUM AND UTERUS IN RATS WITH EXPERIMENTAL HYPOTHYROIDISM Ufuk MERCAN YUCEL, Rıfkı UÇLER, Ahmet Ufuk KOMUROGLU, Sema USLU, Nurhayat ATASOY INVESTIGATION OF THE PROTECTION EFFECT OF SELENIUM ON NEGATIVE EFFECTS OF AMIODARONE ON THYROID Gürkan ÇIKIM MATERNAL HYPOTHYROID HOMOCYSTEINE LEVELS Vahdettin ALTUNOK, Tahir BALEVI, Pınar PEKER AKALIN, Emel GÜRBÜZ, Esra ÇELİK, Zafer BULUT EFFECTS OF FEEDING WITH RESTRICTED CONCENTRATE FEED ON BLOOD BIOCHEMISTRY IN FREE-RANGE BROILERS Semra Okur GÜMÜŞOVA, Gül Fatma YARIM, Cüneyt TAMER, Ayris SALT, Gökhan İNAT INVESTIGATION OF RELATIONSHIP BETWEEN THE INFECTIOUS PANCREATIC NECROSIS VIRUS INDUCED CELL INJURY AND OXIDATIVE STRESS IN VITRO Nizami DURAN, Funda ÇIMEN, Emrah AY, Sezin ÇOLAK, Altug KUÇUKGUL, İbrahim Ozan TEKELİ CYTOTOXIC EFFECT OF LYCOPENE AND ROSMARINIC ACID ON HUMAN MELANOMA AND LUNG CANCER CELL LINES Vahdettin ALTUNOK, Tahir BALEVI, Pınar PEKER AKALIN, Zafer BULUT, Emel GÜRBÜZ, Esra ÇELİK EFFECTS OF DIFFERENT PLANTS BREEDING ON SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN FREE-RANGE BROILERS Serap KILIÇ ALTUN, Nilgün PAKSOY, Hikmet DİNÇ, Hisamettin DURMAZ DETERMINATION OF 17 ELEMENTS IN FREE-RANGE HEN EGGS WITH ICP-MS Mustafa İLERİTÜRK, Özgür KAYNAR THE LIPID PROFILES OF THE CHICKENS UNDER LETHAL STRESS Deniz BELENLI, Umit POLAT EFFECTS OF DIETARY CRESS SEED (LEPIDIUM SATIVUM) SUPPLEMENTATION ON BIOCHEMICAL, PERFORMANCE PARAMETERS AND MDA LEVELS IN BROILERS vii

15 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Gülseren YILDIZ ÖZ, Vahdettin ALTUNOK, Ercan KURAR PATERNITY TESTING OF SOME DOMESTIC SHEEP BREEDS IN TURKEY Nilgün PAKSOY, Mehmet AVCI, Serap KILIÇ ALTUN, Hikmet DİNÇ, Hatice KARA ANALYSIS OF 18 ELEMENTS IN MILK AND FEED OF DAIRY MONTOFON COWS FROM DIFFERENT REGIONS OF TURKEY Akın TEMİZER THE TAXONOMY OF THE WEASELS IN THE ELAZIĞ REGION Akın TEMİZER, Arzu ÖNEL COMPARISON OF LEPUS EUROPAEUS PALLAS IN ELAZIĞ AND MALATYA WITH GEOMETRIC MORPHOMETRIC METHODS POSTER PRESENTATIONS Muhammed Enes ALTUĞ, İbrahim TEKEOĞLU THE EFFECTS OF ACUPUNCTURE ANALGESIA ON BIOCHEMICAL PARAMETERS IN DOGS HEMATOLOGICAL AND H. Ahmet DEVECİ, Gökhan NUR, Akram Mudher Kareem AL-JBORI EFFECT OF CAFFEIC ACID PHENETHYL ESTER ON DELTAMETHRIN-INDUCED LIVER DAMAGE Hülya ÇİÇEK, Ali PAMUK, H. Ahmet DEVECİ EXPRESSION OF RECOMBINANT TET1 PROTEIN IN ESCHERICHIA COLI Duygu DALGIN, Yucel MERAL, Didem PEKMEZCI, Metin CENESİZ Cagatay ESIN COMPARISION OF THERAPEUTIC POTANSIALS OF TWO DIFFERENT PLATELET RICH PLASMA (PRP) KIT SYSTEMS Yucel MERAL, Duygu DALGIN, Didem PEKMEZCI, Sena CENESİZ, Emre KULLUK INVESTIGATION OF THE CORRELATION BETWEEN SERUM UREA, KREATININE AND SYMMETRİC DIMETHYL ARGININE (SDMA) LEVELS IN DOGS Mine ERİŞİR, Ünal KILINÇ, Mehtap ÖZÇELİK, Mehmet ÇİFTÇİ, İbrahim Halil ÇERÇİ, Fulya BENZER EFFECTS OF FRESH, ENSILED AND DRIED ALFALFA ON FREE RADICAL DAMAGE AND SOME ANTIOXIDANTS IN THE BLOOD OF LAMBS Mine ERİŞİR, Fulya BENZER, Ahmet ÖZKAYA, Üzeyir DAĞ EFFECTS OF LEAD AND NARINGENIN ON LIPID PEROXIDATION AND SOME ANTIOXIDANTS IN HEART, LUNGS, BRAIN, SPLEEN AND MUSCLE TISSUES OF RATS Uğur ÖZDEK, Yıldıray BAŞBUĞAN, Serkan YILDIRIM, Mehmet BOĞA, Mehmet FIRAT, Yeter DEĞER DETERMINATION OF LETAL DOSE LEVEL (LD50) AND ANTIOXIDANT CAPACITIES OF DIPLOTAENIA TURCICA ROOT Semiha DEDE, Fatmagül YUR, Mehmet TAŞPINAR, Sedat ÇETİN, Ayşe USTA, Veysel YÜKSEK THE EFFECT OF LYCOPENE ON OXIDATIVE DNA DAMAGE AND ANTIOXIDANT SYSTEM ON HIGH GLUCOSE TREATED RENAL CELL LINE viii

16 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Mehmet Kazim BÖRKÜ, Arif KURTDEDE, Ekrem Çağatay ÇOLAKOĞLU, Kadir SEVİM, Efe KURTDEDE, Ali BUMİN, Yusuf ŞEN GASTROSCOPY, RADIOGRAPHY, SERUM BIOCHEMICAL AND CBC FINDINGS IN A DOG WITH ESOPHAGEAL ENLARGEMENT AND EROSIVE HAEMORRHAGE IN THE STOMACH Parham TASLIMI, Lokman DURMAZ, İlhami GÜLÇİN THE EFFECT OF GENISTEIN ON BUTYRYLCHOLINESTERASE ENZYME H. Ahmet DEVECİ, Gökhan NUR PROTECTIVE ROLE OF CAFFEIC ACID PHENETHYL ESTER (CAPE) ON MALATHION- INDUCED OXIDATIVE DAMAGE IN RATS Hatice ISKENDER, Ozgur KAYNAR, Armagan HAYIRLI, Yasemin CAMADAN MILK LIPID AND PROTEIN PROFILE ABKHAZIAN AND KACKAR GOATS Sevim ÇİFTÇİ YEGİN, Yeter DEĞER, Semiha DEDE, Fatmagül YUR DETERMINATION OF SERUM ACE (ANGIOTENSIN CONVERTING ENZYME) ACTIVITY IN RATS ADMINISTERED AMINOGLYCOSIDE Fatmagül YUR, Ahmet Cihat ÖNER, Ayşegül ÖNER, A.Ufuk KÖMÜROĞLU, Semiha DEDE EFFECT OF VITAMIN C AND VITAMIN E ON SERUM BIOCHEMISTRY IN TREATMENT FLUOROSIS Serpil ÇİÇEK, Seyfullah HALİLOĞLU THE EFFECTS OF SELENIUM ON MINERAL STATUS OF SERUM AND TISSUE AND SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN EXPERIMENTAL DIABETIC RATS Şenay BÜYÜKYÖRÜK, Pınar Alkım ULUTAŞ THE EFFECTS OF STARVATION ON ACUTE PHASE PROTEINS AND ADIPONECTIN LEVELS IN RATS Pınar Alkım ULUTAŞ, Kerem URAL, Bülent ULUTAŞ, Mehmet GÜLTEKİN, Gamze Sevri EKREN AŞICI ACUTE PHASE RESPONSE IN DOGS WITH LEISHMANIASIS AT DIFFERENT STAGES OF RENAL DAMAGE Mehmet Kazim BÖRKÜ, Arif KURTDEDE, Kadir SEVİM, Berrin SALMANOĞLU, Efe KURTDEDE CLINICAL, ULTRASONOGRAPHIC, HEMATOLOGICAL AND BIOCHEMICAL FINDINGS IN AN ANKARA CAT EVALUATED AS TRIADITIS Mehmet Kazim BÖRKÜ, Arif KURTDEDE, Kadir SEVİM, Berrin SALMANOĞLU, Efe KURTDEDE COMPLETE BLOOD COUNT, BIOCHEMICAL AND ULTRASONOGRAPHIC FINDINGS IN A HIMALAYAN X PERSİAN CAT, COEXISTING WITH ALOPECIA, DERMATOLOGICAL DISORDERS AND HEPATIC LIPIDOSIS TOGETHER Arif KURTDEDE, Mehmet Kazim BÖRKÜ, Erdal KARA, Kadir SEVİM, Efe KURTDEDE THE EFFECT OF A CURE OF LENOGRASTIM APPLICATION ON COMPLETE BLOOD COUNT AND BIOCHEMICAL VALUES IN A CHEMOTERAPHY-ADMINISTERED CAT Metin ÖĞÜN, Pınar Aksu KILIÇLE, Oğuz MERHAN, Abdulsamed KÜKÜRT, Mahmut KARAPEHLİVAN, Şaban MARAŞLI PROTECTIVE EFFECT OF BLUEBERRY (VACCINIUM MYRTILLUS) EXTRACT ON MICRONUCLEUS FREQUENCY AND APOPTOSIS IN STREPTOZOTOCIN-INDUCED DIABETIC RATS ix

17 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Metin ÖĞÜN, Şaban MARAŞLI, Oğuz MERHAN, Abdulsamed KÜKÜRT, Nadide Nabil KAMİLOĞLU, Barış YILDIZ, Tarık MECİT, Pelin ŞAHİN Mahmut KARAPEHLİVAN COMPARATIVE STUDY OF PROTECTIVE EFFECT OF GOJI BERRY (LYCIUM BARBACUM) AND PROPOLIS AGAINST COAL DUST-INDUCED OXIDATIVE DAMAGE IN RATS LUNGS Murat YILMAZ, Merve KAYKI, Gamze Sevri EKREN AŞICI, Funda KIRAL THE mrna GENE EXPRESSION PROFILES FOR HSP60 AND HSP70 IN VARIOUS AGED SAANEN GOATS IN DIFFERENT SEASONS Ömer HAZMAN, Mehmet Fatih BOZKURT, Abdurrahman Fatih FİDAN, Fadime ERKAN UYSAL, Sefa ÇELİK THE EFFECTS OF BORON COMPOUNDSON ERYTHROCYTES IN EXPERIMENTAL CISPLATIN TOXICITY INDUCED OXIDATIVE STRESS Mustafa Bahadir KAYMAZ, Ahmet BERK, Necmi OZDEMİR THE EFFECTS OF AQUEOUS ARTICHOKE (CYNARA SCOLYMUS) LEAF EXTRACT ON SOME LIVER ENZYMES IN ALPHA-AMANITIN-INDUCED HEPATOTOXICITY Deniz BELENLI, Umit POLAT A BENEFICIAL PHYTOCHEMICAL: SULFORAPHANE Sema GÜRGÖZE, M.Hanifi DURAK, İlyas ALAK, Esra GÖKALP THE INFLUENCE OF AGE AND GENDER ON SOME HAEMATOLOGICAL PARAMETERS OF ZOM LAMBS Sema GÜRGÖZE, M.Hanifi DURAK, İlyas ALAK, Esra GÖKALP THE INFLUENCE OF AGE AND GENDER ON SOME ELEMENTS IN ZOM LAMBS Sema GÜRGÖZE, M.Hanifi DURAK, İlyas ALAK, Esra GÖKALP THE EFFECTS OF AGE AND GENDER ON CLINICAL BIOCHEMICAL PARAMETERS IN ZOM LAMBS Sema GÜRGÖZE, M.Hanifi DURAK, İlyas ALAK, Esra GÖKALP EFFECTS OF AGE AND GENDER ON VENOUS BLOOD GAS VALUES OF ZOM LAMBS Mehmet Hanifi DURAK, Ayşen ALTINER EFFECT OF ENERGY DEFICIENCY DURING LATE PREGNANCY IN CHIOS EWES ON SHEEP AND LAMB BIRTH WEIGHTS Mehmet Hanifi DURAK, Beran YOKUŞ, Nazlı ERCAN PARAOXONASE ACTIVITIES AND OXIDATIVE STATUS DURING LATE PREGNANCY AND POSTPARTUM PERIOD IN DAIRY CATTLE WITH AND WITHOUT RETAINED FETAL MEMBRANE Kadir BOZUKLUHAN, Oğuz MERHAN, Akın KIRBAŞ, Başak HANEDAN, Metin ÖĞÜN, Hacı Ahmet DEVECİ, Enes AKYÜZ INVESTIGATION OF LEVELS OF HAPTOGLOBIN, CERULOPLASMIN AND ALBUMIN IN SHEEP WITH CONTAGIOUS AGALACTIA Oğuz MERHAN, Ekin Emre ERKILIÇ, Kadir BOZUKLUHAN, Metin ÖĞÜN, Ali Haydar KIRMIZIGÜL INVESTIGATION OF LEVELS OF HAPTOGLOBIN, SERUM AMYLOID A, CERULOPLASMIN IN SHEEP WITH CONTAGIOUS ECTHYMA Metin OGUN, Ayla OZCAN, Musa KARAMAN, Oguz MERHAN, Hasan OZEN, Abdulsamed KUKURT, Mahmut KARAPEHLİVAN OLEUROPEIN AMELIORATES ARSENIC INDUCED OXIDATIVE STRESS IN MICE x

18 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Gül Fatma YARIM, Efe KARACA, Ayris SALT, Murat YARIM THE EFFECTS OF TAURINE ON CENTRAL NERVOUS SYSTEM Gül Fatma YARIM, Ayris SALT, Cüneyt TAMER, Mehmet Kemal DELMECİOĞLU, Semra GÜMÜŞOVA EFFECT OF APIGENIN ON TITER OF HERPES SIMPLEX VIRUS-1 Güneş AÇIKGÖZ, Berna HAMAMCI ANALYSIS HEMOGLOBIN, ALBUMIN, PHENYLALANINE WITH RAMAN SPECTROSCOPY IN BLOOD Haluk ULUCA, Gül ÖZYILMAZ, Funda TURAN CHANGES IN CATALASE ACTIVITY OF CATFISH (C. gariepinus) MUSCLE AND LIVER TISSUES DEPENDING ON SUMMER AND WINTER SEASONS Selen AKSOY, Gül Fatma YARIM, Cüneyt TAMER, Ayris SALT, Semra GÜMÜŞOVA IN VITRO DETERMINATION OF POSSIBLE PROTECTIVE EFFECT OF APIGENIN ON LIPOPOLYSACCHARIDE-INDUCED INFLAMMATION IN RENAL CELLS Berna HAMAMCI, Güneş AÇIKGÖZ EVALUATION OF THE SERS METHOD IN BIOCHEMICAL ANALYSIS OF MICROORGANISMS Beyza SUVARIKLI ALAN, Zafer BULUT, Mehmet NİZAMLIOĞLU MHC GENE FAMILY Laçine AKSOY, Yasemin ALPER EFFECTS OF ROYAL JELLY AGAINST ORGANOSPHOSPHATE TOXICITY Laçine AKSOY, Mesturiye YAYLALI SERUM AND TISSUE TAS, TOS, OSI VALUES IN THE EXPERIMENTALLY CREATED KIDNEYS OF SCIAENA UMBRA (LINNAEUS 1758) Laçine AKSOY, Ömer Naci ALAYUNT, Yasemin SUNUCU KARAFAKIOĞLU, Sevcan SEVİMLİ EFFECTS OF SAFRANAL ON SERUM GSH LEVELS INDUCED BY CCI4 Ali İhsan KIRTAŞ, Funda KIRAL EFFECT OF VITAMIN C ON HYPERHOMOCYSTEINEMIA-INDUCED OXIDATIVE DAMAGE IN ERYTROCYTE AND HEART TISSUE IN RATS İnan KAYA, Muhitdin YILMAZ, Müge MAVİOĞLU KAYA, Abdulsamed KÜKÜRT, Mahmut KARAPEHLİVAN THE EFFECT OF 2, 4-DICHLOROPHENOXYACETIC ACID ON PLASMA TOTAL SIALIC ACID, REDUCED GLUTATHIONE AND MALONDIALDEHYDE LEVELS IN CAPOETA CAPOETA [GULDENSTEADT 1773] Mahmut KARAPEHLİVAN, Sadık ÖZTÜRK, İnan KAYA, Metin ÖĞÜN, Hacı Ahmet DEVECİ, Abdulsamed KÜKÜRT THE PROTECTIVE EFFECT OF ASTAXANTHIN IN LIVER, KIDNEY AND BRAIN TISSUE OF NICOTINE TREATED MICE Meltem TANRIVERDİ, Saime GÜZEL COMPARISON OF SERUM LEPTIN, GLUCOSE, TOTAL CHOLESTEROL AND TOTAL PROTEIN LEVELS IN FERTILE AND REPEAT BREEDER COWS xi

19 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Hatice Ozlem NISBET, Cevat NISBET, Mehmet KAYA, Burcu SARACOGLU, Birsen Deniz OZBAKIR BIOCHEMICAL CHANGES INDUCED BY GENERAL ANESTHESIA WITH SEVOFLURANE IN PHEASANTS (PHASIANUS COLCHICUS) Hatice Ozlem NISBET, Cevat NISBET, Mehmet KAYA, Burcu SARACOGLU, Birsen Deniz OZBAKIR EFFECTS OF ISOFLURANE ANESTHESIA ON SOME BLOOD PARAMETERS IN PHEASANTS (PHASIANUS COLCHICUS) Emre KAYA, Seval YILMAZ THE INVESTIGATION OF EFFECTS OF DIETHYLNITROSAMINE AND LYCOPENE ON LIVER ARGINASE ACTIVITY IN RATS Emre KAYA, Seval YILMAZ THE INVESTIGATION OF ANTIOXIDANT EFFECT OF ARTICHOKE IN NITROSOMORPHOLINE INDUCED JEJUNUM TOXICITY IN RATS Abdulsamed KÜKÜRT, Enes AKYÜZ, Mushap KURU, Metin ÖĞÜN, Oğuz MERHAN, Gürbüz GÖKCE, Mahmut KARAPEHLİVAN ASSESSMENT OF PARAOXONASE ACTIVITY AND SIALIC ACID CONCENTRATION IN PREGNANT COW WITH RETICULOPERITONITIS TRAUMATICA Abdulsamed KÜKÜRT, Mushap KURU, Metin ÖĞÜN, Hacı Ahmet DEVECİ, İnan KAYA, Mahmut KARAPEHLİVAN COLOSTRUM OXIDATIVE STRESS INDEX IN DAIRY CATTLE Nurdan URVAYLIOĞLU, Arif ALTINTAŞ EVALUATION OF HAPTOGLOBIN AND SERUM AMYLOID A CONCENTRATIONS IN MILK FROM COWS WITH CLINICAL AND SUBCLINICAL MASTITIS Nazmiye GUNES, Turel OZKUL, Kamil SEYREK INTAS, Sercan Koray YENDIM, Kemal YILMAZ THE EFFECTS OF ANIMAL ASSISTED THERAPY ON SALIVARY CORTISOL IN ELDERLY AND MENTAL RETARDATION CHILDREN Peria TABATABAEI, Cevat NİSBET INVESTIGATION OF PHENOLIC COMPOUNDS AND ANTIOXIDANT CAPACITY OF BEE POLLEN COLLECTED IN TURKEY Aysel TÜRE, Cevat NİSBET, Emine ALTIN INVESTIGATION OF THE ESSENTIAL AMINOACIDS LEVELS IN BEE POLLEN PRODUCED IN TURKEY Lokman DURMAZ, İlhami GÜLÇİN DETERMINATION OF ANTIOXIDANT CAPACITY OF PELARGONIDIN Fatma Semina KAPAR, Gülay ÇİFTCİ THE EFFECTS OF THE CURCUMIN ADMINISTRATION IN RATS WITH METABOLIC SYNDROME Elif TUNA, Gülay ÇİFTCİ THE EFFECTS OF LACTOBACILLUS ACIDOPHILUS PROBIOTIC TO ANDROGEN- BINDING PROTEIN AND FACTOR-RELATED APOPTOSIS LEVELS IN HIPERCHOLESTEMIC RATS Duygu DALGIN, Metin CENESIZ, Orhan PINAR, Yucel MERAL, Basar Ulas SAYILKAN HEMATOLOGICAL AND BIOCHEMICAL PARAMETERS IN EQUINE ATYPIC MYOPATHY xii

20 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Yücel MERAL, Duygu DALĞIN, Ümit ÖZCAN, Emre KÜLLÜK, Sena ÇENESİZ EFFECT OF GILABURU (VIBURNUM OPULUS) IN FELINE CALCIUM OXALATE UROLITHIASIS Mehmet Ali KISAÇAM, Nurefşan ÖZEREN, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU, Nalan KAYA, Sema TEMİZER OZAN THE EFFECT OF OLEUROPEIN ON SOME BLOOD PARAMETERS IN DIETHYLNITROSAMINE AND PHENOBARBITAL INDUCED OXIDATIVE STRESS Haluk ULUCA, Gül ÖZYILMAZ, Funda TURAN SUPEROXIDEDISMUTASE ACTIVITIES CHANGES of CATFISH (C. GARIEPINUS) MUSCLE AND LIVER TISSUES DEPENDING ON SUMMER AND WINTER SEASONS Gül ÖZYILMAZ, Fatma Gizem ZİNCİR, Funda TURAN SEASONAL VARIATION IN OXIDATIVE STRESS MARKERS OF CAT FISH INTESTINE TISSUE Iraz AKIŞ, Sinem Özlem APAYDIN ENGİNLER, Damla HAKTANIR, Neziha HACIHASANOĞLU ÇAKMAK, Kemal ÖZTABAK CDK5RAP2 GENE VARIATIONS IN DOGS WITH MAMMARY TUMOURS Kemal OZTABAK, Cemal UN, Dawit TESFAYE, Iraz AKIS, Ahmet MENGI GENETIC POLYMORPHISMS OF OPN IN SOUTH ANATOLIAN AND EAST ANATOLIAN RED CATTLE Feraye ESEN GÜRSEL, Iraz AKIŞ, Hasret YARDİBİ, Kemal ÖZTABAK, Cemal ÜN DETERMINATION OF PROP1 GENE POLYMORPHISM IN INDIGENOUS GOAT BREEDS IN TURKEY Elif DEMİR, Ramazan GİDEN, Zeliha DEMİR GİDEN INVESTIGATION OF MMP-9 AND E-SELECTIN LEVELS IN FIREARM INJURIES Gül ÖZYILMAZ, Fatma Gizem ZİNCİR, Funda TURAN COMPARISON OF SUPEROXIDE DISMUTASE ACTIVITY OF ISTESTINE AND SKIN TISSUES OF CLARIAS GARIEPINUS Mehmet Zeki Yılmaz DEVECİ, Ramazan GÖNENCİ, Filiz KAZAK EFFECTS OF BIOCOMPOSITE COATED AND UNCOATED STAINLESS STEEL IMPLANT APPLICATIONS ON SOME SERUM ENZYME ACTIVITIES IN EXPERIMENTAL FEMUR FRACTURED RATS Ayris SALT, Sena ÇENESİZ, Metin ÇENESİZ MELATONIN, EFFECTS AND USAGE AREAS Mehmet Kemal DELMECİOĞLU, Gül Fatma YARIM, Murat YARIM INVESTIGATION OF TAURINE LEVEL IN MILK OF WATER BUFFALOES BRED IN IĞDIR PROVINCE Murat YARIM, Efe KARACA INSULIN-LIKE GROWTH FACTOR-I EXPRESSION IN CEREBELLUM OF DOGS INFECTED WITH CANINE DISTEMPER VIRUS Atila ATEŞ, Kemal Özdem ÖZTABAK, Hasret YARDİBİ, Feraye ESEN GÜRSEL, Iraz AKIŞ AKAD, Gizem ATMACA, Uğur SERBESTER, Nazan KOLUMAN, İbrahim EREZ, Kemal Özdem ÖZTABAK THE EFFECTS OF OMEGA-3 OIL ACTIVITY AND FEEDING ON PASSIVE IMMUNITY DEVELOPMENT DURING PREGNANCY PERIOD xiii

21 1 st International Veterinary Biochemistry and Clinical Biochemistry Congress, April 2018, Hatay,Turkey Gül Fatma YARIM, Buğrahan B. YAĞCI, Filiz KAZAK, Murat YARIM EFFECT OF TREATMENT ON SERUM IL-10 LEVEL IN DOGS WITH GENERALIZED DEMODICOSIS Muhammed Enes ALTUĞ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ SERUM BIOCHEMICAL VALUES IN ARTIFICIAL INSEMINATION BULLS WITH DEGENERATIVE KNEE ARTHRITIS Zeynep ERDOĞAN, Sibel CANOĞLULLARI, Suat ERDOĞAN FLAVONOIDS AS BIOACTIVE COMPONENTS Muhammed Enes ALTUĞ, Ziya YURTAL, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ, Ömer KIRGIZ EVALUATION OF SOME SERUM BIOCHEMISTRY VALUES IN A MIXED BREED DOG WITH LEUCOMA Muhammed Enes ALTUĞ, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ, Ziya YURTAL, İbrahim ALAKUŞ CHANGES IN SOME BIOCHEMICAL VALUES IN A SIMMENTAL CALF WITH FOREIGN BODY IN RUMEN Muhammed Enes ALTUĞ, Ziya YURTAL, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Cafer Tayer İŞLER, Pınar PEKER AKALIN, Halil ALAKUŞ EFFECTS OF LIVER LOB TORSION ON SOME SERUM BIOCHEMISTRY VALUES IN A GOLDEN RETRIEVER DOG Gonca OZAN KOCAMUFTUOGLU, Kubra OZTURK, Mehmet Ali KISACAM, Mesih KOCAMUFTUOGLU, Sema TEMIZER OZAN. EFFECT OF TURMERIC ON SERUM CHOLESTEROL LEVELS IN HIGH-FRUCTOSE CONSUMPTION xiv

22 ÖNSÖZ Değerli Katılımcılar, Farklı kültürlerin, renklerin buluştuğu Akdeniz in antik kenti Antakya/Hatay da düzenlediğimiz 1. ULUSLARARASI VETERİNER BİYOKİMYA ve KLİNİK BİYOKİMYA KONGRESİ ne gösterdiğiniz ilgi, katılım ve katkılarınızdan dolayı Kongre Düzenleme kurulu adına sizlere teşekkür ederim. Amacımız Ulusal ve Uluslararası katılımlı Veteriner Biyokimya ve Klinik Biyokimya alanında yapılan araştırmaları, aktiviteleri, soruları ve cevapları paylaşmak, bu anabilim dalının çok kıymetli öğretim üyelerini bir araya getirmek, farklı kültür mozayiği olan Hatay da sizleri misafir etmek, dünya ve ülkemiz veteriner fakülteleri arasında iş birliğine zemin hazırlamaktır. Kongremizde; "Bilimde Başarının Sırrı" ve " Biyolojik Saat" adlı iki konferans, Lisans Üstü Eğitimde Güncel Yaklaşımlar ve Kanser başlıklı iki panel, 93 adet sözlü, 85 adet poster sunum ile yaklaşık 145 kişilik bir katılımımız mevcuttur. Kongremize Antakya Medeniyetler Korosunu nun varlığı ayrı bir renk katarken Samandağ, Vakıflı Köyü, Musa Ağacı, Titus tünelleri, Beşikli mezar, Harbiye Şelalesine gezi, ipekli kumaş, fular, defne sabunu gibi yöresel ürünlerin satış noktalarına ve akşam yemeği için Habib-i Neccar Sosyal tesislerine gidiş kongremizin sosyal programında yer almaktadır. Bu kongremizin gerçekleştirilmesinde bizden desteklerini esirgemeyen Mustafa Kemal Üniversitesi Rektörlüğü ve Fırat Üniversitesi Rektörlüğüne, Hatay Belediyesi ne, tüm kişi ve kuruluşlara, değerli katılımcı öğretim üyelerine, çok değerli misafirlerimize ve hepimizi yetiştiren, emeği geçen saygıdeğer misafir hocalarımıza ayrıca bu kongrenin düzenlenmesinde benimle birlikte özveri ile çalışan Mustafa Kemal Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi öğretim üyelerine teşekkürü bir borç bilirim. Başarılı bir kongre geçirmek dileğiyle, hepinizi sevgi ve saygı ile selamlarım. Kongre Başkanı Prof. Dr. P. Sema Temizer OZAN

23 BİLİMDE BAŞARININ SIRLARI Kazım ŞAHİN Türkiye Bilimler Akademisi Üyesi Bilim, ülkelerin kalkınması, kaliteli mal ve hizmet üretilmesi, daha az kaynak kullanılarak toplumun ihtiyaçlarının karşılanması ve toplum refahının iyileştirilmesi için önemlidir. Diğer bir ifade ile ülkenin gelişiminde Araştırma- Geliştirme (AR-GE) faaliyetleri hayati bir rol oynamaktadır. Ülkemizde son yıllarda bütçede bilime ayrılan oranı giderek artmaktadır. Bu payın verimli olarak kullanılıp teknolojinin ülkemizde geliştirilmesi ana hedef olmalıdır. Bu kapsamda kalifiye insan kaynaklarına ihtiyaç duyulmaktadır. Ülkemizde üniversitelerde öğretim elemanı ihtiyacının da karşılanması için yoğun çabalar harcanmaktadır. Bu öğretim elemanlarının çok başarılı ve verimli bir şekilde yetiştirilmesi de ülke geleceği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu sunumda, alanında söz sahibi olan bilim insanlarının bu başarılarına nasıl ulaştıkları ile ilgili özet bilgiler sunulacaktır. Bu kapsamda, genç bilim insanlarının çalışmalarında daha başarılı olmaları için katkı sağlanması hedeflenmektedir. 1

24 SECRETS OF SUCCESS IN SCIENCE Kazım ŞAHİN Member of Turkish Academy of Sciences Science is important for the development of countries, the production of quality goods and services, improving living standards and meeting the needs and wants of its people. In other words, research and development (R & D) activities in the development of the country play a vital role. In our country, the rate of the budget for science has been increasing in recent years. The main goal should be to use this rate efficiently and develop the technology in our country. In this context, qualified human resources are needed. Extensive efforts are being made to meet the need for teaching staff at universities in our country. The fact that these scientists are trained very successfully and efficiently is very important for the future of the country. This presentation will provide a summary of how scientists who have a success in the field have achieved these achievements. In this context, it is aimed to contribute to the success of young scientists in their work. 2

25 YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA EĞİTİMİ NEDİR? Hasret YARDİBİ İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Bildim ve anladım ki, Hiçbir şey bilinmemiş ve hiçbir şey anlaşılmamıştır. İbn-i Sina Yüksek Lisans Eğitimi Yüksek Lisans Eğitimi (Master), Lisans eğitimi tamamlandıktan sonra devam edilen eğitime verilen isimdir. Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans olarak ikiye ayrılır. Yüksek lisans eğitimi Master olarak da adlandırılmaktadır. Tezsiz Yüksek Lisans Tezsiz yüksek lisans programlarının amacı, akademisyenlik yolunda ayrıntılı bilimsel çalışmalar yapmak değil, yapılan araştırmalardan elde edilmiş bilgileri öğrenciye kazandırmak ve var olan bilginin uygulamada nasıl kullanılacağını göstermektir. Bu program toplam otuz krediden az olmamak koşuluyla en az on adet ders ile bir dönem projesi dersinden oluşmaktadır. Tezli Yüksek Lisans Tezli yüksek lisans programının amacı, bilimsel araştırma yapmak, bilime katkı sağlamak olarak ifade edilebilir. Eğer bilim insanı olmak, bilimsel araştırmalar yapmak, özetle akademisyen olmak gibi bir düşünceniz yoksa tezli yüksek lisans eğitimi yerine tezsiz yüksek lisans eğitimi almanız sizin için daha isabetli olacaktır. Tezli yüksek lisans eğitim süresi 1 yıl dersler ve 1 yıl da tez hazırlama yılı olmak üzere toplam 2 seneden oluşmaktadır. Tezli yüksek lisans programlarında büyük oranda devam zorunluluğu vardır. Yüksek Lisans Başvuru Şartları Bir Yüksek Lisans programına başvuru yapılabilmesi için elbette öncelikle lisans diplomanızı almış olmanız gerekmektedir. Üniversitelerin istedikleri belgeler bazı noktalarda birbirinden farklılıklar gösteriyor olsada temel olarak istenilen belgeler; ALES, lisans diploması, transkript, özgeçmiş şeklinde sıralanmaktadır. Yüksek Lisans Neden Yapılır? İş hayatında uzmanlaşmak, bulunduğunuz özel sektörde yönetici vb. pozisyonlara gelebilmek, kamu sektöründe iseniz kademe ilerlemesi sağlayabilmek ve elbette ki akademisyen olabilmek için yüksek lisans yapmak tercih edilebilir. Gözlem alanında şans ancak hazırlıklı olanlardan yanadır. Louis Pasteur Doktora Eğitimi Nedir? Doktora, bir lisans veya yüksek lisans programını bitirdikten sonra o bilim dalında sınav ve bilimsel bir eserle erişilen bir derece veya basamaktır. Üniversiteyi bitirdikten sonra akademik kariyer yapmak isteyenler yüksek lisansınıda tamamladıktan sonra Doktora programına başvururlar. 3

26 Doktora Eğitimi Ders dönemi, danışman seçimi, yeterlilik süreci, tez dönemi ve tez savunma sınavı süreciyle tamamlanır. Doktora programının amacı, öğrenciye bağımsız araştırma yapma, bilimsel problemleri, verileri geniş ve derin bir bakış açısıyla irdeleyerek yorum yapma, analiz etme ve yeni sentezlere ulaşmak için gerekli becerileri kazandırmaktır. Doktora programının bilimsel hazırlıkla geçen süre 8 yarıyıl olup azami tamamlama süresi 12 yarıyıldır. Danışman ataması yüksek lisans derecesi ile kabul edilenler için en geç ikinci yarıyılın sonuna kadar atanmalıdır. Danışman Kime Denir? Bir konu üzerinde düşüncesine, bilgisine, yol göstericiliğine, uzmanlığına başvurulan kendisine danışılan görevli kimsedir. Lisansüstü eğitimde yer alan danışmanlar, üniversitelerde görev yapan öğretim üyeleridir. Tez danışmanı dışında ikincil olarak tez izleme komitesi üyeleri ikinci sırada öğrenciye danışmanlık yapabilir. Doktora Yeterlilik Sınavı Yeterlilik sınavı, öğrencinin temel konular ve doktora tez çalışmasıyla ilgili konularda derinliğe sahip olup olmadığının sınanması amacıyla yapılan bir sınavdır. Akademik hayatın önemli sınavlarından biri olma özelliğini taşır. Ders aşamanın ve yeterlilik sınavının geçilmesi doktoranın en zor aşamalarının tamamlanması olarak düşünülebilir. Sınav tez danışmanının belirlemiş olduğu 5 kişilik jüri tarafından yapılmaktadır. Yazılı ve sözlü olarak iki bölümden olumaktadır. Yeterlilik sınavına giren örenciye sınavda başarılı olması halinde danışmanı ve anabilim dalı başkanlığının onayını alarak tez aşamasına geçmektedir. Doktora yeterlilik sınavının jürisi sizden, alanın önemli konularına doktora tezi hazırlayabilecek düzeyde hakim olmanızı beklemektedir. Sizin yapmanız gereken de danışmanınızla birlikte neleri bilmeniz gerektiğini belirlemek ve o derslere düzenli biçimde çalışmaktır. Tez Dönemi ve Tez Savunma Yeterlik sınavında başarılı bulunan öğrenci için, tez konusuna uygun öğretim üyelerinden oluşan tez izleme komitesi önerisi ilgili anabilim başkanlığı tarafından bir ay içerisinde enstitüye bildirilir ve enstitü yönetim kurulu kararıyla kesinleşir. Doktora öğrencisinin tezini tamamladıktan sonra, tez savunma sınavına girebilmesi için, alanı veya tezi ile ilgili, ilk yazarının kendisinin olduğu en az bir makalesini, ulusal veya uluslararası hakemli bir dergide yayımlaması veya yayıma kabul yazısını enstitü yönetim kuruluna sunması gerekir. Tez savunmasını başarıyla tamamlayan kişi doktora diplomasını almaya hak kazanmıştır. 4

27 WHAT ARE THE MASTER AND PHD EDUCATIONS? Hasret YARDİBİ İstanbul University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, İstanbul, Türkiye I knew and understood that, Nothing has been known and nothing has been understood İbn-i Sina Master program A master s degree is the first level of graduate study designed to give you a solid education in a specialized field after you finish a bachelor s degree. It can be divided into 2 as with and without dissertation. Master program without dissertation The aim of Non-thesis option is NOT to provide knowledge on scientific researches but deliver the existing knowledge which has already obtained from researches and to maket he student capable to use in the field of interest. This program is consisting of not less than 10 classes and 30 credits with 1 semester Project. Master program with dissertation The aim of the master program with Thesis is conduct a research Project and contribution to the science. If the plan is not to a researcher or academician, it is recommended to choose a non-thesis master program. Master Program with dissertation is generally takes 2 years which 1 year for classes and the 2nd year is for the thesis. In this program has compulsory school attendance. Master application requirements It is obvious that you should have bachelor s degree to able to apply to any Master Program. Although there are variations from University to University, commo requirements are ALES, bachelor diploma, transcript and CV. Why a master degree is required? To be an expert in the field of work, to able to be at higher positions at private sector or get promotion at government. It is clear that, master degree is also required if some pursue the career at university. Where observation is concerned, chance only favors only to the prepared mind. Louis Pasteur What is PhD graduation? Doctoral degree is a title that can be taken by candidacy exam and dissertation after a bachelor or a master degree was completed. The students applied a doctorate programme who wants to pursue academic career at university after bachelors or master degree. 5

28 PhD graduation Ph.D. is an abbreviation for Doctor of Philosophy, which is a doctoral degree. Obtaining a Ph.D. degree means you have an exclusive specialty in your field. Ph.D. candidates are expected to engage in thought experiments, reason about problems, and solve problems in sophisticated ways. Students can apply for a Ph.D. program directly after completing a bachelor s degree, while some schools also require a master s degree before entering a Ph.D. program. The exact number of years varies from four to eight years, which highly depends on the field, the student s research topic, and the student s skills. Generally, the scientific preparation stage is 8 semesters and it can be maximum 12 semesters. A Ph.D. degree also requires students to pass comprehensive exams and a large scholarly project called a dissertation. Who is called as supervisor? Supervisor is; who you had some interactions with at undergraduate or postgraduate level (lecturer, dissertation advisor, or Masters supervisor), people from your university/department you don t really know but whose work seems to fit your research interests, academics in other universities/other countries. Candidacy exam The candidacy exam reviews your research plan and your general ability to complete a doctoral degree. It is a private (closed session), oral exam of around minutes with an additional Q&A session. The jury s decision (pass or fail) will be notified to you at the end of the exam. It can be called the most difficult stage of the academic career. Who are the members of the jury? The candidacy exam is organized by your thesis director and done by 5 Jury who has defined by your thesis director. It consists of two stages as written and verbal. In case of success, student passes to the thesis stage. Thesis stage and dissertation defending For the student who is successful in the proficiency test, the proposal of the thesis follow-up committee composed of the appropriate academic members is notified to the institute within one month by the related department and it becomes final with the decision of the institute board of directors. After completing the dissertation of the Ph.D. student, he or she must present at least one article of the field or thesis related to the thesis or the thesis, at least one of which is the first author himself or herself, in a nationally or internationally prestigious journal. Successfully completing the thesis defense is entitled to receive a doctoral degree. 6

29 YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA EĞİTİMİNDE KALİTE Hamdi UYSAL Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Yüksek lisans (bilim uzmanlığı) eğitimi alanında, geniş-tabanlı bilgi, beceri ve davranış biçiminin edindirilmesi, problem çözme becerisinin kazandırılması, sözlü ve yazılı iletişim becerilerinin geliştirilmesi, verileri değerlendirme donanım ve becerisinin kazandırılmasını amaçlar. Doktora, üniversitelerin verdiği en yüksek düzeyde akademik eğitim türüdür. Doktora programının başarıyla tamamlanmasından sonra öğrenci Doktora Diploması ve Doktor ünvanı kazanır. Bu ünvanın evrensel literatürdeki karşılığı PhD (Doctor of Philosophy) dir. Doktora eğitiminin başlıca amacı, yetkin, güvenilir, bağımsız araştırma yapabilme, ilgili konularda bilimsel yorum ve sentez yapabilme yetisi ile birlikte yüksek bilimsel anlayış sergileyen araştırıcı bilim adamları yetiştirmektir. Doktor ünvanını alan kişiler, bir araştırma problemini çözerek anlamlı bir sonuç çıkarmış ve temel ya da uygulamalı bilimin gelişimine önemli katkı sağlamış olmalıdır. Doktora eğitiminde adaydan ilgili alana bilimsel açıdan bir yenilik getirme, yöntem geliştirme veya mevcut bilimsel yöntemleri ilgili alana uygulama yetkinlikleri beklenir. PhD uluslararası bir kavramdır. PhD nin kalitesi uluslararası tanınmada aranılan ciddi bir değerdir. Hareketliliğin ve disiplinler arası çalışmanın bu kadar önde olduğu bir dönemde doktora programlarının da uluslararası eğitim değerleriyle yürütülmesi şarttır. Türkiye üniversitelerinde yapılan yüksek lisans ve doktora çalışmalarının yeterince uluslararası yansımalar sağlayamadığı gözlenmiştir. Ülkemizin bilimdeki hedeflerine ulaşabilmesi için yüksek lisans ve doktora eğitiminde kalitenin artırılmasına ve nitelikli bilim insanı kaynağının nicel ve nitel olarak geliştirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Sonuç olarak; Türkiye de gerçekleştirilen Yüksek Lisans ve Doktora eğitimlerinde niteliğin azaldığı, tezlerin genellikle etki değeri (impakt faktörü) düşük dergilerde yayınlandığı ve tez yayınlarının aldıkları atıf sayısının az olduğu gözlenmektedir. Ülkemiz üniversitelerinde yaptırılan Yüksek Lisans ve Doktora tezlerinin uluslararası düzeyde katkılarda bulunamaması önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Yüksek Lisans ve Doktora tezlerinin etki değeri yüksek dergilerde yayınlanması için verilen eğitimin niteliğinin artırılması, tez kalitesinin iyi olması ve öğrencilerin motive edilmesi gerekir. Burada yüksek lisans ve doktora çalışmalarının kalite yönünden ülkemizdeki ve dünyadaki mevcut durumunun ortaya konması, yüksek lisans ve doktora çalışmalarının niteliklerinin artırılması ve uluslararası verimlilikte olması için düşünülen önemli noktalar evrensel bilim felsefesi ve standartları kapsamında değerlendirilip tartışılacaktır. 7

30 QUALITY IN MASTER AND PhD EDUCATION Hamdi UYSAL Ankara University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Ankara, Turkey In the field of master's (science expertise) education, it is aimed to acquire broadbased knowledge, skills and behaviors, to gain problem-solving skills, to improve verbal and written communication skills and gaining data evaluation skills. The doctorate is the highest level of academic education offered by universities. Upon successful completion of the doctoral program, the student earns a Doctoral degree and a "Doctor" title. The title of this title in the universal literature is PhD (Doctor of Philosophy). The main objective of the PhD education is to train research scientists who are able to conduct independent research, competent, reliable, able to make scientific interpretation and synthesis on related topics and exhibit high scientific understanding. Those who take the title of a doctor must have made a meaningful conclusion by solving a research problem and have made an important contribution to the development of basic or applied science. It is expected that they will be able to bring scientific innovation to the related field, develop methods or apply existing scientific methods to related field in doctoral education. PhD is an international concept. The quality of the PhD is a serious value for international recognition. It is imperative that doctoral programs be conducted with international education values at a time when mobility and interdisciplinary study are so far ahead. We are unable to provide enough international reflection from the master and PhD studies made in Turkish Universities. In order for our country to reach its targets in the near future, there is a need for increased qualifications in the master and doctoral education and to develop quantitative and qualitative sources of qualified scientists. As a result; decreased quality of education is observed in the Master's and Doctoral education held in Turkey. Theses are usually published in magazines with low impact factor, and the number of citations received by theses is low. The fact that the thesis of Master and PhD thesis which is made in universities of our country can not be found at the international level is seen as an important problem. In order to publish Master and PhD theses in high impact magazines, it is necessary to increase the quality of the education, the quality of the thesis and the motivation of the students. Here, important points to be considered in order to increase the qualifications of graduate and doctoral studies in terms of quality in our country and in the world, to increase the qualifications of graduate and doctoral studies. The important points that are considered to be in international efficiency will be evaluated and discussed in the context of universal science philosophy and standards. 8

31 DÜNYADA YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA EĞİTİMİ Görkem KISMALI Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Doktora, üniversitelerin ve yükseköğretim kurumlarının, seçtikleri alanda kapsamlı ve özgün bir araştırmaya dayanan bir tez ya da bilimsel inceleme sunmuş olan adaylara vermiş olduğu, dünyaca tanınmış bir lisansüstü akademik derecedir. Genel olarak doktora, öğrencinin alabileceği en yüksek derece olarak tanımlanır. Bazı kurumlar öğrencilerin lisans eğitiminden doğrudan doktoraya ilerlemelerine izin veriyor olsa da, genellikle doktora eğitimi yüksek lisans derecesini takip eder. Geleneksel olarak, bir doktora üç ila beş yıllık tam zamanlı bir çalışmayı kapsamaktadır. Öğrencinin tez olarak sunulan orijinal bir araştırmayı tamamlaması istenir. Bazı doktora programları bunun yerine yayınlanmış makalelerin portföyünü kabul ederken, bazı ülkeler de tezin yansıra doktora derslerinin de başatı ile tamamlamasını gerektirir. Avrupa enstitülerine/üniversitelerine doktora için başvuru prosedürü, Amerikan enstitülerine/üniversitelerine başvurudan önemli ölçüde farklıdır. ABD enstitüleri için, 4 yıllık bir lisans programını tamamladıktan sonra, başvuru öncesi 1-2 yıllık ders döneminin başarı ile tamamlanması gereklidir. Buna karşılık, Avrupa'daki çoğu doktora ders almanızı gerektirmez ve öğrenci kayıt yaptırdıktan hemen sonra doktora çalışmasına başlar. Dolayısıyla, Avrupa da doktora eğitimine karar veren öğrencilerin hangi alana ilgisinin olduğuna karar vermesi ve bu konuya odaklanması önem taşımaktadır. Bu sunumda, özellikle ABD ve Avrupa'da dünyadaki lisansüstü eğitimin durumunu tartışılacaktır. Ayrıca, eğitim dereceleri için en iyi üniversiteler ve bu akademik birimlerin neden / nasıl verildiği konularına değinilecektir. Anahtar Kelimeler: Master, doktora, eğitim 9

32 STATE OF MASTER AND PhD EDUCATION IN THE WORLD Görkem KISMALI Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye PhD is a globally recognized postgraduate academic degree awarded by universities and higher education institutions to candidate who has submitted a thesis or dissertation, based on extensive and original reserach in their chosen field. In general, however, the PhD is the highest level of degree a student can achive. It usually follows master s degree,altough some institutions also allow students to progress straight to PhD from their bachelo degree. Traditionally, a PhD involves three to five years of full-time study, in which the student completes a substantial piece of original reserach presented as a thesis. Some PhD programs instead accept portfolio of published papers, while some countries require coursework to be submitted as well. The application procedure for PhD to European institutes is significantly different from applications to American institutes. For US institutes, applications are done for the graduate school after completing a 4 years bachelor's degree, after which you've to take courses and qualifiers for 1-2 years. The process is similar in India as well, with the exception that you have to have a masters degree and be in the top 1-3% of the PhD entrance examinations. In comparison, most PhDs in Europe don't require you to take courses, and you start working on the PhD topic soon after joining. Thus the requirements for statement of purpose, and research interest need to be much more focused. An education degree can open the doors to a career working and teaching in schools as well as carrying out research into how we learn. In this presentation, we will discuss current status of graduate study in the world especially US and Europe. Additionally, best universities for education degrees and why/how those academic units were awarded. Keywords: PhD, master, education 10

33 YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA EĞİTİMİNİN TÜRKİYEDEKİ DURUMU Pınar Alkım ULUTAŞ Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye Yüksek lisans ve doktora eğitimini içeren lisansüstü programlar tüm dünyada eğitimin en üst noktası olarak kabul edilir. Bu eğitimle; bilgi üretilmesi, teknolojik ve bilimsel ilerlemeler ve bu işleri yapabilecek nitelikli insanların yetiştirilmesi amaçlanır. Cumhuriyet döneminin ilk üniversitesi 1933 de kurulan İstanbul Üniversitesidir. Bunu 1944 de açılan İTÜ ve 1946 yılında açılan Ankara Üniversitesi takip etmiştir den sonra üniversite sayıları da artmaya başlamıştır. Türkiye de Yüksek Öğrenim 1981 yılında 2547 sayılı kanunla yapılandırılarak sistem Yüksek Öğrenim Kurulu (YÖK) adı verilen merkeze bağlı hale getirilmiştir. Bu tarihten sonra yükseköğrenimin ülke genelinde yaygınlaştırılması sağlanmış, yükseköğretime başvuru merkezileştirilmiş ve üniversite sınavı ile yükseköğretim kurumuna yerleştirilme başlatılmıştır yılından itibaren de vakıf üniversiteleri kurulmasına izin verilmiştir yılından sonra ise sayıda bir sıçrama olmuş ve üniversite sayısı hızla artmıştır. Bugün Türkiye de 112 devlet, 68 Vakıf Üniversitesi bulunmaktadır yılında Ankara Ziraat Enstitüsü nde, 1939 yılında İstanbul Üniversitesinde, 1950 yılında İTÜ nde ilk doktora eğitimleri yaptırılmıştır verilerine göre halen devlet üniversitelerine kayıtlı yüksek lisans; doktora; vakıf üniversitelerine kayıtlı yüksek lisans, 8510 doktora öğrencisi bulunmaktadır. Halen Türkiye de lisansüstü öğretim 1981 yılında yürürlüğe giren YÖK kanununa göre üniversitelere bağlı enstitüler tarafından gerçekleştirilmektedir. Türkiye, Avrupa Yüksek Öğretim Alanını (EHEA) tanımlayan Bologna Sürecine aktif olarak katılmıştır. 1999'daki kuruluşundan itibaren, Bologna Süreci, Avrupa yükseköğretiminin rekabet edebilirliğini ve cazibesini güçlendirmek ve Avrupa yükseköğretim alanındaki lisans ve lisansüstü çalışmalara dayalı bir sistemin uygulanması yoluyla öğrencinin hareketliliğini ve istihdam edilebilirliğini artırmak amacıyla kurulmuştur. Bologna Süreci yeniden yapılanma uluslararası kabul görme için önemli bir fırsattır. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye de de lisansüstü eğitimle ilgili bazı sorunlar bulunmaktadır. Dünyada kabul edilen en önemli problemler; üniversite sanayi ilişkisinin yetersizliği, lisansüstü öğrenci hareketliliğinin arttırılması, finansal sorunlar ve danışman yetersizliği ya da öğrenci niteliklerinin düşük olması gibi akademik sorunlardır. Tüm bu sorunlar Türkiye içinde önemli olmakla birlikte asıl sorun Ar-Ge için ayrılan parasal kaynağın gelişmiş ülkelere göre oldukça düşük olmasıdır. Nicelikteki muazzam artışa rağmen nitelikte yetersizlikler lisansüstü eğitimin kalitesine de olumsuz etki göstermektedir. Çeşitli bağımsız araştırma kurumlarınca yapılan pek çok değerlendirmede Türkiye Üniversitelerinin mevcut kapasitesinin çok altında ve dünya standartlarının çok gerisinde olduğu görülmektedir. Lisansüstü eğitimin daha üstün standartlara kavuşması akademik açıdan güçlenme ile sağlanabilir. Yayın ve yapılan atıf sayılarının artması, üretilen bilginin teknoloji ve sanayide kullanılabilirliğinin gelişmesi, patent sayının artması önemli noktalardır ancak ülkemizdeki asıl sorun bilimin ne olduğunun bilinçli bir şekilde anlaşılamamış olmasıdır. Kişisel yararı 11

34 gerçeğin önüne koymayan ve bilimin felsefesini kavramış akademisyenler ile tüm sorunların çözülebileceği gerçeği unutulmamalıdır. Anahtar Kelimeler: Türkiye, yükseköğretim, yüksek lisans, doktora 12

35 STATE OF GRADUATE AND DOCTORAL EDUCATION IN TURKEY Pınar Alkım ULUTAŞ Adnan Menderes University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Aydın, Turkey Postgraduate programs, including master's and doctoral degrees, are considered to be the highest points of education all over the world. With this training; to produce information, technological and scientific progress and to train qualified people who can do these works. The first university of the Republican era was Istanbul University, founded in This was followed by ITU in 1944 and Ankara University in After 1950, the number of universities started to increase. Higher education in Turkey was restructured with the law numbered 2457 in 1981 and system was attached to a center named Higher Education Council (YOK). After this date, the dissemination of higher education has been ensured throughout the country, the application of higher education has been centralized and the placement to the higher education institution has started with the university entrance examination. Since 1984, incorporation of private foundation universities has been allowed. After 2006, there has been a jump in number and the number of universities has increased rapidly. In today s Turkey there are 112 state and 68 private foundation universities.the first doctorate trainings were done In 1937 at the Institute of Agriculture in Ankara, in 1939 at Istanbul University, in 1950 at ITU. According to the data of 2017, there are graduate programs currently registered to state universities; doctoral degrees; There are 75,492 graduate students and 8,510 doctoral students registered at foundation universities.graduate teaching programs in Turkey are still carried out by the institutes attached to universities in accordance with the law which designated by YOK in 1981.Turkey actively participated in Bologna Process which defines The European Higher Education Area (EHEA). Since its establishment in 1999, the Bologna Process has been established to strengthen the competitiveness and attractiveness of European higher education and to enhance the mobility and employability of the learners through the implementation of a system based on graduate and post-graduate studies in the European higher education field. The Bologna Process is an important opportunity for restructuring and international acceptance. All over the world as well as in Turkey, there are some problems in graduate education. The most important problems accepted in the world are; academic problems such as inadequate university-industry relations, increased post-graduate student mobility, financial problems, and inadequate counselors and poor student qualifications. All these issues are the main problem in Turkey While it is important monetary resources allocated to R&D is very low compared to developed countries. Despite the tremendous increase in the number of cardinality, inadequate quality also has a negative effect on the quality of post graduate education. In many assessments made by various independent research institutions states, the current capacities of Turkey universities are far below their capacities and far behind the world standards. Achieving higher standards of graduate education can be achieved through academic strength. The increase in the number of publications and citations, the improvement of the technology and the usability of the produced information and the increase of the number of patents are important points, but the main problem in 13

36 our country is that the science is not understood in a conscious way. It should not be forgotten that the fact that all personal problems can be solved with academicians who do not put personal truth in front of the truth and conception of science philosophy. Keywords: Turkey, higher education, master, doctorate 14

37 YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA EĞİTİMİNDE KAZANIMLAR Ayla ÖZCAN Kafkas Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Geleneksel olarak bir lisans eğitiminin sona ermesi, yaşam boyu sürecek bir kariyerin başlangıcına geçiş anlamına gelir. Ancak çok fazla sayıda öğrencinin yükseköğrenime girmesiyle birlikte ekonomik belirsizlik dönemlerinde bastırılmış bir işgücü piyasasının devam eden zorluklaruyla birleştiğinde, yükseköğrenime devam etmek ve bir lisansüstü programı tamamlamak fark yaratacaktır. Lisansüstü eğitim herhangi bir meslek alanında özel beceriler ve uzmanlık kazandıran Yüksek Lisans ve kişiye akademik yetkinlik ve uzmanlaşma alanında derinlik kazandıran Doktora programından oluşur. Lisansüstü eğitim kişiye; veri analizi, proje yönetimi, bilimsel makale okuma ve yazma, disiplinline özgü bilgi, iletişim, eleştirel düşünce, problem çözme, sorumluluk alma ekip çalışması, zaman yönetimi, ileri düzeyde araştırma gibi beceriler kazandırır. Bir lisansüstü derecesi istihdam garantisi olmasa da hemen hemen herkesin artık bir lisans derecesine sahip olduğu günümüzde öne çıkma açısından yardımcı olabilir. Rekabetçi bir iş piyasasında Yüksek Lisans veya Doktora mezunu olmak gerçekten fark yaratabilir. Seçilen alana bağlı olarak lisansüstü eğitim almak yeni bir kariyer yolu açabilir. Akademik olsun kamu ya da özel kurumlar olsun, hemen hemen her zaman lisansüstü mezunları tercih edeceğinden, daha iyi iş fırsatları sağlayabilir. Havacılık, savunma ve ileri teknoloji sektörleri gibi özellikle teknik becerilerin önemli olduğu bazı alanlarda lisansüstü eğitim, iş deneyiminden daha önemli olabilmektedir. Mali açıdan bakıldığında tüm sektörlerde bildirilen ortalama maaşlar, lisans mezunu olanlara göre lisansüstü diploması olanlarda daha yüksektir. Amerika da doktora derecesi sonunda adaylardan beklenen kazanımlar; ileri düzeyde araştırma nosyonu kazanma, araştırma tecrübesi ve becerisi, araştırma planı ve uygulamaya koyabilme, araştırma verilerini toplamak üzere ölçme araçlarının geliştirilmesi, uygun istatistik testlerinin seçilmesi, veri analizi, analiz sonuçlarının tablolaştırılıp yorumlanması, raporlama gibi becerilerdir.1999 da İngiltere de Kalite Güvencesi Kurumu(QAA) tarafından doktora düzeyi kazanımları ve performans standartları; bilgiye dayalı olma, araştırma becerileri, tutumlar ve profesyonel beceriler şeklinde özetlenmiştir. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı nın 20 Nisan 2016 tarih ve sayılı resmi gazetede yayımlanan Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği nde Tezli Yüksek Lisans Programının amacı (MADDE 6), öğrencinin bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak bilgileri derleme, yorumlama ve değerlendirme yeteneğini kazandırmak, Doktora programının amacı (MADDE 15); öğrenciye bağımsız araştırma yapma, bilimsel olayları geniş ve derin bir bakış açısıyla irdeleyerek yorum yapma ve yeni sentezlere ulaşmak için gerekli bilimsel yöntemleri uygulayabilme becerisi ve yeteneği kazandırmaktır şeklinde belirtilmiştir. Lisansüstü derecesinin en somut ürünü ve doktora adaylarından beklenen kazanımların en belirgin göstergesi; araştırma ya da tezdir. Tez, adaylardan beklenen kazanımların ne derecede gerçekleştiğinin aynasıdır. Sonuç olarak, kişiye bu denli beceriler ve ayrıcalıklar kazandıran Lisansüstü eğitiminin amaçları arasına inovasyon, rekabet ve markalaşma gibi 21. yüzyıl temel dinamikleri dahil edilmeli, adaylara iş ağları 15

38 kurma, iş ağlarında yer alma, yönetim ve liderlik gibi profesyonel ya da kişiler arası ilişkiler ve iletişim becerilerinin kazandırılmasına özen gösterilmeli, tez danışmanı atanması sürecine yön verecek akademik bir takım ilkeler geliştirilmeli ve danışmanlarının rehberlik faaliyetlerinin kapsamı genişletilmeli, lisansüstü eğitim için üniversitelerin teknik donanım ve alt yapılarının güçlendirilmelidir. 16

39 ACHIEVEMENTS IN MASTER AND PhD EDUCATION Ayla ÖZCAN Kafkas Üniversity, Medicine Faculty, Biochemistry Department, Kars, Turkey Traditionally, the end of a bachelor's degree means the transition to the beginning of a life-long career. However, when a large number of learners combine with the ongoing difficulties of a repressed labor market during periods of high uncertainty, with higher learning enrollment, continuing higher education and completing a postgraduate program will make a difference. Post-graduate education consists of a Masters in special skills and specialization in any profession and a PhD program that gives depth in the field of academic competence and specialization. Postgraduate education person; acquire skills such as data analysis, project management, scientific article reading and writing, discipline specific knowledge, communication, critical thinking, problem solving, responsibility taking, team work, time management, advanced research. Although a post-graduate degree is not an employment guarantee, it can help to stand out today that almost everyone now has a license degree. Being a Master or PhD degree in a competitive job market can really make a difference. Depending on the area chosen, post-graduate study can lead to a new career path. Whether you are an academic or a private institution, you can get better job opportunities because you will almost always choose postgraduates. In some areas, such as aerospace, defense and high technology sectors, where technical skills are particularly important, post-graduate education can be more important than work experience. From a financial point of view, the reported average salaries in all sectors are higher than those with graduate diplomas. At the end of the PhD degree in America, the achievements expected from the candidates; skills such as gaining advanced research notion, research experience and skill, research plan and application, development of measurement tools to collect research data, selection of appropriate statistical tests, data analysis, tabulation and interpretation of analysis results, reporting. PhD level achievements and performance standards by the Quality Assurance Agency (QAA) in England in 1999; knowledge-based, research skills, attitudes, and professional skills. The aim of the Higher Education Council Presidency's Master's Program with Thesis in the Regulations for Postgraduate Education published in the Official Gazette dated April 20, 2016 and numbered is to provide students with the ability to compile, interpret and evaluate information using scientific research methods; to give students the ability and ability to apply scientific methods to make independent research, to interpret and interpret scientific events with a broad and deep perspective, and to reach new syntheses. The most concrete product of the degree of post graduate education and most prominent indicator of achievements expected from candidates is research or thesis. The thesis is the same as when the achievements expected from the candidates are realized. As a result, the objectives of the post-graduate education that gives such talent and privileges to the individual include the 21st century's basic dynamics such as innovation, competition and branding, professional or interpersonal relationships and communication, such as establishing business networks for candidates, care should be taken to ensure that their skills are gained, an academic team policy to guide the process of appointing 17

40 a thesis advisor should be developed and the scope of guidance activities of consultants should be expanded, and the technical equipment and sub-structures of universities for post-graduate education should be strengthened. 18

41 KANSER HÜCRELERİNDE GLİKOLİZ Ayşegül BİLDİK Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye Yaşam, normal şartlar altında doğma, büyüme, olgunlaşma ve ölümle son bulan bir olaylar bütünü olarak tanımlanmaktadır. Yaşam süresince ölüme neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Bunların en önemlilerinden biri de yüksek mortaliteye sahip kanserdir. Organizmaları oluşturan hücrelerin kontrolsüz ve anormal şekilde çoğalmaları kanser olarak tanımlanır. Kanserin tedavisi, teşhisi ve prognozundaki temel hedef kanser hücresi ile normal hücre arasındaki metabolik farklara dayanmaktadır. Normal hücre ile kanser hücre metabolizması arasındaki fark 1920 li yıllarda ilk olarak Otto Warburg tarafından saptanmıştır ve Warburg fenomeni olarak adlandırılmıştır. Warburg fenomenine göre normal hücreler sadece anaerobik şartlarda glikolizis yolağını kullanarak laktik asit üretirken, kanser hücreleri oksijen varlığından etkilenmeden, temel besin olarak glukozu kullanıp, bundan aerobik şartlar altında glikolizis ile laktik asit üretmektedir. Her ne kadar Warburg fenomeni 1920 li yıllarda ortaya çıkmış ise de kanser hücrelerinde bu etki ile ilgili araştırmalar son 10 yılda önem kazanmıştır. Aerobik glikolizis ile tümör mikroçevresinde laktik asit konsantrasyonundaki artışa bağlı olarak asidik bir ortam oluşur, bunun da tümör invazyonunu kolaylaştırdığı, immun efektör mekanizmaları baskıladığı düşünülmektedir. Ayrıca tümör hücreleri tarafından üretilen laktik asit, tümör hücrelerinin etrafındaki normal hücreler tarafından piruvata dönüştürülür ve tümörün enerji ihtiyacını karşılamak için ya oksidatif fosforilasyonda kullanılır veya tekrar besin ihtiyaçlarını karşılamak üzere kanser hücresine verilir. Kanser hücresi glukozu, aerobik glikoliz dışında pentoz fosfat yolağı ile metabolize ederek; nükleotidler, lipidler ve aminoasitlerin biyosentezi için gerekli olan metabolitlerle birlikte kemoterapotiklere ve serbest radikallerin oksidatif etkilerine karşı bir antioksidan olan NADPH ı sentezler. Tümör hücresine özgü bu metabolizma kanser hücresinin yaşaması ve çoğalması için önemli avantajlara sahiptir. Aerobik glikolizisin yapısal upregulasyonuna neden olan moleküler mekanizma iyi tanımlanmış değildir. Birçok gen, kanser hücre metabolizmasının düzenlenmesinde rol oynar. Aerobik glikolizis; PI3K/AKT/mTOR yolağı, hipoksi-indüklenebilir faktör (HIF), P53, MYC ve AMP-aktive edilmiş protein kinaz (AMPK)- akciğer kinaz B1 (LKB1) yolakları tarafından regüle edilir. PI3K/AKT/mTOR, HIF, P53 ve MYC, glukoz taşıyıcılarının membran translokasyonunu ve ekspresyonu arttırarak kanser hücrelerinde glikolizi stimüle eder. Buna ek olarak HIF, mitokondriyal piruvat dehidrogenaz kompleksini inaktive eden ve TCA döngüsü içine piruvatın girişini azaltan bir enzim olan piruvat dehidrogenaz kinaz (PDKs) ı aktive eder. MYC ayrıca laktat dehidrogenaz A (LDHA) yı ve HIF ile beraber çalışan PDK1 i aktive eder. Glukozun kanser hücresi tarafından alınması ile ilgili bilgiler, teşhis ve prognozun takibi amacıyla kullanılan PET yönteminin geliştirilmesinde yararlı olmuştur. Bu yöntemde glukoz analoğu olan 2- deoksiglukoz kullanılır. 2-deoksiglukoz, glukoz taşıyıcılarıyla hücre içine alınır ve hücre dışına çıkamayan, metabolize edilemeyen, 2-deoksiglukoz-fosfata dönüştürülür. 2-deoksiglukoz, florin-18 ile konjuge edilerek PET yöntemi ile 19

42 hücrenin aldığı glukoz miktarı belirlenerek tümörün metabolik aktivitesi ölçülür ve görüntülenir. 20

43 GLYCOLYSIS IN CANCER CELLS Ayşegül BİLDİK Adnan Menderes University Veterinary Faculty Biochemistry Department, Aydın, Turkey Life is defined as a set of events that, under normal circumstances, begins with birth, growth, maturation and ends with death. There are many factors that cause death during life. One of the most important of these is cancer which has high mortality rates. Uncontrolled and abnormally proliferating cells are defined as cancer. Mainly cancer treatment, diagnosis and prognosis is based on metabolic differences between cancer cells and normal cells. The difference between normal cell and cancer cell metabolism was first discovered by Otto Warburg in the 1920s and was called Warburg phenomenon. According to the Warburg phenomenon, while normal cells only produce lactic acid by using the glycolysis pathway under anaerobic conditions, cancer cells produce lactic acid by glycolysis under aerobic conditions using glucose as the main nutrient without being affected by the presence of oxygen. Although the Warburg phenomenon emerged in the 1920s, research on this effect in cancer cells has gained importance in the last decade. Aerobic glycolysis causes an acidic medium around the tumor microenvironment due to the increase in lactic acid concentration, which is thought to suppress immunological effector mechanisms and facilitate tumor invasion. In addition, lactic acid produced by tumor cells is either converted to pyruvate by normal cells and reused by the cancer cells to meet the nutritional needs or in used in oxidative phosphorylation to meet the energy need of the tumor cell. The cancer cell metabolizes glucose with the pentose phosphate pathway except using anaerobic glycolysis, and syntheses NADPH which is an antioxidant against the oxidative effects of chemotherapeutics and free radicals. This metabolism specific to tumor cells has important advantages for the survival and proliferation of cancer cells. The molecular mechanism leading to the structural upregulation of aerobic glycolysis is not well defined. Many genes play a role in the regulation of cancer cell metabolism. Aerobic glycolysis is regulated by PI3K/AKT/mTOR pathway, hypoxia-inducible factor (HIF), P53, MYC, and AMP-activated protein kinase (AMPK) - lung kinase B1 (LKB1). PI3K / AKT / mtor, HIF, P53 and MYC stimulate glycolysis in cancer cells by increasing membrane translocation and expression of glucose carriers. In addition, HIF activates pyruvate dehydrogenase kinase (PDKs), an enzyme that inactivates the mitochondrial pyruvate dehydrogenase complex and reduces pyruvate entry into the TCA cycle. MYC also activates lactate dehydrogenase (LDHA) and PDK1, which cooperates with HIF. Information on glucose uptake by cancer cells was used in the development of the PET method used for diagnostic and prognostic followup. In this method In this method, 2-deoxyglucose, which is an analogue to glucose is used, 2-deoxyglucose, is taken up by glucose carriers and and transformed into to non-metabolizable, 2-deoxyglucose-phosphatase, which cannot go out of the cell and metabolized. 2-deoxyglucose is conjugated with fluorine-18, the metabolic activity of the tumor is measured and visualized by the PET as determining the amount of glucose the cell receives. 21

44 KANSER KÖK HÜCRELERİNİN KANSER BİYOLOJİSİ VE TEDAVİSİNDEKİ ROLÜ Suat ERDOĞAN Trakya Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Edirne, Türkiye Kanser kök hücreleri (KKH), katı ve hematolojik tümör popülasyonları içinde az sayıda bulunan, kendi kendini yenileyebilen ve farklılaşarak heterojen soylarına dönüşebilen hücrelerdir. Normal kök hücrelere benzer şekilde KKH nin mikroçevresi onları immun sistemin saldırılarından ve fenotipik değişikliklerden koruyarak özelliklerinin devamına destek olur. Genel kanıya göre KKH, kanser hücrelerinin aksine, uyku ya da sakin durumda bulunduklarından yavaş çoğalırlar ve böylece tedaviye direnç gösterirler. Erişkin kök hücreleri organizmayı doku hasarına karşı rejenerasyon yetenekleri ile korurken, kanser kök hücreleri tümör gelişimi, metastaz ve hastalığın nüksü de dahil olmak üzere kanserin agresif seyrine neden olur. Kanser kök hücreleri CD24, CD44 ve CD133 gibi yüzey moleküllerini, Nanog, Oct-3/4 ve Sox-2 gibi transkripsiyon faktörlerini yüksek düzeyde ifade eder. Artmış aldehit dehidrogenaz aktivitesine ve ABC taşıyıcı proteinlerine sahiptirler. Ayrıca PI3K/Akt/mTOR, NF-κB, hedgehog, Wnt/β-katenin ve Notch gibi sinyal yolaklarının aşırı aktivasyonu onların apoptozdan kaçınmalarına, tedaviye direnç göstermelerine, hastalığın ilerlemesine, nüksüne ve metastazına olanak sağlar. Bu özellikleri KKH lerin anti-proliferatif tedaviden kaçınarak hücresel bir rezervuar oluşturmalarına zemin hazırlar. Bugüne kadar, kanser tedavisi için kritik sinyal yolaklarını hedefleyen çok sayıda farmakolojik ajan geliştirilmiş olmakla birlikte, sinyalizasyon moleküllerinin birbirleriyle koordineli etkileşimi tedaviyi güçleştirmektedir. Yalnızca kanser kök hücrelerinin kritik sinyal yolaklarının, bu hücrelerin devamlılığına katkı sağlayan nişlerin veya markörlerinin hedeflenmesi, tüm kanser hücrelerinin ortadan kaldırılmasına olanak sağlayabilecek etkili tedavi yaklaşımlarını oluşturabilir. Anahtar Kelimeler: Kanser, kanser kök hücre, farklılaşma, yenilenme, ilaç direnci 22

45 ROLE OF CANCER STEM CELLS IN CANCER BIOLOGY AND THERAPY Suat ERDOĞAN Trakya University, School of Medicine, Medical Biology Department, Edirne, Turkey Cancer stem cells (CSCs) are cells in a small number of solid and hematological tumor populations, capable of self-renewing and differentiating into heterogeneous cells. Similar to normal stem cells, the microenvironment of CSC supports the continued ability to protect them from the attack of the immune system and from phenotypic changes. In general, CSCs, unlike cancer cells, reproduces slowly because they are in a quiescent or dormant, and thus they show resistance to treatment. While adult stem cells protect the organism with regenerative ability against tissue damage, cancer stem cells cause aggressive disease of the cancer including tumor growth, metastasis and recurrence of the disease. Cancer stem cells express high levels of surface molecules such as CD24, CD44 and CD133, transcription factors such as Nanog, Oct-3/4 and Sox-2. They have increased aldehyde dehydrogenase activity and ABC carrier proteins. In addition, over activation of signaling pathways such as PI3K/Akt/mTOR, NF-κB, hedgehog, Wnt/β-catenin and Notch allows them to avoid apoptosis, provide resistance to treatment, and improve disease progression and metastasis. These features provide a basis for CSCs to avoid from anti-proliferative therapy to form a cellular reservoir. Along with the development of numerous pharmacological agents targeting critical signal pathways for cancer therapy, the coordinated interaction of signaling molecules with each other makes treatment difficult. Targeting only the critical signal pathways of cancer stem cells, the niches or markers that contribute to the viability of these cells, can create effective therapeutic approaches that can allow all cancer cells to be eradicated. Keywords: Cancer, cancer stem cells, differentiation, self-renew, drug resistance 23

46 KANSER TEDAVİSİNDE ENDOPLAZMİK RETİKULUM STRES CEVABININ TERAPÖTİK POTANSİYELİ Sefa ÇELİK Afyon Kocatepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Afyonkarahisar, Türkiye Ökaryotik hücrelerde endoplazmik retikulum (ER), protein katlama ve birleştirme, lipid ve sterol biyosentezi ve serbest kalsiyum depolamasından sorumlu bir organeldir. Son on yılda, stres altındaki hücrelerin transkripsiyonel ve translasyonel yeniden programlanmasına yol açan ve ER'den gelen hücre içi stres sinyal yolakları üzerinde yoğun araştırmalar yapılmaktadır. Hipoksi, besin noksanlığı ve reaktif oksijen ve azot türlerinin artan üretimi de dahil olmak üzere tümör mikro ortamında meydana gelen farklı koşullar, yeni sentezlenen proteinlerin olgunlaştırılması ve gönderilmesini istikrarsızlaştırarak kanser hücrelerinde ER stresini tetikler. Toplu olarak katlanmamış protein cevabı (UPR) olarak adlandırılan bu sinyal yolları, hücrenin ER stres koşullarında hayatta kalma veya ölüm kararını vermesi için kritik öneme sahiptir. UPR, üç mekanizma, inositol gerektiren enzim-1α (IRE-1α)'nın aktivasyonu, pankreatik ER kinaz benzeri ER kinaz (PERK) ve aktive edici transkripsiyon faktörü 6 (ATF6) aracılığıyla başlatılır. Son yıllarda kanser alanındaki araştırmalar, ER stresinin ve UPR'nin çeşitli tümörlerde yüksek oranda indüklendiğini ve kanser hücresi sağkalımı ve anti kanser tedavilerine dirençle yakından ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Kanserin gelişim evresinde aktive edilen veya baskılanan UPR bileşenlerini tanımlamak ve UPR'yi hedefleyerek kanser tedavi potansiyellerini araştırmak güncel araştırma konuları olmuştur. Apoptozu uyarmak veya tümör hücresi ölümünü sağlamak için kanser hücrelerindeki kronik ER stresinin farmakolojik olarak provoke edilmesi gerekir. Bu sunumda, kanserde UPR sinyalizasyonu mekanizması açıklanmaya, bununla ilgili terapötik potansiyeller ortaya konulmaya ve konu ile ilgili son gelişmeler verilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Endoplazmik retikulum stres cevabı, kanser, tedavi 24

47 THERAPEUTIC POTENTIAL OF ENDOPLASMIC RETICULUM STRESS RESPONSE IN CANCER TREATMENT Sefa ÇELİK Afyon Kocatepe University, Medical Faculty, Medical Biochemistry Departrtment, Afyonkarahisar, Turkey In eukaryotic cells, endoplasmic reticulum (ER) is an organ responsible for protein folding and assembly, lipid and sterol biosynthesis, and free calcium storage. Over the last decade, intensive research has been conducted on intracellular stress signaling pathways leading to transcriptional and translational reprogramming of stressed cells. Different conditions that occur in the tumor microenvironment, including hypoxia, nutrient deficiency and increased production of reactive oxygen and nitrogen species, destabilize the loading and dispatching of the newly synthesized proteins, triggering ER stress in cancer cells. Called collectively as Unfolded Protein Response (UPR), these signaling pathways are critical for the cell to survive or die in ER stress conditions. UPR is initiated via activation of three mechanisms, inositol-requiring enzyme-1α (IRE-1α), pancreatic ER kinase-like ER kinase (PERK) and activating transcription factor 6 (ATF6). Cancer research in recent years has shown that ER stress and UPR are highly induced in various tumors and are closely related to cancer cell survival and resistance to anti-cancer treatments. Identifying active or suppressed UPR components in the cancer developmental stage and investigating cancer treatment potentials by targeting UPR have been current research topics. The chronic ER stress in cancer cells must be pharmacologically provoked to induce apoptosis or to provide tumor cell death. In this presentation, the mechanism of UPR signaling in cancer has been tried to be explained, therapeutic potentials related to it have been revealed and recent developments have been tried to be given. Keywords: Endoplasmic reticulum stress response, cancer, treatment 25

48 KANSER TEDAVİSİNDE DOĞAL ÜRÜNLERİN ETKİSİ Tevhide SEL, Görkem KISMALI Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Kanser, dünya çapında morbidite ve mortalitenin önde gelen nedenlerinden biridir. WHO'ne göre, kanser koroner kalp hastalıklarıdan veya inmelerden daha fazla ölüme neden olmaktadır. Devam eden küresel demografik ve epidemiyolojik geçişler, önümüzdeki on yıllarda, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde giderek artan bir kanser yükünü ve 2025'in başlarında yıllık olarak 20 milyonun üzeri yeni kanser vakası beklenmektedir. Kanser tedavisinde cerrahi rezeksiyon, kemoterapi ve radyasyon terapisi de dahil olmak üzere çeşitli sınırlamaları olan stratejiler uygulanmıştır. Son zamanlarda ilgi, tümörlerin önlenmesi ve tedavisinde hedefe yönelik anti kanser ilaçlar olarak kabul edilen doğal ürünler üzerine yoğunlaşmıştır. Eski zamanlardan beri çeşitli amaçlarla doğal ürünler kullanılmıştır. Önemli deneysel çalışmalar, birçok doğal ürünün kanser, inflamatuvar hastalıklar, bulaşıcı hastalıklar gibi hastalıkların gelişimini ve ilerlemesini etkileyebileceğini göstermiştir. Bazı doğal ürünler (piperlongimune gibi) normal hücrelerde toksik etki göstermezken, tümör hücrelerini seçici olarak öldürdüğü bilinmektedir. Antikanser ilaçlarının doğal bileşiklerle ikili tedavisi kavramı da, tedaviye yönelik yeni stratejide çok umut verici bir yaklaşım haline gelmiştir. Aynı zaman da kanserin önlenmesi / tedavisinde doğal ürünlerin rolüyle ilgili çelişkili kanıtlar vardır. Bu farklılık, genellikle in vitro ve in vivo çalışmalar arasında gözlemlenmektedir; in vitro çalışmalar kanser hücre dizilerinde doğal ürünlerin antitümör özelliklerini ortaya koyarken, in vivo çalışmaların bazıları in vitro sonuçlar ile teyit edilmemiştir. Bu farklılık, biyoyararlanım, uygulama yolu ve etkinlik gibi in vivo araştırmalardaki çeşitli faktörlere bağlanmıştır. Bu çalışmada, doğal bileşikler ve türevleri, kanseri tedavi etmek veya önlemek için yeni kimyasal maddeler olarak incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Kanser, doğal ürünler, tedavi 26

49 THE IMPACT OF NATURAL PRODUCTS FOR CANCER THERAPY Tevhide SEL, Görkem KISMALI Ankara University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Ankara, Turkey Cancer is one of the leading causes of morbidity and mortality worldwide. According to WHO, cancer causes more deaths than all coronary heart diseases or all stroke. The continuing global demographic and epidemiologic transitions signal an ever increasing cancer burden over the next decades, particularly in low and middle income countries, withover 20 million new cancer cases expected annually as early as Several strategies have been applied to cure the cancer, including surgical resection, chemotherapy and radiation therapy, which have several limitations. Recent interest has been focused on natural products that are now being considered as targeted anticancer drugs for the prevention and treatment of tumors. Natural products have been used from ancient time for various purposes. Substantial experimental studies indicated that many natural products could affect the development and progression of diseases such as cancer, inflammatory diseases, infectious diseases. Some of natural products (such as piperlongimune) is known to selectively kill tumor cells with no apparent toxicity in normal cells. The concept of dual therapy of anti-cancer drugs with natural compounds has also become a very promising approach in new strategy to treatment. At the same time, there are conflicting evidences on the role of natural products in prevention/treatment of cancer. This disparity is usually observed between in vitro and in vivo studies, where in all in vitro studies demonstrate antitumor properties of natural products in cancer cell lines, while some, not all, of the in vivo studies do not corroborate with the in vitro results. This disparity has been attributed to various factors in in vivo studies including bioavailability,,route of administration, and efficacy. This presentation points out, natural compounds and their derivatives as new chemical entities to treatment or prevention of cancer. Keywords: Cancer, natural products, treatment 27

50 BİYOLOJİK SAAT Behiç SERPEK Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Yaklaşık 150 yıl kadar önce (1860) bir gazetede Java adasından Hamburg limanına getirilen 3 yaşındaki bir orangutan a ilişkin bir orangutanın yaşamından isimli bir haber yayınlanmıştır. Haberde maymunun seyahatin başlangıcında sabah saat da uyandığı, saat dolayında da uyuduğu, ancak batıya doğru gidildikçe hayvanın uyku düzenini bölgesel zamana uyarak yavaş yavaş değiştirdiği gözlenmiştir. Sabah saat uyanan maymunun saat te uyumaya başlamıştır. Dişi maymunun fizyolojik günü bölgesel saate göre 4 saat erkene çekilirken, anavatanındaki saate göre 2 saat gerilemiştir. Bu gözlemlerle bitkilerden 100 yıl kadar sonra pirimatlarda da günlük peryodlar araştırılmaya başlanmıştır. Yapılan çalışmalarda yüksek yapılı organizmalar yanı sıra tek hücreli organizmalarda da günün saatlerine göre endojen circadian bir ritmin bulunduğu saptanmış, insan ve hayvanlarda dış ortamın 24 saatlik değişimlerine endojenik ritimlerin uyumunun sağlanmasındaki en önemli faktörün ışık olduğu belirlenmiş ve hipotalamus un retinal afferentleri dikkat çekmiştir. Üçüncü ventrikül ün etrafını çevreleyen gri maddeye giriş yapan ve bu sayede hipotalamus ile retinayı birleştiren yapıya optik kök adı verilmiştir lı yıllarda retinal afferentlerin sadece Corpus geniculatum laterale nin visüel izdüşümüne ve Colliculus superior a değil, bilakis hipotalamus a da ulaştığı bulunmuştur. Ancak retinadan alınan ışığın nasıl değerlendirildiği ve biyolojik saati nasıl etkilediği konusunda yapılan çalışmalarda model olarak Drosophila melanogaster kullanılmış ve ilk olarak Jeffrey Connor Hall, Michael Moris Rosbash ve Michael Warren Joung 1986 yılında pergen gen (Period gen) olarak tanımlanan bu genin değişik allellerinin farklı circadian peryodları yönlendirdiği ya da ritmi elimine ettiğini gözlemişlerdir. Bu gen ve protein ürünlerinin circadian ritim için önemli olduğu, hem m-rna hem de proteinlerinin düzeylerinin günün saatlerine göre değiştiği saptanmışlarır. Bu konudaki araştırmalarını sürdüren Jeffrey Connor Hall, Michael Moris Rosbash ve Michael Warren Joung iki ayrı biyolojik saat geni daha keşfetmişler ve bu genleri Timeless ile double time genleri olarak isimlendirmişlerdir. Son olarak Glock genini bulan araştırıcılar biyolojik saatinin gizemini çözmüşler ve bu buluşlarıyla 2017 yılı Nobel Tıp-Fizyoloji ödülünü sahibi olmuşlardır. 28

51 BIOLOGICAL CLOCK Behiç SERPEK Selçuk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Konya, Türkiye Nearly 150 years ago, in 1860, an article titled as From the Life of an Orangutan was published in a newspaper, which was about a three-year-old orangutan that was brought to the Port of Hamburg from Java Island. In the article, it was observed that the animal woke up at about 06:00, and went to sleep at about 18:00 at the beginning of its travel, whereas, in line with the progress to the west, the animal changed its sleep pattern according to the regional time. The female orangutan began to wake up at 02:00 and sleep at 14:00; its physiological day had shifted 4 hours earlier according to the regional time, and had regressed 2 hours according to its motherland. As a result of these observations, daily periods were began to be studied in primates as well; almost 100 years later than plants. Research on the issue showed that there was an endogenous circadian rhythm in unicellular organisms as well as multicellular organisms, and the light was the most crucial factor in adoptation of endogenous rhythms to the 24-hour shifts of the environment in humans and animals, and also the retinal afferents of the hypothalamus were remarkable. The structure that enters the gray matter surrounding the third ventricle, and thus combining the hypothalamus with the retina is called the optical root. In 1930s and 40s, it was recognized that the retinal afferents reached not only to the visual projections of Corpus geniculatum and Colliculus superior, but also to the hypothalamus in particular. However, in the studies that were conducted about how the light received through retina is acknowledged and how it affects the biological clock, Drosophila Melanogaster was used as the model, and for the first time, in 1986, Jeffrey Connor Hall, Michael Moris Rosbash, and Michael Warren Joung observed that the different alleles of this gene, which is defined as pergen gen (periodical gene) directed different circadian periods or eliminated the rhythm. They detected that this gene and protein products are important for circadian rhythms, and both m- RNA and protein levels shift according to different hours of the day. Jeffrey Connor Hall, Michael Moris Rosbash, and Michael Warren Joung who continued their studies on th matter discovered two more different biological clock genes, and named them as timeless and double time genes. Finally, the researchers who found the Glock gene revealed the mystery of biological clock, and with this discovery they were awarded the 2017 Nobel Prize in Physiology or Medicine. 29

52 KANSERİN ÖNLENMESİNDE VE TEDAVİSİNDE TOKOTRİENOLLER Görkem KISMALI, Tevhide SEL Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Turkey Alfa-tokoferol, tanınan ilk E vitamini analogu iken, şu anda bilinen sekiz kimyasal olarak farklı analog, alfa (a), beta (b), gama (g) ve delta (d) - tokoferol (TP) ve alfa, beta, gama ve delta-tokotrienoller (T3) bulunmaktadır ve bunların hepsi E vitamini olarak adlandırılır. Mevcut literatürde, E vitamini ile ilgili çalışmaların% 95'inden fazlası, alfa-tokoferolün özelliklerini anlamaya yöneliktir. Tokotrienoller, 1980'lerde ve 1990'larda kolesterol düşürücü ve potansiyel antikanser etkileri görülerek ilgi odağı olmaya başlamıştır. Bununla birlikte, tokotrienollerin biyolojik önemi, lipitleri azaltma kabiliyeti ilk kez bildirildiği 1980'lerin başlarına kadar açıkça görülmemiştir. Takip eden on yıl boyunca, kansere karşı tokotrienollerin inhibitör rolünü gösteren kanıtlar ortaya çıkmıştır. Tokoferoller gibi, tokotrienoller antioksidan aktivite gösterir ve etkilerinin çoğu antioksidan fonksiyonuna bağlanabilir. Tokotrienollerin moleküler hedefleri, doğrudan bağlanarak modüle edilenlerle dolaylı olarak modüle edilenler olarak sınıflandırılabilir. Çeşitli hedeflerin tokotrienoller tarafından modülasyonu transkripsiyonel, translasyonal veya translasyonel seviyelerde veya hücresel hedeflerle doğrudan etkileşimlerle meydana gelebilir. Tokotrienollerin terapötik değeri arttıkça, bu yeni E vitamini analoglarının potansiyeli daha fazla araştırmayı beklemektedir. Bu sunumda, kanserin tedavisi veya önlenmesi için tokotrienollerin etkilerini ve etki mekanizmaları tartışılacaktır. Ayrıca elde ettiğimiz bulgularımıza ve güncel literatür bilgilerine yer verilecektir. Anahtar Kelimeler: Tokotrienol, kanser, antioksidan 30

53 TOCOTRIENOLS FOR CANCER PREVENTATION AND THERAPY Görkem KISMALI, Tevhide SEL Ankara University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Ankara, Turkey While alpha-tocopherol was the first vitamin E analogue to be recognized, eight chemically distinct analogues are now known, consisting of alpha (a), beta (b), gamma (g) and delta (d)- tocopherols (TP) and alpha, beta, gamma and deltatocotrienols(t3); all of themare referred to as vitamin E. In the current literature, more than 95% of all studies on vitamin E are directed toward the specific study of α-tocopherol. The tocotrienols attracted no real attention until the 1980s and 1990s when their cholesterol-lowering potential and anticancer effects. The biological significance of tocotrienols, however, was not clearly appreciated until the early 1980s, when its ability to lower lipids was first reported. During the following decade, evidence appeared suggesting an inhibitory role of tocotrienols against cancers. Like tocopherols, tocotrienols exhibit antioxidant activities, and most of its effects can be linked to its antioxidant function. Molecular targets of tocotrienols can be classified as those that are modulated by binding directly and those that are modulated indirectly. Modulation of various targets by tocotrienols may occur at the transcriptional, translational, or posttranslational levels, or by direct interactions with cellular targets. As disappointment with the therapeutic value of the tocotrienols grows, the potential of these novel vitamin E analogues awaits further investigation. This presentation will point out, tocotrienols and as new chemical entities to treatment or prevention of cancer. We will duscuss our finding and current literature knowledge. Keywords: Tocotrienols, cancer, antioxidants 31

54 ZOLEDRONİK ASİDİN D-17 KÖPEK OSTEOSARKOM HÜCRE HATTINA SİTOTOKSİK VE APOPTOTİK ETKİLERİ Gamze Sevri EKREN AŞICI, Funda KIRAL Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Turkey Amaç: Bu çalışma D-17 köpek osteosarkom hücreleri üzerine zoledronik asidin (ZA) doz ve zamana bağlı olarak uygulanması ile meydana gelen sitotoksik ve apoptotik etkilerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Materyal ve Metod: Zoledronik asidin (1µM, 5µM, 7,5µM, 10µM, 15µM, 25µM, 50µM, 75µM ve 100µM) D-17 köpek osteosarkom hücre hattına etkisi 24, 48, 72 ve 96 saat inkübasyon süreleri için WST-1 canlılık analizi ile belirlenerek ZA için IC50 değerleri hesaplandı. ZA nın farklı dozlar ve inkübasyon sürelerinde D-17 köpek osteosarkom hücre hattına uygulanması ile koloni oluşturma, kemik mineralizasyonu, intraselüler ve ekstraselüler alkalen fosfataz aktivitesine olan etkisi belirlendi. Seçilen dozlarda (5µM, 7,5µM, 10µM, 15µM) ZA nın uygulandığı hücrelerde DNA kırıklarının analizi elektroforetik ve ELİSA yöntemleri kullanılarak yapıldı. Kaspaz 3, Kaspaz 8 ve Kaspaz 9 un düzeyleri ise ELİSA yöntemi ile belirlenerek zoledronik asidin apoptotik yolaklardaki kaspaz-kaskat sistemi üzerine etkisi saptandı. Ayrıca apoptotik yolaklar üzerinde yer alan Bcl-2, Bax, bid ve survivin geninin ekspresyon düzeyleri RT-PCR yöntemleri kullanılarak belirlendi. Bulgular: WST-1 canlılık analizleri sonuçlarına göre ZA 24 saatte anlamlı bir sitotoksik etki göstermedi (p 0.05). ZA nın IC50 değeri 48.saat, 72.saat ve 96.saat için sırası ile 82,5µM, 26,0µM ve 17,6µM olarak hesaplandı. Zoledronik asidin hücrelerin koloni oluşturma yeteneklerinde, mineral içeriğinde ve ekstraselüler alkalen fosfataz aktivitesinde doza bağlı olarak anlamlı ölçüde azalmaya neden olduğu belirlendi. D-17 köpek osteosarkom hücreleri üzerine seçilen dozlarda ZA uygulandığında doz ve zamana bağlı olarak apoptotik DNA kırıklarında, kaspaz 3 ve kaspaz 9 düzeyinde, Bax/Bcl-2 oranında artış gözlenirken kaspaz 8 düzeyinde ve bid ekspresyonunda anlamlı bir değişiklik bulunmadı. Survivin ekspresyon düzeylerinde ise doz ve zamana bağlı olarak anlamlı bir azalma görüldü. Sonuç: Zoledronik asidin D-17 köpek osteosarkom hücrelerinde 5µM, 7,5µM, 10µM, 15µM konsantrasyonlarında sitotoksik etki göstermeden apoptozu indüklediği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Zoledronik asit, apoptoz, D-17 köpek osteosarkom hücre hattı, gen ekspresyonu, kaspaz 32

55 CYTOTOXIC AND APOPTOTIC EFFECTS OF ZOLEDRONIC ACID ON D-17 CANINE OSTEOSARCOMA CELL LINE Gamze Sevri EKREN AŞICI, Funda KIRAL Adnan Menderes University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Aydın, Turkey Aim: This study aims to determine cytotoxic and apoptotic effects of zoledronic acid (ZA) administration on the D-17 canine osteosarcoma cells dose and time depending manner. Material and Methods: The effect of zoledronic acid (1 μm, 5 μm, 7,5 μm, 10 μm, 15 μm, 25 μm, 50 μm, 75 μm and 100 μm) on D-17 canine osteosarcoma cell line was determined at incubation times of 24, 48, 72 and 96 hours with WST-1 viability assay and IC50 values were calculated for ZA. Various dosage ZA treatment on the D-17 canine osteosarcoma cell line such as the effect of colony formation, bone mineralization, intracellular and extracellular alkaline phosphatase activity were determined. Analysis of DNA fragmentations in cells treated with ZA at selected doses (5μM, 7,5μM, 10μM, 15μM) were performed using electrophoretic and ELISA methods. The amounts of caspase-3, caspase-8 and caspase-9 were determined by the ELISA method thus the effect of the ZA was determined on the caspase-cascade system on apoptotic pathways. Also gene expression levels of Bcl-2, Bax, bid that located on the apoptotic pathway and survivin genes were determined using RT-PCR methods. Results: According to the results of WST-1 viability assays, ZA showed no significant cytotoxic effect at 24 hours (p 0.05). The IC50 value of ZA was calculated to be 82.5 μm, 26.0 μm and 17.6 μm for 48 h, 72 h and 96 h respectively. It has been determined that zoledronic acid causes a significant decrease in colony forming ability, mineral content and extracellular alkaline phosphatase activity depending on dosage. When ZA was administered at selected doses on D-17 canine osteosarcoma cells, it was observed that there was increased apoptotic DNA breaks, level of the caspase-3 and caspase-9, Bax / Bcl-2 ratio depending on dosage and time, although there was no significant changes in caspase-8 level and bid expression. Survivin expression levels were significantly decreased depending on dose and time. Conclusion: Zoledronic acid at 5 μm, 7.5 μm, 10 μm, 15 μm concentration on D- 17 canine osteosarcoma cells was found to induced apoptosis without cytotoxic effect. Keywords: Zoledronic acid, apoptosis, D-17 canine osteosarcoma cell line, gene expression, caspase 33

56 KALSİYUM FRUKTOBORAT İLE CİLT KANSERİNE YENİ TERAPÖTİK YAKLAŞIM Mehmet Ali KISAÇAM 1, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Enver OZAN 2, Mehmet YAMAN 3, Sema TEMİZER OZAN 1 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 2 Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Embriyoloji ve Histoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 3 Fırat Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Elazığ, Türkiye Amaç: Kanser, hücrelerin aşırı ve zamansız çoğalmalarına yol açan, metabolik davranışsal değişiklikler geçirdikleri, çok basamaklı bir süreçtir. Kanserli hücrelerde sinyalizasyon ve apoptozis mekanizmaları bozulmaktadır. Deri kanserinde Ras proto-onkojen protein ailesi mutasyona uğramakta ve PI3K/Akt yolağının aşırı aktivasyonu ile kanser hücrelerinin proliferasyonuna neden olmaktadır. Kanser tedavilerinde bor bileşenlerinin kullanıldığı bilinmektedir. Bu bileşenlerden kalsiyum fruktoborat(cafb) yenilebilir bitkilerde bulunan Bor un doğal formuyla aynı kimyasal yapıyı gösteren besin katkı maddesidir. Araştırmalar CaFB ın antioksidan ve antienflamatuvar etkisinin olduğunu, kanser hücrelerinde apoptozisi indükleyebileceğini göstermektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacını birçok sebze ve meyvede bulunabilen doğal biyoaktif madde CaFB ın deri kanseri üzerine etkilerinin araştırılması oluşturmaktadır. Materyal ve Metod: 92 adet 8 haftalık dişi balb-c fare, rastgele 6 gruba ayrıldı. Gruplar; Kontrol, CaFB, DMBA+TPA, CaFB+DMBA+TPA, DMBA+CaFB+TPA, DMBA+TPA+CaFB olarak isimlendirildi. 22 hafta sonunda fareler sakrifiye edildi. Deri ve tümör dokuları alındı ve bir kısmı biyokimyasal analizler için -80ᵒC de saklandı. Bu dokularda HIF1-α, HRAS, PTEN ve Akt proteinlerinin düzeyleri western blot yöntemiyle belirlendi. Dokuların bir kısmı ise %10 luk formaldehit solüsyonu alındı ve hematoksilen eozin boyama gerçekleştirildi. Bulgular: Western blot sonucunda DMBA+TPA grubunda, HIF1-α, HRAS, PTEN ve Akt bantlarında artış tedavi gruplarında ise bant yoğunluklarında azalma gözlenmiştir. Hematoksilen-Eozin boyaması yapılan preparatlarda histopatolojik değerlendirmelerde kontrol ve CaFB grubunda deri dokusunda epidermis ve dermis tabakaları normal görünümdeydi. DMBA+TPA grubunda squamoz papillomlar, epitelyal hiperplazi, squamoz hücre karsinomu ve malign tümör izlendi. CaFB+DMBA+TPA grubunda ise kontrol grubu ile kıyaslandığında bazı bölgelerde küçük boyutlu papillomlar görüldü. DMBA+CaFB+TPA ile DMBA+TPA+CaFB gruplarında ise papillomdan displaziye kadar değişen lezyonlar tespit edildi. Sonuç: Bu sonuçlar CaFB ın etkisini PI3K/Akt sinyalizasyon yolağı üzerinden ortaya koyduğunu ve bozulmuş sinyalizasyon üzerine etkili olabileceğini ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Deri kanseri, PI3K/Akt, kalsiyum fruktoborat 34

57 NEW THERAPEUTIC APPROACH TO SKIN CANCER WITH CALCIUM FRUCTOBORATE Mehmet Ali KISAÇAM 1, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Enver OZAN 2, Mehmet YAMAN 3, Sema TEMİZER OZAN 1 1 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazığ, Turkey 2 Firat University, Faculty of Medicine, Department of Histology and Embriology, Elazığ, Turkey 3 Firat University, Faculy of Science, Department Chemistry, Elazığ, Turkey Aim: Cancer is a multistep disease leading normal cells to proliferate excessively in a timeless manner and to switch their metabolic activity. Cancer cells has been suggested to possess corrupted apoptosis and signaling mechanism in numerous reports. In skin cancer, the Ras proto-oncogene protein family undergoes mutation and upregulation of PI3K/Akt pathway leading to the proliferation of cancer cells. Boron component is known to use in cancer treatment. Calcium fructoborate (CaFB) one of these components is a nutrient additive that indicates the same chemical structure as the natural form of Boron found in edible plants. Experimental results indicate that CaFB has antioxidant, anti-inflammatory effects and can induce apoptosis in cancer cells. In this context the purpose of the study is to investigate the effects of natural bioactive substance CaFB which can be found in many vegetables and fruit, on skin cancer. Materials and Methods: Eight week-old 92 female Balb-c mice were randomly divided into 6 groups. Groups were named as Control, CaFB, DMBA+TPA, CaFB+DMBA+TPA, DMBA+CaFB+TPA, DMBA+TPA+CaFB. At the end of 22 weeks the mice were sacrificed. Skin and tumor tissues were taken and some of these tissues were stored at -80 C for biochemical analyzes. HIF1-α, HRAS, PTEN and Akt protein levels were determined by western blot method in these tissues. The other part of the tissues were taken into 10% formaldehyde solution and hematoxylin-eosin staining was performed. Results: After western blot analysis, HIF1-α, HRAS, PTEN and Akt protein band levels observed to increase whereas a decrease shown in treatment groups. In histopathological evaluations of hematoxylin-eosin stained slides, it was observed that epidermis and dermis layers of control and CaFB groups were normal. Squamous papillomas, epithelial hyperplasia, squamous cell carcinoma and malignant tumors were observed in the DMBA+TPA group. Compared to the control group small-sized papillomas were seen in some regions in the CaFB+DMBA+TPA group. Lesions ranging from dysplasia to papilloma were detected in DMBA+CaFB+TPA and DMBA+TPA+CaFB groups. Conclusion: These results suggest that PI3K/Akt signaling pathway is regulated by CaFB effect and it may be effective on impaired signaling. Keywords: Skin Cancer, PI3K/Akt, Calcium Fructoborate 35

58 MCF-7 HÜCRE HATLARINDA BORİK ASİTİN SİTOTOKSİK VE GENOTOKSİK ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI Ahmet BÜYÜKBEN 1, Ömer HAZMAN 2, İbrahim Hakkı CİĞERCİ 3, Mehmet Fatih BOZKURT 4, Sefa ÇELİK 5 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Çay Meslek Yüksekokulu, Kimya Teknolojisi Programı, Afyonkarahisar, Türkiye 2 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Biyokimya AD, Afyonkarahisar, Türkiye 3 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Genetik AD, Afyonkarahisar, Türkiye 4 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji AD, Afyonkarahisar, Türkiye 5 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya AD, Afyonkarahisar, Türkiye Amaç: Sunulan çalışmada, MCF-7 hücre hattında borik asidin LD0 ve LD50 dozlarının tespit edilmesi, bu dozlara göre MCF-7 hücrelerindeki proliferasyonu ne düzeyde inhibe ettiği ve bu hücrelerin apoptosisinde p53, Bcl-2, Bax ve TRAIL-2 gen ekspresyonlarını hangi seviyede etkilediğinin belirlenmesi ve oksidatif stres düzeyinin hangi ölçüde değiştiğinin gözlemlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metods: MCF-7 hücre hatlarına çeşitli dozlarda borik asit uygulanarak MTT analizi yapıldı, LD0 ve LD50 dozları belirlendi. Kontrol, Düşük Doz Borik Asit, LD0 ve LD50 grupları oluşturularak bu gruplarda comet analizi gerçekleştirilip hücreyi apoptoza götüren DNA hasarı düzeyi tespit edildi ve apoptotik genlerin ekspresyonu için RT-PCR metodu kullanıldı. Ayrıca borik asidin MCF-7 hücre hattında oksidatif strese karşı etkisi biyokimyasal analizlerle (TAS, TOS ve OSI) ticari kitler kullanılarak belirlendi. Bulgular: MCF-7 hücre hatlarına çeşitli dozlarda borik asit uygulanarak gerçekleştirilen MTT analizleri sonucunda LD0 dozu 1.25 mm, LD50 dozu ise 100 mm olarak belirlendi. Gruplar arasında mikronükleus düzeylerinde anlamlı fark belirlenmezken, LD50 grubuna ait kuyruk momentinin Kontrol grubuna göre anlamlı şekilde yüksek olduğu görülmüştür (r=-0.826, p<0.05). MCF-7 hücrelerinde LD0 dozunda uygulanan borik asitin Bcl-2, p53 ve TRAIL-2 mrna ekspresyon seviyelerini, LD50 dozundaki borik asitin ise proapoptotik bir gen olan Bax ın mrna ekspresyon düzeylerini baskıladığı belirlendi. TAS seviyeleri tüm borik asit uygulanan gruplarda anlamlı şekilde azalırken (p<0.05), TOS ve OSI değerlerinin LD0 ve LD50 gruplarında Kontrol grubuna kıyasla istatistiksel olarak arttığı tespit edilmiştir (p<0.05). Sonuç: Bu sonuçlar borik asitin LD50 dozundaki sitotoksisite ve genotoksisitesini farklı apoptotik yollar veya nekroz aracılığı ile şekillendirebileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: MCF-7, borik asit, sitotoksisite, genotoksisite * Bu çalışma Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonunca kabul edilen 17.KARİYER.108 nolu proje kapsamında desteklenmiştir. 36

59 INVESTIGATON OF CYTOTOXIC AND GENOTOXIC EFFECTS OF BORIC ACID ON MCF-7 CELL LINES Ahmet BÜYÜKBEN 1, Ömer HAZMAN 2, İbrahim Hakkı CİĞERCİ 3, Mehmet Fatih BOZKURT 4, Sefa ÇELİK 5 1 Afyon Kocatepe University, Çay Vocational School, Program of Chemistry Technology, Afyonkarahisar, Turkey 2 Afyon Kocatepe University, Faculty of Science and Arts, Department of Chemistry, Biochemistry Division, Afyonkarahisar, Turkey 3 Afyon Kocatepe University, Faculty of Science and Arts, Department of Molecular Biology and Genetics, Genetics Division, Afyonkarahisar, Turkey 4 Afyon Kocatepe University, Faculty of Veterinary Medicine, Pathology Division, Afyonkarahisar, Turkey 5 Afyon Kocatepe University, Faculty of Medicine, Medical Biochemistry Division, Afyonkarahisar, Turkey Aim: It was aimed to determine LD 0 and LD 50 doses of boric acid in MCF-7 cell lines, proliferation inhibition levels in MCF-7 cells and effects of these doses on p53, Bcl-2, Bax and TRAIL-2 gene expressions at cell apoptosis, to observe changes of oxidative stress levels. Material and Methods: MTT analysis was performed by applying various doses of boric acid to MCF-7 cell lines for determination of LD 0 and LD 50 doses. Control, Low Dose Boric Acid, LD 0 and LD 50 groups were formed and comet analysis was performed to determine the level of DNA damage leading to cell apoptosis and RT- RCR method was used for expressions of apoptotic genes. And also, the effects of boric acid against oxidative stress in MCF-7 cell lines was determined using of biochemical analysis (TAS, TOS and OSI). Results: LD 0 and LD 50 doses were determined to be 1.25 mm and 100 mm as a result of MTT analysis. While there was no significant difference in micronucleus levels between the groups, tail moment was increased significantly in LD 50 group compared to Control group (r=-0.826, p<0.05). LD 0 boric acid dose in MCF-7 cells suppressed Bcl-2, p53 and TRAIL-2 mrna expression levels and LD 50 boric acid dose suppressed mrna expression levels of Bax, a proapoptotic gene. TAS levels were significantly decreased in all boric acid treated groups (p <0.05), while TOS and OSI values were found to be statistically higher in the LD 0 and LD 50 groups compared to the control group (p<0.05). Conclusion: LD50 boric acid dose can exert its cytotoxicity and genotoxicity by different apoptotic pathways or necrosis. Keywords: MCF-7, boric acid, cytotoxicity, genotoxicity * This study was supported within the project is 17.KARİYER.108, which was accepted by Afyon Kocatepe University Scientific Research Projects Commission. 37

60 TNF- α UYGULANAN HepG2 İNSAN HEPATOSELÜLER KARSİNOMA HÜCRELERİNDE KASPAZ AKTİVİTELERİ Burcu Menekşe BALKAN 1, Görkem KISMALI 2, Öğünç MERAL 2, Deniz TURAN 2, Tevhide SEL 2 1 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Burdur, Türkiye 2 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Tümör nekroz faktörü (TNF), hücre sağkalımı, proliferasyon, farklılaşma, inflamasyon, bağışıklık ve apoptoz gibi hücresel olaylarda anahtar rol oynayan bir sitokindir. Tümör sitotoksisitesindeki etkisinden dolayı Tümör nekroz faktörü olarak adlandırılmasına rağmen, TNF geniş bir yelpazede birçok hastalıkla ilişkilendirilmiştir. Çalışmada, hepatosellüler karsinoma hücrelerinde TNF-α' nın kaspaz 1, kaspaz 3 ve kaspaz 9 enzim aktiviteleri üzerindeki etkilerini belirlemek amaçlanmıştır. Materyal ve metod: Çalışmada TNF-α uygulanmayan (kontrol) ve 24 saat boyunca TNF-α uygulanan hepatocellüler karsinoma hücre hattı HepG2 hücreleri kullanılmıştır. TNF-α' nın kaspaz 1, kaspaz 3 ve kaspaz 9 enzim aktiviteleri üzerindeki etkileri kolorimetrik olarak ticari kit ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: TNF-α uygulanan HepG2 hücrelerinde kaspaz 1 ve kaspaz 3 enzim aktivitelerinde kontrol grubuna göre anlamlı artış gözlenmiştir (p<0,05). Sonuç: TNF-α inflamatuar hücreler tarafından salınan pro-inflamatuvar bir sitokindir. Bu mekanizma, yangıya bağlı şekillenen karsinogenezde rol oynayabilir. TNF, hem tümör oluşumunu desteklebilir hem de kanser hücrelerini öldürücü etki gösterebilir. Sunulan bulgular, TNF-α uygulanan HepG2 hücrelerinde kaspaz bağlımlı hücre ölümünün meydana geldiğini ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: HepG2, kanser, kaspaz, TNF-α 38

61 CASPASE ACTIVITIES IN TNF- α APPLIED HepG2 HUMAN HEPATOCELLULAR CARCINOMA CELL Burcu Menekşe BALKAN 1, Görkem KISMALI 2, Öğünç MERAL 2, Deniz TURAN 2, Tevhide SEL 2 1 Mehmet Akif Ersoy University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Burdur, Turkey 2 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Ankara, Turkey Aim: Tumor necrosis factor (TNF) is a cytokine that play a key role in cellular events such as cell survival, proliferation, differentiation, inflammation, immunity, and apoptosis. Although named tumor necrosis factor for its tumor cytotoxicity, TNF has been implicated in a wide spectrum of other diseases. It was aimed to determine the effects of TNF-α on caspase 3, caspase 9, and caspase 1 enzyme activities in hepatocarcinoma cells Materials and methods: In this study, the hepatocellular carcinoma cell line HepG2 was used and the cells were cultured in the absence (control) or presence of TNF-α for 24 h. The effect of TNF-α on caspase 3, caspase 9, and caspase 1 enzyme activities in hepatocarcinoma cells were examined in TNF-α treated and control cells using colorimetric assay kits. Results: There were significant increases in caspases 1 and 3 levels in TNF-α treated HepG2 cells compared to control cells. Conclusion: TNF-α is a pro-inflammatory cytokine, secreted by inflammatory cells. This mechanism may be involved in inflammation-associated carcinogenesis. TNF could act both as tumor promoter, and cancer killer. Presented findings suggest that caspases-dependent cell death occurs when TNF-α is applied tohepg2 cells. Keywords: HepG2, cancer, caspases, TNF-α 39

62 PANKREAS KANSERİ HÜCRE HATTINA (PANC-1) MELATONİN, CİSPLATİN VE CETUXİMAB UYGULAMALARININ P53 VE MDM2 GEN EKSPRESYON SEVİYELERİNE ETKİLERİ Cihan GÜR, Seçkin ÖZKANLAR Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye Amaç: Çalışmada, pankreas kanseri hücre hattında (PANC-1), epidermal büyüme faktörü antagonisti olan cetuximab, birçok kanser tedavisinde kemoterapötik bir madde olarak kullanılan cisplatin ile güçlü bir antioksidan özelliği olan melatonin ve bunların kombine uygulamalarının, p53 ve Mdm2 gen ekspresyon düzeylerine olan etkileri araştırılmıştır. Materyal ve Metod: Pankreas kanseri hücre hattı 25 cm 2 lik flasklarda DMEM kültür medyumu içerisinde, %5 CO2 ve 37 o C ye ayarlı inkübatörde çoğaltıldıktan sonra, bu hücrelere melatonin 20 nm, cisplatin 50 M ve cetuximab 100 nm konsantrasyonlarda DMEM içerisinde hazırlanarak uygulanmıştır. Hücreler 48 ve 72 saatlik süre ile inkübe edildikten sonra tripsinize edilerek RT-PCR yöntemi ile p53 ve Mdm2 gen ekspreyon düzeyleri ölçülmüştür. Bulgular: RT-PCR analizi sonuçlarına göre 48 saatlik inkübasyonda cisplatin, melatonin-cisplatin, cisplatin-cetuximab ve melatonin-cisplatin-cetuximab gruplarında p53 ve Mdm2 genlerinde anlamlı artış tespit edilmiştir (P<0.05). 72 saatlik inkübasyonda ise tüm gruplarda Mdm2 seviyesinde düşüş görülürken, cisplatin, melatonin-cisplatin, cisplatin-cetuximab ve melatonin-cisplatincetuximab gruplarında p53 seviyelerinde anlamlı bir artış görülmüştür (P<0.05). Sonuç: Elde ettiğimiz bulgulara göre, melatoninin, cisplatin ve cetuximab ile kombine kullanımının, pankreas kanseri tedavisinde faydalı olabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Cetuximab, cisplatin, melatonin, pankreas kanseri, RT-PCR 40

63 THE EFFECTS ON THE P53 AND MDM2 GENE EXPRESSION LEVELS OF MELATONIN, CISPLATIN AND CETUXIMAB APPLICATIONS TO THE CELL LINE OF PANCREAS CANCER (PANC-1) Cihan GÜR, Seçkin ÖZKANLAR Ataturk University, Faculty of Veterinary, Department of Biochemistry, Erzurum, Turkey Aim: In this study, the effects of the epidermal growth factor antagonsit cetuximab on p53 and mdm2 gene expression levels were studied in pancreatic cancer cell line panc-1. Effects of cisplatin which is used as a chemotherapeutic substance in many cancer treatments and melatonin which has an antioxidant trait along with their combined application were also investigated. Material and Methods: After the cell line of pancreas cancer was multiplied in 25cm 2 flasks in DMEM culture medium in %5 CO2 and 37 o C incubator, melatonin was applied in concentration of 20 nm, cisplatin 50 M and cetuximab 100 nm by being prepared in DMEM. After the cells were incubated for 48 and 72-hour, they were trypsinized, and their levels of p53 and Mdm2 gene expressions were measured by means of RT-PCR method. Results: According to the results of RT-PCR analysis, following 48-hour incubation, the increase in p53 and Mdm2 genes in the groups of cisplatin, melatonin-cisplatin, cisplatin-cetuximab and melatonin-cisplatin-cetuximab was found significant (P<0.05). As to 72-hour incubation, while the decrease was seen in the level of Mdm2 in all the groups, in the groups of cisplatin, melatonincisplatin, cisplatin-cetuximab and melatonin-cisplatin-cetuximab, the increase in p53 levels was found significant (P<0.05). Conclusion: According to the findings, it can be concluded that melatonin, cisplatin and cetuximab and their combined use might be beneficial in the treatment of pancreatic cancer. Keywords: Cetuximab, cisplatin, melatonin, pancreatic cancer, RT-PCR 41

64 RATLARA DİETİLNİTROZAMİN VE FENOBARBİTAL VERİLEREK OLUŞTURULAN DENEYSEL KARACİĞER HASARINA KARŞI OLEUROPEİN İN KORUYUCU ETKİSİ Sema TEMİZER OZAN 1, Mehmet Ali KISAÇAM 1, Nurefşan ÖZEREN 1, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Nalan KAYA 2 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilin Dalı, Elazığ, Türkiye 2 Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Embriyoloji-Histoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Kanser; belli bir doku veya organdaki hücrelerin kontrolsüz biçimde bölünerek bir kitle veya tümör oluşturmasıyla sonuçlanan kompleks bir hastalıktır. Dietilnitrozamin(DEN) ve Fenobarbital(FB) kanser çalışmalarında rodentlerde iki basamaklı kanserojen protokolü oluşturmada sıklıkla kullanılan ajanlardır. Oleuropein(OLE), zeytin yaprağında bulunan fenolik maddelerce zengin bir bileşiktir. Oleuropeinin, kanserli hücrelerin çevresini geri dönüşümsüz olarak sardığı ve böylece kanser hücrelerinin çoğalmalarını engellediği rapor edilmiştir. Yapılan bu çalışmada, ratlara karsinojen maddeler olan DEN ve FB verilerek oluşturulacak karaciğer hasarına karşı OLE in etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada, 50 adet erkek Sprague-Dawley cinsi rat kullanılmıştır. Denekler; Kontrol grubu, DEN grubu, DEN+FB Grubu, DEN+FB+OLE grubu ve OLE grubu olmak üzere 5 gruba ayrılmıştır. 8 haftalık deney süresi sonunda ratlar dekapite edilmiş ve karaciğer dokuları alınmıştır. Dokularda Malondialdehit(MDA), Glutatyon(GSH) düzeyleri ile Katalaz(CAT), Süperoksit dismutaz(sod) aktivitelerinin tayinleri yapılmıştır. Bulgular: Karaciğer GSH ve MDA düzeyleri ile CAT aktivitelerinde gruplar arasında anlamlı fark bulunmasına rağmen SOD aktivitesinde anlamlı fark bulunamamıştır. Karaciğer GSH düzeylerinde, DEN ve DEN+FB gruplarında kontrol grubuna göre anlamlı bir azalma gözlenirken, OLE ve DEN+FB+OLE grubu ile kontrol grubu arasında anlamlı fark saptanamamıştır. Karaciğer CAT aktivitesinde, OLE grubunda DEN, DEN+FB, DEN+FB+OLE gruplarına göre anlamlı azalma görülmüştür. Karaciğer MDA düzeyleri, DEN+FB+OLE grubunda DEN+FB grubuna göre anlamlı azalmıştır. Sonuç: Karaciğer hasar oluşumu sırasında bu dozlarda ve sürede Oleuropein uygulamasının rat karaciğeri üzerinde oksitatif strese karşı koruyucu etkilerinin olabileceği düşünülebilir. Anahtar Kelimeler: Oleuropein, karaciğer, MDA, dietilnitrozamin, fenobarbital 42

65 PROTECTIVE EFFECT OF OLEUROPEIN ON EXPERIMENTAL LIVER INJURY INDUCED BY DIETHYLNITROSAMINE AND PHENOBARBITAL IN RATS Sema TEMİZER OZAN 1, Mehmet Ali KISAÇAM 1, Nurefşan ÖZEREN 1, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Nalan KAYA 2 1 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazığ, Turkey 2 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Histology and Embriology, Elazığ, Turkey Aim: Cancer; is a complex disease that results in the formation of a mass or tumor by dividing uncontrolled cells of a given tissue or organ. Diethylnitrosamine(DEN) and phenobarbital(pb) are frequently used agents in rodents to create two-step carcinogen protocol in cancer studies. Found in olive leaf, OLE is a compound rich in the phenolic compound. Oleuropein has been reported to cause cancerous cells to irreversibly surrounded and thus prevent the proliferation of cancer cells. In this study, it was aimed to investigate the effect of OLE on hepatic injury induced by carcinogenic substances DEN and PB to rats. Materials and Methods: In this study, 50 male Sprague-Dawley rats were used. Subjects were divided into five groups as Control, DEN, DEN+PB, OLE, DEN+PB+OLE. At the end of 8 weeks of experimental period, rats were decapitated and liver samples were taken. MDA and GSH levels, as well as CAT and SOD activity, were measured in taken samples. Results: Although there was a significant difference between liver GSH and MDA levels and CAT activities, there was no significant difference in SOD activity. There was no significant difference between OLE and DEN+PB+OLE group and control group in liver GSH levels when DEN and DEN+PB groups showed a significant decrease compared to the control group. Liver CAT activity was significantly decreased in the OLE group compared to the DEN, DEN+PB and, DEN+PB+OLE groups. Liver MDA levels were significantly lower in the DEN+PB+OLE group than in the DEN+PB group. Conclusion: It may be considered that oleuropein administration may have protective effects against oxidative stress in rat liver at these time and doses during the hepatic injury. Keywords: Oleuropein, liver, MDA, diethylnitrosamine, phenobarbital 43

66 SODYUM FLORÜRÜN APOPTOZIS YOLAĞINDAKI ROLÜ Semiha DEDE Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye Flor; elektronegativitesi çok yüksek, doğada değişik bileşikler halinde bulunan bir iz elementtir. Flora uzun süre yüksek dozda maruz kalınması sonucunda oluşan florozis, ülkemizde ve yöremizde insan ve hayvanlarda önemli sağlık problemlerine ve ekonomik kayıplara yol açan yaygın bir toksikasyon durumudur. Tedavi imkanlarının kısıtlı olmasının yanı sıra, çeşitli komplikasyonlara da yol açmaktadır. Apoptozis veya programlanmış hücre ölümü, çok hücreli organizmaların normal işleyişi ve hayatta kalması için gereklidir. Bununla birlikte, oksidatif stres de apoptozisin nedenleri arasında yer alır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda, oksidatif stres ve apoptozisin pek çok kronik hastalıkların patofizyolojisine dahil olduğuna dair veriler elde edilmiştir. Flor uygulanmasının farklı hücre serilerinde zamana ve konsantrasyona bağlı olarak hücre canlılığı ve dolayısı ile apoptozis üzerine etkileri araştırılmıştır. Flor kaynağı olarak NaF ün kullanıldığı çalışmalarda, farklılık göstermekle birlikte, hücre proliferasyonu üzerinde doz artıkça, azaltıcı bir etki gösterdiği bilinen bir durumdur. Flor uygulamalarının oksidatif stresi ve apoptozisi artırdığına dair pek çok çalışma mevcuttur ve buna göre, oksidatif stres ve apoptozisin flora bağlı toksikasyonun önemli nedenlerinden biri olduğuna inanılmaktadır. Flora bağlı komplikasyonların incelenmesi ve tedavi yaklaşımlarının belirlenmesinde, deneysel modellemeler; deneme hayvanları ve hücre kültürü uygulamaları da önemli yer tutmaktadırlar. Florun toksik etkisinin antioksidanlar yardımıyla düzeltilebileceğine dair çalışmalar vardır. Laboratuvarımızda da florun en fazla etkilediği böbrek ve kemik doku hücre serilerinde neden olduğu sitotoksisitenin mekanizmaları ve bu mekanizmaların düzenlenmesinde yararlı olabileceği değerlendirilen bazı maddelerin (vitamin, mineral, antioksidan maddeler v.s.) etkilerinin araştırıldığı çalışmalar yapılmaktadır. Anahtar Kelimeler: NaF, apoptozis, hücre kültürü 44

67 THE ROLE OF SODIUM FLORIDE IN APOPTOTIC PATHWAYS Semiha DEDE Van Yuzuncu Yil University, Veterinary of Medicine Faculty, Biochemistry Department, Van, Turkey Fluorosis is a common toxic condition that causes significant health problems and economic loss in humans and animals in our country, resulting from prolonged exposure to high doses of fluoride. In addition to the limited treatment possibilities, it also leads to various complications. Apoptosis or programmed cell death is necessary for the normal functioning and survival of multicellular organisms. Oxidative stress due to various causes plays an important role in apoptosis. In recent studies have shown that oxidative stress and apoptosis are involved in the pathophysiology of many diseases. Effects of fluoride application on cell viability and apoptosis were investigated in different cell series depends on time and concentration. There are many studies on the application of fluoride to oxidative stress and apoptosis, and it is believed that oxidative stress and apoptosis are one of the important causes of fluoride-induced toxicity. Some studies have been carried out that the toxic effect of fluoride can be ameliorated with the antioxidants. In our laboratory, we are studying about the mechanisms of cytotoxicity in the kidney and bone tissue cell lines and the effects of certain substances (vitamins, minerals, antioxidant substances etc.) in the regulation of these mechanisms. Keywords: NaF, apoptosis, cell culture 45

68 SODYUM FLORÜR İLE İNDÜKLENEN BÖBREK HÜCRELERİNDE DNA HASARI ÜZERİNE VİTAMİN D 3 ETKİSİNİN COMET ASSAY YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ Veysel YÜKSEK 1, Semiha DEDE 2, Ayşe USTA 3, Sedat ÇETİN 2, Mehmet TAŞPINAR 4 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Özalp Meslek Yüksekokulu, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 4 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışma, farklı saat (3. ve 24. saat) ve her saat için farklı konsantrasyonlarda (IC25, IC50) sodyum florür (NaF) uygulamasının böbrek DNA sına etkisi ve olası hasar üzerine vitamin D3 ün koruyucu etkisinin ortaya konulması amacıyla planlandı. Materyal ve Metod: NRK-52E hücreleri in vitro koşullarda haftada iki-üç kez düzenli pasajları yapılarak çoğaltıldı. MTT canlılık testi ile NaF ın 3. saat (IC25: 7750µM, IC50: 9600µM) ve 24.saat (IC25: 1600µM, IC50: 3200µM) değerleri ile vitamin D3 ün proliferasyonu artırıcı konsantrasyonu (10µM) tespit edildi. Çalışma grupları; kontrol, 3. saat NaF uygulamaları (IC25, IC50, IC25+D3, IC50+D3) ve 24. saat NaF uygulamaları (IC25, IC50, IC25+D3, IC50+D3) olarak belirlendi. DNA hasarı tespiti için COMET assay (tek hücre elektroforez) yöntemi kullanıldı. DNA hasarı düzeyi, genetik hasar indeks (GHİ) i hesaplanarak tespit edildi. Bulgular: Saatler arasında GHİ değişikliğinde istatistiksel olarak önemli fark bulunamadı. Ancak, kontrol grubuna göre tüm çalışma gruplarında istatistiksel olarak önemli artış olduğu saptandı (p<0.05). 3. saatte NaF ın her iki konsantrasyon için de vitamin D3 uygulaması ile GHİ de önemli bir değişiklik bulunamadı. 24. Saatte ise her iki konsantrasyonda NaF ile birlikte vitamin D3 uygulamasıyla, GHİ de istatistiksel olarak önemli bir azalma olduğu saptandı (p<0.05). Sonuç: Sonuç olarak sitotoksik konsantrasyonlarda NaF uygulamasının 3. ve 24. saatlerde böbrek hücrelerinde GHİ yi önemli oranda arttırarak genotoksik etki gösterdiği NaF ile birlikte vitamin D3 uygulanmasının bu hasarı önemli oranda azalttığı belirlendi. NaF indüklü DNA hasarının önlenmesi ve düzeltilmesinde vitamin D3 ün yararlı olabileceği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Hücre kültürü, NaF, DNA hasarı, vitamin D3 46

69 DETERMINATION OF VITAMIN D3 EFFECT ON DNA DAMAGE IN SODIUM FLUORIDE-INDUCED KIDNEY CELLS BY COMET ASSAY METHOD Veysel YÜKSEK 1, Semiha DEDE 2, Ayşe USTA 3, Sedat ÇETİN 2, Mehmet TAŞPINAR 4 1 VanYuzuncu Yil University, Özalp Vocational High School, Van, Turkey 2 Van Yuzuncu Yil University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Van, Turkey 3 Van Yuzuncu Yil University, Faculty of Science, Department of Chemistry, Van, Turkey 4 Van Yuzuncu Yil University, Faculty of Medicine, Medical Biology Department, Van, Turkey Aim: This study was planned to demonstrate the effect of sodium fluoride (NaF) administration at different duration (3 th hour and 24 th hour) and different concentration (IC25, IC50) for each duration on renal DNA damage and in order to the protective effect of vitamin D3 on possible damage. Material and Methods: NRK-52E Cells were replicated in in vitro conditions with regular passages two to three times a week. The MTT viability test revealed values of NaF 3 hours (IC 25: 7750 μm, IC 50: 9600 μm) and 24 hours (IC 25: 1600 μm, IC50: 3200 μm).and proliferation enhancing concentration of vitamin D3 (10 μm). The study groups were identified as control, 3 th hour NaF administration (IC25, IC50, IC25 +D3, IC50 +D3) and 24 th hour NaF administration (IC25, IC50, IC25 +D3, IC50 +D3). COMET assay (single cell electrophoresis) method was used for DNA damage detection. Results: There was no statistically significant difference in genetic damage index (GDI) changes between hours. However, there was a statistically significant increase (p<0.05) in all study groups according to the control group. No significant difference was found in the effect of vitamin D3 administration on the NaF concentrations applied to the 3 th hour. There was a statistically significant decrease (p <0.05) in NaF concentrations applied with vitamin D3 application at 24 th hour. Conclusion: As a result, NaF application in cytotoxic concentrations showed genotoxic effect on kidney cell. it was determined that the GDI was the same for both time periods. It was concluded that vitamin D3 may be useful to prevent and correct NaF-induced DNA damage. Keywords: Cell culture, NaF, DNA damage, vitamin D3, comet assay 47

70 RATLARDA VANKOMİSİN KAYNAKLI NEFROTOKSİSİTE ÜZERİNE ZİNGERON UN ANTİ-İNFLAMATUAR VE ANTİ-APOPTOTİK ETKİLERİ Fatih Mehmet KANDEMİR 1, Serkan YILDIRIM 2, Sefa KÜÇÜKLER 1, Cüneyt ÇAĞLAYAN 3, Amdia MAHAMADU 1, Muhammet Bahaeddin DÖRTBUDAK 2 1 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 2 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 3 Bingöl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Bingöl, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı ratlarda zingeron un (ZO) vankomisin (VCM) kaynaklı nefrotoksisite üzerine antioksidan, anti-inflamatuar ve anti-apoptotik etkilerini araştırmaktır. Materyal ve Metod: 42 adet Sprague Dawley cinsi erkek ratlar, her grupta 7 rat olmak üzere rastgele 6 gruba ayrıldı. Grup I (Kontrol): 7 gün boyunca serum fizyolojik intraperitoneal (i.p.) uygulandı. Grup II (VCM): normal serum fizyolojik içerisinde VCM (200 mg/kg vücut ağırlığı) 7 gün boyunca uygulandı. Grup III (ZO 25) ve Grup IV (ZO 50): sırasıyla, oral yoldan 7 gün süreyle ZO (25 mg/kg vücut ağırlığı) ve (50 mg/kg vücut ağırlığı) uygulandı. Grup V (VCM + ZO 25) ve Grup VI (VCM + ZO 50): 7 gün boyunca (200 mg/kg/gün vücut ağırlığı) VCM enjeksiyonu ile birlikte sırasıyla (25 mg/kg vücut ağırlığı) ve (50 mg/kg vücut ağırlığı) ZO nun dozları oral yoldan uygulandı. Ratlar, sevofluran anestezi altında dekapite edilerek böbrek dokuları çıkarıldı. Bulgular: Kontrol grubu ile kıyaslandığında, VCM grubunda serum üre, kreatinin ile doku malondialdehit düzeyleri artarken, süperoksit dismutaz, katalaz ve glutatyon peroksidaz aktiviteleri, glutatyon ve aquaporin-1 seviyeleri azaldı (p <0.05). Ayrıca, VCM grubunun böbrek dokularında tümör nekroz faktörü-α, nükleer faktör kappa B, interlökin-1β, interlökin-33, prostaglandin E2, P53, Bcl-3 düzeyleri (p <0.05) ve histopatolojik değişiklikler arttı. Öte yandan, ZO (25 ve 50 mg/kg) tedavisi, VCM ile toksikasyona uğramış ratlarda biyokimyasal değerleri ve histopatolojik değerleri istatistiksel olarak anlamlı değiştirmiştir (p<0.05). Sonuç: Veriler, ZO'nun böbreklerde VCM kaynaklı toksisite üzerindeki zararlı etkilerinin azaltılması için yararlı olabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Apoptoz, inflamasyon, nefrotoksisite, vankomisin, zingeron 48

71 ANTI-INFLAMMATORY AND ANTIAPOPTOTIC EFFECTS OF ZINGERONE ON VANCOMYCIN-INDUCED NEPHROTOXICITY IN RATS Fatih Mehmet KANDEMIR 1, Serkan YILDIRIM 2, Sefa KUCUKLER 1, Cuneyt CAGLAYAN 3*, Amdia MAHAMADU 1 Muhammet Bahaeddin DORTBUDAK 2 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Ataturk University, Erzurum, Turkey 2 Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Ataturk University, Erzurum, Turkey 3 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Bingol University, Bingol, Turkey Aim: The aim of the present study was to investigate the antioxidant, antiinflammatory and anti-apoptotic effects of zingerone (ZO) against vancomycin (VCM)-induced nephrotoxicity in rats. Material and Methods: 42 male Sprague Dawley rats were randomly divided into 6 groups as 7 rats in each group. Group I (Control): administered physiological saline intraperitoneally (i.p.) for 7 days. Group II (VCM): administered VCM (200 mg/kg body weight) in normal saline i.p. for 7 days. Group III (ZO 25) and Group IV (ZO 50): administered orally ZO (25 mg/kg b. wt.) and (50 mg/kg b. wt.) alone for 7 days, respectively. Group V (VCM + ZO 25) and Group VI (VCM + ZO 50): received orally ZO (25 mg/kg b. wt.) and (50 mg/kg b. wt.) with VCM injection (200 mg/kg b. wt.) for 7 days respectively. Rats were decapitated under sevoflurane anesthesia to remove kidney tissues. Results: Serum urea, creatinine and tissue malondialdehyde levels increased in the VCM group, while superoxide dismutase, catalase and glutathione peroxidase activities, glutathione and aquaporin-1 level decreased compared to the control group (p<0.05). Moreover, tumor necrosis factor-α, nuclear factor kappa B, interleukin-1β, interleukin-33, prostaglandin E2, P53 and Bcl-3 level (p<0.05) and histopathological changes in renal tissue were increased in the VCM group. On the other hand, ZO (25 and 50 mg/kg) treatment significantly altered biochemical and histopathological values in VCM intoxicated rats (p<0.05). Conclusion: The data suggest that ZO could be useful for reducing the harmful effects on VCM-induced toxicity in kidneys. Keywords: Apoptosis, inflammation, nephrotoxicity, vancomycin, zingerone 49

72 DEMİYELİNASYON FARE MODELİNDE SEREBELLUMDAKİ PROENFLAMATUAR VE ANTİENFLAMATUAR SİTOKİN YANITININ İNCELENMESİ Filiz KAZAK 1, Gül Fatma YARIM 2, Efe KARACA 3, Murat YARIM 3 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 3 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı, farelerde kuprizon ile indüklenen demiyelinasyonun serebellumdaki proenflamatuar ve antienflamatuar sitokin yanıtına etkisinin araştırılmasıdır. Bu amaçla, serebellumdaki proenflamatuar yanıt tümör nekroz faktör alfa (TNF-α) ve interlökin-1 beta (IL-1β) ölçümüyle ve antienflamatuar yanıt interlökin-10 (IL-10) ve dönüştürücü büyüme faktörü beta (TGF-β) ölçümüyle değerlendirildi. Materyal ve Metod: Bu çalışmada, toplam 20 adet, 8-10 haftalık, Swiss Albino erkek fare kullanıldı. Fareler demiyelinasyon grubu (n=10) ve kontrol grubu (n=10) olmak üzere rastgele iki gruba ayrıldı. Demiyelinasyon grubundaki fareler % 0,3 kuprizon ilave edilmiş standart fare yemi ile 5 hafta ad libitum beslendi. Kontrol grubundaki fareler 5 hafta süre ile standart fare yemi ile ad libitum beslendi. Süre sonunda, tüm fareler sakrifiye edildi ve nekropsileri yapılarak serebrum and serebellum dokuları çıkarıldı. Demiyelinasyon, korpus kallozum kesitlerinde Luxol fast blue boyaması ile belirlendi. Serebellum ekstraktlarında TNF-α, IL-1β, IL-10 ve TGF-β konsantrasyonları fareye özgü ELISA test kitleri kullanılarak ölçüldü. Bulgular: Serebellum TNF-α konsantrasyonu demiyelinasyon grubunda 0,95±0,17 pg/mg doku ve kontrol grubunda 0,38±0,06 pg/mg doku olarak belirlendi (p<0,001). IL-1β konsantrasyonunun demiyelinasyon grubunda 1,30±0,12 pg/mg doku ve kontrol grubunda 0,59±0,05 pg/mg doku olduğu anlaşıldı (p<0,001). Serebellum IL-10 konsantrasyonunun demiyelinasyon grubunda 0,40±0,06 pg/mg doku ve kontrol grubunda 0,64±0,04 pg/mg doku olduğu saptandı (p<0,05). Serebellum TGF-β konsantrasyonunun demiyelinasyon grubunda 6,60±0,53 pg/mg doku ve kontrol grubunda 3,96±0,16 pg/mg olduğu belirlendi (p<0,05). Sonuç: Sonuç olarak, farelerde demiyelinasyon oluşturmak amacıyla kuprizon uygulamasının serebellumdaki TNF-α, IL-1β, TGF-β protein konsantrasyonlarını arttırdığı, IL-10 protein konsantrasyonunu ise azalttığı belirlendi. Anahtar Kelimeler: Demiyelinasyon, enflamatuar yanıt, fare, serebellum 50

73 INVESTIGATION OF THE PROINFLAMMATORY AND ANTIINFLAMMATORY CYTOKINE RESPONSE IN CEREBELLUM IN MICE MODEL OF DEMYELINATION Filiz KAZAK 1, Gül Fatma YARIM 2, Efe KARACA 3, Murat YARIM 3 1 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Hatay, Turkey 2 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Samsun, Turkey 3 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Samsun, Turkey Aim: The purpose of this study is to investigate the effect of cuprizone-induced demyelination on response of the proinflammatory and antiinflammatory cytokines in the cerebellum in mice. For this purpose, proinflammatory responses of the cerebellum were evaluated by measuring of tumor necrosis factor alpha (TNF-α) and interleukin 1 beta (IL-1β). Its antiinflammatory response were evaluated by measuring of IL-10 and transforming growth factor beta (TGF-β). Material and Methods: Twenty male, Swiss Albino mice 8-10 weeks old were used in this study. The mice were randomly divided into two groups: demyelination group and control group. To induce demyelination, 10 mice were fed chow containing 0.3 % cuprizone during 5 weeks. Control group were fed standard chow during 5 weeks. The mice were sacrificed and their brains and cerebellums were removed. Demyelination was determined by Luxol Fast Blue staining on corpus callosum sections. Mouse specific ELISA test kits were used to measure concentrations of TNF-α, IL-1β, IL-10 and TGF-β in cerebellum extracts. Results: The cerebellum TNF-α concentration was 0.95±0.17 pg/mg tissue in the demyelination group and 0.38±0.06 pg/mg tissue in the control group (p<0.001). The IL-1β concentration was 1.30±0.12 pg/mg tissue in the demyelination group and 0.59±0.05 pg/mg tissue in the control group (p<0.001). The cerebellum IL-10 concentration was 0.40±0.06 pg/mg tissue in the demyelination group and 0.64±0.04 pg/mg tissue in the control group (p<0.05). The cerebellum TGF-β concentration was 6.60±0.53 pg/mg tissue in the demyelination group and 3.96±0.16 pg/mg in the control group (p<0.05). Conclusion: In conclusion, it was determined that administration of cuprizone to induce demyelination increased the protein concentrations of TNF-α, IL-1β, TGFβ and decreased IL-10 protein concentration in the cerebellum in mice. Keywords: Cerebellum, demyelination, inflammatory response, mice 51

74 ALÜMİNYUM TOKSİKASYONUNDA OMEGA-3 YAĞ ASİDİNİN ADENOZİN DEAMİNAZ AKTİVİTESİ, 8-HİDROKSİ-2'- DEOKSİGUANOZİN VE REDÜKTE GLUTATYON DÜZEYLERİNE ETKİSİ Emine ATAKİŞİ 1 Melek ÖZTÜRKLER 2 Kezban YILDIZ DALGINLI 3 Canan GÜLMEZ 2 Onur ATAKİŞİ 2 1 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Kars Meslek Yüksekokulu, Kimya ve Kimyasal İşleme Teknolojileri Bölümü, Biyokimya Programı, Kars, Türkiye Amaç: Ratlarda oluşturulan akut alüminyum klorür toksikasyonunda omega-3 yağ asidinin adenozin deaminaz aktivitesi, 8-hidroksi-2'-deoksiguanozin ve redükte glutatyon düzeylerine etkisinin araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Bu çalışmada, 40 adet erkek Albino Sprague Dawley rat Grup I (kontrol grubu serum fizyolojik verilen grup), Grup II (tek doz i.p. 34 mg/kg AlCl3 (%0.9 NaCI içinde çözünmüş AlCl3) verilen grup), Grup III (AlCl3 ile birlikte i.p 400mg/kg Omega yağ asidi verilen grup), Grup IV (sadece Omega verilen grup) olmak üzere dört gruba ayrıldı. Alınan serum numunelerinde adenozin deaminaz (ADA) aktivitesi, 8-hidroksi-2'-deoksiguanozin (8-OHdG) ve tam kan numunelerinde redükte glutatyon (GSH) düzeyleri belirlendi. Bulgular: Grup II 8-OHdG düzeyi ve ADA aktivitesi diğer gruplarla kıyaslandığında önemli şekilde yüksek bulunurken Grup IV de düşük bulundu. Grup II GSH düzeyi diğer gruplarla kıyaslandığında önemli şekilde düşük bulundu. Sonuç: Omega-3 yağ asidi, alüminyum klorür toksikasyonu sonucu meydana gelen DNA hasarına karşı düzenleyici etki göstermiştir. Aynı zamanda, alüminyum klorür immun sistemi etkileyerek fizyolojik bir cevap olarak ADA aktivitesini artırdığı ve omega-3 yağ asidi takviyesinin redükte glutatyon düzeyini artırdığı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Alüminyum klorür, omega-3,adenozin deaminaz, 8-hidroksi- 2'-deoksiguanozin, redükte glutatyon 52

75 EFFECTS OF OMEGA-3 OIL ACIDS ON ADENOZIN DEAMINASE ACTIVITY, 8-HYDROXY-2'-DEOXYGUANOSINE AND REDUCED GLUTATHION LEVELS IN ALUMINIUM TOXICITY Emine ATAKİSİ 1 Melek OZTURKLER 2 Kezban YILDIZ DALGINLI 3 Canan GULMEZ 2 Onur ATAKİSİ 2 1 Department of Biochemisty, Faculty of Veterinary, Kafkas University, Kars, Turkey 2 Department of Chemistry, Faculty of Science and Letter Kafkas University, Kars, Turkey 3 Biochemistry Program, Department of Chemistry and Chemical Processing Technologies, Kars Vocational School Kafkas University, Kars, Turkey Aim: It is aimed to investigate adenosine deaminase activity, 8-hydroxy-2'- deoxyguanosine and reduced glutathione levels of omega-3 fatty acid in acute aluminum chloride-induced toxicity in rats. Materials and Methods: In this study, 40 male Albino Sprague Dawley rats were treated with Group I (control group), Group II ( single dose i.p. 34 mg / kg AlCl3 (AlCl3 dissolved in 0.9% NaCl)), Group III (AlCl3 with i.p. 400mg/kg Omega fatty acid group given), Group IV (omega only group given). Adenosine deaminase (ADA) activity, levels of 8-hydroxy-2'-deoxyguanosine (8-OHDG), and reduced glutathione (GSH) were determined from serum and whole blood samples. Results: Group II 8-OHDG level and ADA activity were significantly higher when compared to the other groups, but lower in Group IV. Group II GSH levels was significantly lower when compared to other groups. Conclusion: Omega 3 fatty acid was exhibited a regulatory effect against DNA damage resulting from aluminum chloride toxicity. It was also concluded that aluminum chloride was increased ADA activity as a physiological response by affecting the immune system, and omega-3 fatty acid supplementation was enhanced the reduced glutathione levels. Keywords: Aluminum chloride, Omega-3, adenosine deaminase, 8-hydroxy-2'- deoxyguanosine, reduced glutathione 53

76 RATLARDA AFLATOKSİN İLE OLUŞTURULMUŞ OKSİDATİF STRES VE TOKSİK ETKİYE KARŞI VİTAMİN E Emre KAYA 1, Seval YILMAZ 1, Selim ÇOMAKLI 2 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 2 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Çalışmanın amacı, vitamin E (Vit E) nin aflatoksin (AF) kaynaklı nefrotoksisite üzerindeki muhtemel koruyucu rolünü biyokimyasal, moleküler ve histopatolojik olarak araştırmaktır. Materyal ve Metod: Çalışmada, 28 erkek Wistar-Albino ratlar kontrol grubu, Vit E grubu (100 mg/kg/gün vücut ağırlığı dozunda gavajla, 20 gün), AFB1 grubu (2,5 mg/kg vücut ağırlığı dozunda intra peritoneal olarak tek doz) ve AFB1+Vit E grubu (AFB1 ve Vit E birlikte uygulanmaya başlamıştır) şeklinde 4 gruba ayrılmıştır. Böbrek dokusunda Vit E'nin AFB1'e bağlı nefrotoksisite üzerindeki etkileri, malondialdehit (MDA), redükte glutatyon (GSH) düzeyleri, antioksidan enzim aktiviteleri ve histopatolojik incelemeler kullanılarak değerlendirilmiştir. Ayrıca, CAT enziminin gen ekspresyon seviyelerindeki değişiklikler RT-PCR ile kantitatif olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: AF, MDA düzeyini artırarak, GSH düzeyi, glutatyon-s-transferaz (GST), katalaz (CAT), glutatyon peroksidaz (GSH-Px) ve süperoksit dismutaz (SOD) aktivitelerini düşürerek oksidatif strese neden olmuştur (p<0,001). Plazma kreatinin ve üre konsantrasyonları önemli ölçüde artmıştır; buna karşılık, klorür, fosfor ve magnezyum konsantrasyonları değişmemiştir. Plazma sodyum konsantrasyonu ise önemli ölçüde azalmıştır. Histopatolojik olarak, AFB1 uygulaması böbrek dokularında şiddetli tubuler nekroz, tubuler dejenerasyon ve hiyalin damlacıklarına neden olmuştur. AFB1 uygulanan gruptaki enzim aktivitesindeki azalmaya benzer şekilde CAT enziminin ekspresyon seviyelerinin de azaldığı tespit edilmiştir (p<0,05). Vit E, plazma üre düzeyini azaltmış, sodyum düzeyini artırmış ve AF nin oksidatif stres belirteçleri, patolojik değişiklikleri ve CAT enziminin ekspresyon seviyeleri üzerindeki olumsuz etkilerini de hafifletmiştir. Sonuç: Bu veriler, Vit E'nin AF kaynaklı nefrotoksisite ve oksidatif strese karşı koruyucu bir etkiye sahip olabileceğini göstermiştir. Ayrıca, CAT aktivitesindeki değişiklikler, bu enzimi kodlayan mrna'ların relatif seviyesinde benzer bir değişiklik ile paralellik göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Aflatoxin, vitamin E, antioxidant, malondialdehyde, RT-PCR 54

77 VITAMIN E AGAINST OXIDATIVE STRESS AND TOXIC EFFECT AFLATOXIN INDUCED IN RATS Emre KAYA 1, Seval YILMAZ 1, Selim COMAKLI 2 1 Fırat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazığ, Turkey 2 Atatürk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Pathology, Erzurum, Turkey Aim: The purpose of the study is to investigate the possible protective role of vitamin E (Vit E) on aflatoxin (AF) induced nephrotoxicity by biochemical, molecular and histopathologic examination. Material and Methods: In this study, 28 male Wistar-Albino rats were divided into 4 groups as follows: control group, Vit E group (100 mg/kg/day bw gavage for 20 days), AFB1 group (2.5 mg/kg/bw, intraperitoneally, a single dose), AFB1+Vit E group (AFB1 and Vit E started to be administered together). The effects of Vit E on AFB1 induced tissue toxicity were evaluated by using malondialdehyde (MDA), reduced glutathione (GSH) levels, antioxidant enzyme activities, and histopathological examinations in kidney tissue. In addition, the changes in gene expression levels of CAT enzyme were evaluated quantitatively by RT-PCR. Results: AF caused the oxidative stress by the increased MDA level and the reduced GSH level, glutathione-s-transferase (GST), catalase (CAT), glutathione peroxidase (GSH-Px) and superoxide dismutase (SOD) activities (p<0.001). Plasma creatinine and urea concentrations significantly increased; whereas, chloride, phosphorus, and magnesium concentrations have not changed. Plasma sodium concentration significantly decreased. Histopathologically, administration of AFB1 caused severe tubular necrosis, tubular degeneration, and hyaline droplets in kidney tissues. It was determined to decrease expression levels of the CAT enzyme similar to the decrease in enzyme activity in AFB1 treated group (p<0.05). Vit E considerably reduced plasma urea level, increased sodium level and ameliorated the deleterious effects of AF on oxidative stress markers, pathological changes and expression levels of the CAT enzyme. Conclusion: This data indicated that Vit E might have a protective effect against AF induced nephrotoxicity and oxidative stress. In additional, the changes in the activity of CAT were paralleled by a similar change in the relative level of the mrnas coding for these enzymes. Keywords: Aflatoxin, vitamin E, antioxidant, malondialdehyde, RT-PCR 55

78 RATLARDA AFLATOKSİN İLE OLUŞTURULAN TESTİKÜLER TOKSİSİTEYE KARŞI LİKOPEN Seval YILMAZ 1, Emre KAYA 1, Şeyma ÖZER KAYA 2, Ayşegül KARACA 3, Seyfettin GÜR 2 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Dölerme ve Suni Tohumlama Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 3 İnönü Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Malatya, Türkiye Amaç: Çalışmada aflatoksin (AF) in oksidatif stres ve üreme sistemi üzerine etkileri araştırılarak likopenin koruyucu etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada, 28 erkek Wistar Albino rat kullanıldı. Ratlar kontrol, likopen, AF, AF+likopen olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Ratlara AF 2.5 mg/kg tek doz i.p. olarak, likopen 5 mg/kg gün dozunda oral olarak 15 gün süre ile uygulandı. Deney sonunda ratların testis dokularında malondialdehit (MDA), indirgenmiş glutatyon (GSH) düzeyleri, katalaz (CAT), glutatyon peroksidaz (GSH-Px), glutatyon-s-transferaz (GST), süperoksit dismutaz (SOD) aktiviteleri belirlendi. Sperm özellikleri (konsantrasyon, motilite, anormal sperm oranları) ve üreme organlarının (testis, epididimis, vesicula seminalis) ağırlıkları belirlendi. Bulgular: AF uygulanan grupta MDA ve GSH düzeylerinde artış (p<0,001), CAT (p<0,05), GST (p<0,05) ve SOD aktivitelerinde (p<0,001) ise düşüş saptandı. AF uygulanan grupta GSH-Px aktivitesinde değişiklik bulunamadı. AF+likopen uygulanan grupta MDA, GSH düzeyleri, CAT ve GST aktiviteleri normal düzeylerine ulaştı (p<0,05, p<0,001). Likopen uygulanan grup ile AF+likopen uygulanan gruplarda MDA, GSH düzeyleri, GSH-Px, GST ve SOD aktivitelerinde istatistiksel olarak önemli bir değişiklik gözlenmedi. Likopen grubunda CAT aktivitesinde artış saptandı (p<0,05). AF ile tedavi edilen grupta sperm motilitesi (p<0,001), sperm yoğunluğu (p<0,05), sağ (p<0,001) ve sol (p<0,05) testis ağırlıklarında azalma ve anormal sperm oranında (p<0,001) artış saptandı. AF uygulanan grupta epididimis ve vesicula seminalis ağırlıklarında değişiklik saptanmadı. AF+likopen grubunda spermatolojik özelliklerde belirgin düzelme gözlendi (p<0,05, p<0,001). Likopen grubu kontrol grubu ile karşılaştırıldığında sperm motilitesi, yoğunluğu, testis ağırlıklarında değişiklik bulunmadı. Sonuç: AF kaynaklı testiküler toksisite, oksidan-antioksidan dengenin ve spermatolojik özelliklerin bozulmasının patogenezinde rol oynayabilir. Likopen AF kaynaklı yan etkileri azaltmak için alternatif olabilir. Anahtar Kelimeler: Aflatoksin, likopen, malondialdehid, antioksidan, testis 56

79 LYCOPENE AGAINST TESTICULAR TOXICITY INDUCED BY AFLATOXIN IN RATS Seval YILMAZ 1, Emre KAYA 1, Seyma OZER KAYA 2, Aysegul KARACA 3, Seyfettin GUR 2 1 Fırat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazıg, Turkey 2 Fırat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Reproduction and Artificial Insemination, Elazıg, Turkey 3 Inonu University, Faculty of Pharmacy, Department of Biochemistry, Malatya, Turkey Aim: The aim of this study was to determine the protective effect of lycopene by investigating of the effects on oxidative stress and reproductive system of aflatoxin (AF). Materials and Methods: In the study, 28 male Wistar Albino rats were used. Rats were divided into 4 groups as control, lycopene, AF, AF+lycopene. Rats were administered a single dose of AF 2.5 mg/kg i.p., lycopene was administered orally at a dose of 5 mg/kg day for 15 days. At the end of the experiment, malondialdehyde (MDA), reduced glutathione (GSH) levels, catalase (CAT), glutathione peroxidase (GSH-Px), glutathione-s-transferase (GST) and superoxide dismutase (SOD) activities were determined in testis tissues of rats. Sperm characteristics (concentration, motility, abnormal sperm rates), weights of reproductive organs (testis, epididymis, seminal vesicles) were determined. Results: There was an increase in MDA and GSH levels (p<0.001), CAT (p<0.05), a decrease GST (p<0.05) and SOD activities (p<0.001) in AF group. No change in GSH-Px activity was found in the groups treated with AF. MDA, GSH levels, CAT and GST activities reached normal levels in AF+lycopene group (p<0.05, p<0.001). There were no statistically significant changes in MDA, GSH levels, GSH-Px, GST and SOD activities in the groups treated with lycopene and AF+lycopene. An increase in CAT activity was detected in the lycopene group (p<0.05). Sperm motility (p<0.001), sperm concentration (p<0.05), right (p<0.001) and left (p<0.05) testicular weights decreased and abnormal sperm rates (p<0.001) increased in the groups treated with AF. There was no change in weights of epididymis and seminal vesicles in the groups treated with AF. Significant improvement in spermatological characteristics was observed in the groups treated with AF+lycopene (p<0.05, p<0.001). Sperm motility, concentration, testis weights were not changed compared with the groups treated with control of the groups treated with lycopene. Conclusion: AF induced testicular toxicity may play a role in the pathogenesis of impaired of oxidant-antioxidant balance and spermatological properties. Keywords: Aflatoxin, lycopene, malondialdehyde, antioxidant, testis 57

80 TÜRKİYE NİN EVRENSEL BİLİME KATKISI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Onur ATAKİŞİ Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Kars, Türkiye Günümüz dünyasında bilimsel ve teknolojik çok hızlı değişimler olmaktadır. Son yıllarda bilim ve teknoloji çok hızlı üretilmekte ve tüketilmekte ve acilen yeni bilgilere gereksinim duyulmaktadır. Yaşanan hızlı ve baş döndürücü süreçte, ülkelerin geleceğini şekillendirebilmesi için yeni kaynaklar bulması ve kaynakları planlı şekilde kullanmak için bilim politikası geliştirilmesi gerekmektedir. Türkiye de bilimsel ve teknolojik politikalar ile ilgili önemli adımlar 1960 yılından itibaren atılmaya başlamıştır yılında, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), 1963 yılında Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), 1993 yılında Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) ve 2001 yılında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı kurulmuştur. Yükseköğretim Kurulunca (YÖK) yayınlanan istatistiksel verilerine göre Türkiye de 185 üniversite ve 155 binden fazla akademisyen görev yapmaktadır. Ülkemizde yaklaşık 22 bin Profesör, 15 bin Doçent, 33 bin Yardımcı Doçent, 21 bin Öğretim Görevlisi, 47 bin Araştırma Görevlisi ve 14 bin Uzman ve Okutman bulunmaktadır. Thomson Reuters-InCites veri tabanında 2016 yılı Türkiye adresli bilimsel yayın sayısı 31,453 adet olup, bu yayınlar 5,777 adet dergide yayınlanmıştır döneminde Temel Bilimlerde 51 adet konu kategorisinde 51 ülke, 3 grup ve Dünya yayın verileri, Temel Bilimler alanında toplam adet yayın atıf alarak 6.29 luk etki değeri üretmiştir. Dünya toplam yayın sayısının % 30,32 Temel Bilimler alanına ait olup, yayınların %64 ü atıf almıştır. Dünya etki değeri 5.80 gerçekleşmiştir. Çin , ABD ve Japonya adet yayınla ilk sıralarda yer alırken Türkiye 2016 yılında adet yayınla 21. sırada yer almaktadır. Türkiye de adresli makalelerin etki değerine bakıldığına etki değeri en yüksek ikinci etki değerine sahip (72,406) dergide 5 adet yayın bulunurken, genel olarak etki değeri 1-2 civarında olan dergilerde yayın üretilmiştir. Dünyada yılları arasında üretilen toplam yayın sayısının % 0.71 i Veterinerlik alanına ait olup, Türkiye 3790 yayın sayısı ile 11. sırada yer almaktadır. Yıllara göre değişim incelendiğinde ise 2009 yılında 9. Sırada olan ülkemiz, 2015 yılında 14. sıraya gerilemiştir. Sonuç olarak; Türkiye adresli üretilen makale sayısı geçmiş yıllara göre sayısal artış göstermiş olsa bile, etki değeri ve atıf sayısının az olması ile dikkat çekmektedir. Araştırmacılar etki değeri yüksek dergilerde yayın yapması için teşvik edilmeli, akademik yükseltmelerde yayınların sayısından ziyade, nitelik olarak değerlendirilmelidir. 58

81 THE CONTRIBUTION OF TURKEY TO UNIVERSAL SCIENCE AND RECOMMENDATIONS Onur ATAKİŞİ Kafkas University, Department of Chemistry, Kars, Turkey In today s world there have been rapid changes scientifically as well as technological. Over the past few years science and technology have been produced and consumed fast, thus new information is badly needed. In the rapidly changing process, countries should discover new resources and in order to use these resources in a planned manner, they should develop scientific politics to shape their futures. The first important steps in relation to scientific and technological politics were taken from 1960 onwards in Turkey. In 1960 SPO (the State Planning Organization) was established, in 1963 TSTRI (Turkish Scientific and Technical Research Institute), in 1993 TSA (Turkish Scientific Academy), and in 2001 the Ministry of Science Industry and Technology was established. According to the statistical data issues by the Higher Education Council, currently over 155 thousand academicians are employed in 185 universities in Turkey. Among them there are about 22 thousand Professors, 15 thousand Associate Professors, 33 thousand Assistant Professors, 21 thousand Lecturers, 47 thousand Research Assistants, and 14 thousand Instructors and Experts. In Thomson Reuters-InCites data base there were 31,453 scientific publications issued in Turkey in 5,777 journals. During on the 51 subject categories, 51 countries, three groups and World publication data created 6.29 impact factor in the field of science through publications and citations. 30, 32 % of the total world publication were in the field of science and 64 % of the publications were cited. World impact factor was While China ( publications), the USA (87.097publications) and Japan ( publications) were on the top lists, Turkey was at the 21st row 2016 with publications. When the impact factor of addressed articles are taken into account, it can be seen that whereas there are five publications in the journals with the second highest impact factor (72,406), in general other articles were published in the journals with impact factors around 1-2. In the World 0.71% of the total publications were in Veterinary Medicine during , but Turkey is at 11th on the list with 3790 publications. If the changes according to years are examined, it can be seen that our country which was at 9th on the list, declined to 14th in As a result, in Turkey even if the addressed article numbers have increased compared to the previous years, it is striking that impact factors and citation numbers are lower. Researchers should be encouraged to publish articles in the journals with high impact factors and during the academic promotions qualifications should be taken into consideration rather than quantities of the publications. 59

82 İNSAN LÖKOSİTLERİNDE ASKORBİK ASİT VE NİTRİK OKSİT OLUŞUMU T.T. ZHUMABAEVA 1, Z.V. KUROPTEVA 2, Zh. T. MOLDALIEV 1 1 Oş Devlet Üniversitesi, Kırgızistan 2 Biyokimyasal Fizik Enstitüsü, Rus Bilimler Akademisi, Moskova, Rusya Amaç: Askorbik asit (AA), demir ve bakır içeren proteinlerin fonksiyonel açıdan en aktif oldukları şekilde kalabilmesi için gereklidir. Lökositler, plazmadaki konsantrasyonundan kat daha yüksek askorbik asit birikebilir. Bununla birlikte, yapılan birçok araştırmada, lökositlerde askorbik asidin işlevsel rolü halen bilinmemektedir. Bu nedenle lökositlerdeki, askorbik asit ve nitrik oksit oluşumunun araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Çalışmada, yetişkin insan kanından alınan lökositler materyal olarak kullanıldı. Toplanan hücreler, iki kez % 0.9 izotonik çözeltiye %2 lik sığır serumu eklenerek yıkandı, santrifüj edildi ve hücrelerin konsantrasyonu 2.7x10'a resuspanse edildi. Hücre süspansiyonunda askorbik asit konsantrasyonu belirlendi. EPR spektrumu ve standart programlar ER-220D ("Bruker", Almanya) kullanılarak, X-bandı radyo spektrometresi (ESR 300) ile ölçüldü. Üretilen nitrik oksit sayısı, nitrozil kompleksleri hem-no ve ESR sinyali çift entegrasyonu yöntemi ile belirlendi. Bulgular: Elde edilen bulgulara göre, askorbik asit lökositlerde hücre başına ~ 6 x- 8 x 10 7 nitrik oksit molekülü üretilmektedir. Sonuç: Sonuç olarak askorbik asit hayvan ve insan lökositlerinde nitrit oksit oluşumu ile ilgilidir. Hayvan ve insan immun sisteminin korunmasında ve immun durumun muhafaza edilmesinde askorbik asit ve nitrik oksidin önemli bir rolü olduğu düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Askorbik asit, Lökosit, ESR spectra, Nitrik oksit sentezi. 60

83 ASCORBIC ACID AND THE FORMATION OF NITRIC OXIDE IN HUMAN LEYKOCYTES T.T. ZHUMABAEVA 1, Z.V. KUROPTEVA 2, Zh. T. MOLDALIEV 1 1 Osh State University, Kyrgyzstan 2 Institute of Biochemical Physics, Russian Academy of Sciences, Moscow, Russia Aim: Ascorbic acid (AA) is necessary to maintain iron-and copper-containing proteins in restored condition, in which they are most functionally active. Leukocytes can be accumulate AA in the times higher than plasma concentrations. However, despite the large amount of researchs is still functional role of Leukocyte cells type AA remains unknown. Therefore, we aimed to the effect of ascorbic acid and the formation of nitric oxide in leukocytes Materials and methods: Leukocytes from adult human blood were used as material. The collected cells are washed twice 0.9% NaCl solution with the addition of 2% of cattle serum and platelet removed by centrifugation. Concentration of AA in cell suspension was determined. The EPR spectra were measured with X-band radio spectrometers ESR 300 using standard programs and ER-220D ("Bruker", Germany). The number of produced nitric oxide systems determined by the method of double integration of signals nitrozil complexes hem-no ESR signal. Results: Quantitative assessment showed that under the influence of ascorbic acid in leukocytes produced ~ 6 x-8 x 10 7 NO molecules per cell. Conclusion: The finding shows that Ascorbic acid is involved in the formation of nitrogen oxide in leukocytes of humans and animals. It is expected that isthe participation of AA in the formation of nitric oxide in immunocompetent cells of humans and animals. Suggests an important role of maintaining the immune status of the organism. Keywords: Ascorbic acide, leukocytes, ESR spectra, NO synthesis 61

84 DOĞAL BABESİOSİS Lİ KOYUNLARDA HEPSİDİN DÜZEYLERİ İLE BAZI HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELER ARASINDAKİ İLİŞKİLER Nazmi YÜKSEK 1, Yıldıray BAŞBUĞAN 1, Özlem ORUNÇ KILINÇ 2 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Falültesi, İç Hastalıkları Bölümü, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Özalp Meslek Yüksek Okulu, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışma doğal babesiozisli koyunlarda eritrositlerin hemolizi sonrası hepsidin düzeyleri ile hematolojik ve biyokimyasal bazı parametreler arasında nasıl bir ilişkinin olduğunu belirlemek amacıyla yapıldı. Materyal ve Metod: Çalışmaya 20 sağlıklı (Kontrol grubu), 20 doğal babesiozisli olmak üzere toplam 40 koyun dahil edildi. Klinik bulgulara sahip 20 koyunun vena jugularisinden antikoagülantlı ve antikoagulantsız tüplere kan örnekleri alındı. DNA ekstraksiyonu GeneJETViral DNA (Thermo Scientific, catalog number: K0821) kiti ile prosedüre uygun olarak yapıldı. Babesia etkenlerinin tespiti için 18S ribozomal RNA gen bölgesine spesifik olan bir çift primer kullanılarak PCR yapıldı. Ampilifiye edilen gen bölgeleri %1 lik agaroz jelde ethidiumbromid ile boyanarak jel görüntüleme cihazında UV ışık altında belirlendi. Yapılan PCR sonucuna göre ise 425 bp pozitiflik belirlendi. Antikoagülantlı tüplere alınan kanlardan tam hemogram bakıldı. Antikoagulantsız tüplere alınan kanlardan elde edilen serumlardan hepsidin, serum demir seviyesi ve demir bağlama parametreleri ölçüldü. Bulgular: Bu çalışmada babesiozisli koyunlarda kontrol grubu ile kıyaslandığında RBC, HTC (p<0,001), HGB (p<0,05) değerlerinin istatistiki azaldığı görüldü. Nötrofil değerlerinde kontrol grubuna göre azalma (p<0,05) meydana gelirken, lenfosit, monosit ve bazofil yüzdesinde ise artış (p<0,05) görüldü. Ayrıca PLT sayılarında önemli oranda (p<0,05) azalma belirlendi. Serum Fe seviyelerinde kontrol grubuna göre istatistiki önem olmamasına rağmen artış (p>0,05) görüldü. Bu çalışmada hepsidin seviyelerinin babesia grubunda kontrole göre istatistiki olarak yüksek (p<0,05) olduğu belirlendi. Sonuç: Babesiosizli koyunlarda eritrosit parametrelerinin azaldığı, stres lökogramının geliştiği, demir parametrelerinde ve hepsidin seviyelerinde artmaların olduğu ve bu bulguların diagnostik öneminin olabileceği kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: Babesia, demir, hepsidin, koyun 62

85 RELATIONSHIPS BETWEEN HEPSIDIN LEVELS IN SOME HEMATOLOGICAL AND BIOCHEMICAL PARAMETERS IN SHEEP WITH NATURAL BABESIOSIS Nazmi YÜKSEK 1, Yıldıray BAŞBUĞAN 1, Özlem ORUNÇ KILINÇ 2 1 Van Yuzuncu Yil University, Department of Internal Diseases, Faculty of Veterinary Medicine, Van, Turkey 2 Van Yuzuncu Yil University, Ozalp Vocational School, Van, Turkey. Aim: This study was conducted to determine the relationship between hepcidin levels and some hematological and biochemical parameters after hemolysis of erythrocytes in natural babesiosis sheep. Material and Methods: A total of 40 sheep were included in the study, 20 healthy (control group) and 20 natural babesiosis. Blood samples were taken with anticoagulant and nonanticoagulant blood tubes from the vena jugularis of 20 sheep with clinical findings. DNA extraction was performed in accordance with the procedure with GeneJetViral DNA (ThermoScientific, Catalognumber: K0821) kit. PCR was performed using a pair of primers specific for the 18S ribosomal RNA gene region for the detection of Babesia agents. The amplified gene regions were stained with ethidium bromide on a 1% agarose gel and detected under UV light on a gel imager. According to the PCR result, 425 bp positivity was determined. Whole hemograms were performed from the blood taken. Hepcidin, serum iron and iron binding parameters were measured in serum obtained from blood collected from non-anticoagulant tubes. Results: In this study, it was observed that the values of RBC, HTC (p <0,001), HGB (p <0,05) values decreased in sheep with babesiosis compared to the control group. There was a decrease in neutrophil counts (p <0,05) compared to the control group, and an increase in lymphocyte, monocyte and basophil percentage (p <0,05). There was also a significant decrease in PLT numbers (p <0.05). Serum Fe levels were increased (p> 0,05), although statistical significance was not significant compared to the control group. In this study, hepsidine levels in babesia group were statistically higher than control (p <0,05). Conclusion: As a result, in sheep with babesiosis, it was concluded that the decrease in erythrocyte parameters, the development of stress leukogram, the increase in iron parameters and hepsidine levels, and it was concluded that these results may be diagnostic. Keywords: Babesia, hepcidin, iron, sheep 63

86 DOĞAL GİARDİA DUODENALİS ASEMBLAJ A ENFEKSİYONU SÜRESİNCE KUZULARDAKİ VİTAMİN D 3 SEVİYELERİ Adnan AYAN 1, Deniz Alıç URAL 2, Kerem URAL 3 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Genetik Anabilim Dalı, Van, Türkiye 2 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Çiftliği, Işıklı, Aydın, Türkiye 3 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Işıklı, Aydın, Türkiye Amaç: Uzun zamandan beri ihmal edilen Giardiazis günümüzde gittikçe önemli olmaktadır. Bu çalışmada, amaç, giardiazis teşhis edilmiş kuzularda 25-OHD3 serum seviyelerini değerlendirmektir. Materyal ve Metod: Grup I, G. duodenalis ile doğal olarak enfekte olmuş 10 tane kuzuyu barındırırken, Buna karşın Grup II, 6 tane enfekte olmamış sağlıklı kuzuyu içermektedir. Giardia pozitif dışkı numuneleri, hem mikroskobik dışkı incelemesi hem de hızlı test kitleri ile elde edildi. Daha sonra Giardia pozitif numuneler moleküler tiplendirme için kullanıldı. Bulgular: G. duodenalis asemblaj A3 enfeksiyonları, 10 örneğin tamamında tanımlandı. Serum 25-OHD3 seviyeleri mg/dl olarak tespit edilirken, Buna karşın sağlıklı kuzularda tespit sınırları mg/dl içerisindedir. Sonuç: Parazitolojik hastalıklardan olan giardiazis in terapötik tedaviler için faydalı olan düşük vitamin D3 seviyeleriyle ilişkili olduğu sonucunu çıkarmak mümkündür. Anahtar Kelimeler: Giardia duodenalis, kuzu, Vitamin D3, asemblaj A3 64

87 VITAMIN D3 LEVELS DURING NATURAL GIARDIA DUODENALIS ASSEMBLAGE A INFECTION AMONG LAMBS Adnan AYAN 1, Deniz Alıç URAL 2, Kerem URAL 3 1 Van Yuzuncu Yıl University, Faculty of Veterinary, Department of Genetics, Van, Turkey 2 Adnan Menderes University, Faculty of Veterinary, Faculty Farm, Isikli, Aydin, Turkey 3 Adnan Menderes University, Faculty of Veterinary, Department of Internal Medicine, Isikli, Aydin, Turkey Aim: Giardiasis which has been neglected for long time is getting become importance at the present time. In the present study, the aim was to evaluate serum 25-OHD3 levels in lambs dignosed within giardiasis. Material and Methods: A total of 10 lambs naturally infected with G. duodenalis, was included in group I, whereas group II consisted of 6 healty lambs, which were not infected. Giardia positive stool samples were obtained by both microscopical fecal examination and rapid test kits and then Giardia positive samples were used for molecular typing. Results: G. duodenalis assemblage A3 infections were identified for all 10 of samples. Serum 25-OHD3 levels were detected as mg/dl whereas in healthy lambs detection limits were within mg/dl. Conclusion: It is logical to conclude that giardiasis contained in parasitological diseases might be related to low vitamin D3 levels, might be benefit for therapeutical interventions. Keywords: Giardia duodenalis, lamb, vitamin D3, assemblage A3 65

88 KÖPEKLERDE OVARYOHİSTEREKTOMİ ÖNCESİ TARANTULA CUBENSİS VE SEFOVESİN SODYUM UYGULAMALARININ POSTOPERATİF AĞRI BULGULARI VE KOMPLİKASYONLARI ÜZERİNE ETKİSİ Mesih KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Orhan Akın KİREMİTÇİ 2 1 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Burdur, Türkiye 2 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Burdur, Türkiye Amaç: Köpeklerde ovaryohisterektomi operasyonları sonrasında oluşabilecek komplikasyon ve ağrı bulgularına Tarantula cubensis ve Sefovesin sodyum uygulamalarının etkinliğinin değerlendirilmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Operasyonlardan bir hafta önce köpeklerin fiziksel muayeneleri yapılarak tam kan, serum ALT, AST, üre, kreatin düzeyleri ölçüldü. Vaginal sitoloji yapılarak anöstrusta bulunan köpekler çalışmaya alındı. Parazit ilaçlamaları yapıldı. Ameliyat öncesi 1 hafta köpekler aynı şartlarda barındırıldılar. Köpekler 10'ar adet 2 gruba ayrılarak rastgele seçildi. Operasyonlardan bir gün önce; Grup-1 e Tarantula cubensis (0,5-3ml, subkutan), Grup-2 ye ise Sefovesin sodyum (8mg/kg CA, subkutan) uygulandı. Operasyon sonrası öznel ağrı skorları değerlendirildi. Komplikasyonların 10 gün süresince takipleri yapıldı. Fizyolojik parametreler, anestezi-ameliyat süreleri, tam kan sayımı, renal (bun, kreatin) ve hepatik (ALT, AST) değerler kayıt altına alındı. Ensizyon yeri ve reaksiyonları 10 gün süresince takip edildi. Bulgular: Serum AST değerinin postoperatif 5. ve 10. günlerde Grup-1 de Grup- 2 ye göre yükseldiği görüldü (p<0,05). Grup-2 de operasyon günü serum BUN değerinin Grup-1 e göre daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Grup-2 de 0,2,8.saatlerde (P<0,01) ve 24.saatte solunumun hızlandığı saptandı (P<0,05). Grup-2 de Grup-1 e göre 0-2. saatte beden ısısının yükselttiği ölçüldü (p<0,01). Grup-2 de anestezi sürelerinin Grup-1 e göre daha uzun olduğu saptandı (p<0,05). Grup-1 de 2.saatte davranış değişimi ve aktivite düzeyleri Grup-2 de daha yüksek belirlendi (p<0,05). Grup-1 de Grup-2 ye göre titreme ve tırmalamanın 8.saatte artırdığı gözlendi (p<0,05). Postoperatif operasyon yarasında 3.(p<0,05) ve 4.(p<0,01) günlerde Grup-2 de daha az enfeksiyon görüldü. Sonuç: Sefovesin sodyum un; solunumu hızlandırması, 0-2. saatlerde beden ısısını yüksek tutması, anestezi süresinin uzunluğu ve ensizyon yerinde daha az enfeksiyona neden olması sebebiyle Tarantula cubensis kullanımına göre daha avantajlı olduğu sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Köpek, ovaryohisterektomi, sefovesin sodyum, Tarantula cubensis 66

89 EFFECT OF PRE-OVARIOHYSTERECTOMY ADMINISTRATION OF TARANTULA CUBENSIS AND CEFOVECIN SODIUM ON SINGNS OF POSTOPERATIVE PAIN AND COMPLICATIONS IN DOGS Mesih KOCAMUFTUOGLU 1, Orhan Akin KIREMITCI 2 1 Mehmet Akif Ersoy University, Department of Obstetrics and Gynaecology, Burdur, Turkey 2 Mehmet Akif Ersoy University, Health Sciences Institude, Burdur, Turkey Aim: The purpose of this study was to examine the effects of the complications and the pain scales on dogs when Tarantula cubensis and Cefovesin sodium were applied after ovariohysterectomy operations. Materials and Methods: Physical examinations of dogs were performed one week before the operation and complete blood, serum ALT, AST, urea, creatinine levels were measured. Vaginal cytology was performed and dogs with anoestrus were included in the study. Medication was done for the parasite. Dogs were housed in the same situations for 1 week before the operation. The dogs were randomly selected, leaving 2 groups of 10 animals each. One day before the operations; Tarantula cubensis (0.5-3ml, subcutaneously) was given to Group-1 and Cefovecin sodium (8mg/kg, subcutaneously) to Group-2. Postoperative subjective pain scores were assessed. Complications were monitored for 10 days. Physiologic parameters, anesthesia-surgery times, complete blood count, renal (BUN, creatin) and hepatic (ALT, AST) values were recorded. The incision site and the reactions were followed for 10 days. Results: Serum AST values were higher in Group-1 compared to Group-2 on postoperative 5th and 10th days (p <0,05). In Group 2, serum BUN value was higher than Group-1 on the day of operation (p <0,05). In Group-2, breathing was accelerated at 0, 2, 8 hours (p<0,01) and 24 hours (p<0.05). In Group-2, the body temperature was measured to increase at 0-2 hours (p<0,01) according to Group-1. In Group-2, duration of anesthesia was longer than Group-1 (p<0.05). Behavioral change and activity levels in Group-1 were higher than in Group-2 (p<0.05). According to Group-2, tremor and scratching increased in Group-1 at 8 hours (p<0,05). Fewer infections were seen in Group-2 at postoperative 3(p<0,05) and 4(p<0.01) days postoperatively. Conclusion: It has been concluded that Cefovesin sodium is more advantageous than the use of Tarantula cubensis because it accelerates respiration, keeps body temperature high at 0-2 hours, the length of anesthesia and less infection at the site of incision. Keywords: Cefovecin sodium, Tarantula cubensis, ovariohysterectomy, dog 67

90 OMFALİTİSLİ BUZAĞILARDA HAPTOGLOBİN, SERUM AMİLOİD A VE BAZI BİYOKİMYASAL PARAMETRELERİN ARAŞTIRILMASI Kadir BOZUKLUHAN 1, Oğuz MERHAN 2, Metin ÖĞÜN 2, Başak KURT 3, Mete CİHAN 3, Ekin Emre ERKILIÇ 4, Gürbüz GÖKÇE 4 1 Kafkas Üniversitesi, Kars Meslek Yüksekokulu, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 4 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Çalışmanın amacı omfalitisli buzağılarda tedavi öncesi ve sonrası akut faz proteinler ve bazı biyokimyasal parametre düzeylerinin belirlenmesidir. Materyal ve Metod: Çalışmada kontrol grubu olarak, 10 adet klinik olarak sağlıklı ve 10 adet omfalitisli, toplam 20 adet montofon ırkı (1-2 aylık) buzağı kullanıldı. Tedavi öncesi 0. gün ve tedavi sonrası 7. günde V. jugularis ten kan alınarak santifüj edildi. Serum örneklerinden haptoglobin, serum amiloid A (SAA) ve biyokimyasal olarak ALP, GGT aktivitesi, total protein, kalsiyum ve fosfor konsantrasyonları kolorimetrik olarak ölçüldü. Bulgular: Omfalitisli buzağılarda tedavi öncesi haptoglobin, SAA, ALP ve GGT aktivitesi kontrol grubuna göre istatistiksel olarak önemli derecede artarken, tedavi sonrası azaldığı belirlendi. Ayrıca total protein, kalsiyum ve fosfor konsantrasyonunda ise önemli bir değişiklik saptanmadı. Sonuç: Sonuç olarak omfalitisli buzağılarda biyokimyasal parametrelerde önemli değişikliklerin oluştuğu belirlenmiş olup parametrelerin hastalığın patogenezis ve prognozunun belirlenmesinde kullanılabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Buzağı, haptoglobin, omfalitis, serum amiloid A 68

91 INVESTIGATION OF HAPTOGLOBIN, SERUM AMYLOID A AND SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN CALVES WITH OMPHALITIS Kadir BOZUKLUHAN 1, Oğuz MERHAN 2, Metin ÖĞÜN 2, Başak KURT 3, Mete CİHAN 3, Ekin Emre ERKILIÇ 4, Gürbüz GÖKÇE 4 1 Kafkas University, Kars School of Higher Vocational Education, Kars, Turkey 2 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 3 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Kars, Turkey 4 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Kars, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine levels of acute phase proteins and some biochemical parameters before and after treatment in calves with omphalitis. Material and Methods: In this study, 10 clinically healthy as control and 10 with omphalitis, total 20 Brown Swiss (at 1-2 months of age) calves were used. Blood samples were collected from Jugular vein (before treatment 0. day, after treatment 7. day) and centrifuged. Serum samples were used to determine the concentration of haptoglobin, serum amyloid A (SAA), total protein, calcium, phosphorus and activity of ALP, GGT. Results: Pretreatment haptoglobin, SAA, activity of ALP and GGT were significantly increased in omphalitis infected animals compared to the control group, but decreased after treatment. There were no significant differences with concentration of total protein, calcium, phosphorus. Conclusion: In this study were found significant changes in biochemical parameters of omphalitis infected animals that has occurred in animals and these parameters could be used for determining pathogenesis of diseases and prognosis. Keywords: Calves, haptoglobin, omphalitis, serum amyloid A 69

92 FARKLI MEVSİM SICAKLIĞI VE YAŞ GÖKKUŞAĞI ALABALIKLARINDA (ONCORHYNCHUS MYKİSS) BÜYÜME FAKTÖR GENLERİNİ (GHR, IGF-1, IGF-2) NASIL ETKİLER? Hakan TEKELİ 1, Ayşegül BİLDİK 2 1 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Gölhisar Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Burdur, Türkiye 2 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, ergin ve yavru Oncorhynchus mykiss in farklı mevsim sıcaklığında, büyüme faktör genleri mrna ekspresyonlarının kantitatif değerlendirilmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada Ocak ve Temmuz dönemlerine ait gr ağırlığında 20 adet yavru ve 20 adet ergin gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) kullanıldı. Serum büyüme hormon analizi (GH) (Cusabıo, CSB-E12121Fh) ticari ELISA kiti ile gerçekleştirildi. Dokulardan RNA izolasyonu (Roche, Cat No ) ve cdna sentezi (Roche, Cat No ) ticari kit kullanılarak gerçekleştirildi. Kas ve karaciğer dokularında büyüme faktör genlerinin ekspresyon düzeyindeki değişimler, SYBR Green yöntemiyle (Roche, Cat. No ) Light Cycler Nano Real Time PCR cihazında analiz edildi ve sonuçlar kantitatif olarak değerlendirildi. Bulgular: Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde, serum GH seviyelerinin Temmuz dönemi yavru balıklarda, Ocak dönemi yavru balıklara göre yüksek olduğu (P<0,05) gözlendi. Ocak döneminde kas ve karaciğer dokularında GHR, IGF-1 ve IGF-2 genlerinin, yavru balıklarda ergin balıklara göre (2-12 kat); Temmuz döneminde ise karaciğer dokusunda GHR, IGF-1 ve IGF-2 genlerinin, yavru balıklarda ergin balıklara göre daha fazla eksprese (3-7 kat) olduğu görüldü. Yavru balıkların kas ve karaciğer dokusunda GHR, IGF-1 ve IGF-2 genlerinin, Ocak döneminde Temmuz dönemine göre (2-8 kat), ergin balıklarda ise Temmuz döneminde Ocak dönemine göre daha fazla eksprese (2-5 kat) olduğu saptandı. Sonuç: Yapılan çalışmada özellikle düşük sıcaklıkta büyüme faktör genlerinin yavrularda daha fazla eksprese olduğu, ergin ve yavru Oncorhynchus mykiss in farklı mevsim sıcaklığından etkilendiği sonucuna varılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Sıcaklık ve yaş, Oncorhynchus mykiss, GH, IGF-1, IGF-2, GHR 70

93 HOW THE DIFFERENT SEASONAL TEMPERATURE AND AGE AFFECT GROWTH FACTOR GENES (GHR, IGF-1, IGF-2) OF ONCORHYNCHUS MYKİSS Hakan TEKELİ 1, Ayşegül BİLDİK 2 1 Mehmet Akif Ersoy University, Golhisar Vocational High School of Health Service, Burdur, Turkey 2 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Adnan Menderes University, Aydin, Turkey Aim: In this study, we aimed to evaluate quantitative of growth factor genes mrna expressions at different seasonal temperatures of adult and juvenile Oncorhynchus mykiss. Material and Methods: 20 juvenile and 20 adult rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) weighing gr in January and July periods were used in this study. Serum growth hormone analysis (GH), ELISA was also measured. RNA isolation (Roche, Cat No ) from the tissues and cdna synthesis (Roche, Cat No ) were obtained using by commercial isolation kit. Changes in the expression level of growth factor genes in muscle and liver tissues were analyzed in the Light Cycler Nano Real Time PCR by SYBR Green method (Roche, Cat No ) and the results were quantitatively evaluated. Results: When the results obtained are evaluated, serum GH levels in juvenile fish were found to be higher (P<0,05) in July than in January. GHR, IGF-1 and IGF-2 genes in muscle and liver tissues in January period was determined to be more expressed (2-12 fold) according to adult in juvenile fish; whereas GHR, IGF-1 and IGF-2 genes in liver tissues in July period more expressed (3-7 fold) according to adult in juvenile fish. GHR, IGF-1 and IGF-2 genes in muscle and liver tissues of juvenile fish was determined to be more expressed (2-8 fold) according to July period in January period; whereas in adult fish more expressed (2-5 fold) according to January period in July period. Conclusion: In this study, it can be concluded that adult and juvenile Oncorhynchus mykiss were affected by different seasonal temperatures, especially at low temperature, growth factor genes were more expressed in the juvenile fish. Keywords: Temperature and age, Oncorhynchus mykiss, GH, IGF-1, IGF-2, GHR 71

94 DENEYSEL SPİNAL KORD HASARINDA HESPERİDİNİN ANTİOKSİDAN VE ANTİ-İNFLAMATUAR ETKİNLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI* Ziya YURTAL 1, Muhammed Enes ALTUĞ 1, Emine ÜNSALDI 2, Altuğ KÜÇÜKGÜL 3 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 2 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 3 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu çalışmada in vivo travmatik spinal kord hasarı modelinde, turunçgillerin bir flavonoidi hesperidinin antioksidan ve anti-inflamatuar etkinliğinin ortaya konulması amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada, g ağırlığında 24 adet Wistar albino erkek rat rastgele 4 gruba ayrıldı ve her gruptaki deney hayvan sayısı 6 olarak ayarlandı. Gruplar; Kontrol, Sham, Ön koşullama ve tedavi (post travma) grupları olarak oluşturuldu. Spinal kord hasarı, T7-T10 dorsal laminektomi sonrası açığa çıkarılan spinal kord üzerine ağırlık düşürme metodu ile (100g/cm) 10 g ağırlığında 3 mm çapında metal çubuk 10 cm sabit yükseklikten bırakılarak spinal kord hasarı oluşturuldu. Araştırmada ön koşullama grubuna travma öncesi ratlara 1 hafta süreyle, 200 mg/kg/gün oral gavaj ile hesperidin verildi ve 24. saatte genel anestezi altında sakrifiye edildi. Tedavi grubuna ise spinal kord hasarı oluşturulduktan sonra 200 mg/kg/gün oral gavaj ile hesperidin verildi ve 24. saatte genel anestezi altında sakrifiye edildi. Bütün ratlardan alınan kan serum örneklerinden TAS (total antioksidan kapasite- µmol Trolox Eqiv./L) ve TOS(Total oksidan kapasite- µmol H2 O2 Eqiv./L) hazır ticari kitlerle araştırıldı. İL-1ß (pg/ml) ve TNF-α (ng/ml) hücre içi protein düzeyleri hazır ticari kitler kullanılarak ELİSA metodu ile araştırıldı. Bulgular: Deneme sürelerinden sonra TAS düzeyi, sham grubunda (0,661±0,03) kontrol grubuna (0,650±0,08) göre artış gösterirken, ön koşullama ve tedavi grubunda ise sırasıyla 0.952±0.06 ve 1.021±0.03 düzeylerinde olduğu tespit edildi (p<0.01). Ayrıca TOS sırasıyla sham grubunda (7.70±0.50) kontrol grubuna (7.26±0,26) göre artış gösterirken, ön koşullanma grubunda 7.50±0.56 düzeyine gerilemiş ve tedavi grubunda ise 8.20±0.55 düzeylerinde artış olduğu tespit edildi. Sitokin protein düzeyi analizlerinde ise İL-1β düzeyi, sham grubuyla (107.0±7.03 ) karşılaştırıldığında hem ön koşullama (85.16±1.53) hem de tedavi grubunda (82.83±1,07) gruplarında azalmalar bulundu (p<0.01). TNF-α düzeyleri ise sham grubuyla (593.66±80,7) karşılaştırıldığında ön koşullama (565.0±48.4) ve tedavi (533.5±45.6) gruplarında azalma tespit edildi. Sonuç: Hesperidinin özellikle yangı başlatıcı sitokinlerinlerin hücre içi protein düzeylerini azaltarak, hem ön koşullamada hem de hasar sonrasında yangı önleyici etkilerinin olduğu söylenebilir. Bunun yanında gerek TOS miktarının azaltılması ve gerekse de TAS miktarının artışına bağlı olarak hesperidinin spinal kord hasarında güçlü bir antioksidan etkinliğe sahip olduğu ortaya konuldu. Anahtar kelimeler: Hesperidin, spinal kord, oksidatif stres, inflamasyon *Bu çalışma Mustafa Kemal Üniversitesi BAP birimi tarafından desteklenmiştir (16522). 72

95 INVESTIGATION OF ANTIOXIDANT AND ANTI-INFLAMMATORY EFFECTIVENESS OF HESPERIDIN IN EXPERIMENTAL SPINAL CORD INJURY* Ziya YURTAL 1, Muhammed Enes ALTUĞ 1, Emine ÜNSALDI 2, Altuğ KÜÇÜKGÜL 3 1 Mustafa Kemal University, Faculty of Veterinary, Department of Surgery, Hatay, Turkey 2 Fırat University, Faculty of Veterinary, Department of Surgery, Elazığ, Turkey 3 Mustafa Kemal University, Faculty of Veterinary, Biochemistry Department, Hatay, Turkey Aim: In this study, it was aimed to investigate antioxidant and anti-inflammatory activity of hesperidin, a flavonoid of Citrus spp, in the traumatic spinal cord injury model in vivo. Material and methods: In the study, 24 Wistar albino male rats weighing g were randomly divided into 4 groups, the number of animals in each group was set to 6. Groups were formed as control, sham, pre-conditioning and treatment (post-trauma) groups. Spinal cord injury was created by weight reduction method (100 g/cm) leaving a 10-g metal rod with a diameter of 3 mm at a fixed height of 10 cm onto the spinal cord, after T7-T10 dorsal laminectomy. In the study, hesperidin was given to the rats in pre-conditioning group with 200 mg/kg/day oral gavage for 1 week before trauma and sacrificed at 24 th hour under general anesthesia. For the treatment group, spinal cord injury was established, and hesperidin was administered with 200 mg / kg / day oral gavage and sacrificed under general anesthesia at 24 th hour. Total antioxidant capacity (TAS) in μmol Trolox Eqiv./L unit and total oxidant capacity (TOS) in μmol H2 O2 Eqiv./L unit were investigated with commercial kits from blood samples of all rats. Intracellular protein levels of IL-1ß (pg/ml) and TNF-α (ng/ml) were investigated by ELISA method using ready-made commercial kits. Results: After the trial periods, TAS level increased in the sham group (0,661 ± 0,03) compared to the control group (0,650 ± 0,08) and it was found to be ± 0.06 and ± 0.03 in pre-conditioning and treatment groups, respectively (p <0.01). In addition, TOS level was increased in the sham group (7.70 ± 0.50) compared to the control group (7.26 ± 0.26) and decreased to 7.50 ± 0.56 and 8.20 ± 0.55 in the pre-conditioning group and treatment group, respectively. In the analysis of cytokine protein levels, IL-1β levels were found to decrease in both preconditioning (85.16 ± 1.53) and treatment group (82.83 ± 1.07) when compared with sham group (107.0 ± 7.03) (p <0.01). When TNF-α levels were compared with the sham group ( ± 80.7), there was a decrease in pre-conditioning (565.0 ± 48.4) and treatment (533.5 ± 45.6) groups. Conclusion: It can be concluded that hesperidin has anti-inflammatory effects in both precondition and after injury, especially by decreasing intracellular protein levels of inflammatory cytokines. Furthermore, it has been demonstrated that hesperidin has a strong antioxidant activity in spinal cord injury, both due to the reduction of TOS amount and the increase of TAS amount. Keywords: Hesperidin, spinal cord, oxidative stress, inflammation * This study was supported by Mustafa Kemal University BAP unit (16522). 73

96 MACLURA POMİFERA BİTKİSİNDEN İZOLE EDİLEN POMİFERİN MADDESİNİN RATLARDA OLEİK ASİT İLE İNDÜKLENEN AKUT AKCİĞER HASARI MODELİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI Kübra COŞAR 1, Ahmet ÇAKIR 2, Serkan YILDIRIM 3, Tuba AYDIN 4, Hüseyin Serkan EROL 1, Fatma ARDIÇ 1, Mohammad ALHILAL 1, Mesut Bünyami HALICI 1 1 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 2 Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Kilis, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 4 Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi Anabilim Dalı, Ağrı, Türkiye Amaç: Akut respiratuar distres sendromu (ARDS) hala kesin bir tedavisi olmayan mortalitesi yüksek bir hastalıktır. ARDS da meydana gelen patolojilerin oluşmasında önemli sebeplerden biri de reaktif oksijen türlerinin (ROS) oluşturduğu hücresel hasarlar olduğu belirtilmiştir. Bu çalışmada amacımız M. pomifera dan (Ahmet ÇAKIR ve Tuba AYDIN tarafından) izole edilen pomiferin maddesinin ARDS üzerine etkilerini incelemektir. Materyal ve Metod: Bu çalışmada, 24 adet erkek rata oleik asit (OA) ile oluşturulan ARDS modeli uygulandı. Ratlar sağlıklı, kontrol, POM 150 ve 300 mg/kg pomiferinin oral uygulandığı gruplar olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Tedavilerin uygulanmasından hemen sonra kontrol grubu hariç tüm gruplara 50µl OA + 250µl %1BSA solüsyonu kuyruk veninden i.v. olarak uygulandı. Bu ratların akciğer dokularında rutin yöntem ile histopatolojik durum incelendi. Ayrıca, yine aynı dokularda spektrofotometrik yöntemler kullanılarak lipit peroksidasyon (LPO) ve glutatyon (GSH) seviyeleri ile katalaz (CAT) ve süperoksit dismutaz (SOD) aktiviteleri ölçüldü. Bulgular: Deneyin kontrol grubu akciğer dokusu MDA seviyesi ile SOD ve CAT aktivitesi sağlıklı grup dokularına göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0.05). Pomiferin artan bu seviyeleri doza bağlı olarak azaltmıştır (p<0.05). OA uygulaması ile kontrol grubunda düşen GSH seviyesi tedavi gruplarında yüksek bulunmuştur (p<0.05). Histopatolojik inceleme sonucunda sağlıklı ve pomiferin gruplarıyla mukayese edildiğinde kontrol grubu dokularında kanama ve hücresel hasarların yaygınlığı dikkat çekmiştir. Sonuç: Ratlarda OA kullanılarak oluşturulan ARDS modeli üzerine yapılan bu çalışmada pomiferin uygulamalarının OA in ratların akciğer dokularında meydana getirdiği patolojik ve biyokimyasal değişiklikler üzerine tedavi edici etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Akciğer, antioksidan sistem, ARDS, pomiferin, rat 74

97 INVESTIGATION ON EFFECTS OF POMIFERIN PURIFIED FROM MACLURA POMIFERA PLANTS ON OLEIC ACID INDUCED ACUTE LUNG INJURY MODEL Kübra COŞAR 1, Ahmet ÇAKIR 2, Serkan YILDIRIM 3, Tuba AYDIN 4, Hüseyin Serkan EROL 1, Fatma ARDIÇ 1, Mohammad ALHILAL 1, Mesut Bünyami HALICI 1 1 Atatürk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Erzurum, Turkey 2 Kilis 7 Aralık University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Chemistry, Kilis, Turkey 4 Atatürk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Pathology, Erzurum, Turkey 4 Ağrı İbrahim Çeçen University, Faculty of Pharmacy, Department of Pharmacognosy, Ağrı, Turkey Aim: Acute respiratory distress syndrome (ARDS) is a disease that has a rate of high mortality which doesn t have a definitive treatment. One of the mechanisms involved in the onset of ARDS is related to cellular damages caused by reactive oxygen species (ROS) in ARDS. In this study, we aimed to determine the beneficial effects of pomiferin isolated from M. pomifera (by Ahmet CAKIR and Tuba AYDIN) on ARDS induced rats. Material and Methods: In 24 male rats (divided into 4 groups as healthy, control, POM 150 mg/kg pomiferin and POM 300 mg/kg pomiferin orally applied groups), ARDS model induced with oleic acid (OA). Immediately after the treatments, 50µl of OA + 250ml of 1%BSA solution was applied to all groups except the control group to the tail intravenously. The histopathological status of these rats was examined by routine method in lung tissue. In addition, lipid peroxidation (LPO) and glutathione (GSH) levels catalase (CAT) and superoxide dismutase (SOD) activities were measured by using spectrophotometric methods in lung tissues. Results: MDA level, SOD and CAT activities of control group in lung tissues were found significantly higher as compared with healthy group (p<0.05). Pomiferin decreased these elevated level and activities in a dose dependent manner (p<0.05). The GSH levels that was decreased in control group by OA implementation were regenerated in treatment groups (p<0.05). Histopathological examination showed the presence of hemorrhage and cellular damage in all tissues of control group when compared with healthy and pomiferin groups. Conclusion: According to all; it was determined that pomiferin has therapeutic effects on the pathological and biochemical changes of lung tissues in rats. Keywords: Antioxidant system, ARDS, lung, pomiferin, rat 75

98 DENEYSEL MİYOKART İNFARKTÜSÜ OLUŞTURULMUŞ RATLARDA SERUM İRİSİN DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI Serap ÜNÜBOL AYPAK 1, Recai TUNCA 2, Aslıhan İNCİ 1, Emrah İPEK 2, Serdar AKTAŞ 3, Evrim Dereli FİDAN 4 1 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye 2 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye 3 Adnan Menderes Üniversitesi, Deney Hayvanları Merkez Araştırma Laboratuvarı, Aydın, Türkiye 4 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı, kalp kasından salınan irisin hormonunun, miyokardiyal infarktüsten (MI) sonra serum düzeyinde belirlenen düşüşünün diagnostik bir belirteç olarak kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Materyal ve Metod: Bu çalışma 30 adet erkek Wistar rat kullanılarak yapılmıştır. Çalışma; grup I: kontrol, grup II: isoproterenol (ISO) (2 saat), grup III: ISO (4 saat), grup IV: ISO (6 saat), grup V: ISO (24 saat) olacak şekilde planlanmıştır. ISO % 0,9 luk NaCl de çözüldükten sonra 200 mg/ kg vücut ağırlığı olacak şekilde subkutan olarak grup II, III, IV ve V e uygulanmıştır. Tüm gruplardan uygulamadan sonra belirtilen saatlerde kan ve kalp dokusu örnekleri alınmıştır. Serum ürik asit düzeyleri fotometrik olarak, kreatin kinaz-kas-beyin fraksiyonu (CK-MB) ve kardiyak troponin I (ctn I) düzeyleri elektrokelilüminesans yöntemiyle, irisin düzeyleri ise ELİSA yöntemiyle belirlenmiştir. Kalp dokusu hematoksilen & eosin ile boyanmış ve oluşan miyosit hasarı ışık mikroskobunda değerlendirilmiştir. Bulgular: Serum ürik asit değerleri için gruplar arasındaki farkın istatistiki açıdan önemli olmadığı, grup III ctni düzeylerinin diğer gruplardan önemli oranda yüksek olduğu (P<0.001) görülmüştür. CK-MB düzeyleri bakımından gruplar arası farklılıklar istatistiksel açıdan önemli bulunmuş olup, kontrol grubuna göre Grup II, Grup III ve Grup IV deki CK-MB düzeylerinin giderek arttığı, V de ise azaldığı belirlenmiştir. Araştırmada en yüksek irisin değeri 892,27 ng/ml ile kontrol grubunda, en düşük irisin değeri ise 253,17 ng/ml ile grup II de tespit edilmiştir (P<0.001). İsoproterenol uygulamasından sonra geçen süre arttıkça irisin düzeylerinin de gruplarda giderek arttığı (grup III, IV ve V de sırasıyla 302,88, 402,15, 421,83 ng/ml) belirlenmiştir. Histopatolojik incelemelerde ise miyosit hasarı bakımından grup IV ve V arasında önemli fark olduğu tespit edilmiş olup (P<0.01) bu farkın istatistiki açıdan önemli olduğu görülmüştür. Sonuç: Günümüzde CK-MB ve ctni MI için diagnostik belirteç olarak kabul edilen biyokimyasal parametrelerdir. Son yıllarda MI teşhisinde irisin düzeyindeki azalmanın da belirteç olarak kullanılabilirliği öngörülmektedir. Bulgularımız serum irisin düzeylerinin MI için diagnostik bir belirteç olabileceğine işaret etmektedir. Anahtar Kelimeler: İrisin, miyokardiyal infarktüs, kardiyak troponin, belirteç 76

99 THE INVESTIGATION OF DECREASING SERUM IRISIN LEVELS IN EXPERIMENTAL MYOCARDIAL INFARCTION-INDUCED RATS Serap ÜNÜBOL AYPAK 1, Recai TUNCA 2, Aslıhan İNCİ 1, Emrah İPEK 2, Serdar AKTAŞ 3, Evrim DERELİ FİDAN 4 1 Biochemistry Department, Faculty of Veterinary Medicine, Adnan Menderes University, Aydın, Turkey 2 Pathology Department, Faculty of Veterinary Medicine, Adnan Menderes University, Aydın, Turkey 3 Experimental Animals Central Research Laboratory, Adnan Menderes University, Aydın, Turkey 4 Department of Animal Science, Faculty of Veterinary Medicine, Adnan Menderes University, Aydın, Turkey Aim: The present study investigates the potential use of decreasing serum irisin (a hormone secreted by the myocardium) levels as a diagnostic marker in myocardial infarction (MI). Materials and Methods: The study was conducted using 30 male Wistar rats. The study comprised five groups: group I - control; group II - isoproterenol (ISO) (2 hours); group III - ISO (4 hours); group IV - ISO (6 hours); group V - ISO (24 hours). ISO was dissolved in 0.9% NaCl and, then, subcutaneously administered to the groups II, III, IV, and V at a dose of 200 mg/ kg body weight. After the administration of ISO, the blood and cardiac tissue samples were collected from each group at the specified hours. Serum uric acid levels were photometrically determined, whereas creatine kinase-muscle-brain fraction (CK-MB) and cardiac troponin I (ctn I) levels were determined using the electrochemiluminescence method and irisin levels were determined using the ELISA method. The cardiac tissues were stained with hematoxylin & eosin and the resulting myocyte damage was examined using light microscopy. Results: The differences between the groups in their levels of serum uric acid were not statistically significant; however, the ctni level of Group III was significantly higher than that of the other groups (P<0.001). The differences between the groups in their CK-MB levels were statistically significant. Moreover, the CK-MB levels of Groups II, III, and IV showed a gradual increase compared with the control group. The CK-MB level of Group V showed a decrease compared with the control group. The control group showed the highest irisin level of ng/ml, while Group II (P<0.001) showed the lowest irisin level of ng/ml. The irisin levels in the groups gradually increased (302.88, , ng/ml in Group III, IV, and V, respectively) with an increase in time after isoproterenol administration. The histopathological examination showed that there was a statistically significant difference between Group IV and V in terms of myocyte damage (P<0.01). Conclusion: CK-MB and ctni are the biochemical parameters currently used as diagnostic markers for MI. The decrease in irisin levels was recently proposed for use as a marker in MI diagnosis. The results obtained in this study indicate that serum irisin levels can be used as a diagnostic marker for MI. Keywords: İrisin, myocardial infarction, cardiac troponin, marker 77

100 SUBKRONİK TİNER İNHALASYONUNA MARUZ KALAN RATLARDA SAFRANALIN BAZI OKSİDATİF STRES PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Yasemin SUNUCU KARAFAKIOĞLU 1, Sevcan SEVİMLİ 2, Ömer HAZMAN 3, Hikmet KELEŞ 4, Mürüvvet DÜZ 3, A. Fatih FİDAN 5 1 Uşak Üniversitesi, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı, Eğitim Fakültesi, Uşak, Türkiye 2 Uşak Üniversitesi, Uşak Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Uşak, Türkiye 3 AfyonKocatepe Üniversitesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Fen Edebiyat Fakültesi, Afyonkarahisar, Türkiye 4 AfyonKocatepe Üniversitesi, Patoloji Anabilim Dalı, Veteriner Fakültesi, Afyonkarahisar, Türkiye 5 AfyonKocatepe Üniversitesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Veteriner Fakültesi, Afyonkarahisar, Türkiye Amaç: Endüstriyel olarak yoğun bir şekilde kullanılan tiner, toluen, benzen, ksilen ve benzeri çözücüler solunum yoluyla alındığında serbest radikal üretimini artırmakta ve makro moleküllere etki ederek hücre hasarına, yaşlanmaya ve hatta ölüme kadar giden sonuçlara neden olabilmektedir. Bu çalışmada; subkronik tiner inhalasyonuna maruz kalmış ratlarda safranalın oksidan-antioksidan denge üzerine etkileri araştırılmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada, kontrol grubu (K), Safranal grubu (S), tiner (T) ve tiner + safranal (T+S) olmak üzere, her grupta 10 adet wistar albino cinsi erkek rat içeren 4 grup oluşturulmuştur. Deneme süresi olan 8 hafta sonra deneklerden alınan kan örneklerinde; malondialdehit (MDA), Glutatyon (GSH), nitrik oksit metabolitleri (NOx), total anitoksidan statü (TAS) ve total oksidan statü (TOS) düzeyleri tespit edilmiştir. Bulgular: MDA düzeyi safranal grubuna göre T grubunda anlamlı olarak artmıştır. T+S grubunda T grubuna oranla anlamlı olmayan bir azalma dikkat çekmektedir. GSH düzeyleri T grubunda diğer gruplara oranla azalmıştır (p>0,05). NOx düzeyleri T+S grubunda S ve T gruplarına oranla anlamlı olarak azalmıştır. TAS seviyelerinde gruplar arasında anlamlı bir fark oluşmamıştır. TOS seviyelerinde ise K grubuna göre Tiner grubunda anlamlı bir artış izlenirken T+S grubunda TOS düzeyi kontrol grubu seviyesine düşmüştür. Sonuç: Çalışmadan elde ettiğimiz veriler subkronik tiner inhalasyonuna maruz kalmış ratlarda artmış oksidatif stresin olumsuz etkilerinin tamponlamasında ve komplikasyonların önlenmesi veya hafifletilmesinde safranalın koruyucu olabileceğini ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Tiner toksikasyonu, oksidatif stres, safranal 78

101 EFFECTS OF SAFRANAL ON SOME OXIDATIVE STRESS PARAMETERS ON THE RATS EXPOSED TO SUBCHRONIC THINNER INHALATION Yasemin SUNUCU KARAFAKIOĞLU 1, Sevcan SEVİMLİ 2, Ömer HAZMAN 3, Hikmet KELEŞ 4, Mürüvvet DÜZ 3, A. Fatih FİDAN 5 1 University of Uşak, Department of Science Education, Faculty of Educuation, Uşak, Turkey 2 University of Uşak, Department of Nursing, Usak School of Health, Uşak, Turkey 3 University of AfyonKocatepe, Department of Biochemistry, Faculty of Science and Letters, Afyonkarahisar, Turkey 4 University of AfyonKocatepe, Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Afyonkarahisar, Turkey 5 University of AfyonKocatepe, Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Afyonkarahisar, Turkey Aim: Thinner, toluene, benzene, xylene and similar solvents which are being intensively used as an industrially are inhaled; they increase free radical production and affect the macro molecules and may lead to cell damage, aging and even to death. Material and Methods: In this study; effects of the safranal were researched on oxidant- anti-oxidant for the rats which have been exposed to sub-chronic thinner inhalation. In this study; 4 groups have been formed; control group (K), safranal group (S), thinner group (T) and thinner + safranal group (T+S), where 10 pieces of wistar albino male rat exist in each group. By the end of the trial period of 8 weeks; in the blood samples taken from the experimental animals; malondialdehyde (MDA), Glutathione (GSH), nitrite oxide metabolites (NOX), total anti-oxidant status (TAS) and total oxidant status (TOS) levels have been determined. Results: MDA level was significantly increased in the T group according to the safranal group. In T+S group; a non- meaningful decrease has been observed in proportion with T group. GSH level was decreased in T group compared to other groups (p> 0.05). NOx levels were significantly decreased in T + S group compared to S and T groups. No meaningful difference has occurred in TAS levels among the groups As regards TOS levels; a meaningful increase has been found in Thinner group in proportion with control group whereas TOS level has dropped to control group level in T+S group. Conclusion: Data obtained in this study reveal that; in the rats which have been exposed to sub-chronic thinner inhalation, safranal may be protective for the blockage or mitigation of the negative impacts of the increased oxidative stress. Keywords: Thinner toxication, oxidative stress, safranal 79

102 RAT BÖBREK DOKUSUNDA KURŞUNUN NEDEN OLDUĞU OKSİDATİF STRESE KARŞI KİTOSANIN KORUYUCU ETKİSİ Ahmet Ufuk KÖMÜROĞLU 1, Hasan TOZ 2, Uğur ÖZDEK 1, Leyla MİS 3, Zübeyir HUYUT 4, Yeter DEĞER 2 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye 4 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Kitosan antioksidan ve şelatör özelliğe sahip doğal bir polimerdir. Bu çalışmada kurşun toksikosyonu oluşturulmuş ratların böbrek dokusu kurşun (Pb), molandialdehit (MDA), 8-hidroksi deoksiguanozin (8-OHdG), glutatyon (GSH), seroloplazmin konsantrasyonu ve katalaz (CAT) aktivitesi üzerine kitosanın etkisi araştırıldı. Materyal ve Metod: Her grupta sekiz adet rat olacak şekilde 28 adet erkek Wistar albino rat Kontrol (K), Kurşun grubu (Pb grup), Kurşun+ Kitosan (Pb+CS grup) ve Kitosan (CS grup) olmak üzere dört gruba ayrıldı. Kurşun gruplarına (Pb, Pb+CS) 5 gün 50 mg/kg ip olarak kurşun uygulandı ve kitosan gruplarına (Pb, Pb+CS) kitosan 200 mg/kg 28 gün oral olarak intragastrik gavajla uygulandı. Çalışma sonunda, Kurşun, MDA, 8-OHdG, seruloplazmin, GSH konsantrasyonu ve CAT aktivitesi böbrek dokusunda ölçüldü. Bulgular: Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, Pb uygulanan gruplarda böbrek dokusunda Pb, MDA, 8-OHdG ve seruloplazmin seviyesi arttı, GSH seviyesi ile katalaz aktivitesi ise azaldı (p<0.05). Kurşun ile birlikte kitosan verilmesi böbrek dokusunda Pb, MDA ve seruloplazmin seviyelerini azalttı, CAT aktivitesini arttırdı (p<0.05). GSH ve 8-OHdG seviyelerinde önemli değişiklik olmadı (p>0.05). Sonuç: Elde edilen sonuçlar, kitosanın, kurşun uygulaması ile oluşan oksidatif stresten böbreği koruduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Kurşun, kitosan, böbrek, oksidatif stres 80

103 PROTECTIVE EFFECT of CHITOSAN AGAINST LEAD-INDUCED OXIDATIVE STRESS IN RAT KIDNEY Ahmet Ufuk KÖMÜROĞLU 1, Hasan TOZ 2, Uğur ÖZDEK 1, Leyla MİS 3, Zübeyir HUYUT 4, Yeter DEĞER 2 1 Van Yuzuncu Yil University Health Services Vocational School, Van Turkey 2 Van Yuzuncu Yil University, Veterinary Faculty, Depertment of Biochemistry, Van, Turkey 3 Van Yuzuncu Yil, University, Veterinary Faculty, Depertman of Physiology, Van, Turkey 4 Van Yuzuncu Yıl University, Medical Faculty, Department of Biochemistry, Van, Turkey Aim: Chitosan is a natural polymer with antioxidant and chelating properties. This study investigated the effects of chitosan on lead (Pb), malondialdehyde (MDA), 8- hydroxydeoxyguanosine (8-OHdG), glutathione (GSH), ceruloplasmin concentrations and catalase (CAT)activity in the kidney tissue of the rats exposed to lead. Material and Methods: 28 male Wistar albino rats were divided into four groups of eight each: control (C), lead group (Pb group), lead+ chitosan (Pb+CS group), and chitosan (CS group). Lead groups were administered 50 mg/kg lead acetate intraperitoneal (ip) for 5 days and chitosan groups (CS+Pb and CS groups) were adminestered 200 mg/kg chitosan for 28 days via gavage. At the end the study, Pb, MDA, 8-OHdG, ceruloplasmin, GSH concentrations and catalase activity were measured in the kidney tissue. Results: In the Pb-treated groups when compared with the control group, Pb, MDA, 8-OHdG, ceruloplasmin concentrations were significantly increased, and GSH concentration and catalase activity were significantly decreased (p<0.05). Coadministration of chitosan with lead significantly decreased Pb, MDA and ceruloplasmin levels and significantly increased CAT activity in the kidney tissue (p<0.05). There were no significant changes in GSH and 8-OHDG levels (p>0.05). Conclusion: The obtained results show that chitosan protects the kidney against lead-induced oxidative stress. Keywords: Lead, chitosan, kidney, oxidative stress 81

104 GEBELİKTE TÜTÜN DUMANI MARUZİYETİNİN ANNE SIÇAN BÖBREK DOKUSUNDA MEYDANA GETİRDİĞİ DEĞİŞİKLİKLER ÜZERİNE ALFA LİPOİK ASİT İN ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Elif ERDEM GÜZEL 1, Nalan KAYA 2, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 3, D. Özlem DABAK 2, P. Sema TEMİZER OZAN 3, İ. Enver OZAN 2 1 Mardin Artuklu Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Mardin, Türkiye 2 Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 3 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Çalışmada gebelikte tütün dumanına maruz kalan anne sıçanların böbrek dokusunda meydana gelen histopatolojik değişiklikler üzerine Alfa lipoik asitin etkilerinin deneysel sıçan modelleri üzerinde araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada 28 adet dişi Sprague-Dawley cinsi sıçanlar kullanıldı. Gebe sıçanlar; Kontrol grubu, Tütün dumanı (TD) grubu, Tütün dumanı + Alfa lipoik asit (TD+ALA) grubu ve Alfa lipoik asit (ALA) grubu olmak üzere rastgele dört eşit gruba ayrıldı. TD ve TD+ALA grubundaki sıçanlar çiftleşmeden önce sekiz hafta ve gebelik süresince günde iki saat tütün dumanına maruz bırakıldı. TD+ALA ve ALA grubundaki sıçanlara ise çiftleşmeden önce sekiz hafta ve gebelik süresince gün aşırı oral gavaj yolu ile 20 mg/kg dozunda alfa lipoik asit verildi. Deney sonunda sıçanlar dekapite edilerek böbrek dokuları çıkarıldı ve histolojik, immünohistokimyasal ve biyokimyasal metotlar uygulandı. Bulgular: TD grubuna ait böbrek kesitlerinde inflamatuar hücre artışı, konjesyon, bowman mesafesinde artış, tubül lümeninde hiyalin birikimi gibi histopatolojik bulgulara rastlandı. ALA uygulamasının histopatalojik bulguların büyük bir çoğunluğunda azalma sağladığı görüldü. TD grubunda VEGF immünreaktivitesinin kontrol grubuna göre anlamlı artış gösterdiği, TD+ALA grubunda ise TD grubuna göre VEGF immünreaktivitesinin anlamlı derecede azaldığı belirlendi. MDA seviyelerinde ise TD grubunda, kontrol grubuna göre anlamlı artış olduğu gözlendi. Sonuç: Gebelik boyunca tütün dumanı maruziyetinin anne böbrek dokusunda histopatolojik hasara ve damarlanmada artışa neden olduğu, güçlü bir antioksidan olan alfa lipoik asit in ise bu etkilere karşı koruyucu etki gösterdiği belirlendi. Anahtar Kelimeler: Gebelik, tütün dumanı, alfa lipoik asit, sıçan, böbrek 82

105 EXAMINATION OF THE EFFECTS OF ALPHA LIPOIC ACID ON CHANGES IN MATERNAL RAT KIDNEY CAUSED BY TOBACCO SMOKE EXPOSURE IN PREGNANCY Elif ERDEM GÜZEL 1, Nalan KAYA 2, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 3, D. Özlem DABAK 2, P. Sema TEMİZER OZAN 3, İ. Enver OZAN 2 1 Mardin Artuklu University, Health School, Mardin, Turkey 2 Firat University, Faculty of Medicine, Department of Histology and Embryology, Elazığ, Turkey 3 Firat University, Faculty of Veterinary, Department of Biochemistry, Elazığ, Turkey Aim: In our study, it was aimed to investigate the effects of alpha lipoic acid in kidneys on experimental rat models on histopathological changes in the kidney tissue of mothers exposed to tobacco smoke during pregnancy. Metarial and Methods: In the study, twenty-eight Spraque-Dawley female rats were used. Rats were randomly divided into four groups: control, tobacco smoke (TS), tobacco smoke + alpha lipoic acid (TS+ALA) and alpha lipoic acid (ALA). Rats in the TS and TS+ALA groups were exposed to tobacco smoke twice a day for one hour starting from eight weeks before mating and during pregnancy. 20 mg / kg of ALA was administered to ALA and TS+ALA group. At the end of the experiment, the rats were decapitated and kidney tissues were removed and histological, immunohistochemical and biochemical methods were applied. Results: Histopathological findings such as inflammatory cell increase, congestion, enlargement bowman distance, and hyaline casts in the tubule lumen were observed in the kidney sections of the TD group. ALA application was found to reduce the majority of histopathological findings. VEGF immunoreactivity was significantly increased in the TD group compared to the control group, whereas in the TD+ALA group, VEGF immunoreactivity was significantly lower than TD group. Biochemical analyzes showed no statistically significant difference between the groups. Conclusion: It has been shown that exposure of tobacco smoke during pregnancy causes an increase in histopathologic damage and vascularity in the mother's kidney tissue and that alpha lipoic acid, a strong antioxidant, has a protective effect against this effect. Keywords: Pregnancy, tobacco smoke, alpha lipoic acid, rat, kidney 83

106 GEBELİKTE TÜTÜN DUMANI MARUZİYETİNİN ANNE SIÇAN AKCİĞER DOKUSUNDA MEYDANA GETİRDİĞİ DEĞİŞİKLİKLER ÜZERİNE ALFA LİPOİK ASİTİN ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Elif ERDEM GÜZEL 1, Nalan KAYA 2, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 3, Mehmet Ali KISAÇAM 3, D. Özlem DABAK 2, İ. Enver OZAN 2 1 Mardin Artuklu Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Mardin, Türkiye 2 Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 3 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Çalışmamızda gebelikte tütün dumanına maruz kalan anne sıçanların akciğer dokusunda meydana gelen değişiklikler üzerine alfa lipoik asitin etkilerinin deneysel sıçan modeli üzerinde araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada 28 adet dişi Sprague-Dawley cinsi sıçanlar kullanıldı. Gebe sıçanlar; Kontrol grubu, Tütün dumanı (TD) grubu, Tütün dumanı + Alfa lipoik asit (TD+ALA) grubu ve Alfa lipoik asit (ALA) grubu olmak üzere rastgele dört eşit gruba ayrıldı. TD ve TD+ALA grubundaki sıçanlar çiftleşmeden önce sekiz hafta ve gebelik süresince günde iki saat tütün dumanına maruz bırakıldı. TD+ALA ve ALA grubundaki sıçanlara ise çiftleşmeden önce sekiz hafta ve gebelik süresince gün aşırı oral gavaj yolu ile 20 mg/kg dozunda alfa lipoik asit verildi. Deneyin sonunda sıçanlar dekapite edilerek akciğer dokuları çıkarıldı ve histolojik, biyokimyasal ve immünohistokimyasal metotlar uygulandı. Bulgular: TD grubuna ait akciğer kesitlerinde inflamatuar hücre artışı, konjesyon, ödem, hemoraji gibi histopatolojik bulgular gözlendi. ALA uygulamasıyla bu histopatalojik bulgularda istatistiksel olarak anlamlı oranda düzelmeler izlendi. TD grubunda VEGF immünreaktivitesinin kontrol grubuna göre anlamlı artış gösterdiği, TD+ALA grubunda ise TD grubuna göre VEGF immünreaktivitesinin anlamlı derecede azaldığı belirlendi. TD grubunda MDA değerlerinin kontrole göre anlamlı derecede arttığı, TD+ALA grubunda ise TD grubuna göre anlamlı derecede azaldığı gözlendi. Sonuç: Tütün dumanının gebe sıçan akciğerinde yol açtığı oksidatif hasarın, alfa lipoik asit tedavisinin antioksidan etkileri ile kısmen engellendiği belirlendi. Anahtar Kelimeler: Gebelik, tütün dumanı, alfa lipoik asit, sıçan, akciğer 84

107 INVESTIGATION OF THE EFFECTS OF ALPHA LIPOIC ACID ON CHANGES IN MATERNAL RAT LUNG CAUSED BY TOBACCO SMOKE EXPOSURE IN PREGNANCY Elif ERDEM GÜZEL 1, Nalan KAYA 2, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 3, Mehmet Ali KISAÇAM 3, D. Özlem DABAK 2, İ. Enver OZAN 2 1 Mardin Artuklu University, Health School, Mardin, Turkey 2 Firat University, Faculty of Medicine, Department of Histology and Embryology, Elazığ, Turkey 3 Firat University, Faculty of Veterinary, Department of Biochemistry, Elazığ, Turkey Aim: The aim of our study was to investigate the effects of alpha lipoic acid on changes in the lung tissue of mothers exposed to tobacco smoke during pregnancy on an experimental rat model. Material-Methods: In the study, twenty-eight Spraque-Dawley female rats were used. Rats were randomly divided into four groups: control, tobacco smoke (TS), tobacco smoke + alpha lipoic acid (TS+ALA) and alpha lipoic acid (ALA). Rats in the TS and TS+ALA groups were exposed to tobacco smoke twice a day for one hour starting from eight weeks before mating and throughout pregnancy. 20 mg / kg of ALA was administered to ALA and TS+ALA group. At the end of the experiment, the rats were decapitated and lung tissues were removed and histological, biochemical and immunohistochemical methods were applied. Results: Histopathological findings such as inflammatory cell enlargement, congestion, edema, hemorrhage were observed in lung sections of TS group. Statistically significant improvement was observed in these histopathological findings with ALA application. VEGF immunoreactivity was significantly increased in TS group compared to control group and VEGF immunoreactivity decreased significantly in TS + ALA group compared to TS group. It was observed that the MDA levels in the group with smoke increased in respect to the control, whereas those in the TS +ALA group decreased significantly with respect to the TS group. Conclusion: The oxidative damage caused by tobacco smoke in the pregnant rat lung was partially inhibited by the antioxidant effects of alpha lipoic acid treatment. Keywords: Pregnancy, tobacco smoke, alpha lipoic acid, rat, lung 85

108 OBEZİTE VE İNFLAMASYON İLİŞKİSİ Berrin SALMANOĞLU, Ezgi GÜLEN Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Obezite, özellikle günümüz dünyasında, insanların ve evcil hayvanların, hem yaşam kalitesini hem de genel sağlık durumlarını ciddi anlamda olumsuz yönde etkileyen ve birçok komplikasyona sebebiyet veren bir hastalıktır. Son yıllarda yapılan çalışmalar, obezitenin vücutta, hafif seyirli kronik inflamatuar bir duruma neden olduğunu belirlemiştir. Bu inflamatuar durumun canlılarda obeziteyle bağdaştırılmış komplikasyonlarda rol oynadığı, genel sağlık durumunun bozulmasında etkili olduğu gözlemlenmiştir. Materyal ve Metod: Obezitenin inflamasyon oluşturmasına neden olan birçok etken yapılan çalışmalarla tespit edilmiştir. Bu etkenlerden başlıcaları; obezite sırasında vücutta artan ve pro-inflamatuar etkiye sahip adipokinler, obezitede azalan ve anti-inflamatuar etkili adipokinler ve obeziteye bağlı değişen hücresel kompozisyondur. Bulgular: Bazıları sitokin, bazıları akut faz proteini ve bazıları kemokin sınıfında sayılmaktadır. Bunlardan, IL-6, IL-1β, IL-8, TNF-α, adipsin, resistin, visfatin ve leptin pro-inflamatuar özellikteyken, IL-10, apelin, adiponektin, omentin, IL-1Ra, TGF-β ve s-tnfr anti-inflamatuar özelliktedir. Sekretuar aktiviteye de sahip olduğu belirlenen yağ dokudan salgılanan bu adipokinlerin vücutta inflamasyonla ilişkili görevlerinin dışında pek çok etkisi bulunmaktadır. Adipokinlerin yanında değişen makrofaj, nötrofil, lenfosit gibi hücrelerin kompozisyonları, şekillenen endoplazmik retikulum stresi ve obeziteye bağlı oluşan oksidatif stres gibi durumlar da hem inflamasyonda hem de vücut dengesinin bozulmasında rol oynamaktadırlar. Sonuç: Bu bilgilerden yola çıkılarak yapılan çalışmalarda, obezite durumunun düzeltilmesinin, genel sağlık durumunun iyileşmesi açısından önemli bir adım olduğu, kalp rahatsızlıkları, kanser ve metabolik hastalıklarda kilo verme etkisinin, vücuttaki yangısal durumun ortadan kalkmasına ve metabolik dengenin kurulmasına olanak sağladığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Adipokinler, inflamasyon, obezite-inflamasyon ilişkisi 86

109 OBESITY AND INFLAMMATION RELATION Berrin SALMANOĞLU, Ezgi GÜLEN Ankara Üniversity, Faculty of Veterinary, Department of Biochemistry, Ankara, Turkey Aim: Obesity is a disease that affects both the quality of life and the general health of people and pets in a serious way, especially in today's world, and causes many complications. Studies in recent years have determined that obesity causes a mild chronic inflammatory condition in the body. It has been observed that this inflammatory condition plays a role in the complications associated with obesity in living beings and is effective in deterioration of general health status. Material and Methods: Many factors that cause obesity to cause inflammation have been determined by studies. These factors are; adipokines that increase in the body during obesity and have pro-inflammatory effects, decrease in obesity, and anti-inflammatory effects of adipokines and obesity-associated cellular components. Adipokines are proteins secreted from fat tissue and carrying intercellular signals. Results: Some are cytokines, some are acute phase proteins and some are in the chemokine class. From these, while IL-6, IL-1β, IL-8, TNF-α, adipsin, resistin, visfatin and leptin are pro-inflammatory feature, IL-10, apelin, adiponectin, omentin, IL-1Ra, TGF-β and s-tnfr are anti-inflammatory feature. These adipokines secreted from fat tissue, which are found to have secretory activity, also have a number of effects other than their role in inflammation related to the body. In addition to adipokines, changes in the composition of cells such as macrophages, neutrophils, lymphocytes, shaped endoplasmic reticulum stress, and oxidative stress due to obesity also play roles in both inflammation and impairment of body balance. Conclusion: Based on this information, it has been stated that curing the obesity is an important step in the improvement of the general health condition. It has been found that the weight loss effect allows for the reduction of heart diseases, cancer and metabolic diseases, the elimination of the inflammatory condition in the body and the establishment of the metabolic balance. Keywords: Adiponectin, inflammation, obesity-inflammation relation 87

110 YÜKSEK-FRÜKTOZ DİYET İLE İNDÜKLENEN METABOLİK SENDROM MODELİNDE ZERDEÇALIN RAT KARACİĞER VİTAMİN DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Kübra ÖZTÜRK 1, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Mustafa KARATEPE 2, Mehmet Ali KISAÇAM 1, Nalan KAYA 3, Enver OZAN 3, Elif ONAT 4, Sema TEMİZER OZAN 1 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 2 Fırat Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Elazığ, Türkiye 3 Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 4 Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Yüksek fruktoz tüketimi inflamasyon indükleyerek metabolik sendrom insidansının artmasına yolaçar. Zerdeçal (Curcuma Longa L.) polifenolik kimyasal güçlü bir antioksidan aktivite göstermektedir. Çalışmada, yüksek fruktoz diyeti ile beslenen sıçanlarda zerdeçalın karaciğer vitamin A, C ve E düzeylerine etkilerini araştırmak amaçlandı. Materyal ve Metod: Otuz iki yetişkin 220±20 g ağırlığında dişi Wistar sıçan rastgele dört gruba ayrıldı (n=8); kontrol, früktoz, zerdeçal ve früktoz artı zerdeçal. Früktoz 8 hafta boyunca içme suyu ile %20 (w/v) fruktoz solüsyonu olacak şekilde verildi ve zerdeçal oral gavaj yolu ile 80 mg/kg dozunda günaşırı uygulandı. 8 haftalık deney periyodundan sonra sıçanlar dekapite edilerek karaciğerleri alındı. Karaciğer A, C ve E vitamini düzeyleri HPLC ile ölçüldü. Karaciğer dokusu histolojik analizler için tespit edildi. Bulgular: Karaciğer Vitamin A, C ve E düzeylerinin fruktoz grubunda kontrol grubuna göre azaldığı belirlendi. Ayrıca vitamin düzeylerinin fruktoz artı zerdeçal grubunda fruktoz grubundan daha yüksek olduğu bulundu. Zerdeçal grubu vitamin A düzeyi kontrol grubuna benzer seviyede, ancak kontrol grubuna göre vitamin C düzeyi düşük ve E vitamini düzeyi daha yüksek bulundu. Früktoz grubuna ait kesitlerde hepatositler içerisinde yağ vakuolleri ve sinüzoidal dilatasyon tespit edildi ve früktoz artı zerdeçal grubunda ise iyileşme belirlendi. Sonuç: Bu sonuçlara göre, bu dozda ve sürede zerdeçal kullanımının karaciğerde antioksidan vitamin düzeylerini artırarak früktoz hasarına karşı koruyucu etki gösterdiği söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Zerdeçal, früktoz, vitamin, karaciğer, rat 88

111 EFFECTS OF TURMERIC ON LIVER VITAMIN LEVELS IN METABOLIC SYNDROME MODEL INDUCED BY HIGH FRUCTOSE DIET IN RATS Kubra OZTURK 1, Gonca OZAN KOCAMUFTUOGLU 1, Mustafa KARATEPE 2, Mehmet Ali KISACAM 1, Nalan KAYA 3, Enver OZAN 3, Elif ONAT 4, Sema TEMIZER OZAN 1 1 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazıg, Turkey 2 Firat University, Faculty of Science, Department of Chemistry, Elazıg, Turkey 3 Firat University, Faculty of Medicine, Department of Histology and Embryology, Elazıg, Turkey 4 Firat University, Faculty of Medicine, Department of Pharmacology, Elazıg, Turkey Aim: High-fructose consumption lead to increase the incidence of the metabolic syndrome by inducing inflammation. Turmeric (Curcuma longa L.) a polyphenolic chemical exhibits a strong antioxidant activity. The aim of the study was to investigate the effects of turmeric on liver vitamin A, C and E levels in rats fed with high-fructose diet. Materials and Methods: Thirty-two adult female Wistar rats weighing 220±20g were randomly divided into four groups (n=8) as follows; control, fructose, turmeric and fructose plus turmeric. Fructose was administered with fructose 20% (w/v) solution in tap water for 8 weeks and turmeric administered at the dose of 80 mg/kg body weight every other day by oral gavage. After the experimental period of 8 weeks, rats were decapitated, liver tissues were removed. Liver vitamin A, C and E levels were measured by HPLC. Liver tissues were fixed for histological analyzes. Results: Liver Vitamin A, C and E levels decreased in the fructose group compared to control group. In addition, vitamin levels were higher in fructose plus turmeric group than in fructose group. In turmeric group vitamin A level was similar to control group, but vitamin C level was lower and vitamin E level was higher than control group. Fat vacuoles and sinusoidal dilatation were found in the sections of the fructose group in and improvement was detected in Fructose+turmeric group Conclusion: According to these results, the use of turmeric at that dose and duration can be said to have protective effect against fructose damage by increasing antioxidant vitamin levels in the liver. Keywords: Turmeric, fructose, vitamin, liver, rat 89

112 RATLARDA YÜKSEK YAĞLI DİYET İLE OBEZİTE OLUŞUMU ÜZERİNE MATE YAPRAĞI (ILEX PARAGUARENSIS) ETKİSİNİN HİSTOPATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL OLARAK ARAŞTIRILMASI Ahmet UYAR 1, Erhan ESİM 2 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Van, Türkiye Amaç: Mate yaprağı (Ilex paraguariensis) çayının yüksek yağlı diyetle beslenen ratlarda obezite oluşumunu önleyici etkisi histopatolojik ve biyokimyasal olarak araştırıldı. Materyal ve Metod: Çalışmada kullanılan Wistar albino türü ratlar; Kontrol (K) (n:8), Yüksek Yağlı Diyet (YYD) (n:8), YYD+Mate (YYD+M) (n:8) ve Mate (M) (n:8) olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Kontrol grubu, standart pellet yemle beslendi. YYD ve YYD+M grubu ratlar, 300g/kg oranında tereyağı eritilip yeme katılarak enerji değeri yüksek (4000 kcal/kg) pellet yem ile 8 hafta süreyle verildi. YYD+M ve M grubu ratlara 3 gr/kg vücut ağırlığı olacak şekilde günlük hazırlanan Mate yaprağı (Ilex paraguariensis) çayı orogastrik sonda ile verildi. Bulgular: Histopatolojik olarak karaciğerden alınan doku örneklerinde YYD grubunda makro ve mikroveziküler yağlanma, hidropik dejenerasyon ve bazı hepatositlerde koagulasyon nekrozları görülürken, YYD+M grubunda tek tük makro ve mikroveziküler yağlanma görüldü. Biyokimyasal analizlerde ALT, AST, ALP, LDH, GGT, Kolesterol, Trigliserit, HDL ve kan glukoz düzeylerinin YYD+M grubunda YYD grubuna göre düşük (p 0.05) olduğu belirlendi. Sonuç: Histopatolojik ve biyokimyasal bulgulara göre YYD ile birlikte verilen Mate yaprağı (Ilex paraguariensis) çayının ratlarda obezite oluşumunu önleyebileceği kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Antiobezite etki, Mate, yüksek yağlı diyet 90

113 PREVENTATIVE EFFECTS OF MATE LEAVES (ILEX PARAGUARIENSIS) ON OBESITY DEVELOPMENT BY FEEDING WITH HIGH FAT DIET IN RATS: AN INVESTIGATION BY HISTOPATHOLOGICAL AND BIOCHEMICAL Ahmet UYAR 1, Erhan ESİM 2 1 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Hatay, Turkey 2 Van Yuzuncu Yil Üniversitesi, Medicine Faculty, Van, Turkey Aim: The aim of this study is to investigate by histopathological and biochemical effects of preventative effects Ilex paraguariensis leaves tea on obesity development by feeding with high fat diet in rats. Material and Methods: In this study, 32 Wistar albino rats were divided to four groups as Group Control (C ) (n:8), Group High Fat Diet (YYD) (n:8), Group High Fat Diet+ Ilex paraguariensis (YYD+M) (n:8) and Group Ilex paraguariensis (M) (n:8). YYD and YYD+M group rats received YYD (4000 kcal/kg) containing fat (300g/kg) for 8 weeks. The daily preparation of Mate leaf (Ilex paraguariensis) tea at the dose of 3 g/kg body weight in rats of group YYD + M and M group was given by orogastric catheter. During the study, weight gain of the rats was monitored. Results: Hepatoprotective effect by Ilex paraguariensis tea was further supported by the almost normal histology in YYD+M tea-treated group as compared to the degenerative changes such as macrovesicular and microvesicular fattenings, hydropic degeneration and coagulation necrosis of some hepatocyte in the YYD treated rats. Decreased levels of blood glucose AST, ALT, ALP, LDH, GGT, cholesterol, triglycerides, HDL cholesterol and glocose were determined in plant tea supplemented YYD (p 0.05). Conclusion: Histopathological and biochemical findings suggested that simultaneous treatment of Ilex paraguariensis attenuated hepatic fat accumulation in YYD fed rats. Keywords: Antiobesity effect, high-fat diet, Ilex paraguariensis 91

114 YÜKSEK FRUKTOZLU DIYETIN SIRTUIN-1 VE NF-ΚB DÜZEYLERİNE ETKİSİ Eda DOKUMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin, Türkiye Amaç: Fruktoz, insan diyetinde önemli yer tutan ve birçok besin maddesinde bulunan altı karbonlu bir monosakkarittir. Bu çalışma, yüksek fruktozlu diyetle beslenen ratlarda NF-κB, sirtuin-1 düzeyleri ve oksidatif stresin incelenmesi amacıyla yapıldı. Materyal ve Metod: Çalışmamızda 14 adet erkek Sprague-Dawley sıçan kullanılmıştır. Sıçanlar rastgele kontrol ve fruktoz olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Kontrol grubu standart diyetle beslenmiştir. Fruktoz grubuna 8 hafta boyunca içme suyunda % 30 luk fruktoz uygulanmıştır. Deney sonunda intraperitonal olarak ketamin ve ksilazin uygulanan sıçanların serum örnekleri için kardiyak yolla kanları alınarak servikal dislokasyon uygulandı ve karaciğer ve böbrekleri çıkartıldı. Serum örnekleri glukoz, total kolesterol, trigliserid, HDL, LDL, kreatinin, üre ve BUN ölçümleri için kullanıldı. Karaciğer ve böbrek örneklerinde MDA, SOD, NF-κB ve sirtuin-1 ölçümleri yapıldı. Bulgular: Yüksek düzeyde fruktoz tüketimi serum glukoz (p<0.001), kreatinin ve üre düzeyleri (p<0.05) ile doku NF-κB (p<0.001) ve MDA (p<0.001) düzeylerini arttırırken; serum HDL (p<0.05), doku sirtuin-1(p<0.001) ve SOD (p<0.001) düzeylerini düşürmüş ve total kolesterol, trigliserid, LDL ve BUN (p>0.05) düzeylerini değiştirmemiştir. Sonuç: Yüksek fruktoz uygulamasının karaciğer ve böbrek üzerindeki etkilerini incelediğimiz bu çalışmada, fruktozun sirtuin-1/nf-κb sinyal yolağını düzenleyerek, oksidatif stres ve inflamasyonu arttırdığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Fruktoz, NF-κβ, oksidatif stres, sirtuin-1 92

115 THE EFFECT OF HIGH FRUCTOSE DIET ON SIRTUIN-1 AND NF-ΚB LEVELS Eda DOKUMACIOĞLU Department of Nutrition and Dietetics, Faculty of Healthy Sciences, Artvin Coruh University, Artvin, Turkey Aim: Fructose is a six-carbon monosaccharide which is found in many nutrients and it has an important place in human diet. The aim of this study was to investigate NF-κB, sirtuin-1 levels and oxidative stress in high fructose administration in rats. Material and Methods: Fourteen male Sprague-Dawley rats were divided equally into two experimental groups: control group and fructose group. The control group was fed with the standart diet. Fructose group was administered 30% in drinking water for 8 weeks. In order to get the serum samples of the rats that were administered ketamine and xylazine intraperitoneally, at the end of the experiment, their blood samples were taken by cardiac route, then cervical dislocation was performed and their livers were removed. Serum samples were used for glucose, total cholesterol, triglyceride, HDL, LDL, creatinine, urea and BUN measurements. Tissue MDA, SOD, NF-κB, sirtuin-1 levels were analyzed in liver and kidney samples. Results: High levels of fructose consumption increased serum glucose (p<0.001), creatinin and urea levels (p<0.05) with tissue NF-κB (p<0.001) and MDA (p<0.001) levels while decreased serum HDL (p<0.05), tissue sirtuin-1 (p<0.001) and SOD levels (p<0.001) and did not change total cholesterol, triglyceride, LDL and BUN levels (p>0.05). Conclusion: In this study investigating the effects of high fructose administration on the liver and kidney, as a result we determined that, fructose increased oxidative stress and inflammation by regulating the sirtuin-1/nf-κβ signaling pathway. Keywords: Fructose, NF-κβ, oxidative stress, sirtuin-1 93

116 İNSAN SERVİKS KANSERİNDE HSV-1'E KARŞI ASİKLOVİR İLE LİNALOOL VE ROSMARİNİK ASİTİN SİNERJİSTİK ETKİSİNİN İNCELENMESİ Nizami DURAN 1, Emrah AY 1, Altuğ KUCUKGUL 2, Fatih SAKIN 3, Sezin ÇOLAK 1, İbrahim Ozan TEKELİ 3 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü, Hatay, Türkiye 2 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 3 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Bölümü, Türkiye, Hatay Amaç: Rosmarinik asit, kafeik asit ile 3-4 dihidroksifenilasetik asitin esteridir. Rosmarinik asit, antiviral, antibakteriyel, antienflamatuar ve antioksidan gibi bir dizi farmakolojik aktiviteye sahiptir. Linalool, domateslerde bulunan bir karotenoiddir. Linaloolün kanser ve koroner kalp hastalığı gibi birçok hastalığın gelişme riskini azalttığı bildirilmiştir. Bu çalışmada, HEp-2 hücre hattı üzerinde HSV-1'e karşı linalool ve rosmarinik asidin asiklovir ile sinerjik etkilerinin araştırılmasını amaçladık. Materyal ve Metod: Çalışmada ilk olarak, HEp-2 üzerinde HSV-1'in 100 TCID50 (Doku Kültürü Enfektif Doz) değerleri hesaplandı. Antiviral aktivite çalışmaları, 1, 10 ve 100 TCID50 virüs konsantrasyonlarında gerçekleştirildi. Linalool ve rosmarinik asitin antiviral aktivitesi ayrı ayrı ve birlikte değerlendirildi. Ek olarak, asiklovirin etkinliği HSV-1'in 100 TCID50'sinde belirlendi. Çalışmada 5, 10, 20, 25, 50 ve 100 g/ml konsantrasyonlarında linalool ve rosmarinik asit kullanıldı. Ayrıca asiklovir ile linalool, asiklovir ile rosmarinik asit ve kombinasyon halinde linalool artı rosmarinik asit ve asiklovir ile antiviral aktivite araştırıldı. Bulgular: Elde edilen verilere göre, asiklovirin virüs replikasyonunu 2.5 µg/ml konsantrasyonunda tamamen inhibe ettiği belirlendi. Asiklovirin 1.25 µg/ml konsantrasyonunun, virüsün 100 TCID50'sinde viral replikasyonu tamamen inhibe ettiği tespit edildi. Linalool sırasıyla 1, 10, 100 TCID50 değerleri için virüs replikasyonunu sırasıyla 10, 25 ve 35 µg/ml konsantrasyonlarında, rosmarinik asit ise bu üç farklı viral titeri 10, 20 ve 30 µg/ml konsantrasyonlarında inhibe etti. Ek olarak, linalool ve asiklovir kombinasyonu, sırasıyla 1, 10, 100 TCID50 değerleri için virüs replikasyonunu 1, 1.5 ve 2 µg/ml'lik konsantrasyonlarda inhibe etti. Sonuç: HVS-1'e karşı rosmarinik asit ve linalolün viral replikasyon üzerinde önemli bir inhibitör etkisi olduğu bulundu. Linalool ve asiklovir çok güçlü bir sinerjizm gösterdi. Asiklovir ile birlikte rosmarinik asit, düşük HSV-1 konsantrasyonlarında (1 ve 10 TCID 50) viral replikasyonu önemli ölçüde azalttı, ancak virüsün 100 TCID50 titresine karşı viral replikasyonda önemli bir azalma göstermedi. Bu iki maddenin HSV-1 enfeksiyonlarında viral replikasyonu azaltmak için yararlı olabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Asiklovir, HSV-1, Linalol, rosmarinik asit, HEp-2, serviks kanseri. 94

117 INVESTIGATION OF SYNERGISTIC EFFECT OF LINALOOL AND ROSMARINIC ACID WITH ACYCLOVIR AGAINST HSV-1 ON HUMAN CERVICAL CANCER Nizami DURAN 1, Emrah AY 1, Altuğ KUCUKGUL 2, Fatih SAKIN 3, Sezin ÇOLAK 1, İbrahim Ozan TEKELİ 3 1 Microbiology & Clinical Microbiology Department, Medical Faculty, Mustafa Kemal University, Hatay-Turkey 2 Department of Biochemistry Veterinary Faculty, Mustafa Kemal University, Hatay-Turkey 3 Department of Pharmacology and Toxicology, Veterinary Faculty, Mustafa Kemal University, Hatay-Turkey Aim: Rosmarinic acid is an ester of caffeic acid and 3-4 dihydroxyphenylacetic acid. Rosmarinic acid has a number of pharmacological activities such as antiviral, antibacterial, anti-inflammatory and antioxidant. Linalool is a carotenoid found in tomatoes. Linalool has been reported to reduce the risk of developing many diseases such as cancer and coronary heart disease. In this study, we aimed to investigate the synergistic effect of linalool and rosmarinic acid with acyclovir against HSV-1 on HEp-2 cell line. Material and Methods: Firstly, 100 TCID50 (Tissue Culture Infective Dose) of HSV-1 on HEp-2 was calculated in the study. Antiviral activity studies were conducted at the concentration of 1, 10 and 100 TCID50 of virus. Antiviral activity of linalool and rosmarinic acid was assessed separately and together. In addition, the efficacy of acyclovir was determined on 100 TCID50 of HSV-1. In the study, linalool and rosmarinic acid were used at concentrations of 5, 10, 20, 25, 50 and 100 g/ ml. Also, antiviral activity of linalool with acyclovir, rosmarinic acid with acyclovir and linalool plus rosmarinic acid and acyclovir in combination was investigated. Results: According to data obtained, it was determined that acyclovir completely inhibited the virus replication at the concentration of 2.5 g/ml. It was determined that the concentration of 1.25 µg/ml of acyclovir completely inhibited viral replication at 100 TCID50 of virus. Linalool inhibited virus replication at the concentrations of 10, 25, and 35 µg/ml for 1, 10, 100 TCID50 values, respectively, whereas rosmarinic acid inhibited these three different viral titers at concentrations of 10, 20, and 30 g/ml. In addition, the linalool and acyclovir combination inhibited virus replication at the concentrations of 1, 1.5 and 2 µg/ml for 1, 10, 100 TCID50 of values, respectively. Conclusion: Rosmarinic acid and linalool against HVS-1 were found to have a significant inhibitory effect on viral replication. Linalool and acyclovir showed very strong synergism. Rosmarinic acid with acyclovir significantly reduced viral replication at low concentrations of HSV-1 (1 and 10 TCID 50), but did not show a significant decrease in viral replication against 100 TCID50 titres of virus. It is thought that these two substances may be useful for decreasing viral replication in HSV-1 infections. Keywords: Acyclovir, HSV-1, Linalool, rosmarinic acid, HEp-2, cervical cancer. 95

118 MISIR ŞURUBU VE TRANS YAĞ İLE BESLENEN RATLARDA BAZI BİYOKİMYASAL PARAMETRELERİN ARAŞTIRILMASI* Şeyma KARAKARÇAYILDIZ, Hitame BAŞ, Zafer BULUT, Mehmet NİZAMLIOĞLU Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Amaç: Mısır şurubu ve trans yağların gıdalarla beraber alınmasıyla organizmada oluşturduğu bazı biyokimyasal değerlerdeki değişimlerin gözlemlenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada, toplam 24 adet Wistar Albino erkek rat kullanıldı. Araştırma SÜDAM ünitesinde yürütüldü. Ratlar 4 eşit gruba ayrıldı. 1. grup kontrol, ve 4. gruplar ise çalışma grubu olarak oluşturuldu. 1. gruba standart rat yemi ve su, 2. gruba pamuk yağı ilave edilmiş yem ve su, 3. gruba trans yağ ilave edilmiş yem ve su, 4. grup ise trans yağ ilave edilmiş yem ile mısır şurubu eklenmiş su verilerek adlibitum beslenme gerçekleştirildi. Çalışma gruplarından anestezi altında 0. günde inrtaorbital yöntemle ve 60. günde intrakardiyak yöntemle kan alımı gerçekleştirildi. Ratlardan alınan kan örneklerinden kolesterol, trigliserit, HDL, LDL, AST, ALP, SOD ve HbA1c analizleri yapıldı. Analizler için SPSS programı kullanıldı. Bulgular: 1. grupta, kolesterol ve LDL değerleri 60. günde düşük (p<0.05), diğer parametrelerin ise yüksek (p<0.05) olduğu belirlendi. 2. grupta, kolesterol ve AST değerleri 60. günde düşük (p<0.05), diğer parametrelerin ise yüksek (p<0.05) olduğu görülmüştür. 3. grupta, kolesterol, HDL, LDL ve AST değerleri 60. günde düşük (p<0.05), diğer parametrelerin ise yüksek (p<0.05) olduğu belirlendi. 4. grupta kolesterol, HDL ve LDL değerleri 60. günde düşük (p<0.05), diğer parametrelerin ise yüksek (p<0.05) olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Çalışılan parametreler açısından gruplar arası farklılıkların bulunduğu ve mısır şurubu ile trans yağın birlikte verilmesinin bazı değerlerde değişikliklere sebep olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Trans yağ, Mısır şurubu, lipit profili, HbA1c *Bu çalışma S.Ü BAP Koordinatörlüğü tarafından desteklenmiştir (Proje No: ). 96

119 INVESTIGATION OF SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN RATS FEED WITH CORN SYRUB AND TRANS FAT* Şeyma KARAKARÇAYILDIZ, Hitame BAŞ, Zafer BULUT, Mehmet NİZAMLIOĞLU Selcuk University, VeterinaryFaculty, Department of Biochemistry, Konya, Turkey Aim: It was aimed to observe the changes in some biochemical values in the organism by taking together with food of corn syrup and trans fat. Material and Methods: A total of 24 Wistar Albino male rats were used. Rats were divided into 4 equal groups. The research was conducted in the SUDAM unit.. Rats were formed as control of 1 st group; 2 nd, 3 rd and 4 th study groups. 1 st group standard rat diet and water, 2 nd group was added cotton oil to the diet and water, 3 rd group forage was added oil trans fat and standart water, 4 rd group forage was added trans fat and corn syrup was added in water. Ad libitum feeding was performed. It was performed blood taken by intraorbital method at 0 day and by intracardiac method at 60 th day under anesthesia. It was performed analyzes of cholesterol, triglyceride, HDL, LDL, AST, ALP, SOD and HbA1c. The SPSS program was used for the analyzes. Results: In 1 st group, cholesterol and LDL values were found to be low (p <0.05) at 60 th day and other parameters to be high (p <0.05) at 60 th day. In 2 nd group, cholesterol and AST values were seen to be low (p <0.05) at 60 th day and other parameters to be high (p<0.05) at 60 th day. In 3 rd group, cholesterol, HDL, LDL and AST values were determined to be low (p <0.05) at 60 th day and other parameters to be high (p <0.05) at 60 th day. In 4 th group, cholesterol, HDL and LDL values were determined to be low (p <0.05) at 60 th day and other parameters to be high (p <0.05) at 60 th day. Conclusion: There were found differences between the groups in terms of the parameters worked and the concomitant use of corn syrup and trans fats resulted in changes in some values. Keywords: Trans fat, corn syrub, lipit profile, HbA1c *This study was supported by S.U BAP Coordinator (Project Number: ). 97

120 TİP II DİYABET, OBEZ VE HEM TİP II DİYABET HEM DE OBEZ İNSANLARDA SERUM GHRELİN DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Emine ATAKİŞİ 1, Serpil AYGÖRMEZ 1, Kenan İZKÜBARLAS 2, Onur ATAKİŞİ 3 1 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kars Harakani Devlet Hastanesi, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Obezite çok önemli bir metabolik bozukluk olup, ghrelin burada anahtar rol oynar. Ghrelin verilmesi büyüme hormonu salgılanmasını uyararak yağ yıkılımını azaltır ve kilo kazanımını sağlar. Ghrelin büyüme hormonu salgılatıcı reseptöre bağlanır. Böylece iştahı uyararak hayvan deney modellerinde ve insanlarda obeziteye sebep olur. Bu çalışma Kars Harakani devlet hastanesine başvuran tip II diyabet, obez ve hem obez hem de tip II diyabetli insanlarda serum Ghrelin düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Materyal ve Metod: Çalışma materyali olarak Kars Harakani Devlet Hastanesine başvuran hastaların serum numuneleri kullanıldı. Çalışmaya başlamadan önce gerekli yasal izinler ve etik kurul izni alındı. Sağlıklı (kontrol n=6), obez (n=6), tip II diyabetli (n=6) ve hem obez hem de tip II diyabetli (n=6) olmak üzere toplam 24 bireyden toplanan serumlarda Ghrelin düzeyi ticari ELISA kiti kullanılarak belirlendi. Elde edilen verilerin istatistik analizi için SPSS paket programı kullanılarak ANOVA ve Duncan testi yapıldı. Bulgular: Elde edilen sonuçlarda obez, tip II diyabetli ve hem obez hem de tip II diyabet gruplarında kontrol grubuna göre önemli derecede azalma tespit edildi. Kontrol grubu dışında diğer üç grup arasında ise fark tespit edilemedi Sonuç: Obezite ve tip II diyabet durumlarında serum ghrelin düzeylerinin düştüğü belirlenmiştir. Sonuç olarak, düşük Ghrelin düzeylerinin bu metabolik hastalıkların gelişimi için bir risk faktörü olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ile ilgili daha kapsamlı çalışmalar yapılması gerektiği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Tip II diyabet, obez, ghrelin, serum 98

121 SERUM GHRELIN LEVELS IN HUMANS WITH TYPE II DIABETES, OBESE AND BOTH TYPE II DIABETES AND OBESE Emine ATAKISI 1, Serpil AYGÖRMEZ 1, Kenan IZKUBARLAS 2, Onur ATAKISI 3 1 Kafkas University, Faculty of Veterinary Medecine, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 2 Kars Harakani State Hospital, Kars, Turkey 3 Kafkas University, Faculty of Science and Lecture, Department of Biochemistry, Kars, Turkey Aim: Ghrelin administration stimulates Growth hormone secretion causes weight gain reducing fat utilization. Obesity is a major metabolic disorder, in which ghrelin plays a significant role. Ghrelin, an endogenous ligand of the Growth hormone secretagogue receptor, stimulates appetite and causes obesity in animal models and in humans. This study was conducted to determine serum Ghrelin levels in humans with type II diabetes, obesity and both obesity and type II diabetes who were referred to the Kars Harakani state hospital. Materials and Methods: Serum samples of patients who applied to Kars Harakani State Hospital were used as study material. Before starting to work, necessary legal permits and ethics committee were obtained. Ghrelin levels were determined using commercial ELISA kit in serum collected from 24 individuals in healthy (control n = 6), obese (n = 6), type II diabetes (n = 6) and both obese and type II diabetic (n = 6). ANOVA and Duncan tests were performed using SPSS package program for statistical analysis of obtained data. Results: Serum ghrelin levels significantly decreased in obesity, type II diabetes and both obesity and type II diabetes in the results compared to the control group. There was no difference between the other three groups except the control group. Conclusion: We determined to serum ghrelin levels decreased in obese and type II diabetes manner. More extensive studies are needed to assess whether low ghrelin levels can be assessed as a risk factor for the development of these metabolic diseases. Keywords: Type II diabetes, obese, ghrelin, serum 99

122 DENEYSEL DİYABET OLUŞTURULMUŞ SIÇANLARDA SPERMA KALİTESİ VE BAZI REPRODÜKTİF ORGAN ÖLÇÜMLERİ ÜZERİNE ARI ZEHRİNİN ETKİSİ Barış DENK 1, Deniz YENİ 2, Abdurrahman Fatih FİDAN 1 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Afyonkarahisar, Türkiye 2 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Dölerme ve Suni Tohumlama Anabilim Dalı, Afyonkarahisar, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı streptozotosin ile indüklenmiş diyabetik sıçanlarda spermatolojik özellikleri ve bazı reprodüktif organ ölçümleri üzerine apitoxin'in etkilerini belirlemekti. Materyal ve Metod: Çalışmamızda 3-4 aylık, gram ağırlığındaki 40 adet "Wistar-albino" sıçan kullanıldı. Kontrol Grubu: Bu hayvanlara, diğerleriyle eşit stres şartlarını taşımaları amacıyla intraperitoneal fizyolojik tuzlu su enjeksiyonu uygulanmıştır. Apitoksin Kontrol Grubu: 28 gün boyunca fizyolojik tuzlu su içerisinde çözündürülen toz formundaki apitoksin 0,5 mg/kg dozda ve intraperitoneal yoldan uygulanmıştır. Diyabetik Kontrol Grubu: STZ ile indüklenen ve açlık kan şekeri ölçümü sonucu diyabet olduğu kesinleşen hayvanlar bu gruba alınmıştır. Bu gruptaki deneklere, diğer hayvanlarla eşit stres şartlarını taşımaları amacıyla intraperitoneal fizyolojik tuzlu su enjeksiyonu uygulanmıştır. Diyabet+Apitoksin Grubu: STZ ile indüklenen ve açlık kan şekeri ölçümü sonucu diyabet olduğu kesinleşen hayvanlar bu gruba alınmıştır. Bu hayvanlara da 28 gün boyunca fizyolojik tuzlu su içerisinde çözündürülen toz formundaki apitoksin 0,5 mg/kg dozda ve intraperitoneal yoldan uygulanmıştır. Bulgular: Diyabet oluşturulan sıçanlar, spermatoza motilitesi ve bazı üreme sistemi ölçümlerinde belirgin düşüşler (p<0.05) ve anormal spermatozoon oranlarında artış (p<0.05) gösterdi. Arı zehirinin özellikle motilite ve anormal spermatozoa değerleri açısından diyabet grubuna göre istatistiki olarak koruyucu olduğu belirlendi. Sonuç: Sonuç olarak, apitoksin diyabetin olumsuz etkilerini azaltmada koruyucu etki göstermektedir. Anahtar Kelimeler: arı zehri, diyabet, sıçan, sperm, üreme sistemi 100

123 INFLUENCE OF BEE VENOM ON SPERM QUALITY AND SOME REPRODUCTIVE TRACT MEASURES IN DIABETES INDUCED RATS Barış DENK 1, Deniz YENİ 2, Abdurrahman Fatih FİDAN 1 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Afyon Kocatepe University, Afyonkarahisar, Turkey 2 Department of Reproduction and Artificial Insemination, Faculty of Veterinary Medicine, Afyon Kocatepe University, Afyonkarahisar, Turkey Aim: The aim of this study was to examine the effects of Apitoxin, on streptozotocin-induced diabetic rats, regarding spermatological features, body and reproductive tract measures in rats. Materials and Methods: In the study, 40 male "Wistar-albino" rats weighing between grams were used at 3-4 months of age. Control group: Intraperitoneal physiological saline injection was applied to these animals to carry the same stress conditions as the others. Apitoxin Group: Apitoxin in powder form dissolved in physiological saline for 28 days was administered at a dose of 0.5 mg/kg intraperitoneally. Diabetes Group: STZ-induced fasting blood sugar measurements were taken to ensure that the animals were found to have end-stage diabetes. In this group, intraperitoneal physiological saline injections were applied to carry the same stress conditions as other animals. Diabetes + Apitoxin Group: STZ-induced fasting blood sugar measurements were taken to this group of animals that were confirmed to have end-stage diabetes. These animals were also administered intraperitoneally at a dose of 0.5 mg/kg of apitoxin in the form of powder dissolved in physiological saline for 28 days. Results: Diabetes treated rats showed the significant decreases (p<0.05) in sperm motility and some reproductive tract measures and the increases (p<0.05) in abnormal sperm rates. The bee venom, especially the motility and abnormal spermatozoa values of diabetes group as a statistically was found to protect. Conclusion: In conclusion, apitoxin was found protective effect in reducing the diabetes negative effects. Keywords: Bee venom, diabetes, rat, reproductive tract, sperm 101

124 VAN KEDİLERİNDE BAZI BİYOKİMYASAL PARAMETRELER İLE CİNSİYET, YAŞ, GÖZ RENGİ VE TÜY UZUNLUĞU ARASINDAKİ İLİŞKİLER* Vahdettin ALTUNOK 1, Nuri BAŞPINAR 1, Pınar PEKER AKALIN 2, Nazmi YÜKSEK 3 1 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 2 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 3 Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Van kedileri, doğu Türkiye kaynaklıdır ve ulusal kültürel varlıkların bir parçasıdır. Van kedilerinin en belirgin özelliği, gözlerinin renkleridir (diskromatopsi). Bu çalışmanın amacı, Van kedilerinde plazma aspartat aminotransferaz, alanin aminotransferaz aktiviteleri, total protein, albümin, glikoz, trigliserit, LDL kolesterol, HDL kolestrol, kan üre / nitrojen ve kreatinin düzeylerini saptamak ve bu parametrelerin cinsiyet, yaş, göz rengi ve tüy uzunluğu ile ilişkisini araştırmaktır. Materyal-Metod: Çalışmada Van Kedi Evi (Yüzüncü Yıl Üniversitesi Van Kedisi Araştırma Merkezi Müdürlüğüne bağlı) nde barınan standart kedi yemi (LA-CAT, Israel) ile beslenen 47 adet Van kedisinden (31 dişi, 16 erkek) alınan kan plazması kullanıldı. Kediler, cinsiyet (dişi-erkek), yaş (1-2; 3-4; 5 yaş üzeri), göz rengi (amber-amber, amber-mavi, mavi-amber, mavi-mavi, soldan sağa açıklanan gözler) ve tüy uzunluğu (kısa; uzun) temel alınarak gruplara ayrıldı. Plazma biyokimyasal parametreleri ticari kitlerle kolorimetrik olarak spektrofotometre ile belirlendi. Bulgular: Cinsiyete ilişkin olarak parametreler arasında fark yoktu. Kısa tüylü kedilerde uzun tüylü kedilere göre albumin düzeyleri daha yüksekti (p<0.05). Göz rengi açısından değerlendirildiğinde, mavi-mavi gözlü kedi plazma glikoz düzeyleri diğer göz rengi gruplarına göre çok daha yüksekti (p<0.001). Yaş gruplarında, 1-2 yaşındaki kedilerde kreatinin düzeyleri diğer yaş gruplarına göre daha düşüktü (p<0.05). Sonuç: Elde edilen sonuçlar, Van kedilerinin bazı plazma biyokimyasal parametrelerinin göz rengi, yaş ve tüy uzunluğu ile ilişkili olabileceğini göstermiştir. Ayrıca Van kedilerinden elde edilen bu biyokimyasal bulguların, klinik tanıda yarar sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Van Kedileri, Biyokimyasal Parametreler, Göz Rengi, Tüy Uzunluğu *Bu çalışma SUBAP (Proje NO: ) tarafından desteklenmiştir. 102

125 RELATION OF SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN VAN (TURKEY) CATS WITH SEX, AGE, EYE COLOUR AND HAIR LENGTH* Vahdettin ALTUNOK 1, Nuri BAŞPINAR 1, Pınar PEKER AKALIN 2, Nazmi YÜKSEK 3 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Selcuk University, Konya, Turkey 2 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Mustafa Kemal University, Hatay, Turkey, 3 Department of Internal Medicine, Faculty of Veterinary Medicine, Yuzuncu Yıl University, Van, Turkey Aim: Van cats originate from eastern Turkey and they are a part of the national cultural assets. The most striking characteristic feature of the Van cats is the colour of their eyes (dischromatopsy). The aim of this study was to determine plasma aspartate aminotransferase, alanine aminotransferase activities, total protein, albumin, glucose, triglyceride, total cholesterol, LDL cholesterol, HDL cholesterol, urea/nitrogen, and creatinin levels and the relation of these parameters with sex, age, eye colour and hair length in Van cats. Material and Methods: Healthy blood plasma from 47 Van cats (Van Cat House, Yuzuncu Yil University, Van Cat Research Center Directorate, Van), fed with standart cat food (LA-CAT, Israel), were used. Cats were divided into groups based on sex (female-male), age (1-2; 3-4; above 5), eye colour (amber-amber, amberblue, blue-amber, blue-blue, eyes described from left to right) and hair length (short; long). Plasma biochemical parameters were determined colorimetrically by spectrophotometry, with commercial kits. Results: There was no difference between the parameters regarding with sex. Albumin levels were higher in the short-haired cats compared to the long-haired cats (p<0.05). As regards eye colours, blue-blue eyed cat plasma glucose levels were much higher from than in the other eye colour groups (p<0,001). In age groups, creatinin levels were lower (p<0.05) in 1-2 year-old cats compared to the other age groups. Conclusion: Our results indicate that some of the plasma biochemical parameters of the Van cats may be related to their eye-colours, age and hair length. It also can be considered that the biochemical parameters obtained in the Van cat may be useful for the clinical diagnosis. Keywords: Van cat, biochemical parameters, eye-colour, hair length *This study was supported by SUBAP (Project Number: ). 103

126 VETERİNER HEKİMLİĞİNDE ALTERNATİF VE TAMAMLAYICI TEDAVİ YÖNTEMLERİNİN KULLANIMI Cevat NİSBET Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Geleneksel tıp, hastalıkların tedavisi ve önlenmesinde tarihsel bir geçmişe sahiptir. Dün olduğu gibi bugün de tüm kültürlerde hastalıklardan korunmak veya tedavi amacıyla destekleyici ve tamamlayıcı tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü nün araştırmalarına göre, dünya popülasyonunun dörtte üçü tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini kullanmaktadır. Destekleyici tedavi alanının genişlemesinin bilim insanları arasında tartışmaların yoğunlaşmasına sebep olduğu gözlenmektedir. Bir grup kullanılan tanımlamaların net olmadığını, uygulanan biyolojik materyallerin güvenliği ve komplikasyonları hakkında sistemik analizlerin yapılmadığı, alternatif tedavinin yan etkileri konusunda istatistiksel verilerin bulunmadığı, hastaya doğru olmayan ümitler verildiğini ve çaresizliğinin istismar edildiğine vurgu yapılarak karşı çıkmaktadır. Bir grup ise modern tıbbın bu güne kadar bütüncül tedavi yaklaşımından ve nedenin ortadan kaldırılması amacından uzaklaşılarak daha çok semptomların tedavi edilmeye çalışıldığını, kullanılan ilaçların hastadan ziyade ekonomik kaygı ile yapıldığını iddia ederek tamamlayıcı tıbba destek çıkmaktadır. Aynı yaklaşım Veteriner hekimliği alanında da geçerlidir. Bu kaygıların yanı sıra özellikle çiftlik hayvanlarının ve arı hastalıklarının tedavisinde kimyasal ilaçların bıraktığı kalıntı nedeniyle alternatif tedavi yöntemlerinin kullanılması veteriner sahada daha da ilgi çekici olmuştur. Gelinen noktada Veteriner ve Tıp hekimliğinde kullanılan bu ürünler ile ilgili pek çok sorulması ve cevaplanması gereken noktaların varlığı bilim insanlarını uzun bir süre meşgul edecektir. Anahtar Kelimeler: Alternatif tedavi, destekleyici tedavi, veteriner hekimliği 104

127 ALTERNATIVE AND COMPLEMENTARY THERAPIES IN VETERINARY MEDICINE Cevat NİSBET Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, University of Ondokuz Mayıs, Samsun, Turkey Natural products have been used for several years in folk medicine. Traditional and Complementary Medicine applications are growing up day by day in world. Traditional medicine has a historical background in the prevention and treatment of diseases. Today, as in the past, supportive and complementary therapies are used in all cultures to prevent or treat diseases. According to the World Health Organization's research, four quarters of the world's population is using complementary and alternative treatment methods. The expansion of the area of supportive treatment is accompanied by the intensification of discussions among scientists. They are opposed by the lack of clarity of definitions used in a group, the lack of systematic analyzes of the safety and complications of the applied biological materials, the lack of statistical data on the side effects of alternative treatment, the inaccurate hopes of the patient, and the desperation being exploited. A group of complementary medicine support emerges, claiming that medicines used have been made with extraordinary economic anxiety, while modern medicine has been trying to treat more symptomatic treatment by removing the cause of the treatment altogether. The same approach also applies in the field of veterinary medicine. In addition to these concerns, the use of alternative therapies, especially due to residues left by chemical medicines in the treatment of livestock and bee diseases, has become even more interesting on the veterinary scene. At this point, many questions about these products used in the veterinary and medical department and the existence of the points to be answered will keep scientists busy for a long time. Keywords: Alternative therapies, complementary therapies, veterinary medicine 105

128 GENERALİZE DEMODİKOZİSLİ KÖPEKLERDE TEDAVİNİN İNSÜLİN BENZERİ BÜYÜME FAKTÖRÜ-1 İN SERUM KONSANTRASYONUNA VE DERİDEKİ EKSPRESYONUNA ETKİSİ Gül Fatma YARIM 1, Buğrahan B. YAĞCI 2, Mahmut SÖZMEN 3, Efe KARACA 3, Ayris SALT 1, Murat YARIM 3 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 3 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: İnsülin benzeri büyüme faktörü (IGF)-1, yara iyileşmesinde rol oynayan ve derinin bütünlüğünü koruyan bir büyüme faktörüdür. Sunulan çalışmanın amacı, generalize demodikozisli köpeklerde tedavinin IGF-1 in serum konsantrasyonuna ve derideki ekspresyonuna etkisini incelemektir. Materyal ve Metod: Bu çalışmanın hayvan materyalini klinik muayene ile generalize demodikozis teşhisi konulan ve deri biyopsisi örneklerinde histopatolojik olarak Demodex canis etkeni doğrulanan, 2-6 yaşlı, farklı ırklarda, 10 adet generalize demodikozisli köpek oluşturdu. Köpeklere tedavi amacıyla 1 mg/kg dozda, günde 1 kez, milbemisin oksim oral uygulandı. Tedavi, köpeklerin derisinden negatif kazıntı alınıncaya kadar sürdürüldü. Köpeklerden tedavi öncesinde ve tedavi bittikten sonra 15. günde kan ve lezyonlu bölgelerden deri biyopsisi örnekleri alındı. Kan serumlarında IGF-1 konsantrasyonları köpeğe özgü enzim bağlı immünosorbent analiz (ELISA) test kiti kullanılarak ELISA yöntemiyle ölçüldü. Deri biyopsisi örneklerinde IGF-1 ekspresyonları immunohistokimyasal olarak incelendi. Bulgular: Köpeklerde tedaviye ilişkin herhangi bir yan etki gözlenmedi. Tedavi protokolünün ardından generalize demodikozis lezyonlarının tamamen iyileştiği gözlendi ve biyopsi örneklerinde gerçekleştirilen histopatolojik incelemelerde etkene rastlanmadı. Serum IGF-1 konsantrasyonunun tedaviden önce 252,6 ± 37,1 ng/ml ve tedaviden sonra 78,7 ± 12,4 ng/ml olduğu belirlendi (p < 0,01). Tedavi öncesinde ve tedavi sonrasında keratinositlerde IGF-1 immunopozitifliği gözlendi. Tedavi sonrasında alınan deri örneklerinde IGF-1 ekspresyonlarının tedavi öncesine göre azaldığı belirlendi. Sonuç: Generalize demodikozisli köpeklerin tedavisinden sonra deri bütünlüğünün korunmasında ve yara iyileşmesinde rol alan IGF-1 in hem dolaşımdaki protein konsantrasyonunun hem de derideki ekspresyonunun azaldığı belirlendi. Bu bulgular, köpekler için önemli bir sağlık problemi olan generalize demodikozisin iyileşme sürecinde IGF-1 in etkin bir rol oynadığını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Generalize demodikozis, insülin benzeri büyüme faktörü-1, köpek 106

129 THE EFFECT OF TREATMENT ON SERUM CONCENTRATION AND SKIN EXPRESSION OF INSULIN-LIKE GROWTH FACTOR-1 IN DOGS SUFFERING FROM GENERALIZED DEMODICOSIS Gül Fatma YARIM 1, Buğrahan B. YAĞCI 2, Mahmut SÖZMEN 3, Efe KARACA 3, Ayris SALT 1, Murat YARIM 3 1 Ondokuz Mayıs University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Samsun, Turkey 2 Kırıkkale University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Kırıkkale, Turkey 3 Ondokuz Mayıs University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Samsun, Turkey Aim: Insulin-like growth factor (IGF)-1 is a growth factor that plays a role in wound healing and protects skin integrity. Aim of present study was to examine whether treatment has an effect on the serum concentration and skin expression of IGF-1 in dogs suffering from generalized demodicosis. Material and Methods: The animal material of this study was composed of 10 dogs with different breeds, 2-6 years old, whose was diagnosed as generalized demodicosis by clinical examination and was confirmed histopathologically in skin biopsy specimens for Demodex canis. For the treatment of dogs, 1 mg/kg dose of milbemycin oxime was administered orally once a day. The treatment continued until negative scrapings from the dog's skin. The blood and skin biopsy specimens from lesioned areas of dogs were obtained before the treatment and on the 15 th day after the treatment. IGF-1 concentrations in blood serum were measured using a dog-specific enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) kit by ELISA. IGF-1 expressions in skin biopsy specimens were examined by immunohistochemically. Results: No adverse events related to treatments in dogs were observed during the study. After the treatment protocol, the general healing of demodicosis lesions was observed and no mite shown in biopsy specimens by histopathological examinations. Serum IGF-1 concentration was determined as ± 37.1 ng/ml before treatment and 78.7 ± 12.4 ng/ml after treatment (p<0.01). IGF-1 immunopositivity was observed in keratinocytes before and after treatment. It was determined that decreased IGF-1 expressions in skin samples after treatment compared to before treatment. Conclusion: After treatment of the dog with generalized demodicosis, it was determined that IGF-1, which plays a role in preserving skin integrity and wound healing, has decreased both the its protein concentration in circulation and expression in the skin. These findings indicate that IGF-1 plays an effective role in the recovery process of generalized demodicosis, an important health problem for dogs. Keywords: Dog, generalized demodicosis, insulin-like growth factor-1 107

130 BOYNUZ KÖRELTME İŞLEMİ UYGULANAN BUZAĞILARDA FLUNİKSİN MEGLUMİN İN OKSİDAN SİSTEM VE ANTİOKSİDAN SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ* Selvinaz YAKAN 1, Vesile DÜZGÜNER 2, Özgür AKSOY 3 1 Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Eleşkirt Celal Oruç Hayvansal Üretim Yüksekokulu, Hayvan Sağlığı Anabilim Dalı, Ağrı, Türkiye 2 Ardahan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, Ardahan, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Bu araştırmada ağrı kesici kullanılarak ve kullanılmaksızın uygulanan kostik pasta yöntemiyle yapılan boynuzsuzlaştırma işleminin buzağılardaki klinik ve kan parametreleri üzerine olan etkisinin belirlenmesi amaçlamıştır. Materyal ve Metod: Çalışma materyalini toplam 24 adet buzağı oluşturdu. Olgular rastgele her grupta 12 adet buzağı olacak şekilde 2 gruba ayrıldı. 1. grupta uygulamadan 30 dakika önce olgulara 2.2 mg/kg dozda fluniksin meglumin in damar içi yolla verildi ve kostik pasta ile boynuz köreltme işlemi yapıldı. Boynuz köreltme işlemi tamamlandıktan sonra 15, 30. ve 60. dakikalarda kan örnekleri alındı ve klinik bulgular kaydedildi. 2. grupta olgular hiçbir işlem yapılmadan aynı teknikle buzağıların boynuzları köreltildi. Boynuz köreltme işlemi tamamlandıktan sonra 15, 30. ve 60. dakikalarda kan örnekleri alındı ve klinik bulgular kaydedildi. Alınan kan örneklerinde her iki grupta total oksidan ve antioksidan kapasite (ELISA), GSH, SOD, Süperoksit anyonu, Kortizol (ELISA), Glikoz, 8-OHdeguanozin (ELISA) ölçümleri yapıldı. Bulgular: Fluniksin meglumin verilmeyen grupta 15. dakikadan itibaren kortizol anlamlı bir şekilde artarken (p<0.005) ağrı kesici verilen gruplarda 30 ve 60. dakikalarda herhangi bir artışa rastlanmamıştır. Total oksidan kapasite (p< 0.001) ve 8-OH-deguanozin (p< 0.05) değerleri ağrı kesici kullanılmayan grupta belirgin şekilde yüksek çıkarken SOD, GSH ve total antioksidan kapasite değerleri (p<0.05) 30. dakikadan sonra anlamlı biçimde azalmıştır. Glikoz değerleri ağrı kesici kullanılmayan grupta 30. ve 60. dakikalarda kullanılan gruba göre daha yüksek çıkmıştır (p< 0.05). Sonuç: Sonuç olarak, boynuz köreltme işlemi öncesinde verilen ağrı kesicinin, kortizol seviyesini ve oksidatif stresi azalttığı, antioksidan sistemi desteklediği kanısına varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Boynuz köreltme, fluniksin meglumin, antioksidan, buzağı 108

131 THE EFFECT OF FLUNIXIN MEGLUMIN ON OXIDANT AND ANTIOXIDANT SYSTEM AFTER HORN BLUNTING PROCESS* Selvinaz YAKAN 1, Vesile DÜZGÜNER 2, Özgür AKSOY 3 1 Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Eleşkirt Celal Oruç School of Animal Production, Animal Health Department, Ağrı, Turkey 2 Ardahan University, School of Health Sciences, Ardahan, Turkey 3 Kafkas University, Department of Surgery, Faculty of Veterinary Medicine, Kars, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine the effect of the antioxidant process on the clinical and blood parameters of the calves by using the caustic paste method with and without painkiller. Material and Methods: A total of 24 calves constituted the study material. The cases were randomly divided into 2 groups of 12 calves in each group. The cases were randomly divided into 2 groups of 6 calves in each group. In the 1 group, 30 minutes before the application, flunixin meglumin at a dose of 2.2 mg / kg was administered intravenously and the horn blunting was performed by caustic paste method. Blood samples were taken at 15, 30 and 60 minutes after completion of horn blunting and clinical findings were recorded. In group 2, the horns of the icebergs were blunted with the same technique. Blood samples were taken at 15, 30 and 60 minutes after completion of horn blunting. Total oxidant and antioxidant capacity (ELISA), GSH, SOD, superoxide anion, cortisol (ELISA), glucose, 8-OHdeguanosine (ELISA) measurements were performed in both groups. Results: In the group without flunixine meglumine, cortisol was increased significantly from the 15th minute (p <0.005), but there was no increase in the 30th and 60th minutes in painkiller administered group. Total oxidant capacity (p <0.001) and 8-OH-deguanosine (p <0.05) values were significantly higher in the group without painkiller while SOD, GSH and total antioxidant capacity levels (p<0.05) were significantly decreased. Glucose levels were higher in the group not using painkillers than those used at 30th and 60th minutes (p <0.05). Conclusion: In conclusion, antioxidant system supports the pain relief given before horn blunting, reducing cortisol level and oxidative stress. Keywords: Horn blunting, Flunixin meglumin, antioxidant, calf * This study was supported by Mustafa Kemal University BAP unit (16522). 109

132 KÖPEKLERDE OVARYOHİSTEREKTOMİ ÖNCESİ KARPROFEN VE SEFOVESİN SODYUM UYGULAMALARININ POSTOPERATİF AĞRI BULGULARI VE KOMPLİKASYONLARI ÜZERİNE ETKİSİ Mesih KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Orhan Akın KİREMİTÇİ 2 1 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Burdur, Türkiye 2 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Burdur, Türkiye Amaç: Köpeklerde ovaryohisterektomi operasyonları sonrasında oluşabilecek komplikasyon ve ağrı bulgularına Karprofen ve Sefovesin sodyum uygulamalarının etkinliğinin değerlendirilmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Operasyonlardan bir hafta önce köpeklerin fiziksel muayeneleri yapılarak tam kan, serum ALT, AST, üre, kreatin düzeyleri ölçüldü. Vaginal sitoloji yapılarak anöstrusta bulunan köpekler çalışmaya alındı. Parazit ilaçlamaları yapıldı. Ameliyat öncesi 1 hafta köpekler aynı şekilde barındırıldılar. Köpekler 10'ar adet 2 gruba ayrılarak rastgele seçildi. Grup-1 e Karprofen (4mg/kg/CA/gün, subkutan) operasyonlardan birgün önce ve sonraki 6 gün uygulandı. Grup-2 ye ise Sefovesin sodyum (8mg/kg/CA, subkutan) operasyonlardan bir gün önce uygulandı. Operasyona sonrası öznel ağrı skorları değerlendirildi. Komplikasyonların 10 gün süresince takipleri yapıldı. Fizyolojik parametreler, anestezi-ameliyat süreleri, tam kan sayımı, renal (bun, kreatin) ve hepatik (ALT, AST) değerler kayıt altına alındı. Ensizyon yeri ve reaksiyonları 10 gün süresince takip edildi. Bulgular: Grup-2 de operasyon günü serum BUN değerinin Grup-1 e göre daha yükseldiği görüldü (p<0,05). Postoperatif 10. günde Grup-1 de Grup-2 ye göre WBC değerlerinin artırdığı belirlendi (p<0,05). Grup-2 de Grup-1 e göre operasyon günü RBC ve Hemotokrit değerlerinin artırdığı gözlendi (p<0,05). Grup- 2 de 0,2,8.saatlerde (P<0,01) ve 24.saatte solunumun hızlandığı saptandı (P<0,05). Grup-2 de Grup-1 e göre 0-2. saatte beden ısısının yükselttiği ölçüldü (p<0,01). Grup-2 de anestezi sürelerinin Grup-1 e göre daha uzun olduğu ölçüldü (p<0,05). Postoperatif operasyon yarasında 3.(p<0,05) ve 4.(p<0,01) günlerde Grup-2 de daha az enfeksiyon görüldü. Sonuç: Sefovesin sodyum kullanımı; wbc değerlerinin daha düşük olması, solunum sayısının daha fazla olması, beden ısısını yükseltmesi, anestezi süresini daha uzun sağlamas, postoperatif operasyon yarasında daha az enfeksiyon yapması sebebi ile Karprofen kullanımına göre daha avantajlı bulundu. Anahtar Kelimeler: Sefovesin sodyum, Tarantula cubensis, ovaryohisterektomi, köpek 110

133 EFFECT OF PRE-OVARIOHYSTERECTOMY ADMINISTRATION OF CARPROFEN AND CEFOVECIN SODIUM ON SINGNS OF POSTOPERATIVE PAIN AND COMPLICATOINS IN DOGS Mesih KOCAMUFTUOGLU 1, Orhan Akin KIREMITCI 2 1 Mehmet Akif Ersoy University, Department of Obstetrics and Gynaecology, Burdur, Turkey 2 Mehmet Akif Ersoy University, Health Sciences Institude, Burdur, Turkey Aim: The purpose of this study was to examine the effects of the complications and the pain scales on dogs when Carprofen and Cefovesin sodium were applied after ovariohysterectomy operations. Material and Methods: Physical examinations of dogs were performed one week before the operation and whole blood, serum ALT, AST, urea, creatinine levels were measured. Vaginal cytology was performed and dogs with anoestrus were included in the study. Medication was done for the parasite. Dogs were housed in the same way for 1 week before the operation. The dogs were randomly selected, leaving 2 groups of 10 animals each. Group-1 received Carprofen (4mg/kg/BW/day,subcutaneous) for one day before and 6 days following surgery. Group-2 received Cefovecin sodium (8mg/kg/BW, subcutaneous) one day before the operation. Postoperative subjective pain scores were assessed. Complications were monitored for 10 days. Physiologic parameters, anesthesia-surgery times, complete blood count, renal (BUN, creatin) and hepatic (ALT, AST) values were recorded. The incision site and the reactions were followed for 10 days. Results: Serum BUN value in Group-2 was higher than Group-1 (p<0,05). On the postoperative 10th day, WBC values increased in Group-1 according to Group-2 (p<0.05). RBC and Hemotocrit values increased in Group-2 according to Group-1 (p <0,05). In Group-2, breathing was accelerated at 0, 2, 8 hours (p<0,01) and 24 hours (p<0.05). In Group-2, the body temperature was measured to increase at 0-2 hours (p<0,01) according to Group-1. In Group-2, the duration of anesthesia was longer than in Group-1 (p<0.05). Fewer infections were seen in Group-2 at postoperative 3(p<0,05) and 4(p<0.01) days postoperatively. Conclusion: The use of Cephosine sodium; It was found to be more advantageous than Karprofen because of lower WBC values, greater number of respiration, increased body temperature, longer duration of anesthesia, less infection during postoperative operation. Keywords: Cefovecin sodium, Carprofen, ovariohysterectomy, dog 111

134 DİPLOTAENİA TURCİCA KÖK EKSTRATININ BİYOKİMYASAL VE HEMATOLOJİK PARAMETRELER ÜZERİNE ETKİSİ Uğur ÖZDEK 1, Yıldıray BAŞBUĞAN 2, Serkan YILDIRIM 3, Mehmet BOĞA 4, Mehmet FIRAT 5, Yeter DEĞER 6 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, SHMYO, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Dahiliye Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 4 Dicle Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Diyarbakır, Türkiye 5 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Van, Türkiye 6 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışmada ülkemizde Doğu Anadolu Bölgesi nde yayılış gösteren ve Umbelliferae (Apiacea) ailesine ait Diplotaenia turcica bitkisinin kök kısmının terapotik doz aralığının biyokimyasal ve hematolojik parametreler üzerine etkisi araştırıldı. Materyal ve Metod: Diplotaenia turcica bitkisinin hidroalkolik kök ekstraktının sub kronik toksisite çalışması Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Guideline 405 yönergesi kullanılarak, her bir grupta 8 rat olacak şekilde 32 adet dişi Wistar albino rat üzerinde gerçekleştirildi. Kontrol grubuna su, 1. gruba 250 mg/kg, 2. gruba 500 mg/kg ve 3. gruba 1000 mg/kg Diplotaenia turcica hidroalkolik kök ekstraktı 28 gün boyunca oral olarak gastrik gavaj ile uygulandı. Çalışma sonunda anestezi altında intrakardiyak olarak antikogülansız tüplere alınan kan örneklerinden elde edilen serumlarda biyokimyasal parametrelere ve antikoagülanlı tüplere alınan kan örneklerinde hematolojik parametrelere bakıldı. Ayrıca karaciğer, böbrek ve beyin dokularının histopatolojik incelemeleri gerçekleştirilidi. Bulgular: Kontrol grubuna göre, bakılan biyokimyasal parametrelerden, anlamlı olacak şekilde glukoz seviyesinin yalnız 1. grupta; kolesterol, trigliserid ve LDL seviyelerinin ekstrakt uygulanan tüm gruplarda azaldığı tespit edildi. Hematolojik parametreler açısından ve dokuların (karaciğer, böbrek ve beyin) histopatolojik incelenmesinde, kontrol ve deneme grupları arasında fark olmadığı belirlendi. Sonuç: Diplotaenia turcica kök ekstraktının ratlara uygulanan dozlarda toksik olmadığı, glukoz ve lipid düzeyleri üzerinde etkili olduğu görüldü. Anahtar Kelimeler: Diplotaenia turcica, biyokimyasal parametre, hematolojik parametre, rat 112

135 EFFECT OF DIPLOTAENIA TURCICA ROOT EXTRACTION ON BIOCHEMICAL AND HEMATOLOGICAL PARAMETERS Uğur ÖZDEK 1,Yıldıray BAŞBUĞAN 2, Serkan YILDIRIM 3, Mehmet BOĞA 4, Mehmet FIRAT 5, Yeter DEĞER 6 1 Van Yuzuncu Yil University, Vocational School of Health Services, Van, Turkey 2 Department of Internal Diseases, Faculty of Veterinary Medicine, University of Van Yüzüncü Yıl, Van, Turkey 3 Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Atatürk University, Erzurum, Turkey 4 Department of Pharmaceutical Technology, Faculty of Pharmacy, Dicle University, Diyarbakır, Turkey 5 Department of Biology, Faculty of Education, University of Van Yüzüncü Yıl, Van, Turkey 6 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, University of Yüzüncü Yıl, Van, Turkey Aim: In this study, we investigated the effect of therapeutic dose range of root part of Diplotaenia turcica plant belonging to Umbelliferae (Apiacea) family on biochemical and hematological parameters in Eastern Anatolia Region of our country. Material and Methods: The sub-chronic toxicity study of the hydroalcoholic root extract of Diplotaenia turcica plant was carried out on 32 female Wistar albino rats as 8 rats per group using Guideline 405 of the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD). Water for control group, 250 mg / kg of first group, 500 mg / kg of second group and 1000 mg / kg of third group were administered orally with gastric gavage for 28 days. At the end of the study, biochemical parameters were measured in serum samples obtained from intracardiac blood samples taken without anticoagulant tube and blood samples were taken with anticoagulant tubes for hematological parameters under anesthesia. In addition, histopathological features of liver, kidney and brain tissues were performed. Results: Compared to control group, from the biochemical parameters examined, glucose level in group 1; cholesterol, triglyceride and LDL levels in all groups administered the extracts were decreased significantly. There was no difference in hematological parameters and histopathological examination of tissues (liver, kidney and brain) between control and experiment groups. Conclusion: Diplotaenia turcica root extact was found not to be toxic to rats but to affect glucose and lipid levels. Keywords: Diplotaenia turcica, biochemical parameter, hematologic parameter, rat. 113

136 SIÇANLARDA RADYASYONLA OLUŞTURULAN KATARAKTTA PROPOLİS VE CAPE NİN RADYOPROTEKTİF ETKİLERİ Elif DEMİR Harran Üniversitesi, Viranşehir Sağlık Yüksekokulu, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye Amaç: Bu çalışmada amacımız propolis ve kafeik asit fenetil esterinin (CAPE) radyasyonun, lens dokusunda meydana getirdiği hasarda koruyucu etkilerinin olup olmadığını değerlendirmekti. Materyal ve Metod: Çalışmada 54 sıçan kullanıldı. Sıçanlar 6 gruba ayrıldı. A1 grubundaki sıçanlara normal yem ve su dışında bir şey verilmedi. A2 grubundaki sıçanlara ek olarak serum fizyolojik verildi. A3 grubundaki sıçanlara ise dimetil sülfoksit verildi. B grubundaki sıçanların baş bölgesine iyonize radyasyon yapıldı ve serum fizyolojik verildi. C grubundaki sıçanların baş bölgesine iyonize radyasyon yapıldı ve propolis verildi. D grubundaki sıçanların baş bölgesine iyonize radyasyon yapıldı ve CAPE verildi. Çalışmanın sonunda lens dokusunda Oksidan/Antioksidan parametrelere bakıldı. Bulgular: Radyasyon alan grupta %80 oranında katarakt gelişti. Radyasyon sonrası propolis ve CAPE verilen gruplarda sırasıyla katarakt oluşma oranı düştü. Grade 0, grade 1 ve grade 2 ile sınırlı kaldı. Radyoterapi grubunda oksidan parametrelerden olan malondialdehit düzeyi ve ksantin oksidaz enzim aktivitesi diğer bütün gruplardan belirgin derecede yüksek çıktı. Antioksidan parametrelerden süperoksit dismutaz enzim aktivitesi radyoterapi grubunda diğer gruplardan düşük çıkarken glutatyon peroksidaz enzim aktivitesi diğer bütün gruplardan yüksek çıktı. Sonuç: Çalışmayı genel olarak değerlendirdiğimizde radyoterapi grubunda yüksek oranda katarakt gözlenmesi, propolis ve CAPE verilen gruplarda ise katarakt oranın düşmesi bu maddelerin radyasyona karşı koruyucu etkisinin olduğunu göstermektedir. Biyokimyasal açıdan baktığımızda oksidan parametrelerin radyasyon sonrası propolis ve CAPE verilen gruplarda düşmesi bu maddelerin radikal hasarına karşı önleyici etkisini desteklemektedir. Anahtar Kelimeler: Radyasyon, katarakt, antioksidan, propolis, CAPE 114

137 RADIOPROTECTIVE EFFECTS OF PROPOLIS AND CAPE ON RADIATION-INDUCED CATARACT IN RATS Elif DEMİR Harran University, Viranşehir School of Health, Department of Medical Biochemistry, Şanlıurfa, Turkey Aim: In this study, we aimed to investigate the protective effects of propolis and caffeic acid phenethyl ester (CAPE) on lens tissue caused by radiation damage. Material and Methods: 54 rats were used in the study. The rats were divided into 6 groups. The rats in group A1 were given nothing but normal food and water. Group A2 was just received saline. Group A3 just received dimethyl sulfoxide. Group B received total cranium irradiation plus saline. Group C received CAPE. At the end of the study, Oxidant / Antioxidant parameters were examined in the lens tissue. Results: Cataract developed in 80% of the group (B) receiving radiation. Groups receiving propolis and CAPE after radiation had lower rates of cataract formation, respectively. Grade 0, grade 1 and grade 2. The malondialdehyde level and xanthine oxidase enzyme activity from the oxidant parameters in the radiotherapy group were significantly higher than all other groups. The antioxidant parameters showed that superoxide dismutase enzyme activity was lower in the radiotherapy group than in the other groups, while glutathione peroxidase enzyme activity was higher than all other groups. Conclusion: When we evaluated the study in general, high-rate cataract was observed in radiotherapy group and decrease of cataract rate in propolis and CAPE received groups indicate that these substances are protective against radiation. When we look at biochemical aspects, the decrease of oxidant parameters in after irradiation propolis and CAPE received groups supports the preventive effect of these substances against radical damage. Keywords: Radiation, cataract, antioxidant, propolis, CAPE 115

138 ABOMAZOPEKSİ UYGULANAN BUZAĞILARDA KLİNİK VE BİYOKİMYASAL BULGULARIN İNCELENMESİ Cafer Tayer İŞLER, Muhammed Enes ALTUĞ, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Ziya YURTAL, Halil ALAKUŞ Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, abomasum deplasmanı teşhisi konulan ve abomazopeksi uygulanan dört buzağıda klinik, operatif ve biyokimyasal değerlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada olguları Mustafa Kemal Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi ne getirilen, yaşları gün arasında değişen, biri Holştayn, biri Simental ırkı iki dişi ve diğerleri holştein ırkı iki erkek olmak üzere toplam dört buzağı oluşturdu. Simental ırkı ile holştein ırkı birer buzağıda sola abomasum deplasman, iki holştein ırkı, erkek buzağıda ise sağa abomasum deplasmanı tanısı konuldu. Abomasal dislokasyon nedeni ile dört buzağıyada tanıya dayalı olarak sağ veya sol fossa paralumbalisten cerrahi sağaltım uygulandı. Cerrahi girişim öncesi ve post operatif klinik, kan ve biyokimya değerleri kontrol edildi. Sağa deplasmanı olan buzağılardan biri operatif dönemi başarı ile tamamlayamaz iken diğer üç buzağı sağlıklı bir şekilde yaşamlarına devam etti. Bulgular: Abomazumun deplasmanlı buzağıların klinik verileri ortalama olarak; kalp 130±17/dk, solunum 45±8/dk, vücut ısısı 36,9±2,2, mukozalar hafif anemik ve %5-8dehidrasyon belirlenirken bazı preoperatif serum biyokimya değerleri incelendiğinde; glukoz: 340±80 mg/dl, Ca: 8.80±3,4 mg/dl, potasyum: 6.1±25 meq-l, total bilirubin 0.36±0,2 mg/dl, AST 50.1±5,8 U/L, ALT 4,8±9,4 mg/dl, GGT 31±13,2 U/L ve fosfor 17.80±8,2 mg/dl olarak tespit edildi. Hastalarımızda dehidrasyona bağlı olarak hiperkalemi, ampirik tedavi veya stres kaynaklı hiperglisemi şekillendiği görüldü. Buna ilave olarak; iştah, su tüketimi ve dışkılamanın büyük oranda azaldığı gözlendi. Sonuç: Preoperatif dönemde yüksek olarak bulunan parametrelerden, glukoz, AST ın ve pre-operatif dönemde düşük olarak bulunan parametrelerden K, Ca un post-operatif dönemde normale döndüğü belirlendi. Klasik bilginin aksine olarak abomasum deplesmanı tanısına erken yaşta (2-4 aylık) ve olgulardan ikisinin cinsiyetinin erkek olarak tespit edilmesi hem klinik, hem serbest veteriner hekimlik hem de bilimsel olarak mesleki açıdan önemli katkıları olacağı değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Buzağı, abomazum deplasmanı, abomazopeksi, biyokimyasal değerler 116

139 INVESTIGATION OF CLINICIAL AND BIOCHEMICAL VALUES IN OPERATED CALVES BY ABOMASOPEXIA Cafer Tayer İŞLER, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Muhammed Enes ALTUĞ, Ziya YURTAL, Halil ALAKUŞ Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Hatay, Turkey Aim: In this study, it was aimed to investigate clinical, operative and biochemical values of four calves with abomasum displacement diagnosis and abomaso pexi. Material and Methods: The cases are consisted of the total of four calves, two females whose one of holştein and another simmental; other two calves are males in holstein breeds, aged days, were brought to Mustafa Kemal University Veterinary Faculty Animal Hospital. Left abomasal displacement was diagnosed in one female Simmental and one female Holstein calf and right abomasal displacement was detected in two male Holstein calves. Four calves with abomasal dislocated were surgically operatation in region on right or left fossa paralumbalicalis. Preoperative and postoperative values of clinical, hemotological and biochemical were controlled. While one of the right to replaced abomasal dislocation couldn t be treated as operatically, the other calves was restored with operation and continue to their life. Results: While the clinical parameters of patient calves are follow as; heart rate 130±17/min, respiratory rate 45±8/min, body temperature 36,9±2,2 0C, slightly anemia in mucosae, dehydration rate 5-8%, some preoperative serum biochemical parameters were detected as; glucose 340±80 mg/dl, Ca 8.80±3,4 mg/dl, potassium 6.1±25 meq-l, totally bilirubin 0.36±0,2 mg/dl, AST 50.1±5,8 U/L, ALT 4,8±9,4 mg/dl, GGT 31±13,2 U/L ve phosphor 17.80±8,2 mg/dl. The calves were hyperkalemic due to dehydration and hyperglycemic due to empiric treatment or stress factors. Addition of this parameters, all patient calves were diminishing appetite, poor drinking and less of frequency defecation. Conclusion: It is determined that high glycose and AST level at preoperative period and low K and Ca values were returned to normal levels at postoperative period. Contrast to classical knowledge, this cases is very important for both veterinary medicine practice and scientific area because of age and sex which two cases were male and age of all cases were 2-4 mounts old. Keywords: Calves, abomasopexia, biochemical values 117

140 DENEYSEL DİYABET OLUŞTURULAN RATLARDA LİKOPEN UYGULAMASININ LİPOPROTEİN, PARAOKSONAZ VE SİTOKİNLER ÜZERİNE ETKİSİ* Sevim ÇİFTÇİ YEGİN 1, Fatmagül YUR 2, Ebubekir CEYLAN 3 1 Giresun Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri MYO, Giresun, Türkiye 2 Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Muğla, Türkiye 3 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Bu araştırma, deneysel diyabet oluşturularak diyabetin tanı ve tedavisinde kullanılması öngörülen lipoprotein, paraoksonaz ve sitokinler üzerine likopen uygulamasının etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metod: Bu çalışmada 7-8 haftalık, gr ağırlıkları arasında 28 adet erkek Wistar-Albino rat kullanıldı ve rastgele her biri 7 rattan oluşan KG, DG, D-LG ve L grubu olmak üzere dört gruba ayrıldı. Deneysel diyabet oluşturmak için 45 mg/kg düzeyinde streptozotosin (STZ) intraperitonel yolla uygulandı. 10 mg/kg/gün olarak likopen LG ve D-LG gruplarına uygulandı. 1 aylık deneme süresi sonrasında kan örnekleri alındı. Serumda HbA1c, paraoksonaz aktivitesi, lipoprotein düzeyleri ve sitokinler tayin edildi. Bulgular: Analiz sonuçlarına göre, HbA1c düzeyi kontrol grubuna göre diyabet grubunda en yüksek seviyeye ulaşırken (P<0.001), paraoksonaz aktivitesi kontrol grubuna göre, diyabetli grupta en düşük seviyede gözlendi (P<0.001). Trigliserit düzeyinde ise kontrol grubuna göre, bütün gruplarda anlamlı bir yükselme meydana geldi (P 0.001). Kolesterol düzeyinde kontrol grubuna göre diğer gruplarda bir düşüş gözlendi (P<0.05). VLDL düzeyinde kontrol grubuna göre, diğer gruplarda anlamlı bir yükselme gözlendi (P<0.05). HDL (P<0.001) ve LDL (P<0.05) düzeyinde de kontrol grubuna göre, diğer gruplarda anlamlı bir düşüş gözlendi. Tnfα, IL-2, IL-6 ve IL-10 düzeylerinde ise gruplar arasında farklılık tespit edilmedi (P>0.05). Sonuç: Diyabet ve likopen uygulamasının sitokinler üzerinde önemli bir etki yapmadığı gözlendi. Anahtar Kelimeler: Diabetes mellitus, likopen, antioksidan, lipoproteinler, paraoksonaz, sitokinler *Doktora tez çalışmasından uyarlanmıştır. 118

141 EFFECT OF LYCOPENE APPLICATION ON THE RATS TO WHICH EXPERIMENTAL DIABETES WAS MADE ON LYPOPROTEINE, PARAOXONASE, AND CYTOKINES* Sevim ÇIFTÇI YEGIN 1, Fatmagül YUR 2, Ebubekir CEYLAN 3 1 University of Giresun, Health Service Vocational School of Higher Education, Giresun, Turkey 2 Muğla Sıtkı Koçman University, Fethiye Health Sciences Faculty, Department of Nutrition and Dietetics, Muğla, Turkey 3 University of Ankara, Faculty of Veterinary Science, Department of İnternal Diseases, Ankara, Turkey Aim: This study was conducted with the purpose of researching the effect of lycopene application on lypoprotein, paraoxonase and cytokine that are projected to be used in the diagnosis and treatment of diabetes by making experimental diabetes. Material and Methods: In this study, 28 male Wistar-Albino rats that are 7-8 weeks with gr. weights were used and they were randomly separated into four groups each consisting of 7 rats: a CG, a DG, a D-Lg and a LG. To make up experimental diabetes, the STZ intraperitoneal solved in the cold citrate tampon at the 45 mg/kg level was applied. Lycopene, was applied orally with gavage to the D-LG as 10 mg/kg/day. Results: HbA1c level in the diabetes group was the highest (P<0,001). Paraoxonase activity with regard to the CG was at the lowest level in the DG (P<0,001). Triglyceride level, with regard to the control group, in all the groups a significant rise occurred (P 0,001). Cholesterol level, with regard to the control group, a decline was observed in the other groups (P<0,05). VLDL level, with regard to the control group, a significant rise was observed in the other groups (P<0,05). HDL (P<0,001) and LDL (P<0,05) levels, with regard to the CG, a significant decline was observed in the other groups. Tnf-α, IL-2, IL-6 and IL-10 levels no difference was found (P>0,05). Conclusion: It was observed that diabetes and lycopene did not have a significant effect on cytokines. Keywords: Diabetes mellitus, lycopene, antioxidants, lypoproteine, paraoksonase, cytokines *Adapted from doctoral dissertation study. 119

142 FARE EMBRİYONİK KÖK HÜCRELERDEN İNSÜLİN ÜRETEN BETA HÜCRELERİNİN ÜRETİMİ: DİABETES MELLİTUS TEDAVİSİNE YENİ BİR YAKLAŞIM Saime GÜZEL, Yunus GÜRPINAR, Selahattin Can ÖZCAN, Abdullah YALÇIN Uludağ Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye Amaç: Pankreasın langerhans adacıklarındaki insülin üreten beta (β) hücrelerinin otoimmün bir süreç sonunda hasarı ile meydana gelen Tip I Diyabetes Mellitus hastalığının günümüzde kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Son dönemlerde β hücrelerinin farklı kaynaklardan yeniden elde edilmesi düşüncesiyle diyabette embriyonik kök hücre tedavisi ile ilgili calışmalar hız kazanmıştır. Bu amaçla çalışmamızda laboratuvarımızda insülin üreten pankreatik β hücreleri üreterek bu yoldaki moleküler mekanizmaları daha ileri deneylerle orataya koymayı amaçladık. Materyal ve Metod: R1 embriyonik kök hücreleri pankreasın adacık hücrelerine dönüştürmek amacıyla farklılaştırmanın birinci basamağında embrioid cisimcik (Embryoid body; EB) oluşumu için hanging drop tekniği kullanıldı. Oluşan EB ler uygun besiyeri ortamında 28 gün kültüre edilerek pankreatik markörlerin gen ekspresyonları analiz edildi. Kontrol olarak EB ler ve LIF (Leukemia İnhibe Edici Faktör) ilavesi ile (pluripotent) ve LIF içermeyen ortamda spontan farklılaştırılan hücreler de çoğaltılmaya devam edildi. LIF varlığında çoğaltılan hücrelerin pluripotentliğini test etmek amacıyla Oct-4, Nanog, sox2, klf4 gen ekspresyonları analiz edilerek spontan farklılaştırılan hücrelerle kıyaslandı. Bulgular: LIF varlığında çoğaltılan embriyonik kök hücrelerde Oct-4, Nanog, Sox2, ve KLF4 gen ekspresyonlarının spontan farklılaştırılan hücrelere göre arttığı gözlemlendi. Spesifik olarak farklılaştırılan hücrelerde önemli pankreatik hücre markörlerinin (Nkx6.1, MAF B) arttığı ortaya koyuldu. Sonuç: Embriyonik kök hücreleri spesifik olarak pankreasın beta hücrelerine farklılaştırdığımız bu metodun ileride bu yolaktaki moleküler mekanizmaların açıklığa kavuşturulması için yapacağımız çalışmalara temel oluşturacağını düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Farklılaşma, insülin üreten hücreler, embriyonik kök hücreler 120

143 MAKING INSULIN PRODUCING BETA CELLS FROM MOUSE EMBRYONIC STEM CELLS: NEW INSIGHT INTO TREATMENT OF DIABETES MELLITUS Saime GÜZEL, Yunus GÜRPINAR, Selahattin Can ÖZCAN, Abdullah YALÇIN Uludag University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Bursa, Turkey Aim: There is currently no accurate treatment for type I diabetes mellitus (T1DM), which is caused by an autoimmune process damage the insulin-producing beta (beta) cells in the langerhans islets of pancreas. In recent years, researches on generation of insulin producing β cells from various cell sources to treat diabetes have been accelerated. we aimed to making insulin producing pancreatic β cells in our laboratory and understanding the molecular mechanisms in this pathway by further experiment. Material and Methods: For the first step of differentiation, embryoid bodies (EBs) were generated by hanging drop method. The EBs were cultured for 28 days in the appropriate nutrient medium and were analyzed gene expressions of pancreatic cell markers. As control group, EBs and Mouse embryonic stem cell which cultured in medium with LIF (Leukemia Inhibitor Factor) (pluripotent) and without LIF (spontaneously differentiated) were used. Oct-4, Nanog, Sox2, and KLF4 gene expressions were analyzed to test the pluripotency of cells cultered in the presence of LIF and compared to spontaneously differentiated cells. Results: Oct-4, Nanog, Sox2, and KLF4 gene expressions were increased in the embryonic stem cell cultered with LIF added medium. Expression levels some pancreatic cell markers (Nkx6.1, MAF B) were increased in the specific differentiated cells. Conclusion: We believe that this method that differentiate embryonic stem cells into the insulin producing beta cells will form the basis for the further experiments making in order to clarify the molecular mechanisms in this pathway Keywords: Differentiation, insulin producing cells, embryonic stem cells 121

144 DENEYSEL DİABETES MELLİTUS VE NONALKOLİK KARACİĞER YAĞLANMASI OLUŞTURULAN RATLARDA KEFİRİN KORUYUCU ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI* Bülent ÖZSOY 1, Altuğ KÜÇÜKGÜL 2, Nihat YUMUŞAK 3, Şule Yurdagül ÖZSOY 4 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 2 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 3 Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Urfa, Türkiye 4 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı deneysel olarak oluşturulan Tip 2 Diabetes mellitus (T2DM) ve Nonalkolik Karaciğer Yağlanmasında (NAFLD) karaciğer dokusunda oluşan hasara karşı kefirin koruyucu etkilerini araştırmak, veteriner hekimlerin yanı sıra beşeri hekimliğin de çalışma sonuçlarını erişebilmesini sağlayarak hem halk sağlığı hem de hayvan sağlığına katkılarda bulunmaktır. Materyal ve Metod: Toplam 30 adet Wistar albino ırkı dişi rat kullanıldı. Ratlar her grupta 6 adet olmak üzere 5 gruba ayrıldı. Kontrol grubu hayvanlara herhangi bir uygulama yapılmadı. T2DM oluşturmak amacıyla hayvanlara tek doz 80 mg/kg intraperiteonal (i.p.) streptozotocin, NAFLD oluşturmak için de hayvanlara yüksek yağlı rat yemi deneme boyunca verildi. Diğer deneme grubundaki hayvanlara sırasıyla yüksek yağlı rat yemi, yüksek yağlı rat yemi+30 ml/kg kefir (oral gavaj), yüksek yağlı rat yemi+streptozotocin 80 mg/kg (i.p.), yüksek yağlı rat yemi+30 ml/kg kefir (oral gavaj)+ streptozotocin 80 mg/kg (i.p.) verildi. Bulgular: T2DM oluşturulan gruba kıyasla kan glikoz düzeylerinde kefir eklenmesi ile düşme gözlendi. Ayrıca T2DM ve NAFLD grubunda serumda artan AST, ALT, total protein, kolesterol, trigliserit değerlerinin kefir eklenmesi ile azaldığı gözlendi. Histopatolojik bulgular da biyokimyasal sonuçları desteklemiştir. Kefir eklenen grubun karaciğerlerinde normale yakın histolojik yapı gözlendi. Sonuç: Sonuç olarak karaciğer dokusunda ciddi hasarlara neden olan T2DM ve NAFLD ye karşı kefir içeceğinin tüketilmesinin yararlı olacağı kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: Karaciğer, kefir, nonalkolik karaciğer yağlanması, tip 2 diabetes mellitus *Bu çalışma Mustafa Kemal Üniversitesi BAP tarafından desteklenmiştir (15540). 122

145 INVESTIGATION THE PROTECTIVE EFFECTS OF KEFIR IN EXPERIMENTAL DIABETES MELLITUS AND NONALCOHOLIC LIVER FATTENED RATS* Bülent ÖZSOY 1, Altuğ KÜÇÜKGÜL 2, Nihat YUMUŞAK 3, Şule Yurdagül ÖZSOY 4 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Hatay 2 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay 3 Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Urfa 4 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Hatay Aim: The aim of this study was to investigate the protective effects of kefir against hepatocellular injury in experimentally generated T2DM and NAFLD. This study also was proposed tocontribute to both public health and animal health by ensuring that not only veterinarians but also human physicians can access the results of the study. Material and Methods: A total of 30 Wistar albino female rats were used. Rats were divided into 5 groups each group had 6 animals. Any application was done to control group animals. A single dose of 80 mg / kg (i.p.) streptozotocin was given to the animals to form T2DM, and a high fat rat was fed to the animals throughout the experiment to generate NAFLD. The animals in the other experimental group were fed high fat rat diet, high fat rat diet + 30 ml / kg kefir (oral gavage), high fat rat diet + streptozotocin 80 mg / kg (i.p.), high fat rat diet + 30 ml / kg kefir Oral gavage) + streptozotocin 80 mg / kg (i.p.). Results: A decrease in blood glucose levels was observed with the addition of kefir compared to the T2DM group. Also increased serum AST, ALT, total protein, cholesterol, triglyceride levels were decreased by the addition of kefir in the T2DM and NAFLD groups. Histopathological findings also support biochemical results. In the liver of kefir-added group, close to normal histological structure was observed. Conclusion: As a result, it was concluded that consumption of kefir beverage would be beneficial against T2DM and NAFLD, which cause serious damage to the liver. Keywords: Liver, kefir, nonalcolic fatty liver disease, type 2 diabetes mellitus *This study was supported by Mustafa Kemal University Scientific Research Project (15540). 123

146 JUNİPER BERRY (JUNİPERUS COMMUNİS L.) YAĞININ STREPTOZOTOSİN İLE İNDÜKLENEN DİYABETİK SIÇANLARIN HİSTOPATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Turan YAMAN 1, Ahmet Ufuk KÖMÜROĞLU 2, Gevez BAĞIŞ 3 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Pataloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Van, Türkiye 3 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, antioksidan özelliklere sahip bir polifenol olan Juniper Berry (JB) yağının koruyucu etkinliği streptozotosin (STZ) ile indüklenen diyabetik sıçanlarda histolojik ve biyokimyasal olarak araştırıldı. Materyal ve Metod: Bu amaçla kırk adet erkek Wistar albino sıçan beş gruba ayrıldı; kontrol; Diabetes mellitus (DM); DM + Akarboz (20 mg / kg, oral); DM + JB yağı (DM + JB); JB yağı (JB). Deneysel diyabet, tek doz (55 mg / kg, intraperitoneal (i.p) STZ enjeksiyonu ile oluşturuldu. DM + JB ve JB gruplarına JB yağı 50 ml/kg diyet olarak uygulandı. Kan glikoz seviyeleri haftada bir kaydedildi. Deneme sonunda ratlar sakrifiye edilerek kan ve doku örnekleri alındı. Serumdan AST, ALT, LDH aktiviteleri ve demir (Fe), magnezyum (Mg) ve fosfor (P) düzeyleri çalışıldı. Histopatolojik olarak karaciğer ve pankreas dokusundaki değişiklikler incelendi. Bulgular: DM grubu ratlarda AST ve ALT aktiviteleri kontrol grubundan anlamlı olarak yüksek bulunurken LDH anlamlı olarak düşük bulunmuştur. DM+JB grubunda AST ve ALT aktiviteleri DM grubu ile karşılaştırıldığında anlamlı olarak düşmüştür. DM grubunda Fe ve P kontrol grubundan anlamlı olarak düşük bulunmuştur. DM+JB grubunda Fe konsantrasyonu DM grubu ile karşılaştırıldığında anlamlı olarak artış göstermiştir. DM grubu sıçanların karaciğer ve pankreas doku kesitlerinin histopatolojik değerlendirilmesinde nekroz ve dejenerasyon gözlendi. DM + JB grubu dokularında bu bulguların önemli ölçüde azaldığı tespit edildi. Sonuç: Bu sonuçlar JB yağının STZ kaynaklı diyabetik sıçanlarda koruyucu bir etkiye sahip olabileceğini göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Juniper Berry, diabet, karaciğer, patoloji 124

147 EFFECTS OF JUNIPER BERRY (JUNIPERUS COMMUNIS L.) OIL ON HISTOPATHOLOGICAL AND BIOCHEMICAL PARAMETERS OF STREPTOZOTOCIN-INDUCED DIABETIC RATS Turan Yaman 1, Ahmet Ufuk KÖMÜROĞLU 2, Gevez BAĞIŞ 3 1 Van Yuzuncu Yil University, Faculty of Veterinary Medicine, Depertman of Pathology, Van, Turkey 2 Van Yuzuncu Yil University, Health Services Vocational School, Van, Turkey 3 Van Yuzuncu Yil University, Health Sciences Institute, Van, Turkey Aim: The protective effects of juniper berry (JB) oil, a polyphenol with potent antioxidant properties, were investigated by examining the histological and biochemical changes in streptozotocin (STZ)-induced diabetic rats. Material and Methods: Forty Wistar albino male rats were divided into control; diabetes mellitus (DM), DM+Acarbose (20 mg/kg, orally), DM+ JB oil (DM+JB), and JB oil (JB) groups. Experimental diabetes was established by a single-dose (55 mg/kg, intra-peritoneal [i.p]) STZ injection. The DM+JB and JB groups received 50 ml juniper berry oil/kg diet. Blood glucose levels were recorded every week. At the end of the 21-day trial, the rats were sacrificed and blood and tissue samples were taken. AST, ALT, and LDH activities and iron (Fe), magnesium (Mg), and phosphorus (P) levels were studied. Histopathological changes in liver and pancreas tissues were also examined.. Results: The AST and ALT activities were significantly higher in the DM group than in the control group, whereas LDH was significantly lower. The AST and ALT activities decreased significantly in the DM+JB group when compared to the DM group. The Fe and P levels were significantly lower in the DM group than in the control group. The Fe level was significantly increased in the DM group when compared to the JB+DM group. Histopathological examination of liver and pancreatic tissues revealed necrosis and degeneration in the DM group. Treatment with JB oil significantly ameliorated this DM pathology in the DM+JB group. Conclusion: JB oil may have a protective effect in STZ-induced diabetic rats. Keywords: Juniper Berry, diabetes, liver, pathology 125

148 STREPTOZOTOSİN İLE TETİKLENEN TİP 1 DİYABETİK NEFROPATİ MODELİNDE MENENGİÇ İN (PISTACIA TEREBINTHUS) OKSİDATİF STRES KAYNAKLI GPx1 VE enos EXPRESYONU ÜZERİNE ETKİSİ Ahmet UYAR Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu çalışmada streptozotosin (STZ) ile oluşturulan tip 1 diyabet modelinde meydana gelen nefropatide Menengiç in (Pistacia terebinthus), oksidatif stresle ilişkili Glutathione peroxidase 1 (GPx1) ve endotelyal nitrik oksit sentetaz (enos) expresyonları üzerine etkisi araştırıldı. Materyal ve Metod: Kırk adet Wistar albino cinsi rat; Kontrol (K), Diyabet (DM), Diyabet + Akarboz (DM+AC), Diyabet + Menengiç yağı (DM+PT), Menengiç yağı (PT) olmak üzere 5 gruba ayrıldı. Deneysel diyabet 55 mg/kg STZ intraperitoneal (i.p.) olarak tek enjeksiyonu ile gerçekleştirildi. DM+PT ve PT grubu ratlara Menengiç, 2 ml/kg dozda 28 gün boyunca gavaj olarak verildi. Deneme süresi sonunda ratların nekropsisi yapılarak biyokimyasal ve immunohistokimyasal incelemeler için kan ve böbrek dokusu örnekleri alındı. Bulgular: Biyokimyasal incelemelerde diyabet grubunda kontrol grubuna göre Üre ve Kreatinin parametrelerinde görülen artışın Menengiç ilavesiyle azaldığı görüldü. Histopatolojik olarak nefropati şekillenen böbreklerin immunohistokimyasal incelemelerinde DM grubunda K grubuna göre GPx1 immunreaktivitesinde azalma ile enos immunreaktivitesinde artma gözlenirken, Menengiç uygulanan diyabetik ratlarda GPx1 immunreaktivitesinde artma ile enos immunreaktivitesinde azalma gözlendi. Sonuç: Ratlarda STZ ile oluşturulan tip 1 diyabete bağlı nefropati modelinde Menengiç uygulanmasının oksidatif stres ile ilişkili olarak GPx1 ve enos expresyonu üzerine restoratif etkisinin olduğu görüldü. Anahtar Kelimeler: Diyabetic nefropati, menengiç, GPx1, enos 126

149 THE EFFECT OF PISTACIA TEREBINTHUS ON OXIDATIVE STRESS- RELATED GPx1 AND enos EXPRESSION IN STREPTOZOTOCIN- INDUCED TYPE 1 DIABETIC NEPHROPATHY Ahmet UYAR Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Hatay, Turkey Aim: In this study was investigated the effect of Pistacia terebinthus (PT) on Glutathione peroxidase 1 (GPx1) and endothelial nitric oxide synthase (enos) with related to oxidative stress in the nephropathy triggered streptozotocin (STZ) induced type 1 diabetes mellitus. Material and Methods: A total of forty healthy adult Wistar albino male rats were divided randomly into five groups as Control group (C), Diabetic group (DM), Diabetes + Acarbose (DM+AC) Diabetes + Pistacia terebinthus (DM+PT), Pistacia terebinthus (PT). Diabetes was established by STZ intraperitoneally (IP) a single-dose STZ injection in a dose of 55 mg/kg body weight. DM+PT and PT groups received in addition PT (2 ml/kg bw doses) for 28d via orogastric gavage. In order to evaulate by biochemical and immunohistochemical findings at the end of experiment were taken the blood and skin tissue. Results: Biochemical studies showed that the increase in blood urea nitrogen (BUN) and Creatinine parameters in the diabetic group compared to the control group decreased with the addition of PT. Immunohistochemical examinations of kidneys with histopathologic nephropathy were detected increased in enos immunoreactivity and decreased in GPx1 immunoreactivity compared to the C group in the DM. On the other hand, in supplemented PT diabetic rats, there was a decrease in enos immunoreactivity with an increase in GPx1 immunoreactivity. Conclusion: In the STZ-induced type 1 diabetic nephropathy modelling in rats, the PT application was found to have a restorative effect on GPx1 and enos expression in relation to oxidative stress. Keywords: Diabetic nephropathy, Pistacia terebinthus, GPx1, enos 127

150 TİMOKİNONUN YÜKSEK GLUKOZ UYGULANAN HÜCRELERDE DNA HASARI ÜZERİNE ETKİSİNİN COMET ASSAY İLE BELİRLENMESİ Ayşe USTA 1, Semiha DEDE 2, Veysel YÜKSEK 3, Ahmet Cihat ÖNER 4 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Özalp Meslek Yüksekokulu, Van, Türkiye 4 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmokoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışma, yüksek glukoz uygulanan NRK-52E hücrelerinde olası DNA hasarına karşı timokinonun (TQ) antigenotoksik potansiyelinin tek hücre jel elektroforezi (comet assay) tekniği ile değerlendirilmesi amacıyla planlandı. Materyal ve Metod: Hücreler in vitro koşullarda düzenli pasajları yapılarak yetiştirildi. Hücreler pleytlere, 10 6 hücre olacak şekilde ekildi. MTT ile timokinonun proliferatif konsantrasyonu (10µM) ve glukozun her bir saati için ayrı ayrı IC25 (3. saat: 550mM, 24. saat: 200mM) ve IC50 (3. saat: 760mM, 24. saat: 280mM) değerleri belirlendi. Hücreler bu konsantrasyonlarda, kontrol (K), Timokinon (TQ), yüksek glukoz (G) ve yüksek glukoz ile timokinon (G+T) grupları olmak üzere 3 saat ve 24 saat boyunca inkübe edildi. Comet assay protokolü uygulanarak DNA hasarı değerlendirildi ve sonuçlar genetik hasar indeksi (GHİ) olarak hesaplandı. Bulgular: GHİ düzeyleri, yüksek glukoz uygulanan tüm gruplarda kontrole göre önemli derecede yüksek olduğu (p<0.05) gözlenirken, timokinon ilave edilen tüm gruplarda belirgin bir azalış belirlendi. Sadece timokinon grubunda da kontrole göre önemli bir artış (p<0.05) saptandı. Sonuç: Yüksek konsantrasyonda glukozun, böbrek hücrelerinde genotoksik etkilere sahip olduğu ve konsantrasyon ve zamana bağımlı olarak yüksek glukoz ile birlikte TQ uygulamasının DNA hasarının azaltılmasında önemli etkisi olduğu saptandı. Bununla birlikte sadece timokinon uygulanmasının da kontrole göre GHİ değerini önemli oranda arttırdığı ve bu durumun daha sonraki çalışmalarda, araştırılmaya değer bir veri olduğu sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Comet assay, genotoksisite, NRK-52E, timokinon, yüksek glukoz 128

151 THE DETERMINATION OF THE THYMOQUINONE ON THE DNA DAMAGE IN THE HIGH GLUCOSE APPLIED CELL WITH THE COMET ASSAY Ayşe USTA 1, Semiha DEDE 2, Veysel YÜKSEK 3, Ahmet Cihat ÖNER 4 1 Van Yuzuncu Yil University, Faculty of Science, Department of Chemistry, Van, Turkey 2 Van Yuzuncu Yil University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry Van, Turkey 3 Van Yuzuncu Yil University, Vocational School of Ozalp, Van, Turkey 4 Van Yuzuncu Yil University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Pharmacology and Toxicology, Van, Turkey Aim: This study was planned to evaluate the antigenotoxic potential of thymoquinone (TQ) against DNA damage in NRK-52E cells treated with high glucose by single cell gel electrophoresis (comet assay) technique. Material and Methods: Cells were grown in vitro under regular conditions. The cells were planted in the plates, 10 6 cells. Proliferative concentration of thymoquinone (10μM) and IC25 (3 rd hour: 550mM, 24 th hr: 200mM) and IC50 (3 rd hour: 760mM, 24 th hr: 280mM) values for each hour of glucose were determined by MTT. Cells were incubated at these concentrations for 3 hours and 24 hours, with control (K), thymoquinone (TQ), high glucose (G), high glucose and thymoquinone (G + T) groups. DNA damage was assessed by the Comet assay protocol and the results were calculated as genetic damage index (GDI). Results: GDI levels were significantly higher (p <0.05) in all groups treated with high glucose compared to control, a significant decrease was noted in all groups with added thymoquinone. A significant increase (p <0.05) was also observed in the thymoquinone group compared to the control group. Conclusion: At high concentrations glucose was found to have genotoxic effects in renal cells and TQ treatment with concentration and time-dependent high glucose was found to be a significant effect in reducing DNA damage. However it was concluded that only thymoquinone administration increased the GDI value significantly compared to the control and that this was worth to be investigated in further studies. Keywords: comet assay, genotoxicity, high glucose, NRK-52E, thymoquinone 129

152 MACLURA POMİFERA BİTKİSİNDEN İZOLE EDİLEN POMİFERİN MADDESİNİN RATLARDA ÇEKAL LİGASYON-PUNKSİYON YÖNTEMİ İLE İNDÜKLENEN SEPSİS MODELİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Fatma ARDIÇ 1, Tuba AYDIN 2, Serkan YILDIRIM 3, Ahmet ÇAKIR 4, Mesut Bünyami HALICI 1, Kübra COŞAR 1, Hüseyin Serkan EROL 1 1 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 2 Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi Anabilim Dalı, Ağrı, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 4 Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Kilis, Türkiye Amaç: Sepsis, kan dokusunda mikroorganizma ve toksik maddelerin karışması sonucu inflamasyon meydana getirerek tüm vücut dokularında değişen düzeyde yanıt oluşması durumudur. Sepsisin organ yetmezliği ile birlikte mortalitesi çok yüksektir. Bu nedenle mortaliteyi düşürmek ve etkili bir tedavi yöntemi geliştirmek için hayvan modelleri kullanılır. Bu çalışmada bu modellerden en sık kullanılan ratlarda çekal ligasyon ve punksiyon modeli üzerine pomiferin maddesinin etkisi incelenmiştir. Materyal ve Metod: Çalışmada 40 adet rat, Sham, Kontrol, POM 150 ve POM 300 olarak 4 gruba ayrılmıştır. Anestezi altında çekumları bağlanarak kanül ile delinmiştir. Ensizyon kapatılarak 150 mg/kg ve 300 mg/kg dozda pomiferin oral verilmiştir. Çalışma sonunda yüksek doz anestezik ile ötenazi edilen ratlardan akciğer dokuları alınarak bu dokularda lipid peroksidasyonu (LPO), süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (KAT) ve glutatyon (GSH) biyokimyasal parametreleri ile histopatolojik incelemeler gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Akciğer dokusunda sepsis oluşumu ile kontrol grubunda LPO seviyesi anlamlı şekilde artmışken pomiferin 300 mg/kg dozda artan bu LPO seviyesini belirgin şekilde düşürmüştür (p<0.05). Kontrol grubunda azalan SOD ve KAT aktiviteleri tedavi gruplarında pomiferinin dozuna bağlı olarak anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Akciğer GSH seviyesi kontrol grubuyla kıyaslandığında tedavi gruplarında belirgin şekilde azalmıştır (p<0.05). Histopatolojik olarak sepsis sonucu akciğerde bronş ve bronşiol epitellerinde dejenerasyon, interalvoeler damarlarda hiperemi ve intersitisyel pnömoni şekillenirken pomiferin bu hasarları belirgin şekilde azaltmıştır. Sonuç: Yapılan çalışmada ratlara uygulanan çekal ligasyonla oluşturulan sepsis modelinde pomiferin maddesinin akciğer dokusunda meydana gelen hasarlarda hem biyokimyasal hem de histopatolojik olarak ispatlanan iyileştirici veya engelleyici etkisi olduğu sonucu çıkarılmıştır. Anahtar Kelimeler: Akciğer, Maclura pomifera, pomiferin, rat, sepsis 130

153 INVESTIGATION ON EFFECTS OF POMIFERIN PURIFIED FROM MACLURA POMIFERA PLANTS ON CECAL LIGATION-PUNCTURE INDUCED SEPSIS MODEL OF RATS Fatma ARDIÇ 1, Tuba AYDIN 2, Serkan YILDIRIM 3, Ahmet ÇAKIR 4, Mesut Bünyami HALICI 1, Kübra COŞAR 1, Hüseyin Serkan EROL 1 1 Atatürk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Erzurum, Turkey 2 Ağrı İbrahim Çeçen University, Faculty of Pharmacy, Department of Pharmacognosy, Ağrı, Turkey 3 Atatürk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Pathology, Erzurum, Turkey 4 Kilis 7 Aralık University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Chemistry, Kilis, Turkey Aim: Sepsis is a state of response in all body tissues that causes inflammation of the bloodstream by mixing microorganisms and toxic substances. Sepsis is associated with organ failure and rate of mortality is very high. Therefore, animal models are used to reduce mortality and develop an effective treatment strategy. In this study, the effects of pomiferin on the cecal ligation and puncture sepsis model in rats were investigated. Material and Methods: In the study, 40 rats were divided into 4 groups as Sham, Control, POM 150 and POM 300. Under anesthesia, the cecum was tied and punctured with a cannula. Pomiferin was given orally at doses of 150 mg/kg and 300 mg/kg by closing the incision. At the end of the study, lipid peroxidation (LPO), superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) and glutatyon (GSH) biochemical parameters and histopathological investigations were performed on lung tissues which were collected from euthanasized rats with high dose anesthetic. Results: Sepsis significantly increased LPO levels, 300 mg/kg dose pomiferin decreased this increased activity markedly (p<0.05). SOD and CAT activities that decreased in control group were significantly regenerated in treatment groups in a dose dependent manner (p<0.05). Lung GSH level was clearly decreased in treatment group when compared with control group (p<0.05). In histopathological findings, as an outcome of sepsis, while degeneration in bronchi and bronchiol epithelium, hyperemia in interalvoelar vessels and interstitial pneumonia shaped, pomiferin significantly decreased these damages. Conclusion: According to all, it was concluded that pomiferin has proven therapeutic or preventive effects on biochemical and histopathologically damages of the lung tissue by sepsis which was applied by cecal ligature on rats. Keywords: Lung, Maclura pomifera, pomiferin, rat, sepsis 131

154 KARACİĞER KARSİNOMU HÜCRELERİNDE ARBUTİNİN İKİ YÜZÜ: LD50 DOZUNDA ANTİKANSER ETKİSİ VE LD0 DOZUNDA İSE CİSPLATİN TOKSİKASYONUNA KARŞI KORUYUCU ROLÜ* Ömer HAZMAN 1, İbrahim Hakkı CİĞERCİ 2, Hatice KAYA 1 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Afyon, Türkiye 2 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Afyon, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, karaciğer karsinomu (HepG2) hücre hattında arbutinin antikanser etkileri ile cisplatin toksikasyonu sonucu kanser hücrelerinde oluşan hasara arbutinin etkilerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Materyal ve Metod: Bu amaçla arbutinin izoformları olan α-arbutin ve β-arbutin ile cisplatinin HepG2 hücrelerinde sitotoksisiteleri MTT (3-4,5-dimetil-tiyazolil-. 2,5-difeniltetrazolyum bromid) analizi ile belirlendi. Arbutinin HepG2 hücrelerinde oluşturduğu genotoksisiteye etkisini belirlemek amacıyla comet ve mikronükleus yöntemleri kullanıldı. Çalışmada hücrelerden 5 grup (I: Kontrol grubu, II: LD0 dozunda α-arbutin uygulanan grup, III:LD50 dozunda α-arbutin uygulanan grup, IV: LD50 dozunda Cisplatin uygulanan grup, V: Cisplatin uygulamasından sonra LD0 dozunda α-arbutin uygulandı) oluşturuldu. Bulgular: Yapılan sitotpksisite analizleri sonucunda cisplatin (11,06 µg/ml), α- arbutin (57,5 mm) ve β-arbutinin (61,3 mm) LD50 dozları bulundu. α-arbutin ve β-arbutinin LD0 dozları ise 3 mm ve 22 mm olarak belirlendi. LD0 dozunda α- arbutin uygulanan grupta herhangi bir genotoksisite görülmedi. LD50 dozunda α- arbutinin ise HepG2 hücrelerinde genotoksik etkileri aracılığı ile antikanserojen etkili olduğu belirlendi. Tedavi grubunda (grup V) cisplatinin toksikasyonuna karşı, α-arbutinin kanser hücrelerinde herhangi bir proliferasyona sebep olmayan LD0 dozu kullanıldı. Düşük dozdaki arbutinin cisplatinin neden olduğu genotoksisiteyi özellikle comet skorlarını (DNA hasarını) düşürerek azalttığı görüldü. Sonuç: Elde edilen sonuçlar α-arbutinin, yüksek dozda HepG2 hücrelerinde genotoksik etkileri aracılığı ile antikanserojen etkili olduğunu, düşük dozda (LD0 dozu) ise cisplatin tedavisiyle oluşan yan etkileri azaltmak adına koruyucu olabileceğini göstermektedir. Bunun daha net ortaya konabilmesi için çalışmaların sağlıklı ve farklı hücre hatlarıyla yapılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kanser, cisplatin, arbutin, sitotoksisite, genotoksisite *Bu çalışma finansal olarak Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonunca (proje no: 17.FENBIL.10) desteklenmiştir. 132

155 TWO FACES OF ARBUTIN IN LIVER CARCINOMA CELLS: ANTICANCER EFFECT IN LD50 DOSE AND PROTECTIVE ROLE AGAINST CISPLATIN TOXICITY IN LD0 DOSE* Ömer HAZMAN 1, İbrahim Hakkı CİĞERCİ 2, Hatice KAYA 1 1 Afyon Kocatepe University, Faculty of Science and Arts, Department of Chemistry, Afyon, Turkey 2 Afyon Kocatepe University, Faculty of Science and Arts, 2 Department of Molecular Biology and Genetics, Afyon, Turkey Aim: In this study, anticancer effects of arbutin on liver carcinoma (HepG2) cell line and the effects of arbutin on injury of cancer cells resulting from cisplatin toxicity were investigated. Material and Methods: For this purpose, cytotoxicity of arbutin isoforms (αarbutin and β-arbutin) and cisplatin in HepG2 cells were determined by MTT ; (3-4,5-dimetil-tiyazolil-2,5-difeniltetrazolyum bromid) analysis. Comet and micronucleus methods were used to determine the effect of arbutin on the genotoxicity of HepG2 cells. Five groups of cells were formed (1 st group: control group, 2 nd group: administered with α-arbutin at LD0 dose, 3 rd group LD50 dose of α-arbutin applied, 4 th group: Cisplatin applied group at LD50 dose, 5 th group: α- arbutin was applied at the dose of LD0 after cisplatin administration) in the study. Results: As a result of the cytotoxicity analyzes, LD50 doses of cisplatin (11,06 μg / ml), α-arbutin (57,5 mm) and β-arbutin (61,3 mm) were found in HepG2 cell line. LD0 doses of α-arbutin and β-arbutin were determined to be 3 mm and 22 mm, respectively. In the group treated in the dose LD0 α-arbutin (group II) there was not observed any genotoxicity. But, at the LD50dose of α -arbutin was found to be anticancerogenic by genotoxic effects in HepG2 cells. In the treatment group (group V) LD0 doses of α-arbutin were used against cisplatin toxicity, which did not cause any proliferation of α-arbutin in cancer cells. It was seen that low dose arbutin reduced genotoxicity caused by cisplatin, especially by lowering comet scores (DNA damages). Conclusion: The results demonstrate that α-arbutin at high dose has anticancer effect through high genotoxic effects in HepG2 cells and low dose (LD0 doses) of α-arbutin may be protective to reduce side effects caused by cisplatin treatment. In order to make this clear, it is suggested that the studies should be done with healthy and different cell lines. Keywords: Cancer, cisplatin, arbutin, cytotoxicity, genotoxicity *This study was financially supported by Afyon Kocatepe University Scientific Research Projects Committee (project number: 17.FENBIL.10). 133

156 E. COLİ İLE ENFEKTE NEONATAL İSHALLİ BUZAĞILARDA KOAGÜLASYON PROFİLİ Göksel ERBAŞ 1, Kerem URAL 2, Deniz Alıç URAL 3, Adnan AYAN 4, Songül ERDOĞAN 2 1 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Işıklı, Aydın, Türkiye 2 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Işıklı, Aydın, Türkiye 3 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Çiftliği, Işıklı, Aydın, Türkiye 4 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Genetik Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Günümüzde neonatal buzağı ishalleri, enflamasyon ve ilişkili koagülasyon bozukluklarına dair literatür taramalarında kısıtlı bilgi ile karşılaşılmaktadır. Şiddetli enfeksiyona cevaben şekillenen akut inflamasyon, koagülasyonun sistematik olarak uyarılmasıyla sonuçlanmaktadır. Bu çalışmada E. coli ile enfekte (parazitolojik komorbiditesi bulunmayan) neonatal ishalli buzağılarda koagülasyon profilinin (APTT, PT ve FIB) incelenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Sitratlı kan örnekleri plazma ayrıştırıldıktan sonra yarı otomatik koagülometre cihazında ilişkili parametreler incelendi. Bulgular: Hasta başı hızlı test kitleri ve mikrobiyolojik analizlerle E. coli ye bağlı neonatal ishal tanısı konulan buzağılarda min-maks değerler APTT (29.3->75.8 sn), PT ( sn) ve FIB ( mg/dl) arasında saptandı. Karşılaştırma amacıyla sağlıklı ve ishali bulunmayan buzağılardan alınan örneklerde ise minmaks değerler APTT ( sn), PT ( sn) ve FIB ( mg/dl) olarak saptandı. Sonuç: Bu sonuçlar E. coli ile infekte neonatal ishalli buzağılarda APTT de uzama ve fibrinojen konsantrasyonunda artış olabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: E. coli, buzağı ishali, koagülasyon profili 134

157 COAGULATION PROFILE IN NEONATAL DIARRHEAL CALVES INFECTED WITH E. COLI Göksel ERBAŞ 1, Kerem URAL 2, Deniz Alıç URAL 3, Adnan AYAN 4, Songül ERDOĞAN 2 1 Adnan Menderes University, Faculty of Veterinary, Department of Microbiology, Isikli, Aydin, Turkey 2 Adnan Menderes University, Faculty of Veterinary, Department of Internal Medicine, Isikli, Aydin, Turkey 3 Adnan Menderes University, Faculty of Veterinary, Faculty Farm, Isikli, Aydin, Turkey 4 Van Yuzuncu Yıl University, Faculty of Veterinary, Department of Genetics, Van, Turkey Aim: Presently, about neonatal calf diarrhea, inflammation and related coagulation disorders in the literature reviews is encountered with limited information. Acute inflammation, which is shaped in response to severe infection, results in the systematic stimulation of coagulation. In this study the aimed was to investigate coagulation profile (APTT, PT and FIB) in neonatal diarrheal calves infected with E. coli (without parasitological comorbidity) Material and Methods: After the plasma were separated from citrated blood samples, were examined regarding the relevant parameters in the semi-automatic coagulometer. Results: E. coli induced neonatal diarrhea diagnosis based on rapid diganostic test kits and microbiological analysis deemed minimal maximal values APTT (29.3-> 75.8 sec), PT ( sec) and FIB ( mg/dl). Comperatively among samples obtained from healthy and non-diarrheoic calves. The min-max values were determined as APTT ( sec), PT ( sec) and FIB ( mg/dl) Conclusion: These results suggest that there may be an increase in elongation and fibrinogen concentration in APTT in the neonatal diarrheal calves infected with E. coli Keywords: E. coli, calf diarrhea, coagulation profile 135

158 SUBAKUT DICHLORVOS UYGULAMASI İLE İNDÜKLENEN NEFROTOKSİK ETKİYE KARŞI VİTAMİN-E NİN KORUYUCULUĞU Gökhan NUR, H. Ahmet DEVECİ Gaziantep Üniversitesi, İslâhiye Meslek Yüksekokulu, Veterinerlik Bölümü, Gaziantep, Türkiye Amaç: Bu çalışmada tarımsal aktivitelerde geniş spektrumlu bir insektisit olarak kullanılan organofosfatlı diklorvos uygulamalarının besin zinciri aracılığı ile yaratabileceği potansiyel toksik etki ve buna karşı vitamin-e nin koruyuculunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Bu çalışmada her grupta 10 adet olmak üzere 40 adet Spraque Dawley ırkı erkek sıçan kullanıldı. I. gruba 5 ml/kg olacak şekilde mısır yağı intragastrik olarak verildi. II. gruba 5 mg/kg olacak şekilde dichlorvos mısır yağı içinde çözündürüldükten sonra intragastrik olarak uygulandı. III. gruba dichlorvos uygulamasından üç gün önce başlamak suretiyle 120 mg/kg vitamin-e uygulaması intragastrik yolla yapıldı ve daha sonraki günler yine vitamin-e uygulamasını takiben 1 saat sonra 5 mg/kg dozda dichlorvos aynı yolla uygulandı. IV. gruba ise sadece 120 mg/kg dozda vitamin-e intragastrik olarak verildi. Tüm uygulamalar 15 gün sürdürüldü. Sürenin bitimiyle hayvanlar ketamin/ksilazin anestezisi altında iken kanları kardiyak olarak alındı ve daha sonra servikal dislokasyon ile sakrifiye edildi rpm de 10 dakika santrifüj edilerek elde edilen plazma örnekleri analizler başlayıncaya kadar -20 C de muhafaza edildi. Elde edilen plazma örneklerinde paraoksonaz enzimi (PON), yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL), malondialdehit (MDA) ve nitrik oksit (NO) seviyeleri incelendi. Histolojik incelemeler için alınan böbrek dokuları rutin doku takibi ardından parafine gömülerek mikrotom ile 5 µm. lik kesitler alındı. Alınan kesitlere histolojik boyama yöntemlerinden hematoksilen-eosin uygulanarak histopatolojik değişimler ışık mikroskobik düzeyde incelendi Bulgular: Çalışma gruplarındaki hayvanların böbrek dokuları alınarak rutin doku takibi sonrası preparat haine getirilerek ışık mikroskobunda incelenmiştir. Dokunun histolojik muayenesinde kontrol ve Vitamin-E verilen gruplarda normal yapılar gözlemlenirken, dichlorvos uygulanan grupta glomerular atrofi, inflamatuar hücre infiltrasyonları ve tübüler dejenerasyon alanları gözlendi. Dichlorvos ile birlikte vitamin-e verilen grupta ise lezyonların şiddetinde azalmalar tespit edildi. Dichlorvos uygulanan grupta gelişen inflamasyona bağlı toksisiteden kaynaklı olarak PON ve HDL seviyelerin de kontrol grubuna kıyasla azalmalar, MDA ve NO seviyelerinde ise artışlar gözlenmiştir. Dichlorvos ve vitamin-e nin birlikte uygulandığı grupta ise sadece dichlorvos uygulanan grupla karşılaştırıldığında PON ve HDL düzeylerinde artış, MDA ve NO seviyelerinde ise azalmalar tespit edilmiştir. Sonuç: Dichlorvos zehirlenmesine maruz kalan canlılarda rutin tıbbi tedaviye ek olarak vitamin-e takviyesinin faydalı olacağı kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: Dichlorvos, vitamin E, nefrotoksisite, subakut uygulama 136

159 PRESERVATION OF VITAMIN-E AGAINST NEPHROTOXIC EFFECT INDUCED BY SUBACUTE DICHLORVOS APPLICATION Gökhan NUR, H. Ahmet DEVECİ Gaziantep University, Islahiye Vocational School, Veterinary Department, Gaziantep, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine the potential toxic effect of organophosphate dichlorvos applications, which is used as a broad spectrum insecticide in agricultural activities through food chain and the protection of vitamin E against it. Material and Methods: In this study, 40 Spraque Dawley male rats were used, 10 in each group. The corn oil was given intragastrically as 5 ml/kg. In the second group, 5 mg/kg dose of dichlorvos was applied intragastrically after dissolving in corn oil. The third group, 120 mg/kg vitamin E application was started intragastrically by starting three days before the application of dichlorvos, and the following days were applied in the same way at 5 mg/kg doses after 1 hour vitamin E application. In the last group, vitamin-e was given intragastrically at a dose of only 120 mg/kg. All applications lasted 15 days. At the end of the withdrawal, the animals were cardiac taken under ketamine/xylazine anesthesia and then sacrificed by cervical dislocation. Plasma samples obtained by centrifugation at 3000 rpm for 10 minutes were stored at -20 C. until analysis started. The levels of paraoxonase enzyme (PON), high density lipoprotein (HDL), malondialdehyde (MDA) and nitric oxide (NO) levels were examined in the obtained plasma samples. After the kidneys were taken for histological examinations, they were implanted in paraffin after routine tissue follow-up and 5 μm sections were taken with microtome. Histopathological changes were examined by light microscopy by applying hematoxylin-eosin to histological staining methods. Results: The kidney tissues of the animals in the study groups were taken and examined by light microscopy after the routine tissue adherence. Histological examination of renal tissue revealed normal structures in control and Vitamin-E groups, whereas glomerular atrophy, inflammatory cell infiltrations and tubular degeneration areas were observed in the dichlorvos group. Vitamin E in combination with dichlorvos decreased the severity of the lesions. PON and HDL levels were decreased compared to the control group and increased in MDA and NO levels due to toxicity caused by inflammation in the dichlorvos group. When Dichlorvos and Vitamin E were applied together, PON and HDL levels were increased and MDA and NO levels were decreased when compared to only dichlorvos group. Conclusion: It has been concluded that vitamin-e supplementation would be beneficial in addition to routine medical treatment in living beings exposed to dichlorvos poisoning. Keywords: Dichlorvos, vitamin E, nephrotoxicity, subacute administration 137

160 AFLATOKSİN B1 UYGULANAN RATLARDA SERUM MATRİKS METALLOPROTEİNAZ-9 VE KOENZİM Q10 DÜZEYLERİ ÜZERİNE DEKSAMETAZON VE MİNOSİKLİNİN N-ASETİLSİSTEİN / VİTAMİN E İLE KOMBİNASYONUNUN ETKİLERİ * Bünyamin TRAŞ 1, Hatice ESER 2, Zeynep ÖZDEMİR 1, Emre BAHCİVAN 3, Burak DİK 1, Kamil ÜNEY 1 1 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 2 Dicle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Matriks metalloproteinazlar doku hasarı, yangı, beyin ödemi, metastaz ve nörodejeneratif hastalıkların etiyolojisinde önemli rol oynamaktadır. Koenzim Q10 (CoQ10), antioksidan etkisinden dolayı hücrenin farklı membranlarında koruyucu özelliklere sahiptir. Bu çalışmada aflatoksin B1 (AFB1) uygulanan ratlarda, farklı dozlarda minosiklin ve deksametazonun N-asetilsistein (NAC) ve vitamin E ile tek ve kombine uygulamalarının serum CoQ10 ve matriks metalloproteinaz-9 (MMP- 9) düzeyleri üzerine etkisininin belirlenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışma 66 adet erkek Wistar ırkı rat (8-10 hafta) üzerinde gerçekleştirildi. Ratlara AFB1 in 2 mg/kg dozunda periton içi (İP) uygulamasını takiben minosiklin (45 ve 90 mg/kg, İP) ve deksametazon (5 ve 20 mg/kg, İP) tek ve NAC (200 mg/kg, İP) ve vitamin E (600 mg/kg, İP) ile kombine olarak uygulandı. Ratlardan AFB1 uygulamasını takiben 12. saatte kan örnekleri alındı. Serum CoQ10 düzeyleri HPLC-UV yöntemi kullanılarak analiz edildi. Serum MMP-9 seviyeleri ELISA ile ticari kit kullanılarak belirlendi. Bulgular: Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında AFB1, MMP-9'un serum düzeyini önemli ölçüde arttırırken, serum CoQ10 seviyesini azalttı. Deksametazon ve minosiklin tek uygulaması AFB1 uygulamasına bağlı azalan serum CoQ10 düzeyinde etkiye neden olmadı. Deksametazon ve minosiklin, NAC+vitamin E ile kombine edildiğinde, serum CoQ10 düzeyini istatistiksel açıdan önemli oranda arttırdı. Deksametazon ve minosiklinin tek ve NAC+vitamin E ile kombine uygulaması tek AFB1 uygulanan grup ile karşılaştırıldığında MMP-9 seviyesini azalttı. Sonuç: AFB1 in neden olduğu zehirlenme olgularında MMP inhibitörleri ile oksidatif stresi azaltan ajanların kullanımı yararlı olabilir. Anahtar Kelimeler: Aflatoksin B1, CoQ10, MMP-9, rat, tedavi *Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından desteklenmiştir (TÜBİTAK, 215O397). 138

161 THE EFFECTS OF COMBINATION OF DEXAMETHASONE AND MINOCYCLINE WITH N-ACETYLCYSTEINE/VITAMIN E ON SERUM MATRIX METALLOPROTEINASE-9 AND COENZYME Q10 LEVELS IN AFLATOXIN B1 ADMINISTERED RATS* Bünyamin TRAS 1, Hatice ESER 2, Zeynep OZDEMIR 1, Emre BAHCIVAN 3, Burak DIK 1, Kamil UNEY 1 1 Department of Pharmacology and Toxicology, Faculty of Veterinary Medicine, University of Selcuk, Konya, Turkey 2 Department of Pharmacology and Toxicology, Faculty of Veterinary Medicine, University of Dicle, Diyarbakır, Turkey 3 Department of Pharmacology and Toxicology, Faculty of Veterinary Medicine, University of Kafkas, Kars, Turkey Aim: Matrix metalloproteinases (MMPs) are considered to play a major role in the etiology of tissue injury, inflammation, brain edema, metastasis, and neurodegenerative diseases. Coenzyme Q10 (CoQ10) has protective properties on different membranes of the cell due to its antioxidant effect. This study aimed to determine the effects of single treatment and combined treatment with N- acetylcysteine (NAC) and vitamin E in different doses of minocycline and dexamethasone on serum CoQ10 and matrix metalloproteinase-9 (MMP-9) levels in rats, which administered aflatoxin B1 (AFB1). Material and Methods: The study was carried out on 66 male Wistar rats (8-10 weeks). Following the intraperitoneal (IP) administration of AFB1 at a dose of 2 mg/kg, minocycline (45 and 90 mg/kg, IP) and dexamethasone (5 and 20 mg/kg, IP) were administered as the single and combined with NAC (200 mg/kg, IP) and vitamin E (600 mg/kg, IP). Blood samples were taken from the animals at 12 hours following AFB1 administration. Serum CoQ10 levels were analyzed using HPLC- UV method. Serum MMP-9 levels were determined using a commercial kit by ELISA. Results: AFB1 significantly increased the serum level of MMP-9 and decreased the serum level of CoQ10 compared to the control group. The administration of single dexamethasone and minocycline did not improve the decrease of CoQ10 levels caused by AFB1. However, dexamethasone and minocycline combined with NAC+vitamin E caused significant increases in serum CoQ10 levels. The administration of the single and combined with NAC+vitamin E of dexamethasone and minocycline decreased MMP-9 levels compared to the single AFB1 treated group. Conclusion: The use of MMPs inhibitors and oxidative stress-reducing agents in the poisoning with AFB1 is anticipated to be beneficial in the cases of exposure to chemical substance. Keywords: Aflatoxin B1, CoQ10, MMP-9, rat, treatment *Supported by The Scientific and Technological Research Council of Turkey (TUBITAK, 215O397). 139

162 GIDA İHTİYACINDA AT YETİŞTİRİCİLİĞİNİN ÖNEMİ VE ÜRÜNLERİNİN BESİN DEĞERİ Selim KUL 1, Zafer GÖNÜLALAN 2 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 2 Erciyes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye Bir evcil hayvan olarak at yalnızca spor ve eğlence aracı olarak değil, aynı zamanda birçok ülkede olduğu gibi et ve süt üretimi için de yetiştirilebilir. Mera ve otlakların, atların beslenmesinde kullanımı geviş getiren hayvanlara kıyasla daha avantajlı bir konuma sahiptir. Atlar, sekum ve kalın barsaklarda fermentasyon gerçekleştirirken, geviş getirenler ön mideleri ile sindirimi gerçekleştirirler. Sindirim fizyolojisi bakımından atlar, sığırlara göre dokularında daha yüksek bulunan omega 3 çoklu doymamış yağ asidi ile düşük trans yağ asidi düzeyleri ve düşük metan emisyonları ile tüketici sağlığı ile çevre dostu özellikleri ile ön plana çıkmaktadır. Ayrıca, kısrak sütü diğer sağmal hayvan sütleri ile kıyaslandığında da daha besleyici ve diyetetik özellikler sahiptir. Kısrak sütü, insan ve inek sütü ile kıyaslandığında fark edilir derecede daha az yağ içerir. Kısrak sütünün laktoz içeriği, insan sütününkine benzer ve inek sütününkinden daha yüksektir. Öte yandan, kısrak ve insan sütü, inek sütü ile karşılaştırıldığında protein ve mineral tuzu içeriği bakımından daha fakirdir. Kısrak sütünün enerji içeriği, insan sütünden daha düşüktür ve enerji bakımından inek sütü ile kıyaslanabilir özelliktedir. Sürdürülebilir çevre ve hayvancılık için at eti ve sütü üretimi teşvik edilmelidir. At yetiştiriciliğinin insan ve sağlık bakımından bazı önemli hususları; 1) tehlike altındaki yerel at ırklarının korunmasını temin etmek, 2) Yağ asidi profili (omega-3) açısından sağlıklı ve tercih edilebilir bir konumda bulunması, 3) sera gazı emisyonunun az olması dolayısı ile doğa dostu özelliği ve 4) doğal kaynakların korumasına sağlayacağı katkılar ile kırsal yaşamın korunması ve sürdürülebilir hale getirilmesi olarak belirtilebilir. Toplumun besin maddesi ihtiyacı ve sağlıklı beslenmesini sağlamak amacı ile atın gıdai değeri konusuna ışık tutulması gereklidir. Bu amaçlarla, at eti ve sütlerinin kimyasal bileşimi ve özellikleri ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir. Buradan hareketle elde edilen bilginin, halk sağlığı ile çevrenin korunması ve sürdürülebilirliğine ilişkin katkısı olacaktır. Anahtar Kelimeler: At yetiştiriciliği, at eti, at sütü, kimyasal bileşim, tüketici sağlığı 140

163 IMPORTANCE OF HORSE BREEDING IN MEETING FOOD DEMAND AND NUTRITIONAL VALUE Selim KUL 1, Zafer GÖNÜLALAN 2 1 Firat University, Veterinary Faculty, Department of Zootechny, Elazig, Turkey 2 Erciyes University, Veterinary Faculty, Department of Food Hygiene and Technology, Kayseri, Turkey Horse, as a domestic animal, could be bred not only for sport and leisure activities but also for meat and milk production, as it has been already the case in many countries. Use of pastures for in horse breeding is more beneficial compared to the utilization of pastures for feeding ruminants. Equines are hindgut fermenter herbivores while ruminants ferment feedstuff in their fore-stomachs. The digestive physiology of equines allow then to efficiently transfer the omega 3 PUFAs from pasture into meat with very low trans-fa deposition and low methane emissions per unit of meat produced in comparison to ruminants. In addition, mare s milk is very nutritive and dietetic compared with other milking animals. Mare s milk has noticeably less fat content when compared to human and cow s milk. The lactose content of mare s milk is similar to that of human milk and higher than that of cow s milk. On the other hand mare s and human milk are lower in protein and mineral salt content when compared to cow s milk. The energy level of mare s milk is clearly lower than that of human milk, which in turn is comparable to that of cow s milk. Equine meat and milk production under sustainable extensive systems should be encouraged 1) to maintain endangered local horse breeds, 2) to obtain a healthy product in terms of its FA profile (n-3 PUFA content), 3) to reduce GHG emissions to the atmosphere, and 4) to conserve natural resources (mountain areas), as grazing could provide greater diversity of habitats benefiting ecosystem that bring environmental and social benefits to rural areas. For this purpose, the composition and nutritional aspects of horse meat and milk have been reviewed in detail. It is expected that these information will contribute to the protection of public health and environment, and its sustainability. Keywords: Horse breeding, horse meat, mare s milk, chemical composition, consumer health 141

164 VAN'DA TÜKETİME SUNULAN SIĞIR ETLERİNDE BAZI ANABOLİZAN KALINTILARININ BELİRLENMESİ Ufuk MERCAN YÜCEL 1, Nurhayat ATASOY 2, İdris TÜREL 3, Özgür İŞLEYİCİ 4 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyokimya Bölümü, Van, Türkiye 3 Adıyaman Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı, Adıyaman, Türkiye 4 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışmada Van ilinde tüketime sunulan sığır etlerinde bazı anabolizan hormon kalıntılarının (zeranol, trenbolone, DES ve testosterone) belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada kullanılan sığır eti örnekleri, Eylül Eylül 2014 tarihleri arasında Van İlinde bulunan süpermarket, kasap ve kesimhanelerden toplanmıştır. Sığır etlerinin yağsız kısımlarından yaklaşık g miktarında toplam 80 örnek alınmış ve analiz edilinceye kadar -20 o C de saklanmıştır. Örneklerdeki zeranol, trenbolone, DES ve testosterone kalıntı miktarları kompetitif enzim immunoassay tekniği (ELISA) ile belirlenmiştir. Örneklerin ekstraksiyonu ve kalıntı tespit işlemlerinde hazır kitler (RIDESCREEN Test Kits, R-Biopharm AG, Darmstadt, Almanya) üretici firmanın önerdiği şekilde kullanılmıştır. Bulgular: Bu çalışmada, tüm örneklerin 37 tanesi (%46.25) trenbolon, 34 tanesi (%42.5) zeranol, 22 tanesi (%27.5) testosteron ve 11 tanesi de (%13.75) DES yönünden pozitif bulunmuştur. En yüksek kalıntı değerleri trenbolon için ağustosta ng/kg olarak, zeranol için eylülde ng/kg olarak, testosteron için ekimde ng/kg olarak ve DES için de kasım ayında ng/kg olarak belirlenmiştir. Sonuç: Yapılan bu çalışma ile Van ilinde tüketime sunulan sığır etlerinde trenbolon, zeranol, testosteron ve DES kalıntıları tespit edilmiştir. Sığır eti örneklerinde belirlenen kalıntı miktarları kabul edilebilir kalıntı limitlerini aşmamaktadır. Ancak Türkiye de besi hayvanlarında bu anabolizanların kullanımı veteriner tedavi uygulamaları dışında yasaktır. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar, farklı anabolizan türlerinin yasak olsa bile daha fazla et üretimi için kullanılabileceğini göstermiştir. Bu nedenle hayvancılıkta anabolizan madde kullanımı ile ilgili olarak üretimden tüketime kadar olan tüm aşamalarda etkin izleme ve denetimlerin yapılması gerekmektedir. Bu izleme ve denetimlerde ELISA yöntemi iyi sonuç ve hızlı tarama imkanı verse de çapraz reaksiyonlardan dolayı yanlış sonuçlar alınabileceği unutulmamalı, elde edilen sonuçlar başka analiz metotları ile de desteklenmelidir. Anahtar Kelimeler: Et, anabolik hormon, kalıntı, ELISA, Van. 142

165 DETERMINATION OF SOME ANABOLIC HORMONE RESIDUES IN CATTLE MEAT CONSUMPTION IN VAN Ufuk MERCAN YÜCEL 1, Nurhayat ATASOY 2, İdris TÜREL 3, Özgür İŞLEYİCİ 4 1 Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Pharmacology and Toxicology, Van, Turkey 2 Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Science, Department of Biochemistry, Van, Turkey 3 Adıyaman University, Faculty of Pharmacy, Department of Pharmacology, Adıyaman, Turkey 4 Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Food Hygiene and Technology, Van, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine some anabolic hormone residues (zeranol, trenbolone, DES and testosterone) in cattle meat consumed in Van province. Material and Methods: The cattle meat samples used in this study were collected from supermarkets, butchers and slaughterhouses in Van Province between September 2013 and September A total of 80 samples of approximately g of fat-free portions of cattle meat were taken and stored at -20 C until the analysed. Residual amounts of zeranol, trenbolone, DES and testosterone in the samples were determined by competitive enzyme immunoassay technique (ELISA). Ready kits (RIDESCREEN Test Kits, R-Biopharm AG, Darmstadt, Almanya) were used in the extraction and residue detection procedures of the samples as recommended by the manufacturer company. Results: In the analyzes carried out, numbers of positive samples of trenbolon, zeranol, testesteron and DES were determined to be 37 (%46.25), 34 (%42.5), 22 (%27.5) and 11 (%13.75) respectively. The highest residue values were determined as ng/kg in August for trenbolon, ng/kg in September for zeranol, ng/kg in October for testosterone and ng/kg in November for DES. Conclusion: In this study, trenbolon, zeranol, testosterone and DES residues were detected in cattle samples consumed in Van province. Residue quantities determined in the cattle samples do not exceed acceptable residue limits. However, using of anabolics are prohibited in livestock in Turkey except for veterinary treatment applications. The obtained results in this study have shown that different types of anabolizans can be used for more meat production, even if prohibited. For this reason, effective monitoring and inspections must be carried out at all stages from production to consumption in relation to the use of anabolic agents in animal husbandry. ELISA method provides good results and quick screening in these surveillance, but this results may be misleading due to cross-reactions, so the obtained results should be supported with other analysis methods. Keywords: Meat, anabolic hormone, residue, ELISA, Van 143

166 RATLARDA DOXORUBİCİN KAYNAKLI KARDİYOTOKSİSİTE ÜZERİNE KURKUMİNİN ETKİLERİ Fulya BENZER 1, Fatih Mehmet KANDEMİR 2, Mustafa ÖZKARACA 3, Sefa KÜÇÜKLER 2, Cüneyt ÇAĞLAYAN 4 1 Munzur Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Tunceli, Türkiye 2 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Bölümü, Erzurum, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Bölümü, Erzurum, Türkiye 4 Bingöl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Bölümü, Bingöl, Türkiye Amaç: Bu çalışmada amaç; ratlarda DXR kaynaklı kardiyotoksisiteye karşı kurkuminin etkilerininin araştırılmasıdır. Materyal ve Metod: Wistar albino cinsi erkek ratlar her grupta 7 adet olacak şekilde beş gruba ayrıldı. Kontrol grubu: 7 gün boyunca oral Serum fizyolojik uygulandı. Kurkumin grubu: Kurkumin (200 mg/kg ağırlık/gün) 7 gün boyunca oral olarak ratlara verildi. DXR grubu: DXR (40 mg/kg) tek doz olarak 5. günde intra peritoneal olarak ratlara enjekte edildi. DXR + Kurkumin 100 grubu: 7 gün süreyle (100 mg/kg ağırlık/gün) kurkumin uygulamasının 5. gününde tek doz DXR (40 mg/kg) intra peritoneal olarak ratlara enjekte edildi. DXR + Kurkumin 200 grubu: 7 gün süreyle (200 mg/kg ağırlık/gün) kurkumin uygulamasının 5. gününde tek doz DXR (40 mg/kg) intra peritoneal olarak ratlara enjekte edildi. Çalışma periyodunun sonunda hafif sevofluran anestezisi altında ratlar dekapite edildi. Kalp dokusu biyokimyasal, histopatolojik ve immunohistokimyasal analizler için ayrıldı. Lipid peroksidasyon ve antioksidan enzim aktiviteleri kolorimetrik olarak ölçüldü. Kalp fonksiyon markırları (LDH, CK-MB, ctn-i), yangı markırları (NF- κb, TNF-α, IL- 1β, COX-2, inos) ve apoptosis markırı (kaspas-3) ticari kitler (sandwich ELISA) kullanılarak belirlendi. İstatistiksel değerlendirmeler için SPSS 16.0 programı kullanıldı. Bulgular: DXR kaynaklı artmış olan lipid peroksidasyon düzeyi kurkuminin her iki dozunda azalmakla beraber, azalmış olan glutatyon düzeyi ve antioksidan (süperoksit dismutaz, katalaz ve glutatyon peroksidaz) enzim aktivitelerinde artma görüldü. CK-MB, LDH ve ctn-i düzeyleri DXR grubunda arttı, kurkumin uygulaması ise bu parametrelerde azalmaya neden oldu. Bununla birlikte kurkuminin DXR grubunda artmış olan caspase-3, COX-2, inos, NF- κb, TNF-α, and IL-1β seviyelerini azalttığı gözlendi. DNA hasarı belirteçlerinden olan 8- OHdG ve protein oksidasyon markırı 3,3 '- dityrosinin salınımı immunohistokimyasal olarak incelendiğinde DXR grubu ratların kalp kası sitoplazmalarında şiddetli immunopozitiflik bulundu. Kurkumin 200 dozunun her iki parametrede de immunıpozitiflik şiddetini orta dereceye düşürdüğü tespit edildi. Sonuç: Kurkuminin antiapoptotik, antiinflamatuar ve antioksidan etkilerinden dolayı multikardiyoprotektif özelliklere sahip olduğu ve DXR kaynaklı kalp hasarında kurkumin destekleyici tedavisinde yararlı olacağı kanaatine varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Apoptosis, kurkumin, doksorubisin, kardiyotoksisite, rat 144

167 EFFECTS OF CURCUMIN ON DOXORUBICIN-INDUCED CARDIOTOXICITY IN RATS Fulya BENZER 1, Fatih Mehmet KANDEMIR 2, Mustafa OZKARACA 3, Sefa KUÇUKLER 2, Cüneyt ÇAGLAYAN 4 1 Department of Food Engineering, Faculty of Engineering, Munzur University, Tunceli, Turkey 2 Department of Biochemistry, Faculty of VeterinaryMedicine, AtaturkUniversity, Erzurum, Turkey 3 Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Ataturk University, Erzurum, Turkey 4 Department of Biochemistry, Faculty of VeterinaryMedicine, Bingol University, Bingol, Turkey Aim: The aim of this study is to evaluate the effects of curcumin against DXRinduced cardiotoxicity in rats. Material and Methods: Thirty-five Wistar albino male rats were randomly divided into five groups of seven rats in each group. Control group: Physiological serum was orally administered to the rats for 7 days. Curcumin group: Curcumin (200 mg/kg b.w./day) was orally administered to the rats for 7 days. DXR group: A single dose of DXR (40 mg/kg) was injected intra peritoneal into the rats on the 5th day. DXR + Curcumin 100 group: A single dose of DXR (40 mg/kg) on the 5th day of treatment schedule of administration of curcumin (100 mg/kg b.w./day) was daily injected intra peritoneal into the rats for 7 days. DXR + Curcumin 200 group: A single dose of DXR (40 mg/kg) on the 5th day of treatment schedule along with daily administration of curcumin (200 mg/kg b.w./day) was daily injected intra peritoneal into the rats for 7 days. At the end of study period (8th day), the rats were sacrificed under mild sevoflurane anesthesia. The heart tissues from rats were evaluated for biochemical, histopathological, and immunohistochemical analysis. Inflammation (NF- κb, TNF-α, IL-1β, COX-2, inos) cardiac function markers (LDH, CK-MB, ctn-i) and apoptosis marker (caspase-3) in the heart tissue were measured by enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) using commercial kits. The software SPSS version 16.0 was performed for statistical analyses. Results: There was a decrease in the increased lipid peroxidation level and an increase in the decreased glutathione level and antioxidant enzyme activities (superoxide dismutase, catalase and glutathione peroxidase), caused by DXR, via both curcumin doses. In the DXR group, CK-MB, LDH, and ctn-i increased, but curcumin administration caused a decrease in those parameters. However, it was observed that curcumin decreased the increased caspase-3, COX-2, inos, NF- κb, TNF-α, and IL-1β levels in DXR group. When the release of 8-OHdG as a marker of DNA damage and 3,3 -dityrosine as marker of protein oxidation were immunohistochemically evaluated, severe immunopositivity was found in the cytoplasm of the heart muscles of the rats in DXR group. It was found that curcumin 200 dose moderately decreased the immunopositivity level for two parameters. Conclusion: It was concluded that curcumin has a multi-cardioprotective properties due to its antioxidant, anti-inflammatory, and antiapoptotic properties and that curcumin has a beneficial effect in the treatment of cardiac damage induced by DXR. Keywords: Apoptosis, curcumin, doxorubicin, cardiotoxicity, inflammation 145

168 WİSTAR RATLARDA SİKLOFOSFAMİD KAYNAKLI HEPATOTOKSİSİTE ÜZERİNE NARİNGİN İN İYİLEŞTİRİCİ ETKİSİ Cüneyt ÇAĞLAYAN 1, Yusuf TEMEL 2, Fatih Mehmet KANDEMİR 3, Serkan YILDIRIM 4, Sefa KÜÇÜKLER 3 1 Bingöl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Bingöl, Türkiye 2 Bingöl Üniversitesi, Solhan Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu, Bingöl, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 4 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye Amaç: Bu çalışma ratlarda siklofosfamid in (CP) neden olduğu hepatotoksisite üzerine naringin in (NG) etkilerini araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Materyal ve Metod: 35 adet wistar albino cinsi erkek ratlar, her grupta 7 rat olmak üzere rastgele 5 gruba ayrıldı. Grup I (Kontrol): 7. günde intraperitoneal (i.p.) serum fizyolojik uygulandı. Grup II (CP): 7. günde tek doz CP (200 mg/kg vücut ağırlığı) i.p. uygulandı. Grup III (NG): Ratlara oral yoldan 7 gün boyunca NG (100 mg/kg/gün vücut ağırlığı) verildi. Grup IV (CP+NG 50) ve Grup V (CP+NG 100): Sırasıyla, ratlar 7 gün süreyle oral yoldan NG (50 mg/kg/gün vücut ağırlığı) ve NG (100 mg/kg/gün vücut ağırlığı) ile tedavi edildi ve bunu takiben 7. günde bir tek CP dozu (200 mg/kg vücut ağırlığı) i.p. uygulandı. Bulgular: Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, CP grubunda serum alkalen fosfataz, aspartat aminotransferaz ve alanin aminotransferaz enzim aktiviteleri, doku malondialdehit düzeyi ve histopatolojik değişiklikler artarken, süperoksit dismutaz, katalaz, glutatyon peroksidaz aktiviteleri ve glutatyon düzeyi azaldı (p<0.05). Ayrıca CP grubunda nükleer factor kappa B, tümör nekroz faktör-α, interlökin-1β ve interlökin-6 seviyeleri ile indüklenebilir nitrik oksit sentaz ve siklooksijenaz-2'nin aktiviteleri arttı (p<0.05). Üstelik CP; Caspase-3 ekspresyonunu ve light chain 3B seviyesini artırarak apoptoz ve otofajiye neden oldu. Aksine, tedavi amacıyla verilen (50 ve 100 mg/kg) NG nin her iki dozu CP ile indüklenen ratlarda biyokimyasal ve histopatolojik değerleri istatistiksel olarak anlamlı değiştirdi (p<0.05). Sonuç: Bu çalışma, NG tedavisinin ratlarda CP kaynaklı karaciğer toksisitesine karşı antioksidan, anti-apoptotik, anti-inflamatuarik ve anti-otofajik etkilere sahip olduğunu gösterdi. Anahtar Kelimeler: Apoptoz, hepatotoksisite, inflamasyon, naringin, siklofosfamid 146

169 AMELIORATIVE EFFECT OF NARINGIN ON CYCLOPHOSPHAMIDE- INDUCED HEPATOTOXICITY IN WISTAR RATS Cuneyt CAGLAYAN 1, Yusuf TEMEL 2, Fatih Mehmet KANDEMIR 3, Serkan YILDIRIM 4, Sefa KUCUKLER 3 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Bingol University, Bingol, Turkey 2 Department of Solhan School of Health Services, Bingol University, Bingol, Turkey 3 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Ataturk University, Erzurum, Turkey 4 Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Ataturk University, Erzurum, Turkey Aim: This study was conducted to investigate the effects of naringin (NG) on hepatotoxicity caused by cyclophosphamide (CP) in rats. Material and Methods: 35 male Wistar Albino rats were randomly divided into 5 groups as 7 rats in each group. Group I (Control): administered physiological saline intraperitoneally (i.p.) on the 7th day. Group II (CP): single dose CP (200 mg/kg body weight) was administered intraperitoneally on the 7th day. Group III (NG): Rats were given orally NG (100 mg/kg body weight) for 7 days. Group IV (CP+NG 50) and Group V (CP+NG 100): The rats were pretreated with an oral dose of NG (50 mg/kg) and (100 mg/kg) for 7 days followed by administration of a single dose of CP (200 mg/kg b.w.) on 7th day, respectively. Results: Serum alkaline phosphatase, aspartate aminotransferase and alanine aminotransferase enzyme activities, tissue malondialdehyde levels and histopathological changes were increased in the CP group, while superoxide dismutase, catalase, glutathione peroxidase activities and glutathione levels decreased compared to the control group (p<0.05). In addition, nuclear factor kappa B, tumor necrosis factor-α, interleukin-1β and interleukin-6 levels, and inducible nitric oxide synthase and cyclooxygenase-2 activities were increased in CP group (p<0.05). Moreover, CP caused apoptosis and autophagy by increasing expression of Caspase-3 and Light chain 3B. On the contrary, both doses of NG (50 ve 100 mg/kg) given for treatment were changed statistically biochemical and histopathological values in CP-induced rats (p<0.05). Conclusion: This study has shown that NG treatment has antioxidant, antiapoptotic, anti-inflammatory and anti-autophagic effects against CP-induced liver toxicity in rats. Keywords: Apoptosis, hepatotoxicity, inflammation, Naringin, cyclophosphamide 147

170 BADEM MEYVESİNİN (AMYGDALUS TRICHAMYGDALUS) ANTİOKSİDAN AKTİVİTESİ VE RAT KARACİĞER HOMOJENATINDA LİPİD PEROKSİDASYONUNU ÖNLEYİCİ ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI İsmet MEYDAN 1, Halit DEMİR 2, Bircan ÇEKEN 3, Mehmet Selim GÜN 2 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Dicle Üniversitesi, Fen Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye Amaç: Bu çalışmada Diyarbakır ilinin Ergani ilçesi ve çevresinde kültür olarak yetiştirilen badem meyvesinin (A. trichamygdalus) etanol ekstraktının antioksidan aktivitesi ve rat karaciğer homojenatında lipid peroksidasyonunu önleme aktivitesi araştırıldı. Materyal metod: Diyarbakır Ergani bölgesinden toplanan kuru badem (A. trichamygdalus) meyvesinden ekstraktı sokslet yöntemi kullanılarak hazırlandı. Badem (A. trichamygdalus) eksraktının toplam fenolik bileşik tayini Folin- Ciocalteus yöntemi ile belirlendi. A. trichamygdalus etanol ekstraktının toplam flavonoid bileşen tayini daha önce bu yöntemi tayin eden Zhishen çalışmasından esinlenerek yapıldı. A. trichamygdalus meyvesinin etanol eksraktının lipid peroksidasyonu önleme aktivitesi tiyobarbitürik asit (TBA) metodu kullanılarak belirlendi. Bulgular: Etanol ekstraktının 0.5 mg/ml nin içerdiği toplam fenolik bileşen miktarı ± µg/ml gallik aside eş değer ve toplam flavonoid bileşen miktarı ± µg/ml quercetine eş değer olarak bulundu. Önceden hazırlanmış karaciğer homojenatında A. trichamygdalus meyvesinin lipid peroksidasyonunu önleme aktivitesi % aralığında bulundu. Bütillenmiş hidroksi anisol (BHA) için bu değerin % aralığında olduğu saptandı. Sonuç: A. trichamygdalus etanol ekstraktının FeCl 2 -H 2 O 2 sisteminde lipid peroksidasyonunu önleme aktivitesi literatür çalışmalarına göre çok iyi olduğu görüldü. Anahtar Kelimeler: Antioksidan aktivite, A. trichamygdalus, Serbest radikaller, Lipid peroksidasyonu 148

171 INVESTIGATION OF THE PREVENTIVE EFFECT OF LIPID PEROXIDATION IN ANTIOXIDANT ACTIVITY AND RAT LIVER HOMOGENEUM OF ALMOND FRUIT (AMYGDALUS TRICHAMYGDALUS) İsmet MEYDAN 1, Halit DEMİR 2, Bircan ÇEKEN 3, Mehmet Selim GÜN 2 1 Van Yüzüncü Yıl University, Health Services Vocational High School, Van, Turkey 2 Van Yüzüncü Yıl University, Department of Science Faculty Biochemistry, Van, Turkey 3 Dicle University, Department of Science Faculty Biochemistry, Diyarbakır, Turkey Aim: In this study, the antioxidant activity of the ethanol extract of cultivated almonds (A. trichamygdalus) cultivated in and around the Ergani district of Diyarbakır province and the activity of preventing lipid peroxidation in rat liver homogenate were investigated. Material and Methods: Extract was prepared from dried almond (A. trichamygdalus) fruit collected from Diyarbakır Ergani region using the soxlet method. Total phenolic compound determination of almond (A. trichamygdalus) extract was determined by Folin-Ciocalteus method. The total flavonoid component content of the A. trichamygdalus ethanol extract was inspired by the Zhishen study, which previously identified this method. The lipid peroxidation inhibition activity of ethanol extract of A. trichamygdalus juice was determined using the thiobarbituric acid (TBA) method. Results: The total phenolic component content of ethanol extract 0.5 mg / ml was ± μg / ml gallic acid equivalent and the total flavonoid component content was ± μg / ml quercetin equivalent. The inhibitory activity of lipid peroxidation in preformed liver homogenate of A. trichamygdalus juice was found to be in the range of %. For BHA (Butylated hydroxy anisole) this value was found to be in the range of %. Conclusion: A. trichamygdalus ethanol extract was found to be very good in terms of the activity of inhibiting lipid peroxidation in the FeCl2-H2O2 system according to the literature studies. Keywords: Antioxidant activity, A. trichamygdalus, free radicals, lipid peroxidation 149

172 TUNCELİ SARIMSAĞININ (ALLIUM TUNCELIANUM) ANTİOKSİDAN AKTİVİTESİ RAT KARACİĞER HOMOJENATINDA LİPİD PEROKSİDASYONUNU ÖNLEYİCİ ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Mehmet Selim GÜN 2, Halit DEMİR 2, Göksel KIZIL 3, İsmet MEYDAN 1 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Dicle Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye Amaç: Bu çalışmada Diyarbakır da ve Tunceli-Ovacıkta yetişen ve aynı zamanda kültür olarak yetiştirilen Tunceli Sarımsağı (Allium tuncelianum) etanol ekstraktının antioksidan aktivitesi ve rat karaciğer homojenatında lipid peroksidasyonunu önleme aktivitesi araştırıldı. Materyal ve Metod: Tunceli-Ovacık bölgesinden toplanan A. tuncelianum bitkisinin etanol ekstraktı sokslet yöntemi kullanılarak hazırlandı. A. tuncelianum eksraktının toplam fenolik bileşik tayini Folin-Ciocalteus yöntemi ile belirlendi. A. tuncelianum etanol ekstraktının toplam flavonoid bileşen tayini daha önce bu yöntemi tayin eden Zhishen çalışmasından esinlenerek yapıldı. A. tuncelianum etanol eksraktının lipit peroksidasyonu önleme aktivitesi tiyobarbitürik asit (TBA) metodu kullanılarak bulundu. Bulgular: A. tuncelianum etanol ekstraktının 0.5 mg/ml nın içerdiği toplam fenolik bileşen miktarı ± 1,21µg/ml gallik aside eşdeğer ve toplam flavonoid bileşen miktarı 6.73 ± 0,11µg/ml quercetine eş değer olarak bulundu. Önceden hazırlanmış karaciğer homojenatında lipit peroksidasyonunu önleme aktivitesine bakıldı. A. tuncelianum bitkisinin Lipit peroksidasyonu önleme aktivitesi % 69.6 ± ,6 ± 0,3 aralığında bulundu. BHA (Bütillenmiş hidroksi anisol) için bu değerin % 83,4 ± ,72 ± 0,2aralığında olduğu saptandı. Sonuç: A. tuncelianum etanol eksraktının FeCl 2 -H 2 O 2 sisteminde lipit peroksidasyonunu önleme aktivitesi literatür çalışmalarına göre çok iyi olduğu görüldü. Anahtar Kelimeler: Serbest radikaller, Allium tuncelianum, antioksidan aktivite, lipit peroksidasyonu 150

173 ANTIOXIDANT ACTIVITY OF TUNCELI GARLIC (ALLIUM TUNCELIANUM) INVESTIGATION OF PREVENTIVE EFFECT OF LIPID PEROXIDATION IN RAT LIVER HOMOGENEOUS Mehmet Selim GÜN 2, Halit DEMİR 2, Göksel KIZIL 3, İsmet MEYDAN 1 1 Van Yüzüncü Yıl University, Health Services Vocational High School, Van, Turkey 2 Van Yüzüncü Yıl University, Department of Science Faculty Biochemistry, Van, Turkey 3 Dicle University, Department of Science Faculty Biochemistry, Diyarbakır, Turkey Aim: In this study, antioxidant activity of Tunceli Garlic (Allium tuncelianum) ethanol extract and lipid peroxidation inhibitory activity in rat liver homogenate grown in Diyarbakır and Tunceli-Ovacık were investigated. Material and Methods: The A. tuncelianum plant collected from Tunceli-Ovacik region was prepared using the ethanol extract soxlet method.total phenolic compound determination of A. tuncelianum extract was determined by Folin- Ciocalteus method. The total flavonoid component of the A. tuncelianum ethanol extract was inspired by the Zhishen study, which previously identified this method. The lipid peroxidation inhibition activity of the A. tuncelianum ethanol extract was determined using the thiobarbituricacid (TBA) method. Results: A. tuncelianum The total phenolic component content of ethanol extract 0.5 mg / ml was found to be equivalent to ± 1.21 μg / ml gallic acid and 6.73 ± 0.11 μg / ml quercetin as the total amount of flavonoid component. The inhibitory activity of lipid peroxidation in preformed liver homogenate was checked. The lipid peroxidation inhibition activity of A. tuncelianum plant was found to be 69.6 ± 0.2 to 57.6 ± 0.3. For BHA (Butylated hydroxy anisole) this value was found to be in the range of 83.4 ± ± 0,2. Conclusion: The inhibitory activity of lipid peroxidation in the FeCl2-H2O2 system of the Allium tuncelianum ethanol extract was found to be very good according to the literature studies. Keywords: Free radicals, Allium tuncelianum, antioxidant activity, lipid peroxidation 151

174 KOÇLARDA ENROFLOKSASİNİN EKLEM SIVISI/KAN OKSİDATİF DURUM VE ORGAN HASARI BELİRTEÇLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Devran COSKUN 1, Kurtulus PARLAK 2, Burak DIK 1, Hatice ESER FAKI 1, Emre BAHCIVAN 1, Enver YAZAR 1, Ayse ER 1 1 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 2 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Amaç: Mevcut araştırmanın temel amacı enrofloksasinin eklem/kan oksidatif parametreleri ve organ hasar belirteçleri üzerine etkilerini belirlemektir. Materyal ve Metod: Araştırmada 10 adet koça enrofloksasin 10 mg/kg/gün (SC) dozunda 14 gün uygulandı. İlaç uygulamasından önce 0. gün (Kontrol) ve son ilaç uygulamasından 1.5 saat sonra kan ve eklem sıvıları alındı. Plazma ve eklem sıvısı malondialdehid, total antioksidan kapasite, süperoksit dismutaz, glutasyon peroksidaz ve katalaz düzeyleri ELISA okuyucusunda belirlendi. Hemogram değerleri (WBC, RBC, platelet, hemoglobin, hematokrit) kan hücresi sayım cihazında, serum biyokimyası değerleri (AST, ALT, ALP, GGT, albümin, total protein, kreatinin, BUN) otoanalizörde ve serum kütle CK-MB ve troponin-i düzeyleri kemiluminesans immunassay yöntemi ile ölçüldü. Bulgular: Enrofloksasin uygulamasının eklem sıvısı katalaz düzeyinde azalmalara (P<0.05) neden olduğu belirlenirken, diğer oksidatif stres parametreler üzerine etkisinin olmadığı (P>0.05) tespit edildi. Enrofloksasin uygulaması sonrasında bazı hemogram ve biyokimyasal parametrelerde referans değerler içinde istatistiki değişimler (P<0.05) belirlendi. Ancak enrofloksasinin kalp hasarı belirteçlerinden kütle CK-MB ve troponin I düzeylerinde yükselmelere (P<0.05) neden olduğu tespit edildi. Sonuç: Enrofloksasinin koyunlarda kan ve eklem sıvısında oksidatif strese neden olmadığı, organ/sistemler üzerine etkisi düşünüldüğünde genel olarak güvenli olduğu gözlense de uzun süreli ve yüksek dozlarda kullanımlarda kalp açısından dikkatli olunması gerektiği ifade edilebilir. Anahtar Kelimeler: Koç, enrofloksasin, oksidatif durum, eklem 152

175 EFFECT OF ENROFLOXACIN ON THE JOINT FLUID/BLOOD OXIDATIVE STATUS AND ORGAN DAMAGE MARKERS IN RAMS Devran COSKUN 1, Kurtulus PARLAK 2, Burak DIK 1, Hatice ESER FAKI 1, Emre BAHCIVAN 1, Enver YAZAR 1, Ayse ER 1 1 Department of Pharmacology and Toxicology, Faculty of Veterinary Medicine, Selcuk University, Konya, Turkey 2 Department of Surgery, Faculty of Veterinary Medicine, Selcuk University, Konya, Turkey Aim: The primary purpose of this study is to determine the effect of enrofloxacin on the joint fluid/blood oxidative stress parameters and organ damage markers. Material and Methods: In the study, 10 rams received enrofloxacin for 14 days at a dose of 10 mg/kg/day (SC). Blood and joint fluids were taken on day 0 (Control) before drug application and 1.5 hours after last drug application. Plasma and joint fluid malondialdehyde, total antioxidant capacity, superoxide dismutase, glutathione peroxidase and catalase levels were determined by ELISA. Hemogram values (WBC, RBC, platelet, hemoglobin, hematocrit) were measured with hemocell counters, serum biochemical values (AST, ALT, ALP, GGT, albumin, total protein, creatinine, BUN) were measured with auto-analyzer. Cardiac damage markers (CK-MBmass, troponin-i) were measured by chemiluminescence immunoassay. Results: While enrofloxacin decreased the joint fluid catalase level (P<0.05), there was no effect determined (P>0.05) on other oxidative status parameters in the joint fluid or blood samples. Statistically significant changes (P <0.05) were found in some hemogram and biochemical parameters within reference values after enrofloxacin application. However, enrofloxacin increased (P<0.05) the levels of cardiac markers (CK-MBmass, troponin I). Conclusion: It may be stated that enrofloxacin does not cause oxidative stress in the joint fluid and blood in rams, and it is generally accepted safe when the effect on the organ/system is considered, but the long-term and high doses usage requires caution in terms of heart. Keywords: Ram, enrofloxacin, oxidative status, joint 153

176 ASİ NEHRİ KAYNAKLI KARABALIKTA (Clarias gariepinus) OKSİDATİF STRESS BELİRTEÇ SEVİYELERİNİN ARAŞTIRILMASI* Haluk ULUCA 1, Gül ÖZYILMAZ 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fakültesi, Kimya Bölümü, Hatay, Türkiye 2 İskenderun Teknik Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi, Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bölümü, Hatay, Türkiye Amaç: Serbest radikaller, dış halkalarında bir ya da daha fazla eşleşmemiş elektron bulunan, kısa ömürlü reaktif atom, iyon veya moleküllerdir. Serbest radikallerin büyük hücresel hasar, mutasyon, kanser ve biyolojik yaşlanmadan sorumlu olduğu bilinmektedir. Tüm organizmalar, serbest radikallerin hücrelerde sebep olduğu hasarları önlemek amacıyla, serbest radikal seviyelerini kontrol altında tutmaya çalışırlar. Bu çalışmada Asi Nehri ndeki Karabalık (Clarias gariepinus) a ait dokularda antioksidant savunma sistemi parametrelerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Güzelburç Asi nehrinin şehre girdiği, Samandağ da çıktığı bölge olması sebebiyle farklı kirlilik derecesine sahip bölgelerdir. Çalışmada balık örnekleri Asi Nehrinde ilkbahar mevsiminde Samandağ ve Güzelburç bölgelerinde avlanan yöresel balıkçılardan satın alma yoluyla temin edilmiştir. Her grup 6 adet balıktan oluşturuldu. Her iki dokuda da katalaz (CAT), süperoksit dismutaz (SOD) aktiviteleri ve malondialdehit (MDA) seviyeleri spektrofotometrik olarak ölçülmüştür. Katalaz aktivitesi 240 nm de H2O2 absorbansındaki düşüş, SOD aktivitesi ksantin/ksantiz oksidaz yöntemi ve MDA tiyobarbitürik asitle kompleks oluşturma prensibine göre belirlenmiştir. Bulgular: Güzelburç ve Samandağ bölgelerinden alınan balıklarda karaciğer dokularındaki MDA seviyeleri sırasıyla 0,023±0,0017 µmol/mg (doku) ve 0,036 ±00126 µmol/mg (doku) olarak bulunmuştur. Güzelburç ve Samandağ istasyonundan alınan örnekler karşılaştırıldığında, balık karaciğer dokuları arasında MDA seviyeleri bakımından istatististiksel olarak önemli fark bulunmuştur (p<0,05). Ancak her iki istasyon arasında CAT 12,64 ± 1,7 U/mg ve SOD 16,31901 ±1,8 u/mg seviyeleri arasında istatistiksel olarak önemli bir farklılık bulunamamıştır (p>0,05). Sonuç: Asi nehri nin farklı kirlilik derecesine sahip iki farklı bölgesinden elde edilen karabalıkların karaciğer ve kas dokularında CAT, SOD aktiviteleri ve MDA düzeyleri ölçülmüştür. Kirlilik düzeyi daha yüksek olan Samandağ bölgesinde MDA seviyesinin yüksek olması bu bölgede yaşayan balıkların daha fazla oksidatif hasara maruz kalmış olabileceklerini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Asi nehri, katalaz, süperoksitdismutaz, malondialdehit, oksidatif stress *Bu çalışma Mustafa Kemal üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir (Proje No: 18.D.004) 154

177 INVESTIGATION OF THE LEVELS OF OXIDATIVE STRESS MARKERS OF THE CATFISH (clarias gariepinus) FROM THE ASI RIVER* Haluk ULUCA 1, Gül ÖZYILMAZ 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal University, Faculty of Science and Letters, Department of Chemistry, Hatay, Turkey 2 Iskenderun Technical University, Faculty of Marine Sciences and Technology, Hatay, Turkey Aim: Free radicals are short-lived reactive atoms, ions or molecules with one or more unpaired electrons in their outer energy levels. It is known that free radicals are responsible for major cellular damage, mutation, cancer and biological aging. All organisms try to control free radical levels to prevent damage to free radicals caused by cells. In this study, it was aimed to determine antioxidant defense system parameters in the tissues of catfish (Clarias gariepinus). Material and Methods: Güzelburç Asi is a place where the river enters the city, Samandağ is the outlying region and thus has different degrees of pollution. Fish samples were obtained from the local fishermen who hunted in Asi River during the spring season in Samandağ and Güzelburç regions. Each group was consisted of 6 fish. Catalase (CAT), superoxide dismutase (SOD) activities and malondialdehyde (MDA) levels were measured spectrophotometrically in both tissues. Catalase activity was performed according to decrease in H2O2 absorbance at 240 nm, SOD activity was determined by xanthine/xanhtine oxidase assay and MDA levels was measured by forming complex wit thiobarbituric acid. Results: The MDA levels in liver tissues were found as 0,023 ± 0,0017 μmol / mg (tissue) and 0,036 ± μmol / mg (tissue), respectively, in fish taken from Güzelburç and Samandağ regions. There was a statistically significant difference between the fish liver tissues (p <0,05) when comparing samples taken from Samandağ station and Güzelburç station for MDA levels. However, no statistically significant difference was found between CAT 12,64 ± 1,7 U/mg and SOD 16,31901 ±1,8 U/mg levels between the two stations (p>0,05). Conclusion: CAT, SOD activities and MDA levels were measured in the liver and muscle tissues of the trout from two different regions of Asi River. The high level of MDA in the Samandağ region with higher pollution levels suggests that fish living in this region may have been exposed to more oxidative damage. Keywords: Asi river, catalase, superoxidedismutase, malondialdehyde, oxidative Stress *This study was supported by Scientific Research Units of the Mustafa Kemal University (Project No: 18.D.004) 155

178 TRANS YAĞ İLE BESLENEN RATLARDA BAZI BİYOKİMYASAL PARAMETRELERİN ARAŞTIRILMASI* Hitame BAŞ, Şeyma KARAKARÇAYILDIZ, Mehmet NİZAMLIOĞLU, Zafer BULUT Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, trans ve pamuk yağlarının organizmada meydana getirdiği biyokimyasal değişikliklerin belirlenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada, 18 adet Wistar Albino cinsi erkek rat kullanıldı. Araştırma SÜDAM ünitesinde yürütüldü. Ratlar 3 eşit gruba ayrıldı. 1. Grup kontrol, 2. ve 3. gruplar ise çalışma grubu olarak oluşturuldu. 1. Gruba standart rat yemi ve su, 2. gruba pamuk yağı ilave edilmiş yem ve su, 3. gruba ise trans yağ ilave edilmiş yem ve su verilerek adlibitum beslenme gerçekleştirildi. Çalışma gruplarından 0. günde intraorbital, 60. günde ise intrakardiyak yöntemle anestezi altında kan alımı yapıldı. Alınan kan örneklerinde, glikoz, trigliserit, HDL, LDL, kolesterol, AST, ALP ve GGT analizleri yapıldı. Bulgular: 1. ve 2. Grupta çalışılan parametrelerin 0. gün değerlerinin 60. gün değerlerinden düşük (p<0.05) olduğu gözlemlenirken, 3. grupta HDL ve kolesterol değerleri hariç diğer değerlerin 60. gün değerlerinden daha düşük olduğu (p<0.05) belirlenmiştir. Sonuç: Çalışılan parametreler açısından sonuçların istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Trans yağ, lipit profili, kolesterol, trigliserid *Bu çalışma S.Ü. BAP Koordinatörlüğü tarafından desteklenmiştir (Proje No: ). 156

179 INVESTIGATION OF SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN RATS FEED WITH TRANS FAT* Hitame BAŞ, Şeyma KARAKARÇAYILDIZ, Mehmet NİZAMLIOĞLU, Zafer BULUT Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Konya, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine the biochemical changes caused by trans and cotton oils in the organism. Material and Methods A total of 18 Wistar Albino male rats were used. The research was executed in SUDAM unit. Rats were divided into 3 equal groups. Rats were formed as control of 1 st group; 2 nd and 3 rd study groups. 1 st group standard rat diet and water, 2 nd group was added cotton oil to the diet and water and 3 rd group forage was added oil trans fat and standart water. Adlibitum feeding was performed. It was performed blood taken by intraorbital method at 0 day and by intracardiac method at 60 th day under anesthesia. It was performed analyzes of glucose, triglyceride, HDL, LDL, cholesterol, AST, ALP, GGT by removing serums of taking blood samples from rats. Results: It was observed that the 0 day values of the parameters studied in the 1 st and 2 nd group were lower than 60 th day values (p<0.05); except for HDL and cholesterol values in group 3, other values were lower than 60 th day values (p<0.05). Conclusion: The results are statistically significant in terms of the parameters studied. Keywords: Trans fat, lipid profile, cholesterol, triglyceride *This study was supported by S.U. BAP Coordinator (Project Number: ). 157

180 DİYETTE LUPİNUS ALBUS KULLANIMINA YÖNELİK İNVİVO BİR ÇALIŞMA Eda GÜNEŞ 1, Mehmet NİZAMLIOĞLU 2, Zafer BULUT 2, H. Ferhan NİZAMLIOĞLU 1 1 Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Konya, Türkiye 2 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Temel Bilimler Bölümü Veteriner Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Amaç: Baklagil familyasının bir üyesi olan Lupinus albus L. (termiye, beyaz lupin); protein, lif ve yağ içeriğince zengin fonksiyonel bir gıda olarak Ülkemizde ve Dünya'da kültüre edilerek kullanılmaktadır. Lüpen türlerinde bulunan alkoloitler gibi toksik sekonder metabolitler antifungal ve böcek caydırıcı aktiviteye sahiptir. Fakat L. albus'da total alkoloit miktarı 0,186 g olup acı tat giderilerek ticari olarak satılmaktadır. Bu çalışma lüpen kabuğunun beslenmede kullanılabilirliği üzerine kurulmuştur. Materyal ve Metod: Çalışmada kurutulmuş L. albus kabuğu (% 0,02-0,1) model organizmanın (Drosophila melanogaster Meigen.) yapay diyetine eklenerek, total lipit peroksidasyonu (Malondialdehit, MDA) ve antioksidan enzim aktivitesi (Glutatyon-S-Transferaz, GST) üçüncü larval evreden elde edilen dokulardan izole edilerek spektral yöntemle belirlenmiştir. Bulgular: Lüpen kabuğu tüketiminde artan miktara bağlı olarak, oksidasyon miktarı istatistiki olarak azalırken (0,33-0,09 ± 0,71), antioksidan aktivitenin de kontrole kıyasla azaldığı (19,91-14,06 ± 0,04) tespit edilmiştir. Sonuç: Lüpen kabuğu ile ilgili ayrıntılı çalışmalar gerçekleştirilmesi durumunda fonksiyonel ürün olarak kullanılabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Lupinus albus, Drosophila melanogaster, lipit peroksidasyonu 158

181 AN IN VIVO STUDY ON USING LUPINUS ALBUS IN DIET Eda GÜNEŞ 1, Mehmet NİZAMLIOĞLU 2, Zafer BULUT 2, H. Ferhan NİZAMLIOĞLU 1 1 Necmettin Erbakan University, Faculty of Tourism, Department of Gastronomy and Culinary Arts, Konya, Turkey 2 Selçuk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Konya, Türkiye Aim: Lupinus albus L. (termiye, white lupin) a member of the leguminous family, is used as a functional food rich in protein, fiber and fat by being cultured in our country and in the world. Toxic secondary metabolites such as alkaloids in lupin species have antifungal and insect deterrent activity. However, the total amount of alkaloids in L. albus is 0,186 g and the bitter taste is removed and sold commercially. In oral chronic toxicity studies done in humans, it is recommended to consume an average of 0.02% per day. This study is based on the avaliability of the lupine shell for nutrition. Material and Methods: In the study, total lipid peroxidation (Malondialdehyde, MDA) and antioxidant enzyme activity (Glutathione-S-Transferase, GST) were determined by adding dried L. albus shell ( %) to the artificial diet of the model organism (Drosophila melanogaster Meigen) isolated from the tissues obtained from the third larval stage and anayzed by specral method. Results: The oxidation amount decreased statistically ( ± 0.71) and the antioxidant activity decreased ( ± 0.04) compared to the control, depending on the increased consumption of lupin shell. Conclusion: It is thought that it can be used as a functional product in case of detailed studies on lupine shell. Keywords: Lupinus albus, Drosophila melanogaster, lipid peroxidation 159

182 TANGERETİN İN α-glikozidaz ENZİMİ ÜZERİNE ETKİSİ Parham TASLIMI 1, Lokman DURMAZ 2, İlhami GÜLÇİN 1 1 Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Erzurum, Türkiye 2 Erzincan Üniversitesi, Çayırlı Meslek Yüksekokulu, Tıbbi Hizmetler ve Teknik Bölümü, Erzincan, Türkiye Amaç: α-glikozidaz enzimi, metabolizmada glikojeni glukoza dönüştüren önemli bir enzimdir. α-glikozidaz enzimi kan glukoz düzeyini artıran bir enzimdir. α- glikozidaz enziminin inhibisyonu, antidiyabetik etkiden dolayı önemlidir. Bu çalışmada tangeretin in α-glikozidaz üzerine inhibisyon etkisi incelenmiş ve bir standart olan akarboz ile mukayese edilmiştir. Materyal ve Metod: α-glikozidaz aktivitesini belirlemek için p-npg substrat olarak kullanıldı. Öncelikle, 250 ml fosfat tamponu (0.15 U / ml, ph 7.4) hazırlandı. Sonra 5 μl numune içindeki 20 μl enzim ilave edildi. p-npg (5 mm, ph 7.4) ilavesinden sonra 10 dakika boyunca 35 C de inkübe edildi. Akarboz pozitif kontrol olarak kullanıldı. Absorbanslar 405 nm'de spektrofotometrik olarak ölçüldü. Bir α-glikozidazın ünitesi dakikada 1.0 mol substrat hidrolizini(ph=7.4) katalize eden enzim miktarına göre hesaplandı. Bulgular: İnhibisyon etkisi gösteren tangeretin için aktivite(%)-[tangeretin] grafiğinden IC50 değeri ve Lineweaver-Burk grafiğinden de Ki değeri hesaplandı. Sonuç: Bu çalışmada, tangeretin in IC50 değeri 285,88 nm olarak bulunurken, ortalama Ki değeri ise 263,92 nm olarak hesaplandı. Elde edilen sonuçlar, ilaç dizaynı ve farmakolojik uygulamalar için önemli bir katkı sağlayacağını düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler: Tangeretin, α-glikozidaz, enzim inhibisyon 160

183 EFFECT OF TANGERETIN ON α-glucosidase ENZYME Parham TASLIMI 1, Lokman DURMAZ 2, İlhami GÜLÇİN 1 1 Atatürk University, Faculty of Science, Department of Chemistry, Erzurum, Turkey 2 Erzincan University, Çayırlı Vocational School, Medical Services andtechnics Department, Erzincan, Turkey Aim: The α-glucosidase enzyme is an important enzyme that converts glycogen to glucose in metabolism. The α-glycosidase is an enzyme that increases the blood glucose level. The inhibition of the enzyme α-glucosidase is important because of the antidiabetic effect. In this study, the inhibitory effect of tangeretin on α- glycosidase was examined and compared with acarbose, a standard. Material and Methods: α-glucosidase was used as substrate for β-npg to determine enzyme activity. First, 250 ml of phosphate buffer (0.15 U / ml, ph 7.4) was prepared. Then 20 μl of enzyme in 5 μl sample was added. p-npg (5 mm, ph 7.4) for 10 minutes at 35 C. Acarbose was used as a positive control. Absorbances were measured spectrophotometrically at 405 nm. An α-glucosidase unit was calculated based on the amount of enzyme catalyzing 1.0 molar substrate hydrolysis (ph = 7.4) per minute. Results: IC50 values were calculated from the tangeretin-induced activity (%) - [Tangeretin] graph and from the Lineweaver-Burk graph. Conclusion: According to the results, the IC50 value of tangeretin was nm, while the mean Ki value was nm. The results obtained are expected to make an important contribution to drug design and pharmacological applications. Keywords: Tangeretin, α-glycosidase, enzyme inhibition 161

184 KLİNİK MASTİTİSLİ İNEKLERDE SERUM PARAOKSONAZ AKTİVİTESİ, TOTAL SİALİK ASİT SEVİYESİ VE OKSİDATİF DURUMUN BELİRLENMESİ Haci Ahmet DEVECİ 1, Mushap KURU 2, Abdülsamed KÜKÜRT 3, Mustafa MAKAV 4, Mahmut KARAPEHLİVAN 5 1 Gaziantep Üniversitesi, İslahiye Meslek Yüksekokulu, Veterinerlik Bölümü, Gaziantep, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 4 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 5 Kafkas Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Bu çalışma klinik mastitisli ineklerde serum paraoksonaz aktivitesi (PON1), total antioksidan (TAS), total oksidan (TOS) ve total sialik asit (TSA) seviyelerini belirlemek ve bu parametreler arasında herhangi bir korelasyonunun olup olmadığını saptayabilmek için yapıldı. Materyal ve Metod: Çalışmada Kars merkezde özel bir çiftlikte yetiştirilen 3-5 yaşlarında laktasyon döneminde olan 50 tane Simental inek (Klinik mastitis grubu, n = 30 ve kontrol grubu, n = 20) kullanıldı. Hijyenik koşullarda ineklerin her bir meme lobundan süt örnekleri toplandı ve California Mastitis Test (CMT) ile mastitisli olup olmadıkları test edildi. Daha sonra gruplardan kan örnekleri alınarak serumları ayrıldı. Elde edilen serum örneklerinde serum PON1, TAS, TOS ve TSA seviyeleri belirlendi. Bulgular: Klinik mastitisli ineklerde kontrol grubu ineklere göre PON1 aktivitesi, ve TAS düzeylerinin inflamasyonla ters orantılı olarak azaldığı bulundu (p <0.001). Buna ek olarak, TSA, TOS ve OSI düzeyleri, klinik mastitisle oluşturulan iltihaplanma nedeniyle arttığı tespit edildi (p <0.001). Sonuç: Klinik mastitiste PON1 aktivitesi, TAS, TOS ve TSA seviyeleri arasında bir korelasyon olabileceği, mastitisteki iltihaplanma nedeniyle oksidatif stresin artmasına bağlı olarak oksidan/antioksidan dengenin bozulabileceği ve mastitis gibi yangısal ve iltihabi durumlarda hayvanlara takviye antioksidan uygulamasının yararlı olabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Mastitis, PON1, total sialik asit 162

185 DETERMINATION OF SERUM PARAOXONASE ACTIVITY, TOTAL SIALIC ACID LEVEL, AND OXIDATIVE STATUS IN CATTLE WITH CLINICAL MASTITIS Haci Ahmet DEVECİ 1, Mushap KURU 2, Abdülsamed KÜKÜRT 3, Mustafa MAKAV 4, Mahmut KARAPEHLİVAN 5 1 Gaziantep University, Islahiye Vocational School, Veterinary Department, Gaziantep, Turkey 2 Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Obstetrics and Gynecology, Kars, Turkey 3 Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 4 Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Physiology, Kars, Turkey 5 Kafkas University, Faculty of Medical Medicine, Department of Biochemistry, Kars, Turkey Aim: This study was conducted to determine serum paraoxonase activity (PON1), total antioxidant (TAS), total oxidant (TOS) and total sialic acid (TSA) levels in clinical mastitis cows and to determine whether there is any correlation between these parameters. Material and Methods: 50 Simmental cows (Clinical mastitis group, n = 30 and control group, n = 20) were used during the lactation period of 3-5 years of age in a private farm in Kars center. In hygienic conditions, milk samples from each breast lobe of cows were collected and tested for mastitis with the California Mastitis Test (CMT). Then blood samples were taken from the groups and the sera separated. Serum PON1, TAS, TOS and TSA levels were determined in the obtained serum samples. Results: PON1 activity and TAS levels in clinical mastitic cows decreased inversely with inflammation (p <0.001). In addition, TSA, TOS and OSI levels were found to be increased due to inflammation caused by clinical mastitis (p <0.001). Conclusion: It is thought that it may be beneficial to apply oxidant / antioxidant balance due to increase of oxidative stress due to mastitis inflammation and supplement antioxidant to animals in inflammatory and inflammatory conditions such as mastitis, in the clinical mastitis, because there may be a correlation between PON1 activity, TAS, TOS and TSA levels. Keywords: Mastitis, PON1, total sialik acid 163

186 SEFALOSPORİN GRUBUNDAN SEÇİLMİŞ BAZI ANTİBİYOTİKLERİN RATLARIN FARKLI DOKULARINDA ASETİLKOLİN ESTERAZ VE BÜTİRİLKOLİN ESTERAZ ENZİM AKTİVİTELERİ ÜZERİNE ZAMANA BAĞLI ETKİLERİ: İN VİVO ÇALIŞMA Fikret TÜRKAN 1, Zübeyir HUYUT 2, Parham TASLİMİ 3 1 Iğdır Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, Türkiye, Iğdır 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Türkiye, Van 3 Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyokimya Bilim Dalı, Türkiye, Erzurum Amaç: Asetilkolinesteraz (AChE, E.C ) ve bütirilkolinesteraz (BChE, E.C ), sinir iletici asetilkolin (Ach) reaksiyonunu katalize eden serin hidrolazlar olup, bu nedenle kolinerjik sinir iletimini kontrol etmektedirler. Çalışmamızda, sıçanların kalp, beyin, göz, karaciğer ve böbrek dokularında asetilsolinesteraz (AChE) ve bütirilkolinesteraz (BChE) enzim aktiviteleri üzerine sıçanlara enjekte edilen sefazolin, sefuroksim ve sefaperazonun zamana bağlı etkisini araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: 2-3 aylık 96 adet albino ırkı sıçan rastgele ve eşit şekilde 16 gruba ayrıldı (n= 6). Sham grupları; insülin enjektörü ile boş enjeksiyon uygulandı ve 1, 3, 5 ve 7 inci saatlerde anestezi altında dekapite edildi. İnhibitör grupları; her bir inhibitör grupları için 50 mg/kg sefazolin, 25 mg/kg sefuroksim ve 100 mg/kg sefaperazon intraperitonal olarak uygulandıktan sonra her bir inhibitör grubu için 1, 3, 5 ve 7 inci saatlerde kesim işlemi yapıldı ve kalp, beyin, böbrek, karaciğer ve göz dokuları alındı. Dokulardan elde edilen süpernatantlarda AChE ve BChE aktiviteleri belirlendi. Bulgular: Sefuroksim grubunun 1 ve 3 üncü saatlerinde karaciğer AChE aktivitesi aynı zaman dilimindeki sahm grubundan daha yüksekti (p<0.05). Kalp dokusunun AChE aktivitesi sefazolin grubunda aynı zaman dilimindeki sahm grubuna göre azalırken, sefuroksim grubunda ise artmıştı (p<0.05). Sefazolin ve sefuroksim gruplarının böbrek dokusunda AChE aktiviteleri, 3 üncü satte aynı zaman dilimindeki sahm grubundan daha düşüktü ve sonraki saatlerde ise artmaya başlamıştı (p<0.05). Sefazolin ve sefuroksim gruplarının BChE aktiviteleri ilk 3 saat içinde artmış iken, sefaperazon grubunda ise ilk saat içinde belirgin olarak azalmıştı (p<0.05). Sonuç: Bu çalışmada antibiyotikleri farklı zaman aralıklarında ve farklı dokularda BChE ve AChE aktiviteleri üzerinde farklı inhibisyon etkileri göstemiştir. Anahtar Kelimeler: Sefalosporin, asetilkolinesteraz, bütirilkolinesteraz, sıçan dokuları, enzim inhibisyonu 164

187 ACTIONS OF SELECTED ANTIBIOTICS FROM CEPHALOSPORIN GROUPS ON THE ACETYLCHOLINESTERASE AND BUTYRYLCHOLINESTERASE ENZYMES ACTIVITIES IN DIFFERENT TISSUES OF RATS TIME-DEPENDENTLY: IN VIVO STUDY Fikret TÜRKAN 1, Zübeyir HUYUT 2, Parham TASLİMİ 3 1 Health Services Vocational High School, Igdır University, Igdır, Turkey 2 Department of Biochemistry, Medical Faculty, Van Yuzuncu Yıl University, Van, Turkey 3 Deparment of Biochemistry, Faculty of Science, Ataturk University, Erzurum, Turkey Aim: Acetylcholinesterase (AChE, E.C ) and butyrylcholinesterase (BChE, E.C ) are serine hydrolases that catalyze the reaction of neurotransmitter acetylcholine (AChE), therefore controling cholinergic neurotransmission. In our study, it was aimed to investigate the time dependently effects of Cefazolin, Cefuroxime, and Cefaperazon injected to rats on acetylcholinesterase (AChE) and butyrylcholinesterase (BChE) enzyme activities in the heart, brain, eye, liver and renal tissues of rats. Material and Methods: 96 albino rats of 2-3 months were randomly divided into 16 groups (n=6). Sham groups; empty injection administrated by insulin injector and they were decapitated at the 1st, 3rd, 5th and 7th hours under the anesthesia, inhibitor groups; after from application at 50 mg/kg cefazolin, 25mg/kg cefuroxime and 100 mg/kg cefaperazon as intraperitonal were decapitated at 1st, 3rd, 5th, and 7th hour, respectively for each of inhibitor groups and cardiac, brain, renal, liver and eye tissues were taken. AChE and BChE activities were determined in the supernatants obtained from the tissues. Results: Liver AChE activity at the 1st and 3rd hours of cefuroxime groups was higher than the sham group at the same time (p<0.05). The AChE activity of the heart tissue decreased in the cefazolin group compared to the sham group at the same hour, whereas it increased in the cefuroxime group (p<0.05). AChE activities of kidney tissue of cefazolin and cefuroxime groups were lower than those of the same sham group on the 3rd and started to increase on the next hours (p<0.05). BChE activities of cefazolin and cefuroxime groups increased within the first 3 hours, while they were decreased significantly within the first hour in the cefoperazone group (p<0.05). Conclusion: This study showed effects of different antibiotics on BChE and AChE activities at different time intervals and different tissues. Keywords: Cephalosporin, acetylcholinesterase, butyrylcholinesterase, rat tissues, enzyme inhibition 165

188 BACİLLUS PUMİLUS MBB03 TEN ÜRETİLEN REKOMBİNANT LİPAZIN EKSPRESYONU VE BİYOKİMYASAL KARAKTERİZASYONU Kezban YILDIZ DALGINLI 1, Onur ATAKİŞİ 2, Canan GÜLMEZ 2 1 Kafkas Üniversitesi, Kars Meslek Yüksekokulu, Kimya ve Kimyasal İşleme Teknolojileri Bölümü, Biyokimya Programı, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Kars, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, Bacillus pumilus MBB03 den üretilen lipazın rekombinant olarak üretimi ve kapsamlı biyokimyasal karakterizasyonunun gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir. Materyal ve Metod: Bacillus pumilus MBB03 lipaz geni uygun primerler ile PCR da çoğaltılmıştır. Bu ürünler restriksiyon enzim kesim bölgeleri kullanılarak pd451-sr: ekspresyon vektörüne klonlanmış ve E.coli BL21(DE3) kompetan hücrelerine transforme edilmiştir. Rekombinant lipaz ekspresyonu IPTG uyarımı ile yapılıp Ni-NTA afinite kolonu kullanılarak saflaştırımıştır. Rekombinant enzimin optimum ph, sıcaklık, termal ve ph kararlılıği, substrat spesifitesi, Km ve Vmax kinetik sabitleri araştırılmıştır. Ayrıca, enzimin metal iyon, organik çözücü, deterjan, yüzey aktif maddelerin varlığında stabilitesi ve toleransı incelenmiştir. Bulgular: Rekombinant proteinin SDS-PAGE ile moleküler ağırlığı yaklaşık 22 kda olarak belirlenmiştir. Optimum sıcaklığı ve ph sı sırasıyla 50 o C ve ph 8.0 saptanmıştır. Km ve Vmax kinetik sabitleri sırasıyla mm ve U/mL belirlenmiştir. Enzimin metal iyon, organik çözücü, deterjan, yüzey aktif madde varlığında yüksek stabilite ve tolerans gösterdiği gözlemlenmiştir. Ayrıca enzimin orta uzunluktaki sentetik substratları daha iyi hidroliz ettiği belirlenmiştir. Sonuç: Bacillus pumilus MBB03 ten üretilen recombinant lipaz, yüksek ısıl ve alkali ph kararlılığı, yüksek katalitik verimlilik ve de çeşitli metal iyonları, organik çözücü ve deterjan formulasyonları içerisinde gösterdiği yüksek tolerans ile biyoorganik sentez, gıda ve özellikle deterjan endüstrilerinde tercih edilebilir kılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Recombinant, lipaz, Bacillus pumilus, karakterizasyon 166

189 EXPRESSION AND BIOCHEMICAL CHARACTERIZATION OF RECOMBINANT LIPASE FROM BACILLUS PUMILUS MBB03 Kezban YILDIZ DALGINLI 1, Onur ATAKİŞİ 2, Canan GÜLMEZ 2 1 Biochemistry Program, Department of Chemistry and Chemical Processing Technologies, Kars Vocational School, Kafkas University, Kars, Turkey 2 Department of Chemistry, Faculty of Science and Letter, Kafkas University, Kars, Turkey Aim: In this study, expression and comprehensive biochemical characterization of recombinant lipase from Bacillus pumilus MBB03 was aimed. Material and Methods: Bacillus pumilus MBB03 lipase gene was amplified using suitable primers via PCR. These products were cloned into the expression vector pd451-sr: using restriction sites and transformed into E. coli BL21 (DE3) competent cells. Recombinant lipase expression was performed by IPTG stimulation and purified using Ni-NTA affinity column. The optimum ph, temperature, thermal and ph stability, substrate specificity, Km and Vmax kinetic parameters of enzyme was examinated. Also, the stability and tolerance of recombinant lipase was investigated in presence of metal ion, organic solvent, detergent, surfactant. Results: The molecular weight of the recombinant protein was determined to be about 22 kda by SDS-PAGE. Optimum temperature and ph were 50 o C and ph 8.0, respectively. The Km and Vmax kinetic constants were determined to be mm and U / ml, respectively. It was observed that the enzyme exhibits high stability and tolerance in the presence of metal ions, organic solvents, detergents, surfactants. In addition, enzyme in presence of the mid-length synthetic substrates was determined to better.hydrolyzes. Conclusion: Recombinant lipase from Bacillus pumilus MBB03 displayed high thermal and alkaline ph stability, high catalytic efficiency as well as elevated tolerance to metallic ions, organic solvents, detergents, making it favorable for in bioorganic synthesis, food and especially detergent industries. Keywords: Recombinant, lipase, Bacillus pumilus, characterization 167

190 SCOPOLETİN İN ASETİLKOLİNESTERAZ ENZİMİ ÜZERİNE ETKİSİ Lokman DURMAZ 1, İlhami GÜLÇİN 2 1 Erzincan Üniversitesi, Çayırlı Meslek Yüksekokulu, Tıbbi Hizmetler ve Tekn. Bölümü, Erzincan, Türkiye 2 Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Erzurum, Türkiye Amaç: Asetilkolinesteraz (AChE; E.C ) enzimi, metabolizmada asetilkolin (ACh) hidrolizinde görev alan önemli bir enzimdir. Bu çalışmada scopoletin'in AChE üzerindeki inhibisyon etkisi incelenmiş ve bir standart olan takrin ile mukayese edilmiştir. Materyal ve Metod: Asetilkolinesteraz enzimi aktivitesi, Ellman ve arkadaşlarının gerçekleştirdikleri metoda göre belirlenmiştir. Bu amaçla Asetilkoliniyodat (AChI) substrat olarak kullanıldı. Öncelikle, 100 μl Tris/ HCl tampon çözeltisine (1.0 M, ph 8.0), 30 μl AChE enzimi ilave edildi ve karışım 10 dakika boyunca 25 C de inkübe edildi ve üzerine 50 μl DTNB (0.5 mm) ilave edildi. Reaksiyon 50 μl AChI (10 mm) ilavesiyle başlatıldı. Substratların hidrolizi ve daha sonra DTNB'nin tiyokolin ile reaksiyonu sonucu oluşan sarı renkli 5-tiyo-2-nitrobenzoat anyonunun 412 nm dalga boyunda absorbansı ölçüldü. Bulgular: Daha önceden etkili bir antioksidan kapasiteye sahip olduğu tespit edilen scopoletin in AChE için güvenli bir inhibitör olarak kullanılabileceği düşünülmektedir. İnhibisyon etkisi gösteren scopoletin için aktivite(%)- [Scopoletin] den IC50 değeri ve Lineweaver-Burk grafiğinden de Ki değeri hesaplandı. Bu sonuçlara göre Scopoletin in IC50 değeri 978,81 mm olarak bulunurken ortalama Ki değeri 14,80 µm olarak bulundu. İnhibisyon tipi ise yarışmasız olarak belirlendi. Sonuç: Bu çalışmada scopoletin in AChE üzerine inhibisyon etkisi incelendi. Elde edilen sonuçların ilaç dizaynı ve farmakolojik uygulamalar için önemli bir katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Asetilkolinesteraz, AChE inhibisyon, scopoletin 168

191 EFFECT OF SCOPOLETIN ON ACETYLCHOLINESTERASE ENZYME Lokman DURMAZ 1, İlhami GÜLÇİN 2 1 Erzincan University, Çayırlı Vocational School, Medical Services and Technology Department, Erzincan, Turkey 2 Atatürk University, Faculty of Science, Department of Chemistry, Erzurum, Turkey Aim: Acetylcholinesterase (AChE; E.C ) enzyme is an important enzyme involved in the hydrolysis of acetylcholine (ACh) in metabolism. In this study, the inhibitory effect of scopoletin on AChE was examined and compared with Takrin, a standard. Material and Methods: The acetylcholinesterase enzyme activity was determined by the method of Ellman et al. For this purpose, acetylcolinidate (AChI) was used as the substrate. First, 30 μl AChE enzyme was added to 100 μltris / HCl buffer solution (1.0 M, ph 8.0), and the mixture was incubated for 10 minutes at 25 C and 50 μl DTNB (0.5 mm) was added. There action was initiated by the addition of 50 μl AChI (10 mm). Hydrolysis of the substrates and subsequent reaction of DTNB with thiokolin gives the maximum absorbance at 412 nm of the yellow colored 5-thio-2-nitrobenzoate anion. Results: It has been suggested that scopoletin, previously found to have an effective antioxidant capacity, could be used as a safe inhibitor for AChE. The IC50 value for the scopoletin-inducing activity (%) - [Scopoletin] and the Ki value for the Lineweaver-Burk graph were calculated. According to these results, the IC50 value of scopoletin was found to be mm and the mean Ki value was found to be μm. The type of inhibition was determined to be noncompetition. Conclusion: In this study, the inhibitory effect of Scopoletin on AChE was examined. We think that the results obtained will make an important contribution to drug design and pharmacological applications. Keywords: Acetylcholinesterase, AChE inhibition, scopoletin 169

192 GLUKOZ 6- FOSFAT DEHİDROGENAZ ENZİMİNİN POLYGONUM COGNATUM MEISSN. YAPRAKLARINDAN SAFLAŞTIRILMASI VE KARAKTERİZASYONU Hülya DEMİR Yeditepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme Diyetetik Bölümü, İstanbul, Türkiye Amaç: Bu çalışmada Polygonum cognatum Meissn yapraklarından Glucose 6- fosfat dehidrogenaz (EC , G6PD) enziminin izolasyonu, saflaştırılması ve kinetik özelliklerinin belirlenmesi. Materyal ve Metod: Saflaştırma prosesi üç basamaktan oluşmaktadır: Homojenat hazırlanması, amonyum sülfat çöktürmesi, DEAE-sephadex A50 jelinin kullanıldığı iyon değişim kromatografisi. Enzim aktivitesi Beuther metoduna göre 340 nm de spektrofotometrik olarak belirlendi. Bulgular: Enzimin spesifik aktivitesi 4 o C de EU/mg, %57.6 verimle kat saflaştırıldı. Sonuç: Enzim için stabil ph, optimum ph, optimum sıcaklık, subunit molekül ağırlığı, NADP ve glukoz 6-fosfat için Km ve Vmax değerleri belirlendi. Anahtar Kelimeler: Polygonum cognatum, glucose 6-fosfat dehidrogenaz, saflaştırma 170

193 PURIFICATION, CHARACTERIZATION AND KINETIC PROPERTIES OF GLUCOSE 6-PHOSPHATE DEHYDROGENASE FROM POLYGONUM COGNATUM MEISSN LEAVES Hülya DEMİR Yeditepe University, Health Science Faculty, Department of Nutrition and Dietetic, İstanbul, Turkey Aim: In the present studies, the isolation, purification and kinetic properties of glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) in the Polygonum cognatum Meissn leaves were investigated. Materials and methods: The purification procedure was composed of three steps; homogenate preparation, ammonium sulfate precipitation and DEAE-Sephadex A50 ion Exchange chromatography. Enzymatic activity was spectrophotometrically measured according to Beutler s method at 340 nm. Results: The enzyme, having the specific activity of EU/mg proteins, was purified with a yield of 57.6% and fold at 4 o C. Conclusion: Stable ph,optimum ph,optimum temperature,subunit molecular weight, native form molecular weight, Km and Vmax values for NADP+ and glucose 6-phosphate(G6-P) substrates were also determined for the enzyme. Keywords: Polygonum cognatum, glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD), purification 171

194 İLAÇ TAŞIMA SİSTEMLERİYLE KOLONA HEDEFLENDİRİLEN BOSWELLİC ASİT VE ELLAGİC ASİT'İN ANTİ-İNFLAMATUVAR VE ANTİOKSİDAN ETKİNLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI: IN VIVO KISIM (DENEYSEL MODEL, HİSTOPATOLOJİ, OKSİDATİF STRES, YANGI SİTOKİNLERİ VE PROTEİN EKSPRESYON DÜZEYLERİ)* Mustafa YİPEL 1, İbrahim Ozan TEKELİ 2, Fulya ALTINOK YİPEL 3, Pınar PEKER AKALIN 4, Abdullah ASLAN 5, Mehmet GÜVENÇ 6, Şule YURDAGÜL ÖZSOY 7 1 Namık Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Tekirdağ, Türkiye 2 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 3 Namık Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç hastalıkları Anabilim Dalı, Tekirdağ, Türkiye 4 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 5 Fırat Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Elazığ, Türkiye 6 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 7 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu çalışma, ratlarda oluşturulan deneysel ülseratif kolit (ÜK) modelinde kolona hedeflendirilen Elajic asit (EA) ve küresel rakibi Asetil 11-keto-β-Boswelik asit (AKBA) in muhtemel koruyucu etkilerinin karşılaştırılması amacıyla gerçekleştirildi. Materyal ve Metod: İn vitro kısımda başarılı bir şekilde kolona hedeflendirilen biyoaktif maddeler in vivo kısımda deney hayvanlarına uygulanarak kolon dokularındaki hasar düzeylerini ortaya koymak için histopatolojik lezyon skorları, oksidatif hasar ve antioksidan aktiviteyle, inflamasyon durumunu ortaya koymak için spektrofotometrik olarak MDA, GSH, CAT ve GPx parametreleri, ELISA ile TNF-α, IL-1β, IL-6 seviyeleri ve Western blot ile Cox-2, Nrf-2 ve NF-kB ekspresyon düzeyleri belirlendi. Bulgular: Hedeflendirilmiş EA uygulanan grupta histopatolojik açıdan nekroz ve yangı şiddetinde belirgin azalma, yangı oluşumuna karşı önemli bir savunma mekanizması olan antioksidan aktivite açısından GSH, CAT ve GPx parametrelerinde artış (p<0.05), ÜK de arttığı bilinen MDA, TNF-α, IL-6, Cox-2 ve NF-kB gibi gösterge düzeylerinde ise anlamlı bir azalma olduğu belirlendi (p<0.05). IL-6 ve GSH düzeyi açısından EA grubu AKBA grubundan daha etkili bulunurken; TNF-α, NF-kB, MDA, CAT ve GPx açısından aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). Bununla birlikte Nrf-2 ve Cox-2 ekspresyon düzeyi açısından AKBA grubu EA grubundan daha etkili bulundu (p<0.05). Sonuç: Kolona hedeflendirilmiş EA nın yangısal bağırsak hastalıklarına karşı koruyucu etkisi AKBA ile karşılaştırmalı olarak ortaya konuldu. Sonuç olarak EA ile yapılan koruyucu tedavinin asetik asit tarafından uyarılan ÜK oluşumunu önleyebileceği gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ülseratif kolit, kolona hedeflendirme, Boswellic asit, Ellagic asit, koruyucu etki * Bu çalışma TÜBİTAK tarafından 215O891 proje numarası ile desteklenmiştir. 172

195 INVESTIGATION OF ANTI-INFLAMMATORY AND ANTIOXIDANT ACTIVITY OF COLON TARGETED BOSWELLIC ACID AND ELLAGIC ACID BY DRUG DELIVERY SYSTEM: IN VIVO PART (EXPERIMENTAL DESIGN, HISTOPATHOLOGY, OXIDATIVE STRESS, INFLAMMATORY CYTOKINES AND PROTEIN EXPRESSION LEVELS)* Mustafa YİPEL 1, İbrahim Ozan TEKELİ 2, Fulya ALTINOK YİPEL 3, Pınar PEKER AKALIN 4, Abdullah ASLAN 5, Mehmet GÜVENÇ 6, Şule YURDAGÜL ÖZSOY 7 1 Namık Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Pharmacology and Toxicology, Tekirdağ, Turkey 2 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Deptment of Pharmacology and Toxicology, Hatay, Turkey 3 Namık Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Tekirdağ, Turkey 4 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Hatay, Turkey 5 Fırat University, Faculty of Science, Department of Biology, Elazığ, Turkey 6 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Physiology, Hatay, Turkey 7 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Hatay, Turkey Aim: To investigate by comparing the possible protective effect of colon-targeted Ellagic acid (EA) and its global rival Acetyl 11-keto-β-Boswellic acid (AKBA) in experimental rats model of ulcerative colitis (UC) has been aimed by this study. Material and Methods: Succesfully targeted to colon in in vitro part, bioactive substances administirated to rats and to exhibit damage levels in colon tissues lesions scored histopathologically, to exhibit the inflammatory status with oxidative damage and antioxidant activity, GSH, CAT and GPx parameters spectrophotometrically, TNF-α, IL-1β, IL-6 by ELISA and expression levels of Cox-2, Nrf-2 and NF-kB by Western blot were determined in in vivo part. Results: Histopathologically marked reduction in necrosis and inflammation severity, increases in GSH, CAT and GPx levels in terms of antioxidant activity which is an important defensive mechanism against inflammation, significant decreases in the levels of MDA, TNF-α, IL-6, Cox-2 and NF-kB which are known to increase in colitis were found in the targeted EA group (p<0.05). EA group was found to be more effective than AKBA group in terms of IL-6 and GSH levels, while the difference between them in terms of TNF-α, NF-kB, MDA, CAT and GPx levels were not statistically significant (p>0.05). In addition, AKBA group was found to be more effective than EA group in terms of Nrf-2 and Cox-2 levels (p<0.05). Conclusion: Protective effect of colon targeted EA against to inflammatory bowel disease has been demonstrated by comparison with AKBA. In conclusion, This study clearly indicates that pretreatment with EA might prevent UC induced by acetic acid. Keywords: Ulcerative colitis, colon targeting, Boswellic acid, Ellagic acid, protective effect * This study is supported by TUBITAK with project number: 215O

196 DİYARBAKIR İL VE İLÇELERİNDEKİ KÜÇÜK RUMİNANTLARDA İZ ELEMENT DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI Mehmet Hanifi DURAK 1, Sema GÜRGÖZE 1, Beran YOKUŞ 1, Revşa Evin CANPOLAT ERKAN 2 1 Dicle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakir, Türkiye 2 Diyarbakır Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Diyarbakir, Türkiye Amaç: Diyarbakır il ve ilçelerindeki küçük ruminantlarda, serum iz element düzeylerinin yetiştirildikleri bölgeye özgü değişim sınırlarını belirlemek, böylece, merada beslenen koyunlara ait bazı serum iz element değerlerinin bu bölgedeki koyunların beslenme şekillerinin doğayla olan ilişkisini, hastalıkların tanısını, yorumlanması ve sağaltımlarının izlenmesini sağlayarak yetiştiricinin verim gücünü iyileştirmek amacımızı oluşturmaktadır. Materyal ve Metod: Araştırmanın hayvan materyalini, Diyarbakır il ve ilçeleri ile Karacadağ bölgesindeki toplam 14 yetiştiriciden elde edilen 313 adet sağlıklı koyun oluşturmuştur. Serum Al, Cr, Cu, Pb, Se, Zn, Ag, As, Cd, Co, Mn, Ni, Ti ve V iz elementlerini kapalı sistem yaş yakma metodu kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yaş yakma metodu sonucundaki örnekler, ICP-MS cihazı kullanılarak iz elementlerin analiz sonuçları elde edilmiştir. Bulgular: İlçeler arasında yapılan iz element düzeylerinin istatistiksel açıdan değerlendirilmesinde, Al, Pb ve Ag Karacadağ da yüksek, V ise düşük bulunmuştur. Se Bismil, Zn ise Silvan ilçesinde daha yüksek bulunmuştur. Cr en yüksek düzey Yenişehir ve Kocaköy de gözlenirken, en düşük düzey ise Karacadağ ve Silvan ilçelerinde gözlenmiştir. T' nin ilçeler arasındaki en yüksek değeri Bismil de gözlenirken, en düşük değerleri sırasıyla Kocaköy, Silvan ve Yenişehir de gözlenmiştir. En yüksek serum V değerleri sırasıyla Eğil, Yenişehir ve Bismil de, en düşük değer ise Karacadağ ve Kocaköy de olduğu saptanmıştır. Sonuç: Serum iz element düzeylerinin ilçeler arası istatistikî karşılaştırılması yapılarak, hayvanlar ile otlak meraların arasındaki iz elementlerin ilişkileri belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Diyarbakır, küçük ruminant, iz element, koyun 174

197 INVESTIGATION OF TRACE ELEMENT LEVELS IN SMALL RUMINANTS IN DİYARBAKIR PROVINCES AND DISTRICTS Mehmet Hanifi DURAK 1, Sema GÜRGÖZE 1, Beran YOKUŞ 1, Revşa Evin CANPOLAT ERKAN 2 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary, Dicle University, Diyarbakir, Turkey 2 Diyarbakır Health Sciences University, Gazi Yaşargil Education and Research Hospital, Diyarbakir, Turkey Aim: Aim of the study is to determine the region-specific changes of serum trace element levels in small ruminants in Diyarbakır provinces and districts; Thus, our objective is to improve the yield power of the cultivator by providing some serum trace element values belonging to the sheep fed in the past to the nature, the recognition of the diseases, interpretation and monitoring of the treatments. Material and Methods: The animal material of the study was formed by 313 healthy sheep from 14 farms in the provinces and districts of Diyarbakır and Karacadağ region. Trace elements of Al, Cr, Cu, Pb, Se, Zn, Ag, As, Cd, Co, Mn, Ni, Ti and V were formed by closed system wet aging. Analysis results of trace elements were obtained by using the ICP-MS instrument. Results: Statistical evaluation of the trace element levels between the provinces showed that Al, Pb and Ag are high in Karacadağ and V is low. Se Bismil and Zn were higher in the Silvan province. The highest level of Cr was observed in Yenişehir and Kocaköy, while the lowest level was observed in Karacadağ and Silvan provinces. The highest value of T was observed in Bismil while the lowest values were observed in Kocaköy, Silvan and Yenişehir, respectively. The highest serum V values were found in Eğil, Yenişehir and Bismil respectively and the lowest values were found in Karacadağ and Kocaköy. Conclusion: Statistical comparisons between the levels of serum trace elements were made between the animals and rangelands. Keywords: Diyarbakır, small ruminant, trace element, sheep 175

198 BENİGN TİROİD NODÜLÜ OLAN HASTALARDA BİR TİROİD DİSFONKSİYONU OLAN HİPOTİROİDİZM İLE İNFLAMATUAR HEMATOLOJİK PARAMETRELER ARASINDA BİR BAĞINTI VAR MIDIR?: 5-YILLIK TEK-MERKEZ DENEYİM Demet ŞENGÜL 1, İlker ŞENGÜL 2 1 Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Giresun, Türkiye 2 Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Endokrin Cerrahisi Birimi, Giresun, Türkiye Amaç: Mikroskopik olarak, tiroid bezi, tiroid hormon salınımı yapan tirositler ve matür kalsitonin sentezleyen C hücrelerini içeren tiroid parankimi ve tiroid sferik folliküllerinden oluşmaktadır. Hipotiroidizmin, hematolojik parametrelerde ve koagülasyon sisteminde görülen çeşitli anormalliklerle ilişkili olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada; Bethesda Sistemi ile sitolojik olarak kanıtlanmış benign tiroid nodülü olan hastalarda inflamatuar hematolojik parametreler, RBC, Hb, Htc, RDW, WBC, neutrophil, lymhocyte, N/L, Plt, MPV, PCT, PDW ile hipotiroid hormonal statünün ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Nisan 2010 ve Nisan 2015 arasında, Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Endokrin Cerrahisi Biriminde kriterlere uyan 202 si hipotiroidizm, 111 i ötiroidizm olan ve tek endokrin-cerrahı tarafından yapılan ultrasonografi (US) klavuzluğunda ince iğne aspirasyonu (İİA) (US-k-İİA) sonrası sitolojik değerlendirme (Bethesda Sistemi I, Maryland, USA, 2007) ile doğrulanan benign tiroid nodüllü toplam 313 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Tiroid hormonları, serbestt3, serbestt4 ve TSH, ve inflamatuar hematolojik parametreleri içeren laboratuvar testleri retrospektif olarak incelenmiş ve taranmıştır. Bu çalışmada, tirotropin (TSH) referans aralığı normal limit üst sınırı 4 mu/l olarak tanımlanmıştır. Bulgular: Benign tiroid nodülü olan hastalarda, inflamatuar hematolojik parametreler, RBC, Hb, Htc, RDW, WBC, nötrofil, lenfosit, N/L, Plt, MPV, PCT, PDW, ile hipotiroidizm arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmamıştır (p>0.05). Sonuç: İnflamatuar hematolojik parametrelerin, tiroid bezi hormonal statüsünün öngörülmesinde kullanımının, benign tiroid nodülü olan olgularda yararlı olmayabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Sözcükler: Tiroid nodülleri; Tirositler; Tirotropin (TSH); Hipotiroidizm; İnce iğne aspirasyonu (İİA); İnce iğne aspirasyon sitolojisi (İİAS); Hematolojik parametreler. 176

199 ANY RELEVANCY BETWEEN A KIND OF THYROCYTE DYSFUNCTION, HYPOTHYROIDISM, AND INFLAMMATORY HEMATOLOGIC PARAMETERS IN THE CASES POSSESSING THE BENIGN THYROID NODULES?: A SINGLE-CENTRE EXPERIENCE OF 5 YEARS Demet SENGUL 1, Ilker SENGUL 2 1 Department of Pathology, Giresun University Faculty of Medicine, Giresun, Turkey 2 Division of Endocrine Surgery, Department of General Surgery, Giresun University Faculty of Medicine, Giresun, Turkey Aim: Microscopically, the thyroid gland is composed of the spherical follicles and the thyroid parenchyma includes two major cell types, the thyrocytes, releasing the thyroid hormones and C cells secreting the mature calcitonin. Hypothyroidism has known as being associated with the various abnormalities of the hematological parameters and coagulation system. In the present study, it had been purposed to inverstigate the relationship between inflammatory hematological parameters, RBC, Hb, Htc, RDW, WBC, neutrophil, lymhocyte, N/L, Plt, MPV, PCT, PDW, and hypothyroid hormonal status in the cases possesing the benign thyroid nodules, proven cytologically with Bethesda System. Material and Methods: A total of 313 cases, 202 with hypothyroidism, 111 with euthyroidism in the patients with the benign thyroid nodules, verified with the cytological evaluation (Bethesda System I, Maryland, USA, 2007) after oneendocrine surgeon performed ultrasonography (US) guided fine needle aspiration (FNA) (US-g-FNA), at the Division of Endocrine Surgery, Department of General Surgery, Giresun University Faculty of Medicine, Giresun, Turkey, in conformity with the criteria, were enrolled into the study during the period, from April 2010 to April The five years documents which were consisting the laboratory tests of the cases including both the thyroid hormones, freet3, freet4, and TSH, and the inflammatory hematological parameters were reviewed and scanned retrospectively. The upper limit of the normal Thyrotropin (TSH) reference range was determined as 4 mu/l in the present study. Results: No any statistically significant difference was stated between the inflammatory hematological parameters, RBC, Hb, Htc, RDW, WBC, neutrophil, lymhocyte, N/L, Plt, MPV, PCT, PDW, and hypothyroidism in the patients with the benign thyroid nodules (p>0.05). Conclusion: The inflammatory hematological parameters may not be useful for estimating the hormonal status of the thyroid gland in the cases possesing the benign thyroid nodules. Keywords: Thyroid nodules, thyrocytes, thyrotropin (TSH), hypothyroidism: Fine Needle aspiration (FNA), Hematological parameters 177

200 DENEYSEL HİPOTİROİDİ OLUŞTURULMUŞ RATLARDA ARI SÜTÜNÜN ÖSTRADİOL DÜZEYİ İLE OVARYUM VE UTERUS ÜZERİNE ETKİSİ Salih ÇİBUK 1, Handan MERT 2, Serkan YILDIRIM 3, Kıvanç IRAK 4, Nihat MERT 2 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 4 Siirt Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Siirt, Türkiye Amaç: Arı sütü; protein, karbonhidrat, yağ, serbest aminoasitler, vitaminler ve mineraller içeren bir arı ürünüdür. Bu çalışmada ratlarda propylthiouracil (PTU) ile oluşturulan hipotiroidide arı sütünün östradiol düzeyi ile ovaryum ve uterus üzerine etkisini araştırmak amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada östrus siklusunun farklı fazlarında bulunan 40 adet dişi Wistar albino rat kullanıldı ve ratlar rastgele kontrol, arı sütü, PTU, PTU+arı sütü grubu olarak dört gruba ayrıldı. 8 haftalık deneme sonunda alınan kan örneklerinde T3, T4 ve östadiol düzeylerine bakıldı. Ovaryum ve uterus dokuları histopatolojik ve immunohistokimyasal olarak incelendi. Bulgular: PTU ve PTU+arı sütü grubunun T3, T4 düzeyleri kontrol grubuna göre düşük (p<0.05), östradiol düzeyleri ise yüksek olarak saptandı (p<0.05). PTU grubunda ovaryumlarda, çok sayıda corpus luteum, az sayıda primordial, preantral ve small antral folikül tespit edildi. Large antral folikül sayısı da yok denecek kadar azdı (1 adet). Uteruslarda, çok az sayıda uterus bezi gözlendi, sekresyon yoktu. PTU+arı sütü grubunda ise ratların ovaryumlarında, yoğun olarak primordial folikül tespit edilirken large antral foliküller sayısı kontrol ve arı sütü grubuyla benzerdi. Kontrol ve arı sütü verilen gruplarda istatistiksel önem göstermeyen 8- OHdG ekspresyonu, PTU grubunda ovaryum, parankim ve luteal hücrelerinde yoğun, PTU+arı sütü grubunda ise hafif düzeyde gözlendi. Uterus dokusunda kontrol ve arı sütü grubunda 8-OHdG ekspresyonu görülmezken, PTU grubunda yoğun, PTU+arı sütü grubunda daha hafif ekspresyonlar saptandı. Sonuç: PTU ile hipotiroidi oluşturulmuş ratlarda arı sütünün tiroit hormonları üzerine olumlu etkisi görülmezken, östradiol düzeylerine % 9 oranında azaltıcı etki yaptığı gözlendi. Hipotiroidi durumunda bozulan ovaryum ve uterus histolojisi arı sütü takviyesiyle olumlu şekilde değişmiştir. Anahtar Kelimeler: Arı sütü, hipotiroidi, T3, T4, östradiol, ovaryum, uterus 178

201 THE EFFECT OF ROYAL JELLY ON THE ESTRADIOL LEVELS AND OVARIUM AND UTERUS IN RATS WITH EXPERIMENTAL HYPOTHYROIDISM Salih ÇİBUK 1, Handan MERT 2, Serkan YILDIRIM 3, Kıvanç IRAK 4, Nihat MERT 2 1 Van Yuzuncu Yil University, Vocational School of Health Services, Van, Turkey 2 Van Yuzuncu Yil University, Faculty of Veterinary, Biochemistry Department, Van, Turkey 3 Ataturk University, Faculty of Veterinary, Pathology Department, Erzurum, Turkey 4 Siirt University, Faculty of Veterinary, Biochemistry Department, Siirt, Turkey Aim: Royal Jelly is a bee product contains protein, carbohydrate, fat, free amino acids, vitamins and minerals. In this study, it was aimed to investigate the effect of royal jelly on the oestradiol level, ovary and uterus histology in the propylthiouracil (PTU) induced hypothyroidism in rats. Material and Methods: Forty female Wistar albino rats in different phases of the estrus cycle were used in the study and rats were divided into four groups as random control royal jelly, PTU, PTU + royal jelly group. T3, T4 and estradiol levels were measured in the blood samples taken at the end of the 8 weeks trial. Histopathological and immunohistochemical examination of ovarium and uterine tissues were done. Results: T3 and T4 levels of PTU and PTU + royal jelly group were lower (p <0.05) and estradiol levels were higher than control group (p <0.05). In the PTU group, a large number of corpus luteum, few primordial, preantral and small antral follicles were detected in the ovarium. The number of large antral follicles was few (only 1). Very few uterine glands were observed in the uterus, there was no secretion. In the PTU + royal jelly group, the large number of antral follicles was found and was similar to that of the control and, royal jelly while the primordial follicles were intensively detected in the ovarium of the rat. 8-OHdG expression, which showed no statistical significance in the control and royal jelly groups, was observed intensely in the ovarium, parenchyma and luteal cells in the PTU group, and slightly in the PTU + royal jelly group. While 8-OHDG expression was not observed in the control and royal jelly groups of the uterus, milder expressions in the PTU + royal jelly group and very dense expression were detected in the PTU group. Conclusıon: While there was no positive effect on the thyroid hormones of royal jelly in hypothyroidism-induced rats with PTU, it was observed that estradiol levels were reduced by 9%. In the case of hypothyroidism, the impaired ovary and uterine histology has been positively changed by royal jelly supplemantation. Keywords: Royal jelly, hypothyroidism, T3, T4, estradiol, ovarium, uterus 179

202 AMİODARONUN TİROİD ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİNDEN KORUNMADA SELENYUMUN ETKİSİNİN İNCELENMESİ Ufuk MERCAN YÜCEL 1, Rıfkı ÜÇLER 2, Ahmet Ufuk KÖMÜROĞLU 3, Sema USLU 4, Nurhayat ATASOY 5 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Van, Türkiye 4 Cumhuriyet Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Sivas, Türkiye 5 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyokimya Bölümü, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışmada amiodaronun tiroid üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için selenyumun etkisi incelenmiştir. Materyal ve Metod: Bu amaçla 112 adet sıçan, her grupta 28 sıçan olmak üzere 4 gruba ayrıldı. 60 gün boyunca günde bir kez orogastrik sonda ile kontrol grubuna 0.5 ml distile su, amiodaron grubuna 30 mg/kg dozdaki amiodaron, amiodaron+selenyum grubuna 30 mg/kg dozda amiodaron ve 0.1 mg/kg dozda sodyum selenit, selenyum grubuna 0.1 mg/kg dozda sodyum selenit uygulandı. İlaç uygulamasının 30 ve 60. günlerinde alınan kanların serum örneklerinde T3, T4, TSH, anti-tpo ve anti tg düzeyi belirlendi. Alınan tiroid dokusunda histopatolojik inceleme yapıldı. Bulgular: Biyokimyasal olarak 30 ve 60. günde alınan kan örneklerinde T3, T4, anti-tpo ve anti tg düzeylerinde gruplar arasında istatiksel olarak fark bulunmazken, 60. günde alınan kan örneklerinde amiodaron uygulanan grupta TSH düzeyinde istatistiksel olarak belirgin bir artış belirlendi. Amiodaron ve selenyum uygulanan grupta ise TSH düzeyinde yine artış olmasına rağmen bu artış amiodaron uygulanan gruptaki kadar yüksek değildi. Histopatolojik olarak amiodaron uygulanan grupta 30 ve 60. günlerdeki lopcuklar içinde foliküllerin genişlediği, düzensizleştiği, follikül epitellerinin yapısının bozulduğu ve interfoliküler alanlarda lenfosit infiltrasyonlarının olduğu görüldü. Amiodaron+selenyum verilen grupta ise 30. gününde amiodaron uygulanan gruba benzer sonuçların olduğu selenyumun tiroid dokusu üzerinde koruyucu etkisinin henüz görülmediği belirlendi. Ancak bu grupta 60. gün folliküler yapının kontrol grubuna benzediği görüldü. Sonuç: Amiodaron uygulanan grupta subklinik hipotiroidi olgusunun geliştiği, selenyum uygulamasıyla bu olgunun azalabildiği görüşüne varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Amiodaron, tiroid, selenyum 180

203 INVESTIGATION OF THE PROTECTION EFFECT OF SELENIUM ON NEGATIVE EFFECTS OF AMIODARONE ON THYROID Ufuk MERCAN YÜCEL 1, Rıfkı ÜÇLER 2, Ahmet Ufuk KÖMÜROĞLU 3, Sema USLU 4, Nurhayat ATASOY 5 1 Van Yüzüncü Yıl University, Veterinary Medicine Faculty, Department of Pharmacology and Toxicology, Van, Turkey 2 Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Medicine, Department of Internal Medicine, Van, Turkey 3 Van Yüzüncü Yıl University, Health Services Vocational School, Van, Turkey 4 Cumhuriyet University, Veterinary Medicine Faculty, Histology -Embriology Department, Sivas, Turkey 5 Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Science, Department of Biochemistry, Van, Turkey Aim: In this study, the effect of selenium was examined to reduce the negative effect of amiodarone on the thyroid. Material and Methods: For this purpose, 112 rats were divided into 4 groups, 28 rats in each group. Once daily for 60 days with orogastric catheter, 0.5 ml of distilled water to the control group, 30 mg/kg of amiodarone to the amiodarone group, 30 mg/kg of amiodarone and 0.1 mg/kg of sodium selenite to the amiodarone+selenium group and 0.1 mg/kg of sodium selenite to the selenium group was administered. Results: Biochemically, there was no statistically significant difference in the levels of free T3, T4, anti-tpo, anti-tg levels in the blood samples taken at 30th and 60th days. However, there was an increase in the TSH level in the amiodaronetreated group. In the amiodarone+selenium group, TSH level was increased, but this increase was not as high as in the amiodarone group. Histopathologically, it was observed that follicles enlarged and irregularized, the structure of the follicle epithelium was disrupted, lymphocyte infiltrations were present in the interfolic areas on the 30th and 60th days in the amiodarone group, In amiodarone+selenium group, it was determined that the protective effect of selenium has not yet been observed on thyroid tissue on the 30th day, but on the 60th day, it was observed that the follicular structure in amiodarone+selenium group was similar to the control group. Conclusion: it was observed that subclinical hypothyroidism developed in amiodarone group and selenium application decreased this phenomenon. Keywords: Amiodarone, thyroid, selenium 181

204 MATERNAL HİPOTROİDİDE HOMOSİSTEİN DÜZEYLERİ Gürkan ÇIKIM Necip Fazıl Şehir Hastanesi, Biyokimya Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye Amaç: Tiroid hormonları organizma için çok önemlidir. Büyüme-gelişme, enerji metabolizması, hormonların etkilerindeki rölü işlevlerinden bazılarıdır. Troid hormonlarının kanda normal olması gereken seviyelerde bulunmasına ötiroid, yükselmesine hipertroidi, azalmasına ise hipotroidi denir. Gebelik sırasında troid hormonlarında değişiklik olur. T4 ilk trimester sonuna kadar hafif bir yükselme, TSH da ise düşme meydana gelir. Tiroid hormonu fetüs te, embriyogenez, beyin sinir, kalp ve plesantal gelişim için gereklidir. Gebelikte hipotiroidi %0.5-2 oranında görülmektedir. Özellikle maternal hipotoidi varsa fetal beyin nöron gelişimi etkilenecektir. Homosistein, metiyonin ara metabolizması sırasında oluşan sülfürlü bir aminoasittir. Homosisteinin koroner kalp hastalığı gelişimi için bağımsız bir risk faktörü olmasının yanısıra, vasküler endotel disfonksiyonuna neden olmaktadır. Gebelerde hiperhomosisteineminin plesenta dekolmanı, preeklamsi, fetüste, nörak tüp defektleri gibi gelişimsel anomalilere neden olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada hipotroidili gebelerde homosistein düzeylerinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Bu çalışma Necip Fazıl Şehir Hastanesi Kadın Doğum Ek ünitesinde benzer vücut kitle indeksi ve yaş grubunda olan sigara içmeyen, ailesel risk faktörü olmayan, multipar, hafta 28 normal (grup I) ve hafta hipotroidili (grup II) gebede yapılmıştır. Homosistein HPLC yöntemi ile ölçülmüştür. Her iki gruptada multivitamin ve folik asit almaktadır. Bulgular: Homosistein düzeyleri: Grup I: 6.7 ± 3.1 µmol/l, Grup II: 10.8 ± 4.4 µmol/l Gruplar karşılaştırıldığında homosistein düzeyinin Grup II de anlamlı olarak arttığı, görülmüştür. Sonuç: Maternal hipotroidide, troid hormonu yetersiz olduğu için fetal beyin gelişimi bozulmakta ve sinir sistemi ile ilişkili birçok hastalık görülmektedir. Maternal açıdan bakıldığında fetal düşük, hipertansiyon-preeklampsi, ölü doğum, gibi komplikasyonlar gelişebilir. Hipotroidi de oluşan bu olumsuz etkilerin nedenlerinin birisininde homosistein yüksekliği olduğunu bu nedenle özellikle maternal hipotroidide homosistein düzeylerinin kontrol altında tutulması gerektiği ve rutin izlemde kullanılması gerektiğini düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Gebelik, hipotroidi, homosistein 182

205 MATERNAL HYPOTHYROID HOMOCYSTEINE LEVELS Gürkan ÇIKIM Necip Fazıl City Hospital, Biochemistry Department, Kahramanmaraş, Türkiye Aim: Thyroid hormones are very important for the living organism. Growthdevelopment, energy metabolism, influence of hormones are some of the known functions. The high, normal and low presence of thyroid hormones in blood is called hyperthyroidism, euthyroidism and hypothyroidism respectively. Changes can be observed in thyroid hormones during pregnancy. T4 is slightly elevated until the end of first trimester, while TSH falls. Thyroid hormone is necessary in the fetus for embryogenesis, brain nerve, heart and placental development. Hypothyroidism is seen about 0.5-2% level in pregnancy. Fetal brain neuron development will be affected, especially if there is a maternal hypothoid. Homocysteine is a sulfuric amino acid formed during the intermediate metabolism of methionine. Homocysteine is an independent risk factor for coronary heart disease development, as well as vascular endothelial dysfunction. It is known that hyperhomocysteinemia in pregnancies causes developmental anomalies such as placental ablation, preeclampsia, fetus, neural tube defects. The aim of this study is to investigate homocysteine levels in hypothyroid pregnancies. Materials and Methods: This study was performed in the Necip Fazıl City Hospital, Obstetrics and Gynecology and Obstetrics Unit with group of patients who has similar body mass index and age, non-smoking, familial risk factor, multiparous, week 28 normal (group I) and weeks hypothyroidism (group II). Homocysteine was measured by HPLC method. Both groups received multivitamins and folic acid. Results: The average homocysteine levels was observed 6.7 ± 3.1 and 10.8 ± 4.4 μmol / L., in Group I and Group II respectively. When the groups were compared, it was seen that homocysteine level increased significantly in Group II. Conclusion: Due to maternal hypothyroidism and insufficient thyroid hormone, fetal brain development is impaired and many diseases related to the nervous system are seen. From a maternal perspective, complications such as fetal abortion, hypertension-preeclampsia and stillbirth may develop. We believe that homocysteine level is one of the causes of these adverse effects in hypothyroidism. Therefore, homocysteine levels of maternal hypothyroidism should be under controlled and observed regularly. Keywords: Pregnancy, hypothyroidism, homocysteine 183

206 KISITLI KONSANTRE YEMLE BESLEMENİN SERBEST SİSTEMDE (FREE-RANGE) YETİŞTİRİLEN BROYLERLERİN KAN BİYOKİMYASINA ETKİLERİ* Vahdettin ALTUNOK 1, Tahir BALEVİ 2, Pınar PEKER AKALIN 3, Emel GÜRBÜZ 2, Esra ÇELİK 1, Zafer BULUT 1 1 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 2 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 3 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Serbest sistemde (free-range) yetiştirilen broylerlerde, kısıtlı konsantre yemle (kısıtlı konsantre yemlemeye ilave olarak farklı oranlarda yonca + kılçıksız brom ve kekik) beslemeye dayalı yetiştirmenin, 42. gün ve 84. gün kesimlerde, kan biyokimyasına etkilerinin araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada, dört ana grup oluşturularak toplam 64 adet dişi Hubbard Isa Red-JA broyler civciv kullanıldı. Hayvanların hepsi, ilk 28 gün kapalı kümeslerde starter broyler yemi ile ad libitum beslendi. Kontrol grubu dışındaki civcivler 29. gün, %50 yonca + %50 kılçıksız brom ekilmiş tarlalara mobil kafesler kullanılarak, salındı. Tüm alt gruplar arasına kekik ekimi yapılarak, bütün grupların kekik tüketebilmeleri sağlandı. 1. grubun (kontrol) önünde sürekli standart konsantre yem bulunduruldu. 2. gruba, 1. grubunun tükettiği konsantre yemin % 75 i, 3. gruba % 50 si, 4. gruba ise % 25 i verildi. Böylece kısıtlı konsantre yem verilerek broylerlerin daha fazla yonca + kılçıksız brom + kekik tüketmeleri sağlandı. Her ana gruptaki broylerlerin, 42. ve 84. günlerde, 8 er adedinden kan örnekleri alınarak serumları çıkarıldı ve serumlar analizlere kadar C de saklandı. Bu serumlarda total lipid, üre, ürik asit, kreatinin, total bilirubin, direkt bilirubin, Na, K, Cl, Mg, Fe düzeyleri ile GGT, LDH, CK ve amilaz enzim aktiviteleri ticari kitlerle ve kolorimetrik olarak analiz edildi. Bulgular: Total lipid düzeyleri 42. ve 84. gün 4. gruplarında kontrol grubuna göre düşük (p<0,05) olarak belirlendi. Üre düzeyleri 42. günde sadece 3. grupta, 84. günde ise sadece 3. ve 4. gruplarda kontrol gruplarına göre düşük (p<0,05) olarak tespit edildi. Ürik asit düzeylerinde, 42. gündeki tüm gruplarda, kontrol grubuna göre, düşüş (p<0,05) belirlendi. Kreatinin düzeyleri, 42. günde 3. ve 4 gruplarda, 84. günde ise sadece 4. grupta kontrol gruplarına göre düşük (p<0,05) olarak bulundu. Total bilirubin düzeyleri 42. günde 2., 3. ve 4. gruplarda kontrol grubuna göre yüksek (p<0,05) olarak tespit edildi. Na ve Cl düzeyleri 84. gün 2. grupta kontrol grubuna göre yüksek (p<0,05) olarak bulundu. Fe değerleri 42. günde sadece 2. grupta yüksek, 84. günde ise 3. ve 4. gruplarda kontrol gruplarına göre düşük (p<0,05) olarak tespit edildi. GGT aktivitesinin 84. günde 2. ve 3. gruplarda, kontrol grubuna göre yüksek (p<0,05), CK aktivitesinin ise düşük (p<0,05) olduğu belirlendi. Sonuç: Serbest sistemde konsantre yemin en fazla %50 oranında düşürülebileceği, broylerlerde %50 nin altına düşürülmesi gerekiyorsa, bu durumda yonca miktarının azaltılıp, k.brom miktarının artırılmasının faydalı olabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Broyler, kısıtlı konsantre yem, free-range, kan biyokimyası *Bu çalışma SUBAP (Proje NO: ) tarafından desteklenmiştir. 184

207 EFFECTS OF FEEDING WITH RESTRICTED CONCENTRATE FEED ON BLOOD BIOCHEMISTRY IN FREE-RANGE BROILERS* Vahdettin ALTUNOK 1, Tahir BALEVİ 2, Pınar PEKER AKALIN 3, Emel GÜRBÜZ 2, Esra ÇELİK 1, Zafer BULUT 1 1 Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Konya, Turkey 2 Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Animal Nutrition and Nutritional Diseases, Konya, Turkey 3 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Hatay, Turkey Aim: In the study, it was aimed to investigate the effects of restricted concentrate feed (in addition to the restricted concentrate feeding, different proportions of clover + Bromus inermis and Origanum vulgare) on the blood biochemistry of broilers on the days 42 and 84, which were grown in the free-range system. Material and Methods: A total of 64 female Hubbard Isa Red-JA broiler chicks were used and 4 main groups were created in the study. All animals were fed with starter broiler feed, ad libitum, in cage for the first 28 days. The chicks, except the control group, were released into cropland including 50% clover + 50% Bromus inermis, by mobile cages, on the 29 th day. All the areas between the groups were planted by Origanum vulgare (thyme), so as to they consume this vegetable. There was continuous standard concentrate feed in front of group 1 (control). 2 nd group was given 75 % of the concentrate feed consumed by the 1 st group, 3 rd group was 50% and 4 th group was 25%. Thus, broilers were forced to consume more clover + Bromus inermis + thyme. On the days 42 and 84, blood samples were taken from 8 of the chicks in each main group and their sera were collected and stored at until the analysis. Total lipid, urea, uric acid, creatinine, total bilirubin, direct bilirubin, Na, K, Cl, Mg, Fe levels and GGT, LDH, CK and amylase enzyme activities were determined colorimetrically with commercial kits. Results: Total lipid levels in the 4 rd groups were found to be lower (p<0,05) than the control groups both on the 42 nd and 84 th days. Urea levels were found to be lower (p<0,05) in the 3 rd group of the 42 nd day and in the 3 rd and 4 th groups of the 84 th day, when compared to the control groups. Uric acid levels were decreased (p<0.05) in all groups of the 42 nd day compared to the control group. Creatinine levels were lower (p<0,05) in the 3 rd and 4 th groups of the 42 nd day and only in the 4 th group of the 84 th day, than the control groups. Total bilirubin levels were found to be higher (p<0,05) in the 2 nd, 3 rd and 4 th groups of the 42 nd day, than the control group. Na and Cl levels were higher (p<0,05) in the 2 nd group of the 84 th day than the control group. Fe levels were found to be higher only in the 2 nd group of the 42 nd day and lower (p<0.05) in the 3 rd and 4 th groups of the 84 th day, than the control groups. GGT activity was higher (p<0,05), wheras CK activity was lower (p<0.05) in the 2 nd and 3 rd groups of the 84 th day, than the control groups. Conclusion: It is thought that, the concentrate feed can be reduced by up to 50% in the free range system. If it is needed to be lowered to less than 50% in broiler, it is better to decrease the amount of clover and increase the amount of Bromus inermis. Keywords: Broiler, restricted concentrate feed, free-range, blood biochemistry *This study was supported by SUBAP (Project Number: ). 185

208 İNFEKSİYÖZ PANKREATİK NEKROZİS VİRUSUN OLUŞTURDUĞU HÜCRE HASARININ OKSİDATİF STRESLE İLİŞKİSİNİN İN VİTRO ARAŞTIRILMASI Semra Okur GÜMÜŞOVA 1, Gül Fatma YARIM 2, Cüneyt TAMER 1, Ayris SALT 2, Gökhan İNAT 3 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Viroloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 3 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: İnfeksiyöz pankreatik nekrozis (IPN) enfeksiyonu, Gökkuşağı alabalığı üretiminde meydana getirdiği ekonomik zararlar nedeniyle balıkçılık endüstrisi açısından önem taşıyan viral bir enfeksiyondur. Bu çalışmada, IPN virusun (IPNV) neden olduğu hücre hasarının oksidatif stresle ilişkisini belirlemek ve IPNV tedavisinde antioksidanların etkinliği konusunda yapılacak çalışmalara ışık tutmak amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada, Gökkuşağı alabalığı gonad hücrelerinde (RTG-2) üretilen IPNV ye ve hücre kontrole ait mediumlar 0., 8., 24., 48., 72. ve 96. saatlerde örneklenerek (n=3), oksidatif stres parametreleri olan malondialdehit (MDA), süperoksit dismutaz (SOD) ve glutasyon peroksidaz (GPx) konsantrasyonları spektrofotometrik metotlar ile ölçüldü. Bulgular: Analizler sonunda, IPNV ile enfekte hücrelerde MDA konsantrasyonunun (3,10±0,11 nmol/ml) negatif kontrolden (1,91±0,12 nmol/ml) yüksek (p<0,001), SOD (28,84±6,66 U/ml) ve GPx (0,29±0,01 U/ml) aktivitelerinin ise negatif kontrollerden (SOD negatif kontrol: 43,17±2,55 U/ml; GPx negatif kontrol: 0,33±0,01 U/ml) daha düşük (p<0,001) olduğu saptandı. Sonuç: Çalışmadan elde edilen bu bulgular ile IPNV nin RTG-2 hücre kültüründe oksidatif stres kaynaklı hasara sebep olduğu sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: GPx, IPNV, MDA, oksidatif stres, RTG-2, SOD 186

209 INVESTIGATION OF RELATIONSHIP BETWEEN THE INFECTIOUS PANCREATIC NECROSIS VIRUS INDUCED CELL INJURY AND OXIDATIVE STRESS IN VITRO Semra Okur GÜMÜŞOVA 1, Gül Fatma YARIM 2, Cüneyt TAMER 1, Ayris SALT 2, Gökhan İNAT 3 1 Ondokuz Mayis University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Virology, Samsun, Turkey. 2 Ondokuz Mayis University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey. 3 Ondokuz Mayis University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Food Hygiene and Technology, Samsun, Turkey. Aim: Infectious pancreatic necrosis (IPN) infection is a viral infection that is important for the fisheries industry due to economic losses caused by rainbow trout production. In this study, it was aimed to determine the relationship between oxidative stress and IPN virus (IPNV) that cause cell damage and shed light on the treatment of IPNV studies on the effectiveness of antioxidants. Material and Methods: In the study, mediums of the control cell and Rainbow trout gonad cell line-2 (RTG-2) infected with IPNV were sampled at 0, 8, 24, 48, 72 and 96 hours (n = 3) and then oxidative stress parameters including malondialdehyde (MDA), superoxide dismutase (SOD) and glutathione peroxidase (GPx) were measured in mediums by spectrophotometric methods. Results: The end of the analyses, MDA concentration in IPNV infected cells (3.10±0.11 nmol/ml) were higher than negative control medium (1.91±0.12 nmol/ml) (p<0.001). However, SOD (28.84±6.66 U/ml) and GPx (0.29±0.01 U/ml) activities in IPNV infected cells were lover than negative control cell mediums (SOD in negative control: 43.17±2.55 U/ml; GPx in negative control: 0.33±0.01 U/ml) (p<0.001). Conclusion: Based on the findings obtained from the study, it was concluded that IPNV caused oxidative stress-induced damage in RTG-2 cell culture. Keywords: GPx, IPNV, MDA, oxidative stress, RTG-2, SOD 187

210 İNSAN MELANOMU VE AKCİĞER KANSER HÜCRELERİNDE LİKOPEN VE ROSMARİNİK ASİTİN SİTOTOKSİK ETKİSİ Nizami DURAN 1, Funda ÇIMEN 1, Emrah AY 1, Sezin ÇOLAK 1, Altug KUÇUKGUL 2, İbrahim Ozan TEKELİ 3 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü, Hatay, Türkiye 2 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 3 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Bölümü, Türkiye, Hatay Amaç: Likopen ve rosmarinik asit birçok farmakolojik aktiviteye sahip güçlü bir antioksidandır. Bu çalışmada, likopen ve rosmarinik asidin, insan melanomu (A2058) ve akciğer kanseri hücre hatları (A549) üzerindeki sitotoksik etkileri araştırıldı. Materyal ve Metod: Bu çalışma A2058 ve A549 hücre hatları üzerinde gerçekleştirildi. Vero hücre hattı sağlıklı hücre hattı olarak kullanıldı. Ardından sağlıklı hücrelerde toksik olmayan likopen ve rosmarinik asit konsantrasyonları belirlendi. Bu iki kimyasalın hücreler üzerindeki sitotoksisitesindeki etkin konsantrasyonları MTT (3- (4,5-Dimetiltiyazol-2-il) -2,5-difeniltetrazolyum bromür) metodu ile belirlendi. Ayrıca aynı metodla, farklı konsantrasyonlarda (5, 10, 20, ve 100 µg / ml) likopen ve rosmarinik asidin insan melanomu ve akciğer kanseri hücreleri üzerindeki etkileri araştırıldı. Likopen ve rosmarinik asit uygulanan hücrelerin inkübasyonundan sonra, hücreler toplandı ve cdna izolasyonu yapıldı. Daha sonra p53 geninin ekspresyon seviyeleri gerçek zamanlı PCR yöntemi ile değerlendirildi. Bulgular: Likopen ve rosmarinik asidin Vero hücre hattında 40 μg/ml düzeyinde kontrol grubuyla kıyaslandığında (içerisinde herhangi bir kimyasal bulunmayan hücreler) non toksik olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle, sonraki çalışmalarda likopen ve rosmarinik asidin 40 μg/ml konsantrasyonu kullanılmıştır. A2058 hücrelerinde p53 gen ekspresyon düzeyleri likopen ve rosmarinic asidt için sırasıyla 146 ve 92 olarak tespit edilirken, kontrolde 221 olarak tespit edilmiştir. Bu değer A549 hücreleri için ise 141 ve 60 olarak tespit edilmiştir. A2058 ve A549 hücrelerinde, likopen ve rosmarinik asidin kontrol grubuna kıyasla p53 gen ekspresyonunu istatiksel olarak anlamlı derecede yükselttiği bulunmuştur (p<0.01). Sonuç: Hem likopen hem de rosmarinik asidin insan melanom ve akciğer kanseri hücrelerinde anlamlı düzeyde antiproliferatif etkiye sahip olduğu gösterilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, her iki etken maddenin melanom ve akciğer kanseri tedavisi için umut olabileceği kanısına varıldı, ancak bu konuda daha ileri çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Likopen, rosmarinik asit, melanom, akciğer kanseri. 188

211 CYTOTOXIC EFFECT OF LYCOPENE AND ROSMARINIC ACID ON HUMAN MELANOMA AND LUNG CANCER CELL LINES Nizami DURAN 1, Funda ÇIMEN 1, Emrah AY 1, Sezin ÇOLAK 1, Altug KUÇUKGUL 2, İbrahim Ozan TEKELİ 3 1 Microbiology and Clinical Microbiology Department, Medical Faculty, Mustafa Kemal University, Hatay, Turkey 2 Department of Biocehemistry Veterinary Faculty, Mustafa Kemal University, Hatay, Turkey 3 Department of Pharmacology and Toxicology, Veterinary Faculty, Mustafa Kemal University, Hatay, Turkey Aim: Lycopene and rosmarinic acid are powerful antioxidants with many pharmacological activities. In this study, cytotoxic effects of lycopene and rosmarinic acid on human melanoma (A2058) and lung cancer (A549) cell lines were investigated. Materials and Methods: This study was performed on A2058 and A549 cell lines. Vero cell line was used as a healthy cell line. Subsequently, non-toxic concentrations of lycopene and rosmarinic acid in healthy cells were determined. The effective concentrations of these two chemicals in the cytotoxicity on the cells were determined by MTT (3- (4,5-Dimethylthiazol-2-yl) -2,5-diphenyltetrazolium bromide) method. We also investigated the effects of lycopene and rosmarinic acid on human melanoma and lung cancer cells at different concentrations (5, 10, 20, 40 50, and 100 μg / ml) by the same method. After incubation of cells treated with lycopene and rosmarinic acid, the cells were harvested and cdna was isolated. Expression rates of the p53 gene were then evaluated by real-time PCR. Results: Lycopene and rosmarinic acid were found to be non-toxic at 40 μg/ml (cells without any chemicals therein) in the healthy Vero cell line when compared to the control group. For this reason, lycopene and rosmarinic acid at concentration of 40 μg/ml were used in subsequent studies. The levels of p53 gene expression on the A2058 cells for lycopene and rosmarinic acid were 146 and 92, and 221 in the control group, respectively. This value was determined as 141 and 60 for A549 cells. Lycopene and rosmarinic acid showed a significant increase in p53 gene expression of A2058 and A549 cells compared to the control group (p <0.01). Conclusion: Both lycopene and rosmarinic acid have been shown to have antiproliferative effects in human melanoma and lung cancer cells at a significant level. According to the results obtained, it was concluded that both active substances could be hope for melanoma and lung cancer treatment, but further studies are needed in this regard. Keywords: Lycopene, rosmarinic acid, melanoma, lung cancer 189

212 SERBEST SİSTEM (FREE-RANGE) BROYLER YETİŞTİRİCİLİĞİNDE FARKLI MERA BİTKİLERİNİN BAZI BİYOKİMYASAL PARAMETRELER ÜZERİNE ETKİLERİ* Vahdettin ALTUNOK 1, Tahir BALEVİ 2, Pınar PEKER AKALIN 3, Zafer BULUT 1, Emel GÜRBÜZ 2, Esra ÇELİK 1 1 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 2 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 3 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Çalışmada serbest sistemde (free-range) yetiştirilen broylerlerde farklı mera bitkileri (yonca, kılçıksız brom, %50 yonca + %50 kılçıksız brom ve kekik) ile beslemeye dayalı yetiştirmenin, 42. gün ve 84. gün kesimlerde, kan biyokimyasına etkilerinin araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada, dört ana grup oluşturularak toplam 64 adet dişi Hubbard Isa Red-JA broyler civciv kullanıldı. Hayvanların hepsine ilk 28 gün kapalı kümeslerde starter broyler yemi verildi. Kontrol grubu dışındaki civcivler 29. gün dış ortama salındı. 1. grup (kontrol) kafes içinde konsantre yem ile ad libitum beslendi. 2. grup yonca ekilen arazide; 3. grup kılçıksız brom ekilen arazide; 4. grup ise %50 yonca + %50 kılçıksız brom ekilen arazide mobil kafesler kullanılarak beslendi. Tüm alt gruplar arasına kekik ekimi yapılarak, bütün grupların kekik tüketebilmeleri sağlandı. Her ana gruptaki civcivlerin, 42. ve 84. günlerde, 8 er adedinden kan örnekleri alınarak serumları çıkarıldı ve serumlar analizlere kadar C de saklandı. Bu serumlarda GGT, LDH, CK ve amilaz enzim aktiviteleri ile total lipid, Na, K, Cl, Mg, Fe, üre, ürik asit, kreatinin, total bilirübin ve direkt bilirübin düzeyleri ticari kitlerle ve kolorimetrik olarak analiz edildi. Bulgular: LDH aktivitesinin 42. günde 2. ve 3. gruplarda, kontrol grubuna göre düşük (p<0,05) olduğu belirlendi. Total lipid düzeyleri 42. günde 3. ve 4. gruplarda kontrole göre yüksek (p<0,05) bulunurken, 84. günde 2. grupta, kontrol gruba göre düşük (p<0,05) olarak tespit edildi. Na ve Cl düzeylerinin, 84. günde ve 4. gruplarda, kontrol gruba göre yüksek (p<0,05) olduğu belirlendi. K düzeylerinde sadece 42. günde 4. grupta kontrole göre bir düşüş (p<0,05) belirlenirken, Mg düzeyleri 42. günde tüm gruplarda kontrole göre yükseldi (p<0,05). Fe düzeyleri 42. günde 2. ve 3. gruplarda, 84. günde ise 2. ve 4. gruplarda kontrole göre arttı (p<0,05). Ürik asit düzeylerinin 84. günde, tüm gruplarda, kontrole göre düştüğü saptandı (p<0,05). Direkt bilirübin düzeylerinin 42. günde 2. grupta, 84. günde ise 3. grupta kontrol gruplarına göre yükseldiği (p<0,05) belirlendi. Sonuç: Biyokimyasal kan değerlerinde anormal farklılıkların görülmemesi, yem maliyetinin düşürülmesi, yonca ve k.brom gibi daha kaliteli kaba yemle besleme ve serbest sistem yetiştiriciliği nedeniyle daha sağlıklı, kaliteli ve lezzetli kanatlı ürünlerinin yetiştirilebileceği düşünülebilir. Anahtar Kelimeler: Broyler, yonca, kılçıksız brom, kekik, serbest sistem, kan biyokimyası *Bu çalışma SUBAP (Proje NO: ) tarafından desteklenmiştir. 190

213 EFFECTS OF DIFFERENT PLANTS BREEDING ON SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN FREE-RANGE BROILERS* Vahdettin ALTUNOK 1, Tahir BALEVİ 2, Pınar PEKER AKALIN 3, Zafer BULUT 1, Emel GÜRBÜZ 2, Esra ÇELİK 1 1 Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Konya, Turkey 2 Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Animal Nutrition and Nutritional Diseases, Konya, Turkey 3 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Hatay, Turkey Aim: It was aimed to investigate the effect of feeding with different grassland plants (clover, Bromus inermis, 50% clover + 50% Bromus inermis, and Origanum vulgare) on some biochemical parameters of broilers on the days 42 and 84, which were grown in the free-range system. Material and Methods: A total of 64 female Hubbard Isa Red-JA broiler chicks were used and 4 main groups were created in the study. All animals were fed with starter broiler feed, ad libitum, in cage for the first 28 days. The chicks, except the control group were released outside on the 29 th days. Group 1 (control) were fed ad libitum with concentrate feed in cage, until the end of the experiment. Group 2 were fed in the cropland including clover, by using mobile cages. Group 3 were fed in the cropland including Bromus inermis while group 4 were fed in the %50 clover + %50 Bromus inermis cropland. All the areas between the groups were planted by Origanum vulgare (thyme), so as to they consume this vegetable. On the days 42 and 84, blood samples were taken from 8 of the chicks in each main group and their sera were collected and stored at until the analysis. GGT, LDH, CK and amylase enzyme activities, total lipid, Na, K, Cl, Mg, Fe, urea, uric acid, creatinine, total bilirubin and direct bilirubin levels were determined colorimetrically with commercial kits. Results: LDH activity was lower (p<0,05) in the 2 nd and 3 rd groups of the 42 nd day than in the control group. Total lipid levels were determined to be higher (p<0,05) in the 3 rd and 4 th groups of the 42 nd day than the control group, while the levels were found to be lower (p<0,05) in the 2 nd group of the 84 th day than the control group. Na and Cl levels were found to be higher (p<0,05) in the 2 nd, 3 rd and 4 th groups of the 84 th day, compared to the control group. K levels decreased (p<0,05) only in the 4 th group of the 42 nd day compared to the control group, while Mg levels increased (p<0.05) in all groups of the 42 nd day, compared to the control group. Fe levels were higher (p<0,05) in the 2 nd and 3 rd groups of the 42 nd day and in the 2 nd and 4 th groups of the 84 th day, compared to the control groups. It was determined that uric acid levels decreased (p<0.05) in all groups of the 84 th day, compared to control group. Direct bilirubin levels increased (p<0,05) in the 2 nd group of the 42 nd day and in the 3 rd group of the 84 th day, compared to the control groups. Conclusion: As no abnormal biochemical changes were determined, by lowering the feed cost, high quality and delicious poultry products can be grown by feeding with higher quality roughage (clover, Bromus inermis). Keywords: Broiler, clover, bromus inermis, thyme, free-range, blood biochemistry *This study was supported by SUBAP (Project Number: ). 191

214 SERBEST GEZEN TAVUK YUMURTALARINDA 17 ELEMENTİN ICP- MS İLE BELİRLENMESİ Serap KILIÇ ALTUN 1, Nilgün PAKSOY 2, Hikmet DİNÇ 3, Hisamettin DURMAZ 1 1 Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi, Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye 2 Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye 3 Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye Amaç: Yumurta, kanatlılardan elde edilen besin değeri yüksek ve yaygın kullanılan önemli bir gıda maddesidir. Metabolizmanın gereksinim duyduğu besin maddelerinin hemen hepsini içermesi açısından biyolojik olarak yüksek değerliliğe sahiptir. Bu çalışmanın amacı Şanlıurfa ilinin Suriye sınırına yakın ilçelerinde yetiştirilen serbest gezen tavuk yumurta örneklerinde on sekiz elementin düzeyinin belirlenmesidir. Materyal ve Metot: Bu amaçla Şubat 2017-Eylül 2017 aylarını içeren süreçte serbest gezen tavuklara ait yumurta (n=217) örnekleri ilkbahar, yaz ve sonbahar mevsimlerinde Suriye sınırına yakın ilçelerden toplandı. Araştırmada Na, Mg, K, Ca, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Se, Ti, As, Cd, Tl ve Pb element düzeylerini belirlemek amacıyla ICP-MS yöntemi kullanıldı. Bulgular: Yumurta örneklerinin element düzeyleri incelendiğinde mevsimler arasında istatiksel fark olduğu görüldü. Toksik element düzeyleri incelendiğinde ise çalışma kapsamında yalnızca 8 yumurta örneğinin As ile ortalama ppb düzeyinde kontamine olduğu belirlendi. Sonuç: Bölgede üretilen serbest gezen tavuk yumurtalarının element içeriğinin mevsimsel değişimlerden etkilendiği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Yumurta, ICP-MS, element 192

215 DETERMINATION OF 17 ELEMENTS IN FREE-RANGE HEN EGGS WITH ICP-MS Serap KILIÇ ALTUN 1, Nilgün PAKSOY 2, Hikmet DİNÇ 3, Hisamettin DURMAZ 1 1 Harran University, Veterinary Faculty, Department of Food Hygene and Technology, Şanlıurfa, Turkey 2 Harran University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Şanlıurfa, Turkey 3 Harran University, Veterinary Faculty, Department of Pharmacology and Toxicology, Şanlıurfa, Turkey Aim: Egg is a widely consumed food material with higher nutritional value obtained from poultry. It contains almost all the nutrients needed by metabolism, therefore, the biological value of egg is high. The aim of this research is to determine the levels of eighteen elements in free-range hen eggs fed in districts of Şanlıurfa near Syria border. Material and Methods: Eggs (n = 217) were collected from February 2017 to September 2017 in the spring, summer and autumn seasons from towns near the Syria border. The ICP-MS method was used to determine the Na, Mg, K, P, Ca, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Se, Ti, As, Cd, Tl and Pb elements levels in the study. Results: When the element levels of the egg samples were examined, it was seen that there was a statistical difference between the seasons. When toxic element levels were examined, it was determined that only 8 samples of eggs were contaminated with as on an average of ppb. Conclusion: It was concluded that the element content of free-range hen eggs produced in the region was affected by seasonal changes. Keywords: Free-range eggs, ICP-MS, element 193

216 LETAL STRES ALTINDAKİ TAVUKLARIN LİPİD PROFİLİ* Mustafa İLERİTÜRK, Özgür KAYNAR Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye Amaç: Çalışma, dekzametazon enjeksiyonu sonucu ölümlerin meydana geldiği aşırı stres altındaki tavuklarda serum lipid kompozisyonunun belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metod: Deneme, her birinde 24 hayvan bulunan biri kontrol olmak üzere 3 grupta toplam 72 adet tavuk kullanılarak yürütüldü. 16 gün boyunca tavuklara göğüs kasından (M. pectoralis major) düşük (2 mg/kg VA) ve yüksek doz (4 mg/kg VA) dekzametazon, insülin enjektörü ile enjekte edildi. Denemenin 1., 4., 8. ve 16. günlerinde her gruptan rastgele seçilen 6 hayvanın kanat altı venasından (vena cutenea ulnaris) jelli tüplere kan alındı. Kan örnekleri 2 saat sonra 3000 x g de C de 5 dakika santrifüj edilerek serum kısımları ayrıldı ve Yüksek Performanslı İnce Tabaka Kromatografi (YPİTK) ile lipid profili incelendi. Bulgular: Serum lipid profili analizinde 6 adet lipid sınıfı; kolesterol esteri (KolE), kolesterol (Kol), serbest yağ asidi (SYA), triaçilgliserol (TAG), monoaçilgliserol (MAG) ve fosfolipid (FL) tespit edilmiştir. Bu lipid sınıflarından KolE ve SYA oranlarının 2 mg/kg dexametazon enjekte edilen grupta stres süresi boyunca artarken, 4 mg/kg dexametazon enjekte edilen grupta 8. güne kadar yükseldiği ve bu noktadan sonra azaldığı tespit edilmiştir. Serum TAG ve MAG oranları 2 mg/kg dexametazon enjekte edilen grupta stres süresi boyunca azalırken 4 mg/kg dexametazon enjekte edilen grupta 8. güne kadar azalmış ve sonra yükselmiştir. Serum KoL oranı ise stres boyunca değişmez iken serum FL oranı hem 2 mg/kg hem de 4 mg/kg dexametazon enjekte edilen gruplarda stres süresince azalmıştır. Sonuç: Aşırı stres durumunda serum KoL oranının değişmediği, diğer parametrelerin ise enerji ihtiyacı karşılama önceliğine göre değiştiği belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Stres, lipid, YPİTK, profil, kortikosteron *Bu çalışma Atatürk Üniversitesi BAP Birimi tarafından desteklenmiştir (PRJ2016/83). 194

217 THE LIPID PROFILES OF THE CHICKENS UNDER LETHAL STRESS* Mustafa İLERİTÜRK, Özgür KAYNAR Atatürk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Erzurum, Turkey Aim: The study has been aimed to identify the lipid composition of the chickens that are under stress causing deaths resulting from dexamethasone injection. Material and Methods: The test was conducted with totally 72 chickens in three groups consisting of 24 chickens, one of which was control group and the others of which are the experimental groups. Each chicken was injected with (M. pectoralis major) at low level (2 mg/kg BW) and at high level (4 mg/kg BW) dexamethasone with insulin injectors into pectoral muscle throughout sixteen days. The bloods were taken from vena cutenea ulnaris of 6 chickens into the gel contained tube that were selected randomly from each groups in 1 st, 4 th, 8 th and 16 th days. After 2 hours the blood samples were centrifuged at 3000 x g for 5 minutes at C, serum fractions were collected and the lipid profile was analyzed with High Performed Thin Layer Chromatography (HPTLC). Results: It has been identified 6 lipid classes; cholesterol ester (KolE), cholesterol (Kol), free fatty acid (FFA), triacylglycerol (TAG), monoacylglycerol (MAG) and phospholipid (FL). While ratios of KolE and FFA in total lipid have been increased during stress in the group injected with 2 mg/kg dexamethasone; they have been increased through 8th days and then decreased in the group injected with 4 mg/kg dexamethasone. Serum TAG and MAG levels have decreased throughout stress in the group injected with 2 mg/kg dexamethasone while they have decreased at 8th day and the increased in the group injected with 4 mg/kg dexamethasone. The level of serum KoL has been at stable during the day as serum FL level has decreased during the stress in the all groups injected with both 2 mg/kg and 4 mg/kg dexamethasone. Conclusion: It has been concluded that serum KoL level is at stable during the over-stress, and so other parameters could change according to the priority of meeting the energy need. Keywords: Stress, lipid, HPTLC, profile, corticosterone *This work was supported by the BAP Unit of Atatürk University (PRJ2016/83). 195

218 ETLİK PİLİÇLERDE YEME İLAVE EDİLEN TERE TOHUMUNUN (Lepidium sativum) BİYOKİMYASAL, PERFORMANS PARAMETRELERİ VE MDA DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Deniz BELENLİ 1, Ümit POLAT 2 1 Namık Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Tekirdag, Türkiye 2 Uludag Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye Amaç: Bu çalışma ile etlik piliçlerde yeme ilave edilen tere tohumu içerisinde bulunan glukosinolatların serum adiponektin, leptin ve büyüme hormonu (GH) konsantrasyonları MDA (malondialdehit) düzeyleri ve performans parametreleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışma, 624 adet Ross-308 etçi ırk piliç kullanılarak gerçekleştirildi. 0. gün ile 42. günler arasında bakım ve beslemesi yapıldı ve 42. günde kesildi. Hayvanlar, 1 kontrol ve 3 deneme grubu olarak 4 ana grup ve bunların 3 tekrarlı grupları olmak üzere 24 gruba ayrıldı. Yemlere, yem katkı maddesi olarak tere tohumu (Lepidium sativum) eklendi. 1. deneme grubuna % 0,05 (10g/kg), 2. deneme grubuna % 0,10 (20g/kg) ve 3. deneme grubuna ise % 0,15 (30g/kg) etken madde olan tere tohumu eklendi. Çalışmanın 1., 21. ve 42. günlerinde her gruptan 10 adet olacak şekilde kan örnekleri alındı. Serum örneklerinde, büyüme hormonu, adiponektin ve leptin konsantrasyonları (Biotek ELX808) mikroplate okuyucu ile ELISA yöntemi kullanılarak belirlendi. Hayvanların 0., 7., 14., 21., 28., 35., 42. günlerde canlı ağırlıkları ve yemleri tartıldı. Tartım sonuçları kullanılarak canlı ağırlık artışları, yem tüketimi ve yemden yararlanma oranları hesaplandı. Kesim günü olan 42. günde TBA (Tiyobarbitürikasit) analizi için 40 adet göğüs eti alındı. Elde edilen bulgular istatistiki olarak değerlendirildi. Bulgular: Biyokimyasal parametrelerden serum büyüme hormonu, adiponektin ve leptin seviyeleri özellikle 21. ve 42. günlerde hayvanlarda kontrol ve deneme grupları arasında istatistiksel olarak p<0,05 düzeyinde önem bulunmuştur. Etçi tavuklara verilen tere tohumunun % 0,05, 0,10 ve 0,15 oranlarının performans (özellikle canlı ağırlık ile canlı ağırlık kazancı) parametreleri üzerine etkilerinin olmadığı, fakat yem tüketimini grup 2 dişilerinde azalttığı; yemden yararlanma oranlarının grup 3 erkeklerinde anlamlı derecede artırdığı tespit edilmiştir. Ayrıca, grup 2 ve 3 te MDA düzeylerinde azalma görülmüştür. Sonuç: Belirlenen kan ve performans parametrelerinin gelecek çalışmalarımız için önem arz etmektedir. Ayrıca bulunan MDA düzeylerinin özellikle ticari anlamda etlik piliçler kesildikten sonra raf ömrünü artırmada yardımcı olacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Etlik piliç, tere tohumu, glukosinolat, biyokimyasal parametreler, performans 196

219 EFFECTS OF DIETARY CRESS SEED (LEPIDIUM SATIVUM) SUPPLEMENTATION ON BIOCHEMICAL, PERFORMANCE PARAMETERS AND MDA LEVELS IN BROILERS Deniz BELENLI 1, Umit POLAT 2 1 Namık Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Tekirdag, Turkey 2 Uludag University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Bursa, Turkey Aim: The aim of this study was to determine the effects of glucosinolates included in cress seed dietary supplemantation on the growth hormone, leptin, adiponectin concentrations, MDA levels and performance parameters in broilers. Material and Methods: The study was performed in a total of 624 one-day-old Ross 308 broiler line chicks. The chicks were fed and nursed from day 0 until they were slaughtered on the 42 nd day of the study. The animals were divided into four groups consisting of one control and three treatment groups. Each treatment group had three replicates and two gender groups. Cress seed (Lepidium sativum) was added to diet at the following dosages: 0.05 % for the 1 st treatment groups (Group 1, 10 g/kg); 0.10 % for the 2 nd treatment groups (Group 2, 20 g/kg); and 0.15 % for the 3 th treatment groups (Group 3, 30 g/kg). The blood samples were collected from 10 animals for each group on the 1 st, 21 st and 42 nd days to evaluate biochemical parameters. Serum, growth hormone (GH), adiponectin and leptin concentrations were analyzed by using Biotek ELX 808 with ELISA method. On the day of slaughter, breast meats were collected for MDA analysis from 40 animals. Results: Significant differences in serum growth hormone, adiponectin and leptin levels on 21 th and 42 nd days were found between control and treatment groups of each gender (p<0.05). Dietary supplementation of cress seed at 0.05 %, 0.10 % and 0.15 % doses had no significant effect on live weight and live weight gain of broilers. However, while group 2 cress seed supplementation decreased feed intake in females, group 3 cress increased feed conversion ratio levels in males. Additionally, lower MDA levels were observed in 2 and 3 treatment groups that received 0.10 % and 0.15 % cress seed supplementation in diet. Conclusion: It is important to determine blood and performance parameters for future studies. Also MDA levels suggest that supplementation broiler diets with cress seed may help prolong the shelf-life of the commercial broiler meat by reducing the lipid oxidation. Keywords: Broiler, cress seed, glucosinolate, biochemical parameters, performance 197

220 TÜRKİYE DE BULUNAN BAZI YERLİ KOYUN IRKLARINDA EBEVEYN TAYİNİ* Gülseren YILDIZ ÖZ 1, Vahdettin ALTUNOK 2, Ercan KURAR 3 1 Pendik Veteriner Kontrol Enstitüsü, İstanbul, Türkiye 2 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye 3 Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Amaç: Günümüzde, mikrosatellit belirteçler evcil hayvan pedigri kontrolünde ve popülasyon genetiği çalışmalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Herhangi bir genetik bir belirtecin birey tanımlamasında kullanılabilmesi için ilgili popülasyonda uygunluğunun ispatlanması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye de yetiştirilen bazı koyun ırklarında kullanılabilecek en uygun mikrosatellit belirteçler ile multipleks PZR protokolü oluşturmak ve rutin analizlerde kullanılabilecek ebeveyn tayini test panelini geliştirmektir. Materyal ve Metod: Çalışma kapsamında Türkiye nin farklı bölgelerinde yetiştiriciliği yapılan Bafra, Kıvırcık, Kangal Akkaraman, İvesi ve Merinos koyun ırklarının her birinden 50 şer adet, toplam 250 adet kan örneğinden DNA izolasyonu yapılmıştır. DNA örneklerinin kalite kontrolleri spektrofotometri ve agaroz jel elektroforez ile yapılmıştır. Toplam 12 adet mikrosatellit (OarFCB20, INRA063, OarFCB304, INRA006, MAF65, MAF214, McM42, D5S2, OarCP49,, McM527, INRA172 ve OarAE129) cinsiyet tayini için AMEL belirteci baz uzunluklarına göre gruplandırılmış ve Applied Biosystems in standart boya setlerine uygun florasan işaretli boyalar ile boyanmışlardır. Primerlerin optimum çalışma değerleri gradient PZR ile belirlendikten sonra multipleks çalışma denemeleri yapılmıştır. İki ayrı multipleks PZR sistemi Applied Biosystems 3130 Genetik Analizörü kullanılarak fragman analizi yapılmıştır. Genel popülasyon parametreleri ve dışlama olasılığı istatistiksel olarak hesaplanmıştır Bulgular: Çalışmaya konu olan popülasyonlarda toplam 212 farklı allel elde edilirken, ortalama gözlenen ve beklenen heterozigotluk değerleri sırasıyla ve olarak hesaplanmıştır. Bireylerin benzerlik olasılığı değerleri ve arasında bulunmuştur. Bilinen her iki ebeveyn kullanılarak hesaplanan dışlama olasılığı değerleri çalışmada kullanılan tüm ırklarda olarak bulunurken, bilinen ebeveynlerden yalnızca biri kullanılarak yapılan hesaplamada dışlama olasılığı dan büyük olarak elde edilmiştir. Sonuç: Bu veriler ile koyun ırklarının genetik yapısı ortaya konulmuş ve mikrosatellit test panelinin ebeveyn tayininde güvenilir bir şekilde kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Ebeveyn tayini, mikrosatellit, multipleks PZR, fragman analizi, koyun *Bu çalışma Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Pendik Veteriner Kontrol Enstitüsü Müdürlüğü tarafından desteklenmiştir. 198

221 PATERNITY TESTING OF SOME DOMESTIC SHEEP BREEDS IN TURKEY* Gülseren YILDIZ ÖZ 1, Vahdettin ALTUNOK 2, Ercan KURAR 3 1 Pendik Veterinary Control Institute, Istanbul, Turkey 2 Selcuk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Konya, Turkey 3 Necmettin Erbakan University, Meram Faculty of Medicine, Department of Medical Biology, Konya, Turkey Aim: Nowadays, microsatellites are widely used in animal DNA paternity testing and population genetic studies. In order to be able to use any genetic marker in the definition of an individual, appropriateness in the relevant population must be proven. The purpose of this study is to develop a multiplex PCR protocol and a panel for using routine parentage testing of some sheep breeds reared in Turkey. Material and Methods: Working within the scope, a total 250 blood samples (fifty for each breed) were collected from Bafra, Ivesi (Awassi), Kangal Akkaraman, Kivircik and Merino sheep breed reared in different regions of Turkey. Genomic DNAs were isolated and qualities were checked by spectrophotometry and agarose gel electrophoresis. A total of 12 microsatellites (OarFCB20, INRA063, OarFCB304, INRA006, MAF65, MAF214, McM42, D5S2, OARCP49, AMEL, McM527, INRA172 and OarAE129) and AMEL for sex identification were grouped according to their base pair lengths and labelled with fluorescent dyes suitable for Applied Biosystems. Optimum PCR conditions were determined by gradient PZR. Two separate multiplex PZR systems were developed for fragment analysis using the Applied Biosystems 3130 Genetic Analyzer. General population parameters and probability of exclusion were statistically calculated. Results: While a total of different 212 alleles were obtained in populations, the average observed and expected heterozygosity values were calculated as and 0.747, respectively. Probability of identity for individuals were found between and The probability of exclusion values were calculated as in all breeds when both parents were known. However, probability of exclusion values were greater than using only one known parent. Conclusion: As a result of these analyzes, phylogenetic structure of these sheep breeds were investigated. It is concluded that this microsatellite test panel could be used in parentage testing of these sheep breeds. Keywords: Parentage testing, microsatellite, multiplex PCR, fragment analysis, sheep *This study was supported by Republic of Turkey Ministry of Food, Agriculture and Livestock, Pendik Veterinary Control Institute 199

222 TÜRKİYE'NİN FARKLI BÖLGELERİNDE YETİŞTİRİLEN MONTOFON IRKI İNEKLERİN SÜT VE YEMLERİNDE 18 ELEMENTİN ANALİZİ Nilgün PAKSOY 1, Mehmet AVCI 2, Serap KILIÇ ALTUN 3, Hikmet DİNÇ 4, Hatice KARA 5 1 Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Şanlıurfa 2 Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Şanlıurfa 3 Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve Teknolojisi, Anabilim Dalı, Şanlıurfa 4 Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Şanlıurfa 5 GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Şanlıurfa Amaç: Bu çalışmanın amacı; montofon ırkı süt ineklerinin süt örneklerinde ve yemlerinde hem esansiyel hem de toksik elementlerin miktarlarını belirleyip insan ve hayvan sağlığı açısından potansiyel fayda ve risklerini ortaya koymaktır. Materyal ve Metot: Çalışma kapsamında Ağustos 2017-Ekim 2017 tarihleri arasında 112 adet çiğ süt ve 30 adet yem örneği Erzurum, Adıyaman ve Mardin illerinden toplandı. Örnekler mikrodalga fırında asitle yakma işleminden sonra İndüktif Eşleşmiş Plazma-Kütle Spektrometresi (ICP-MS) cihazı ile Na, K, Ca, P, Mg, Mn, Fe, Co, Cr, Cu, Zn, Se, Ni, As, Pb, Cd, Ti, Tl element düzeylerinin analizi gerçekleştirildi. Bulgular: Tüm illerden toplanan süt örnekleri incelendiğinde sırasıyla ortalama Na (ppm), Mg (ppm), P (ppm), K (ppm), Ca (ppm), Ti (ppb), Fe (ppm), Cu (ppb), Zn (ppb), Se (ppb), 910.5, , 955, 1562, , , 25.3, , , olarak ölçülürken, Cr, Mn, Co, Tl ve Pb düzeyleri ise 1 ppb olarak bulundu. Analiz edilen yem örnekleri incelendiğinde Na, K, Mg, Ca, P, Mn, Zn, Ti element düzeyleri bakımından iller arasında istatistiksel fark olduğu görüldü. Sonuç: Araştırma bulguları, gerek süt gerekse yem örneklerinin bazılarında ağır metal kontaminasyonunun varlığını ortaya koymuştur. Sonuçlar, inek sütü örneklerinin insan tüketimi için risk oluşturabileceğini, gıda ve yem güvenliği sağlamak için süt ve süt ürünlerinde daha fazla çalışmanın gerekli olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Süt, yem, montofon, element, ICP-MS 200

223 ANALYSIS OF 18 ELEMENTS IN MILK AND FEED OF DAIRY MONTOFON COWS FROM DIFFERENT REGIONS OF TURKEY Nilgün PAKSOY 1, Mehmet AVCI 2, Serap KILIÇ ALTUN 3, Hikmet DİNÇ 4, Hatice KARA 5 1 Harran University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Şanlıurfa, Turkey 2 Harran University, Veterinary Faculty, Department of Animal Nutrition, Şanlıurfa, Turkey 3 Harran University, Veterinary Faculty, Department of Food Hygiene and Technology, Şanlıurfa, Turkey 4 Harran University, Veterinary Faculty, Department of Pharmacology and Toxicology, Şanlıurfa, Turkey 5 GAP Agricultural Research Institute, Şanlıurfa/Turkey Aim: The purpose of this study was to determine the quantities of both essential and toxic elements in milk and feed samples of montofon milk cows and to reveal the potential benefits and risks from human and animal health. Material and Methods: Between August 2017 to October 2017, 112 raw milk samples and 30 feed samples were collected from Erzurum, Adıyaman, and Mardin provinces. The samples were analyzed by Inductively Coupled Plasma-Mass Spectrometry (ICP-MS) after microwave digestion with acid, for analysis of Na, K, Ca, P, Mg, Mn, Fe, Co, Cr, Cu, Zn, Se, Ni, As, Pb, Cd, Ti, Tl elements. Results: All milk samples collected from all provinces were examined, the mean Na (ppm), Mg (ppm), P (ppm), K (ppm), Ca (ppm), Ti (ppb), Se (ppb) were 910.5, , 955, 1562, , , 25.3, , , respectively while Cr, Mn, Co, Tl and Pb were found to be 1 ppb. When the analyzed feed samples were examined, it was seen that there were statistical differences between the levels of Na, K, Mg, Ca, P, Mn, Zn, Ti elements. Conclusions: The research findings revealed the presence of heavy metal contamination in some of the milk and feed samples. The results show that cow milk samples may pose a risk for human consumption and that more study is needed in milk and dairy products to ensure food and feed safety. Keywords: Milk, feed, montofon, element, ICP-MS 201

224 ELAZIĞ BÖLGESİ MARTES MARTES VE MARTES FOİNA TÜRLERİNİN TAKSONOMİSİ Akın TEMİZER Fırat Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Elazığ, Türkiye Giriş: Sansarlar Mustelidae familyasının; uzun, ince yapılı, silindirik bir vücutlu, çok kıvrak hareketli, kuyrulu, kürklü, koyu kahverenkli, kısa ayaklı, beş parmaklı ve pençeli, ağaçlık alanlarda ağaç ve kayalıklarda yaşayan hayvanlardır. Soğuğa dayanıklı ve değerli postlara sahip olan bu hayvanların, bilinçsizce yapılan avlanmalar sayılarını büyük ölçüde azaltmıştır. Yasalarla ciddi olarak korumaya alınarak avlanmalarına da sınırlama getirilmiştir. Koruma ve çoğaltma çalışmalarının başarılı olabilmesi için mevcut türlerin biyolojik kimliklerinin ve biyolojilerinin bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmada da Elazığ sınırları içindeki sansar (martes) türlerinin tesbiti amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmalar; Elazığ merkez, 1.bölge; Kovancılar, Palu ve Karakoçan, 2. Bölge; Baskil, Ağın ve Keban, 3. Bölge; Sivrice, Maden, 4. Bölge; Alacakaya da yürütülmüştür. Bu yörelerden toplanan 19 erkek, 17 dişi toplam 36 sansar araştırma materyelini oluşturmuştur. Numune tahnitleri Mursaloğlu ve ark. na göre, kafatası iskeletleri Mursaloğlu, Taşbaş ve ark. Göre, Latince isimlendirmeler ise Ellerman ve Marisson Scott un sistematiğine göre yapılmıştır. Türlerin ölçüt tesbitleri ise t-testi ile yapılmıştır. Bulgular: Elazığ yöresinde Martes martes (ağaç sansarı) ve Martes foina (kaya sansarı) incelenmiştir. Erkek ve dişi örneklerin dış ve iç karakter ölçüleri (mm) ile total ağırlık (gr) ölçüleri saptanmıştır. Erkek ergin örneklerin dişilere göre morfolojik ve anatomik açıdan daha iri olduğu ve dişilerden mevsime göre değisen daha parlak ve gözalıçı renkli postlara sahip olduğu saptanmıştır. Sonuç: Kürkçülüğün değerini yitirmesi sansarların sayılarının artışına buda kuş, fare ve böcek popülasyonunun azalmasına etkili olmaktadır. Bu sonuçta orman köylerindeki kümes hayvancılığını tehtid etmektedir. Sansarların yasalarla korunmalarına devam edilmeli, kesimi yapılmayacak ormanlık parseller bırakılmalı, yaşlı ve kurumuş bazı ağaçlar sansarların barınakları olarak bırakılmalıdır. Anahtar Kelimeler: Mustalidea, Martes martes, Martes foina, taksonomi, 202

225 THE TAXONOMY OF THE WEASELS IN THE ELAZIĞ REGION Akın TEMİZER Fırat University, Science Faculty, Biology Depatrment, Elazığ, Turkey Introduction: Weasels are animals from Mustelidae family. They have long, slender, cylindrical body and are very lively creatures. They have dark brown fur, short legs, five fingers with claws, and are living in trees and under rocks in wooded areas. Weasels are endurance-resistant animals and have very valuable furs. Their numbers are greatly reduced because of the uncontrolled hunting. They are also seriously protected by law that limits their hunting. If conservation and reproduction studies are to be successful, the biological identities and biology of existing species must be known. In this study, we aimed to determine weasel species within Elazığ region. Material and Methods: Studies are carried out in four geographical regions. Central Elazığ, Region 1; Kovancılar, Palu and Karakoçan, Region 2; Baskil, Ağın and Keban, Region 3; Sivrice, Maden, and Alacakaya Region 4. Total of 36 weasels, 19 male and 17 female, made up the research materials. Sample embalmings were categorized according to Mursaloğlu et al; Skull skeleton samples were categorized according to Mursaloğlu, Tasbaş et al. Latin naming was done according to Ellerman and Marisson Scott's system. The criteria determination of species were done according to t-tests. Results: Martes Martes (tree weasel) and Marte Foina (rock weasel) were studied in Elazığ region. Outer and inner dimension measurements (mm) and total weight measurements (gr) of male and female samples were determined. Male adult samples were found to be morphologically and anatomically larger than females and had brighter and more visually colored furs which varied from season to season. Conclusion: The value of fur business decreases and because of that the numbers of weasels are increasing. Weasel population increase is effective in decreasing the Keywords: Mustalidea, Martes martes, Martes foina, Taxonomy 203

226 ELAZIĞ VE MALATYA LEPUS EUROPAEUS PALLAS NIN GEOMETRİ MORFOMETRİK YÖNTEMLERLE KARŞILAŞTIRILMASI Akın TEMİZER 1, Arzu ÖNEL 2 1 Fırat Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Zooloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Kars, Türkiye Amaç: Tavşan, Lagomorpha takımının Leporidea familası üyelerine verilen genel isimdir. Yabani tavşan (Lepus europaeus pallas, 1778), Antartika hariç büyün kıtalarda geniş bir yayılım göstermektedir. Türkiye de de her bölgede sıkça görülmektedir. Beş parmaklı, karyotipleri 2n=48 olup, dişilerde altı adet emme papilinin varlığı 65cm boy ortalamasını ve 3-7 kg ağırlığında, kıssa kuyruklu, dubleks tip uterusa sahip olan ve süperfetasyon gösteren rodentia sınıfına sahip hayvanlardır. Bu çalışmada Elazığ, Malatya ili yabani tavşan örneklerinin geometrik ve morfolojik yöntemler kullanılarak karşılaştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Elazığ İlinden 19, Malatya ilinden 24 olmak üzere toplam 43 adet örnek üzerinde çalışmalar yürütülmüştür. Mataryeller üst çene dorsalinden 12, ventralinden 23 ve alt çene lateralinden ise 10 landmark kullanılarak değerlendirilmiştir. Thin Plate Spline (TPS) programı ile oluşturulan resim dosyaları üzerinde landmarklar yerleştirildikten sonra morphus programı ile landmarklar üstüte bindirilerek standardize edilmiştir. Bulgular: İki grubun karşılaştırılmasında pairwise, temel ögeler (PCA), ayrışım fonksiyon analizleri (DFA) faktörü uygulanmış ve eşeysel dimorfozim bulunmuştur. Sonuç: İstatistiki analizler sonucunda gruplar üst çenelerinin dorsalinde ve alt çenelerinin lateral bakımdan birbilerinden ayrılmadığı grupların sadece üst çenenin ventral landmarkları bakımından farklı olduğu ve bu farklılığın grupları ayırmada yeterli olmadığı görülmüştür. Üst ve alt çene insisiv dişlerin çok iyi geliştiği ve arka molar dişlerin iyi birer öğütücü olarak görevi yaptığı premolar dişlerinde olmadığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Lepus europaeus, geometri morfometri, kafatası 204

227 COMPARISON OF LEPUS EUROPAEUS PALLAS IN ELAZIĞ AND MALATYA WITH GEOMETRIC MORPHOMETRIC METHODS Akın TEMİZER 1, Arzu ÖNEL 2 1 Fırat University, Science Faculty, Zoology Depatrment, Elazığ, Turkey 2 Kafkas University, Education Faculty, Kars, Turkey Aim: The rabbit is the generic name given to members of the Leporidea family of the Lagomorpha team. The wild rabbit (Lepus europaeus pallas, 1778) has widely spread in all the continents except Antarctica. It is also commonly observed in every region of Turkey. The wild rabbit has five-fingers, 2n = 48 karyotype, the presence of six sucking papillins in the females, the rodentia class with a 65cm height average and 3-7 kg weight, short tailed, duplex-type uterus and is superfetation animal under the rodentia family group. In this study, it was aimed to compare Elazığ and Malatya wild rabbit samples using morphological and morphological methods. Material and Methods: The studies have been carried out on the total of 43 samples, 19 from Elazığ, and 24 from Malatya regions. The samples were evaluated using 12 upper dorsal jaw, 23 ventral jaw and 10 lower jaw lateral. After landmarks were placed on the image files created with Thin Plate Spline (TPS) program, landmarks were standardized using Morphus Program by putting markers overlaid each other. Results: Sexual dimorphism has been found when two groups were compared in the methodologies of Pairwise, baseline analysis (PCA), and discriminant function analysis (DFA) factor. Conclusion: The results of the statistical analysis showed that the group in which the back of upper jaws and the sides of the lower jaws differed only in terms of the ventral landmarks of the upper jaws and this difference was not sufficient to distinguish the groups. Upper and lower jaw incisive teethes are very well developed, molar teethes in the back of the jaws are also well developed as incisors and also there are no premolar teethes in the samples. Keywords: Lepus europaeus, geometry morphometry, skull 205

228 POSTER PRESENTATIONS

229 KÖPEKLERDE AKUPUNKTUR ANALJEZİSİNİN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ* Muhammed Enes ALTUĞ 1, İbrahim TEKEOĞLU 2 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 2 Sakarya Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Sakarya, Türkiye Amaç: Bu çalışma köpeklerde manual ve elektroakupunktur analjezisinin hematolojik ve biyokimyasal parametreler üzerindeki etkilerini araştırmak amacıyla planlanmıştır. Materyal ve Metod: Bu çalışmada; akupunktur analjezisinin 45 köpekte biyokimyasal, hematolojik ve kan gaz değerleri üzerindeki etkileri değerlendirildi. I. gruptaki 15 köpeğe akupunktur noktalarındaki iğnelere Hz frekansta 3-8 ma'lik akım verilerek elektroakupunktur analjezisi, II. gruptaki 15 köpeğe elektroakupunktur + xylazin (0.1 ml / kg), III. gruptaki 15 köpeğe ise manuel akupunktur + xylazin (0.1 ml / kg) kombinasyonu uygulandı. Akupunktur uygulamaları için LI 11, ST 25 ve SP 6 noktaları kullanıldı. Akupunktur analjezi ve anestezi öncesi, sırası ve 24 saat sonrası akupunkturun biyokimyasal, hematolojik ve kan gaz değerleri üzerindeki etkileri her üç grupta da belirlendi. Biyokimyasal parametrelerden kan serumlarında Na +, K +, ve Cl -, Ca ++, Mg, glikoz, protein, albumin, ALT, AST, GGT, alkalen fosfataz, amilaz, üre-nitrojen oranlarındaki değişimler, hematolojik parametreler olarak kan örneklerinde lökosit, eritrosit, lenfosit, hemoglobin, hemotokrit ve trombosit (PLT) düzeyleri ile kan gazı parametrelerinden Ph, PCO2, PO2, SO2, HCO3 -, SBC değerlerindeki değişimler belirlendi. Bulgular: Çalışmada her üç gruptaki hematolojik değerler ile I. ve II. gruptaki biyokimyasal parametrelerde önemli bir değişiklik görülmediği halde, III. grupta anesteziden 24 saat sonra GGT değerinde önemli bir artış bulundu. Venöz kan gaz PO2 ve SO2 değerlerindeki değişmeler elektroakupunktur analjezisi ile akupunktur + xylazin kombinasyonu grupları arasındaki fark istatistiki olarak önemli (p<0.05), ph, PCO2, HCO3 - ve SBC değerlerindeki değişmeler ise önemsiz bulundu. Sonuç: Çalışmada elektroakupunkturun venöz kan PO2 ve SO2 değerlerini önemli oranda artırdığı halde HCO3 - değerini düşürdüğü, elektroakupunktur analjezisi + xylazin uygulamasının ise PO2 ve SO2 değerlerini önemli oranda düşürdüğünün ortaya çıkarılması pratik açıdan önemli bulundu. Anahtar Kelimeler: Köpek, akupunktur, analjezi, ksilazin, biyokimya, kan gazları *Bu çalışma Köpeklerde Akupunktur Analjezisi Üzerine Deneysel Çalışmalar: Klinik Biyokimyasal ve Hematolojik Kan Değerleri Üzerindeki Etkileri isimli doktora tezinden özetlenmiştir. Bu çalışma Milli Produktive Merkezi ve YYÜ Araştırma Fonu tarafından desteklenmiştir. 201

230 THE EFFECTS OF ACUPUNCTURE ANALGESIA ON HEMATOLOGICAL AND BIOCHEMICAL PARAMETERS IN DOGS* Muhammed Enes ALTUĞ 1, İbrahim TEKEOĞLU 2 1 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Hatay, Turkey 2 Sakarya University, Faculty of Medicine, Department of Physical Therapy and Rehabilitation, Sakarya, Turkey Aim: This study was planned to investigate the effects of manual and electroacupuncture analgesia on hematological and biochemical parameters in dogs. Material and Method: In this study, the effects of acupuncture analgesia on the biochemical, hematological and blood gas values of 45 dogs were evaluated. The first group consisted of 15 dogs was undertaken solely electroacupuncture stimulation. The stimulation frequency was Hz and intensity 3-8 ma. Electroacupuncture in combination with xylazine (0.1 ml / kg) was given to the second group of 15 dogs. Needle acupuncture plus xylazine (0.1 ml / kg) was used in the third group of 15 dogs. LI 11, ST 25 and SP 6 points were used for acupuncture applications. The effects on biochemical, haematological and blood gas values of acupuncture before, during and after 24 hours of acupuncture analgesia were determined in all three groups. Biochemical parameters include changes in Na +, K +, and Cl -, Ca ++, Mg, glucose, protein, albumin, ALT, AST, GGT, alkaline phosphatase, amylase and urea-nitrogen ratios in blood sera and hematological parameters such as leukocyte, erythrocyte, lymphocyte, hemoglobin, hematocrit and platelet (PLT) levels, Ph, PCO2, PO2, SO2, HCO3 - and SBC values were determined from blood gas parameters. Results: Although there was no significant change in hematological values in the three groups and biochemical parameters in the first and second groups in the study, there was a significant increase in the GGT value after 24 hours of anesthesia in the third group. The changes in venous blood gas PO2 and SO2 values between electroacupuncture analgesia and acupuncture + xylazine combination groups were statistically significant (p<0.05), but the changes in ph, PCO2, HCO3 - and SBC values were not statistically significant. Conclusion: It was important in practice to find out that electroacupuncture lowered the HCO3- value when the venous blood PO2, and SO2 values were increased significantly, while the electroacupuncture analgesia + xylazine application significantly reduced the PO2, and SO2 values. Keywords: Dog, acupuncture, analgesia, xylazine, biochemistry, blood gases *This study was summarized from doctorate thesis called Experimental Studies on Acupuncture Analgesia in Dogs: The Effects of Acupuncture on Clinical, Biochemical and Hematological Blood Values. This study was supported by Milli Produktive Merkezi and YYU Research Commission. 202

231 KAFEİK ASİT FENETİL ESTER İN DELTAMETHRİN KAYNAKLI KARACİĞER HASARI ÜZERİNE ETKİSİ H. Ahmet DEVECİ, Gökhan NUR, Akram Mudher Kareem AL-JBORI 1 Gaziantep Üniversitesi, İslahiye Meslek Yüksekokulu Veterinerlik Bölümü, Gaziantep, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, yaygın bir şekilde kullanılan pretroid grubunda bir insektisit olan Deltamethrinin rat karaciğer metabolizmasında meydana getirebileceği olası hasara karşı kafeik asit fenetil esterin (CAPE) koruyucu etkisinin olup olmadığının araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada her grupta 8 adet olmak üzere toplam 24 adet Spraque Dawley rat kullanıldı. Kontrol grubuna 5 ml/kg olacak şekilde mısır yağı, deltamethrin grubuna ise 5 mg/kg dozda deltamethrin gavaj yoluyla verildi. Üçüncü gruba deltamethrin uygulamasından 3 gün önce başlamak suretiyle CAPE (10 µmol/kg, intraperitonal yolla) verildi ve uygulamadan bir saat sonra 5 mg/kg dozda deltamethrin yine gavaj yoluyla verildi. Tüm gruplarda uygulamalar 15 gün boyunca sürdürüldü. Hayvanlar ketamin/ksilazin anestezisi altında iken kanları kardiyak olarak alındı. Hayvanların karaciğerleri zararsız ve hızlı bir şekilde çıkarıldı. Biyokimyasal analizler için 0,5 gr karaciğer doku örnekleri alındı ve doku homojenatı elde edildi. Elde edilen plazma örneklerinde AST ve ALT aktivitesi, karaciğer doku homojenatında ise PON1 aktivitesi, TAS ve TOS seviyeleri analiz edildi. Bulgular: Bulgularımıza göre deltamethrinin karaciğer doku TOS seviyesini arttırdığı, PON1 ve TAS seviyelerini azalttığı, plazma AST ve ALT aktivitelerini ise arttırdığı tespit edildi. CAPE nin ise bu parametreler üzerinde istatistiki olarak olumlu etkisinin olduğu belirlendi (p<0.01, p<0.05). Sonuç: Sonuç olarak deltamethrinin ratlarda karaciğer metabolizmasını olumsuz etkileyebileceği ve CAPE nin ise deltamethrin kaynaklı meydana gelen karaciğer hasarını engelleyebileceği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Deltamethrin, kafeik asit fenetil ester, oksidatif stres, paraoksonaz 203

232 EFFECT OF CAFFEIC ACID PHENETHYL ESTER ON DELTAMETHRIN-INDUCED LIVER DAMAGE H. Ahmet DEVECİ, Gökhan NUR, Akram Mudher Kareem AL-JBORI Gaziantep University, Islahiye Vocational School, Veterinary Department, Gaziantep, Turkey Aim: In this study, it was aimed to investigate the protective effect of caffeic acid phenethyl ester (CAPE) against possible damage to insecticide, which is commonly used in the group of prethroids, and which may cause deltamethrinin rat liver metabolism. Material and Methods: In this study, a total of 24 Spraque Dawley rats, 8 in each group, were used. The control group received 5 ml/kg of corn oil and the deltamethrin group received 5 mg/kg of deltamethrin by gavage. The third group was given CAPE (10 μmol/kg, intraperitoneally) starting 3 days before the administration of deltamethrin, and 1 hour after administration, deltamethrin was again administered by gavage at a dose of 5 mg / kg. In all groups the practices were maintained for 15 days. Blood was taken cardiacly while the animals were under ketamine / xylazine anesthesia. The livers of the animals were removed harmlessly and quickly. For biochemical analyzes, 0.5 g of liver tissue samples were taken and tissue homogenization was obtained. AST and ALT activity in the obtained plasma samples and PON1 activity, TAS and TOS levels in the liver tissue homogenate were analyzed. Results: We found that deltamethrin increased liver tissue TOS levels, decreased PON1 and TAS levels, and increased plasma AST and ALT activities, according to our findings. CAPE has a positive effect on these parameters (p<0.01, p<0.05). Conclusion: As a result, it was concluded that deltamethrin could adversely affect liver metabolism in rats and CAPE could prevent hepatic damage from deltamethrin-induced. Keywords: Deltamethrin, caffeic acid phenethyl ester, oxidative stress, paraoxonase 204

233 ESCHERICHIA COLI DE REKOMBİNANT TET1 PROTEİNİNİN EKSPRESYONU Hülya ÇİÇEK 1, Ali PAMUK 1, Haci Ahmet DEVECİ 2 1 Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye 2 Gaziantep Üniversitesi, İslahiye Meslek Yüksekokulu, Veterinerlik Bölümü, Gaziantep, Türkiye Amaç: Son yıllarda epigenetik üzerine yapılan araştırmaların artması ve genetiğin açıklamakta yetersiz kaldığı konuların epigenetik ile ifade edilebilmesi, epigenetik mekanizmaların ortaya çıkarılmasını zorunlu kılmıştır. Yapılan epigenetik çalışmalar sonucunda, epigenetik mekanizmaların bozulmasının birçok patolojik durum ve özellikle kanser ile ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Rekombinant yol ile çok miktarlarda üretilebilen proteinler bu mekanizmaların aydınlatılmasında önemli basamaklardan biridir. Bu çalışmamızda DNA demetilasyonunda görevli ten-eleven translokasyon (TET) adı verilen protein ailesinin rekombinant olarak E.Coli içerisinde laboratuvar ortamında ekspresyonu ve saflaştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Bakteriyel hücre kompozisyonu ve transformasyonunu belirlemek için aşağıdaki sıra izlendi. TET proteinini sentezleyen DNA dizisini taşıyan plasmid ekspresyon bakteri hücresi içerisine transforme edildi. E.Coli (BL21DE3) bakteri hücreleri kimyasal olarak kompetent hale getirmek için uygun koşullarda büyütüldü. Bu hücreler çöktürülerek, buz üzerinde pipetleme ve sonikasyon metodu ile süspansiye edildi. Homojen süspansiyondan elde edilen protein denatüre edildi ve SDS PAGE yöntemi ile jel üzerinde yürütüldükten sonra kantitatif olarak spektrofotometrik yöntemle değerlendirildi. Ayrıca HPLC metodu ile enzimin aktivite analizi yapıldı. Bulgular: Yukarıda belirtilen metodlar sırasıyla uygulandığında, DNA demetilasyonuna neden olan aktif rekombinant TET proteininin E.Coli'den saflaştırılması sağlandı. Saflaştırılmış proteinden aktif ve çözünür enzim elde edildi. Yöntemler kapsamlı bir şekilde optimize edildiğinde, yüksek miktarda aktif enzim üretimi gerçekleştirdik. Sonuç: Sonuç olarak yapılan bu çalışma ile DNA metilasyonunda görevli TET proteininin laboratuvar ortamında ekspresyonu ve saflaştırılmasıyla ileride elde edilen ürünlerin çeşitliliğinin analizi, aktivitenin artırılması ya da yüksek miktarda rekombinant protein üretimi gibi çeşitli konular için zemin hazırlayan önemli bilgilerin elde edildiğini düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Epigenetik, E.coli, rekombinant protein, TET protein, translokasyon 205

234 EXPRESSION OF RECOMBINANT TET1 PROTEIN IN ESCHERICHIA COLI Hülya ÇİÇEK 1, Ali PAMUK 1, Haci Ahmet DEVECİ 2 1 Gaziantep University, Faculty of Medicine, Department of Medical Biochemistry, Gaziantep, Turkey 2 Gaziantep University, Islahiye Vocational School, Veterinary Department, Gaziantep, Turkey Aim: Increasing research on epigenetics in recent years and the inability to explain the genetically inferiorities of epigenetics have necessitated the uncovering of epigenetic mechanisms. As a result of the epigenetic studies carried out, it has been found that the deterioration of epigenetic mechanisms is associated with many pathological conditions and especially cancer. Proteins that can be produced in large quantities by recombinant means are important steps in elucidating these mechanisms. In this study, E. Coli was intended to recombinantly express a protein family, called an ten-eleven translocation (TET). Material and Methods: The following process was performed to determine bacterial cell composition and transformation. The plasmid carrying the DNA sequence that expresses the TET protein was transformed into the expression bacterial cell. Bacterial cells of E. Coli (BL21DE3) were grown to chemically competent cells in appropriate conditions. These cells were precipitated and suspended on ice by pipetting and sonication. The protein obtained from the homogenous suspension was denatured and quantitatively analyzed spectrophotometrically after running on gel by SDS PAGE method. Analysis of the enzyme activity was also performed by HPLC method. Results: When we applied the methods mentioned above respectively, the active recombinant TET protein that causes DNA demethylation was purified from E. Coli. Active and soluble enzyme was obtained from purified protein. The methods have been extensively optimized, we have produced high amounts of active enzyme. Conclusion: As a conclusion of this study, we think that the expression and purification of the TET protein responsible for DNA methylation in the laboratory environment yields important information that sets the ground for various topics such as analysis of the diversity of the products obtained in the future, increased activity or high amount of recombinant protein production. Keywords: Epigenetics, E. Coli, recombinant protein, TET1 protein, translocation 206

235 KÖPEKLERDE İKİ FARKLI TROMBOSİTÇE ZENGİN PLAZMA (PRP) KİT SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ İLE TERAPÖTİK BAŞARI POTANSİYELLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Duygu DALĞIN, 1 Yücel MERAL 1, Didem PEKMEZCİ 1, Metin ÇENESİZ 2 Çağatay ESİN 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Trombositçe zengin plazma (PRP) uygulaması, beşeri hekimlikte pek çok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Veteriner sahada ise kullanımı şimdilik sınırlı olmakla birlikte, köpek ve atlarda osteoartritis, dental implantlar, kemik defektleri ve yara iyileşmelerinde etkinliği ortaya konulmuştur. İnsan ve atlar için ticari kullanıma sunulan pek çok PRP tüp ve kiti bulunmaktadır. At ve insan için üretilen bu tüplerin köpeklerdeki etkinliği üzerinde sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışma ile aynı etkinliğin köpeklerde de etkili olup olamayacağı araştırılmıştır. Materyal ve Metod: Araştırma kapsamında OMÜ Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesine çeşitli nedenlerle (dekübit yaraları, deri ülserleri, yanıklar, operasyon sonrası geniş sahalı yaralar, diabetes mellitus gibi sistemik hastalıklar, kuyruk yakalama sendromu gibi davranışsal bozukluklara bağlı olarak) yara iyileşmesinde gecikmeler ve tekrarlayan yaralarla başvuran 15 adet sahipli köpek kullanılmıştır. Bu çalışmada ülkemizde en sık kullanılan ruhsatlı ve onaylı PRP kit sistemleri arasında yer alan biri sodyum sitrat bazlı (TLAB), diğeri ise jelli (DPG) iki PRP kit sistemi trombosit içeriği açısından karşılaştırılmıştır. Trombosit sayıları thoma lamı kullanılarak mikroskopta hemositometrik yöntemle belirlenmiştir. Bulgular: Trombosit değerleri açısından her iki kit arasında istatistiksel anlamda bir fark tesbit edilememiştir. Sonuç: Çalışmada mukayese edilen her iki sistem açısından trombosit sayısı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamakla birlikte, daha fazla ürün elde edilebilmesi, kontaminasyon riskinin daha düşük olması, resüspansiyon tüpü ile trombosit kümeleşmesi riskinin azaltılması yönlerinden TLAB klinik etkinlik açısından daha avantajlı olduğu sonucuna varılmıştır. PRP uygulamasının veteriner hekimlik alanında rejeneratif tedavide daha fazla dikkate alınarak endikasyon dahilinde yaygınlaştırılması, ilgili alanlarda klinik başarıyı arttıracaktır. Anahtar Kelimeler: Köpek, trombositçe zengin plazma (PRP), rejeneratif tedavi 207

236 COMPARISION OF THERAPEUTIC POTANSIALS OF TWO DIFFERENT PLATELET RICH PLASMA (PRP) KIT SYSTEMS Duygu DALGIN, 1 Yucel MERAL 1, Didem PEKMEZCI 1, Metin CENESİZ 2 Cagatay ESIN 1 1 Ondokuz Mayıs University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Internal Medicine, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayıs University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Physiology, Samsun, Turkey Aim: Platelet Rich Plasma (PRP) applications are widely used in human medicine, however have limited practice in veterinary medicine. Even so, efficiency of PRP in osteoarthritis, dental implants, bone defects and wound healing in dogs and horses is well documented. There are many commercially available PRP tube and kits for horses and humans, but studies on the efficiency of these products for dogs are delimited. Researches demonstrated that systems prepared for humans and horses do not always give the same results for dogs. In the present study, two prevailing systems, a sodium citrate based national product and a gelled import product are compared regarding platelet output. Material and Methods: In the study 15 dogs referred to Animal Hospital of Ondokuz Mayıs University, Faculty of Veterinary Medicine with delayed wound healing problem (due to decubitis, dermal ulcers, burns, post op wounds, systemic diseases like diabetus mellitus, behavioral disorders like tail chasing) were included. Two frequently used systems, one sodium citrate based (TLAB) and the other gel containing (DPG) two systems were compared regarding to platelet output. Platelet numbers were counted with haemocytometric method. Results: Obtained data revealed that although there was not a statistically significant difference between both systems. Conclusion: Sodium citrate based kit will be more efficient in practice due to its superiority by volume output. PRP is an important component of regenerative therapy appreciated by literature. It is autologous and practical, nevertheless has not been put into practice sufficiently in veterinary practice. Consideration of the method within endications will enhance clinical satisfaction. Keywords: Dog, platelet rich plasma (PRP), pegenerative medicine 208

237 KÖPEKLERDE SERUM ÜRE, KREATİNİN VE SİMETRİK DİMETİL ARGİNİN (SDMA) DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ Yücel MERAL 1, Duygu DALĞIN 1, Didem PEKMEZCİ 1, Sena ÇENESİZ 2, Emre KÜLLÜK 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Böbrek yetmezliği, küçük hayvan hekimliğinde sık karşılaşılan bir hastalıktır. Böbrek yetmezliği erken tanısında veteriner hekimlikte nefrodiyaliz imkanı olmadığından ayrı bir önem taşımaktadır. Hayvanların klinik rahatsızlığı yansıtmadaki yetersizlikten dolayı genellikle hastalık başlangıçta teşhis edilememektedir. Böbrek hasarı tanısında klinik pratikte kullanılan diagnostik parametreler serum üre (BUN) ve kreatinin düzeyleridir. BUN düzeyi farklı metabolik ve iatrojenik durumlardan etkilenebildiğinden, böbrek spesifik olarak dikkate alınan majör parametre kreatinin düzeyi olmaktadır. Fakat kreatinin düzeyi hastada ancak böbrek hasarı ileri düzeyde gerçekleştikten sonra yükseldiğinden, tedavi için önemli bir süreç kaybedilmiş ve teşhis çok geç konulabilmiş olmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalar, böbrek fonksiyonuna spesifik bir biyobelirteç olan serum simetrik dimetil arginin (SDMA) düzeyinin, BUN ve kreatinine oranla böbrek yetmezliğini çok daha erken belirlediğini ortaya koymuştur. Yapılan bu çalışma ile parametreler arasında korolasyon yapılarak SDMA nın teşhiste ve tedavide kullanılabilirliği araştırılmıştır. Materyal ve Metod: OMÜ Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi kliniklerine başvuran 50 adet sahipli köpek kullanılmıştır. Rutin muayene ve tetkiklere ilaveten BUN, kreatinin ve SDMA düzeyleride ölçülmüştür. Bulgular: BUN, kreatinin ve SDMA düzeyleri arasındaki korelasyon bulunamamıştır. Sonuç: Böbrek yetmezliği ön tanısı almayan ve bu yönde klinik şikayeti olmayan, üre ve kreatinin düzeylerinin böbrek yetmezliğini işaret etmediği deneklerin %14 ünde, SDMA sonuçları böbrek yetmezliğinin başladığını göstermiştir. Konvansiyonel prosedürde böbrek yetmezliği tanısı konulmayacak olan bu denekler, SDMA sonuçları doğrultusunda tedavi altına alınmışlardır. Çok çarpıcı olan bu oran, SDMA belirtecinin diagnostik etkinliğini ortaya koymakta olup, erken teşhis, terapötik başarı şansı, tedavi giderleri ve hayvan refahı açısından mutlaka klinik pratiğe yerleşmesi gerekliliğini vurgulamaktadır. Anahtar Kelimeler: Köpek, simetrik dimetil arginin (SDMA), böbrek yetmezliği 209

238 INVESTIGATION OF THE CORRELATION BETWEEN SERUM UREA, KREATININE AND SYMMETRİC DIMETHYL ARGININE (SDMA) LEVELS IN DOGS Yucel MERAL 1, Duygu DALGIN 1, Didem PEKMEZCI 1, Sena CENESİZ 2, Emre KULLUK 1 1 Ondokuz Mayıs University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Internal Medicine, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayıs University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey Aim: Renal failure is a frequently encountered disorder of the dogs and cats. Eraly diagnosis in renal failure is especially important in small animal practice because of absence of nephrodialysis possibilities, but due to the incapability of animals reflecting clinical suffering, generally delayed diagnosis are achieved. Blood urea and creatinin levels are the conventional diagnostic parameters in renal failure, but due to multiple effective factors on urea levels, creatinin is accepted as the major nephro spesific diagnostic tool. Alas, creatinin levels elevate only after advanced renal failure, therefore a significant period for the therapy onset is mislayed. Current research indicates that serum symetric dimethly arginine (SDMA) is a spesific biomarker of renal insufficiency, displaying the disorder much more earlier that both of the conventionel tools. In the present study, correlation betwwen these parameters will be investigated nearby the efficiency of SDMA in renal failure. Material and Methods: In the present study, SDMA, creatinine and BUN levels were determined in 50 dogs referred to the Animal Hospital of Ondokuz Mayıs University, Faculty of Veterinary Medicine. Results: Obtained results displayed an absence of a correlation between serum urea, creatinin and SDMA levels, but more important indicated renal insufficiency in 14% of the dogs which had none related clinical suffering. Conclusion: These dogs which would have not get renal failure diagnosis in conventional procedure were started therapy at once. This striking ratio displayes the diagnostic efficiency of SDMA and also emphasizes the requirement of routine SDMA usage in clinical practice on behalf of early diagnosis, theurapeutic success, therapy expanses and animal welfare. Keywords: Dog, symmetric dimethyl arginine (SDMA), renal insufficiency 210

239 TAZE, SİLAJ VE KURU YONCANIN KUZULARIN KANINDAKİ SERBEST RADİKAL HASARI VE BAZI ANTİOKSİDANLAR ÜZERİNE ETKİSİ Mine ERİŞİR 1, Ünal KILINÇ 2, Mehtap ÖZÇELİK 3, Mehmet ÇİFTÇİ 4, İbrahim Halil ÇERÇİ 5, Fulya BENZER 6 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 2 Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü, Elazığ, Türkiye 3 Fırat Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Elazığ, Türkiye 4 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni ve Hayvan Besleme Bölümü, Elazığ, Türkiye 5 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni ve Hayvan Besleme Bölümü, Hatay, Türkiye 6 Munzur Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Tunceli, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, taze, silaj ve kuru yoncanın kuzuların kanındaki serbest radikal hasarı ve antioksidan sistem üzerine etkileri araştırılmıştır. Materyal ve Metod: Araştırmada 40 adet Akkaraman erkek kuzu (yaş: 4 aylık, canlı ağırlık: 21 kg) kullanıldı. Araştırma rasyonları izonitrojenik ve izokalorik olarak hazırlandı ve rasyonlarda kullanılan yonca formu deneme gruplarını oluşturdu; buğday samanı-kontrol grubu (K), taze yonca grubu (TY), yonca silajı grubu (SY) ve kuru yonca grubu (KY). Hayvan denemesi, 10 gün alıştırma ve 98 gün örnekleme olmak üzere toplam 108 gün sürdürüldü. Kuzuların jugular veninden kan örnekleri alınarak MDA, GSH, Cu düzeyleri ile KAT, GSH-Px aktiviteleri ölçüldü. Bulgular: En yüksek plazma MDA ve Cu düzeyleri taze yonca grubunda görülürken, en düşük değerler ise kuru yonca grubunda gözlenmiştir (P<0.05). Eritrosit KAT aktivitesi taze yonca ve silaj grubunda yüksek, kontrol grubu ve kuru yoncada düşük bulunmuştur (P<0.05). Tam kan GSH-Px ve GSH düzeylerinde gruplar arasında istatistiksel olarak bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç: Taze yonca ile beslenen hayvanlarda plazma MDA düzeyinin yüksek olması yine yüksek seviyede bulunan Cu ın prooksidan etkisinden kaynaklanabilir. Antioksidan enzimlerden katalaz aktivitesinin yüksek olması serbest radikal hasarına karşı artan bir savunma şeklinde yorumlanabilir. Anahtar Kelimeler: Yonca, malondialdehit, antioksidanlar, Cu, Akkaraman kuzu 211

240 EFFECTS OF FRESH, ENSILED AND DRIED ALFALFA ON FREE RADICAL DAMAGE AND SOME ANTIOXIDANTS IN THE BLOOD OF LAMBS Mine ERİŞİR 1, Ünal KILINÇ 2, Mehtap ÖZÇELİK 3, Mehmet ÇİFTÇİ 4, İbrahim Halil ÇERÇİ 5, Fulya BENZER 6 1 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazig, Turkey 2 Veterinary Control and Research Institute, Elazig, Turkey 3 Firat University, Vocational School of Health Services, Elazig, Turkey 4 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Dept. of Animal Nutrition and Nutritional Diseases, Elazig, Turkey 5 Mustafa Kemal University, Faculty of Veterinary Medicine, Dept. of Animal Nutrition and Nutritional Diseases, Hatay, Turkey 6 Munzur University, Faculty of Engineering, Department of Food Engineering, Tunceli, Turkey Aim: In this study, the effects of fresh, ensiled and dried alfalfa were investigated on free radical damage and antioxidant system. Material and Methods: A total of 40 Akkaraman male lambs (age: 4 months, body weight: 21 kg) were used. Experimental rations were prepared as isonitrogenous and isoenergetic and, the alfalfa form using in rations were composed the experimental groups: wheat straw- Control group (K), fresh alfalfa group (TY), ensiled alfalfa group (SY) and dried alfalfa group (KY). The animal experiment was maintained for 108 days as 10 days of adaptation and 98 days of sampling. The lambs blood samples were taken from the jugular vein and MDA, GSH, Cu levels and KAT, GSH-Px activities were measured. Results: It was shown that the lowest levels of MDA and Cu in plasma were in dried alfalfa while the highest levels were in fresh alfalfa (P<0.05). Erythrocyte CAT activity was higher in fresh and ensiled alfalfa while it was lower in control group and dried alfalfa (P<0.05). Differences in levels of whole blood GSH-Px and GSH were not significant among the treatments (p>0.05). Conclusion: High levels of plasma MDA in animals fed with fresh alfalfa may be due to the prooxidant effect of Cu at high level. To be at high level of catalase activity from antioxidant enzymes can be interpreted as an increasing defense against free radical damage. Keywords: Alfalfa, malondialdehyde, antioxidants, Cu, Akkaraman lamb 212

241 RATLARIN KALP, AKCİĞER, BEYİN, DALAK VE KAS DOKUSUNDA LİPİD PEROKSİDASYON VE BAZI ANTİOKSİDANLAR ÜZERİNE KURŞUN VE NARİNGENİNİN ETKİSİ Mine ERİŞİR 1, Fulya BENZER 2, Ahmet ÖZKAYA 3, Üzeyir DAĞ 4 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim dalı, Elazığ, Türkiye 2 Munzur Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Tunceli, Türkiye 3 Adıyaman Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Adıyaman, Türkiye 4 Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyomühendislik ve Bilimleri Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye Amaç: Naringenin oksidatif strese karşı direnci artıran bir flavonoiddir. Bu çalışmada kurşun maruziyeti ile ratların kalp, akciğer, beyin, dalak ve kas dokularında lipid peroksidasyon ve bazı antioksidanların ayrıca bu parametreler üzerine naringeninin etkisinin araştırılması hedeflenmiştir. Materyal ve Metod: Naringenin 50 mg/kg dozda, mısır yağında çözülerek orogastrik sonda ile kurşun asetat ise 500 ppm, içme suyuna karıştırılarak 30 gün boyunca verildi. Bulgular: Kurşuna maruz kalan ratların beyin, akciğer, dalak ve kas dokularının MDA düzeylerinde istatistik olarak anlamlı artış (P<0.001), kalp dokusunda ise anlamsız artış saptandı (P>0.05). Kurşun beyin, dalak, kas dokusunda GSH-Px aktivitesinde, kalp, akciğer ve kas dokusunda CAT aktivitesinde, akciğer ve kas dokusunda ise GSH konsantrasyonunda istatistik olarak önemli azalmaya sebep oldu (P<0.05). Kurşunla beraber naringenin kullanılması kalp, akciğer, beyin, kas, dalak dokularında artmış MDA düzeylerini önemli olarak (P<0.05) azaltmasına rağmen akciğer ve dalak dokusunda artan MDA düzeylerini normale döndürememiştir. Kurşunla beraber naringenin ilavesinin bu dokularda genelde azalan GSH-Px, CAT aktivitelerini ise önemli olarak artırdığı (P<0.05) bulundu. Ayrıca kurşunun etkisi ile akciğer ve kasta azalan GSH düzeylerini, kalpte artan GSH düzeylerini naringenin normale döndürdü. Sonuç: Kurşun hücrelerin özellikle antioksidanlarını tüketerek lipid peroksidasyonda artışa sebep olmuştur. Naringenin kurşunun sebep olduğu oksidatif stresi dokuya özgü (beyin, kas) engelleyebilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kurşun, naringenin, oksidatif stres 213

242 EFFECTS OF LEAD AND NARINGENIN ON LIPID PEROXIDATION AND SOME ANTIOXIDANTS IN HEART, LUNGS, BRAIN, SPLEEN AND MUSCLE TISSUES OF RATS Mine ERİŞİR 1, Fulya BENZER 2, Ahmet ÖZKAYA 3, Üzeyir DAĞ 4 1 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazıg, Turkey 2 Munzur University, Faculty of Engineering, Department of Food Engineering, Tunceli, Turkey 3 Department of Chemistry, Faculty of Science and Art, Adiyaman University, Adiyaman, Turkey 4 Kahramanmaraş Sütçü İmam University, Graduate School of Natural and Applied Sciences, Department of Bioengineering and Sciences, Kahramanmaras, Turkey Aim: Naringenin, a flavonoid increases resistance against oxidative stress. The present study aims to investigate the effect of lead on lipid peroxidasyonu and some antioxidants in heart, lung, brain, spleen, muscle and the effect of naringenin on these parameters. Material and Methods: Naringenin was administered by orogastric gavage (50 mg/kg, dissolved in corn oil) and lead acetate was given as daily 500 parts per million in drinking water for 4 weeks. Results: In the rats exposed to lead, MDA levels in the brain, lungs, spleen and muscle tissues significantly increased (P<0.001), in the heart tended to increase but not significantly (P>0.05). Lead caused a statistically significant decrease in GSH- Px activity of the brain, spleen and muscle tissues, in CAT activity of the heart, lung and muscle tissues, in GSH concentration of the lungs and muscle tissues (P<0.05). Although increased MDA levels in the heart, brain, lungs, spleen and muscle tissues were significantly decreased by use of the naringenin together with lead (P<0.05), increased MDA levels in the lungs and spleen tissues could not be recovered to the normal level. Generally the decreased GSH-Px and CAT activities in these tissues due to lead were significanly increased by naringenin supplementation (P<0.05). In addition, the reduced GSH levels in lung and muscle, the inceased GSH levels in heart with effect of lead were returned to the normal by naringenin. Conclusion: Lead particularly causes to an increase in lipid peroxidation by consuming antioxidants of cells. Naringenin was able to prevent as tissue-specific (brain, muscle) the oxidative stress caused by lead. Keywords: Lead, naringenin, oxidative stress 214

243 DIPLOTAENIA TURCICA KÖK EKSTRATININ ANTİOKSİDAN KAPASİTESİ İLE LETAL DOZ DÜZEYİNİN (LD 50 ) BELİRLENMESİ Uğur ÖZDEK 1,Yıldıray BAŞBUĞAN 2, Serkan YILDIRIM 3, Mehmet BOĞA 4, Mehmet FIRAT 5, Yeter DEĞER 6 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi SHMYO, Van, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dahiliye Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 4 Dicle Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Diyarbakır, Türkiye 5 Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Van, Türkiye 6 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışmada ülkemizde Doğu Anadolu Bölgesinde yayılış gösteren ve Umbelliferae (Apiacea) cinsi içinde sınıflandırılan Diplotaenia turcica türünün kök kısmının antioksidan aktiviteleri ile letal doz düzeyi incelenmiştir. Materyal ve Metod: Bu türün etanollü kök ekstraktının antioksidan aktivitesini belirlemek için DPPH ve CUPRAC yöntemleri kullanılmıştır. Toplam fenolik madde miktarı Folin-Ciocaltaeu yöntemi ve toplam flavonoit içeriği alüminyum nitrat yöntemine göre çalışıldı. Akut toksisite çalışması, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Guideline 425 (5000 mg / kg Limit Testi) yönergesi kullanılarak 5 dişi swiss albino faresi üzerinde gerçekleştirildi. Ekstrakt farelere 5000 mg/kg dozunda oral yoldan verildi. Toksisite ve mortalitenin semptomları ilk dört (kritik) saat boyunca, daha sonra 24 saat boyunca, 14 gün boyunca takip edildi. Bulgular: Diplotaeania turcica kök hidroalkolik ekstraktının DPPH serbest radikal giderim aktivitesinin (48,54±0,50), standart olarak kullanılan BHT den düşük, BHA den yüksek olduğu tespit edildi. CUPRAC yöntemine göre, ekstraktın farklı konsantrasyonlardaki antioksidan aktivitesinin BHT den düşük, BHA ya ise yakın olduğu belirlendi. Fenolik madde miktarı pirokatekole eşdeğer olarak 72,65 ± 2,20 µg)/mg ve toplam flavonoit içeriği kersetine eşdeğer olarak 8,30 ± 0,61 µg/mg olarak belirlendi. Akut toksisite çalışmasında öldürücü dozun 5000 mg/kg dan yüksek olduğu belirlendi. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları, farelerde oral yoldan verilen Diplotaenia turcica kök ekstaktının LD50 değerinin 5000 mg / kg'dan fazla olduğunu ve antioksidan özellikte olduğunu ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Diplotaenia turcica, LD50, antioksidan kapasite 215

244 DETERMINATION OF LETAL DOSE LEVEL (LD50) AND ANTIOXIDANT CAPACITIES OF DIPLOTAENIA TURCICA ROOT Uğur ÖZDEK 1,Yıldıray BAŞBUĞAN 2, Serkan YILDIRIM 3, Mehmet BOĞA 4, Mehmet FIRAT 5, Yeter DEĞER 6 1 Van Yuzuncu Yil University, Vocational School of Health Services, Van, Turkey 2 Department of Internal Diseases, Faculty of Veterinary Medicine, University of Van Yüzüncü Yıl, Van, Turkey 3 Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Atatürk University, Erzurum, Turkey 4 Department of Pharmaceutical Technology, Faculty of Pharmacy, Dicle University, Diyarbakir, Turkey 5 Department of Biology, Faculty of Education, University of Van Yüzüncü Yıl, Van, Turkey 6 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Van University of Yüzüncü Yıl, Van, Turkey Aim: In this study, antioxidant activities and lethal dose levels of root part of Diplotaenia turcica species classified in Umbelliferae (Apiacea) genus spreading in Eastern Anatolia Region in our country were examined. Material and Methods: DPPH and CUPRAC methods were used to determine the antioxidant activity of this plant's ethanol extract. The total amount of phenolic substances was studied according to the Folin-Ciocaltaeu method and the total flavonoid content was studied according to the aluminum nitrate method. The acute toxicity study was conducted on 5 female swiss albino rats using the OECD Guideline 425 (5000 mg / kg Limit Test) directive. The extract was orally administered at a dose of 5000 mg / kg to the mice. Symptoms of toxicity and mortality were followed during the first four (critical) hours, then for 24 hours, for 14 days. Results: It was determined that the activity of DPPH free radical scavenging of diplotaeania turcica root hydroalcoholic extract (48,54 ± 0,50) was lower than that of BHT used as standard, higher than BHA. According to the CUPRAC method, the antioxidant activity at different concentrations of the extract was found to be lower than that of BHT and close to BHA. The amount of phenolic substance was found to be 72,65 ± 2,20 μg) / mg equivalent to pyrocatechol and the total flavonoid content was found to be 8.30 ± 0.61 μg / mg equivalent to quercetin. In the acute toxicity study, it was determined that the lethal dose was higher than 5000 mg / kg. Conclusion: The results of this study indicate that LD50 value of diplotaenia turcica root extract given orally in mice is greater than 5000 mg / kg and has antioxidant properties. Keywords: Diplotaenia turcica, LD 50, antioxidant capacity 216

245 YÜKSEK GLUKOZ UYGULANAN BÖBREK HÜCRE HATTINDA LİKOPEN UYGULAMASININ OKSİDATİF DNA HASARI VE ANTİOKSİDAN SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ Semiha DEDE 1, Fatmagül YUR 2, Mehmet TAŞPINAR 3, Sedat ÇETİN 1, Ayşe USTA 4, Veysel YÜKSEK 5 1 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 2 Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Muğla, Türkiye 3 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı, Van, Türkiye 4 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Van, Türkiye 5 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Özalp Meslek Yüksek Okulu, Van, Türkiye Amaç: Bu çalışma, yüksek oranda glukoz (YG) ilave edilen BHK-21 hücre serisinde, pro-inflamatuar ve antioksidan özellikleri bilinen likopenin (LYC), hücrelerde olası oksidatif DNA Hasarı (8-hidroksi-2-deoksiguanozin, 8-OHdG) ve antioksidan sistem üzerine etkilerini ortaya koymak amacıyla yapıldı. Materyal ve Metod: BHK-21 hücre serisinde in vitro koşullarda düzenli pasajları yapılarak (%5 FBS, %10 host serum, %1 L-Glutamin, %1 penisilin/ streptomisin/ % gentamisin- RPMI 1640, %5CO2 ve %95, 37 o C inkübasyon) yetiştirildi. MTT hücre canlılık testleri yapılarak likopenin proliferatif ve glukozun IC50 değeri belirlendi. Hücreler pleytlere, 2x10 6 hücre olacak şeklide ekildi. Kontrol, deneme grupları ve bu gruplar arasında çaprazlama olarak, çalışma grupları (glukoz; (285 mm), ve LYC (50 µm)) hazırlandı. Yirmi dört saatlik inkübasyonu takiben tripsine edilen hücreler, dondur/çöz yöntemiyle parçalanarak analize hazırlandı. Elde edilen hücre kültürü lizatında; oksidatif DNA hasarı, total antioksidan kapasite (TAK), total oksidan kapasite (TOK) ve oksidatif stres indeksi (OSİ) değerleri belirlendi. Bulgular: 8-OHdG düzeylerinin yüksek glukozdan etkilendiği (p 0.05), yüksek glukoza ek olarak LYC verilmesiye daha da arttığı, TOK ve OSİ değerinin tüm deneme gruplarında kontrole göre arttığı (p 0.05), TAK düzeyinin sadece LYC verilen gruplara göre, YG ilave edilmesiyle önemli şekilde azaldığı (p 0.05) saptandı. Sonuç: Yüksek glukozla birlikte LYC uygulanması, oksidatif DNA hasarını ve OSI değerini kontrole göre şiddetlendirdi, TAK ise sadece LYC uygulanan gruplara göre azaldı. BHK hücre hattında LYC nin kullanılan dozu ve uygulama süresi, yüksek glukozla birlikte oksidatif denge yönünde artışa neden oldu. Bu artışın mekanizmasının ve nedenlerinin anlaşılması için farklı doz, uygulama süresi ve parametreler ile daha ileri çalışmaların yapılmasının yararlı olacağı kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: DNA hasarı, likopen, TAK/TOK, yüksek glukoz 217

246 THE EFFECT OF LYCOPENE ON OXIDATIVE DNA DAMAGE AND ANTIOXIDANT SYSTEM ON HIGH GLUCOSE TREATED RENAL CELL LINE Semiha DEDE 1, Fatmagül YUR 2, Mehmet TAŞPINAR 3, Sedat ÇETİN 1, Ayşe USTA 4, Veysel YÜKSEK 5 1 Van Yuzuncu Yil University, Veterinary Medicine Faculty, Biochemistry Department, Van, Turkey 2 Muğla Sıtkı Koçman University, Health Science Faculty, Muğla, Turkey 3 Van Yuzuncu Yil University, Medical Facultry, Medical Biology and Genetic Department, Van, Turkey 4 Van Yuzuncu Yil University, Science Faculty, Chemistry Department, Van, Turkey 5 Van Yuzuncu Yil University, Özalp Vocational High School, Van, Turkey Aim: This study was planned in order to effect of lycopene (LYC) known pro inflammatory and antioxidant properties the potential oxidative DNA damage(8- hydroxy-2'-deoxyguanosine, 8-OHdG) and reveals the effects of antioxidant system in high glucose (HG) added kidney cell line. Material and Methods: BHK-21 cells were cultured with the regular passages (%5 FBS, %10 host serum, %1 L-Glutamine, %1 penicilin/ streptomicin/ % gentamicin- RPMI 1640, %5CO2 ve %95, 37 o C incubation). MTT cell viability was determined for glucose and LYC. Cells were seed into plates. Control, glucose (285 mm), LYC (50 µm) and its cross groups were prepared. After twenty-four hour incubation, trypsinized cells were disrupted by freeze / thaw method and analyzed. In these samples; 8-OhdG, total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS) and oxidative stress index were determined. Results: 8-OHdG levels were effected by high glucose (p 0.05) and, HG plus LYC supplements were increased. TOS levels and OSI values in all experimental groups (HG, LYC and LYC+HG) increased compared to controls (p 0.05). HG treatment was decreased TAS in LYC groups (p 0.05). Conclusion: In the HG treated BHK-21 cells, oxidative DNA damage, TOS, OSI increased compared to the control for all treated groups. Oxidative DNA damage and OSI were higher than HG, and, HG plus LYC groups. It was determined that the dose of LYC used in this study and the duration of administration caused an increase in oxidative stability with high glucose. It will be useful to plan for further study at different times, doses and with new parameters to understand the mechanism and causes of this elevation. Keywords: DNA damage, lycopene, TAS/TOS, high glucose 218

247 MİDEDE KANAMALI EROZYON VE ÖZOFAGUS GENİŞLEMESİ OLAN BİR KÖPEKTE GASTROSKOPİ, RADYOGRAFİ, SERUM BİYOKİMYASAL VE TAM KAN BULGULARI Mehmet Kazim BÖRKÜ 1, Arif KURTDEDE 1, Ekrem Çağatay ÇOLAKOĞLU 1, Kadir SEVİM 2, Efe KURTDEDE 3, Ali BUMİN 4, Yusuf ŞEN 4 1 Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 2 Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye 3 Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 4 Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Midede kanamalı erozyon ve özofagus genişlemesi olan köpekte gastroskopi, radyografi, tam kan ve biyokimyasal bulguların değerlendirilmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Materyali 18 aylık dişi Sibirian Haski köpek oluşturdu. Gastroskopi, radyografi, tam kan ve serum biyokimyasal analizleri yapıldı. Bulgular: Ev yemekleriyle beslenen köpekte iki aydır kilo kaybı ve regürgitasyonun görüldüğü belirtildi.gastroskopide fundus ta kanamalı erozyon, mide ve özofagusta bol sıvı, kontrast radyografide özofagusta normalin yaklaşık üç katı genişleme gözlemlendi. Kortizol 4,4 mcg/dl, ALT 25,7 IU/l, ALP 86,0 IU/l, AST 20,8 IU/l, GGT 4,9 IU/l, Albumin 2,96 g/dl, glikoz 89,3 mg/dl, kreatinin 0,83 mg/dl, CK 97,2 IU/l, Total protein 6,68 g/dl, total bilirubin 0,08 mg/dl ve üre 2,7 mg/dl; Tam kan sayımında RBC 5, /l, WBC 7, /l, Lenfosit 0, /l, monosit 0, /l, nötrofil 6, /l, eozinofil 0, /l, Hemoglobin 12,3 g/dl, hematokrit % 33,8, MCH 22,3 pg, MCHC 36,5 g/dl, RDWa 33,1 fl ve PLT /l olarak belirlendi. Sonuç: Hastada lenfopeni dışında diğer tam kan ve biyokimyasal değerlerin normal referans sınırlarında olması nedeniyle mide ve özofagustaki problemin idiyopatik nedenli olduğu kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: Midede erozyon, özofagus genişlemesi, köpek 219

248 GASTROSCOPY, RADIOGRAPHY, SERUM BIOCHEMICAL AND CBC FINDINGS IN A DOG WITH ESOPHAGEAL ENLARGEMENT AND EROSIVE HAEMORRHAGE IN THE STOMACH Mehmet Kazim BÖRKÜ 1, Arif KURTDEDE 1, Ekrem Çağatay ÇOLAKOĞLU 1, Kadir SEVİM 2, Efe KURTDEDE 3, Ali BUMİN 4, Yusuf ŞEN 4 1 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Ankara, Turkey 2 Ankara University Institute of Health Sciences, Ankara, Turkey 3 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Ankara, Turkey 4 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Ankara, Turkey Aim: It is aimed to evaluate the gastroscopy, radiography, serum biochemical, and CBC findings in a dog with esophageal enlargement, and erosive haemorrhage in the stomach. Material and Method: The material was 18-month-old female Siberian Husky dog. Gastroscopy, radiography, CBC and serum biochemical analyzes were performed. Results: Gastroscopic examination showed hemorrhagic erosion in fundus, and presence of abundant fluid in stomach and esophagus. On contrast radiography, approximately three times enlargement of 'esophagus normal' was observed. Cortisol 4.4 mcg /dl, ALT 25.7 IU/l, ALP 86.0 IU/l, AST 20.8 IU/l, GGT 4.9 IU/l, Albumin 2.96 g/dl, glucose 89,3 mg/dl, Creatinine 0,83 mg/dl, CK 97,2 IU/l, total protein 6,68 g/dl, total bilirubin 0,08 mg/dl and urea 2,7 mg/dl; RBC 5, /l, WBC 7, /l, lymphocyte 0, /l, monocyte 0,4 10 /l, neutrophil /l, eosinophil 0,4 10 /l, hemoglobin 12.3 g/dl, hematocrit 33.8%, MCH 22.3 pg, MCHC 36.5 g/dl, RDWa 33.1 fl and PLT /l measured as. Conclusion: Because other CBC and biochemical values besides lymphopenia are within normal reference limits; it was concluded that the problem of stomach and esophagus is idiopathic. Keywords: Stomach erosion, esophageal enlargement, dog 220

249 GENİSTEİN İN BÜTİRİLKOLİNESTERAZ ENZİMİ ÜZERİNE ETKİSİ Parham TASLIMI 1, Lokman DURMAZ 2,İlhami GÜLÇİN 1 1 Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Erzurum, Türkiye 2 ErzincanÜniversitesi, Çayırlı Meslek Yüksekokulu, Tıbbi Hizmetler ve Teknikleri Bölümü, Erzincan, Türkiye Amaç: Bütirilkolinesteraz (BChE; E.C ) enzimi, metabolizmada bütirilkolin (BCh) hidrolizinde görev alan önemli bir enzimdir. Bu çalışmada genistein'in BChE üzerindeki inhibisyon etkisi incelenmiş ve bir standart olan takrin ile mukayese edilmiştir. Materyal ve Metod: ÇalışmadaBChE aktivite tayini için bütirilkoliniyodat (BChI) substrat olarak kullanıldı. Öncelikle, 100 μltris/ HCl tampon çözeltisine (1.0 M, ph 8.0), 30 μl BChE enzimi ilave edildi ve karışım 10 dakika boyunca 25 C de inkübe edildi ve üzerine 50 μl DTNB (0.5 mm) ilave edildi. Reaksiyon 50 μl BChI (10 mm) ilavesiyle başlatıldı. Substratın hidrolizi ve daha sonra DTNB'nin tiyokolin ile reaksiyonu sonucu oluşan sarı renkli 5-tiyo-2-nitrobenzoat anyonunun 412 nm dalga boyunda absorbansı ölçüldü. Bulgular: BChE üzerine inhibisyon etkisi gösteren genistein için aktivite(%)- [Genistein] grafiğinden IC50 değeri ve Lineweaver-Burk grafiğinden ise Ki değeri hesaplandı. Bu sonuçlara göre genistein in IC50 değeri 129,01 nm olarak bulunurken ortalama Ki değeri 82,18 nm olarak hesaplandı. İnhibisyon tipi ise yarışmasız olarak belirlendi. Sonuç: Bu çalışmada genistein in BChE üzerine yarışmasız inhibisyon sergilediği ve bu inhibisyonun nanomolar seviyede olduğu tespit edildi. Elde edilen sonuçlar, genistein in Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklar için ilaç olarak dizayn edilebileceği ve farmakolojik uygulamalar için önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Genistein, bütirilkolinesteraz, BChE inhibisyon 221

250 THE EFFECT OF GENISTEIN ON BUTYRYLCHOLINESTERASE ENZYME Parham TASLIMI 1, Lokman DURMAZ 2,İlhami GÜLÇİN 1 1 Atatürk University, Faculty of Science, Department of Chemistry, Erzurum, Turkey 2 Erzincan University, Çayırlı Vocational School, Medical Services and Technology. Department, Erzincan, Turkey Aim: Butyrylcholinesterase (BChE, E.C ) enzyme is an important enzyme involved in the hydrolysis of butyrylcholine (BCh) in metabolism. In this study, the inhibitory effect of genistein on BChE was examined and compared with tacrin, as a standard. Material and Methods: Butyrylcoliniodate(BChI) was used as the substrate for the determination of the BChE activity. First, 30 μl BChE enzyme was added to 100 μltris / HCl buffer solution (1.0 M, ph 8.0), and the mixture was incubated for 10 minutes at 25 C and 50μL DTNB (0.5mM) was added. There action was initiated by the addition of 50 μl of BChI (10 mm). The yellow 5-thio-2- nitrobenzoate anion, which is formed by the hydrolysis of the substrate and then there action of DTNB with thiolcholine, gives maximum absorbance at a wavelength of 412 nm. Results: Activity (%) for genistein with inhibitory effect on BChE with IC50 value from [Genistein] graphand Ki value from Lineweaver-Burk graph were calculated. According to these results, the IC50 value of genistein was found as nM and the mean Ki value was calculated as nm. The type of inhibition was determined to be noncompetition. Conclusion: In this study, it was determined that genistein showed noncompetition on BChE and this inhibition was at then anomolar level. The results obtained suggest that Genistein can be designed as a drug for diseases such as Alzheimer's and Parkinson, and will make an important contribution to pharmacological applications. Keywords: Genistein, butyrylcholinesterase, BChE inhibition 222

251 RATLARDA MALATHION İNDÜKLÜ OKSİDATİF HASARA KARŞI KAFEİK ASİT FENETİL ESTER İN (CAPE) KORUYUCU ROLÜ H. Ahmet DEVECİ, Gökhan NUR Gaziantep Üniversitesi, İslahiye Meslek Yüksekokulu, Veterinerlik Bölümü, Gaziantep, Türkiye Amaç: Bu çalışma, geniş kullanım alanına sahip organofosfatlı bir pestisit olan malathionun ratlarda meydana getirebileceği oksidatif hasara karşı kafeik asit fenetil esterin koruyucu bir rolünün olup olmadığının ve bazı oksidatif stres parametlerine etkisinin araştırılması amacıyla yapıldı. Materyal ve Metod: Çalışmada her grupta 10 adet olmak üzere 40 adet Spraque Dawley rat kullanıldı. Kontrol grubuna 5 ml/kg olacak şekilde mısır yağı, malathion grubuna ise 40 mg/kg dozda malathion gavaj yolu ile uygulandı. Üçüncü grup olarak malathion uygulamasından 3 gün önce başlamak suretiyle CAPE (10 µmol/kg, intraperitonal yolla) verildi ve uygulamadan bir saat sonra 40 mg/kg dozda malathion yine gavaj yolu ile uygulandı. Son gruba ise sadece CAPE uygulaması (10 µmol/kg, intraperitonal yolla) yapıldı. Tüm gruplarda uygulamalar 10 gün boyunca sürdürüldü. Hayvanlar ketamin/ksilazin anestezisi altında iken kanları kardiyak olarak alındı ve daha sonra servikal dislokasyon ile sakrifiye edildi rpm de 10 dakika santrifüj edilerek elde edilen plazma örnekleri analizler başlayıncaya kadar -20 C de muhafaza edildi. Elde edilen plazma örneklerinde paraoksonaz enzimi (PON) aktivitesi, yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL), malondialdehit (MDA) ve nitrik oksit (NO) seviyeleri analiz edildi. Bulgular: Bulgularımıza göre malathion uygulanan grupta antioksidanların baskılanmasına paralel olarak PON ve HDL seviyelerin de azalmalar, MDA ve NO seviyesinde ise artışlar gözlemlendi. Malathion ve CAPE nin birlikte uygulandığı grupta ise malathion uygulanan gruba kıyasla PON aktivitesi ve HDL seviyelerinde artış, MDA ve NO seviyelerinde ise azalma olduğu tespit edildi. Ayrıca karaciğer doku örnekleri incelendiğinde ise malathionun karaciğer histopatolojisi üzerinde değişikliklere neden olduğu gözlemlendi. Sonuç: Sonuç olarak malathionun oksidatif stresi arttırabileceği ve hepatotoksisiteye neden olabileceği, CAPE nin ise oksidatif stresi azaltarak meydana gelen karaciğer hasarı şiddetini azaltarak tedavi etmede yardımcı olabileceği kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Malathion, CAPE, hepatotoksisite, oksidatif stres 223

252 PROTECTIVE ROLE OF CAFFEIC ACID PHENETHYL ESTER (CAPE) ON MALATHION-INDUCED OXIDATIVE DAMAGE IN RATS H. Ahmet DEVECİ, Gökhan NUR Gaziantep University, Islahiye Vocational School, Veterinary Department, Gaziantep, Turkey Aim: This study was conducted to investigate the protective role of caffeic acid phenethyl ester on oxidative damage to malathion, which is an organophosphate pesticide with a wide range of use, in rats, and to investigate the effect on some oxidative stress parameters. Material and Methods: In the study, 40 Spraque Dawley rats, 10 in each group, were used. The control group was fed with 5 ml / kg corn oil and malathion group with 40 mg/kg malathion gavage. As the third group, CAPE (10 μmol/kg, intraperitoneally) was administered 3 days before malathion administration and malathion was administered again by gavage at 40 mg / kg dose one hour after administration. The last group was treated with CAPE only (10 μmol/kg, intraperitoneally). In all groups the practices were maintained for 10 days. Blood was taken cardiac with animals under ketamine/xylazine anesthesia and then sacrificed by cervical dislocation. Plasma samples obtained by centrifugation at 3000 rpm for 10 minutes were stored at -20 C. until analysis started. Paraoxonase enzyme (PON) activity, high density lipoprotein (HDL), malondialdehyde (MDA) and nitric oxide (NO) levels were analyzed in the obtained plasma samples. Results: According to our findings, PON and HDL levels decreased and MDA and NO levels increased in parallel with the suppression of antioxidants in malathion group. Malathion and CAPE were found to have an increase in PON activity and HDL levels and a decrease in MDA and NO levels compared with malathion treated group. When liver tissue specimens were examined, it was observed that malathion caused changes in liver histopathology. Conclusion: As a result, it was concluded that malathion may increase oxidative stress and cause hepatotoxicity, CAPE may decrease oxidative stress and prevent hepatic damage. Keywords: Malathion, CAPE, hepatotoxicity, oxidative stress 224

253 ABAZA VE KAÇKAR KEÇİLERİNİN SÜT YAĞ VE PROTEİN PROFİLİ Hatice İSKENDER 1, Özgür KAYNAR 2, Armağan HAYIRLI 3, Yasemin CAMADAN 4 1 Çoruh Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Artvin, Türkiye 2 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 4 Çoruh Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Eczane Hizmetleri Bölümü, Artvin, Türkiye Amaç: Süt kompozisyonu; hayvan türü, beslenme ve çevresel faktörlere göre farklılık gösterir ve yeni doğan her canlının fizyolojik ve yapısal olarak besin gereksinimi sağlar. Bu çalışmada Kaçkar ve Abaza keçi sütlerinin yağ ve protein profilleri karşılaştırıldı. Materyal ve Metod: Abaza ve Kaçkar keçilerinden 60 süt örneğinin (n=60) lipid profili yüksek basınçlı ince tabaka kromatografisi ve protein profili sodyum dodesil sülfat poliakrilamid jel elektroforez kullanılarak değerlendirmeye tabi tutuldu. Süt lipid ve protein içerikleri ile bunların fraksiyonları tek-yönlü ANOVA kullanılarak karşılaştırıldı. Bulgular: Keçi türleri arasında lipit profillerine bakıldığında total lipit, TAG, FFA, DAG leri arasında önemli farklılıkların (p 0.05) olduğu tespit edildi. Total lipit miktarı Kaçkar ve Abaza keçi sütlerinde sırasıyla 3.44±0.026 g/dl ve 4.23±0.022 g/dl olduğu belirlendi. Kaçkar ve Abaza keçi sütleri arasında MUC1, XO proteinleri, α-laktatbümin, α kazein ve κ kazein farklılık göstermiştir (p 0.05). XO, α kazein ve k kazein protein oranları Kaçkar keçilerinde daha fazla iken MUC1 ve a-lactalbumin protein oranları Abaza keçi türünde daha fazla olduğu tespit edildi. Sonuç: Yapılan çalışmada iki keçi türü arasında süt lipit ve protein profillerinin farklı olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Keçi sütü, lipit profili, protein profili 225

254 MILK LIPID AND PROTEIN PROFILE ABKHAZIAN AND KACKAR GOATS Hatice ISKENDER 1, Ozgur KAYNAR 2, Armagan HAYIRLI 3, Yasemin CAMADAN 4 1 Department of Nutrition and Dietetics, Faculty of Health Sciences, Coruh University, Artvin, Turkey 2 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Ataturk University, Erzurum, Turkey 3 Department of Animal Nutrition and Nutritional Disorders, Faculty of Veterinary Medicine, Ataturk University, Erzurum, Turkey 4 Department of Pharmacy Services, Vocational School of Health Sciences, Coruh University, Artvin, Turkey Aim: Milk composition varies by the type of animal, nutrition and environmental factors and it meats the need for nutrition of each newborn physiologically and structurally. Fat and protein profiles of Abkhazian and Kackar goat milk were compared in this study. Material and methods: The milk samples (n=60) from 60 Abkhazian and Kackar goats were subjected to assessments of lipid profile using the high performance thin layer chromatography and protein profile using the sodium dodecyl sulphate polyacrylamide gel electrophoresis. Milk lipid and protein contents as well as their fractions were compared using one-way ANOVA. Results: When the lipid profiles between goat breeds are considered, it was determined that there are significant differences (p 0.05) between their total lipid, TAG, FFA, and DAG. Total amount of lipid was determined as 3.44±0.026 g/dl, and 4.23±0.022 g/dl in Kackar and Abkhazian goat milk respectively. It was determined that the total amount of protein between goat breeds is statistically different, and the total amount of protein was determined as 3.75 g/dl, and 3.94 g/dl respectively in Kackar and Abkhazian goat milk. It was observed that MUC1, XO proteins, α-lactalbumin, α casein, and κ casein are different among Kackar and Abkhazian goat milk (p 0.05). It was determined that XO, α casein and k casein protein rates are higher in Kackar goats, while the MUC1 and a-lactalbumin protein rates are higher in Abkhazian goat breed. Conclusion: It was seen that the milk lipid and protein profiles between the two goat breeds are different in the study carried out. Keyword: Goat milk, lipid profile, protein profile 226

255 AMİNOGLİKOZİD UYGULANAN RATLARDA SERUM ACE (ANGİOTENSİN CONVERTİNG ENZİM) AKTİVİTESİNİN BELİRLENMESİ Sevim ÇİFTÇİ YEGİN 1, Yeter DEĞER 2, Semiha DEDE 2, Fatmagül YUR 3 1 Giresun Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Giresun, Türkiye 2 Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye 3 Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Muğla, Türkiye Amaç: Aminoglikozidler, gram (-) bakterilerin tedavisinde etkili ajanlardır. Aminoglikozidlerin güvenli kullanılabileceği aralık çok dardır ve kullanımlarındaki en önemli kısıtlayıcı özellik toksisiteleridir. En sık nefrotoksisite, ototoksisite, nöromusküler blokaj meydana gelir. Nefrotoksisite tüm aminoglikozidlerde gelişebilen ve aminoglikozid kullanımında %5-10 oranında saptanabilen bir yan etkidir. Amacımız aminoglikozid uygulanan ratlarda serum ACE aktivitesini belirlemektir. Materyal ve Metod: Deneysel çalışmada ortalama g canlı ağırlığa sahip, 40 adet Wistar-Albino ırkı dişi rat kullanıldı. Ratlar Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Deneysel Araştırmalar Ünitesi nden temin edildi. Deney grupları 40 adet ratdan gelişigüzel seçilerek 10 tanesi kontrol, 30 tanesi de deney grubu olarak belirlendi. Deney grubuna, 14 günlük çalışma boyunca her gün aynı saatte olmak üzere tek doz 15 mg/kg canlı ağırlık olacak şekilde intraperitoneal olarak amikasin uygulaması yapıldı. Kontrol grubuna da aynı oranda amikasin yerine serum fizyolojik uygulaması yapıldı. Bulgular: ACE aktivitesinin deney grubunda kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p 0.001). Sonuç: Sonuç olarak uygulanan aminoglikazinin serum ACE aktivitesini yükselttiği tesbit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Aminoglikozid, ACE 227

256 DETERMINATION OF SERUM ACE (ANGIOTENSIN CONVERTING ENZYME) ACTIVITY IN RATS ADMINISTERED AMINOGLYCOSIDE. Sevim ÇİFTÇİ YEGİN 1, Yeter DEĞER 2, Semiha DEDE 2, Fatmagül YUR 3 1 Giresun University, Health Service Vocational School of Higher Education, Giresun, Turkey 2 University of Yüzüncü Yıl, Faculty of Veterinary Science, Department of Biological Chemistry, Van, Turkey 3 University of Muğla Sıtkı Koçman, Faculty of Health Science, Department of Nutrition and Dietetics, Fethiye, Turkey Aim: Aminoglycosides are effective agents in the treatment of gram (-) bacteria. Toxicity is the most important limiting factor in their use. The most common nephrotoxicity is ototoxicity, neuromuscular blockade. Our aim is to determine serum ACE activity in rats administered aminoglycoside. Material and Method: In the experimental study, 40 Wistar-Albino ırkı female rats with an average weight of g were used. Rats were obtained from Yüzüncü Yıl University Medical Faculty Experimental Research Unit. 10 rats control and 30 rats experimental group were selected from 40 rats, randomly. For the experiment group, amikacin was administered intraperitoneally as a single dose of 15 mg / kg body weight for 14 days. In the control group, physiological water was applied instead of amikacin. Results: ACE activity was found to be higher in the experimental group than in the control group (p 0.001). Conclusion: It was determined that the applied aminoglycosin increased the serum ACE activity. Keywords: Aminoglycoside, ACE 228

257 FLOROZİS TEDAVİSİNDE VİTAMİN C VE VİTAMİN E NİN SERUM BİYOKİMYASI ÜZERİNE ETKİSİ Fatmagül YUR 1, Ahmet Cihat ÖNER 2, Ayşegül ÖNER 3, A. Ufuk KÖMÜROĞLU 4, Semiha DEDE 5 1 Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fethiye Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Muğla, Türkiye 2 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Farmakoloji ve Toksikoloji AD, Van, Türkiye 3 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van, Türkiye 4 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Van, Türkiye 5 Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye Amaç: Flor insanın gerek yeme, gerekse soluk alma yoluyla maruz kaldığı potent anyonlardan biridir. Florun insan sağlığı üzerine etkileri konusunda pek çok araştırma bulunmasına rağmen, dişler ve iskelet sistemi üzerindeki belirgin etkileri dışında mekanizması tam olarak aydınlatılamamıştır. Bu çalışmada florozis tedavisinde vitamin C ve E uygulamasının üre, kreatinin, CK, CK-MB, AST, ALT, LDH enzim aktiviteleri üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada Wistar-Albino ratlardan her grup 8 rat içerecek şekilde 6 grup oluşturuldu. Kontrol gurubu ve mısır yağı 0,2 ml/oral verilen gurup, 3. gruba tedavi grubunda, 16 hafta süresince 150 ppm NaF içeren su, adlibitum olarak verildikten sonra, 1 ay süresince; 4. Gruba vit C (100 mg/kg), 5.gruba vit E (300 mg/kg) ve 6.gruba vit C + vit E (100 mg/kg mg/kg) uygulaması ile tedavi yapıldı. Bulgular: Vit E ve Vit E+Vit C uygulamalarının CK-MB düzeyini NaF ve kontrol gruplarına göre anlamlı olarak düşürdüğü (p<0.05), CK düzeyini Vit E ve Vit E ve C uygulamasının düşürdüğü (p<0.05), Vit C uygulamasının ise yükselttiği belirlendi. NaF, Vit E ve Vit E ve Vit C uygulamalarının LDH düzeyini anlamlı olarak düşürdüğü (p<0.05) belirlendi. NaF uygulaması ile AST ve ALT düzeylerinin azaldığı, Vit E ve C uygulaması ile anlamlı olarak yükseldiği (p<0.05) belirlendi. Sonuç: Florozisli guruplara tedavi amacı ile Vit E ve C uygulamasının biyokimyasal parametreler üzerine olumlu etkileri olduğu sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Enzim, florozis, serum biyokimya 229

258 EFFECT OF VITAMIN C AND VITAMIN E ON SERUM BIOCHEMISTRY IN TREATMENT FLUOROSIS Fatmagül YUR 1, Ahmet Cihat ÖNER 2, Ayşegül ÖNER 3, A. Ufuk KÖMÜROĞLU 4, Semiha DEDE 5 1 Muğla Sıtkı Koçman University, Fethiye Health Sciences Faculty, Department of Nutrition and Dietetics, Muğla, Turkey 2 Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Pharmacology and Toxicology, Van, Turkey 3 Van Yüzüncü Yıl University, Institute of Health Sciences, Van, Turkey 4 Van Yüzüncü Yıl University, Vocational School of Health Services, Van, Turkey 5 Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Van, Turkey Aim: Flour is one of the potent anions that people have been exposed to through eating or breathing. Although there are many researches on the effects of Fluor on human health, the mechanism beyond the teeth and the obvious effects on the skeletal system has not been fully elucidated. In this study, it was aimed to investigate the effects of vitamin C and E application on urea, creatinine, CK, CK-MB, AST, ALT and LDH enzyme activities in the treatment of fluorosis. Material and Methods: In this study, Wistar-Albino rats were divided into 6 groups, each group containing 8 rats. Corn oil was administered at 0.2 ml / oral. Vit C (100 mg / kg), Vit E (300 mg / kg) and Vit C + Vit E (100 mg / kg mg / kg) were given for 16 weeks/every other day 150 ppm NaF (drinking water) in the treatment group. Results: Vit E and Vit E and Vit C significantly decreased CK-MB levels compared to NaF and control groups (p<0.05), CK level decreased by Vit E and Vit EC (p<0.05), Vit C application increased. NaF, Vit E and Vit E and C significantly lowered the LDH level (p <0.05). AST and ALT levels were decreased with NaF application and they were significantly increased with Vit E and C application (p <0.05). Conclusion: It was concluded that Vit E and C application would have positive effects on biochemical parameters. Keywords: Enzymes, fluorosis, serum biochemistry 230

259 DENEYSEL DİYABET OLUŞTURULAN RATLARDA SELENYUM UYGULAMASININ SERUM VE DOKU MİNERAL MADDE DÜZEYLERİ İLE BAZI BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE ETKİLERİ Serpil ÇİÇEK 1, Seyfullah HALİLOĞLU 2 1 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü, Konya, Türkiye 2 Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Konya, Türkiye Amaç: Streptozotosin (STZ) ile deneysel diyabet oluşturulan ratlarda; serum glukoz, katalaz (CAT), süperoksid dismutaz (SOD) ve glutasyon peroksidaz (GSH- Px) düzeyleri ile serum, böbrek, dalak ve karaciğer dokuları Cu, Zn, Fe, Mn, Se ve Cr düzeylerinin belirlenmesi ve deri altı Na-selenat uygulamalarının (2mg/kg) incelenen parametrelere etkileri araştırıldı. Materyal ve Metod: Bu çalışmada 4-6 haftalık, 28 adet erkek Wistar-albino rat kullanıldı. Kontrol, Kontrol-Se, Diyabet ve Diyabet-Se grubu olmak üzere 4 gruba ayrılan ratların deneme gruplarına (Diyabet ve Diyabet-Se) tek doz 60 mg/kg intraperitonal STZ verildi ve uygulamadan 3 gün sonra açlık kan şekeri (AKŞ) düzeyleri (>250 mg/dl) belirlendi. Ayrıca Se gruplarına (Kontrol-Se ve Diyabet- Se) gün aşırı deri altı Se enjeksiyonları (2 mg/kg) yapıldı. Elde edilen serumlarda glikoz, CAT, SOD ve GSH-Px düzeyleri kolorimetrik yöntemler kullanılarak ticari kitlerle belirlenirken, serum ve organlardaki iz element analizleri ICP-MS cihazı kullanılarak gerçekleştirildi. Bulgular: AKŞ düzeylerinde kontrol gruplarında farklılık belirlenemedi ancak, Se uygulamasının diyabet gruplarında AKŞ düzeylerini düşürdüğü gözlendi. Diyabet oluşturulan grupların canlı ağırlıklarında düşmeler gözlenirken, Se uygulamasının CA üzerine belirgin bir etkisinin olmadığı görüldü. Serum antioksidan enzim düzeylerinin ise diyabet oluşumundan etkilenmediği ancak her iki grupta Se uygulaması ile arttığı saptandı. Diyabet oluşturulan gruplarda böbrek ve karaciğer Cu düzeyleri, böbrek ve serum Zn düzeyleri ile karaciğer ve böbrek Mn düzeylerinin kontrollerden daha yüksek olduğu, Fe düzeylerinin ise Se uygulanan grupların serum ve böbrek dokusunda yüksek olduğu belirlendi. İncelenen dokularda ve serumda Se düzeylerinin Se uygulaması yapılan diyabetik ve kontrol gruplarında yüksek olduğu görüldü. Cr düzeyleri açısından tek farkın serumda belirlendiği araştırmada diyabetik ratların serum Cr düzeylerinin yüksekliği dikkat çekti. Sonuç: Sonuç olarak diyabetik ratlarda farklı dokularda iz element miktarlarında gözlenen değişimlerin özellikle bu elementlerin çeşitli enzimlerin kofaktörleri olmaları ile ilişkili olduğu düşünüldü. Selenyumun diyabetik ratlarda kan şekerini düşürmesinin, insülin benzeri hipoglisemik etki göstermesinden kaynaklandığı düşünüldü. Antioksidan enzim düzeylerinin Se uygulanan gruplarda artması, Se nin bu enzimlerin aktivitelerini yükseltmede ve özellikle diyabetin komplikasyonlarının önlenmesinde, oksidatif stresi azaltarak etkili olabileceği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Selenyum, diyabetes mellitus, iz elementler, rat 231

260 THE EFFECTS OF SELENIUM ON MINERAL STATUS OF SERUM AND TISSUE AND SOME BIOCHEMICAL PARAMETERS IN EXPERIMENTAL DIABETIC RATS Serpil ÇİÇEK 1, Seyfullah HALİLOĞLU 2 1 Ministry of Food Agriculture and Livestock, Directorate of Food Control Laboratory, Konya, Turkey 2 Selcuk University, Veterinary Faculty, Biyokimya Department, Turkey Aim: In rats that were induced with experimental diabetes by Streptozotocin (STZ) were used to investigate the glucose, catalase (CAT), superoxide dismutase (SOD) and glutathione peroxidase (GSH-Px) levels of serum and to determine Cu, Zn, Fe, Mn, Se and Cr levels in serum, kidney, spleen and liver tissues as well as to measure effects of subcutaneous Na-selenate (2 mg / kg) infections on examined parameters. Material and Methods: Twenty eight male Wistar-albino rats of 4-6 weeks of age were used in this study. The rats that were divided into 4 groups, control groups, Control, Control-Se, Diabet and Diabet-Se. A single dose of 60 mg / kg ip Streptozotocin was given to the experimental groups (Diabetes and Diabetes- Se) and Fasting Blood Sugar (FBS) levels (> 250 mg / dl) were determined 3 days after administration. In addition, Se subgroups (Control-Se and Diabetes- Se) were injected daily with subcutaneous Se injections (2 mg / kg). Trace element analyzes from serum and organ were performed using ICP-MS while serum, glucose, catalase, SOD and GSH-Px levels were determined with commercial kits using colorimetric methods. Results: It was determined that the levels of FBSs were not changed by Se applications in the control groups but Se lowered FBSs in diabetes group. The diabetic groups were observed to decrease in live weights. It was seen that there was no significant effect of Se application on BW. Serum antioxidant enzyme levels were not affected by diabetes but increased in both control and diabetic groups with Se application. Renal and liver Cu levels, kidney and serum zinc levels, liver and kidney Mn levels were found higher in the diabetic groups and Fe levels were higher in the serum and kidney tissues of Se groups. Se levels in examined tissues and serum were higher in diabetic and control groups treated with selenium. The level of diabetic rats was high in the study in which serum was the only difference in terms of Cr levels. Conclusion: Consequently, the changes observed in trace elements in different tissues in diabetic rats are thought to be related to the fact that these elements are cofactors of various enzymes. Se that lowered blood sugar in diabetic rats was considered to be driven by an insulin like effect that ultimately caused hypoglycemia. The increase in antioxidant enzyme levels in Se-treated groups was concluded that Se might be effective in increasing the activities of these enzymes, especially in preventing diabetic complications and reducing oxidative stress. Keywords: Selenium, diabetes mellitus, trace elements, rat 232

261 RATLARDA AÇLIĞIN AKUT FAZ PROTEİNLERİ VE ADİPONEKTİN DÜZEYLERİNE ETKİSİ Şenay BÜYÜKYÖRÜK, Pınar Alkım ULUTAŞ Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye Amaç: Günümüzde insan nüfusunun azımsanmayacak bir kısmı açlık ve açlığa bağlı nedenlerden dolayı hayatını kaybetmektedir. Bu nedenle yapılan bu çalışmada akut açlık oluşturulan ratlarda açlığın C-reaktif protein (CRP), haptoglobin (Hp), albumin, seruloplazmin ve yağ dokudan sentezlenen sitokinlerden adiponektin üzerine etkilerini incelemek amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Bu çalışmada erişkin yaşta, ortalama gram ağırlığında, gebe olmayan Wistar tipi 20 adet dişi rat kullanıldı. Ratlar tesadüfi örnekleme ile kontrol ve deneme grubu olarak ikiye ayrıldı. Deneme grubundaki ratlara iki gün boyunca sadece su verilirken kontrol grubunun normal beslenmesine devam edildi. İkinci günün sonunda alınan serum örneklerinden uygun yöntemlerle CRP, Haptoglobin, albumin, seruloplazmin, adiponektin, kolesterol, trigliserid, total protein, aspartat aminotransferaz (AST), alanin aminotransferaz (ALT), gama glutamiltransferaz (GGT), glukoz ve üre düzeyleri ölçüldü. Bulgular: Albumin, total protein, trigliserid, glukoz ve ALT düzeylerinde açlık grubunda kontrol grubuna göre önemli düzeylerde azalma, üre ve AST düzeylerinde önemli düzeylerde artış gözlendi. AFP lerinden CRP ve Hp düzeylerinde istatistiki anlamda önemli olmayan bir azalma görülürken seruloplazmin düzeylerinde açlık grubunda istatistiksel olarak önemsiz bir yükselme gözlendi. Adiponektin ve kolesterol düzeylerinde istatistiksel olarak önemsiz düzeyde bir yükselme, GGT düzeylerinde istatistiksel olarak önemsiz bir düşüş belirlendi. Sonuç: Pozitif AFP leri düzeyleri akut açlık durumunda önemli değişiklikler göstermezken negatif AFP lerinden albumin düzeyinde düşme belirlenmiştir. Adiponektin düzeyindeki artma eğilimi de çalışmadan elde edilen sonuçlardan birisidir. İnsanların ve hayvanların çeşitli sosyal psikolojik ya da organik nedenlerden dolayı maruz kaldıkları bir durum olan açlığın fizyolojik ve biyokimyasal etkilerinin incelendiği bu çalışmanın verilerinin daha sonra yapılacak çalışmalarda referans olabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Rat, açlık, akut faz proteinleri, adiponektin 233

262 THE EFFECTS OF STARVATION ON ACUTE PHASE PROTEINS AND ADIPONECTIN LEVELS IN RATS Şenay BÜYÜKYÖRÜK, Pınar Alkım ULUTAŞ Adnan Menderes University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Aydın, Turkey Aim: Today, a considerable amount of human population dies due to hunger. The studies related with the effect of the duration and severity of hunger on human body are limited. In this study, the effect of hunger on some acute phase proteins like C- reactive protein, Hp, albumin, ceruloplasmin and adiponectin synthesized from adipose tissue was studied on the hunger state constituted rats. Material and Methods: In this study, 20 adult female Wistar type rats weighing grams were used. Ten rats were randomly sampled while the control and experiment groups were being created. The rats in the experimental group were given only water for two days. The rats in control group continued to be fed regularly. Serum levels of CRP, Hp, albumin, ceruloplasmin, adiponectin, cholesterol, triglyceride, total protein, AST, ALT, GGT, glucose and urea were measured by appropriate methods in serum samples taken at the end of two days. Results: According to the results of the analysis significant decrease in albumin, total protein, triglyceride, glucose and ALT levels were observed in fasting group. Statistically insignificant decrease in CRP and Hp levels which are AFP was observed, whereas a statistically insignificant increase in the group of hunger was observed in ceruloplasmin levels. There was a statistically insignificant increase in adiponectin and cholesterol levels and a statistically insignificant decrease in GGT levels. Statistically significant increases in urea and AST levels were observed. Although the levels of positive AFP s did not show significant changes in the case of acute hunger, a decrease in albumin level was detected from negative AFP s. The tendency to increase in adiponectin level is also one of the results obtained from the study. Conclusion: We conclude that the results of this study in which we studied the physiological and biochemical effects of starvation, on human and animals various social psychological and organic reasons, can be used as reference for future studies. Keywords: Rat, starvation, acute phase proteins, adiponectin 234

263 LEİCHMANİALI KÖPEKLERDE BÖBREK HASARININ FARKLI EVRELERİNDE AKUT FAZ CEVAP Pınar Alkım ULUTAŞ 1, Kerem URAL 2, Bülent ULUTAŞ 2, Mehmet GÜLTEKİN 2, Gamze Sevri EKREN AŞICI 1 1 Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye 2 Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye Amaç: Bu çalışmada doğal olarak leichmania ile enfekte köpeklerde böbrek hasarının evreleri ile akut faz proteinleri düzeyleri ve PON-1 enzim aktivitesi arasındaki ilişkiyi araştırmak amaçlanmıştır. Ayrıca böbrek hasarının evrelendirildiği iki farklı skorlama yöntemi kullanılarak bu yöntemler arasında incelenen parametreler açısından bir fark olup olmadığı belirlenmek istenmiştir. Materyal ve Metod: Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniklerine getirilen 37 adet doğal olarak L. infantum ile enfekte köpek kullanıldı. Tanıları konan hayvanlardan kan ve idrar örnekleri alındı. Leich vet ve IRIS skorlama yöntemleri ile böbrek hastalığının evrelendirmesi yapıldı. Elde edilen serum örneklerinden CRP, SAA, Haptoglobin ve PON-1 düzeyleri belirlendi. Bulgular: Doğal olarak leichmania ile enfekte hayvanlarda SAA ve CRP düzeyleri sağlıklılardan anlamlı derecede yüksek ancak en şiddetli böbrek hasarının olduğu evre 4 (leich-vet) ve evre 3 (IRIS) de diğer evrelerden düşük bulundu. Haptoglobin düzeyleri arasında önemli bir fark saptanamazken PON-1 düzeyi sağlıklılardan düşük bulundu. Sonuç: Doğal olarak leichmania ile enfekte köpeklerde akut faz proteinleri konsantrasyonları artarken PON-1 düzeyleri azalmıştır. Böbrek hasarının evrelendirilmesinde kullanılan 2 farklı skorlama yönteminde incelenen parametreler açısından bir farka rastlanamadı ve her iki skorlama yönteminin de kullanılabileceği kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: Akut faz protein, paraoksanaz-1, Leichmaniosis, böbrek, köpek 235

264 ACUTE PHASE RESPONSE IN DOGS WITH LEISHMANIASIS AT DIFFERENT STAGES OF RENAL DAMAGE Pınar Alkım ULUTAŞ 1, Kerem URAL 2, Bülent ULUTAŞ 2, Mehmet GÜLTEKİN 2, Gamze Sevri EKREN AŞICI 1 1 Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Turkey 2 Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Aydın, Turkey Aim: In this study, we aimed to investigate the relationship between stages of renal injury and acute phase protein levels and PON-1 enzyme activity in leichmaniainfected dogs. In addition, it is aimed to determine whether there is a difference in the parameters examined among these methods by using two different scoring methods in which the renal injury is graded. Material and Methods: 37 infected dogs with naturally infected L. infantum which have brought to Adnan Menderes University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Internal Medicine were used. Blood and urine specimens were taken from the diagnosed animals. Staging of renal disease was performed with Leicht and IRIS scoring methods. CRP, SAA, Haptoglobin and PON-1 levels were determined from the obtained serum samples Results: The SAA and CRP levels in naturally leishmania infected animals were significantly higher than those in healthy subjects, but the most severe renal damage was found in stage 4 (leich-vet) and stage 3 (IRIS) was lower in the other stages. There was no significant difference between haptoglobin levels, while PON1 level was found to be lower than healthy ones Conclusion: The concentrations of acute phase proteins increased while PON1 levels decreased in naturally infected dogs with leishmania There were no differences in terms of the parameters examined in the 2 different scoring methods used in staging the renal injury and it was concluded that both scoring methods could be used. Keywords: Acute phase protein, paraoxonase-1, Leishmaniasis, kidney, dog 236

265 TRİADİTİS OLARAK DEĞERLENDİRİLEN BİR ANKARA KEDİSİNDE KLİNİK, ULTRASONOGRAFİK, HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL BULGULAR Mehmet Kazim BÖRKÜ 1, Arif KURTDEDE 1, Kadir SEVİM 2, Berrin SALMANOĞLU 3, Efe KURTDEDE 3 1 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 2 Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye 3 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Çalışmada, sarılık, gastrointestinal bozukluk, poliüri ve polidipsi bulgularının birlikte görüldüğü 8 aylık bir dişi Ankara kedisinde hastalığın tanımlanması amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmanın materyalini Ankara Üniversitesi Hayvan Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Kliniğine halsizlik, iştahsızlık, sarılık, kusma, çok su içme ve sık idrar yapma şikayetleriyle getirilen 8 aylık bir dişi Ankara kedisi oluşturdu. Hastada rutin klinik muayene, abdominal ultrasonografi, tam kan sayımı ve kan serumu biyokimyasal analizi yapıldı. Bulgular: Fiziksel muayenede zayıflık, mukozalarda sarılık, güç soluma ve şiddetli dehidrasyon belirlendi. Abdominal ultrasonografide gastrointestinal sistemde şiddetli gaz, karaciğerde heterojen görünüm ve ekojenite artışı, böbrek boyutlarında artış gözlendi. Hemogramda RBC 1.04 x10 6 /u, HGB 3,3 g/dl ve HCT 8.4 %, monosit /l olarak belirlendi. Biyokimyasal analizde glikoz 300 mg/dl, ALT IU/L, AST 74.3 IU/L ve total bilirubin 5.06 mg/dl olarak ölçüldü. Sonuç: Klinik, ultrasonografik,,hematolojik ve biyokimyasal değerlendirmeler sonucunda hasta triadit olarak değerlendirildi. Anahtar Kelimeler: Triadit, kedi 237

266 CLINICAL, ULTRASONOGRAPHIC, HEMATOLOGICAL AND BIOCHEMICAL FINDINGS IN AN ANKARA CAT EVALUATED AS TRIADITIS Mehmet Kazim BÖRKÜ 1, Arif KURTDEDE 1, Kadir SEVİM 2, Berrin SALMANOĞLU 3, Efe KURTDEDE 3 1 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Ankara, Turkey 2 Ankara University, Institute of Health Sciences, Ankara, Turkey 3 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Ankara, Turkey Aim: The aim of the study was to identify the disease in an 8 month old female Ankara cat, exhibiting icterus, gastrointestinal disorder, polyuria and polydipsia. Material and Methods: The material of the study was an 8 month old female Ankara cat was brought to Ankara University, Veterinary Hospital, Department of Internal Medicine with complaints of weakness, loss of appetite, icterus, vomiting, frequent urination and polydipsia. Routine clinical examination, abdominal ultrasonography, complete blood count and serum biochemical analysis were performed. Results: Physical examination revealed weakness, icterus in mucous membranes, dyspnea and severe dehydration. Abdominal ultrasonography revealed severe gas in the gastrointestinal tract, heterogeneous appearance and increased echogenicity in the liver and increased renal size. Red blood cell (RBC) 1.04 x10 6 /l, hemoglobin (HGB) 3,3 g/dl, hematocrit (HCT) 8.4 % and monocyte /l were detected in complete blood count. Biochemical analysis showed that glucose 300 mg/dl, alanine aminotransferase IU/L, aspartate aminotransferase (AST) 74.3 IU/L and total bilirubin 5.06 mg/dl. Conclusion: Clinical, ultrasonographic, hematologic and biochemical evaluations revealed triaditis in the cat. Keywords: Triaditis, cat 238

267 ALOPESİ, DERMATOLOJİK BOZUKLUKLAR VE HEPATİK LİPİDOZ UN BİRLİKTE BULUNDUĞU HİMALAYAN X PERSİAN BİR KEDİDE TAM KAN, BİYOKİMYASAL VE ULTRASONOGRAFİK BULGULAR Arif KURTDEDE 1, Mehmet Kazim BÖRKÜ 1, Kadir SEVİM 2, Berrin SALMANOĞLU 3, Efe KURTDEDE 3 1 Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 2 Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye 3 Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Çalışmada, tüy dökülmesi ve iştahta azalma şikayeti ile getirilen altı yaşlı, erkek Himalayan x Persian bir kedide hepatik lipidoz ve dermatolojik bulguların birlikteliğinin tanı ve sağaltım açısından öneminin vurgulanması amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmanın materyalini Ankara Üniversitesi Hayvan Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Kliniğine tüy dökülmesi ve iştahta azalma şikayeti ile getirilen altı yaşlı, bir erkek Himalayan x Persian kedi oluşturdu. Hastada rutin klinik muayene, abdominal ultrasonografi, tam kan sayımı ve kan serumu biyokimyasal analizi yapıldı Bulgular: Fiziksel muayenede dermatolojik muayenede baş, sırt ve sağrı bölgelerinde kepeklenme, kızarıklık ve sınırlı alopesik alanlar görüldü. Abdominal ultrasonografide safra kesesine komşu olan karaciğer lobunda hepatik lipidoz başlangıcına işaret eden ekojenite artışı olduğu tespit edildi. Tam kan muayenesinde ve hormon profilinde patolojik bir duruma rastlanmadı. Yapılan biyokimyasal analizlerde ise ALT (203 IU/L) ve AST (104 IU/L) değerlerinde artış tespit edildi. ALT ve AST değerlerindeki artış ultrasonografik bulguları destekleyerek hepatik lipidoz tanısını doğruladı.. Sonuç: Klinik, ultrasonografik, hematolojik ve biyokimyasal değerlendirmeler sonucunda hasta kedideki durum hepatik lipidoz ile birlikte ortaya çıkan alopesi ve dermatolojik bozukluklar olarak değerlendirildi. Anahtar Kelimeler: Hepatik lipidoz, dermatolojik sendrom 239

268 COMPLETE BLOOD COUNT, BIOCHEMICAL AND ULTRASONOGRAPHIC FINDINGS IN A HIMALAYAN X PERSİAN CAT, COEXISTING WITH ALOPECIA, DERMATOLOGICAL DISORDERS AND HEPATIC LIPIDOSIS TOGETHER Mehmet Kazim BÖRKÜ 1, Arif KURTDEDE 1, Kadir SEVİM 2, Berrin SALMANOĞLU 3, Efe KURTDEDE 3 1 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Ankara, Turkey 2 Ankara University Institute of Health Sciences, Ankara, Turkey 3 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Ankara, Turkey Aim: The aim of the study was to emphasize the importance of the diagnosis and treatment of hepatic lipidosis and dermatological findings in a six-year-old male Himalayan x Persian cat with a complaint of hair loss and loss of appetite. Material and Method: The material of the study was a six-year-old male Himalayan x Persian cat was brought to Ankara University, Veterinary Hospital, Department of Internal Medicine with complaints of hair loss and loss of appetite. Routine clinical examination, abdominal ultrasonography, complete blood count and serum biochemical analysis were performed. Results: Dermatological examination revealed dandruff, redness, and limited alopecia on head, back and pelvic areas. Abdominal ultrasonography performed on the patient revealed that there was an increase in echogenicity in the hepatic lobe adjacent to the gall bladder, indicating the onset of hepatic lipidosis. There was no pathologic condition on the patient's complete blood count and hormone profile. Biochemical analyzes showed an increase in ALT (203 IU / L) and AST (104 IU / L). The increase in alanine aminotransferase (ALT) and aspartate aminotransferase (AST) values confirmed the diagnosis of hepatic lipidosis by supporting ultrasonographic findings. Conclusion: Clinical, ultrasonographic, hematologic and biochemical findings were evaluated that alopecia and dermatological disorders were associated with hepatic lipidosis. Keywords: Hepatic lipidosis, dermatological syndrome 240

269 KEMOTERAPİ UYGULANAN BİR KEDİDE BİR KÜR LENOGRASTİM UYGULAMASININ TAM KAN VE BİYOKİMYASAL DEĞERLERE ETKİSİ Arif KURTDEDE 1, Mehmet Kazim BÖRKÜ 1, Erdal KARA 2, Kadir SEVİM 3, Efe KURTDEDE 4 1 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 2 Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye 3 Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye 4 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Kemoterapi uygulanan bir kedide bir kür lenograstim in tam kan, ALT, AST, ALP, GGT, üre ve kreatinin değerlerine etkisi araştırıldı. Materyal ve Metod: Altı yaşlı erkek tekir kedi. Hastada histopatoloji, tam kan ve serum biyokimyasal analizler yapıldı. Lenograstim in 10 µg/kg dozunda 12 saat ara ile 5 kez (bir kür) uygulamasından önce, 3 ve 30 gün sonra tam kan analizi, ALT, AST, ALP, GGT, üre ve kreatinin ölçümleri yapıldı. Bulgular: Lenograstim uygulaması öncesi WBC 2,9 x 10 9 /l, ALT 55 IU/l, AST 41 IU/L, ALP 28 IU/l, GGT 0.5 IU/l, üre 23.2 mg/dl ve kreatinin 1.2 mg/dl; Lenograstim uygulamasından 3 gün sonra WBC 36,8 x 10 9 /l ; 30 gün sonra WBC 8,0 x 10 9 /l, ALT 22,1 IU/l, AST 20,7 IU/L, ALP 14 IU/l, GGT 0.3 IU/l, üre 49.7 mg/dl ve kreatinin 1.09 mg/dl olarak ölçüldü. Sonuç: Kemoterapi uygulaması sonrası; lökopeni gelişen kedi'de, Lenograstim in uygulamadan 3 gün sonra WBC de, uygulama öncesine göre 12,68 katı bir artışa; 30 gün sonra ise 2,75 katı bir artışa neden olduğu belirlendi. Lenograstim uygulaması öncesi belirlenen kan serumu ALT, AST, ALP, GGT, üre, ve kreatinin değerlerinde uygulamadan 30 gün sonra düşüş olduğu görüldü. Anahtar Kelimeler: Lenograstim, WBC, ALT, AST, ALP, GGT, üre, kreatinin 241

270 THE EFFECT OF A CURE OF LENOGRASTIM APPLICATION ON COMPLETE BLOOD COUNT AND BIOCHEMICAL VALUES IN A CHEMOTERAPHY-ADMINISTERED CAT Arif KURTDEDE 1, Mehmet Kazim BÖRKÜ 1, Erdal KARA 2, Kadir SEVİM 3, Efe KURTDEDE 4 1 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Ankara, Turkey 2 Kırıkkale Unıversity, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Kırıkkale, Turkey 3 Ankara University, Institute of Health Sciences, Ankara, Turkey 4 Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Ankara, Turkey Aim: The effect of a cure of lenograstim on complete blood count, ALT, AST, ALP, GGT, urea and creatinine values was investigated in a chemotherapyadministered cat. Material and Method: Histopathology, whole blood and serum biochemical analyzes were performed in the patient. Complete blood analysis, ALT, AST, ALP, GGT, urea, and creatinine measurements were performed before and 3 and 30 days after the application of Lenograstim at a dose of 10 μg / kg for 12 hours and 5 times (one cycle). Results: Before Lenograstim application; WBC 2,9 x 10 9 /l, ALT 55 IU/l, AST 41 IU/L, ALP 28 IU/l, GGT 0.5 IU/l, urea 23.2 mg/dl, and creatinine 1.2 mg/dl; After 3 days of lenograstim administration; WBC 36.8 x 10 9 /l; After 30 days, WBC 8.0 x 10 9 /l, ALT 22.1 IU/l, AST 20.7 IU/l, ALP 14 IU/l, GGT 0.3 IU/l, urea 49.7 mg/dl and creatinine 1.09 mg/dl, measured as. Conclusion: After chemotherapy application; In the cat that develops leucopenia, an increase of times in the WBC after 3 days of administration of Lenograstim compared to the time of administration, And an increase of 2.75 times after 30 days. The blood serum ALT, AST, ALP, GGT, urea, and creatinine values determined before the application of Lenograstim decreased after 30 days of application. Keywords: Lenograstim, WBC, ALT, AST, ALP, GGT, urea, creatinine 242

271 STREPTOZOTOSİN İLE DİYABET OLUŞTURULAN RATLARDA YABAN MERSİNİ (VACCİNİUM MYRTİLLUS) EKSTRAKTININ MİKRONÜKLEUS SIKLIĞI VE APOPTOZİS ÜZERİNE ETKİSİ Metin ÖĞÜN 1, Pınar Aksu KILIÇLE 2, Oğuz MERHAN 1, Abdulsamed KÜKÜRT 1, Mahmut KARAPEHLİVAN 3, Şaban MARAŞLI 1 1 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Moleküler Biyoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, yaban mersini (Vaccinium Myrtillus) ekstraktının diabetik ratların femur kemik iliği hücrelerinde in-vivo mikronükleus oluşumuna ve apoptozise etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada 40 adet erkek Spraguey Dawley rat kullanıldı. Deney grupları kontrol, yaban mersini, diabet ve diabet+yaban mersini olarak belirlendi. Diabet ve diabet+yaban mersini gruplarına streptozotosin (STZ) (i.p 55mg/kg) enjeksiyonu yapılarak diabet oluşturuldu. Daha sonra yaban mersini ve diabet+yaban mersini gruplarına 15 gün boyunca 150mg/kg yaban mersini ekstraktı oral gavaj yolu ile verildi. Çalışma sonunda ratlara servikal dislokasyon uygulandıktan sonra femur kemikleri alınarak mikronükleus testi uygulandı. Ayrıca hayvanlardan alınan kan örneklerinde, Kaspaz-3, Kaspaz-8, Kaspaz-9 aktiviteleri ve bcl-2 düzeyleri belirlendi. Bulgular: Diyabete bağlı olarak mikronükleuslu polikromatik eritrosit (MNPCE) sayılarının, kontrol ve yaban mersini ekstraktı verilen gruplara göre artış gösterdiği, diyabetle birlikte yaban mersini ekstraktı verilen gruplarda sadece diyabet grubuna göre bu sayıların düşüş gösterdiği tespit edildi (P<0.001). Ayrıca diyabetin, serum kaspaz-3, kaspaz-8 ve kaspaz-9 aktivitelerinde (p<0,001) ve bcl-2 düzeyinde (p<0,01) önemli derecede artışa yol açtığı ve yaban mersini eksraktı verilen gruplarda apoptotik parametrelerin diabet grubuna göre dikkate değer oranda azaldığı (p<0,01) belirlendi. Sonuç: Yaban mersininin, mikronükleus sayısını azalttığı ve anti-apoptotik etkiye sahip olduğu belirlendi. Anahtar Kelimeler: Diyabet, Vaccinium myrtillus, mikronukleus, apoptozis 243

272 PROTECTIVE EFFECT OF BLUEBERRY (VACCINIUM MYRTILLUS) EXTRACT ON MICRONUCLEUS FREQUENCY AND APOPTOSIS IN STREPTOZOTOCIN-INDUCED DIABETIC RATS Metin ÖĞÜN 1, Pınar Aksu KILIÇLE 2, Oğuz MERHAN 1, Abdulsamed KÜKÜRT 1, Mahmut KARAPEHLİVAN 3, Şaban MARAŞLI 1 1 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Kars, Turkey 2 Kafkas University, Veterinary Sciences, Department of Molecular Biology, Kars, Turkey 3 Kafkas University, Medicine Faculty, Department of Medical Biochemistry, Kars, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine the effect of blue bilberry (Vaccinium myrtillus.) extract on in vivo micronucleus formation in the femur bone marrow cells and apoptosis in diabetic rats. Material and Methods: Forty male Sprague Dawley rats were used in the study. The experimental groups were identified as control, blueberry, diabetes and diabetes + blueberry. Diabetes was induced by injecting streptozotocin (STZ) (i.p, 55mg/kg) into diabetes and diabetes + blueberry groups. Further, 150 mg/kg blueberry extracts were given to blueberry and diabetes + blueberry groups by oral gavage for 15 days. At the end of the study, rats were sacrificed by cervical dislocation, and then micronucleus test was performed by removing the femur bones. In addition, the activities of Caspase-3, Caspase-8, Caspase-9 and bcl-2 levels were determined into blood samples taken from animals. Results: It was found that MNPCE numbers increased depending on the diabetes; and these numbers were decreased only in the groups which were given blueberry extract with diabetes as compared to the diabetes group (P<0.001). It was also found that the activities of serum caspase-3, caspase-8 and caspase-9 (p <0.001) significantly increased in diabetic rats, while the levels of bcl-2 (p <0.01) and apoptotic parameters were significantly decreased (p <0.01) in blueberry extract treated group (p<0.01). Conclusion: It was determined that blueberry decreased the number of micronucleus number and has anti-apoptotic effect. Keywords: Diabetus mellitus, Vaccinium myrtillus, micronucleus, apoptosis 244

273 KÖMÜR TOZUNA MARUZ BIRAKILAN RATLARIN AKCİĞERLERİNDE OKSİDATİF HASARA KARŞI GOJI BERRY (LYCIUM BARBACUM) VE PROPOLİS'İN KORUYUCU ETKİSİNİN KARŞILAŞTIRILMALI İNCELENMESİ Metin ÖĞÜN 1, Şaban MARAŞLI 1, Oğuz MERHAN 1, Abdulsamed KÜKÜRT 1, Nadide Nabil KAMİLOĞLU 2, Barış YILDIZ 2, Tarık MECİT 2, Pelin ŞAHİN 2, Mahmut KARAPEHLİVAN 3 1 Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Kars, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, kömür tozuna maruz bırakılan ratların akciğerlerinde oluşan oksidatif hasara karşı goji berry (Lycıum Barbacum) ve propolisin koruyu etkilerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada 32 yetişkin erkek Spraque-dawley rat rastgele ve eşit sayıda dört gruba ayrıldı. 15 gün boyunca, grup I e (kontrol grubu) 5 mg/kg/gün, izokalorik maltoz gavaj yolu ile verildi. Grup II ye gavaj yoluyla 300 mg/kg/gün Goji Berry verilerek 1 saat ventilasyon yoluyla kömür tozuna maruz bırakıldı. Grup III e 200 mg/kg/gün propolis verilerek 1 saat ventilasyon yoluyla kömür tozuna maruz bırakıldı. Grup IV ise yalnızca 1 saat ventilasyon ile kömür tozuna maruz bırakıldı. Deney sonunda hayvanlar eter anestezisi altında sakrifiye edilerek akciğer dokularında, NO (Nitrik Oksit), glutatyon (GSH), lipid peroksidasyon (LPO) düzeyleri ve endotelyal nitrik oksit sentaz (enos), indüklenebilir nitrik oksit sentaz (inos) ve miyeloperoksidaz (MPO) aktiviteleri belirlendi. Bulgular: Kömür tozuna maruz bırakılan ratlarda akciğer dokularında NO, LPO düzeylerinin kontrol grubuna göre arttığı (p<0,001), GSH düzeyinin ise azaldığı (p<0,01) ve enos, inos ve MPO aktivitelerin de kömür tozuna maruz bırakılan ratlarda kontrol grubuna göre arttığı (p<0,01) belirlendi. Oral yolla goji berry ve propolis verilmesinin kömür tozuna maruz bırakılan ratların akciğer dokularında oksidatif hasarı önemli derecede önlediği belirlendi. Sonuç: Kömür tozuna maruz bırakılan ratların akciğerlerinde oluşan oksidatif hasara karşı goji berry nin koruyucu etkisinin propolise oranla daha etkili olduğu sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Kömür tozu, Goji berry, propolis, oksidatif hasar 245

274 COMPARATIVE STUDY OF PROTECTIVE EFFECT OF GOJI BERRY (LYCIUM BARBACUM) AND PROPOLIS AGAINST COAL DUST- INDUCED OXIDATIVE DAMAGE IN RATS LUNGS Metin ÖĞÜN 1, Şaban MARAŞLI 1, Oğuz MERHAN 1, Abdulsamed KÜKÜRT 1, Nadide Nabil KAMİLOĞLU 2, Barış YILDIZ 2, Tarık MECİT 2, Pelin ŞAHİN 2 Mahmut KARAPEHLİVAN 3 1 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 2 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Physiology, Kars, Turkey 3 Kafkas University, Medicine Faculty, Department of Medical Biochemistry, Kars, Turkey Aim: In this study, it was aimed to compare the effects of goji berry (Lycium Barbacum) and propolis on the oxidative stress in the lungs of rats exposed to coal dust. Material and Methods: In the study, 32 adult male Spraque-dawley rats were randomly divided into four groups of equal numbers. For 15 days, group I, (control group) was given 5 mg/kg/day isocaloric maltose with oral gavage. Group II, was administered 300 mg/kg/day Goji Berry with oral gavage and exposed to coal dust for 1 hour by ventilation. Group III received 200 mg/kg/day propolis and was exposed to coal dust for 1 hour by ventilation. Group IV was exposed to only coal dust for 1 hour by ventilation. At the end of the experiment, animals were sacrificed under ether anaesthesia and the levels of NO (Nitric Oxide), glutathione (GSH), lipid peroxidation (LPO) and activities of endothelial nitric oxide synthase (enos), inducible nitric oxide synthase (inos) and myeloperoxidase were determined. Results: NO, LPO levels were increased (p <0,001), GSH level (p <0,01), and enos, inos and MPO activities were increased in the lung tissues of rats exposed to coal dust compared to the control group p <0.01). It has been determined that administration of goji berry and propolis significantly prevent oxidative damage in lung tissues of rats exposed to coal dust. Conclusion: It was concluded that the protective effect of goji berry is more effective than propolis against the oxidative damage in the lungs of rats exposed to coal dust. Keywords: Coal dust, Goji berry, propolis, oxidative damage 246

275 FARKLI YAŞLARDAKİ SAANEN KEÇİLERİNİN FARKLİ MEVSİMLERDEKİ HSP 60 VE HSP70 İÇİN MRNA GEN EKSPRESYON PROFİLLERİ Murat YILMAZ 1, Merve KAYKI 1, Gamze Sevri EKREN AŞICI 2, Funda KIRAL 2 1 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye 2 Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, farklı yaşlardaki Saanen keçilerinin bahar mevsimine göre yaz, sonbahar ve kış mevsimlerindeki HSP60 ve HSP70 mrna gen ekspresyon düzeylerinin karşılaştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Hayvan materyali olarak sağlıklı 18 baş Saanen keçisi kullanıldı. Hayvanlar yaşlarına göre üç gruba ayrıldı. Birinci grup hayvanlar; 1-2 yaşında, ikinci grup; 3-4 yaş, üçüncü grup hayvanlar; 5-6 yaşında olmak üzere farklı yaşlardaki Saanen keçilerinden kan alınarak HSP 60 ve HSP 70 mrna seviyeleri Light Cycler Real-Time PCR (qrt-pcr) ile analiz edildi. Bulgular: Genel olarak, bölgede keçiler için en uygun mevsim olan ilkbahardaki HSP60 ve HSP70 mrna gen ekspresyon düzeyleri yaz, sonbahar ve kış aylarında yaşlara göre karşılaştırıldı. Tüm gruplar için HSP60 ve HSP70 mrna ekspresyon düzeyleri yaz için istatistiksel olarak önemsiz bulundu. Kış mevsimde HSP60 mrna gen ekspresyon düzeyleri gruplar arasında karşılaştırıldığında birinci grup ve diğer iki grup arasındaki fark istatistiki olarak önemli bulundu(p<0.05). Sonuç:Gen ekspresyon düzeyleri genç olan birinci grupta, daha yaşlı olan diğer iki gruba göre daha yüksek bulundu. Diğer bir değişle yaş artıkça ekspresyon düzeyi düşmektedir. Sıcaklık stresine karşı direnç bakımından adaptasyon yeteneği iyi olan keçilerde, özellikle yaşlara göre HSP60 ve HSP70 mrna gen ekspresyon düzeyleri, rolleri ve fonksiyonel mekanizmaları üzerine yapılacak çalışma sonuçları tüm türlerde yapılacak benzer çalışmalar için önemli olabilir. Gelecek yıllarda çevre koşullarına dirençli hayvanların seçiminde, HSP lerin önemli rol oynayacağına inanılmakta ve çiftlik hayvanları için üzerinde odaklanılacak önemli bir fizyolojik parametre olacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Gen ekspresyonu, mrna, HSP70, HSP60, Saanen keçileri 247

276 THE mrna GENE EXPRESSION PROFILES FOR HSP60 AND HSP70 IN VARIOUS AGED SAANEN GOATS IN DIFFERENT SEASONS Murat YILMAZ 1, Merve KAYKI 1, Gamze Sevri EKREN AŞICI 2, Funda KIRAL 2 1 Adnan Menderes University, Faculty of Agriculture, Animal Science Department, Aydın, Turkey 2 Adnan Menderes University, Veterinary Faculty, Biochemistry Department, Aydın, Turkey Aim: In this study, the mrna gene expression levels for HSP60 and HSP70 in various aged Saanen Goats in the spring were compared with the summer, fall and winter levels. Material and Methods: The animal material was constituted by healthy 18 Saanen Goats at various ages. The animals were divided into three groups so that group I contained goats at 1-2 years old; group II 3-4 year- old-ones and group III 5-6 yearolds. The level of HSP 60 and HSP 70 mrna was analyzed in different age Saanen goats by Real- quantative RT-PCR. Results:In general, HSP60 and HSP70 mrna expression levels were determined to have increased in all groups in the summer, fall and winter when compared with the levels in the spring which is known to be the most convenient season for goats in the region. The differences of mrna expression levels for HSP60 and HSP70 among groups in the summer were found statistically insignificant. When the HSP60 expression levels in the winter in all groups were compared, the difference between Group I and the other two groups, Group II and III, was found statistically significant (p<0.05). Conclusion: The levels were seen to be higher in the young goats than in the old ones. This finding was that most significant aspect of this study. In other words, these levels decreased as the age increased. In resisting heat stres, to be able to define the roles and the functional mechanisms of mrna gene expression levels of HSP60 and HSP70 in goats having high adaptation capacities to the environment particularly according to ages could be regarded as facilitators for the studies to be done on all species. In the following years, HSPs are believed to play significant roles in the selection of resistant animals particularly to the environmental conditions and to be one of the significant physiological parameters which will focus on farm animals. Keywords: Gene expression, mrna, HSP 70, HSP 60, Saanen goats 248

277 DENEYSEL CİSPLATİN TOKSİSİTESİNİN ERİTROSİTLERDE NEDEN OLDUĞU OKSİDATİF STRESE BOR BİLEŞİKLERİNİN ETKİLERİ* Ömer HAZMAN 1, Mehmet Fatih BOZKURT 2, Abdurrahman Fatih FİDAN 3, Fadime ERKAN UYSAL 1, Sefa ÇELİK 4 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, Afyon, Türkiye 2 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Afyon, Türkiye 3 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Afyon, Türkiye 4 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Afyon, Türkiye Amaç: Sunulan çalışmada deneysel olarak ratlarda oluşturulan cisplatin toksisitesi sonucu eritrositlerde borik asit (BA) ve boraksın (BX) etkileri araştırılmıştır. Materyal ve Metod: Deneysel aşamada ratlardan 8 grup oluşturuldu. Çalışma 10 gün olarak planlandı. Tedavi gruplarına üç farklı dozda borik asit (50, 100 ve 200 mg/kg dozlarında) ve boraks (5, 10 ve 20 mg/kg dozlarında) gavajla çalışma süresince verildi. Çalışmanın 5. günü kontrol grubu dışındaki bütün ratlara cisplatin (10 mg/kg) enjeksiyonu yapıldı. Çalışma sonunda alınan kan örnekleri kullanılarak eritrosit paketleri hazırlandı. Oksidatif stres düzeylerini belirleyebilmek amacıyla eritrosit paketlerinde Malondialdehit (MDA), Glutatyon (GSH), Süperoksit Dismutaz (SOD), Glutatyon Peroksidaz (GPx), Katalaz (CAT) ve hemoglobin düzeyleri analiz edildi. Bulgular: Cisplatin toksikasyonu sonucunda cisplatin uygulanan grupta MDA seviyelerinin yükseklirken, GSH seviyelrinin düştüğü belirlendi. Enzimatik antioksidanlardan olan SOD aktivitesinin de cisplatin toksikasyonu ile azaldığı görüldü. Cisplatin toksikasyonu sonrasında deney hayvanlarına farklı dozlarda uygulanan BA ve BX tedavisi sonucunda çoğunlukla MDA düzelerinin azaldığı, GSH düzeylerinin ise arttığı belirlendi. BA ve BX tedavilerinin eritrositlerde CAT aktivitelerini etkilemez iken SOD aktivitelerini olumlu yönde etkilediği görüldü. Sonuç: Farklı dozlarda ki BA ve BX ın cisplatinle ratlarda oluşturulan toksisite sonucu eritrositlerde düzeyleri artan oksidatif stresi azaltabileceği belirlendi. Anahtar Kelimeler: Cisplatin, eritrosit, oksidatif stres, borik asit, boraks *Sunulan çalışma TÜBİTAK (Proje no:114s063) tarafından desteklenmiştir. 249

278 THE EFFECTS OF BORON COMPOUNDS ON ERYTHROCYTES IN EXPERIMENTAL CISPLATIN TOXICITY INDUCED OXIDATIVE STRESS* Ömer HAZMAN 1, Mehmet Fatih BOZKURT 2, Abdurrahman Fatih FİDAN 3, Fadime ERKAN UYSAL 1, Sefa ÇELİK 4 1 Afyon Kocatepe University, Faculty of Science and Arts, Department of Chemistry, Afyon, Turkey 2 Afyon Kocatepe University, Faculty of Veterinary, Department of Pathology, Afyon, Turkey 3 Afyon Kocatepe University, Faculty of Veterinary, Department of Biochemistry, Afyon, Turkey 4 Afyon Kocatepe University, Faculty of Medicine, Department of Biochemistry, Afyon, Turkey Aim: In the present study, the effects of boric acid (BA) and borax (BX) in the experimental cisplatin toxicity-induced oxidative stress in erythrocytes were investigated in rats. Material and Methods: In the experimental phase, 8 groups were formed from rats. The study was planned as 10 days. Three different doses of boric acid (doses of 50, 100 and 200 mg/kg) and borax (doses of 5, 10 and 20 mg/kg) were given to the treatment groups during the study period. On the fifth day of the study, cisplatin (10 mg/kg) injection was administered to all rats except the control group. Erythrocyte packages were prepared using blood samples taken at the end of the study. Malondialdehyde (MDA), glutathione (GSH), superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GPx), catalase (CAT) and hemoglobin levels were analyzed in erythrocyte packages in order to determine oxidative stress levels. Results: As a result of cisplatin toxicity, MDA levels were high and GSH levels were low in cisplatin group. SOD activity as an enzymatic antioxidants was also reduced by cisplatin toxicity. After cisplatin toxication, When BA and BX treatments administered to experimental animals at different doses showed that MDA levels decreased and GSH levels increased. While BA and BX treatments did not affect CAT activities in erythrocytes, it was found that SOD activities were positively affected. Conclusion: It has been determined that different doses of BA and BX can reduce oxidative stress in the experimental cisplatin toxicity-induced oxidative stress in erythrocytes. Keywords: Cisplatin, erythrocyte, oxidative stress, boric acid, borax *The presented work was supported by TÜBİTAK (Project no: 114S063). 250

279 ALFA-AMANİTİN İLE OLUŞTURULMUŞ KARACİĞER TOKSİSİTESİ ÜZERİNE ENGİNAR(CYNARA SCOLYMUS) SULU YAPRAK EKSTRESİNİN BAZI KARACİĞER ENZİMLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Mustafa Bahadır KAYMAZ 1, Ahmet BERK 1, Necmi ÖZDEMİR 2 1 İnönü Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı, Malatya, Türkiye 2 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Dünyada keşfedilmiş yaklaşık 2000 mantar türünden özellikle 50 adet civarı insan için toksik olabileceği belirtilmiştir. Ülkemizde mantar zehirlenmelerinin yaklaşık %90'ına Amanita phalloides türü neden olmaktadır. Zehirlenmede en başta etkilenen ve mortaliteye neden olan organ karaciğerdir. Alfa-amanitin, bisiklik oktapeptid yapıda olup, toksisiteden sorumlu ana yapıdır. Bu çalışmada, enginar sulu yaprak ekstresinin, alfa-amanitin kaynaklı zehirlenmede bazı önemli karaciğer enzimleri üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada Sprague-Dawley cinsi 28 erkek rat, rastgele 4 gruba ayrıldı. Gruplar, kontrol grubu (serum fizyolojik 0.1 ml ip), alfa-amanitin (3 mg/kg tek doz ip), enginar yaprak ekstresi (oral 1.5 g/kg, 14 gün) ve tedavi uygulanan (alfa-amanitin 3 mg/kg tek doz ip+enginar yaprak ekstresi oral 1.5 g/kg, 14 gün) olmak üzere belirlendi. 14.günün sonunda kapitasyonun ardından serumlarda alanin aminotransferaz (ALT), aspartat aminotransferaz (AST) seviyeleri incelendi. Bulgular: ALT ve AST seviyeleri kıyaslandığında ekstre ve serum fizyolojik uygulanan grupların kendi arasında farklılık gözlenmedi (p>0.05). Sadece alfaamanitin uygulanan grup hem ALT ( U/L) hem de AST ( U/L) seviyelerinde kontrol ve sadece ekstre uygulanan gruba göre anlamlı artış gösterdi (p<0.001). Ekstre ve alfa-amanitin aynı anda uygulanan grup; sadece alfaamanitin uygulanan gruba göre kıyaslandığında, ALT seviyesinde ( U/L) anlamlı bir düşüş tespit edilmiştir (p<0.05). AST seviyelerinde ( U/L) ise bir düşüş gözlemlenmiş fakat anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç: Bu çalışmada alfa-amanitinin karaciğer enzim seviyelerini bozduğu, enginar sulu yaprak ekstresinin enzim seviyelerinde anlamlı düzelme sağladığı görülmüştür. Sonuçlara göre enginar sulu yaprak ekstresi, bu tarz zehirlenmelerde tedaviye destek olabileceği düşünüldü. Anahtar Kelimeler: Amanita phalloides, alfa-amanitin, enginar, karaciğer enzimleri 251

280 THE EFFECTS OF AQUEOUS ARTICHOKE (CYNARA SCOLYMUS) LEAF EXTRACT ON SOME LIVER ENZYMES IN ALPHA-AMANITIN- INDUCED HEPATOTOXICITY Mustafa Bahadir KAYMAZ 1, Ahmet BERK 1, Necmi OZDEMİR 2 1 Department of Pharmacology, Faculty of Pharmacy, Inonu University, Malatya, Turkey 2 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Firat University, Elazig, Turkey Aim: It has been reported that of nearly 2000 species of mushroom described in the world especially about 50 can be toxic to humans. In our country, about 90% of all mushroom poisoning cases are caused by the species Amanita phalloides. The organ that is primarily affected and causes mortality in poisoning cases is the liver. Alpha-amanitin has a bicyclic octapeptide structure, which is the main structure responsible for toxicity. In the present study, it was aimed to investigate the effects of aqueous artichoke leaf extract on some important liver enzymes in poisoning caused by alpha-amanitin. Material and Methods: In the present study, 28 male Sprague-Dawley rats species were randomized into 4 groups. The groups were designed as control (physiological saline solution of 0.1 ml ip), alpha-amanitin (3 mg/kg single dose ip, artichoke leaf extract (1.5 g/kg orally for 14 days) and treatment (alpha-amanitin 3 mg/kg single dose ip+artichoke leaf extract 1.5 g/kg orally for 14 days) groups. At the end of the 14 th day, the alanine aminotransferase (ALT) and aspartate aminotransferase (AST) levels were examined in the sera obtained after decapitation. Results: When the ALT and AST levels were compared, no difference was observed between the groups that received the extract and physiological saline solution (p>0.05). In the group that received alpha-amanitin only, both the ALT ( U/L) and AST ( U/L) levels were significantly increased compared to the control and extract-only groups (p<0.001). The group that received both the extract and alpha-amanitin showed significantly decreased ALT levels ( U/L) compared to the alpha-amanitin-only group (p<0.05) while decreased AST levels were observed ( U/L) but this was not considered significant (p>0.05). Conclusion: This study demonstrated that alpha-amanitin impairs and aqueous artichoke leaf extract significantly improves liver enzyme levels. According to the results, we consider that aqueous artichoke leaf extract can support treatment in such poisoning cases. Keywords: Amanita phalloides, alpha-amanitin, artichoke, liver enzymes 252

281 FAYDALI BİR FİTOKİMYASAL: SULFORAFAN Deniz BELENLI 1, Umit POLAT 2 1 Namık Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Tekirdag, Türkiye 2 Uludag Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye Brassicaceae familyası, brokoli, brüksel lahanası, lahana, karalahana, karnabahar, turp gibi sebzeleri kapsamaktadır. Glukosinolat içeren bu sebzeler kaynama veya çiğneme gibi fiziksel hasara uğrarsa, mirosinaz enzimi salınmakta ve glukosinolatlar hidrolize olmaktadır. Glukosinolatlar, mirosinaz tarafından aktive edilir ve izotiyosiyanatlar gibi hidroliz ürünlerine parçalanırlar. Sulforafan (SFN) özellikle brokoli ve brokoli filizlerinden elde edilen glukoraphanin metabolizması tarafından üretilen biyolojik olarak aktif izotiosiyanattır. SFN, üzerinde en çok çalışılan bitki kökenli izotiosiyanattır. Sulforafanın, antioksidan, antimikrobiyal, antikanserojenik, anti-inflamatuar, anti-aging ve anti-diyabetik özellikleri içeren geniş bir biyolojik etki gösterdiği bildirilmiştir. Sulforafan, ayrıca kardiyovasküler ve nörodejeneratif hastalıklara karşı da koruma sağlamaktadır. Sulforafan, meme, prostat, kolon, deri, akciğer, mide ve mesane gibi kanser çeşitlerine karşı çok umut verici kemopreventif ajan olmasının yanında insan ve hayvanlarda birçok biyolojik ve sağlık açısından faydaları olduğu tespit edilmiştir. Sulforafan, antioksidan Faz II enzimlerinin indüklenmesinde çok etkilidir. Faz II enzimleri elektrofillerin toksisitesine karşı hücreleri korumada önemli bir rol oynamaktadır. Faz II enzimleri ayrıca oksidatif strese karşı hücreleri korumak ve bu enzimlerin indüksiyonu ile reaktif oksijen türlerine (ROS) ve diğer oksidatif toksisitelere karşı hücreleri koruma mekanizmasına katkıda bulunmaktadır. Birçok çalışma, sulforafanın düzenli olarak tüketildiğinde diyabet, kanser çeşitleri, kardiyovasküler ve nörodejeneratif hastalıklara karşı korunmada çok yararlı bir fitokimyasal olduğunu göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Sulforafan, mirosinaz, brokoli, kanser, antioksidan 253

282 A BENEFICIAL PHYTOCHEMICAL: SULFORAPHANE Deniz BELENLI 1, Umit POLAT 2 1 Namık Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Tekirdag, Turkey 2 Uludag University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Bursa, Turkey Brassicaceae family includes vegetables as broccoli, Brussels sprouts, cabbage, collards, kale and turnip. When these vegetables that contain glucosinolates (Gls) are damaged physically by boiling or chewing, myrosinase enzyme is released and catalyses hydrolysis of the Gls. Glucosinolates are activated by myrosinase and breakdown their hydrolysis products such as isothiocyanates. Sulforaphane (SFN) is the biologically active isothiocyanate produced by the metabolism of glucoraphanin especially derived from broccoli and broccoli sprouts. SFN is one of the most frequently studied plant-derived isothiocyanate. Sulforaphane has been reported to exhibit a wide range of biological effects including antioxidant, antimicrobial, anticancerogenic, anti-inflammatory, antiaging, neuroprotective, and anti-diabetic properties. Sulforaphane also protects against cardiovascular and neurodegenerative diseases. SFN shows a range of biological activities and health benefits in humans and animals, has been found to be a very promising chemopreventive agent against not only a variety of cancers such as breast, prostate, colon, skin, lung, stomach, and bladder. Sulforaphane is a very potent inducer of antioxidant Phase II enzymes. Phase II enzymes play an important role in protecting cells against the toxicities of electrophiles. Phase II enzymes also protect cells against a wide variety of oxidative stresses, and the induction of these enzymes contributes to the mechanisms by means of which cells guard against the toxicities of reactive oxygen species (ROS) and other forms of oxidative toxicity. Many studies have shown that sulforaphane is a very beneficial phytochemical to protect against diabetes, cancer varieties, cardiovascular and neurodegenerative diseases when it is consumed regularly. Keywords: Sulforaphane, myrosinase, broccoli, cancer, antioxidant 254

283 ZOM KUZULARININ BAZI HEMATOLOJİK PARAMETRELERİ ÜZERİNE YAŞ VE CİNSİYETİN ETKİSİ Sema GÜRGÖZE 1, M. Hanifi DURAK 1, İlyas ALAK 1, Esra GÖKALP 2 1 Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye 2 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Şanlıurfa, Türkiye Amaç: Bu çalışma klinik olarak sağlıklı Zom kuzularında normal hematolojik değerler üzerine yaş ve cinsiyetin etkilerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Materyal ve Metod: Çalışmada 1-3 aylık (15 erkek ve 15 dişi) ve 4-6 aylık (15 erkek ve 15 dişi) olmak üzere toplam 60 sağlıklı Zom kuzu kullanıldı. Hayvanların doğmasal ve metabolik hastalık olasılıklarını gidermek ve sağlık durumlarını belirlemek için fiziksel ve klinik muayeneleri yapıldı. Kan örnekleri heparinli plastik enjektörlere alındı ve bir saatin içerisinde kanda WBC (m/mm3), LYM (%), MON (%), GRA (%), LYM (m/mm3), MON (m/mm3), GRA (m/mm3), RBC (m/mm3), MCV (fl), HCT (%), MCH (g/dl), MCHC (g/dl) RDW(fl), HB(g/dl), PLT (m/mm3), MPV (fl), PCT (%) ve PDW değerleri veteriner hematoloji cihazı ile ölçüldü. Bulgular: Cinsiyet dikkate alındığında 1-3 aylık dişi kuzularda MCV (p<0.05) değeri ile 4-6 aylık dişilerde GRA(m/mm3) (p<0.05) ve WBC (p<0.05) değerleri aynı aylık erkek kuzulardan istatistiki açıdan daha yüksek bulundu. Yaşa göre yapılan karşılaştırmalarda 1-3 aylık dişilerde RDW (p<0.01) ile MCV (p<0.01), 1-3 aylık erkeklerde ise RDW(p<0.01) ve WBC (p<0.05) değerlerinin 4-6 aylık kuzulara kıyasla daha yüksek olduğu saptandı. Sonuç: Zom kuzularında yaşa ve cinsiyete bağlı olarak bazı hematolojik değerlerde önemli farklılık oluştuğu kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Kuzu, hematoloji, yaş, cinsiyet 255

284 THE INFLUENCE OF AGE AND GENDER ON SOME HAEMATOLOGICAL PARAMETERS OF ZOM LAMBS Sema GÜRGÖZE 1, M. Hanifi DURAK 1, İlyas ALAK 1, Esra GÖKALP 2 1 Dicle University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Diyarbakır, Turkey 2 Ministry of Food Agriculture and Livestock, Directorate of Provincial Food Agriculture and Livestock, Sanlıurfa, Turkey Aim: The purpose of this study is to determine the effect of age and gender on some haematological parameters of clinically healthy Zom lamb. Material and Methods: A total of 60 healthy Zom lamb (aged 1-3 months, 15 males and 15 female), (aged 4-6 months, 15 males and 15 female) were used. Physical and clinical examinations were performed to determine the health status and to rule out any congenital or metabolic disorders. Blood samples were stored in plastic syringes with heparin and analysed within one hour. Blood ph, pco2 (mmhg), po2 (mmhg), chco3- (meq/l), BE (ecf) (mmol/l), cso2 (%),Na+ (mmol/l), K+ (mmol/l), Ca++ (mmol/l), Ctco2 (meq/l), HCT (%),chgb (g/dl), BE(b) (mmol/l), Glucose (mg/dl) and Laktose (mmol/l) concentrations were measured using a veterinary hematology device. Results: Considering the gender, MCV (p<0.05) in 1-3 month of age female lambs and GRA (m/mm3) (p<0.05) values in 4-6 month of age females and WBC (p<0.05) values were statistically higher than same monthly male lambs. Compared to age, RDW (p<0.01) and WBC (p<0.01) in 1-3 months of age female with WBC (p<0.05) and RDW (p<0.01) in 1-3 months of age male were higher than 4-6 month old lambs. Conclusion: It has been concluded that there are significant differences in some haematological parameters on age and gender in the Zom lambs. Keywords: Lamb, blood gase, age, gender depending on age, in Zom lambs 256

285 ZOM KUZULARINDA BAZI ELEMENTLER ÜZERİNE YAŞ VE CİNSİYETİN ETKİLERİ Sema GÜRGÖZE 1, M. Hanifi DURAK 1, İlyas ALAK 1, Esra GÖKALP 2 1 Dicle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye 2 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Şanlıurfa, Türkiye Amaç: Hayvan sağlığının değerlendirilmesinde serum biyokimya değerlerinin önemi büyüktür. Bu çalışmanın amacı Zom kuzularında element durumu üzerine yaşın ve cinsiyetin etkilerini tespit etmekti. Materyal ve Metod: Çalışmada klinik olarak sağlıklı toplam 60 adet kuzu kullanıldı. Yaşın etkilerini belirlemek için 60 kuzu iki gruba ayrıldı. Her bir grupta belirtildiği sırayla 1-3 aylık 15 erkek, 15 dişi kuzu ve 4-6 aylık 15 erkek, 15 dişi kuzu yer aldı. Kan serum örneklerinde Ca, Cl, Fe, K, Mg, Na ve P konsantrasyonları ölçüldü. Bulgular: Yaşa göre yapılan karşılaştırmalarda erkeklerde yaşla birlikte Mg ve Na (p < 0.05), düzeyleri artarken, Ca ve Fe (p < 0.01) düzeyleri önemli derecede azaldı. Dişi kuzularda ise yaşa bağlı olarak sadece Fe (p < 0.05) düzeylerinde istatistiki açıdan önemli bir azalma saptandı. Cinsiyete göre yapılan karşılaştırmalarda 4-6 aylık kuzuların erkeklerinde P (p < 0.05), dişilerinde ise Fe ve Na (p < 0.05) düzeyleri daha yüksek iken, 1-3 aylık erkek ve dişi kuzular arasında istatistiksel açıdan önemli bir farklılık tespit edilmedi. Sonuç: Zom kuzularında yaşa ve cinsiyete bağlı olarak bazı mineral madde düzeylerinde önemli farklılıkların oluştuğu kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Kuzu, element, yaş, cinsiyet 257

286 THE INFLUENCE OF AGE AND GENDER ON SOME ELEMENTS IN ZOM LAMBS Sema GÜRGÖZE 1, M.Hanifi DURAK 1, İlyas ALAK 1, Esra GÖKALP 2 1 Dicle University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Diyarbakır, Turkey 2 Ministry of Food Agriculture and Livestock, Directorate of Provincial Food Agriculture and Livestock, Sanlıurfa, Turkey Aim: Serum biochemical values are of great importance in assessing animal health. The purpose of this study was to determine what effects age and gender have on element status of Zom lambs. Material and Methods: In all, 60 clinically healthy lambs from Dicle University Veterinary Faculty Research and Application Farm were used in the trial. For the determination of the effect of age, 60 lambs were assigned to two groups. Groups A and B comprised lambs aged 1-3 months, 15 male and 15 female, aged 4-6 months, 15 male and 15 female respectively. Ca, Cl, Fe, K, Mg, Na and P concentrations were measured in the blood serum samples. Results: In age-matched comparisons, Mg and Na (p < 0.05) levels increased with age in male, while Ca and Fe (p < 0.01) levels declined significantly. There was a statistically significant decrease in Fe (p < 0.05) levels in female lambs depending on the age. In comparison with the gender, P (p < 0.05) and Fe and Na (p < 0.05) levels were higher in 4-6 months of age lambs respectively male and female. There was no statistically significant difference between 1-3 months age male and female lambs. Conclusion: It has been concluded that there are significant differences in some mineral levels depending on age and gender in Zom lambs. Keywords: Lamb, element, age, gender 258

287 ZOM KUZULARINDA KLİNİK BİYOKİMYASAL PARAMETRELER ÜZERİNE YAŞ VE CİNSİYETİN ETKİSİ Sema GÜRGÖZE 1, M. Hanifi DURAK 1, İlyas ALAK 1, Esra GÖKALP 2 1 Dicle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye 2 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Şanlıurfa, Türkiye Amaç: Serum biyokimyasal testlerinden elde edilen sonuçların doğru yorumlanabilmesi için her hayvan türünde spesifik referans değerlerine ihtiyaç vardır. Bu çalışmanın amacı farklı yaş ve cinsiyet grupları için bazı biyokimyasal parametrelerin referans değerlerinin tanımlanması amacıyla Zom kuzularının kan kompozisyonunu araştırmaktır. Materyal ve Metod: Çalışmada klinik olarak sağlıklı toplam 60 adet kuzu kullanıldı. Yaşın etkilerini belirlemek için 60 kuzu iki gruba ayrıldı. Her bir grupta belirtildiği sırayla 1-3 aylık 15 erkek, 15 dişi kuzu ve 4-6 aylık 15 erkek, 15 dişi kuzu yer aldı. Kan serum örneklerinde glukoz, üre, albümin, kreatinin, total bilirubin, total protein, kolesterol, folik asit, trigliserit, HDL, ALP, AST, ALT, CK, GGT, LDH ve Amilaz konsantrasyonları ölçüldü. Bulgular: Yaşa göre yapılan karşılaştırmalarda dişilerde yaşla birlikte AST, glukoz, trigliserit (p < 0.05), ALP, ALT, CK, HDL (p< 0.01) ve Amilaz düzeyleri azalırken, kolesterol (p < 0.01) ve Kreatin (p < 0.05) düzeyleri önemli derecede arttı. 1-3 aylık erkek kuzularda 4-6 aylık erkeklere göre ALP, CK (p < 0.05), AST, Folikasit, trigliserit, glukoz (p < 0.01), ALT ve Amilaz (p < 0.001) düzeyleri daha yüksek buna rağmen kolesterol (p < 0.05) ve HDL (p < 0.01) düzeyleri daha düşük saptandı. Cinsiyete göre yapılan karşılaştırmalarda 1-3 aylık kuzuların dişilerinde Amilaz (p < 0.01), erkeklerinde ise folik asit (p < 0.05) düzeyleri daha yüksek iken, 4-6 aylık kuzuların dişilerinde GGT ve Albumin (p < 0.05) düzeylerinin erkeklere kıyasla daha yüksek olduğu tespit edildi. Sonuç: Zom kuzularında özellikle yaşa bağlı olarak bazı biyokimyasal parametrelerde önemli farklılıkların oluştuğu kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Kuzu, biyokimyasal parametreler, yaş, cinsiyet 259

288 THE EFFECTS OF AGE AND GENDER ON CLINICAL BIOCHEMICAL PARAMETERS IN ZOM LAMBS Sema GÜRGÖZE 1, M.Hanifi DURAK 1, İlyas ALAK 1, Esra GÖKALP 2 1 Dicle University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Diyarbakır, Turkey 2 Ministry of Food Agriculture and Livestock, Directorate of Provincial Food Agriculture and Livestock, Sanlıurfa, Turkey Aim: Specific reference intervals are needed for each animal species for the appropriate interpretation of the results obtained from serum biochemical tests. The aim of this study was to investigate the blood composition of Zom lambs to evaluate the need for defining reference values of some biochemical parameters for different age and gender groups. Material and Methods: In all, 60 clinically healthy lambs from Dicle University Veterinary Faculty Research and Application Farm were used in the trial. For the determination of the effect of age, 60 lambs were assigned to two groups. Groups A and B comprised lambs aged 1-3 months, 15 male and 15 female, aged 4-6 months, 15 male and 15 female respectively. Glucose, urea, albumin, creatinin, total bilirubin, total protein, cholesterol, folic acid, triglyceride, HDL, ALP, AST, ALT, CK, GGT, LDH and Amylase concentrations were measured in the blood serum samples. Results: In comparison with age, cholesterol (p < 0.01) and creatinine (p < 0.05) levels increased significantly while AST, glucose, triglyceride (p < 0.05), ALP, ALT, CK, HDL (p< 0.01) and Amylase (p<0.001) levels decreased with age in females. Although the ALP, CK (p < 0.05), AST, folic acid, triglyceride, glucose (p < 0.01), ALT ve Amylase (p < 0.001) levels were higher in 1-3 month age male lambs compared to 4-6 month old males, the cholesterol (p < 0.05) ve HDL (p < 0.01) levels were lower. In the comparison made by gender, despite in the females of 1-3 month ages lambs amylase (p < 0.01) were higher but in male folic acid (p < 0.05), GGT and albumin (p < 0.05) levels in the females of 4-6 month age lambs were found to be higher than males. Conclusion: It has been concluded that there are significant differences in some biochemical parameters especially depending on age, in Zom lambs. Keywords: Lamb, some biochemical parameters, age, gender 260

289 ZOM KUZULARININ VENÖZ KAN GAZ DEĞERLERİ ÜZERİNE YAŞ VE CİNSİYETİN ETKİSİ Sema GÜRGÖZE 1, M. Hanifi DURAK 1, İlyas ALAK 1, Esra GÖKALP 2 1 Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakır 2 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Şanlıurfa Amaç: Bu çalışma klinik olarak sağlıklı Zom kuzularında normal venöz kan gaz değerleri üzerine yaş ve cinsiyetin etkilerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Materyal ve Metod: Çalışmada 1-3 aylık (15 erkek ve 15 dişi) ve 4-6 aylık (15 erkek ve 15 dişi) olmak üzere toplam 60 sağlıklı Zom kuzu kullanıldı. Hayvanların doğmasal ve metabolik hastalık olasılıklarını gidermek ve sağlık durumlarını belirlemek için fiziksel ve klinik muayeneleri yapıldı. Asit baz dengesi ve kan gazı parametrelerinin tespitinde V.jugularisten alınan kan örnekleri kullanıldı. Kan örnekleri heparinli plastik enjektörlere alındı ve bir dakika içerisinde analiz edildi. Kan ph, pco2 (mmhg), po2 (mmhg), chco3- (meq/l), BE (ecf) (mmol/l), cso2 (%), Na+ (mmol/l), K+ (mmol/l), Ca++ (mmol/l), ctco2 (meq/l), HCT (%), chgb (g/dl), BE(b) (mmol/l), Glukoz (mg/dl) ve Laktoz (mmol/l) düzeyleri kuzuların güncel vücut ısılarına göre kan gaz kartları kullanılarak kan gaz cihazı ile ölçüldü. Bulgular: 4-6 aylık erkek (p<0.01) ve dişi kuzularda (p<0.05) glukoz düzeylerinin 1-3 aylık kuzulara göre daha düşük olduğu, laktoz düzeylerinin ise sadece 4-6 aylık dişilerde anlamlı derecede yüksek (p<0.01) olduğu saptandı. Cinsiyet dikkate alındığında 4-6 aylık dişi kuzularda laktoz (p<0.01) ve Na (p<0.05) düzeylerinin erkek kuzulardan istatistiksel olarak daha yüksek olduğu tespit edildi. Sonuç: Zom kuzularında yaşa ve cinsiyete bağlı olarak kan gaz değerlerinde önemli bir farklılık oluşmadığı kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Kuzu, kan gazı, yaş, cinsiyet 261

290 EFFECTS OF AGE AND GENDER ON VENOUS BLOOD GAS VALUES OF ZOM LAMBS Sema GÜRGÖZE 1, M. Hanifi DURAK 1, İlyas ALAK 1, Esra GÖKALP 2 1 Dicle University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Diyarbakır,Turkey 2 Ministry of Food Agriculture and Livestock, Directorate of Provincial Food Agriculture and Livestock, Sanlıurfa, Turkey Aim: The purpose of this study is to determine the effect of age and gender on normal venous blood gas values of clinically healthy Zom lamb. Material and Methods: A total of 60 healthy Zom lamb (aged 1-3 months, 15 males and 15 female), (aged 4-6 months, 15 males and 15 female) were used. Physical and clinical examinations were performed to determine the health status and to rule out any congenital or metabolic disorders. For the determination of the parameters of acid-base balance and blood gases was used venous blood, taken from v. Jugularis. Blood samples were stored in plastic syringes with heparin and analysed within one minute of collection. Blood ph, pco2 (mmhg), po2 (mmhg), chco3- (meq/l), BE (ecf) (mmol/l), cso2 (%),Na+ (mmol/l), K+ (mmol/l), Ca++ (mmol/l), Ctco2 (meq/l), HCT (%),chgb (g/dl), BE(b) (mmol/l), Glucose (mg/dl) and Laktose (mmol/l) concentrations were measured using a blood gas analyser with a suitable cartridge according to the current body temperature. Results: Glucose levels were found lower in the aged 4-6 months, male (p<0.01) and female (p<0.05) lambs from aged 1-3 months lambs but lactose levels were found statistically higher (p<0.01) only in the aged 4-6 months female. In comparison with gender the lactose (p<0.01) and Na (p<0.05) levels in the aged 4-6 months female lambs were higher in the male lambs. Conclusion: It has been concluded that there is no significant difference in blood gas values depending on age and gender in the Zom lambs. Keywords: Lamb, blood gase, age, gender 262

291 SAKIZ IRKI KOYUNLARDA İLERİ GEBELİKTE ENERJİ NOKSANLIĞININ KOYUN VE KUZU DOĞUM AĞIRLIKLARI ÜZERİNE ETKİSİ Mehmet Hanifi DURAK 1, Ayşen ALTINER 2 1 Dicle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye 2 İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye Amaç: Bu çalışma, deneysel olarak enerji eksikliği oluşturulan ikizlik oranı yüksek Sakız Irkı gebe koyunlarda, gebeliğin son döneminde düşük enerji ile beslenmenin, koyunların ağırlıkları ile yeni doğan kuzuların doğum ağırlıkları üzerine olan etkisini saptamak amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Araştırmada ikizlik oranı yüksek, 4-6 yaşlarında, otuz sekiz baş Sakız ırkı koyun kullanılmıştır. Koyunların gebelik öncesi ağırlıkları 0. gün, diğer ağırlık tartımları ise gebeliğin 120., 127., 134., 141. ve 148. günlerinde alınmıştır. Gebeliğin 105. Gününde gebe ve gebe olmayan koyunlar, normal enerjili gebe grup (PNE), yetersiz enerjili gebe grup (PLE) ve gebe olmayan normal enerjili grup (N-PNE) olarak 3 gruba ayrılmışlardır. Gebeliğin 106. günü ile doğum arası, PNE grubundaki gebe koyunlar %13 HP ve 10 MJ/kg ME içeren rasyon, PLE grubundaki gebe koyunlar %13 HP ve 8,0 MJ/kg ME içeren rasyon ile beslenmişlerdir. N-PNE grubundaki gebe olmayan koyunlar ise %11 HP ve 8,8 MJ/kg ME içeren rasyon ile beslenmişlerdir. Bulgular: Araştırmada PLE ve N-PNE grupları, PNE gruptan daha düşük vücut ağırlığına sahip olmuşlardır. Ancak bu gruplar arasında istatistikî bir fark bulunamamıştır. Bütün gebe koyunlarda vücut ağırlığı gebeliğin 120. günü, 0. güne göre daha yüksek bulunmuş (p<0,05), 120. günden sonra gruplar arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Sonuç: Çalışmada PNE ve PLE grubundaki yavruların doğum ağırlıkları arasında istatistikî bir fark oluşmamıştır. Bu durum, fötal büyümenin %11 HP ve 8,8 MJ/kg ME den etkilenmediğini ve hayvanlarda ciddi bir enerji yetersizliğine yol açmamış olması ile açıklanabilir. Anahtar Kelimeler: Koyun, kuzu, gebelik, yetersiz enerji, ağırlık 263

292 EFFECT OF ENERGY DEFICIENCY DURING LATE PREGNANCY IN CHIOS EWES ON SHEEP AND LAMB BIRTH WEIGHTS Mehmet Hanifi DURAK 1, Ayşen ALTINER 2 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Dicle University, Diyarbakır, Turkey 2 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, İstanbul University, İstanbul, Turkey Aim: This study aimed to determine the effect of low energy feeding on sheep weights, birth weights of newborn lambs in the last period of pregnancy in Chios breed pregnant sheep with high twinning ratio which is experimentally energy deficient. Material and Method: Thirty eight chios ewes sheep were used in the study, with high twinning, aged 4-6 years. Pre-pregnancy weights of the sheep were taken at day 0 and other weights were taken at 120, 127, 134, 141 and 148 days of gestation. On day 105 of pregnancy, pregnant and non-pregnant sheep were separated into 3 groups as normal energetic pregnant group (PNE), inadequate energetic pregnancy group (PLE) and non-pregnant normal energetic group (N-PNE). Between the 106th day of pregnancy and delivery, the pregnant sheep in the PNE group were fed with 13% HP and 10 MJ / kg ME containing ration. The pregnant sheep in the PLE group were fed with a diet containing 13% HP and 8.0 MJ / kg ME. Results: In the study, PLE and N-PNE groups had lower body weight than the PNE group. However, no statistical difference was found between these groups. In all pregnant sheep, body weight was found to be higher than day 0 (p <0,05) on day 120 of gestation and there was no significant difference between groups after day 120. Conclusion: There was no statistical difference between the birth weights of the pups in the PNE and PLE groups in the study. This can be explained by the fact that fetal growth was not affected by 11% of HP and 8.8 MJ / kg of ME and did not lead to significant energy failure in animals. Keywords: Ewe, lamb, pregnancy, energy deficiency, weight 264

293 GEBELİĞİN SONU VE DOĞUM SONRASI DÖNEMDEKİ RETENSİYO SEKUNDİNARUMLU VE RETENSİYO SEKUNDİNARUMLU OLMAYAN SÜT İNEKLERİNDE PARAOKSONAZ AKTİVİTELERİ VE OKSİDATİF DURUM Mehmet Hanifi DURAK 1, Beran YOKUŞ 1, Nazlı ERCAN 2 1 Dicle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Diyarbakir, Türkiye 2 Cumhurriyet Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Sivas, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı, gebelik sonrasındaki ve postpartum dönemde serum paraoksonaz 1 (PON1) aktivitelerini, toplam antioksidan kapasitesini (TAC), total peroksidasyonu (TPX), oksidatif stres indeksi (OSI) ve retensiyo sekundinarum (RFM) ile ilişkisini ortaya çıkarmaktır. Materyal ve Metod: Çalışmada toplam 266 gebe inek kullanılmıştır. Kan örnekleri gebeliğin sonu ve doğum sonrası dönemlerde alınmıştır. Çalışmadaki inekler doğum yaptıktan sonra, retensiyo sekundinarum (RFM) olan ve retensiyo sekundinarum olmayan (NRFM) olarak iki gruba ayrılmışlardır. Bulgular: RFM' li ineklerde TAC, TPX ve OSI değerleri, her iki dönemde de NRFM'ye göre önemli bir fark bulunmamıştır. Her iki dönemde de RFM grubunun PON1 aktiviteleri, NRFM'ye göre daha düşük olsa da istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. PON1 aktiviteleri gebeliğin son dönemindeki RFM ve NRFM grupları, postpartuma dönemine göre istatistiksel olarak daha yüksek bulunmuştur. Sonuç: Oksidatif stres RFM patogeneziyle ilişkilendirilememiştir. Gebe ineklerde PON1 aktivitesi fizyolojik olarak artabilir. PON1 aktivitesinin azalma eğilimi, RFM'nin teşhisinde katkı sağlayabilir. Serum üre/kreatinin oranı, globülin ve toplam protein konsantrasyonundaki azalma ve albumin/globulin oranının artması, plasenta retensiyo riskini gösterebilir. Anahtar Kelimeler: Süt ineği, gebelik sonu, paraoksonaz, postpartum, retensiyo sekundinarum 265

294 PARAOXONASE ACTIVITIES AND OXIDATIVE STATUS DURING LATE PREGNANCY AND POSTPARTUM PERIOD IN DAIRY CATTLE WITH AND WITHOUT RETAINED FETAL MEMBRANE Mehmet Hanifi DURAK 1, Beran YOKUŞ 1, Nazlı ERCAN 2 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary, Dicle University, Diyarbakir, Turkey 2 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Cumhuriyet University, Sivas, Turkey Aim: The aim of this study was to evaluate serum paraoxonase 1 (PON1) activities, total antioxidant capacity (TAC), total peroxidation (TPX), oxidative stress index (OSI) and their associations with Retained fetal membrane (RFM) in late pregnancy and postpartum period. Material and Methods: Totally 266 pregnant cows were included in this study. Samples were taken in during late pregnancy and postpartum periods. The cows were divided into two groups after giving birth as Retained fetal membrane (RFM) and Non-Retained fetal membrane (NRFM). Results: The TAC, TPX and OSI values were not different in RFM compared to NRFM in both periods. The PON1 activities of RFM group in both periods were lower than those of the NRFM, however; these variations were not statistically significant. PON1 activities was statistically higher in the late pregnancy both RFM and NRFM groups than postpartum. Conclusion: Oxidative stress could not relate to pathogenesis of RFM. The PON1 activity can increase physiologically in pregnant cows. The tendency of decreased PON1 activity might be a parameter to contributing use in diagnosis of RFM. The decreasing concentration of serum urea/creatinine ratio, globulin and total protein and increasing albumin/globulin ratio may indicate a risk of placenta retention. Keywords: Dairy cattle, late pregnancy, paraoxonase, postpartum, retained fetal membran 266

295 BULAŞICI AGALAKSİLİ KOYUNLARDA HAPTOGLOBİN, SERULOPLAZMİN ve ALBÜMİN DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI Kadir BOZUKLUHAN 1, Oğuz MERHAN 2, Akın KIRBAŞ 3, Başak HANEDAN 3, Metin ÖĞÜN 2, Hacı Ahmet DEVECİ 4, Enes AKYÜZ 5 1 Kafkas Üniversitesi, Kars Meslek Yüksekokulu, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Atatürk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye 4 Gaziantep Üniversitesi, İslahiye Meslek Yüksekokulu, Gaziantep, Türkiye 5 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Bulaşıcı agalaksili koyunlarda haptoglobin, seruloplazmin ve albümin düzeyinin belirlenmesidir. Bu çalışma ile elde edeceğimiz veriler agalaksili koyunlarda patogenezin aydınlatılmasını ve hastalığın daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır. Materyal ve Metod: Çalışmada 20 adet bulaşıcı agalaksia ile enfekte ve 20 adet sağlıklı koyun kullanıldı. Hayvanların V. jugularis inden kan örnekleri antikoagulansız tüplere alındı. Haptoglobin, seruloplazmin ve albümin düzeyi kolorimetrik olarak tayin edildi. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda bulaşıcı agalaksiya ile enfekte koyunlarda haptoglobin (p<0.01), seruloplazmin (p<0.01) konsantrasyonu artarken, albüminin ise (p<0.05) azaldığı belirlendi. Sonuç: Çalışmada bulaşıcı agalaksia ile enfekte koyunlarda akut faz yanıtın oluştuğu ve bunun sonucu olarakta haptoglobin, seruloplazmin düzeyinin arttığı, albümin düzeyinin ise azaldığı belirlendi. Anahtar Kelimeler: Akut faz proteinler, bulaşıcı agalaksi, koyun 267

296 INVESTIGATION OF LEVELS OF HAPTOGLOBIN, CERULOPLASMIN AND ALBUMIN IN SHEEP WITH CONTAGIOUS AGALACTIA Kadir BOZUKLUHAN 1, Oğuz MERHAN 2, Akın KIRBAŞ 3, Başak HANEDAN 3, Metin ÖĞÜN 2, Hacı Ahmet DEVECİ 4, Enes AKYÜZ 5 1 Kafkas University, Kars School of Higher Vocational Education, Kars, Turkey 2 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 3 Ataturk University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Erzurum, Turkey 4 Gaziantep University, Islahiye School of Higher Vocational Education, Gaziantep, Turkey 5 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Kars, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine haptoglobin, ceruloplasmin and albumin levels in sheep with contagious agalactia. Data obtained with this study will provide the elucidation and better understanding of pathogenesis in sheep with contagious agalactia. Material and Methods: Twenty sheep with contagious agalactia and 20 healthy sheep were used in this study. Blood samples obtained from Jugular veins of animals were collected into plain tubes. Haptoglobin, ceruloplasmin and albumin levels were measured colorimetrically. Results: When sheep with contagious agalactia were compared with the animals in the control group, while haptoglobin (p<0.01), ceruloplasmin (p<0.01) concentration increased, albumin (p<0.05) was decreased. Conclusions: In this study in animals infected with contagious agalactia occurs acute phase response and as a result haptoglobin, ceruloplasmin levels were increased and albumin levels was decreased. Keywords: Acute phase proteins, contagious agalactia, sheep 268

297 BULAŞICI EKTİMALI KOYUNLARDA HAPTOGLOBİN, SERUM AMİLOİD A VE SERULOPLAZMİN DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI Oğuz MERHAN 1, Ekin Emre ERKILIÇ 2, Kadir BOZUKLUHAN 3, Metin ÖĞÜN 1, Ali Haydar KIRMIZIGÜL 2 1 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Kars Meslek Yüksekokulu, Kars, Türkiye Amaç: Bulaşıcı ektimalı koyunlarda haptoglobin, serum amiloid A (SAA), ve seruloplazmin düzeyinin belirlenmesidir. Bu çalışma ile elde edeceğimiz veriler bulaşıcı ektimalı koyunlarda patogenezin aydınlatılmasını ve hastalığın daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır. Materyal ve Metod: Çalışmada 20 adet bulaşıcı ektima ile enfekte ve 10 adet sağlıklı koyun kullanıldı. Hayvanların V. Jugularis inden kan örnekleri antikoagulansız tüplere alındı. Haptoglobin, SAA ve seruloplazmin düzeyi kolorimetrik olarak tayin edildi. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda bulaşıcı ektima ile enfekte koyunlarda haptoglobin (p<0.01), SAA (p<0.01) ve seruloplazminin (p<0.05) arttığı belirlendi. Sonuç: Çalışmada bulaşıcı ektima ile enfekte koyunlarda akut faz yanıtın oluştuğu ve bunun sonucu olarakta haptoglobin, SAA ve seruloplazmin sentezinin arttığı belirlendi. Anahtar Kelimeler: Akut faz proteinler, bulaşıcı ektima, koyun 269

298 INVESTIGATION OF LEVELS OF HAPTOGLOBIN, SERUM AMYLOID A, CERULOPLASMIN IN SHEEP WITH CONTAGIOUS ECTHYMA Oğuz MERHAN 1, Ekin Emre ERKILIÇ 2, Kadir BOZUKLUHAN 3, Metin ÖĞÜN 1, Ali Haydar KIRMIZIGÜL 2 1 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 2 Kafkas University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Kars, Turkey 3 Kafkas University, Kars School of Higher Vocational Education, Kars, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine haptoglobin, serum amyloid A (SAA), and ceruloplasmin levels in sheep with contagious ecthyma. Data obtained with this study will provide the elucidation and better understanding of pathogenesis in sheep with contagious ecthyma. Material and Methods: Twenty sheep with contagious ecthyma and 10 healthy sheep were used in this study. Blood samples obtained from Jugular veins of animals were collected into plain tubes. Haptoglobin, SAA and ceruloplasmin levels were measured colorimetrically. Results: When sheep with contagious ecthyma were compared with the animals in the control group, haptoglobin (p<0.01), SAA (p<0.01) and ceruloplasmin (p<0.05) levels were increased. Conclusion: In this study in animals infected with contagious ecthyma occurs acute phase response and as a result haptoglobin, SAA and ceruloplasmin synthesis increased. Keywords: Acute phase proteins, contagious ecthyma, sheep 270

299 OLEUROPEİN, FARELERDE ARSENİK KAYNAKLI OKSİDATİF STRESİNİ İYİLEŞTİRİR Metin ÖĞÜN 1, Ayla ÖZCAN 2, Musa KARAMAN 3, Oğuz MERHAN 1, Hasan ÖZEN 4, Abdulsamed KÜKÜRT 1, Mahmut KARAPEHLİVAN 2 1 Kafkas Universitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kafkas Universitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Balıkesir Universitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Balıkesir, Türkiye 4 Kafkas Universitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı, farelerde deneysel olarak oluşturulan arsenik toksisitesinde oleuropeinin potansiyel koruyucu etkisini araştırmaktır. Materyal ve Metod: Bu amaçla, farelerin içme suyuna 15 gün boyunca 5 mg/kg/gün sodyum arsenit (NaAsO2) ve 30 mg/kg/gün oleuropein ilave edildi. Deney sonunda, hayvanlar sakrifiye edildi ve bazı dokular biyokimyasal ve histopatolojik incelemeler için işlendi. Kan, karaciğer, böbrek ve beyin malondialdehit (MDA) ve nitrik oksit (NO) düzeyleri kolorimetrik yöntemlerle; protein karbonil içeriği ticari kit yardımı ile belirlendi. Karaciğer indüklenebilir NOS (inos) ve endotelyal NOS (enos) morfolojisi ve immun reaktivitesi mikroskobik olarak değerlendirildi. Bulgular: Arsenik verilen farelerde kan ve dokularda NO düzeylerinde azalma olduğu, buna karşılık MDA düzeyleri ve doku protein karbonil içeriğinde artış olduğu belirlendi. inos ve enos immünreaktivitesinde oleuropein verilmesi ile artış saptandı. Oleuropein tedavisinin MDA ve NO düzeylerinin yanı sıra protein karbonil içeriğinin de normalleşmesinde önemli etkilerinin olduğu belirlendi. Ayrıca immünohistokimyasal boyama sonucunda karaciğerde inos ve enos ekspresyonunda azalma gözlendi. Sonuç: Oleuropeinin, serbest radikalleri süpürerek oksidatif doku hasarını iyileştirebileceği kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Arsenik toksositesi, oleuropein, oksidatif hasar, MDA, NO, protein karbonil içeriği 271

300 OLEUROPEIN AMELIORATES ARSENIC INDUCED OXIDATIVE STRESS IN MICE Metin OGUN 1, Ayla OZCAN 2, Musa KARAMAN 3, Oguz MERHAN 1, Hasan OZEN 4, Abdulsamed KUKURT 1, Mahmut KARAPEHLİVAN 2 1 Kafkas University, Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Kars, Turkey 2 Kafkas University, Department of Medical Biochemistry, Faculty of Medicine Kars, Turkey 3 Balıkesir University, Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Balıkesir, Turkey 4 Kafkas University, Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Kars, Turkey Aim: The objective of this study is to investigate the potential preventive effect of oleuropein in an experimental arsenic toxicity in mice. Material and Methods: For this purpose, mice were exposed to 5 mg/kg/day sodium arsenite(naaso2) in drinking water and treated with 30 mg/kg/day oleuropein for 15 days. At the end of the experiment, animals were sacrificed and selected organs were processed for biochemical and histopahtological investigations. Blood, liver, kidney and brain malondialdehyde (MDA) and nitric oxide (NO) levels were determined by colorimetric methods. Protein carbonyl content is measured by a commercial kit. Liver morphology and immunoreactivity for inducible NOS (inos) and endothelial NOS (enos) was evaluated microscopically. Results: Level of NO was determined to decrease in blood and tissues whereas MDA increased in arsenic given mice. Tissue protein carbonyl content also increased in this group. Immunoreactivity for inos and enos was noted to increase with arsenic treatment. Oleuropein treatment had significant effects in normalizing the MDA and NO levels as well as protein carbonyl content. Immunohistochemical staining also showed reduction of the expression of inos and enos in liver. Conclusion: The results indicate that oleuropein ameliorates oxidative tissue damage by scavenging free radicals. Keywords: Arsenic toxicity, oleuropein, oxidative damage, MDA, NO, protein carbonyl content 272

301 TAURİNİN MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNDEKİ ETKİLERİ Gül Fatma YARIM 1, Efe KARACA 2, Ayris SALT 1, Murat YARIM 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Taurin, organizmada metiyoninden transülfürizasyonla oluşan sisteinin sistein dioksijenaz katalizörlüğünde dönüştüğü hipotaurinin oksidasyonu ile sentezlenen bir amino sülfonik asittir. Taurin, antioksidan, antienflamatuar, antiproliferatif etki göstermesi, iyon hareketlerini düzenlemesi, ozmoregülasyonda görev alması, nörotransmitterlerin etki etmesinde rol oynaması gibi pek çok etkiye sahip olması nedeni ile organizma için oldukça önem arz etmektedir. Gelişmekte olan beyin dokusunda taurin, nöral kök/progenitör hücre proliferasyonunda rol oynamakta ve bu etkisine ERK1/2 yolakları aracılık etmektedir. Taurin, nöroprotektif etkili olup bu etkisini nöral kök ve prekürsör hücrelerinin gen ekspresyonlarını regüle ederek, merkezi sinir sisteminde enflamatuar yolakları modüle ederek, apoptozu baskılayarak, antioksidan etki göstererek ve nöronların hücre hacmini ve su içeriğini kontrol ederek göstermektedir. Taurin, iyonotropik taurin reseptörü ve metabotropik taurin reseptörü aracılığıyla endoplazmik stres-aracılı apoptozu baskılamaktadır. Kapalı kafa travmasında taurinin kalpain aktivasyonunu baskılayarak beyaz cevher hasarını ve hipokampal nöronal ölümü azalttığı, gri ve beyaz cevher hasarına karşı koruyucu etkisi olduğu ileri sürülmektedir. Taurinin, beta-amiloid ve glutamat reseptör agonistlerinin nörotoksisitesini önlediği ve Alzheimer hastalığı ve diğer nörodejeneratif bozuklukların tedavisinde umut verici bir hedef olabileceği belirtilmektedir. Taurin, subkronik manganez maruziyeti ile bozulan mekansal öğrenmeyi ve hafızayı güçlendirmektedir. Merkezi sinir sistemindeki hasarların hafifletilmesinde taurin kullanımı konusundaki bilimsel çalışmaların sonuçları taurinin nörodejeneratif hastalıklar için tedavi umudu olabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Merkezi sinir sistemi, nöroprotektif, taurin 273

302 THE EFFECTS OF TAURINE ON CENTRAL NERVOUS SYSTEM Gül Fatma YARIM 1, Efe KARACA 2, Ayris SALT 1, Murat YARIM 2 1 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Samsun, Turkey Taurine is an amino sulphonic acid formed by oxidation of hypotaurine synthesized from cysteine through cysteine dioxygenase after conversion of methionine to cysteine through transulfuration in the organism. Taurine is very important for the organism because it has many effects such as antioxidant, antiinflammatory, antiproliferative, regulating ion movements, play a role in osmoregulation and in the action of neurotransmitters. In developing brain tissue, taurine plays a role in neural stem / progenitor cell proliferation and this effect is mediated by ERK1 / 2 pathways. Taurine is a neuroprotective amino acid which regulates gene expression of neural stem and precursor cells, modulating inflammatory pathways in the central nervous system, suppressing apoptosis, antioxidant effect and controlling cell volume and water content of neurons. Taurine suppresses endoplasmic stressmediated apoptosis through the ionotropic taurine receptor and the metabotropic taurine receptor. It has been suggested that taurine suppresses cardiac activation in closed head trauma and is a protective effect against gray and white matter damage, which reduces white matter damage and hippocampal neuronal death. It is stated that, taurine prevents the neurotoxicity of beta-amyloid and glutamate receptor agonists and may be a promising target in the treatment of Alzheimer's disease and other neurodegenerative disorders. Taurin enhances spatial learning and memory impaired by subchronic manganese exposure. The results of scientific studies on using of taurine for alleviating damage of the central nervous system suggests that taurine promises new approach for the treatment of neurodegenerative diseases. Keywords: Central nervous system, neuroprotective, taurin 274

303 APİGENİNİN HERPES SİMPLEKS VİRUS-1 TİTRESİ ÜZERİNE ETKİSİ Gül Fatma YARIM 1, Ayris SALT 1, Cüneyt TAMER 2, Mehmet Kemal DELMECİOĞLU 1, Semra GÜMÜŞOVA 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Viroloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Bitkilerden izole edilen doğal ürünler olan flavonidlerin farklı viruslar üzerindeki in vivo ve in vitro antiviral etkinliği birçok çalışma ile bildirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, bir flavonoid olan apigeninin herpes simpleks virüs-1 (HSV-1) titresi üzerindeki in vitro etkisini belirlemektir. Materyal ve Metod: Bu çalışmada, apigeninin daha önce CKK-8 kiti yardımı ile Vero hücre kültüründe hesaplanan nonsitotoksik dozu kullanıldı. Bu amaçla, hücreler 12 saat boyunca 1 µg/ml, 5 µg/ml ve 10 µg/ml apigenine maruz bırakıldı. Apigeninin Vero hücre kültüründeki nonsitotoksik dozunun 5 µg/ml olduğu belirlendi. Negatif kontrol için doku kültürü flasklarında üretilen Vero hücreleri üzerine HSV-1 inokule edilirken (n=3), apigenin kontrol için, doku kültürü flasklarında üretilen Vero hücreleri önce 5 µg/ml apigenin ile muamele edilip daha sonra üzerlerine HSV-1 virus inokule edildi (n=3). Süre sonunda flasklardaki HSV- 1 titresi titrasyon testi ile hesaplandı. Bulgular: Çalışmada hem negatif kontrole hem de apigenin kontrole inokule edilen HSV-1 in doku kültürü infektif doz 50 (DKİD50) oranı 10-6,25 /0,1ml olarak hesaplandı. Sonuç: Çalışma sonucunda, HSV-1 inokulasyonu öncesi uygulanan apigeninin virusun titresi üzerine herhangi bir etkisinin bulunmadığı saptandı. Anahtar Kelimeler: Antiviral etki, apigenin, HSV-1, Vero hücre kültürü 275

304 EFFECT OF APIGENIN ON TITER OF HERPES SIMPLEX VIRUS-1 Gül Fatma YARIM 1, Ayris SALT 1, Cüneyt TAMER 2, Mehmet Kemal DELMECİOĞLU 1, Semra GÜMÜŞOVA 2 1 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Virology, Samsun, Turkey Aim: Flavonoids, natural products isolated from plants, have been reported by many studies to have in vitro and in vivo antiviral activity against different viruses. The aim of this study was to detected the antiviral activity against herpes simplex virus type 1 (HSV-1) of apigenin in Vero cells. Material and Methods: The apigenin non-cytotoxic dose that determined before by CKK-8 kit in vero cell culture was used. For this purpose, cells were exposed to 1 μg/ml, 5 μg/ml and 10 μg/ml apigenin for 12 hours. The nonsitotoxic dose of apigenin in Vero cell culture was determined to be 5 μg/ml. HSV-1 was inoculated on vero cells that produced in tissue culture flasks for negative control, for apigenin control, the vero cells produced in tissue culture flasks were first treated with nonsitotoxic dose of apigenin and then HSV-1 virus inoculated on them. Results: The tissue culture infectious dose-50 (TCID50) of HSV-1 was determined to be /0.1ml both negative control and apigenin control in this study. Conclusion: At the end of the study, it was revealed that apigenin applied before HSV-1 inoculation was no effect on the virus titer. Keywords: Antiviral effect, apigenin, HSV-1, Vero cell culture 276

305 KANDA HEMOGLOBİN, ALBÜMİN VE FENİLALANİN RAMAN SPEKTROSKOPİSİ İLE ANALİZİ Güneş AÇIKGÖZ, Berna HAMAMCI Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay Sağlık Hizmetleri MYO, Hatay, Türkiye Amaç: Kan, insanlarda ve hayvanlarda yaşamsal olan bir vücut sıvısıdır. Şeker hastalığı, sıtma, bazı kanser türleri gibi farklı hastalıkların belirlenmesinde kandaki biyokimyasal değişimlerin analiz edilmesi önem arz etmektedir. Raman spektroskopisi ile örnekler hızlı, tahribatsız bir şekilde analiz edilebilmektedir. Ayrıca Raman spektroskopisinde suyun çözücü olarak kullanılması ve yapılan incelemelere engel olmaması da kanın biyokimyasal analizi bakımından büyük avantaj sağlamaktadır. Bu çalışmada, Raman spektroskopisi kullanılarak kanın biyokimyasal bileşenlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Yapılan incelemelerde 785 nm lazere ve CCD detektöre sahip Renishaw in Via Raman Spektroskopisi kullanılmış ve cm -1 arasındaki spektral bantlar incelenmiştir. Bulgular: Elde edilen Raman piklerinin kan içerisinde bulunan protein ve amino asitler ve bunlara ait titreşim modları analiz edilmiştir. Kan içerisinde yer alan temel protein ve amino asitlerden olan hemoglobin, albümin ve fenilalaninin spektroskopik pikleri elde edilmiştir. Bu pikler 618, 1003, 1365 ve 1623 cm -1 de saptanmıştır. Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerinin kurutulmuş ağırlığının % 95'ine katkıda bulunduğu için en önemli kısmını oluşturmaktadır. Bu çalışma sonucunda hemoglobine ait pikler 1365 ve 1623 cm -1 de bulunmuştur. Sonuç: Raman spektroskopisi ile kanın biyokimyasal bileşenlerinin hızlı, tahribatsız, non-invaziv analizinin yapılabilmesi, farklı alanlarda ve çalışmalarda kullanılması bakımından avantaj sağlayacağına inanmaktayız. Anahtar Kelimeler: Kan, Raman spektroskopisi, hemoglobin, albümin, fenilalanin 277

306 ANALYSIS HEMOGLOBIN, ALBUMIN, PHENYLALANINE WITH RAMAN SPECTROSCOPY IN BLOOD Güneş AÇIKGÖZ, Berna HAMAMCI Mustafa Kemal University, Hatay Vocational School of Health Services, Hatay, Turkey Aim: Blood is a body fluid that is vital in humans and animals. It is important to analyze the biochemical changes in the presence of different diseases such as diabetes, malaria and some types of cancer. Raman spectroscopy can enable rapid, non-destructive analysis of samples. In addition, the fact that water is used as a solvent in the Raman spectroscopy and does not interfere with the studies made is also of great advantage in biochemical analysis of the blood. In this study, it was aimed to determine the biochemical components of the blood using Raman spectroscopy. Material and Methods: Renishaw in Via Raman Spectroscopy with 785 nm laser and CCD detector was used in the investigations and spectral bands between 400 and 1600 cm -1 were investigated. Results: The protein and amino acids in the blood of the obtained Raman peaks and their vibration modes were analyzed. Spectroscopic peaks of hemoglobin, albumin and phenylalanine from the main protein and amino acids in the blood were obtained. These peaks were determined at 618, 1003, 1365 and 1623 cm -1. Hemoglobin is the most important part because it contributes to 95% of the dried weight of red blood cells. As a result of this study, the hemoglobin peaks were found at 1365 and 1623 cm -1. Conclusion: We believe that rapid, non-destructive and non-invasive analysis of blood biochemical components is performed with Raman spectroscopy will be advantageous to use in different fields and studies. Keywords: Blood, Raman spectroscopy, hemoglobin, albumin, phenylalanine 278

307 KARABALIĞIN (C. GARİEPİNUS) KAS VE KARACİĞER DOKUSUNDA KATALAZ AKTİVİTESİNİN YAZ VE KIŞ MEVSİMLERİNE BAĞLI OLARAK DEĞİŞİMİ* Haluk ULUCA 1, Gül ÖZYILMAZ 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Hatay, Türkiye 2 İskenderun Teknik Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi, Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bölümü, Hatay, Türkiye Amaç: Canlılar oksidatif dengeyi sağlamak ve korumak amacıyla enzimatik ve non-enzimatik bir çok antioksidan savunma elemanına sahiptirler. Katalaz (CAT) hidrojen peroksitin su ve oksijene dönüşümünü katalizleyen antioksidan savunma sisteminin önemli bir elemanıdır. Bu çalışmada karabalığın karaciğer ve kas dokusunda yaz ve kış mevsimlerine bağlı olarak katalaz aktivitesinin değişiminin araştırılması amaçlanmıştır. Bu nedenle, Asi Nehri nin güzergahında bulunan Karasu Çayı çalışma bölgesi olarak seçilmiş; yaz ve kış dönemlerinde örnekleme yapılmıştır. Materyal ve Metod: Her bir mevsim için 6 balıktan oluşan gruplar oluşturuldu. Katalaz aktivitesi ölçümü H2O2 in 240 nm de absorbanstaki azalmaya göre belirlenmiştir. Bulgular: Yaz mevsimindeki kas CAT aktivitesi (3,4 ± 2,17 U/mg.) kış mevsimindeki kas CAT aktivitesiyle (2,9 ± 2,17 U/mg.) kıyaslandığında anlamlı bir fark bulunamazken yaz mevsiminde karaciğer mevsimindeki CAT aktivitesi (18,8 ± 4,03 U/mg)kış mevsimindeki karaciğer CAT aktivitesiyle (14,1 ± 4,03 U/mg) kıyaslandığında anlamlı bir şekilde düşük bulunmuştur (p<0.05). Ayrıca yaz mevsiminde karaciğer dokusundaki CAT aktivitesi (18,8 ± 4,35 U/mg) kas dokusundaki CAT seviyesinden (3,4 ± 4,35 U/mg) istatistiksel olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Yaz mevsiminde sıcaklığa bağlı olarak çözünmüş oksijen derişimi düşükken kış mevsiminde ters bir eğilim gözlenir. Oksijen derişimindeki değişiklik balıklarda oksidatif strese neden olabilen bir parametredir. Bu değişikliğe bağlı olarak, çalışmada karabalık kas ve karaciğer dokusundaki CAT aktivitesi değişimlerinin yaz ve kış mevsimindeki değişimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Mevsim ve dokulara bağlı olarak CAT aktivitesindeki değişimler belirlenmiştir. Hem mevsimsel değişikliklere bağlı olarak hem de aynı mevsimde farklı dokularda CAT aktivitesi bakımından istatistiksel açıdan önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Katalaz, Asi nehri, oksidatif stres *Bu çalışma Mustafa Kemal üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir (Proje No: 18.D.004) 279

308 CHANGES IN CATALASE ACTIVITY OF CATFISH (C. gariepinus) MUSCLE AND LIVER TISSUES DEPENDING ON SUMMER AND WINTER SEASONS* Haluk ULUCA 1, Gül ÖZYILMAZ 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal University, Faculty of Science and Letters, Department of Chemistry, Hatay, Turkey 2 Iskenderun Technical University, Faculty of Marine Sciences and Technology, Hatay, Turkey Aim: Living organisms have many enzymatic and non-enzymatic antioxidant defense elements in order to maintain and protect the oxidative balance. Catalase (CAT) is an important element of the antioxidant defense system that catalyzes the conversion of hydrogen peroxide to water and oxygen. In this study, it was aimed to investigate the changes of catalase activity and malondialdehyde (MDA) level of liver and muscle of Catfish depending on summer and winter seasons. Gölbaşı region in the Asi River route was selected for sampling in summer and winter. Material and Methods: Muscle and liver tissue of Catfish were obtained by purchasing from local fishermen. Each group was consisted of 6 fish. Catalase activity measurment was performed according to decrease in the absorbance value at 240 nm. Results: There was no significant difference in summer CAT activity (3.4 ± 2.17 U/mg) compared to muscle CAT activity in winter (2.9 ± 2.17 U/mg), while CAT activity in liver during summer (18.8 ± 4.03 U/mg) compared with winter CAT activity (14,1 ± 4,03 U/mg) (p <0.05). CAT activity (18,8 ± 4,35 U/mg) in liver tissue was statistically higher than CAT level in muscle tissues (3,4 ± 4,35 U/mg) in summer (p <0.05). Conclusion: There is an opposite trend in the winter season when the dissolved oxygen concentration is low due to the temperature in the summer season. The change in oxygen concentration is a parameter that can cause oxidative stress in fish. Based on this change, it was aimed to determine changes in CAT activity in trout muscle and liver tissues during summer and winter season. Changes in CAT activity were determined depending on the season and tissues. Statistically significant differences in CAT activity in different tissues were determined both in relation to seasonal changes and in the same season. Keywords: Asi River, catalase, oxidative stress *This study was supported by Scientific Research Units of the Mustafa Kemal University (Project No: 18.D.004) 280

309 BÖBREK HÜCRELERİNDE LİPOPOLİSAKKARİTLE İNDÜKLENEN ENFLAMASYONA APİGENİNİN OLASI KORUYUCU ETKİSİNİN İN VİTRO BELİRLENMESİ Selen AKSOY 1, Gül Fatma YARIM 1, Cüneyt TAMER 2, Ayris SALT 1, Semra GÜMÜŞOVA 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Viroloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Apigeninin iyi bir antienflamatuar etki gösterdiği bilinmekle birlikte, lipopolisakkaritle (LPS) indüklenen böbrek hücre enflamasyonu üzerine olası koruyucu etkisi bilinmemektedir. Bu çalışmada, apigeninin in vitro böbrek hücre enflamasyonu modelinde antienflamatuar sitokinler olan IL-10 ve TGF-β düzeylerine etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Bu çalışmada, böbrek hücre enflamasyonu Afrika yeşil maymun böbrek hücre hattında (Vero) LPS uygulamasıyla oluşturuldu. Çalışmada negatif kontrol grubu (n=3), LPS ile enflamasyonun indüklendiği grup (n=3), apigenin uygulanan grup (n=3) ve LPS+apigenin uygulanan grup (n=3) olmak üzere 4 grup oluşturuldu. Apigeninin Vero hücrelerindeki sitotoksik etkisi hücre sayım testi ile değerlendirildi. Hücre kültürü mediumlarında IL-10 ve TGF-β konsantrasyonları enzim bağlı immünosorbent analiz (ELISA) test kitleri kullanılarak ELISA yöntemi ile ölçüldü. Bulgular: Lipopolisakkarit uygulanan hücrelerdeki IL-10 ve TGF-β konsantrasyonlarının (359,0±16,9 pg/ml ve 312,8±10,2 pg/ml), kontrol hücrelerdeki (62,3±8,5 pg/ml ve 27,0±4,2 pg/ml), apigenin uygulanan hücrelerdeki (58,3±6,4 pg/ml ve 32,3±3,9 pg/ml) ve LPS+apigenin uygulanan hücrelerdeki (155,0±9,5 pg/ml ve 150,0±11,0 pg/ml) IL-10 ve TGF-β konsantrasyonlarından önemli düzeyde (p<0,05) yüksek olduğu saptandı. Sonuç: Bu çalışmanın bulguları, in vitro böbrek hücre enflamasyonu modelinde apigenin uygulamasının IL-10 ve TGF-β sitokinlerinin salınımını inhibe ederek enflamasyonu baskıladığını gösterdi. Bu çalışmanın, enflamatuar böbrek hastalıklarının tedavisinde apigenin gibi flavonoidlerin kullanımı konusunda yapılacak bilimsel çalışmalara katkıda bulunacağı öngörülmektedir. Anahtar Kelimeler: Apigenin, böbrek hücre hasarı, in vitro, lipopolisakkarit 281

310 IN VITRO DETERMINATION OF POSSIBLE PROTECTIVE EFFECT OF APIGENIN ON LIPOPOLYSACCHARIDE-INDUCED INFLAMMATION IN RENAL CELLS Selen AKSOY 1, Gül Fatma YARIM 1, Cüneyt TAMER 2, Ayris SALT 1, Semra GÜMÜŞOVA 2 1 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Virology, Samsun, Turkey Aim: It is known that apigenin has anti-inflammatory effects but the possible protective effects of apigenin on lipopolysaccharide (LPS)-induced renal cell inflammation is not known. In this study, it was aimed to determine the effect of apigenin on anti-inflammatory cytokines IL-10 and TGF-β levels in an in vitro model of renal cell inflammation. Material and Methods: In this study, kidney cell inflammation was induced by LPS in the African green monkey kidney cell line (Vero). In the study, four groups, which were called as negative control group (n=3), LPS-induced inflammation group (n=3), apigeninin treated group (n=3) and LPS+apigenin treated group (n=3), were made. The cytotoxic effect of apigenin in Vero cells was evaluated by cell count test. The IL-10 and TGF-β concentrations in cell culture medium were measured by enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) using ELISA test kits. Results: The IL-10 and TGF-β concentrations in cells treated with LPS (359.0±16.9 pg/ml and 312.8±10.2 pg/ml) were found significantly higher (p<0.05) than IL-10 and TGF-β concentrations in control cells (62.3±8.5 pg/ml and 27.0±4.2 pg/ml), apigenin treated cells (58.3±6.4 pg/ml and 32.3±3.9 pg/ml) and LPS+apigenin treated cells (155.0±9.5 pg/ml and 150.0±11.0 pg/ml). Conclusion: The findings of this study showed that apigenin treatment suppress LPS-induced inflammation in Vero cells by inhibiting the release of IL-10 and TGF-β cytokines. This study will contribute to scientific studies on the use of flavonoids such as apigenin in the treatment of inflammatory kidney diseases. Keywords: Apigenin, in vitro, lipopolysaccharide, renal cell damage 282

311 MİKROORGANİZMALARIN BİYOKİMYASAL ANALİZLERİNDE SERS YÖNTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Berna HAMAMCI, Güneş AÇIKGÖZ Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay Sağlık Hizmetleri MYO, Hatay, Türkiye Bir hücrenin Raman spektrumu, hücrenin genel biyokimyasal bileşiminin zengin bir "parmak izi" ni temsil eder; bu nedenle farklı hücresel tepkileri başlatan farklı toksik maddeler ve biyokimyasal değişiklikler Raman spektrumlarında belirgin olarak ortaya konulabilmektedir. Fizyolojik koşullarda muhafaza edilen canlı hücrelerden herhangi bir invaziv girişim ve kontrast arttırıcı kimyasallar kullanılmasına gerek kalmadan Raman spektrumları ile hücrenin moleküler kompozisyonları belirlenebilmektedir. Bugüne kadar yapılan araştırmalarda; kemik, kornea, servikal doku, akciğer, göğüs, deri, gastrointestinal doku, beyin, karaciğer, tükürük, hem proteinleri, lenfositler, insan kan ve kanser hücreleri gibi birçok biyolojik ve tıbbi örnekler Raman spektreskopisi ile incelenmiştir. Yüzeyde zenginleştirilmiş Raman spektroskopisi (SERS), sinyalin zayıf çoğaltılabilirliği ve substratların biyouyumluluk özelliği ile çeşitli biyolojik numunelere uygulanabilen çok güçlü bir titreşim metodudur. SERS in substratları olan altın veya gümüş nanoparçacıklar kullanılarak analizler yapılabilmektedir. Spektral verilerin doğal zenginliği, biyolojik materyaller dahil olmak üzere mikroorganizmaların saptanmasında SERS'i cazip hale getirmektedir. SERS yöntemi şimdiye kadar; parazitemi seviyesi, hücrelerin biyokimyasal süreçleri, bakteri ve parazitlerin tür, cins ve suşlarının geniş bir yelpazede doğru sınıflandırılmasında ve biyokimyasal karakterizasyonlarının belirlenmesinde gen ekspresyon tahmini ve ilaçların teşhisi gibi çok farklı amaçlarla kullanılmaktadır. Yüksek duyarlılık ve özgüllüğe sahip olan SERS, nitel ve nicel ölçümler için etkili bir yöntemdir. Son gelişmeler, SERS in biyolojik analizler için birçok yeni uygulamalarda kullanıldığını göstermektedir. Biyokimya ve moleküler biyoloji alanlarında yeni bir bakış açısı kazandırdığı gibi biyolojik savaş ajanlarının saptanması, kanser, diyabet ve diğer hastalıkların teşhislerinde de hızla kullanılmaya başlanmış olan bu yöntemin gelecekteki araştırmalara ışık tutacağı kanaatindeyiz. Anahtar Kelimeler: Raman spektroskopisi, SERS, biyolojik numuneler, bakteri, parazit, biyokimyasal bileşenler 283

312 EVALUATION OF THE SERS METHOD IN BIOCHEMICAL ANALYSIS OF MICROORGANISMS Berna HAMAMCI, Güneş AÇIKGÖZ Mustafa Kemal University, Hatay Vocational School of Health Services, Hatay, Turkey The Raman spectrum of a cell represents an information rich "fingerprint" of the overall biochemical composition of the cell, thus different toxic agents that initiate different cellular responses and biochemical changes that produce distinctive changes in the Raman spectra. Molecular compositions of the cell can be determined by Raman spectra without invasive entry in any of the viable cells maintained in physiological conditions. Also contrast enhancing chemicals not necessary. In the researches to date, many biological and medical specimens such as bone, cornea, cervical tissue, lung, breast, skin, gastrointestinal tissue, brain, liver, saliva, lymphocytes, human blood cells and cancer cells have been investigated by Raman spectroscopy. Surface enriched Raman spectroscopy (SERS) is a very powerful vibration method that can be applied to various biological samples with the reproducibility of the weak signal and the biocompatibility of the substrates. Analyzes can be made using gold or silver nanoparticles, substrates of SERS. The natural richness of spectral data makes SERS attractive for the detection of microorganisms, including biological materials. SERS method is used for many different purposes up to now; such as the level of parasitemia, the biochemical processes of cells, the correct classification of species, breeds and strains of bacteria and parasites in a wide range, and biochemical characterization, gene expression prediction and diagnosis of drugs. Having high sensitivity and specificity, SERS is an effective method for qualitative and quantitative measurements. Recent developments indicate that SERS is used in many new applications for biological analysis. We believe that this method, which has gained a new point of view in the fields of biochemistry and molecular biology, has been used rapidly in the detection of biological warfare agents, in the diagnosis of cancer, diabetes and other diseases. Keywords: Raman spectroscopy, SERS, biological samples, bacteria, parasites, biochemical components 284

313 MHC GEN AİLESİ Beyza SUVARIKLI ALAN, Zafer BULUT, Mehmet NİZAMLIOĞLU Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Selçuklu, Konya, Türkiye MHC (Major histocompatibility complex), Büyük Doku Uyum Kompleksi olarak da adlandırılan immun sistemle direk bağlantılı ve polimorfizim düzeyi çok yüksek olan ve hastalıklar ile ilişkili genetik çalışmalar olduğunda ilk akla gelen gen bölgesidir. MHC, hızlı red cevabı veren bir lokus olarak ilk kez farelerde keşfedilmiştir. Doku transplantasyonunda, organizmada nakledilen dokunun kendisine ait olup olmadığını algılayan genlere uyum genleri (histocompatibility genes) adı verilmiştir. İnsan ve hayvan türlerinde benzer yapıda olmalarına rağmen farklı kromozomlar üzerinde lokalize olmuşlardır. İnsanlarda (HLA) 6., farelerde (H-2) 17., sığırlarda (BoLA) 23., atlarda (ELA) 20., köpeklerde (DLA) 12., kedilerde (FLA) ise 35. kromozom üzerinde bulunmaktadır. Genellikle MHC gen ailesi insan ve hayvanlarda farklı 3 sınıf (Class I, II ve III) şeklinde tanımlanırlar. MHC Class I grubu, organ ve doku nakillerinin uyumunda birinci derecede sorumludurlar. Class II molekülleri, iki tip proteini (α ve β molekülü) kodlarlar ve eksojen kaynaklı peptidlerin CD4 (+) T lenfositlerine sunumunda görev alırlar. Class III molekülleri, Class I ve II molekülleriyle direkt ilişkili değildir ve MHC bölgesindeki yerleri ve fonksiyonları tam olarak açıklığa kavuşturulamamıştır. MHC gen ailesinin immun yanıtta kritik öneme sahip olduğu bildirilmektedir ve özellikle transplantasyon, evrim biyolojisi, birey-gen-hastalık ilişkisi ve parentage analizi ile ilgili çalışmalarda çok büyük önem arz etmektedirler. Tüm bu özellikleri nedeniyle MHC gen ailesi veteriner, tıp, biyoloji başta olmak üzere moleküler düzeydeki çalışmaların ve özellikle gen-hastalık-birey ilişkileri araştırmalarının merkezinde yer almakta ve güncelliğini korumaktadır. Anahtar Kelimeler: MHC, gen, immun yanıt 285

314 MHC GENE FAMILY Beyza SUVARIKLI ALAN, Zafer BULUT, Mehmet NİZAMLIOĞLU Selcuk University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Selçuklu, Konya, Turkey The major histocompatibility complex (MHC) is the gene region directly associated with the immune system, and is the first to come to mind when genomic studies involving diseases are associated with a very high level of polymorphism. MHC was first discovered in mice as a locus that gives rapid rejection. Tissue transplantation is called histocompatibility genes, which recognize whether the tissue transferred in the organism belongs to itself. Although they are similar in structure to human and animal species, they are localized on different chromosomes. It is found on chromosomes 6, in humans (HLA), 17 in mice (H-2), 23 in cow (BoLA), 20 in horse (ELA), 12 in dogs (DLA), 35 in cats (FLA). Generally, the MHC gene family is defined as three classes (Class I, II and III) in humans and animals. The MHC Class I group is primarily responsible for the compliance of organ and tissue transplants. Class II molecules encode two types of proteins (α and β molecules) and serve in the presentation of exogenous peptides to CD4 (+) T lymphocytes. Class III molecules are not directly related to Class I and II molecules and their location and functions in the MHC region are not fully clarified. The MHC gene family has been reported to have critical function in the immune response and is of great importance especially in studies related to transplantation, evolutionary biology, individual-gene-disease association and parentage analysis. Because of all these features, the MHC gene family is at the center of research on molecular level, especially in veterinary, medicine, biology, and especially in the investigation of gene-disease-individual relationships and maintains its update. Keywords: MHC, gen, immune response 286

315 ORGANOFOSFAT TOKSİKASYONUNA KARŞI ARI SÜTÜNÜN ETKİLERİ Laçine AKSOY, Yasemin ALPER Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Afyonkarahisar, Türkiye Amaç: Bu çalışmada organofosfatlı bir pestisit olan malatyonun meydana getirdiği toksiyasyona karşı arı sütünün etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Deneysel çalışmada ratlar 6 gruba ayrıldı. Kontrol grubu (grup 1) ratlara herhangi bir uygulama yapılmadı. Sham grubu (grup 2) ratlara, taşıyıcı olarak kullanılan kimyasallar uygulandı. OP grubundaki (grup 3) ratlara 0,8 g/kg dozunda malatyon enjeksiyonu yapıldı. Arı sütü grubundaki (grup 4) ratlara, 100 mg/kg arı sütü gavajla verildi. Arı sütü + OP grubu (grup 5) ratlara, 0,8 g/kg dozunda malatyonun enjeksiyonundan 1 saat önce arı sütü 100 mg/kg gavajla uygulandı. OP + arı sütü grubu (grup 6) ratlara ise 0,8 g/kg dozunda malatyonun enjeksiyonundan 1 saat sonra arı sütü 100 mg/kg gavajla uygulandı. Bulgular: Malatyon gruplarındaki plazma MDA konsantrasyonları diğer gruplara göre istatistiksel anlamlılıkta (p<0.05) yüksek seviyede bulundu. Eritrosit GSH konsantrasyonu ile CAT aktivitesi kontrol ve sham gruplarına göre malatyon grubunda anlamlı (p<0,05) azalma gösterdi. AS+OP ve OP+AS gruplarında ise eritrosit, CAT aktivitesi malatyon grubuna göre anlamlı (p<0,05) artış gösterdi. OP grubu eritrosit SOD aktivitesi sham, kontrol, AS, AS+OP ve OP+AS gruplarının değerlerine göre anlamlı (p<0,05) azalma gösterirken, tedavi edici ve koruyucu grupların SOD aktiviteleri ise diğer gruplara göre anlamlı (p<0,05) artış gösterdi. Serum asetilkolinesteraz konsantrasyonu OP grubunda, sham ve kontrol gruplarına göre anlamlı (p<0,05) azalma gösterdiği belirlendi. Sonuç: Arı sütünün, malatyonun neden olduğu oksidatif stres ve lipit peroksidasyonuna karşı etkili olabileceğini ortaya koymuştur. MDA düzeyi tüm koruyucu ve tedavi gruplarda önemli şekilde azalmıştır. Antioksidan etki gösteren AS nin oksidatif strese neden olan malatyon toksikasyonuna karşı destekleyici olabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Arı sütü, malatyon, serbest radikaller, oksidatif stres, antioksidan 287

316 EFFECTS OF ROYAL JELLY AGAINST ORGANOSPHOSPHATE TOXICITY Laçine AKSOY, Yasemin ALPER Afyon Kocatepe University Faculty of Arts and Sciences Department of Chemistry, Afyonkarahisar, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine the effects of beeing to toxicity caused by malathion which is an organophosphate pesticide. Material and Methods: In the experimental study, rats were divided into 6 groups. Control group (group 1) did not receive any treatment with rats. Sham group (group 2) was applied to rats, chemicals used as carriers. Malathion injections at 0.8 g/kg were administered to rats in the OP group (group 3). Rats in the group of Royal Jelly (group 4) were given 100 mg / kg beetroot gavage. Rats were fed with 100 mg / kg gavage of Royal Jelly + OP group (group 5) 1 hour before injection of malathion at 0.8 g/kg dose. OP + Royal Jelly group (group 6) was administered to rats with a dose of 0.8 g/kg of malathion at 1 hour after injection of Royal Jelly 100 mg/kg gavage. Results: Plasma MDA concentrations in the malathion groups were statistically significant (p <0.05) higher than the other groups. Erythrocyte GSH concentrations and CAT activities were significantly (p <0.05) decreased in malathion group compared to control and sham groups. In Royal Jelly + OP and OP + Royal Jelly groups, erythrocyte and CAT activities were significantly (p <0.05) higher than malathion group. SOD activity of OP group decreased significantly (p <0.05) compared to sham, control, Royal Jelly, Royal Jelly + OP and OP + Royal Jelly groups whereas SOD activities of the therapeutic and protective groups increased significantly (p <0.05). Serum acetylcholinesterase concentration was significantly (p <0.05) decreased in the OP group compared to the sham and control groups. Conclusion: It has been shown that Royal Jelly may be effective against oxidative stress and lipid peroxidation caused by malation. MDA levels significantly decreased in all protective and treatment groups. It is thought that antioxidantacting Royal Jelly may be supportive for oxidative stress-induced malation toxicity. Keywords: Royal Jelly, malation, free radicals, oxidative stress, antioxidant 288

317 SCIAENA UMBRA (LİNNAEUS 1758) OTOLİTİNİN DENEYSEL OLARAK OLUŞTURULAN BÖBREK HASARINDA SERUM VE DOKU TAS, TOS, OSİ DEĞERLERİ Laçine AKSOY, Mesturiye YAYLALI Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, Afyonkarahisar, Türkiye Amaç: Halk arasında böbrek taşına karşı kullanılan Sciaena umbra (Linnaeus 1758) otolitinin etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Ratlar dört gruba ayrılmıştır. 1. grup kontrol, 2. grup etilen glikol grubu, 3. grup Sciaena umbra otoliti + etilen glikol grubu, 4. grup etilen glikol günden itibaren Sciaena umbra otoliti grubu olarak belirlendi. Sciaena umbra otoliti 3. ve 4. grupta bulunan ratlara gavajla uygulandı. İkinci, 3. ve 4. gruptaki ratlara etilen glikol ise içme suyuna %1 oranında katılarak verildi. Bulgular: Çalışma sonunda uygulama yapılan ratlardan alınan kan ve böbrek doku örneklerinde TAS, TOS ve OSI düzeyleri belirlendi. Etilen glikol grubu serum TAS değerleri diğer gruplara kıyasla istatistikî anlamlı (p<0,05) düşük bulundu. Diğer gruplar birbirinden farklı değildi. Böbrek TAS değerleri de serumdaki değerler ile benzerdi. Etilen glikol grubu serum TOS verileri diğer gruplardan istatistiksel anlamlılıkta (p<0,05) farklı idi. Kontrol grubu böbrek TOS değerleri diğer tüm gruplardan istatistiksel anlamlılıkta (p<0,05) farklı bulundu. Sciaena umbra otoliti uygulanan grupların TOS değerleri etilen glikol grubundan farklı bulunmamıştır. Sonuç: Elde edilen sonuçlardan etilen glikolün oksidatif stresi indüklediği görülmüştür. Etilen glikol maruziyetle oluşturulan hasara karşı Sciaena umbra otolitinin özellikle böbrek dokudaki TOS değerleri göz önüne alındığında olumlu etkileri olduğu söylenemez. TAS ve TOS verileri toplam antioksidan/oksidan statüyü belirleme için önemlidir. Ancak Sciaena umbra otolitinin etkilerini ortaya koymak adına destekleyici çalışmalar önemlidir. Anahtar Kelimeler: Total antioksidan statü, total oksidan statü, oksidatif stres indeksi, Sciaena umbra otoliti, etilen glikol 289

318 SERUM AND TISSUE TAS, TOS, OSI VALUES IN THE EXPERIMENTALLY CREATED KIDNEYS OF SCIAENA UMBRA (LINNAEUS 1758) Laçine AKSOY, Mesturiye YAYLALI Afyon Kocatepe University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Chemistry, Afyonkarahisar, Turkey Aim: It is aimed to determine the effects of the Sciaena umbra (Linnaeus 1758) otolith, which is used against the renal stone among the population. Material and Methods: Rats were divided into four groups. First group control, 2nd group ethylene glycol group, 3rd group Sciaena umbra otolith + ethylene glycol group, 4th group ethylene glycol + from 14. day Sciaena umbra otolith. The rats in groups 3 and 4 were applied by gavage. Ethylene glycol was given to the rats in the 2nd, 3rd and 4th groups by adding 1% to the drinking water. Results: TAS, TOS and OSI levels were determined in the blood and kidney tissue samples taken from rats administered at the end of the study. The serum TAS values of the ethylene glycol group were found to be statistically significant (p <0.05) lower than the other groups. Other groups are not different from each other. Kidney TAS values are just as in serum. Serum TOS of ethylene glycol group was statistically different from other groups (p <0.05). The kidney TOS values in the control group were statistically significant (p <0.05) in all other groups. The TOS values of the groups given to Sciaena umbra otolith were not different from the ethylene glycol group. Conclusion: Ethylene glycol induced oxidative stress in the obtained results. It cannot be said that Sciaena umbra otolith has positive effects especially when the TOS values of kidney tissue are taken into consideration against damage caused by ethylene glycol exposure. TAS and TOS data are important for total antioxidant/oxidant status determination. However, supporting studies are important to reveal the effects of the Sciaena umbra otolith. Keywords: Total antioxidant status, total oxidant status, oxidative stress index, Sciaena umbra otolith, ethylene glycol 290

319 CCI4 ÜN İNDÜKLEDİĞİ HASARA KARŞI SAFRANALIN SERUM GSH DÜZEYLERİNE ETKİSİ Laçine AKSOY 1, Ömer Naci ALAYUNT 2, Yasemin SUNUCU KARAFAKIOĞLU 3, Sevcan SEVİMLİ 4 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Afyonkarahisar, Türkiye 2 Uşak Üniversitesi, Banaz Meslek Yüksekokulu Kimya Teknolojisi Bölümü, Banaz, Uşak, Türkiye 3 Uşak Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi Bölümü, Uşak, Türkiye 4 Uşak Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Uşak, Türkiye Amaç: Bu çalışmada safranalın, sitotoksik bir ksenobiyotik olan CCl4 ün neden olduğu hasara karşı serum glutatyon (GSH) düzeylerini nasıl etkilediği belirlenmiştir. Materyal ve Metod: Bu çalışma 35 adet 2-3 aylık Wistar-Albino erkek rat kullanılmıştırr. Ratlar her grupta 7 adet olmak üzere beş gruba ayrılmıştır. Kontrol grubundaki ratlar standart 14 gün yemle beslenmiştir. CCI4 grubundaki ratlara 14 gün 0,8 ml/kg CCI4 intraperitoneal olarak uygulanmıştır. Diğer gruplardaki ratlara ise intraperitoneal olarak uygulanan 14 gün 0,8 ml/kg CCI4 e ilave olarak sırasıyla 25 mg/kg, 50 mg/kg, 100 mg/kg safranal gavajla verilmiştir. Çalışmanın sonunda ratlardan alınan serum GSH düzeyi belirlenmiştir. GSH düzeyi ticari kitlerle (FineTest, EU2547) ELİSA da ölçülmüştür. Bulgular: Serum GSH verileri incelendiğinde CCI4 uygulanan grubun GSH düzeylerinin diğer tüm grublardan anlamlı olarak düşük olduğu görülmektedir (p<0.05). Yüksek doz safranalın uygulandığı (50 mg/kg, 100 mg/kg) grublardaki GSH seviyeleri kontrole yakındır. 25 mg/kg safranalın uygulandığı 3. Grup GSH düzeyleri hem kontrol hem de CCI4 uygulanan grubtan istatistiksel anlamda farklı bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: CCI4 ün oksidatif bir hasar oluşturduğu görülmüştür. Oluşan bu hasara karşı 50 mg/kg ve 100 mg/kg safranal uygulamasının olarak pozitif etkileri görülmektedir. Düşük doz safranalın da olumlu etkileri görülmektedir fakat bu etki istatistiksel anlamlılıkta değildir. Sonuç olarak doza bağlı olarak safranalın antioksidatif etkili olabileceği düşünülmektedir. Ancak daha net sonuçlar sunmak adına kan yanında karaciğer dokuda da diğer oksidan ve antioksidan parametrelerin incelenmesi gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Safranal, CCI4, glutatyon 291

320 EFFECTS OF SAFRANAL ON SERUM GSH LEVELS INDUCED BY CCI4 Laçine AKSOY 1, Ömer Naci ALAYUNT 2, Yasemin SUNUCU KARAFAKIOĞLU 3, Sevcan SEVİMLİ 4 1 Afyon Kocatepe University, Faculty of Science and Literature, Department of Chemistry, Afyonkarahisar, Turkey 2 Uşak University, Banaz Vocational School, Department of Chemical Technology, Banaz, Usak, Turkey 3 Uşak University, Faculty of Education, Department of Science Education, Uşak, Turkey 4 Uşak University, School of Health Nursing Department, Uşak, Turkey Aim: In this study, we have determined how safranalin, a cytotoxic xenobiotic, affects serum glutathione (GSH) levels in response to damage caused by CCI4. Material and Methods: This study used 35 male Wistar-Albino rats aged 2-3 months. The rats were divided into 5 groups, 7 in each group. The rats in the control group were fed with standard 14 days feed. The rats in group CCI4 were administered intraperitoneally with 0.8 ml/kg CCI4 for 14 days. The rats in the other groups were given 25 mg / kg, 50 mg/kg, 100 mg/kg safranal gavage in addition to 0.8 ml/kg CCI4 administered intraperitoneally for 14 days. At the end of the study, serum GSH levels were determined from rats. GSH level was also measured in ELISA with commercial kits (FineTest, EU2547). Results: When serum GSH levels were examined, GSH levels of CCI4 group were significantly lower than all other groups (p <0.05). Apply high doses of safranal (50 mg/kg, 100 mg/ kg) to the control group to control GSH levels. Group 3 GSH levels were statistically different from control and CCI4 group (p <0.05). Conclusion: CCI4 has been shown to cause oxidative damage. Positive effects are seen with 50 mg/kg and 100 mg/kg safranal administration against this injury. Lowdose safranal also has positive effects, but this effect is not statistically significant. As a result, it is thought that safranal may be antioxidative effective depending on the dose. However, in order to provide clearer results, other oxidant and antioxidant parameters should be examined in the liver as well as in the blood. Keywords: Safranal, CCI4, glutathione 292

321 RATLARDA HİPERHOMOSİSTEİNEMİNİN ERİTROSİT VE KALP DOKUSUNDA OLUŞTURDUĞU OKSİDATİF HASAR ÜZERİNE VİTAMİN C NİN ETKİSİ Ali İhsan KIRTAŞ, Funda KIRAL Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye Amaç: Çalışmada, uzun süreli metiyonin uygulanan ratlarda homosistein düzeyindeki artışın, kalp dokusu ve eritrosit antioksidan sistem üzerine verdiği hasar ve vitamin C nin oluşan bu hasarı ne oranda etkilediğinin araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Kontrol grubu her gün normal pelet yem ve çeşme suyuyla ad libitum beslenirken, Hiperhomosisteinemi grubunda, L-metiyonin ratlara her gün 1 g/kg, Hiperhomosisteinemi+Vitamin C grubu ratlarına da her gün 1 g/kg dozunda L-metiyonin yanında 150 mg/kg/gün vitamin C altı hafta boyunca gavajla verildi. Çalışmanın sonunda deneme ve kontrol gruplarında kalp doku homojenatında MDA düzeyleri ölçülürken SOD, GSH-Px, CAT antioksidan enzim aktiviteleri analizleri hem doku örneklerinde hem de eritrosit hemolizatında gerçekleştirildi. Serum homosistein düzeylerinin ölçümünde ELİSA yöntemi kullanıldı. Bulgular: Bütün grupların serum homosistein düzeylerinin ortalamaları arasında fark (p<0.001) saptanması deneme gruplarında hiperhomosisteineminin oluştuğunu gösterdi. Hiperhomosisteinemi grubuna ait kalp dokusu ve plazma MDA düzeylerinin, Hiperhomosisteinemi+Vitamin C ve kontrol grubundaki plazma MDA düzeylerinden yüksek olduğu tespit edildi (p<0.01). Kalp dokusu SOD aktiviteleri, Hiperhomosisteinemi+Vitamin C grubundaki ratlara göre sadece metiyonin verilen hiperhomosisteinemi grubunda düşük bulundu (p<0.001). Hiperhomosisteinemi+Vitamin C grubunda SOD aktivitesi Hiperhomosisteinemi grubuna göre daha yüksek bulundu (p<0.01). Kalp dokusunda GSH-Px aktivitelerinde, kontrole göre deneme gruplarının GSH-Px aktivitelerinde azalma tespit edildi (p<0.05). Eritrosit hemolizatındaki GSH-Px aktivitelerinde, kontrole göre Hiperhomosisteinemi grubunda GSH-Px aktivitesinde azalış, Hiperhomosisteinemi+VitC grubunda artış tespit edildi (p<0.001). Kalp dokusu homojenatında ve eritrosit hemolizatındaki katalaz enzim aktivitelerinde kontrole göre Hiperhomosisteinemi grubunda azalma, Hiperhomosisteinemi+Vit C grubunda artış görüldü (p<0.001). Sonuç: Askorbik asidin homosisteinin oluşturduğu oksidatif stresi ve lipid peroksidasyonunu azaltmada etkili olabileceği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Hiperhomosisteinemi, homosistein, metiyonin, vitamin C, oksidatif stres 293

322 EFFECT OF VITAMIN C ON HYPERHOMOCYSTEINEMIA-INDUCED OXIDATIVE DAMAGE IN ERYTROCYTE AND HEART TISSUE IN RATS Ali İhsan KIRTAŞ, Funda KIRAL Adnan Menderes University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Aydın, Turkey Aim: In this study, we researched the damage of increase in homocysteine level over heart tissue and erythrocyte antioxidant system on long term methionine applied rats and effect level of vitamin C on this damage, which is antioxidant. Material and Methods: The control group were fed by everyday normal pellet feed and tap water ad libitum. In Hyperhomocysteinemia group, L-methionine were given each day by 1g/kg to the rats, to Hyperhomocysteinemia+Vitamin C group the rats were fed besides 1 g/kg L-methionine, 150 mg/kg/day vitamin C were given for six weeks by gavage. The end of study, from control and in experimental groups blood samples were taken. While measuring the MDA levels in the sample tissues, SOD, GSH-Px, CAT antioxidant enzyme activities were analyzed both in tissue samples and in erythrocyte hemolysates. ELISA method was used to measure serum homocysteine levels. Results: Determining the difference (p<0.001) between mean of serum homocysteine levels in the control and experimental groups, show that occurred hyperhomocysteinemia in experimental groups. The level of heart tissue and plasma MDA in Hyperhomocysteinemia group were greater than Hyperhomocysteinemia+Vit C and Control group (p<0.01). Heart tissue SOD activities were low just in methionine given Hyperhomocysteinemia group compared to Hyperhomocysteinemia+VitC group (p<0,001). By giving methionine with vitamin C in erythrocyte hemolysates SOD activities increased SOD values in Hyperhomocysteinemia+VitC group compared to Hyperhomocysteinemia group (p<0.01). In heart tissue GSH-Px activities, there were general lowering in experimental groups compared to control group (p<0.05). In erythrocyte hemolysates GSH-Px activities, compared to the control group, GSH-Px activity decrease in Hyperhomocysteinemia group, and increase in Hyperhomocysteinemia+VitC group were observed (p<0.001). In heart tissue homogenates and erythrocyte hemolysates the catalase enzyme activities were decreased in Hyperhomocysteinemia group and increased in Hyperhomocysteinemia+VitC group compared to the control group (p<0.001). Conclusion: It has been concluded that ascorbic acid may be effective in reducing the oxidative stress and lipid peroxidation caused by homocysteine. Keywords: Hyperhomocysteinemia, homocysteine, methionine, vitamin C, oxidative stress 294

323 CAPOETA CAPOETA [GULDENSTEADT 1773] LARDA 2, 4-DİKLOROFENOKSİASETİK ASİT İN PLAZMA TOTAL SİALİK ASİT, REDÜKTE GLUTATYON VE MALONDİALDEHİD DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ İnan KAYA 1, Muhitdin YILMAZ 2, Müge MAVİOĞLU KAYA 3, Abdulsamed KÜKÜRT 4, Mahmut KARAPEHLİVAN 5 1 Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Kars, Türkiye 2 Sinop Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Biyomühendislik Bölümü, Sinop, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Mol. Biyoloji ve Genetik Bölümü, Kars, Türkiye 4 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 5 Kafkas Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Bu çalışmada 2,4-diklorofenoksiasetik asit (2,4-D) uygulanan Capoeta capoeta larda lipit peroksidasyonu belirteci malondialdehit (MDA) ile doku hasarlarında önemli olan total sialik asit (TSA) ve antioksidan savunma sisteminin önemli belirteçlerinden biri olan glutatyon (GSH) düzeylerinin belirlenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada, Kars Çayı ndan laboratuvar ortamına alınan 24 balık tan 3 eşit grup oluşturuldu. Balıklar adaptasyon için uygulama yapılmadan önce 10 gün tatlısu tanklarında bekletildi. Grup I deki balıklar normal tatlısu ortamında, diğer gruplar ise, grup II (10 mg/l 2,4-D) ve grup III (20 mg/l 2,4-D) içeren tanklarda 10 gün süreyle bakıldı. Çalışma süresi sonunda biyokimyasal analizler için kan örnekleri uygun yöntemlerle alındı. Antikuagulanlı tüplere alınan kan örneklerinden elde edilen plazmalarda MDA, TSA ve GSH düzeyleri spektrofotometrik metodlar kullanılarak ölçüldü. Bulgular: Çalışmada kontrol grubu ile diğer iki grup (grup II ve III) kıyaslandığında, 2,4-D verilen gruplarda TSA ve MDA düzeylerinin önemli oranda arttığı, GSH düzeylerinin ise azaldığı saptandı (P< 0.05). Sonuç: Capoeta capoeta cinsi balıklara LC50 değerinin altında uygulanan 2,4-D nin plazma TSA, MDA ve GSH düzeylerinde önemli değişikliklere neden olabileceği kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Capoeta, diklorofenoksiasetik asit, lipit peroksidasyonu, total sialik asit 295

324 THE EFFECT OF 2, 4-DICHLOROPHENOXYACETIC ACID ON PLASMA TOTAL SIALIC ACID, REDUCED GLUTATHIONE AND MALONDIALDEHYDE LEVELS IN CAPOETA CAPOETA [GULDENSTEADT 1773] İnan KAYA 1, Muhitdin YILMAZ 2, Müge MAVİOĞLU KAYA 3, Abdulsamed KÜKÜRT 4, Mahmut KARAPEHLİVAN 5 1 Kafkas University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Biology, Kars, Turkey 2 Sinop University, Faculty of Engineering and Architecture, Department of Bioengineering, Sinop, Turkey 3 Kafkas University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Molecular Biology and Genetics, Kars, Turkey 4 Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 5 Kafkas University, Faculty of Medicine, Department of Medical Biochemistry, Kars, Turkey Aim: In the present study, it was aimed to determine of the levels of total sialic acid (TSA) which is important in tissue damage, malondialdehyde (MDA) as indicator of lipid peroxidation and glutathione (GSH) which has important functions in antioxidant defense system in 2,4-dichlorophenoxyacetic acid (2,4-D) applied Capoeta capoeta. Material and Methods: Twenty-four fish taken into laboratory from the Kars Creek were divided to 3 equal groups. The fish were kept in tanks including freshwater for 10 days before application for adaptation. The fish in group I were observed in the normal freshwater and the other groups in tanks with 10 and 20 mg/l 2,4-D for 10 days. At the end of the study period, blood samples for biochemical analysis were obtained by appropriate methods. The levels of the MDA, TSA and GSH were measured by the spectrophotometric methods in plasma samples obtained from anticoagulated blood samples. Results: It was detected that TSA and MDA levels increased significantly and GSH levels decreased when the 2,4-D given groups (group II and III) compared with the control group (P <0.05). Conclusion: It was concluded that 2,4-D administered below the LC50 value may cause significant changes for the levels of TSA, MDA and GSH of plasma. Keywords: Capoeta, dichlorophenoxyacetic acid, lipid peroxidation, total sialic acid 296

325 NİKOTİN UYGULANAN FARELERİN KARACİĞER, BÖBREK, BEYİN DOKUSU ÜZERİNE ASTAKSANTİN İN KORUYUCU ETKİSİ Mahmut KARAPEHLİVAN 1, Sadık ÖZTÜRK 2, İnan KAYA 3, Metin ÖĞÜN 4, Hacı Ahmet DEVECİ 5, Abdulsamed KÜKÜRT 4 1 Kafkas Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kars Harakani Devlet Hastanesi, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Kars, Türkiye 4 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 5 Gaziantep Üniversitesi, İslahiye Meslek Yüksekokulu, Gaziantep, Türkiye Amaç: Bu çalışmada nikotin uygulanan farelerin karaciğer, böbrek ve beyin dokusu total sialik asit (TSA), nitrik oksit (NO), malondialdehit (MDA) ve redükte glutatyon (GSH) düzeyleri üzerine astaksantin in koruyucu etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada 28 adet Swiss albino cinsi fareden, rastgele 4 eşit grup oluşturuldu. Grup I (Kontrol) e serum fizyolojik (% 0.9 NaCI), grup II (N) ye 0.45 mg/kg/gün nikotin, grup III (N+As) e 0.45 mg/kg/gün nikotin+40 mg/kg/gün astaksantin ve grup IV (As) e 40 mg/kg/gün astaksantin 7 gün boyunca intraperitoneal olarak verildi. Ötenazi sonrası karaciğer, böbrek ve beyin dokuları uygun yöntemlerle alınarak homojenize edildi. Elde edilen homojenatlarda TSA, NO, MDA ve GSH düzeyleri ölçüldü. Bulgular: Karaciğer dokusu GSH seviyesi grup I ve IV de diğer gruplara göre anlamlı derecede daha yüksek (P< 0.001) tespit edilirken, karaciğer ve beyin dokusunda MDA, NO ve TSA seviyeleri grup II de en yüksek düzeyde bulundu. Böbrek dokusu GSH seviyesi grup II de diğer gruplara göre en düşük düzeydeyken, MDA düzeylerinin grup IV de en düşük olduğu saptandı (P< 0.001). Böbrek dokusu NO ve TSA düzeylerinin grup II de en yüksek olduğu tespit edildi (P< 0.001). Beyin dokusu GSH seviyesinin grup I de diğer gruplara göre daha yüksek olduğu belirlendi (P< 0.05). Sonuç: Çalışmada, nikotin uygulanan farelerin karaciğer, böbrek ve beyin dokularında oluşan oksidatif strese karşı astaksantin in koruyucu rolünün olabileceği kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Nikotin, astaksantin, karaciğer, böbrek, beyin 297

326 THE PROTECTIVE EFFECT OF ASTAXANTHIN IN LIVER, KIDNEY AND BRAIN TISSUE OF NICOTINE TREATED MICE Mahmut KARAPEHLİVAN 1, Sadık ÖZTÜRK 2, İnan KAYA 3, Metin ÖĞÜN 4, Hacı Ahmet DEVECİ 5, Abdulsamed KÜKÜRT 4 1 Kafkas University, Faculty of Medicine, Department of Medical Biochemistry, Kars, Turkey 2 Kars Harakani State Hospital, Kars, Turkey 3 Kafkas University, Institute of Health Sciences, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 4 Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 5 Gaziantep University, Islahiye Vocational School, Gaziantep, Turkey Aim: The aim of this study was to investigate the protective effects of the astaxanthin on the levels of the total sialic acid (TSA), nitric oxide (NO), malondialdehyde (MDA) and the reduced glutathione (GSH) in the liver, kidney and brain tissues in nicotine treated mice. Material and Methods: Twenty eight Swiss albino mice were randomly divided into four equal groups. It was administered intraperitoneally saline (0.9% NaCl) to group I (Control), 0.45 mg/kg/day nicotine to group II (N), 45 mg/kg/day nicotine plus 40 mg/kg/day astaxanthin to group III (N+As), and 40 mg/kg/day astaxanthin to group IV (As) daily for 7 days. After euthanasia, liver, kidney and brain tissues were taken by appropriate methods and homogenized. The levels of the TSA, NO, MDA and GSH were measured in the obtained homogenates. Results: It was detected that levels of MDA, NO and TSA in liver and brain were the highest in group II, when GSH level in liver tissue was significantly higher (P< 0.001) in group I and IV than other groups. The GSH level of the kidney tissue was lowest in group II compared to other groups, while MDA level was the lowest in group IV (P< 0.001). The levels of NO and TSA in kidney tissue were the highest in group II (P< 0.001). The GSH level of brain tissue was the highest in group I compared to the other groups (P< 0.05). Conclusion: It was concluded that the astaxanthin may have the protective effect for reducing the oxidative stress in the liver, kidney and brain tissue of the nicotine received mice. Keywords: Nicotine, astaxanthin, liver, kidney, brain 298

327 FERTİL VE DÖL TUTMAYAN İNEKLERDE SERUM LEPTİN, GLİKOZ, TOTAL KOLESTEROL VE TOTAL PROTEİN DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Meltem TANRIVERDİ, Saime GÜZEL Uludağ Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye Amaç: Çalışma temel olarak, fertil ve üç veya daha fazla tohumlamayı takiben döl tutmayan (repeat breeder) ineklerde serum leptin, glikoz, total kolesterol ve total protein düzeylerini karşılaştırmak üzere tasarlandı. Ayrıca bu çalışma ile glikoz, lipid ve protein metabolizmasında önemli rol oynadığı bilinen leptinin, glikoz, total kolesterol ve protein seviyeleri ile ilişkisi de incelendi. Materyal ve Metod: Bu amaçla, materyal olarak 20 döl tutmayan ve 20 verimli inek kullanıldı. Serum leptin konsantrasyonları bir leptin radioimunoassay (RIA) kiti kullanılarak ölçüldü. Serum glikoz konsantrasyonu glikoz/oksidaz yöntemi ile ticari bir kit kullanılarak ölçüldü. Serum total kolesterol ve protein seviyeleri bir oto analizör ve ilişkili kitler kullanılarak ölçüldü. Bulgular: Döl tutmayan damızlık ineklerin fertil ineklere göre daha düşük leptin ve glikoz düzeylerine sahip oldukları ortaya koyuldu (p<0.05). Fertil ve döl tutmayan inekler arasında total kolesterol ve protein seviyeleri bakımından önemli bir farklılık yoktu. Fertil ve döl tutmayan ineklerde leptin ve glukoz, toplam kolesterol ve toplam protein seviyeleri arasında anlamlı bir korelasyon bulunamadı. Sonuç: Leptin hormonu ve glikozun düşük konsantrasyonlarının döl tutamama gibi üreme problemleri üzerinde bir takım etkileri olabileceğini ve bu ve bunun gibi üreme problemlerinin karakterize edilmesinde yol gösterici olarak rol alabileceğini düşünmekteyiz. Diğer yandan elde ettiğimiz sonuçlar, bu parametrelerin üreme prosesindeki fizyolojik rolünün belirlenmesine ve döl tutmayan damızlık ineklerde fertiliteyi bozan olası mekanizmaları anlamamıza yardımcı olabilir. Anahtar Kelimeler: Yağ dokusu, inek, leptin hormonu, üreme problemi 299

328 COMPARISON OF SERUM LEPTIN, GLUCOSE, TOTAL CHOLESTEROL AND TOTAL PROTEIN LEVELS IN FERTILE AND REPEAT BREEDER COWS Meltem TANRIVERDİ, Saime GÜZEL Uludag University, Veterinary Faculty, Department of Biochemisty, Bursa, Turkey Aim: It was designed, firstly, to compare circulatory levels of serum leptin, glucose, total cholesterol and total protein in fertile and repeat breeder cows that failed to conceive after three or more inseminations. Secondly we sought to determine the relationships of serum leptin levels to glucose, total cholesterol and protein levels, since leptin has important roles in glucose, lipid and protein metabolism. Material and Methods: For this aim, 20 repeat breeder cows and 20 fertile cows were used as material. Serum leptin concentrations were measured using a leptin double antibody radioimmunoassay (RIA) kit. Serum glucose concentration was measured by the glucose/oxidase method using a commercial kit. Serum total cholesterol and total protein levels were measured using an autoanalyzer and accompanying kits. Results: Repeat breeder cows were found to have lower levels of leptin and glucose compared with fertile ones (p<0.05). There were no significant differences regarding total cholesterol and protein levels between the fertile and repeat breeder cows. Non-significant correlation was found between leptin and glucose, total cholesterol and total protein levels in fertile and repeat breeder cows. Conclusion: We believe that the low concentrations of leptin hormone and glucose can have some effects on reproductive problems such as repeat breeder syndrome, and these parameters may be helpful in characterizing these problems. On the other hand, our results can help to establish the physiological role of these parameters in the reproductive process and understand potential mechanisms impairing fertility in repeat breeder cows. Keywords: Adipose tissue, cow, leptin hormone, reproductive problem 300

329 SEVOFLURAN GENEL ANESTEZİSİNDE SÜLÜNLERDE (PHASIANUS COLCHICUS) MEYDANA GELEN BİYOKİMYASAL DEĞİŞİKLİKLER* Hatice Özlem NİSBET 1, Cevat NİSBET 2, Mehmet KAYA 3, Burcu SARAÇOĞLU 1, Birsen Deniz ÖZBAKIR 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 3 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Çalışmada, sevofluranın bir saat boyunca uygulanan anestezisinde sülünlerin (Phasianus colchicus) kan değerleri üzerine olan etkilerinin araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Toplam 16 sağlıklı, ergin (8 dişi ve 8 erkek) sülün (Phasianus colchicus) çalışma materyalini oluşturdu. Anesteziye başlamadan 10 dk önce ilk kan örneği alındı. Sevofluranın maske ile indüksiyonundan sonra sülünler entübe edilerek sevoflurane ile anestezinin idamesi sağlandı. Bir saatlik anestezi sonunda from the brachial veya tarsal venlerden ikinci kan örneği alındı. Alınan örnekler santrifüje edildikten sonra elde edilen plazmalar -20 C de derin dondurucuda muhafaza edildi. Plazma ürik asit, plazma üre nitrojeni, total protein, albumin, glukoz, kolesterol, trigliserid, aspartat aminotransferaz, alanin aminotransferaz, laktat dehidrojenaz, alkalin fosfataz, total bilirubin, kreatin, amilaz konsantrasyonları otoanalizör kullanılarak ölçüldü. Tüm numuneler tekrarlamalı olarak okundu. Bulgular: Yapılan çalışmada elde edilen verilerin sonuçlarına göre kan parametrelerinin çoğunda istatistiksel bir fark tespit edilemezken erkeklerde sırasıyla preanestezi ve 60. dakikalarda olmak üzere kreatin (0,19 ± 0,08; 0,48 ± 1,22) mg/dl, kolesterol (96,00 ± 15,26; 78,00 ± 12,42) mg/dl, dişilerde total protein (4,21 ± 0,34; 3,63 ± 0,58) g/dl düzeylerinde fark tespit edildi (p<0.05). Kreatin değerinde yükselme olduğu belirlenirken kolesterol ve total proteinde azalma olduğu belirlendi. Sonuç: Plazma enzimleri geniş bir aktivasyon aralığına sahip olduklarından bu enzimlerin varyasyonlarının yorumlanması zordur. Yapılan çalışmada bazı parametrelerde istatistiksel farklılıklar belirlenmiş ise de bu farklılıklar normal sınırların içerisindedir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde sevofluran anestezisinin sülünlerde güvenle kullanılabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Sülün (Phasianus colchicus), sevofluran, inhalasyon anestezisi, kan parametreleri *Bu çalışma 3001-TÜBİTAK Başlangıç AR-GE Projeleri Destekleme Programı tarafından desteklenen 116O673 numaralı projenin bir kısmını oluşturmaktadır. 301

330 BIOCHEMICAL CHANGES INDUCED BY GENERAL ANESTHESIA WITH SEVOFLURANE IN PHEASANTS (PHASIANUS COLCHICUS* Hatice Ozlem NISBET 1, Cevat NISBET 2, Mehmet KAYA 3, Burcu SARACOGLU 1, Birsen Deniz OZBAKIR 1 1 Ondokuz Mayis University, Veterinary Medicine Faculty, Department of Surgery, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayis University, Veterinary Medicine Faculty, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey 3 Ondokuz Mayis University, Veterinary Medicine Faculty, Department of Physiology, Samsun, Turkey Aim: In the study, it was aimed to investigate the effects of sevoflurane on the blood values of the pheasants (Phasianus colchicus) in an hourly anesthesia. Material and Methods: A total of 16 healthy adult (8 female and 8 male) pheasants (Phasianus colchicus) constituted the study material. The first blood sample was taken 10 minutes before anesthesia. After the induction of sevoflurane by mask, the pheasants were intubated and anesthesia was administered with sevoflurane. After one hour anesthesia, second blood sample was taken from the brachial or tarsal veins. The samples were centrifuged, and plasma was separated and stored frozen at 20 C until assayed. Plasma uric acid, plasma urea nitrogen, total protein, albumin, glucose, cholesterol, triglyceride, aspartate aminotransferase, alanine aminotransferase, lactate dehydrogenase, alkaline phosphatase, total bilirubin, creatine and amylase concentrations were measured by using an autoanalyzer. All samples were read in duplicate. Results: According to the results of the data obtained in the study performed, no statistical difference was found in most of the blood parameters. Differences in creatine (0,19 ± 0,08; 0,48 ± 1,22) mg/dl, cholesterol (96,00 ± 15,26; 78,00 ± 12,42) mg/dl in males and total protein levels (4,21 ± 0,34; 3,63 ± 0,58) g/dl in females were determined preanesthesia and 60th minute, respectively (p<0.05). A decrease in cholesterol and total protein was determined when an increase in creatinine was determined. Conclusion: Since plasma enzymes have a wide range of activation, variations of these enzymes are difficult to interpret. Although some statistical differences were determined in the study, these differences were within normal limits. When the results obtained are evaluated, it is thought that sevoflurane anesthesia can be used safely in pheasants. Keywords: Pheasant (Phasianus colchicus), sevoflurane, inhalation anesthesia, blood parameters *This study constitutes part of the project number 116O673 supported by the 3001-TÜBİTAK Initiative AR-GE Projects Support Program. 302

331 SÜLÜNLERDE (PHASIANUS COLCHICUS) İZOFLURAN ANESTEZİSİNİN BAZI KAN PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİLERİ* Hatice Özlem NİSBET 1, Cevat NİSBET 2, Mehmet KAYA 3, Burcu SARAÇOĞLU 1, Birsen Deniz ÖZBAKIR 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 3 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Çalışma, sülünlerde (Phasianus colchicus) inhalasyon anesteziklerinden izofluranın bazı kan parametreleri üzerine etkilerini araştırmak amacıyla yapıldı. Materyal ve Metod: Çalışma materyalini toplam 16 ergin (8 dişi ve 8 erkek) sülün (Phasianus colchicus) oluşturdu. Kan örnekleri anestezi öncesinde ve anestezi bitiminde olmak üzere 2 kere, brachial veya tarsal venalardan EDTA lı tüplere ( ml) alındı. Alınan EDTA lı kan örnekleri 3000 rpm de 10 dakika santrifüje edildi ve plazma örnekleri değerlendirme yapılıncaya kadar -20 C de derin dondurucuda muhafaza edildi. Farklı kitlerle yapılan ön çalışmaları takiben uygun kitlere karar verildi. Karar verilen kitler ile Kreatin fosfokinaz dışında tüm verilerin belirli standartlar aralığında olduğu belirlendi ve analizler bu kitler ile otoanalizör cihazında okutularak değerlendirildi. Bu çalışmada ürik asit, plazma üre nitrojeni, total protein, albumin, glukoz, kolesterol, trigliserid, aspartat aminotransferaz, alanin aminotransferaz, laktat dehidrojenaz, alkalin fosfataz, total bilirubin, kreatin, amilaz parametreleri değerlendirildi. Tüm numuneler tekrarlamalı olarak okundu. Bulgular: Alınan örneklerin istatistiksel değerlendirilmeleri sonucunda erkeklerde sırasıyla anestezi öncesi ve sonrası olmak üzere kreatin (0,18 ± 0,4; 0,09 ± 0,06) mg/dl, alanin aminotransferaz (9,71 ± 4,93; 2,88 ± 3,00) U/L ve laktat dehidrojenaz (404,50 ± 163,78; 268,87 ± 145,50) U/L, dişilerde alkalin fosfataz (189,60 ± 99,73; 82,45 ± 62,08) U/L düzeylerinde fark tespit edildi (p<0.05). Sonuç: Elde edilen sonuçların inhalasyon anestezikleri ile yapılan diğer çalışmalarla karşılaştırıldığında paralellik gösterdiği tespit edildi. Çalışma sonucunda sülünlerde inhalasyon anestezisinde izofluranın güvenle kullanılabileceği kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: Sülün (Phasianus colchicus), inhalasyon anestezisi, kan parametreleri, izofluran *Bu çalışma 3001-TÜBİTAK Başlangıç AR-GE Projeleri Destekleme Programı tarafından desteklenen 116O673 numaralı projenin bir kısmını oluşturmaktadır. 303

332 EFFECTS OF ISOFLURANE ANESTHESIA ON SOME BLOOD PARAMETERS IN PHEASANTS (PHASIANUS COLCHICUS)* Hatice Ozlem NISBET 1, Cevat NISBET 2, Mehmet KAYA 3, Burcu SARACOGLU 1, Birsen Deniz OZBAKIR 1 1 Ondokuz Mayis University, Veterinary Medicine Faculty, Department of Surgery, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayis University, Veterinary Medicine Faculty, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey 3 Ondokuz Mayis University, Veterinary Medicine Faculty, Department of Physiology, Samsun, Turkey Aim: The study was conducted to investigate the effects of isoflurane, one of the inhalation anesthetics, on blood parameters in pheasants (Phasianus colchicus). Material and Methods: The study material was composed of 16 adults (8 female and 8 male) pheasants (Phasianus colchicus). Samples of blood were taken from the brachial or tarsal veins just before induction and at the end of anesthesia into EDTA tubes ( ml). Blood samples in EDTA tubes were centrifuged at 3000 rpm for 10 minutes and the samples were maintained in a freezer at 20 C until assayed. Following the preliminary studies with different kits, the appropriate kits were decided. It has been determined that all the data except the creatine phosphokinase are within specified standards and analyzes were carried out with these kits on an autoanalyzer. In this study, uric acid, plasma urea nitrogen, total protein, albumin, glucose, cholesterol, triglyceride, aspartate aminotransferase, alanine aminotransferase, lactate dehydrogenase, alkaline phosphatase, total bilirubin, creatine and amylase parameters were evaluated. All samples were read in duplicate. Results: As a result of the statistical evaluations of the samples, differences in creatine (0,18 ± 0,4; 0,09 ± 0,06) mg/dl, alanine aminotransferase (9,71 ± 4,93; 2,88 ± 3,00) U/L and lactate dehydrogenase (404,50 ± 163,78; 268,87 ± 145,50) U/L in males and alkaline phosphatase levels (189,60 ± 99,73; 82,45 ± 62,08) U/L in females were determined before and after anesthesia, respectively(p<0.05). Conclusion: It was found that the results obtained were in parallel when compared to other studies with inhalation anesthetics. As a result, it was concluded that isoflurane could be used safely in the inhalation anesthesia in the pheasants. Keywords: Pheasant (Phasianus colchicus), inhalation anesthesia, blood parameters, isoflurane *This study constitutes part of the project number 116O673 supported by the 3001-TÜBİTAK Initiative AR-GE Projects Support Program. 304

333 RATLARDA KARACİĞER ARGİNAZ AKTİVİTESİ ÜZERİNE DİETİLNİTROZAMİN VE LİKOPENİN ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Emre KAYA, Seval YILMAZ Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Çalışmanın amacı, dietilnitrosamin (DEN) uygulanan ratların karaciğer dokusunda likopenin arginaz aktivitesi üzerine etkisini değerlendirmektir. Materyal ve Metod: 56 adet erkek Wistar albino rat ( g ağırlığında), her bir grupta 7 rat olacak şekilde rasgele 8 gruba ayrılmıştır. Gruplar, kontrol, likopen, DEN(1), DEN(2), likopen+den(1), likopen+den(2), DEN(1)+likopen ve DEN(2)+likopen şeklinde oluşturulmuştur. Likopen, gün aşırı olarak 10 mg/kg vücut ağırlığı dozunda gavaj yoluyla 10 gün uygulanmıştır. DEN, 200 mg/kg vücut ağırlığı dozunda intraperitoneal olarak DEN(1) grubunda 30 gün, DEN(2) grubunda 90 gün için uygulanmıştır. Likopen uygulaması, likopen+den(1) ve likopen+den(2) gruplarında DEN uygulamasından 10 gün önce, DEN(1)+likopen ve DEN(2)+likopen gruplarında ise DEN uygulaması ile birlikte başlamıştır. Arginaz aktivitesi, Tiyosemikarbazid Diasetilmonoksim Üre (TDMU) yöntemi ile ölçülmüş ve U/mg protein olarak ifade edilmiştir. Bulgular: DEN uygulanan gruplarda, karaciğer arginaz aktivitesinde kontrol grubu ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı şekilde azalma olduğu tespit edilmiştir (p<0.001). Likopenin tek olarak uygulandığı grupta, kontrol grubu ile karşılaştırıldığında arginaz aktivitesinde herhangi değişiklik saptanmamıştır. Tüm likopen ilaveli gruplarda, likopen ilavesi ile DEN gruplarına kıyasla, arginaz aktivitesi normal seviyelere ulaşmıştır. Bununla birlikte, likopen+den(1) grubundaki düzelme tam olarak sağlanamamıştır. Sonuç: Bu veriler, likopen desteğinin DEN uygulananan ratların karaciğer arginaz aktivitesinde önemli bir arttırıcı etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Dietilnitrozamin, likopen, arginaz, karaciğer, rat 305

334 THE INVESTIGATION OF EFFECTS OF DIETHYLNITROSAMINE AND LYCOPENE ON LIVER ARGINASE ACTIVITY IN RATS Emre KAYA, Seval YILMAZ Fırat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazığ, Turkey Aim: The aim of this study was to evaluate the effect on arginase activity of lycopene in the liver tissue of diethylnitrosamine (DEN) treated rats. Material and Methods: Fifty six male Wistar albino rats (weighing g) were randomly assigned into eight groups of 7 rats each. Groups were formed as control, lycopene, DEN(1), DEN(2), lycopene+den(1), lycopene+den(2), DEN(1)+lycopene and DEN(2)+lycopene. Lycopene was administered to rats every other day at 10 mg/kg/bw, gavage for 10 days. DEN was administered to rats at 200 mg/kg/bw, a single dose i.p. for 30 days in DEN(1) group and for 90 days in DEN(2) group. Lycopene administration was started 10 days before the DEN administration in lycopene+den(1) and lycopene+den(2) groups, together with the DEN administration in DEN(1)+lycopene and DEN(2)+lycopene groups. Arginase activity was measured by Tiyosemicarbazid Diacetylmonoxim Urea (TDMU) method and expressed as IU/mg protein. Results: In DEN treated groups, it was determined to statistically significantly decrease in liver arginase activity when compared with the control group (p<0.001). No change in arginase activity was observed in the group in which lycopene was administered alone compared with the control group. Arginase activity reached to normal levels with the addition of lycopene in all lycopene added groups when compared with the DEN groups. However, the improvement in the group of lycopene+den(1) was not accurately provided. Conclusion: These data demonstrate that lycopene supplementation has a significant enhancing effect on hepatic arginase activity in DEN administered rats. Keywords: Diethylnitrosamine, lycopene, arginase, liver, rat 306

335 RATLARDA NİTROZOMORFOLİN KAYNAKLI JEJUNUM TOKSİSİTESİNDE ENGİNARIN ANTİOKSİDAN ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Emre KAYA, Seval YILMAZ Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Çalışma, Lipid peroksidasyonu (LPO) ve antioksidan enzimler değerlendirilerek, ratların jejunumunda nitrozomorfolin (NMOR) in oluşturduğu toksik etkilere karşı enginarın koruyucu etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metod: 2,5 aylık gr ağırlığında erkek Wistar-Albino ratlar; kontrol grubu, enginar uygulanan grup (1,5 gr/kg vücut ağırlığı dozunda gavaj yoluyla 14 gün), NMOR uygulanan grup (10 mg/kg vücut ağırlığı dozunda gavaj yoluyla 14 gün), NMOR+enginar uygulanan grup şeklinde dört gruba ayrılmıştır. 14 günlük deney periyodunun sonunda tüm hayvanlar sakrifiye edilmiş ve doku örnekleri alınmıştır. Çalışmada, enginarın NMOR kaynaklı jejunum toksisitesi üzerindeki etkilerini belirlemek için malondialdehid (MDA), redükte glutatyon (GSH) seviyeleri, katalaz (CAT), glutatyon peroksidaz (GSH-Px), glutatyon-stransferaz (GST), süperoksit dismutaz (SOD) aktiviteleri ölçülmüştür. Bulgular: NMOR ile tedavi edilen grupta MDA düzeylerinde (p<0,001) anlamlı artışlar saptanırken, GSH düzeyleri (p<0,001), CAT (p<0,05), GSH-Px (p<0,001) ve GST (p<0,001) aktivitelerinin kontrol grubuna göre anlamlı düşüş gösterdiği saptanmıştır. Bunun yanında, SOD aktivitesinde herhangi bir değişiklik gözlenmemiştir. NMOR+enginar ile tedavi edilen grupta, tüm parametreler normal seviyelere ulaşırken, SOD aktiviteleri değişmemiştir. Enginar uygulanan grup kontrol grubuyla karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Sonuç: Sonuçlar NMOR uygulanan ratların jejunumlarında MDA düzeylerinin arttığını, GSH düzeyleri ve antioksidan enzim aktivitelerinin azaldığını göstermiştir. Aynı zamanda enginarın NMOR'un neden olduğu jejunum toksisitesine karşı koruyucu etkisi olabileceği kanaatine varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Nitrosomorfolin, jejunum, enginar, malondialdehid, antioksidan 307

336 THE INVESTIGATION OF ANTIOXIDANT EFFECT OF ARTICHOKE IN NITROSOMORPHOLINE INDUCED JEJUNUM TOXICITY IN RATS Emre KAYA, Seval YILMAZ Fırat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazığ, Turkey Aim: This study was conducted to investigate the protective effects of artichoke against the toxic effects of nitrosomorpholine (NMOR) exposure in jejunum of rat by evaluating lipid peroxidation (LPO) and antioxidant enzymes. Material and Methods: Male Wistar-Albino rats aged 2.5 months and weighing gr were divided into four groups as described; control group, artichoke treated group (1.5 g/kg/day bw gavage for 14 days), NMOR treated group (10 mg/kg/day bw gavage for 14 days) and NMOR+artichoke treated group. At the end of the 14 days experiment period, all animals were sacrificed and tissue samples were removed. In this study, malondialdehyde (MDA), reduced glutathione (GSH) levels, catalase (CAT), glutathione peroxidase (GSH-Px), glutathione-s-transferase (GST) and superoxide dismutase (SOD) activities were measured to determine the effects of artichoke on NMOR-induced jejunum toxicity. Results: In the NMOR treated group, MDA levels (p<0.001) were detected to significant increases while GSH levels (p<0.001), CAT (p<0.05), GSH-Px (p<0.001) and GST (p<0.001) activities were detected to significant decreases when compared with the control group. Beside it, no change in SOD activity was detected. In the NMOR+artichoke treated group, all parameters reached to normal levels, while SOD activities were not changed. In the artichoke treated group, it was not found statistically significant difference when compare with the control group. Conclusion: The results showed increased MDA levels, as well as reduction GSH levels and antioxidant enzyme activities in jejunum of NMOR treated rats. At the same time, it has been arrived at the opinion that artichoke may be protective effect against jejunal toxicity caused by NMOR. Keywords: Nitrosomorpholine, jejunum, artichoke, malondialdehyde, antioxidant 308

337 RETİKULOPERİTONİTİS TRAVMATİKA LI GEBE İNEKLERDE PARAOKSONAZ AKTİVİTESİ ve SİALİK ASİT KONSANTRASYONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ Abdulsamed KÜKÜRT 1, Enes AKYÜZ 2, Mushap KURU 3, Metin ÖĞÜN 1, Oğuz MERHAN 1, Gürbüz GÖKCE 2, Mahmut KARAPEHLİVAN 4 1 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 4 Kafkas Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, klinik olarak retikuloperitonitis travmatika (RPT) teşhisi konulan gebe ineklerde serum paraoksonaz aktivitesi (PON1) ve total sialik asit (TSA) konsantrasyonunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada toplam 40 Simmental gebe inek kullanılmıştır. Bunlardan 20 si RPT teşhisi konulan ve 20 si de klinik olarak sağlıklı gebe ineklerden (kontrol) oluşmaktadır. Kan örnekleri vena coccygea dan alındı ve serumları ayrıldı. Serum örneklerinde PON1 aktivitesi, yüksek dansiteli lipoprotein (HDL) ve TSA konsantrasyonları ölçüldü. Bulgular: Analizler sonrasında hem PON1 aktivitesi hem de TSA konsantrasyonunda istatistiksel olarak önemli değişim gözlendi (p<0.001). Kontrol grubuna göre RPT grubunda TSA konsantrasyonunda önemli bir artış gözlenirken, PON1 aktivitesinde ise önemli derecede azalma meydana geldiği tespit edilmiştir. HDL konsantrasyonunda kontrole göre RPT grubunda azalma olmasına rağmen bu azalma istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur (p>0,05) Sonuç: Sonuç olarak, RPT li gebe ineklerde PON1 aktivitesinin azaldığı ve TSA konsantrasyonunun arttığı belirlendi. RPT retikulum perforasyonunun bir sonucu olarak gelişen bir durumdur. Çivi veya tel parçası gibi yutulmuş metal nesnelerin, gebeliğin sonlarında uterus tarafından rumen-retikulumun sıkıştırılması sonucu, retikulum duvarında perforasyona hatta delinmeye neden olarak bakteriyel bir peritonit gelişir. Bu durum negatif akut faz markırı olan PON1 aktivitesindeki düşüş ve TSA konsantrasyonunda meydana gelen artış ile açıklanabilir. Anahtar Kelimeler: RPT, gebe inek, paraoksonaz, sialik asit 309

338 ASSESSMENT OF PARAOXONASE ACTIVITY AND SIALIC ACID CONCENTRATION IN PREGNANT COW WITH RETICULOPERITONITIS TRAUMATICA Abdulsamed KÜKÜRT 1, Enes AKYÜZ 2, Mushap KURU 3, Metin ÖĞÜN 1, Oğuz MERHAN 1, Gürbüz GÖKCE 2, Mahmut KARAPEHLİVAN 4 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Kafkas University, Kars, Turkey 2 Department of Internal Medicine, Faculty of Veterinary Medicine, Kafkas University, Kars, Turkey 3 Department of Obstetrics and Gynecology, Faculty of Veterinary Medicine, Kafkas University, Kars, Turkey 4 Department of Medical Biochemistry, Faculty of Medicine, Kafkas University, Kars, Turkey Aim: In this study, we aimed to evaluate the serum paraoxonase activity (PON1) and total sialic acid (TSA) concentration in pregnant cows with clinically diagnosed reticuloperitonitis traumatica (RPT). Material and Methods: A total of 40 Simmental pregnant cows were used in the study. Twenty of them were selected for study group, diagnosed with RPT, and 20 clinically healthy pregnant cows for control. Blood samples were collected from vena coccygea and sera separated. PON1 activity, high-density lipoprotein (HDL) and TSA concentrations were evaluated in serum samples. Results: In both PON1 activity and TSA concentration, statistically significant alteration was observed (p<0.001). Serum PON1 activity was significantly decreased and serum TSA concentration was significantly increased in RPT group compared with healthy group. Although the HDL concentration was decreased in RPT group compared with healthy group, but this decrease was not statistically significant (p> 0.05). Conclusion: As a result, it was determined that PON1 activity decreased and TSA concentration increased in pregnant cows with RPT. RPT is a condition that develops as a consequence of perforation of the reticulum. Swallowed metal objects such as nails or wire fragments develop a bacterial peritonitis that causes perforation or even rupture in the reticulum wall resulting compressing the reticulum by the uterus in pregnancy. This may also explain the decrease in PON1 activity, which is the negative acute phase, and the increase in TSA concentration. Keywords: RPT, pregnant cow, paraoxonase, sialic acid 310

339 SÜTÇÜ İNEKLERDE KOLOSTRUM OKSİDATİF STRES İNDEKSİ Abdulsamed KÜKÜRT 1, Mushap KURU 2, Metin ÖĞÜN 1, Hacı Ahmet DEVECİ 3, İnan KAYA 4, Mahmut KARAPEHLİVAN 5 1 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 2 Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye 3 Gaziantep Üniversitesi, Islahiye Meslek Yüksekokulu, Gaziantep, Türkiye 4 Kafkas Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Kars, Türkiye 5 Kafkas Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Kars, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, sütçü ineklerde kolostrum oksidatif stres indeksinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada toplam 16 adet Simmental inek kullanılmıştır. İneklerden doğumu takiben 0, 24, 48, 72 ve 96. saat olmak üzere kolostrum toplanmıştır. Kolostrum örnekleri santrifüj edilerek yağı uzaklaştırıldı. Kolostrum örneklerinde total antioksidan kapasite (TAK), total oksidan kapasite (TOK) konsantrasyonları spektrofotometrik yöntemler ile ölçüldü. Bu veriler kullanılarak oksidatif stres indeksi (OSİ) hesaplandı. Bulgular: Analizler değerlendirildiğinde hem TAK hem de TOK konsantrasyonlarının 0. saatte en yüksek seviyelerinde olduğu ve azalan bir seyir izleyerek 96. saatte en düşük seviyelerine geldiği gözlenmiştir. OSİ ise 24. saatte en yüksek seviyede olduğu görüldü. Yapılan istatistiksel analizler neticesinde, tüm parametreler için, istatistiksel fark çıkmamıştır (p>0,05). Sonuç: Sonuç olarak, yeni doğan için önemli ve bir besin olan kolostrumda oksidatif stres indeksi, istatistiksel olarak fark çıkmasa, yüksek bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Kolostrum, sütçü inek, TAK, TOK, OSİ 311

340 COLOSTRUM OXIDATIVE STRESS INDEX IN DAIRY CATTLE Abdulsamed KÜKÜRT 1, Mushap KURU 2, Metin ÖĞÜN 1, Hacı Ahmet DEVECİ 3, İnan KAYA 4, Mahmut KARAPEHLİVAN 5 1 Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Kars, Turkey 2 Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Obstetrics and Gynecology, Kars, Turkey 3 Gaziantep University, Islahiye Vocational School, Gaziantep, Turkey 4 Kafkas University, Faculty of Arts and Sciences, Department of Biology, Kars, Turkey 5 Kafkas University, Faculty of Medicine, Department of Medical Biochemistry, Kars, Turkey Aim: In this study, we aimed to evaluate colostrum oxidative stress index in dairy cattle. Material and Methods: A total of 16 Simmental cows were used in the study. Colostrum samples were collected from cows at 0, 24, 48, 72 and 96 hours following parturition. Colostrum samples were centrifuged to remove the fat. Total antioxidant capacity (TAC) and Total oxidant capacity (TOC) concentrations were evaluated in colostrum samples by spectrophotometric methods. The oxidative stress index (OSI) was calculated using this data. Results: When the analyses were evaluated, it was observed that both of TAC and TOC concentrations the highest levels were at the 0th hour and decreased to the lowest levels at 96th hour. The highest level of OSI was at 24 hours. As a result of statistical analyses, no statistical difference was found for all parameters (p>0,05). Conclusion: Consequently, the oxidative stress index of colostrum, an important nutrient for the new-borns, increased in dairy cattle. Keywords: Colostrum, dairy cattle, TAC, TOC, OSİ 312

341 KLİNİK VE SUBKLİNİK MASTİTİSLİ İNEKLERİN SÜTLERİNDE HAPTOGLOBİN, AMİLOİD A DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Nurdan URVAYLIOĞLU 1, Arif ALTINTAŞ 2 1 Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırtma Enstitüsü, Konya, Türkiye 2 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, sütte haptoglobin (Hp) ve amiloid A düzeylerinin süt ineklerinde subklinik mastitis (SM) tanısı için alternatif bir yöntem olup olamayacağının incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Bu amaçla, Çankırı Eldivan da bulunan süt çiftliklerinde klinik ve subklinik mastitli Holstayn ırkı ineklerin sütlerinde haptoglobin (Hp) ve amiloid A (MAA) seviyelerinin ölçülmesi ve hastalıkla ilişkili olarak değerlendirilmesi tasarlanmıştır. Klinik ve subklinik mastitis somatik hücre sayısı (SHS) ve bakteri tanımlamasıyla teyit edildikten sonra süt numuneleri toplanmıştır. Her bir hayvana ait dört meme başından süt numuneleri alınmış ve karıştırılmıştır. Ardından birleştirilmiş olan sütten bir numune alınmıştır. Ayrıca bakteriyolojik incelemeler için süt örnekleri toplanmış ve rutin olarak doğrulanmış yöntemlere göre bakteri analizleri yapılmıştır. Kaliforniya Mastit Testi (CMT) pozitif çıkan ve klinik mastit belirtisi olmayan 10 subklinik mastitli inek, 16 klinik mastitli inek ve CMT si negatif olan 39 sağlıklı inek çalışma için seçilmiştir. Bu şekilde laktasyonun farklı dönemlerinde bulunan toplam 65 Holstein inek çalışmaya katılmıştır. Subklinik mastitin bakteri tanımlama ile doğrulanmasından sonra, her bir inekten dört meme başı süt numunesi alınmış ve bir kapta karıştırılarak bundan bir numune alınmıştır. Sağlıklı inekler içerisinde bakteriyel üreme görülmeyen 14 ü kontrol grubu olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmada, klinik ve subklinik mastitli numunelerde görülen en baskın bakteri türü olarak Staphylococcus aureus (n =10) izole edilmiştir. Klinik mastit olan ineklerin sütündeki SHS, subklinik mastitli ineklerin ve sağlıklı ineklerin sütüyle kıyaslandığında önemli ölçüde yüksek bulunmuştur. Gruplar içinde süt Hp ve amiloid A düzeyleri istatistik olarak farklılık göstermemiştir (p > 0.05). CMT skorları, SHS değerleri, süt Hp ve Amiloid A düzeyleri arasında bir ilişki kurulamamıştır. Klinik olarak sağlıklı inekler ile klinik ve subklinik mastitli ineklerin sütlerinde Hp, MAA düzeyleri ve SHS nda önemli farklılıklar bulunmamıştır (p > 0.05). Sonuç: Sonuç olarak; sütteki Hp ve Amiloid A düzeylerinin; süt sığırlarında subklinik mastit teşhisi ve tedavi etkinliğinin izlenmesi için yararlı parametreler olmadıkları kanısına varılmıştır. Ancak, insan hekimliğinde AFP lerin rutin olarak diagnostik ve prognostik amaçlı kullanılmalarına rağmen, bu proteinler veteriner sahada henüz yeterli düzeyde çalışılmamış ve klinik kullanıma sunulamamıştır. Bu nedenle, çalışmada AFP ler hakkında güncel bilgiler sunularak bu proteinlerin hayvan türleri için öneminin daha iyi anlaşılmasının sağlanmasına ve veteriner hekimlikteki kullanım alanlarına dikkat çekilmiştir. Anahtar Kelimeler: Akut faz proteinleri, amiloid A, haptoglobin, mastitis 313

342 EVALUATION OF HAPTOGLOBIN AND SERUM AMYLOID A CONCENTRATIONS IN MILK FROM COWS WITH CLINICAL AND SUBCLINICAL MASTITIS Nurdan URVAYLIOĞLU 1, Arif ALTINTAŞ 2 1 Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırtma Enstitüsü, Konya, Turkey 2 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Turkey Aim: The purpose of this study was to examine whether milk haptoglobin (Hp) and milk amyloid A concentrations could be an alternative method for the diagnosis follow-up of subclinical mastitis (SM) in dairy cows. Material and Methods: This study was designed to evaluate milk haptoglobin (Hp) and milk amyloid A (MAA) as an inflammatory indicator for clinical and subclinical mastitis of cattle in dairy farms in Eldivan, Çankırı, Turkey. Clinical diagnosis of SM was done by CMT. CMT scores were given as 0 for no reaction, 1 for a weak positive, 2 for a distinct positive and 3 for a strong positive reaction. Selected cows were divided into four groups: 10 subclinical mastitic cows with apositive California Mastitis Test (CMT) and no clinical signs of mastitis, 16 clinical mastitic cows, and 39 healthy cows with negative CMT were selected. After confirmation of clinical and subclinical mastitis by bacterial identification, milk samples were taken from four quarters of each cow and mixed, and one sample was taken from the pooled milk. Results: The most dominant isolated bacterium from clinical and subclinical samples was Staphylococcus aureus (n=10 ). No bacterial growth in 16 cow of cattle with healthy cows without abnormalities in the udder or in the milk. Seperation of Milk Sera; After that the milk was centrifuged and the separated serum was eliminated. Clear milk serum was taken into plastic microcentrifuge tubes and kept at -80 C until analysis. The concentrations of milk Hp and milk amyloid A were determined using Elısa kits. When compared milk Hp and milk amyloid A concentrations within groups, the concentrations did not reveal any difference (p>0.05). There were no significant differences (P>0.05) in concentrations of milk Hp, MAA, and somatic cell count between clinically healthy cattle and cows with clinical and subclinical mastitis. In addition there was no relationship between CMT values of plasma Hp and milk Hp concentrations. Healthy cows were evaulated as Control group. Milk Hp and amyloid A concentrations did not differ within groups and between groups (p>0.05). A relationship between CMT scores, SCC values, plasma Hp and milk Hp concentrations was not established. Conclusion: As a result, it was concluded that milk Hp and milk amyloid A are not useful parameters to diagnose of Clinical and subclinical mastitis in dairy cows. Despite the routine use of APP for the diagnostic and prognostic purposes in human medicine these proteins are still not widely used in veterinary medicine and clinical use also very limited. The purpose of this study to provide the latest information about the APP's in animal species consequently to provide a better understanding and importance of these proteins and draw attention to areas for using in veterinary medicine. Keywords: Acute phase proteins, milk amyloid A, haptoglobin, mastitis, CMT 314

343 YAŞLILARDA VE ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARDA HAYVAN DESTEKLİ TERAPİNİN TÜKRÜK KORTİZOL DÜZEYİ ÜZERİNE ETKİLERİ Nazmiye GÜNEŞ 1, Türel ÖZKUL 2, Kamil SEYREK INTAŞ 3, Sercan Koray YENDIM 4, Kemal YILMAZ 4 1 Uludağ Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye 2 Uludağ Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye 3 Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye 4 Uludağ Üniversitesi, Mennan Pasinli Meslek Yüksekokulu, Bursa, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı huzurevi sakinleri ve zihinsel engelli çocuklarda hayvan destekli terapi uygulamalarının, stres parametrelerinden tükürük kortizol düzeyi üzerine etkilerini araştırmak ve Türkiye de gelecekte yapılacak benzer çalışmalara veri sağlamaktır. Materyal ve Metod: Çalışmanın ilk bölümünde hayvan destekli terapi (AAT) ekibi haftada bir kez olacak şekilde altı hafta huzurevi sakinlerini ziyaret etti. Çalışmaya katılan bireylerden ve kontrol grubundan terapi öncesi ve sonrası tükürük numuneleri alındı. Çalışmanın ikinci bölümünde zihinsel engelli çocuklar haftada bir kez olacak şekilde altı hafta çiftlikte AAT ekibi ile çalıştı. Çalışmaya katılan çocuklardan ve kontrol grubundan yine tükürük numuneleri alındı. Tüm örnekler toplandıktan sonra tükürük kortizol düzeyleri ölçüldü. Sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirildi. Bulgular: Huzurevi sakinleri ile yapılan çalışmada bir hafta dışında tüm haftalarda terapi sonrası değerler terapi öncesi ve kontrol grubundan daha düşük ölçüldü. Ancak sadece son haftada elde edilen değerler istatistiksel olarak önemli (p<0.05) bulundu. Zeka geriliği olan çocuklar ile yapılan çalışmada ise istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik olmamasına rağmen, terapilerden sonra yapılan ölçümler terapilerden önce ve kontrol grubundan daha düşük bulundu. Sonuç: Çalışmada yer alan hem bireylerin hem de kurumların işbirliği ve isteklerinin yardımı ile Türkiye de yaşlılara ve zihinsel engelli çocuklara sosyal destek için benzer terapilerin yararlı olacağı kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler: Hayvan destekli terapi, çocuk, yaşlı, zeka geriliği, tükürük kortizol 315

344 THE EFFECTS OF ANIMAL ASSISTED THERAPY ON SALIVARY CORTISOL IN ELDERLY AND MENTAL RETARDATION CHILDREN Nazmiye GUNES 1, Turel OZKUL 2, Kamil SEYREK INTAS 3, Sercan Koray YENDIM 4, Kemal YILMAZ 5 1 Uludag University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Bursa, Turkey 2 Uludag University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of History of Veterinay Medicine and Deontology, Bursa, Turkey 3 Uludag University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Obstetrics and Gynecology, Bursa, Turkey 4 Uludag University, Vocational School of Mennan Pasinli, Bursa, Turkey Aim: The purpose of this study was to test the effectiveness of AAT (Animal assisted terapy) in nursing home residents and children with mental retardation by using stress indicator cortizol and to lead and provide data for similar future studies in Turkey. Material and Methods: In the first part of the study, AAT team visited nursing home residents once a week for six weeks. Salivary samples were taken before and after the AAT sessions from participants and control group. In the second part of the study, children with mental retardation cooperated with AAT team once a week for sex weeks. Salivaty samples were taken in the same way. After collecting all samples, cortisol levels were measured. The results were evaluated statistically. Results: According to the results of nursing home participants except one week group mean cortizol levels in samples taken after the sessions was lower than predecessors and control group. There were significant changes recorded (p<0.05) for the last week. There were no statistically significant changes in the cortizol measurement results of the children before and and after hippotherapy sessions but group mean cortizol levels in samples taken after the sessions was lower than predecessors and control group for all weeks. Conclusion: Cooperation and willingness of the participants- both individuals and institutions- in this study can be considered encouraging for application of similar therapies in Turkey to older adults in nursing homes and mentally challenged children as a form of social support. Keywords: Animal assisted therapy, children, elderly, mental retardation, salivary cortisol 316

345 TÜRKİYE ARI POLENİNİN FENOLİK BİLEŞİKLERİ VE ANTİOKSİDAN KAPASİTELERİNİN ARAŞTIRILMASI Peria TABATABAEİ, Cevat NİSBET Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun Amaç: Bal arıları (Apismallifera) tarafından çeşitli çiçekli bitkilerden seçilerek toplanan polen insan ve hayvan beslenmesinde doğal gıda maddelerinden biridir. Polenler önemli düzeyde polifenol maddeler içermektedir. Diğer taraftan bir antioksidan kaynağı olarak bilinmektedir. Fenolik asit ve flavonoidlerin güçlü antioksidan aktiviteleri nedeniyle destekleyici tedavide etkili olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, ülkemizin değişik bölgelerinde üretilen polenlerin fenolik asit, flavonoid düzeyleri ve total antioksidan kapasitelerinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Polen numuneleri Türkiye nin farklı bölgelerinden; Orta ve Doğu Karadeniz, Marmara, İç Anadolu, Akdeniz, Ege, Doğu-Güney Anadolu olmak üzere toplam 81 örnek olarak temin edilmiştir. Hazırlanmış olan polen ekstrelerin, indirekt metot olarak polen nin DPPH (1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl) üzerindeki serbest radikal süpürücü etkilerine göre yapılmıştır. Toplam fenolik asit konsantrasyonu bir gr polende galik asit eşdeğerliği (GAE) olarak belirlendi. Total flavonoid analizi ise mg bazında kuersetin (QE/g) konsantrasyonu temelalınarak spektrofotometrik yöntemle yapılmıştır. Bulgular: Çalışmamızda elde edilen bulgulara göre polenin total fenolik asit düzeyleri 21,23 ile 27,66 (mggae/g), DPPH 77,93 ile 69,49 % inhibisyon ve flavonoidmiktarı 03,72 ile 4,97 (mgqe/g) aralığında değişkenlik göstermiştir. Sonuç: Bu araştırmanın sonuçları Türk polenin apiterapideki yerinin sorgulanmasında referans noktalardan birini teşkil edebileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Antioksidan, apiterapi, arı poleni, fenolik asit, flavonoid 317

346 INVESTIGATION OF PHENOLIC COMPOUNDS AND ANTIOXIDANT CAPACITY OF BEE POLLEN COLLECTED IN TURKEY Peria TABATABAEI, Cevat NİSBET Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, University of Ondokuzmayis, Samsun Aim: Bee pollen produced by bee from flowering plants that focused for human and animal diet because of its nutritional value. Bee-collected pollen contains considerable amounts polyphenol substances and antioxidant compound. Phenolic asit and Flavonoids are known by their health-promoting effects, which are usually attributed to their powerful antioxidant activities. The aim of the this work was to evaluate the antioxidan activity, total phenolic acid and total flavonoid content in bee pollen from different regions of the Turkey. Meterial and Methods: Total 81 samples bee pollen were collected from different regions of Turkey; Central and Eastern Black Sea, Marmara, Central Anatolia, Mediterranean, Aegean, East-South Anatolia. The findings of the present study were the total phenolic content of pollen samples was determined expressed as gallic acid equivalant (GAE) in 100g pollen. The total flavonoid content of pollen was expressed as quercetin equivalant (QE) in 100g pollen. For potential antioxidant activity using the 1,1-diphenyl-2-picrylhdrazyl (DPPH) method for antiradical activity. Results: In this study determined that antioxidant activity in different pollen ( between and DPPH-sc₅ₒ mg/ml), their total phenolic contents (between and mggae/100g) and total flavonoid contents (between 0.84 and 8.91 (mgqe/100g) variation showed. Conclusion: The present study revealed that Turkey beepollen suggests that the therapeutic potential. Keywords: Apiterapi, bee pollen, antioxidant, fenolik acid, flavonoid 318

347 TÜRKİYE DE ÜRETİLEN POLENLERDE BAL ARILARI İÇİN ESANSİYEL AMİNO ASİT DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRMASI Aysel TÜRE, Cevat NİSBET, Emine ALTIN Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Arılar, farklı tür çiçeklerden polenleri topladığı gibi, bu bitki bünyesinde bulunan değişik kimyasal maddeleri de polen içeriğine aktarmaktadırlar. Dolayısıyla polenin kimyasal bileşimi, toplandığı bitki türlerine, coğrafi kaynağına, mevsime, toprak tipine ve depolama yöntemine bağlı olarak değiştirmektedir. Bu çalışmada Türkiye nin farklı bölgelerin de üretilen arı polenlerin esansiyel aminoasit profilinin tespiti yapılmıştır. Materyal ve Metod: Araştırma Doğu- Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu, Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinden olmak üzere toplam 90 adet polen numunesi ile yapılmıştır. Aminoasit düzeyleri LC/MS-MS cihazı kullanılarak belirlenmiştir. Bulgular: Analiz sonuçlarına göre Türk polenini arılar için esansiyel aminoasit profilinde arginin (34.45±0.0 mg/g), histidin (32.55±0.09 mg/g), isolösin (20.94±1.24 mg/g), lösin (23.75±1.27 mg/g), lisin (31.15±0.43 mg/g), fenilalanin (20.09±0.95 mg/g), ve valin (15.79±0.88 mg/g) aminoasitleri tespit edilmiştir. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları Türkiye de üretilen arı poleninin esansiyel aminoasit niteliği ve yoğunluğu konusunda kaynak oluşturabileceği kanısındayız. Anahtar Kelimeler: Apiterapi, aminoasit, bal arısı poleni, doğal ürünler 319

348 INVESTIGATION OF THE ESSENTIAL AMINOACIDS LEVELS IN BEE POLLEN PRODUCED IN TURKEY Aysel TÜRE, Cevat NİSBET, Emine ALTIN University of Ondokuz Mayis, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey Aim: Bees collect polen from flowers of different species, this plant has an in-house transfers the content of different chemical substances and pollen. As a result of their chemical composition, gathered plan types, geographical source, season, soil type and depending on the storage method. In this study, the different regions of Turkey in the determination of the essential amino acid profile of bee pollen is produced. Meterial and Methods: Study East-Southeastern Anatolia Region, Central Anatolia Region, Black SeaRegion, Marmara Region, Aegean Region and Mediterranean Region for a total of 90 pieces were made with the instance. Amino acid composition and levels were determined using LC/MS-MS device. Results: According to the results of analyzing the amino acid profile of Turkish polen Arginine (34.45 ± 0.0 mg/g), Histidine (32.55 ± 0.09 mg/g), Isoleucine (20.94 ± 1.24 mg/g), Leucine (23.75 ± 1.27 mg/g), Lysine (31.15 ± 0.43 mg/g), Phenylalanine (20.09 ± 0.95 mg/g) and Valine (15.79 ± 0.88 mg/g) amino acids were identified. Conclusion: The results of this study are aimed to have knowledge about the essential amino acid nature and density of polen produced in Turkey. Keywords: Apiterapy, amino acids, bee-collected polen, natural food 320

349 PELARGONİDİN İN ANTİOKSİDAN KAPASİTESİNİN BELİRLENMESİ Lokman DURMAZ 1, İlhami GÜLÇİN 2 1 Erzincan Üniversitesi, Çayırlı Meslek Yüksekokulu, Erzincan, Türkiye 2 Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi Kimya Bölümü, Erzurum, Türkiye Amaç: Antioksidanlar, oksidan ürünleri ortadan kaldırmaz ya da oksidasyonu tamamen engelleyemezler. Hipertansiyon, diyabet, koroner kalp hastalığı, romatizma, Behçet hastalığı, çeşitli deri ve göz hastalıkları, kanser gibi birçok hastalıkta ve yaşlılıkta serbest radikal üretiminin arttığı, antioksidan savunma mekanizmalarının yetersiz olduğu gösterilmiştir. Çalışmamızda pelargonidin fenolik bileşiğinin muhtemel antioksidan ve radikal giderme aktiviteleri değerlendirildi. Materyal ve Metod: Pelargonidin'in antioksidan ve radikal giderme aktivitelerini belirlemek içinantioksidan kapasite yöntemleri kullanıldı. Bu amaçla Fe 3+ -Fe 2+ indirgeme kapasitesi, kuprak metodu ile kuprik iyonları (Cu 2+ ) indirgeme kapasitesi, DPPH +, ABTS +, DMPD + radikal giderme, bipiridil reaktifleri ile şelatlama aktiviteleri ayrı ayrı çalışıldı. Ayrıca her metot için BHA, BHT, α- tokoferol ve troloks referans antioksidan bileşikler olarak kullanıldı. Pelargonidin'in çalışılan bütün metotlarda kuvvetli antioksidan ve radikal giderme aktivitesi sergiledi. Bulgular: Pelargonidin bileşiğinin 20 µg/ml konsantrasyonlarında birer standart antioksidan olan BHA, BHT, -tokoferol ve troloks ile karşılaştırıldığında Fe 3+ indirgeme kuvveti 0,475 iken, Cu 2+ metotlarına göre indirgeme kuvveti 0,318 ve FRAP indirgeme kapasitesi 2,017'dir. Pelargonidin bileşiğinin birer standart antioksidan olan BHA, BHT, -Tokoferol ve Troloks ile karşılaştırıldığında DPPH +, ABTS +, DMPD + ve bipiridil metal şelatlama aktivitelerinin IC50 değerleri sırasıyla: µm, µm, µm, µm'dır. Bipiridil metal şelatlama aktivitesi, pelargonidin bileşiğinin en etkili olduğu antioksidan aktivite yöntemidir. Sonuç: Çalışmamızda fenolik bileşik olarak kullandığımız pelargonidin fenolik bileşiği ile ilgili elde edilen sonuçların tedavi amaçlı kullanılacak ilaçların dizaynı ve farmakolojik uygulamaları için önemli bir katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. Sonuç olarak pelargonidin in antioksidan kapasitesi üzerine çalışmamızda literatüre katkı sağlayacak önemli bulgular elde edilmiştir. Bu çalışma, pelargonidin'in gıda ve farmasötik kimyada koruyucu ajan olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Pelargonidin, antioksidan aktivite 321

350 DETERMINATION OF ANTIOXIDANT CAPACITY OF PELARGONIDIN Lokman DURMAZ 1, İlhami GÜLÇİN 2 1 Erzincan University, Çayırlı Vocational School, Erzincan, Turkey 2 Atatürk University, Faculty of Science Department of Chemistry, Erzurum, Turkey Aim: Antioxidants have been shown to be inadequate in antioxidant efense mechanisms that increase free radical production in many diseases such as hypertension, diabetes, coronary heart disease, rheumatism, Behçet's disease, various skin and eye diseases, cancer and aging. The antioxidant and radical scavenging activities of pelargonidin phenolic compound were evaluated in our study. Material and Methods: Antioxidant and radical ablative activities of pelargonidin were determined using the antioxidant capacity methods. For this purpose, Fe 3+ - Fe 2+ reduction capacity, cupricions (Cu 2+ ) reduction capacity, DPPH +, ABTS +, DMPD + radical removal, chelating activities with bipyridyl reagents were separately studied by the cuprac method. BHA, BHT, α-tocopherol and trolox were also used as reference antioxidant compounds for each method. Pelargonidin exhibited strong antioxidant and radical scavenging activity in all the methods studied. Results: Compared with BHA, BHT, α-tocopherol and trolox, the Fe 3+ reduction power of the pelargonidin compound at 20 μg/ml was 0.47, while the reduction power was and the FRAP reduction capacity was with Cu 2+ methods. The IC50 values of DPPH +, ABTS +, DMPD +, and bipyridyl metal chelating activities of the pelargonidin compound were μm, μm, μm, and μm, respectively, when compared to standard antioxidants BHA, BHT, α- Tocopherol and Trolox. Bipyridyl metal chelating activity is the most effective antioxidant activity method of Pelargonidin compound. Conclusion: We think that the results of the phenolic compound of pelargonidin which we use as a phenolic compound in our study will make an important contribution to the design and pharmacological applications of the drugs to be used for treatment. In conclusion, our study on antioxidant capacity of pelargonidin has yielded important findings that contribute to the literature. This study shows that pelargonidin can be used as a protective agent in food and pharmaceutical chemistry. Keywords: Antioxidant activity, pelargonidin 322

351 METABOLİK SENDROMLU RATLARA CURCUMİN UYGULAMASININ İNSÜLİN DİRENCİNE ETKİSİ* Fatma Semina KAPAR, Gülay ÇİFTCİ Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Bu çalışmada, deneysel olarak metabolik sendrom oluşturulan ratlara tedavi amacıyla curcumin antioksidan maddesinin verilmesi durumunda serumda trigliserit, total kolesterol, glukoz, total protein, albumin ve insülin düzeyi ile insülin direncine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada 3 grup oluşturuldu. Kontrol grubuna sadece içme suyu verildi, Metabolik sendrom oluşturmak için fruktoz (%20) içme suyu ile 8 hafta süresince verildi. Tedavi amacıyla son dört hafta curcumin (100 mg/kg/gün) oral gavaj ile verildi. Deneme sonunda alınan kan örneklerinde insülin düzeyi ELISA test kiti ile belirlendi. Serumda total kolesterol, trigliserit, glukoz, albumin ve total protein düzeyleri ise otoanalizör cihazı ile belirlendi. İnsülin direnci (HOMA-IR) literatürde bildirilen formüle göre hesaplandı. Bulgular: İçme suyuna fruktoz ilave edilen grupta metabolik sendromun belirteçlerinden olan glukoz, total kolesterol ve trigliserit düzeylerinin önemli düzeyde arttığı (p<0,05), tedavi amacıyla curcumin, verilen grupta azalmaya başladığı belirlendi. Metabolik sendrom oluşturulan grupta insülin değerinin önemli düzeyde yüksek olduğu ve insülin direncinin geliştiği belirlendi. Curcumin verilen grupta ise sadece fruktoz verilen gruba göre insülin direnci skorunun düştüğü belirlendi. Sonuç: Fruktoz verilerek metabolik sendrom oluşturulan ratlara curcumin antioksidant maddesinin verilmesinin insülin hormon düzeylerini düzeltici ve insülin direncini azaltıcı etkisinin bulunduğu belirlendi. Bu sonuçlar diyete curcumin ilave edilmesinin metabolik sendrom tedavisi için tavsiye edilebileceğini gösterdi. Anahtar kelimeler: Curcumin, insülin direnci, metabolik sendrom *Bu çalışma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Proje Yönetim Ofisi tarafından numaralı proje ile PYO.VET desteklenmiştir. 323

352 THE EFFECTS OF THE CURCUMIN ADMINISTRATION IN RATS WITH METABOLIC SYNDROME* Fatma Semina KAPAR, Gülay ÇİFTCİ University of Ondokuz Mayıs, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey Aim: In this study, it was aimed to investigate the effects of curcumin antioxidant given individually to triglyceride, total cholesterol, glucose, total protein, albumin and insulin levels and insulin resistance as experimental treatment of metabolic syndrome. Material and Methods: Three groups were formed in the study. For the development of metabolic syndrome, the fructose (20%) was administered to experimental groups with drinking water for eight weeks. Only the drinking water was given to the control group. For the treatment, curcumin (100 mg/kg/day) had been given by oral gavage for the last four weeks. At the end of the experimental period, the insulin levels were determined by ELISA test kit. Serum total cholesterol, triglyceride, glucose, albumin and total protein levels were determined by autoanalyzer. Insulin resistance calculated with (HOMA-IR) the formula of previously described in the literature. Results: It was determined that glucose, total cholesterol and triglyceride levels which are the indicators of metabolic syndrome were significantly increased (p<0.05) in the experimental groups. These indicators started to decrease in the curcumin given group for the treatment. It was determined that insulin values were significantly higher in the groups of metabolic syndrome and this showed us that insulin resistance was developed. In the curcumin given group, it was determined that the score of insulin resistance was lower than the group given only fructose. Conclusion: It was determined that the administration of curcumin in rats with metabolic syndrome, caused by fructose, improves hormone levels and reduces insulin resistance. These results showed that the addition of dietary curcumin could be recommended for the treatment of metabolic syndrome. Keywords: Curcumin, insülin resistance, metabolic syndrome *This work is supported by Scientific Research Projects Commission of Ondokuz Mayis University (Project No: PYO.VET ). 324

353 HİPERKOLESTEMİK RATLARA LACTOBACİLLUS ACİDOPHİLUS PROBİYOTİĞİNİN VERİLMESİNİN ANDROJEN BAĞLAYICI PROTEİN VE FAKTÖR İLİŞKİLİ APOPTOZİS DÜZEYLERİNE ETKİSİ* Elif TUNA, Gülay ÇİFTCİ Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Bu çalışmada yüksek kolesterol oluşturucu diyet ile beslenen erkek ratlara, tedavi amaçlı Lactobacillus acidophilus probiyotiği uygulamasının androjen bağlayıcı protein (ABP) ve faktör ilişkili apoptozis (FAS) düzeylerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada 3 grup oluşturuldu. Grup 1 (Kontrol grubu) standart rat yemi ile 8 hafta beslendi. Grup 2 ve Grup 3 te yer alan ratlar 8 hafta süre ile %2 kolesterol içeren rat yemi ile beslendi. Grup 3 te yer alan ratlara deneme süresinin son 4 haftasında L. acidophilus probiyotiği verildi. Çalışma sonunda testis doku örneklerinde FAS düzeyi ve serumda ABP düzeyi ELISA test kitleri ile belirlendi. Testis dokusu histolojik olarak ta incelendi. Serumda total kolesterol düzeyi ise otoanalizör cihazı ile belirlendi. Bulgular: Diyete %2 kolesterol ilave edilen grupta total kolesterol düzeyinin önemli düzeyde arttığı (P<0.05) ve ABP (P<0.05) düzeyinin ise önemli düzeyde azaldığı belirlendi. L. acidophilus probiyotiği ilave edilen grupta, kolesterol düzeyinin azaldığı, ABP düzeyinin ise hafif arttığı belirlendi. Diyete %2 kolesterol ilave edilen grupta FAS düzeyinin arttığı belirlendi. Histolojik olarak tubül duvarındaki hücrelerde atrofi, vakuolizasyan ve duvar yapısının bütünlüğünde bozulmalar tespit edildi. Probiyotik eklenen grupta FAS düzeyinin azaldığı, tubul duvarının iyileştiği dejenere hücre sayının yok denecek kadar az olduğu ve duvar yapısı bütünlüğünün koruduğu tespit edildi. Sonuç: Lactobacillus acidophilus probiyotiğinin ilave edilmesinin testikular fonksiyon üzerine olumlu etkisi olduğu ve alternatif tedavide kullanılabileceği kanaatine varıldı. Anahtar Kelimeler: Hiperkolestemi, Lactobacillus acidophilus, Probiyotik, Testikular doku. *Bu çalışma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Proje Yönetim Ofisi tarafından PYO.VET numaralı proje ile desteklenmiştir. 325

354 THE EFFECTS OF LACTOBACILLUS ACIDOPHILUS PROBIOTIC TO ANDROGEN-BINDING PROTEIN AND FACTOR-RELATED APOPTOSIS LEVELS IN HIPERCHOLESTEMIC RATS* Elif TUNA, Gülay ÇİFTCİ University of Ondokuz Mayıs, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey Aim: In this study, it was aimed to determine the effects of Lactobacillus acidophilus probiotics on androgen binding protein (ABP) and factor related apoptosis (FAS) levels in male rats fed with high cholesterol diet. Material and Metod: Three groups were formed in the study. Group 1 (control group) was fed with standard rat diet for 8 weeks. Group 2 (rat diet +2% cholesterol) was fed for 8 weeks. Group 3 (2% cholesterol + L. acidophilus) was given L. acidophilus probiotics for the last 4 weeks. At the end of the study, one of the testis tissue specimens was identified with FAS level by ELISA test kits. The other testicular tissue was histologically examined. In the serum, ABP level was determined by ELISA test kit and total cholesterol (TK) level with an auto analyzer device. Results: Total cholesterol was significantly increased (P <0.05) and ABP (P <0.05) was significantly decreased in the group supplemented with 2% cholesterol. In the L. acidophilus probiotic supplemented group, cholesterol level decreased and ABP level increased slightly. It was determined that the level of FAS was increased in the group supplemented with 2% cholesterol. Histologically, it was determined that the integrity of atrophy, vacuolization, and wall structure was deteriorated in the tubular wall cells. It was found that the FAS level decreased in the probiotic-added group, the degenerated cell count recovered in the tubulous wall was low to be eliminated, and the integrity of the wall structure was preserved. Conclusion: It was concluded that the addition of Lactobacillus acidophilus probiotics had a positive effect on testicular function and could be used in alternative treatments. Keywords: Hipercholesterolemia, Lactobacillus acidophilus, Probiotic, Testicular tissue. *This work is supported by Scientific Research Projects Commission of Ondokuz Mayis University (Project No: PYO.VET ). 326

355 ATLARDA ATİPİK MİYOPATİ OLGULARINDA HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELER Duygu DALĞIN 1, Metin ÇENESİZ 2, Orhan PINAR 3, Yücel MERAL 1, Başar Ulaş SAYILKAN 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 3 Türkiye Jokey Kulübü, İstanbul-Ankara At Hastaneleri, Ankara, Türkiye Amaç: Daha önce akut rabdomiyoliz olarak bilinen atipik miyopati (AM), daha çok otlayan atlarda gözlenen bir hastalıktır. Klinik belirtiler arasında güçsüzlük, kas tutulumu, yatma ve şiddetli kas dejenerasyonuna bağlı olarak yüksek mortalite vardır. Hastalık daha önce de bilinmekle birlikte, son yıllarda görülme oranı hızla artmaktadır. AM tipik olarak sonbaharda, bazen ilkbaharda, nadirense kışın görülmekle birlikte yazın görüldüğüne dair bir rapora rastlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı, hastalıkta klinik biyokimyasal parametreleri gözden geçirmektir. Materyal ve Metod: Bu çalışmada, Türkiye Jokey Kulübünde yarış atı olarak bulunan ve hareket etmede isteksizlik gözlenen 3-6 yaşlı 3 dişi ve 2 erkek attan kan sayımı ve serum biyokimyasal profili belirlenmesi amacıyla kan numunesi alınmıştır. Bulgular: Kan analizinde dehidrasyon görülmüştür. Böbrek enzimleri (üre ve kreatin) ve serum elektrolitlerinin normal olduğu görülürken, kas enzimleri (CK, AST) ve serum laktik asit düzeyinin tüm atlarda yükseldiği izlenmiştir. Sonuç: Özellikle yarışan atlarda sıklıkla gözlenen atipik miyopati olgularında, serum biyokimyasal olarak CK, AST ve laktik asit düzeylerinin takibi, hastalığın safhası ve ayrıca tedavi protokolünün isabeti açısından önem taşımaktadır. Ayrıca, predispoze faktörlere karşı önlem alınması ve hastalığın artan insidansı hakkında farkındalık oluşması, atipik miyopati olgularının sonuçlarından korunmaya yardımcı olacaktır. Anahtar Kelimeler: At, atipik miyopati, rabdomiyoliz, yarış 327

356 HEMATOLOGICAL AND BIOCHEMICAL PARAMETERS IN EQUINE ATYPIC MYOPATHY Duygu DALGIN 1, Metin CENESIZ 2, Orhan PINAR 3, Yucel MERAL 1, Basar Ulas SAYILKAN 1 1 Ondokuz Mayıs University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayıs University, Veterinary Faculty, Department of Physiology, Samsun, Turkey 3 Jockey Club of Turkey, İstanbul-Ankara Horse Hospitals, Ankara, Turkey Aim: Atypical myopathy (AM), was before known as acute rhabdomyolysis occurs in grazing horses. Clinical symptos includes weakness, stiffness, recumbency and a high mortality rate due to severe muscle degeneration. Although the disease has been recognised, outbreaks become more frequent in recent years. AM typically occurs in the autumn as in this case and sometimes in spring and less frequently in winter, but had not been reported during summer yet. Aim of this study is to look over the clinical biochemical parameters of the disorder. Material and Methods: In the present study, blood specimen were collected from 3 female and 2 male horses aging between 3-6 years, racing in Jockey Club of Turkey with reluctance to move. Whole blood count and serum biochemistry were analysed in the obtained specimen. Results: Blood analysis revealed dehydration. Kidney enzymes (urea and creatinine) and serum electrolytes were measured and no abnormalities were detected. Muscle enzymes (CK, AST) nearby serum lactic acid levels were elevated in all subjects. Conclusion: In atypic myopathy cases which especially are diagnosed in racing horses, moniterazitation of serum CK, AST and lactic acid levels will provide accuracy in determining the severity of the disorder and designing the treatment protocol. Also, specific interventions based on the predisposing factors and awareness of the increasing incidence of the disease might help to reduce the consequences of atypic myopathy. Keywords: Horse, atypic myopathy, rhabdomyolysis, race 328

357 KEDİLERDE KALSİYUM OKZALAT ÜROLİTHİAZİS OLGULARINDA GİLABURU (VİBURNUM OPULUS) ETKİSİ Yücel MERAL 1, Duygu DALĞIN 1, Ümit ÖZCAN 1, Emre KÜLLÜK 1, Sena ÇENESİZ 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Ürolitiazis, tüm evcil hayvanlarda gözlenmekle birlikte, kedilerin alt üriner sistem hastalıklarının %25 ini oluşturmaktadır. Kedilerde görülen ürolitler %41 oranında okzalat menşelidir. Kedilerin boşaltım alışkanlıkları genellikle mahremiyet çerçevesinde olduğundan ve köpeklerdeki gibi hasta sahibinin takibi mümkün olmadığından, strongüri, hematüri gibi belirtiler gözden kaçmakta ve tam veya kısmi tıkanıklık şekillenene kadar veteriner hekime başvurulmamaktadır. Ayrıca kedilerde idrar kesesi hassas bir yapıya sahip olduğundan, tıkanma sonucu idrar kesesinde yırtılma sıklıkla oluşabilmektedir. Dolayısıyla, kedilerde ürolitiazis çoğunlukla daha ciddi komplikasyonlara yol açar. Ayrıca kalsiyum okzalat ürolitlerinin bir diğer özelliği de nüks olgularının çok yüksek oluşudur. Bu nedenle hastalık küçük hayvan hekimliğinde önemli bir sorun haline gelmiştir. Gilaburu (V. Opulus L.) antinosiseptif, relaksan ve spazmolitik, hepatoprotektif, hipoglisemik, antioksidan, antikolinesteraz, antikarsinojenik, antiürolitiatik potansiyele sahip olup, özellikle de kalsiyum okzalat ürolitleri açısından etkin olduğundan, beşeri hekimlikte ürolithiazis olgularında alternatif küratif ve protektif bir protokol olarak yerini almıştır. Bu raporda 4 adet kedide okzalat taşlarında gilaburu etkinliği incelenmiştir. Materyal ve Metod: Çalışmada kalsiyum okzalat ürolithiazis tanısı almış 4 adet kedide iki hafta süresince 285 mg/10 kg dozda Gilaburu ekstraktı günde 3 kez uygulanmış ve hemogram, rutin serum biyokimya, idrar muayenesi ve mikroskopisi, ultrasonografik muayene ile klinik skorlamaları yapılmıştır. Bulgular: Hastalarda kalsiyum okzalat taşlarında önemli küçülmeler olduğu, hematürinin ortadan kalktığı ve klinik tablonun iyileştiği görülmüştür. Sonuç: Bulguların umut vaad edici oluşu, hastalıkta tedavi seçeneği olarak Gilaburu nun değerlendirilmesi için örneklem sayısının arttırılarak kapsamlı çalışmalar gerçekleştirilmesi gerekliliğini işaret etmektedir. Anahtar Kelimeler: Kedi, kalsiyum okzalat, ürolithiazis, Gilaburu, Viburnum Opulus 329

358 EFFECT OF GILABURU (VIBURNUM OPULUS) IN FELINE CALCIUM OXALATE UROLITHIASIS Yücel MERAL 1, Duygu DALĞIN 1, Ümit ÖZCAN 1, Emre KÜLLÜK 1, Sena ÇENESİZ 2 1 Ondokuz Mayıs University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayıs University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey Aim: Urolithiasis incidence is 25% among the lower urinary system disorders of cats. Uroliths in cats are 41% calcium oxalate originated. Because voiding habits of cats are in a private manner, usually owner miss out symptoms such as stronguria, hematuria etc., and can not consult a veterinarian up till a partial or complete obstruction forms. Also the fragile structure of feline bladder, result with rupture frequently. Therefore, urolithiasis in cats usually ends with serious complications. Also recurrence is another frequent consequence of calcium oxalate urolithiasis. Briefly, the disorder is an important issue of pet medicine. Gilaburu (V. Opulus L.) has antinociceptive, relaxant and spasmolytic, hepatoprotective, hypoglycemic, antioxidant, anticholinesterase, anticarcinogenic, antiurolithiatic potantials. Due to reports of its efficiency on especially calcium oxalate uroliths, Gilaburu currently takes part in human urolithiasis cases as an alternative curative and protective protocol. In this report, Gilaburu efficiency in 4 cats with calcium oxalate urolithiazis is investigated. Material and Methods: Gilaburu extract (285 mg/10 kg) was prescribed to four cats with calcium oxalate urolithiazis three times a day for two weeks. Patients were monitored with weekly whole blood count, serum biochemistry, urinalysis and microscopy, ultrasonographic examination and clinical scoring. Results: Considerable reductions in stones dimensions were recorded. Also heamaturia was treated and clinical recovery was determined. Conclusion: The promising results indicate large scale and comprehensive trials in order to evaluate Gilaburu as an effective alternative in feline oxalate urolithiazis. Keywords: Cat, calcium oxalate, urolithiasis, Gilaburu, Viburnum Opulus 330

359 OLEUROPEİNİN DİETİLNİTROZAMİN VE FENOBARBİTAL İLE OLUŞTURULAN OKSİDATİF STRESTE BAZI KAN PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ Mehmet Ali KISAÇAM 1, Nurefşan ÖZEREN 1, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Nalan KAYA 2, Sema TEMİZER OZAN 1 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye 2 Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Embriyoloji-Histoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye Amaç: Serbest radikallerin oluşması karaciğer hasarı, kanser, diabetes mellitus gibi birçok hastalığın sebebidir. Dünyadaki kanser ölümlerinde üçüncü sırada yer alan ve son on yılda gittikçe artan görülme sıklığına sahip en yaygın kanser türü Hepatosellüler Karsinom dur. Dietilnitrozamin(DEN) ve Fenobarbital(FB), Reaktif Oksijen Türlerinin birikimiyle lipit peroksidasyonunu arttırarak karaciğer hasarına yol açan ajanlardır. Oleuropein(OLE), zeytin yaprağında bulunan antioksidan özelliklere sahip bir bileşiktir. Yapılan bu çalışmada, ratlara DEN ve FB verilerek oluşturulan karaciğer hasarına karşı OLE in biyoetkinliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada, 50 adet erkek Sprague-Dawley cinsi rat kullanılmıştır. Ratlar, Kontrol, DEN, DEN+ FB, DEN+FB+OLE ve OLE grubu olmak üzere 5 gruba ayrılmıştır. 8 haftalık deney süresi sonunda ratlar dekapite edilerek kan örnekleri alınmıştır. Kanda Malondialdehit(MDA), Glutatyon(GSH) düzeyleri, Katalaz(CAT), Süperoksit dismutaz(sod) aktivitelerinin tayinleri yapılmıştır. Bulgular: OLE uygulanması, OLE grubunda kontrole kıyasla, DEN+FB+OLE grubunda ise DEN+FB grubuna kıyasla MDA düzeylerinin anlamlı azalmasına sebep olmuştur. CAT aktivitesi, DEN+FB grubunda OLE grubuna göre DEN+FB grubunda ise DEN+FB+OLE grubuna göre anlamlı azalma görülmüştür. DEN ve DEN+FB grupları GSH düzeylerinde kontrol grubuna göre anlamlı bir azalma gözlenmiş, DEN+FB+OLE grubu ile kontrol grubu arasında fark bulunamamıştır. SOD düzeyleri DEN+FB grubunda kontrole göre azalmışken, DEN+FB+OLE grubu ile kontrol arasında bir fark bulunamamıştır. Sonuç: OLE uygulamasının ratlarda DEN+FB ile oluşturulan hasara karşı muhtemel antioksidan etki gösterebileceği bu çalışmayla ortaya konulmuştur. Anahtar Kelimeler: Dietilnitrosamin, fenobarbital, oleuropein, oksidatif stres 331

360 THE EFFECT OF OLEUROPEIN ON SOME BLOOD PARAMETERS IN DIETHYLNITROSAMINE AND PHENOBARBITAL INDUCED OXIDATIVE STRESS Mehmet Ali KISAÇAM 1, Nurefşan ÖZEREN 1, Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Nalan KAYA 2, Sema TEMİZER OZAN 1 1 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazığ, Turkey 2 Firat University, Faculty of Medicine, Department of Histology and Embriology, Elazığ, Turkey Aim: The formation of free radicals is the reason of many diseases such as liver damage, cancer, diabetes mellitus. Hepatocellular carcinoma is the most common type of cancer that has the third most common cause of cancer deaths in the world and has a growing incidence in the last decade. Diethylnitrosamine(DEN) and phenobarbital(pb) are agents that cause liver damage, accumulation lipid peroxidation by accumulating levels of Reactive Oxygen Species. Oleuropein(OLE) is a compound with antioxidant properties found in olive leaf. In the conducted study, it is aimed to investigate bioefficacy of OLE in DEN+PB induced liver damage. Materials and Methods: In this study, 50 male Sprague-Dawley rats were used. Rats were divided into five groups as Control, DEN, DEN+PB, OLE, DEN+PB+OLE. At the end of 8 weeks trial period rats were decapitated and blood samples were taken. MDA and GSH levels, as well as CAT and SOD activity, were measured. Results: OLE administration resulted in a significant decrease in OLE group MDA levels compared to the control group, also MDA levels decreased in the DEN+FB+OLE group compared to the DEN+FB group. CAT activity was significantly lower in the DEN+PB group compared to the OLE group, justas DEN+PB group CAT activity was significantly lower compared to DEN+FB+OLE group. There was a significant decrease in GSH levels in the DEN and DEN+PB groups compared to the control group, and there was no difference between the DEN+PB+OLE group and the control group. SOD levels were lower in the DEN+FB group than in the control group, but there was no difference between control group and DEN+FB+OLE groups. Conclusion: In this study, it is demonstrated that OLE application can show possible antioxidant effect against damage caused by DEN+PB in rats. Keywords: Diethylnitrosamine, phenobarbital, oleuropein, oxidative stress 332

361 KARABALIK (C. GARIEPINUS) KAS VE KARACİĞER DOKUSUNDA YAZ VE KIŞ MEVSİMLERİNE BAĞLI OLARAK SÜPEROKSİT DİSMUTAZ ENZİM AKTİVİTELERİNİN DEĞİŞİMİ* Haluk ULUCA 1, Gül ÖZYILMAZ 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fakültesi, Kimya Bölümü, Hatay, Türkiye 2 İskenderun Teknik Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi, Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bölümü, Hatay, Türkiye Amaç: Karaciğer, canlılarda detoksifikasyon ve oksidadif dengenin korunması gibi önemli fonksiyonların gerçekleştirildiği bir organdır. Kas canlılarda fiziksel aktivitenin sağlanması için gerekli enerjetik döngülerin yürütüldüğü önemli bir doku olduğundan, kasta mitokondriyal faaliyetlerin sonucunda radikal oksijen türleri oluşur ve oksidatif denge oksidatif stress lehine kayar. Canlılar oksidatif dengeyi sağlamak ve korumak amacıyla enzimatik ve non-enzimatik bir çok antioksidan savunma elemanına sahiptirler. Süperoksitdismutaz (SOD) süperoksit radikalinin hidrojen peroksite dismutasyonunu katalizleyen antioksidan savunma sisteminin önemli bir elemanıdır. Materyal ve Metod: Bu çalışmada Asi Nehri nin güzergahında bulunan Karasu Çayı örnek alımı için seçilmiş; yaz ve kış dönemlerinde örnekleme yapılmıştır. Her grupta 6 balık olacak şekilde gruplandırma yapılmıştır. Her iki dokuda da SOD aktiviteleri; nitroblue tetrazolium'un (NBT) ksantin-ksantinoksidaz sistemi tarafından üretilen süperoksit radikali tarafından indirgenmesinin SOD tarafından engellenmesine bağlı olarak formazon oluşumunun inhibisyonu üzerinden ölçülmüştür. Bulgular: Yaz mevsiminde kas dokusundaki SOD aktivitesi (31,81 ±12,43976 U/mg) ve karaciğer dokularındaki SOD aktivitesi (18,20±12,43976 U/mg) kış mevsimindeki kas SOD aktivitesi (20,61±9,78755 U/mg) ve karaciğer dokularındaki SOD aktivitesi (18, ±9,78755 U/mg) kıyaslandığında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05). Sonuç: Karasu Çayından elde edilen karabalıkların karaciğer ve kas dokulardaki SOD düzeyleri ölçülmüştür. Mevsimlere bağlı olarak SOD düzeylerinde anlamlı farklılıklar tespit edilememiştir. Anahtar Kelimeler: Asi Nehri, Karabalık, Süperoksitdismutaz, Oksidatif stres *Bu çalışma Mustafa Kemal üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir (Proje No: 18.D.004) 333

362 SUPEROXIDEDISMUTASE ACTIVITIES CHANGES of CATFISH (C. GARIEPINUS) MUSCLE AND LIVER TISSUES DEPENDING ON SUMMER AND WINTER SEASONS* Haluk ULUCA 1, Gül ÖZYILMAZ 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal University, Faculty of Science and Letters, Department of Chemistry, Hatay, Turkey 2 Iskenderun Technical University, Faculty of Marine Sciences and Technology, Hatay, Turkey Aim: Liver is an organ where important functions such as detoxification and maintenance of oxidative balance are performed in living organisms. Muscle is an important tissue in which energetic cycles are required to provide physical activity, therefore radical oxygen species form intrinsically as a result of mitochondrial activity, and the oxidative balance shifts in favor of oxidative stress. Living organisms have many enzymatic and non-enzymatic antioxidant defense elements in order to maintain and protect the oxidative balance. Superoxide dismutase (SOD) is an important element of the antioxidant defense system that catalyzes the hydrogen peroxide dismutation of the superoxide radical. In this study it is aimed to measure superoxidedismutase activities changes of catfish (c. gariepinus) muscle and liver tissues depending on summer and winter seasons. Material and Methods:. Karasu Stream on the Asi River route was selected for sampling. Fish samples were obtained by purchasing from local fishermen. Each group was consisted of 6 fish. In both tissues, SOD activities were measured spectrophotometrically via inhibition of formation of formazan out of the nitroblue tetrazolium (NBT) depending on SOD activity. Results: SOD activity in muscle tissues (31,81 ± 12,43976 U / mg) and liver tissue (18,20 ± 12,43976 U / mg) and SOD activity (20,61 ± 9,78755 U / mg) ) in muscle and SOD activity ( ± U / mg) in liver tissues were not statistically significant for both seasons. (p> 0.05). Conclusion: SOD activities were measured in the liver and muscle tissues of the catfish from Karasu Spring. No significant differences were found in SOD activities depending on the seasons. Keywords: Karasu stream, Superoksidedismutase, Liver, Muscle *This study was supported by Scientific Research Units of the Mustafa Kemal University (Project No: 18.D.004) 334

363 KARABALIK BAĞIRSAK DOKULARINDA OKSİDATİF STRESS BELİRTEÇ SEVİYELERİNİN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ Gül ÖZYILMAZ 1, Fatma Gizem ZİNCİR 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fakültesi, Kimya Bölümü, Hatay, Türkiye 2 İskenderun Teknik Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi, Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bölümü, Hatay, Türkiye Amaç: Sağlıklı organizmada oksijen radikalleri ile antioksidan savunma mekanizması tam bir denge halinde çalışır. Bu dengenin radikallerin lehine bozulması ile ortaya çıkan duruma oksidatif stres denir. Endüstriyel, tarımsal ve ticari kimyasalların yüksek oranda sucul çevreye deşarj edilmesi sonucu sucul canlılarda çeşitli zararlı etkilere neden olmaktadır. Bu çalışmada Asi Nehri ndeki Karabalık (Clarias gariepinus) a ait bağırsak dokusunda antioksidant savunma sistemi parametrelerinden malondialdehit (MDA) düzeyi ve katalaz (CAT) aktivitesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada her örnekleme dönemi için 6 balık kullanılmış, balık örnekleri Asi Nehrinde avlanan yöresel balıkçılardan satın alma yoluyla temin edilmiştir. Buz içinde bekletilen balıkların bağırsak dokusu %1.15 lik KCl çözeltisi ile yıkanmış ve sıvı azotla muamele edilerek polietilen kutulara alınmıştır. Analiz edilene kadar -80 C de muhafaza edilmiştir. Bağırsak tamponla homojenize edildikten sonra H2O2 ile etkileştirilmiş ve substratın parçalanmasına bağlı olarak 240 nm de absorbanstaki düşüş belirlenerek CAT aktivitesi ölçülmüştür. Tiyobarbütürik asitle oluşturduğu pembe rengin absorbansına dayalı yöntemle de MDA düzeyi ölçülmüştür. Bulgular: MDA düzeyi oksidatif hasara bağlı olarak lipid peroksidasyonu sonucu oluşan bir yan üründür. MDA düzeyi ne kadar yüksekse oksidatif hasardan etkilenme derecesinin o kadar yüksek olduğu bilinmektedir. İlkbahar ve sonbahar mevsimlerinde avlanan balıkların MDA düzeylerinin sırasıyla 2,87±0,96 µmol/mg doku ve 3,36±1,22 µmol/mg doku olduğu tespit edilmiştir. CAT aktiviteleri ise ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde 22,27±1,46 ve 20,81±4,08 µmol/dk.mg doku olarak belirlenmiştir. Sonuç: Asi nehri nden elde edilen karabalıkların bağırsak dokusunda MDA düzeyleri ve CAT aktiviteleri ölçülmüş; ancak MDA düzeyi ve CAT aktivitelerinin mevsimlere bağlı olarak anlamlı bir farklılık göstermedikleri belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Asi nehri, karabalık, katalaz, malondialdehit, oksidatif stres 335

364 SEASONAL VARIATION IN OXIDATIVE STRESS MARKERS OF CAT FISH INTESTINE TISSUE Gül ÖZYILMAZ 1, Fatma Gizem ZİNCİR 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal University, Faculty of Science and Letters, Department of Chemistry, Hatay, Turkey 2 Iskenderun Technical University, Faculty of Marine Sciences and Technology, Hatay, Turkey Aim: In a healthy organism, the oxygen radicals and the antioxidant defense mechanism work in perfect balance. The situation that arises when this balance is corrupted in favor of radicals is called "oxidative stress". The discharge of industrial, agricultural and commercial chemicals to the aquatic environment at high altitude causes various harmful effects in the aquatic life. In this study, it was aimed to determine the malondialdehyde (MDA) level and catalase (CAT) activity of antioxidant defense system parameters in intestinal tissue of African cat fish (Clarias gariepinus). Material and Methods: In the study, 6 fish samples which were obtained by purchasing from local fishermen hunting in the Asi River. The intestinal tissues of the fishes kept in ice were washed with 1.15% KCl solution and treated with liquid nitrogen and taken to the polyethylene containers. It was stored at -80 C until analyzed. The intestine was homogenized with buffer, then was reacted with H2O2 and the CAT activity was measured by determining the absorbance decrease at 240 nm due to substrate degradation. The level of MDA was also measured by the method based on the absorbance of the pink color produced with thiobarbituric acid. Results: MDA level is a side effect of lipid peroxidation resulting from oxidative damage. It is known that the higher the MDA level, the higher the degree of exposure to oxidative damage. It has been determined that the MDA levels of the fish caught in the spring and autumn are found as 2,87±0,96 µmol /mg tissue and 3,36±1,22 µmol/mg issue, respectively. However, CAT activities were determined in Spring and autumn as 22,27±1,46 and 20,81±4,08 µmol/min.mg tissue, respectively. Conclusion: CAT activities and MDA levels were measured in the intestine tissues of the catfish from Asi River but, there was no differencies observed between spring and autmun levels of MDA and CAT. Keywords: Asi river, catfish, catalase, malondialdehyde, oxidative stress 336

365 MEME TÜMÖRLÜ KÖPEKLERDE CDK5RAP2 GENİ VARYASYONLARI Iraz AKIŞ 1, Sinem Özlem APAYDIN ENGİNLER 2, Damla HAKTANIR 3, Neziha HACIHASANOĞLU ÇAKMAK 4, Kemal ÖZTABAK 1 1 İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye 2 İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye 3 İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye. 4 Medipol Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Tıbbi Laboratuvar Teknikleri, İstanbul, Türkiye Amaç: Köpekler kanser çalışmaları için, insanlardaki hastalık gelişimiyle benzerlikler taşıdıklarından, uygun bir model oluşturmaktadırlar. Dişi köpeklerde en yaygın görülen kanser tipi meme tümörleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Meme tümörlerinin gelişimini etkileyen farklı etkenler olsa da, belirli ırklarda görülme sıklığının yüksek olması, hastalığın genetik alt yapısına işaret etmektedir. Hücre döngüsünün düzenlenmesinde görev alan CDK5RAP2 geni meme tümörleriyle bağlantılı olduğu ileri sürülen aday genlerden biridir. Bu çalışmada CDK5RAP2 genin aşağı bölgesinde yer alan ve gen anlatımında etkili olabileceği ileri sürülen üç adet polimorfizmin köpeklerde meme tümörüyle ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Vakalardan ve kontrol grubundaki köpeklerden cerrahi yöntemle elde edilen meme dokuları histopatolojik açıdan değerlendirilmiştir. Tam kan örneklerinden tuzla çöktürme yöntemi ile genomik DNA izole edilmiştir. CDK5RAP2 geninin aşağı bölgesinde bulunan 394 baz çiftlik bölge genetik varyasyonların tespiti amacıyla dizilenmiştir. Nükleotid dizileri MEGA4 bilgisayar programında bulunan Clustal W programı ile hizalanmıştır. Vakalar ile kontrol grubu SPSS 13.0 programı kullanılarak istatistiki olarak karşılaştırılmıştır. Bulgular: Üç adet tek nükleotid polimorfizminden, önceki çalışmalarda meme tümörüyle ilişkili olduğu ileri sürülen T/C değişimi çalışmadaki bütün hayvanlarda monomorfik olarak tespit edilmiştir. Yeni tanımlanan T/A ve G/A polimorfizmlerinin her ikisi için de minör alel frekansları vaka, kontrol ve toplam örnekler olmak üzere sırasıyla, 0,08, 0,19 ve 0,12 olarak belirlenmiştir. Bu polimorfizmler ile meme tümörleri arasındaki ilişki istatistiki olarak belirgin değildir (p>0,05). Sonuç: CDK5RAP2 geninin köpeklerde meme tümörü gelişimindeki rolünün daha net bir şekilde ortaya konabilmesi için belirli köpek ırkları özelinde çalışmaların ilerletilmesi gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: köpek, meme tümörü, CDK5RAP2 geni, polimorfizm, alel frekansı 337

366 CDK5RAP2 GENE VARIATIONS IN DOGS WITH MAMMARY TUMOURS Iraz AKIŞ 1, Sinem Özlem APAYDIN ENGİNLER 2, Damla HAKTANIR 3, Neziha HACIHASANOĞLU ÇAKMAK 4, Kemal ÖZTABAK 1 1 Department of Biochemistry, Faculty of Veterinary Medicine, Istanbul University, Istanbul, Turkey 2 Department of Obstetrics and Gynaecology, Faculty of Veterinary Medicine, Istanbul, Turkey 3 Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Istanbul University, Istanbul, Turkey 4 Department of Medical Laboratory Techniques, Vocational School of Health Services, Medipol University, Istanbul, Turkey Aim: The dog is a very suitable model for cancer studies due to the similarities in occurrence of the disease in human. Canine mammary tumours (CMTs) are the most common type of cancer in female dogs. Although CMTs are multifactorial, some breeds have higher susceptibility, which supports the genetic background of the disease. CDK5RAP2, which is involved in cell cycle regulation, is a candidate gene associated with CMTs. The aim of this study was to determine the association between three single nucleotide polymorphisms (SNPs) in a region downstream of CDK5RAP2 gene and canine mammary tumours. Material and Methods: Mammary glands from case and control groups were surgically removed and histopathological diagnosis was evaluated. Genomic DNA samples were isolated from whole blood by using the standard salt-out method. The region consists of 395 base pairs, downstream of CDK5RAP2 gene was sequenced in order to detect genetic variations. Nucleotide sequences were aligned by using Clustal W program in the MEGA 4 software. The cases versus the controls were statistically analyzed by using SPSS 13.0 program. Results: The locus containing a T/G polymorphism in downstream region of CDK5RAP2 gene, which was proposed to be associated with canine mammary tumours in previous studies, was found to be monomorphic in animals in this study. Minor allele frequencies of T/A and T/G polymorphisms in the same region were calculated as 0.08, 0.19 and 0.12 in cases, control group and in total, respectively. The association observed between this SNP and CMTs analyzed in this study was found to be insignificant (p>0.05). Conclusion: Further studies on CDK5RAP2 gene variations in specific breeds should be conducted to get a better understanding of the CDK5RAP2 role in CMT development. Keywords: Dog, mammary tumour, CDK5RAP2 gene, polymorphism, allele frequency 338

367 GÜNEY ANADOLU VE DOĞU ANADOLU KIRMIZISI SIĞIRLARDA OPN GENİ POLİMORFİZİMLERİ Kemal OZTABAK 1, Cemal UN 2, Dawit TESFAYE 3, Iraz AKIS 1, Ahmet MENGI 1 1 İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Istanbul, Türkiye 2 Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genik Bölümü, Istanbul, Türkiye 3 Ziraat Fakültesi Hayvan Islahı ve yetiştiriciliği Grubu Bonn Üniversitesi, Bonn, Almanya Amaç: Sığırlarda ekonomik değeri olan verim özelliklerinin geliştirilmesi seleksiyon programlarının ana amacıdır. Genetik açıdan Quantitative Trait Loci (QTLs) bu tip seleksiyonlar için iyi bir marker olmaya adaydır. Bu çalışmada sığırlarda süt verim özellikleri ile ilişkili olduğu ileri sürülen osteopontin (OPN) geni Güney Anadolu Kırmızısı (GAK) ve Doğu Anadolu Kırmızısı (DAK) ırkı sığırlardaki genotip ve allel frekanslarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Bu çalışmada 40 ar adet GAK ve DAK ırkı sığır kullanılmıştır. Daha önce verim özellikleri ile ilişkili olduğu bildirilmiş olan OPN geni intron 4 teki, Tek Nükleotit Polimorfizimleri (SNPs) polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) ile çoğaltılmış ve BseNI, enzimi ile sindirime tabi tutulmuştur. Bulgular: GAK ve DAK ırkı sığırlarda süt verim özellikleri ile ilişkili olan OPN geni C allel frekansı düşük bulunmuştur. Buna karşın Avrupa sığır ırklarının çoğunda bulunmayan BB homozigot bireyler GAK ve DAK ırkı sığırlarda tespit edilmiştir. Sonuç: Sonuç olarak, GAK ve DAK ırkı sığırların süt yüksek verim özellikleri ile ilişkili OPN, geni alleleri açısından seleksiyona tabi tutulmasının yanı sıra diğer QTL açısından da durumlarının incelenmesinin ırk verim özelliklerini geliştirmede yardımcı olacağını ileri sürebiliriz. Anahtar kelimeler: SAR, EAR, genetic polymorphism, OPN, PCR-RFLP 339

368 GENETIC POLYMORPHISMS OF OPN IN SOUTH ANATOLIAN AND EAST ANATOLIAN RED CATTLE Kemal OZTABAK 1, Cemal UN 2, Dawit TESFAYE 3, Iraz AKIS 1, Ahmet MENGI 1 1 University of Istanbul, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Istanbul, Turkey 2 Yıldız Technical University, Faculty of Science and Arts, Department of Biology, Istanbul, Turkey 3 Institute of Animal Science, Animal Breeding and Husbandry Group, University of Bonn, Bonn, Germany Aim: Main objective of the cattle selection program is to improve the production traits that have economical importance. Quantitative Trait Loci (QTLs) is a candidate to be a marker for these types of selections. The objective of the present study was to determine the genotype and allele frequencies for osteopontin (OPN) is claimed to be associated with milk production traits in cattle in South Anatolian Red (SAR) and East Anatolian Red (EAR) cattle. Material and Methods: In this study, 40 cattle for each of SAR and EAR were used. OPN in intron 4 was amplified by polymerase chain reaction (PCR) and the resulting PCR products were subjected to digestion using BseNI enzyme, respectively, to determine the single nucleotide polymorphisms (SNPs). Results: Results showed that frequencies of the OPN allele C is associated with milk production tarits were found low in SAR and EAR. However, BB homozygote animals which are not found in most of European cattle breeds were detected in SAR and EAR cattle. Conclusion: As a result, selection of SAR and EAR cattle for OPN alleles that are associated with milk production traits, in addition to investigation of other QTLs, might be helpful for improving the yield characteristics of these breeds. Keywords: SAR, EAR, genetic polymorphism, OPN, PCR-RFLP 340

369 TÜRKİYE DE BULUNAN YERLİ KEÇİ IRKLARINDA PROP1 GEN POLİMORFİZİMİNİN BELİRLENMESİ Feraye ESEN GÜRSEL 1, Iraz AKIŞ 1, Hasret YARDİBİ 1, Cemal ÜN 2, Kemal ÖZTABAK 1 1 Istanbul Universitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye 2 Ege Universitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, İzmir, Türkiye Amaç: Köpeklerden sonra ikinci evcilleştirilmiş hayvan olan keçi (Capra hircus) evcilleştirilmesinde itibaren et, süt ve yapağı gibi ürünleriyle insanların tarım toplulukları oluşturarak yerleşik hayata geçmesinde büyük yararlar sağlamıştır. Keçi günümüzde az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde marjinal alanlarda yaşayan geniş insan kitlelerinin beslenme ve giyinme ihtiyaçlarının karşılanmasında çok önemli bir role sahiptir. Anadolu nun dünyadaki en önemli evcilleştirme merkezlerinden biri olması Anadoluya ait yerli keçi ırklarını daha önemli bir konuma koymaktadır. Kıl, Kilis ve Ankara keçileri Anadolu da yaygın olarak beslenen yerli ırkları oluşturmaktadır. Kıl ve Kilis keçisi kombine yetiştirilen ırklar iken Ankara keçisi yapağısı için yetiştirilmektedir. Somototropik axiste oluşturulan PROP1, süt verimi ve yetiştiricilikte önemi olan GH ve PRL hormonlarının ifadelenmesini düzenleyen PIT1 proteininin ifadelenmesini kontrol etmektedir. Bu çalışmada Anadolu da yaygın olarak yetiştirilen Kıl, Kilis ve Ankara keçi ırklarında çiftlik hayvanlarında verim özellikleri üzerine majör etkili olduğu ileri sürülen PROP1 geni genotip dağılımı ve allel frekanslarının belirlenmesi amaç edinilmiştir. Materyal ve Metod: Daha önceki araştırma projelerinde izole edilmiş olan Kıl, Kilis ve Ankara keçi ırklarına ait DNA örneklerinden 50 şer adet bu çalışma için seçilmiş ve bu örneklerden 36 DNA örneği her bir ırk için kullanılmıştır. Hedef bölge polimeraz zincir reaksiyonu ile çoğaltılmış ve 414 bç uzunluğundaki bölge Hin6I restriksiyon enzimi ile kesilmiştir. Elektroforezde yürütülüp, UV ışıkta gözlemlenen örneklerin genotip ve allel freakansları PopGene 32 istatistik programı kullanılarak hesaplanmıştır. Bulgular: Çalışmanın sonucunda tüm keçi ırklarında C allel frekansı ve CT genotip frekansı yüksek bulunurken çalışmadaki keçi ırklarının hiçbirinde TT genotipine rastlanmamıştır. Sonuç: Daha önce keçilerde PROP1 geni üzerine yapılan çalışmalarda elde edilen genotip dağılımları ile Anadolu ya ait 3 keçi ırkında elde edilen genotip dağılımları birbirinden farklı bulunmuştur. Bundan sonra daha fazla sayıda keçi ırkında ve daha çok bireyde bu genin çalışılmasına ihtiyaç vardır. Ayrıca, Anadolu ırklarında bundan sonra yapılacak çalışmalarda gen ve verim özelliği arasındaki ilişkilerinde belirlenmesinin daha kesin sonuçlar elde etmede yararlı olacağını ileri sürebiliriz. Anahtar Kelimeler: PROP1, keçi, Kıl, Kilis, Ankara 341

370 DETERMINATION OF PROP1 GENE POLYMORPHISM IN INDIGENOUS GOAT BREEDS IN TURKEY Feraye ESEN GÜRSEL 1, Iraz AKIŞ 1, Hasret YARDİBİ 1, Cemal ÜN 2, Kemal ÖZTABAK 1 1 Istanbul University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Istanbul, Turkey 2 Ege University, Faculty of Science, Department of Biology, Izmır, Turkey Aim: Goat (Capra hircus) is the second domesticated animal after dog and has provided major benefits for humans in the process of founding settled life civilizations by providing meat, milk and wool. In today s world, goats meet the nutritional and clothing requirements of vast populations living in marginal areas of poorly developed and developing countries. Anatolia, one of the main domestication regions in the world, is home to indigenous goat breeds like Anatolian Black, Kilis and Angora. Anatolian Black and Kilis are raised as combined breeds, while Angora goats are raised for wool. Like all mammals, physiological and metabolic processes that determine production efficiency traits of goats are controlled by genes. PROP1 controls expression of PIT1 protein, which regulates expression of pituitary GH and PRL. In this study, it is aimed to determine genotype and allele distribution PROP1 gene in Anatolian Black, Kilis and Angora breeds, suggested to have major roles in efficiency traits of farm animals. Material and Methods: DNA samples of 50 Anatolian Black, Kilis and Angora goat breeds were selected from DNA collections obtained during previous research projects and 36 DNA samples of from Anatolian Black, Kilis and Angora goat breeds were used in the study. PROP1 gene was amplified by polymerase chain reaction and the 414 bp fragment encompassing the PROP1 polymorphism were digested with Hin6I restriction enzyme at 37 o C for 5 minutes. The digested DNA fragments were separated by electrophoresis in 2% agarose gel including ethidium bromide and visualized under UV light. Genotype and allele frequencies of the polymorphism were calculated by using the PopGene 32 software program. Results: The C allele of PROP1 polymorphism had a higher frequency in Anatolian Black, Kilis and Angora goat breeds. CT genotype frequencies of all animals are high and no TT genotype was detected in all of the goat breeds. Conclusion: In conclusion, genotype distributions determined in previous studies on PROP1 gene of goats are mainly different from those determined in 3 Anatolian goat breeds. This gene needs further investigation in more goat breeds and larger numbers of individuals. We can also suggest that investigation of relations between gene and efficiency traits in future studies on Anatolian breeds can lead to more definitive results. Keywords: PROP1, goat, Anatolian Black, Kilis, Angora 342

371 ATEŞLİ SİLAH YARALANMALARINDA MMP-9 VE E-SELEKTİN DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI Elif DEMİR 1, Ramazan GİDEN 2, Zeliha DEMİR GİDEN 3 1 Harran Üniversitesi, Viranşehir Sağlık Yüksekokulu, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye 2 Şanlıurfa Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Acil Tıp Bölümü, Şanlıurfa, Türkiye 3 Harran Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye Amaç: Terör olaylarının ve bireysel silahlanma oranının artmasıyla birlikte ateşli silahlarla oluşan yaralanmaların sıklığı da son yıllarda giderek artmaktadır. Ateşli silah yaralanmaları, tedavilerinde zorluklarla karşılaşılan ve yüksek morbiditemortalite oranına sahip bir travma grubudur. Bunun en önemli nedeni bu tür yaralanmalara neden olan mermi ve patlayıcı silah parçalarının vücut içinde ilerlerken dokulara da zarar verebilmesidir. Bu nedenle hastalardaki gerçek yaralanmanın boyutu ile gelişebilecek komplikasyonları tahmin etmekte son derece güçleşmektedir. Bu çalışmada amacımız, ateşli silah yaralanmalarında meydana gelen hasarda matriks metaloproteinaz-9 (MMP-9) ve E-selektin düzeylerinin nasıl etkilendiğinin tespit edilmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Ateşli silah yaralanması sonucu hastane acil servisine getirilen olgulardan 49 hasta ve 42 kontrol grubu çalışmaya katıldı. Serum MMP-9 ve E-selektin düzeyleri ELISA yöntemi uygulanarak kantitatif olarak çalışıldı. Bulgular: Yaralanmalar ağırlıklı olarak alt ve üst ekstremite bölgesinde olmak üzere göğüs, karın, toraks, baş ve boyun bölgelerinde tespit edilmiştir. Hasta grubunda serum MMP-9 düzeyleri kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek iken, hasta grubunda E-selektin düzeyleri kontrol grubuna göre yüksek olmasına rağmen istatistiksel olarak herhangi bir anlamlılık tespit edilmedi. Sonuç: MMP-9 un inflamatuvar hücrelerce salınması, inflamasyonun yoğun olduğu ve inflamatuvar hücre yükünün fazla olduğu hastalarda serum MMP-9 düzeylerinin yüksek oluşunu açıklamaktadır. İnflamatuvar yanıtın gelişmesinde ilk adım, lökositlerin vasküler endotele adezyonudur. Ekspresyonlarının sitokin aktivasyonu sonucu olduğu bilinen değişik adezyon moleküllerinden E-selektin en erken salınan adezyon molekülüdür. Araştırmalar inflamatuvar yanıtın oluşmaya başladığı ilk iki saat içinde E-selektinin ekspresyonunun arttığını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Acil servis, ateşli silah yaralanması, MMP-9, E-selektin 343

372 INVESTIGATION OF MMP-9 AND E-SELECTIN LEVELS IN FIREARM INJURIES Elif DEMİR 1, Ramazan GİDEN 2, Zeliha DEMİR GİDEN 3 1 Harran University, Viranşehir School of Health, Department of Medical Biochemistry, Sanliurfa, Turkey 2 Şanlıurfa Training and research Hospital, Department of Emergency Medicine, Sanliurfa, Turkey 3 Harran University, Faculty of Medical, Department of Pulmonology, Sanliurfa, Turkey Aim: In recent years, with the incidence of terrorist incidents and the increase in the rate of individual armaments, firearms injuries has been increasing steadily. It is a group of trauma with firearm injuries, difficulties in treatment and high morbidity and mortality rate. The most important reason for this is that parts of bullets and explosive weapons that cause such injuries can damage tissues as they move through the body. For this reason, it is extremely difficult to predict the complications that may develop with the size of the actual injury in the patients. Our aim in this study is to determine how the level of matrix metalloproteinase-9 (MMP-9) and E-selectin is affected by damage from firearm injuries. Material and Methods: In the study, experimental group consisted 49 patients with firearm injuries who were brought to the hospital emergency department and control groups consisted 42 people. Serum MMP-9 and E-selectin levels were quantitatively studied by ELISA. Results: Injuries were mainly detected in the lower and upper limb regions, in the chest, abdomen, thorax, head and neck regions. Serum MMP-9 levels were significantly higher in the patient group than in the control group, although the E- selectin levels in the patient group were higher than the control group, statistical significance was not found. Conclusion: The release of MMP-9 into inflammatory cells accounts for the high serum MMP-9 levels in patients with intense inflammation and high inflammatory cell burden. The first step in the development of an inflammatory response is the vascular endothelial adhesion of leukocytes. E-selectin is the earliest released adhesion molecule among the different adhesion molecules whose cytokine activation is known to be the result of their expression. Studies have shown that the expression of E-selectin increases during the first two hours after the inflammatory response begins to develop. Keywords: Emergency service, firearm injury, MMP-9, E-selectin 344

373 CLARIAS GARIEPINUS BAĞIRSAK VE DERİ DOKULARINDA SÜPEROKSİT DİSMUTAZ AKTİVİTELERİNİN KARŞILATIRILMASI Gül ÖZYILMAZ 1, Fatma Gizem ZİNCİR 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fakültesi, Kimya Bölümü, Hatay, Türkiye 2 İskenderun Teknik Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi, Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bölümü, Hatay, Türkiye Amaç: Moleküler oksijenin 1 elektron alarak meydana gelen süperoksit radikali süperoksit dismutaz (SOD) tarafından O2 ve H2O2 ye dönüştürülür. Antioksidan savunma sisteminin ilk elemanı olan SOD nin düzeyi canlının maruz kaldığı çeşitli çevresel faktörlere bağlı olarak değişir. Clarias gariepinus Asi Nehri de en yaygın avlanılan ve ekonomik değeri yüksek olan bir balıktır. Afrika kedi balığı olarak da bilinenen karabalık Türkiye de karabalık ve sekiz bıyık balığı olarak da adlandırılır. Yayın balığına benzeyen Clarias gariepinus, sırt yüzgecinin daha büyük ve 4 çift bıyık içermesiyle yayın balığından ayrılır. Endüstriyel, tarımsal ve ticari kimyasalların yüksek oranda sucul çevreye deşarj edilmesi sonucu kirlilik düzeyi yüksek olan Asi Nehri nde sucul canlıların çeşitli zararlı etkenlerden etkilenme dereceleri pek araştırılmamıştır. Bu çalışmada Asi Nehri ndeki Clarias gariepinus a ait deri ve bağırsak dokusunda antioksidant savunma sistemi parametrelerinden SOD aktivitesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada balık örnekleri Asi Nehrinde avlanan yöresel balıkçılardan satın alma yoluyla temin edilmiştir. Deri ve bağırsak dokusu %1.15 lik KCl çözeltisi ile yıkanmış ve sıvı azotla muamele edilerek polietilen kutulara alınmış, analiz edilene kadar -80 C de muhafaza edilmiştir. Dokular homojenize edildikten SOD aktiviteleri spektrofotometrik olarak tayin edilmiştir. Bulgular: SOD aktiviteleri her iki dokuda da; nitroblue tetrazolium'un (NBT) ksantin-ksantinoksidaz sistemi tarafından üretilen süperoksit radikali tarafından indirgenmesinin SOD tarafından engellenmesine bağlı olarak formazon oluşumunun inhibisyonu üzerinden ölçülmüştür. SOD aktivitesi %50 inhibisyona neden olan protein miktarı olarak hesaplanmıştır. Her iki dokuda da SOD aktivitesi belirlenmiş bağırsak dokusunda elde edilen sonuçlar daha yüksek bulunmuştur. Sonuç: Asi nehri nden elde edilen Clarias gariepinus deri ve bağırsak dokusunda SOD aktiviteleri belirlenerek karşılaştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Asi nehri, Clarias gariepinus, SOD 345

374 COMPARISON OF SUPEROXIDE DISMUTASE ACTIVITY OF ISTESTINE AND SKIN TISSUES OF CLARIAS GARIEPINUS Gül ÖZYILMAZ 1, Fatma Gizem ZİNCİR 1, Funda TURAN 2 1 Mustafa Kemal University, Faculty of Science and Letters, Department of Chemistry, Hatay, Turkey 2 Iskenderun Technical University, Faculty of Marine Sciences and Technology, Hatay, Turkey Aim: The superoxide radical, which takes up 1 electron of molecular oxygen, is converted to O2 and H2O2 by superoxide dismutase (SOD). The level of SOD, the first element of the antioxidant defense system, varies depending on the various environmental factors to which the organism is exposed. Clarias gariepinus is the most widespread hunting fish in the Asi River and has high economic value. African catfish, also known as the tench and catfish in Turkey called eight mustache fish. Clarias gariepinus, which resembles the publication fish, leaves the pubic bone with larger back quill and 4 double mustache. The discharge of industrial, agricultural and commercial chemicals to the aquatic environment has not been investigated in the Asi River, which has a high level of pollution level, to be influenced by a variety of harmful aquatic organisms. In this study, it was aimed to determine SOD activity of antioxidant defense system parameters of skin and intestinal tissue of Clarias gariepinus in Asi River. Material and Methods: In the study, fish samples were obtained by purchasing from local fishermen hunting in the Asi River. The skin and intestinal tissues were washed with 1.15% KCl solution, treated with liquid nitrogen and taken up in polyethylene containers, kept at -80 C until analyzed. SOD activities were determined spectrophotometrically when the tissues were homogenized. Results: SOD activities were observed in both tissues; is measured over the inhibition of the formation of the formazan depending on the inhibition of nitroblue tetrazolium (NBT) by the superoxide radical produced by the xanthinexanthinoxidase system by SOD. SOD activity was calculated as the amount of protein causing 50% inhibition. SOD activity in both tissues was found to be higher in the intestinal tract. Conclusion: Clarias gariepinus obtained from the Asi River was compared to determine the SOD activities in the skin and intestine. Keywords: Asi river, Clarias gariepinus, SOD 346

375 DENEYSEL FEMUR KIRIĞI OLUŞTURULAN RATLARDA BİYOKOMPOZİT KAPLAMALI VE KAPLAMASIZ PASLANMAZ ÇELİK İMPLANT UYGULAMALARININ BAZI SERUM ENZİM AKTİVİTELERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Mehmet Zeki Yılmaz DEVECİ 1, Ramazan GÖNENCİ 1, Filiz KAZAK 2 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 2 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu çalışma ile deneysel femur kırığında hidroksiapatit, kitosan, kollajen ve hegzagonal bor nitrür bileşenlerini ihtiva eden yeni bir biyokompozit ile kaplanan ve kaplamasız paslanmaz çelik implant kullanılmasının karaciğer, kemik ve kas metabolizması hakkında bilgi veren serum ALT, ALP, AST, LDH ve CK aktivitelerine etkilerinin karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Materyal ve Metod: Çalışmada deneysel femur kırığı oluşturulan 60 adet erişkin erkek Wistar Albino rat kullanıldı. Ratlar Grup A (kaplamasız implant uygulama grubu) ve Grup B (biyokompozit kaplamalı implant uygulama grubu) olmak üzere 2 gruba, her grup ta A1, A2, A3 ve B1, B2, B3 olmak üzere 3 er alt gruba ayrıldı. A1 ve B1 alt grupları postoperatif 15. günde, A2 ve B2 alt grupları 30. günde, A3 ve B3 alt grupları ise 45. günde sakrifiye edildi. Sakrifikasyon öncesi alınan kan numunelerinde bazı serum enzim aktiviteleri kolorimetrik olarak belirlendi. Bulgular: Serum ALT, ALP, AST, LDH, CK aktiviteleri sırasıyla A1 ve B1 grubunda 42,50±4,32 ve 47,20±3,26 U/L, 133±5,82 ve 154,70±10,72 U/L, 174,30±17,03 ve 159,20±3,70 U/L, 2235±233,12 ve 1753,10±159,71 U/L, 1176,50±116,22 ve 1259,40±138,89 U/L; A2 ve B2 grubunda 46,40±1,56 ve 64,70±2,96 U/L (p<0,001), 123±9,22 ve 252,70±20,78 U/L (p<0,001), 175,50±8,34 ve 153,80±6,83 U/L, 1606,50±175,42 ve 858,40±94,23 U/L (p<0,001), 1097,80±119,89 ve 619,70±77,78 U/L (p<0,05); A3 ve B3 grubunda 60,80±2,58 ve 60,30±2,24 U/L; 172,10±11,49 ve 196,20±16,60 U/L, 174±8,94 ve 155±8,02 U/L, 1845,30±165,99 ve 1576,70±140,43 U/L, 1180,50±139,22 ve 973,10±76,82 U/L olarak belirlendi. Sonuç: Biyokompozit kaplamalı implant uygulanan gruplarda, özellikle 30. gün serum ALT ve ALP aktivitelerinde artışın, LDH ve CK aktivitelerinde azalışın önemli olduğu tespit edildi. Biyokompozit maddenin kırık iyileşmesinde en olumlu etkisinin bu dönemde olduğu sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: ALP, ALT, LDH, biyokompozit, hegzagonal bor nitrür 347

376 EFFECTS OF BIOCOMPOSITE COATED AND UNCOATED STAINLESS STEEL IMPLANT APPLICATIONS ON SOME SERUM ENZYME ACTIVITIES IN EXPERIMENTAL FEMUR FRACTURED RATS Mehmet Zeki Yılmaz DEVECİ 1, Ramazan GÖNENCİ 1, Filiz KAZAK 2 1 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Hatay, Turkey 2 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Hatay, Turkey Aim: In this study, it was aimed to compare the effects of application a new biocomposite that containing hydroxyapatite, chitosan, collagen and hexagonal boron nitride coated and uncoated stainless steel implants on serum ALT, ALP, AST, LDH and CK activities that inform about liver function and muscle metabolism in the experimental femur fractured rats Material and Methods: Sixty adult male Wistar Albino rats were used in the study. The rats were divided into two groups: Group A (uncoated stainless steel implant application group) and Group B (biocomposite coated stainless steel implant application group). In addition, each group, 3 different subgroups were allocated as A1, A2, A3 and B1, B2, B3. Rats were sacrificed on the 15 th (A1 and B1), 30 th (A2 and B2) and 45 th (A3 and B3) postoperative day. Some serum enzyme activities were determined colorimetrically in blood samples taken before sacrification Results: Serum ALT, ALP, AST, LDH, CK activities were determined 42.50±4.32 and 47.20±3.26 U/L, 133±5.82 and ±10.72 U/L, ±17.03 and ±3.70 U/L, 2235± and ± U/L, ± and ± U/L for A1 and B1 groups; 46.40±1.56 and 64.70±2.96 U/L (p<0.001), 123±9,22 and ±20.78 U/L (p<0.001), ±8.34 and ±6.83 U/L, ± and ±94.23 U/L (p<0.001), ± and ±77.78 U/L (p<0.05) for A2 and B2 groups; 60.80±2.58 and 60.30±2.24 U/L; ±11.49 and ±16.60 U/L, 174±8.94 and 155±8.02 U/L, ± and ± U/L, ± and ±76.82 U/L for A3 and B3 groups, respectively. Conclusion: It was found that significantly increased serum ALT and ALP activities and decreased LDH and CK activities during fracture healing especially on the 30 th postoperative day in experimental femur fractured rats that used biocomposite coated implants. It was concluded that the biocomposite material had the most positive effect on fracture healing in this period. Keywords: ALP, ALT, LDH, biocomposite, hexagonal boron nitride 348

377 MELATONİN, ETKİLERİ VE KULLANIM ALANLARI Ayris SALT 1, Sena ÇENESİZ 1, Metin ÇENESİZ 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Bu çalışmanın amacı, organizmada birçok görevi olan melatoninin çalışma mekanizmasını anlamak ve ekzojen kullanım alanlarını ortaya koymaktır. Melatonin, pineal bezden salgılanan, endojen ritmi düzenleyen, saf antikanserojenik ve antioksidan etki gösteren, bazı hayvan türlerinde seksüel siklusu düzenleyen bir hormondur. Dolaşımdaki triptofan amino asidi pineal bezde serotonin sentezinde kullanılır. Oluşan serotonin karanlıkta melatonine çevrilir. Tamamen karanlıkta, melatonin ritmi belirgin bir şekilde artar. Hücresel kompartmanlara kolayca geçebilen bu hormon güçlü bir antioksidan özellik göstermekle beraber, sirkadyen ritmi düzenleyerek vücutta homeostazisi sağlar. Melatonin, direkt ve indirekt mekanizmalarla antioksidan özellik gösterir. Melatonin, endojen sentezinin yanısıra ekzojen kullanım alanı da oldukça geniş olan bir hormondur. Uyku problemlerinde ve kedi, kısrak, koyun gibi seksüel siklusu gün ışığından etkilenen türlerde östrus siklusunun düzenlenmesi için kullanılabilir. Aynı zamanda sirkadyen ritme etkileri olduğu için biyolojik ritmin bozulduğu durumlarda da kullanılabilir. Bunların yanı sıra viral enfeksiyonların tedavileri sırasında destekleyici olarak görev alabileceği bildirilmiştir. Bütün bu etkilere bakıldığında melatonin hormonunun canlılarda birçok fonksiyonu olmasıyla birlikte ekzojen kullanımının çeşitli hastalıklarda tedavisinde ve üreme siklusu düzenlenmesinde önemli görevlerinin bulunduğu görülmüştür. Bu çalışmada melatoninin biyokimyasal özellikleri ile kullanım alanları anlatılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Antikanserojenik etki, antioksidan etki, melatonin 349

378 MELATONIN, EFFECTS AND USAGE AREAS Ayris SALT 1, Sena ÇENESİZ 1, Metin ÇENESİZ 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Samsun, Turkey The purpose of this study is to understand the working mechanism of melatonin which has many tasks in the organism and to reveal the areas of use of exogenous. Melatonin is a hormone that secretes pineal gland, which have pure anticarcinogenic and antioxidant effects, regulates the endogenous rhythm and the sexual cycle in some animal species. The tryptophan amino acid in circulation is used in the synthesis of serotonin in the pineal gland. The resulting serotonin is converted to melatonin in the dark. In total darkness, the melatonin rhythm increases markedly. This hormone, which can easily pass through the cellular compartments, exhibits a strong antioxidant property and providing homeostasis in the body by regulating the circadian rhythm. Melatonin has antioxidant properties through direct and indirect mechanisms. In addition to endogenous synthesis, melatonin is a hormone which is also widely used in the exogenous way. In sleep problems and can be used to regulate the oestrus cycle in some species affected by daylight sexual cycles such as cats, mare, sheep. It can also be used in situations where biological rhythm is impaired because of it has effects on circadian rhythm. They have also been reported to be able to act as a supportive agents during the treatment of viral infections. Considering all these effects, melatonin has many functions in living organisms, and it has been found that the use of exogenous substances has important roles in the treatment of various diseases and regulation of the reproductive cycle. In this study, the biochemical properties of melatonin and its usage areas are explained. Keywords: Anticancer activity, antioxidant activity, melatonin 350

379 IĞDIR İLİNDE YETİŞTİRİLEN MANDALARIN SÜTLERİNDE TAURİN DÜZEYİNİN ARAŞTIRILMASI Mehmet Kemal DELMECİOĞLU 1, Gül Fatma YARIM 1, Murat YARIM 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Taurin, 2-aminoetan sülfonik asit, gelişmekte olan canlıların dokularında ve sütlerinde nispeten yüksek konsantrasyonlarda bulunması nedeniyle organizmanın gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Manda sütünün aminoasit bileşimi pek çok çalışma ile rapor edilmiş olmakla birlikte taurin düzeyine dair sınırlı veri bulunmaktadır. Sunulan çalışmanın amacı, Iğdır ilinde halk elinde bulunan laktasyon periyodundaki sağlıklı mandaların sütlerindeki taurin konsantrasyonunun belirlenmesidir. Materyal ve Metod: Bu çalışmada, Iğdır ilinde halk elinde bulunan laktasyon periyodundaki 20 adet, 3-6 yaşlı mandadan alınan süt örnekleri kullanıldı. Her bir mandanın dört ayrı meme lobundan alınan süt örneklerine Kaliforniya mastitis test (CMT) uygulandı ve sütte somatik hücre sayısı (SHS) belirlendi. CMT negatif ve SHS < olan süt örnekleri çalışma materyalini oluşturdu. Süt örneklerinde taurin konsantrasyonu sığıra özgü taurin enzim bağlı immünosorbent analiz kiti kullanılarak ölçüldü. Bulgular: Mandaların sütündeki taurin konsantrasyonunun 2,8-8,1 nmol/ml aralığında olduğu belirlendi. Mandaların sütlerinde ortalama taurin konsantrasyonu 5,4 ± 1,8 nmol/ml olarak bulundu. Manda sütlerindeki taurin konsantrasyonu ile SHS arasında negatif korelasyon olduğu saptandı (r= - 0,937, p < 0,01). Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen sonuçların, manda sütünün bileşimi ve besleyici değeri konusundaki bilimsel çalışmalara katkı sağlayabileceği öngörülmektedir. Anahtar Kelimeler: Manda, süt, taurin 351

380 INVESTIGATION OF TAURINE LEVEL IN MILK OF WATER BUFFALOES BRED IN IĞDIR PROVINCE Mehmet Kemal DELMECİOĞLU 1, Gül Fatma YARIM 1, Murat YARIM 2 1 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey 2 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Samsun, Turkey Aim: Taurine, 2-aminoethanesulfonic acid, plays an important role in the development of the organism due to its relatively high concentrations in the tissues and milk of developing livings. Although the amino acid composition of the water buffalo milk has been reported by many studies, there is limited data on the concentration of taurine in the water buffalo milk. The aim of the study is to determine milk taurine concentration of water buffaloes bred in Iğdır province. Material and Methods: In this study, milk samples collected from 20 lactating water buffaloes, aged between 3-6 years, bred in Iğdır province were used. California mastitis test (CMT) was applied to milk samples from four separate mammary lobes of each water buffaloes and somatic cell count (SCC) was determined in the milk samples. Milk samples with CMT negative and SCC < constituted the study material. The concentration of taurine in milk samples was measured by bovine specific taurine enzyme-linked immunosorbent assay kit. Results: Milk taurine concentration range varied from 2.8 to 8.1 nmol/ml. The mean concentration of taurine in the milk of the water buffaloes was found to be 5.4 ± 1.8 nmol/ml. There was a negative correlation between taurine concentration and SHS in buffalo milk (r = , p <0.01). Conclusion: The results obtained from this study may contribute to the scientific work on the composition of the water buffalo milk and its nutritional value. Keywords: Milk, taurine, water buffalo 352

381 KÖPEK DİSTEMPER VİRUSU İLE ENFEKTE KÖPEKLERİN SEREBELLUMUNDA İNSULİN BENZERİ BÜYÜME FAKTÖRÜ-I EKSPRESYONU Murat YARIM, Efe KARACA Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Bu çalışma, serebellumun beyaz maddesinde demyelinasyonla karakterize olan Köpek Distemper Virusu (KDV) ile enfekte köpek serebellumlarında IGF-I ekspresyonunun incelemek amacı ile yapılmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmada 20 tane doğal enfekte ve 10 tane sağlıklı köpekten alınan ve parafine gömülmüş serebellum dokuları kullanılmıştır. 7 mikrometre kalınlıkta kesitler alınıp, bu kesitlere Luksol fast blue (LFB) histokimyasal boyası ile IGF-I ve KDV immunohistokimyasal boyamaları yapıldı. Bulgular: Yapılan mikroskobik incelemelerde IGF-1 ekspresyonunun hem kontrol grubu köpek serebellumlarında hem de KDV ile enfekte köpek serebellumlarında bulunduğu, ancak kontrol grubundaki köpeklerle kıyaslandığında KDV ile enfekte köpek serebellumlarındaki immunoreaktif astrositlerde önemli derecede yüksek eksprese olduğu belirlenmiştir. IGF-1 expresyonlarının demyelinasyon alanlarının ortasında bulunmadığı daha çok sağlam bölgelere komşu alanlarda arttığı belirlenmiştir. IGF-1 ekspresyonu ile demyelinasyonun şiddeti ve KDV yoğunluğu arasında bir ilişki olmadığı saptandı. Sonuç: IGF-1 expresyonlarının Köpek Distemper hastalığında demyelinasyon alanları çevresinde arttığı ve bunun da oligodendrosit hasarını azaltarak demyelinasyonu önleme çabası olarak yorumlanabileceği düşünüldü. Anahtar Kelimeler: Köpek Distemper virus, serebellum, IGF-I, köpek 353

382 INSULIN-LIKE GROWTH FACTOR-I EXPRESSION IN CEREBELLUM OF DOGS INFECTED WITH CANINE DISTEMPER VIRUS Murat YARIM, Efe KARACA Ondokuz Mayıs University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Pathology, Samsun, Turkey Aim: This study was carried out with the aim of investigating IGF-I expression in Canine Distemper Virus (CDV) infected dog cerebellum which is characterized by demyelination in cerebellum white matter. Material and Methods: In the study, 20 natural infected dogs and 10 healthy dogs paraffin embedded cerebellum tissues were used. 7 micrometer-thick sections were taken and Luxol fast blue (LFB) histochemical staining and IGF-I and CDV immunohistochemical staining were performed on these sections. Results: IGF-1 expression was present in both control and CDV infected cerebellums but in CDV group, expression of IGF-1 was significantly higher in immunoreactive astrocytes. IGF-1 expression was not seen in the center of demyelination areas while its expression was increased surrounding demyelination areas. Our findings shows no correlation between IGF-1 expression and demyelination severity and CDV intensity. Conclusion: IGF-1 expression was increased around the sites of demyelination in CDV infection, which could be interpreted as an effort to prevent demyelination by reducing oligodendrocyte damage. Keywords: Canine Distemper virus, cerebellum, IGF-I, dog 354

383 GEBELİK DÖNEMİ BOYUNCA OMEGA-3 YAĞ ASİTLERİ İLE BESLENMESİNİN KEÇİ YAVRULARININ PASİF İMMUNİTE GELİŞİMİ ÜZERİNE ETKİLERİ Atila ATEŞ 1, Hasret YARDİBİ 1, Feraye ESEN GÜRSEL 1, Iraz AKIŞ AKAD 1, Gizem ATMACA 1, Uğur SERBESTER 2, Nazan KOLUMAN 2, İbrahim EREZ 2. Kemal Özdem ÖZTABAK 1 1 İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye 2 Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Balcalı, Adana, Türkiye Amaç: Omega-3 yağ asitlerinin gebelik döneminde anne ve yavrusu üzerine birçok pozitif etkisi bulunmaktadır. Çalışmada, omega-3 ün yavruda bağışıklık sistemi hücrelerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışma için Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde bulunan 69 adet Alman Alaca x Kıl Keçisi kullanılmıştır. Omega-3 yağ asiti kaynağı olarak özellikle EPA ve DHA dan zengin balık yağı kullanılmıştır. Çiftleşmeden gebeliğin 75. gününe kadarki dönemde keçiler 2 gruba ayrılmıştır; korunmuş yağ içeren ve balık yağı içeren rasyon ile beslenen gruplar. Gebeliğin 76. gününden doğuma kadarki dönemde korunmuş yağ içeren rasyon ile beslenen grupta yer alan anaçlar da iki alt gruba ayrılmışlardır; ilk grupta korunmuş yağ ile beslenmeye devam ederlerken (KK grubu, n=17), 2. grupta ise balık yağı ile (KB grubu, n=17) beslenmişlerdir. Aynı şekilde balık yağı içeren rasyon ile beslenen grupta yer alan anaçlar da kendi içinde iki gruba ayrılmışlardır. Bunların 16 tanesi gebeliğin sonuna kadar balık yağı ile beslenmiş (BB grubu), diğer 19 tanesi ise korunmuş yağ ile beslenmeye devam edilmişlerdir (BK grubu). Dört grubun her birinden doğan 15 adet oğlaktan doğumu takip eden 24, 36, 48, 72 ve 96. saatlerde kan örnekleri alınmış ve serum örnekleri elde edilerek -20 o C de depolanmıştır. Bulgular: Çalışmada total protein, albümin ve albümin/globulin oranı değerleri KK grubunda diğer gruplara kıyasla istatistiki olarak anlamlı bir şekilde yüksek bulunmuştur (P<0,05). Sadece GGT değerleri BB grubunda diğer gruplara kıyasla anlamlı istatistiki farklılık mevcuttur (P<0,05). Sonuç: Şu ana kadar yapılan analizlerin ışığında balık yağı ile beslemenin yavrularda pasif immunitenin gelişimine olumlu etki yaptığı söylenebilmektedir. Ancak bundan sonra yapılması planlanan ileri istatistiki çalışmalar sonucunda daha detaylı bilgiler sunulmaya çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Keçi, omega-3 yağ asitleri, EPA, DHA, immunglobulinler 355

384 THE EFFECTS OF OMEGA-3 OIL ACTIVITY AND FEEDING ON PASSIVE IMMUNITY DEVELOPMENT DURING PREGNANCY PERIOD Atila ATEŞ 1, Kemal Özdem ÖZTABAK 1, Hasret YARDİBİ 1, Feraye ESEN GÜRSEL 1, Iraz AKIŞ AKAD 1, Gizem ATMACA 1, Uğur SERBESTER 2, Nazan KOLUMAN 2, İbrahim EREZ 2, Kemal Özdem ÖZTABAK 1 1 Istanbul University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Avcilar, Istanbul, Turkey 2 Çukurova University, Faculty of Agriculture, Department of Animal Science, Balcali, Adana, Turkey Aim: Omega-3 fatty acids have many positive effects on mother and offspring during the pregnancy period. In the study, it was aimed to investigate the effects of omega-3 on immune system cells. Materials and Methods: For the study, 69 Alpine x Anatolian Black Goats were used from the Çukurova University Agricultural Faculty Research and Application Farm. Fish oil, rich in EPA and DHA, has been used as an omega-3 fatty acid source. Until the 75th day of pregnancy, the goats were divided into 2 groups; groups fed with preserved fat and with a diet containing fish oil. On the 76th day of pregnancy, the rootstocks in the group fed with the preserved fat-containing ration were divided into two subgroups; first group fed with preserved fat (KK group, n = 17) and the second group fedwith fish oil (KB group, n = 17). In the same way, the rootstocks in the group fed with fish oil containing ration are divided into two groups. Sixteen of them were fed with fish oil (BB group) until the end of their pregnancy and the other 19 were fed with preserved fat (group BK). Blood samples were collected from 15 kids, born from goats of all 4 groups, at 24, 36, 48, 72 and 96th hours after birth and serum samples were obtained and stored at -20 C. Results: Total protein, albumin and albumin/globulin ratio values were significantly higher in the KK group compared to the other groups (P <0.05). There was significant statistical difference in GGT values in BB group compared to other groups (P <0.05). Conclusion: It can be argued that fish oil supplementation has a positive effect on the development of passive immunity in the offspring so far. However, further detailed information will be tried to be provided as a result of further statistical studies that are planned to be made. Keywords: Goat, omega-3 fatty acids, EPA, DHA, immunoglobulin 356

385 KÖPEKLERDE GENERALİZE DEMODİKOZİS TEDAVİSİNİN SERUM IL-10 DÜZEYİNE ETKİSİ Gül Fatma YARIM 1, Buğrahan B. YAĞCI 2, Filiz KAZAK 3, Murat YARIM 4 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 2 Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye 3 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 4 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye Amaç: Generalize demodikozis, tüm dünyada köpekler için önemli bir sağlık problemi olmaya devam etmektedir. Köpeklerde generalize demodikozisinin hem hastalık hem de iyileşme sürecinde sitokin aracılı enflamatuar yanıtların önemli olduğu ileri sürülmektedir. Antienflamatuar bir sitokin olan interleukin 10 (IL- 10) un, proenflamatuar sitokin yanıtlarını düzenleyerek konak savunmasında ve otoimmünitede önemli rol oynadığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, generalize demodikozisli köpeklerde tedavinin serum IL-10 düzeyine etkisini belirlemektir. Materyal ve Metod: Bu çalışmada, generalize demodikozis bulgularına sahip, her iki cinsiyetten, çeşitli yaş ve ırklarda, 10 köpek kullanıldı. Tanı, histopatolojik olarak, deri biyopsilerinde Demodex canis etkeninin görülmesi ile doğrulandı. Generalize demodikozis, köpeklerin derisinden negatif kazıntı alınıncaya kadar oral yolla günde 1 kez, 1 mg/kg milbemisin oksim verilerek tedavi edildi. Tedavi protokolünden önce ve tedaviden sonraki 15. günde köpeklerden kan ve deri biyopsisi örnekleri toplandı. Kan serumlarında IL-10 düzeyi köpek spesifik enzim bağlı immünosorbent analiz kiti ile belirlendi. Bulgular: Milbemisin oksim tedavisi sonrasında deri lezyonlarının tamamen iyileştiği görüldü. Tedavi sonrasında histopatolojik olarak, deri biyopsilerinde Demodex canis etkenine rastlanılmadı. Generalize demodikozisli köpeklerde tedaviden sonraki serum IL-10 düzeyi (24,2±9,5 pg/ml) tedavi öncesindeki düzeylere (62,2±12,3 pg/ml) göre belirgin şekilde düşüktü (p<0,01). Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları, köpek generalize demodikozisinin milbemisin oksim ile tedavisinin serum IL-10 düzeyini azalttığını gösterdi. Bununla birlikte, köpek generalize demodikozisinin tedavisinde IL-10'un rolü için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Generalize demodikozis, interleukin-10, köpek, milbemisin oksim 357

386 EFFECT OF TREATMENT ON SERUM IL-10 LEVEL IN DOGS WITH GENERALIZED DEMODICOSIS Gül Fatma YARIM 1, Buğrahan B. YAĞCI 2, Filiz KAZAK 3, Murat YARIM 4 1 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Samsun, Turkey 2 Kirikkale University, Veterinary Faculty, Department of Internal Medicine, Kirikkale, Turkey 3 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Hatay, Turkey 4 Ondokuz Mayis University, Veterinary Faculty, Department of Pathology, Samsun, Turkey Aim: Generalized demodicosis remains a major health problem for dogs worldwide. It has been suggested that cytokine-mediated inflammatory responses are important both in the disease and in the healing process of canine generalized demodicosis. Interleukin 10 (IL-10), an antiinflammatory cytokine, is known to play an important role in host defense and autoimmunity by regulating proinflammatory cytokine responses. The aim of this study was to determine the effect of treatment on serum IL-10 level in dogs with generalized demodicosis. Material and Methods: Ten dogs of both sexes and various ages and breeds with clinical signs of generalized demodicosis were used in this study. The diagnosis was confirmed by the presence of Demodex canis in skin biopsy. The generalized demodicosis was treated by oral administration of 1 mg/kg of milbemycin oxime once a day until negative skin scrapes. Blood and skin biopsy specimens were collected from dogs before the treatment protocol and on the 15 th day after treatment. Interleukin-10 levels in blood serum were determined by canine-specific enzyme-linked immunosorbent assay kit. Results: After the milbemycin oxime treatment, complete remission of skin lesions was observed. Histopathologically, there was no Demodex canis mites in skin biopsies after treatment. The serum IL-10 concentration in dogs with generalized demodicosis after treatment (24.2±9.5 pg/ml) were markedly lower than those before treatment (62.2±12.3 pg/ml) (p<0.01). Conclusion: The results of the present study showed that the treatment of canine generalized demodicosis with milbemycin oxime reduce the serum concentration of IL-10. However, further investigation is required of the role of IL-10 in the treatment of canine generalized demodicosis. Keywords: Dog, generalized demodicosis, interleukin-10, milbemycin oxime 358

387 DEJENERATİF DİZ ARTRİTLİ SUNİ TOHUMLAMA BOĞALARINDA SERUM BİYOKİMYA DEĞERLERİ Muhammed Enes ALTUĞ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu olgu sunumunda, diz ekleminde artrit bulunan üç suni tohumlama boğasındaki serum biyokimya değerlerindeki değişimler incelendi. Materyal ve Metod: Olgu materyallerini diz ekleminde artrit bulunan 6 yaş ve üstü üç suni tohumlama boğası oluşturdu. Boğalar klinik ve radyografik muayeneler ile biyokimyasal ve hematolojik kan analizleri ile değerlendirildi. Diz eklemleri ultrasonografik muayene ile incelendi. Artritisin vücuttaki sistemik etkileri serum biyokimya parametrelerinden total bilirubin (mg/dl), kreatin kinaz (U/L), total protein (g/dl), üre (mg/dl), kolesterol (mg/dl), ALT (U/L), glukoz (mg/dl), HDL- C (g/dl), albumin (g/dl), trigliserid (mg/dl) ve GGT (U/L) değerleri ile incelendi. Bulgular: Klinik muayenede ön ekstremitelerde topallık, diz ekleminde duyarlılık ve lokal şişkinlik belirlendi. Biyokimyasal ve hemotolojik kan değerleri normal sınırlar içinde bulundu. Dejeneratif artritisli boğalarda serum biyokimya değerleri incelendiğinde; total bilirubin (0,15±0,07, mg/dl), kreatin kinaz (186,8±50,4, U/L), total protein (0,33±0,05, g/dl), üre (11,13±1,32, mg/dl), kolesterol (77,33±4,61, mg/dl), ALT (24,0±9,16, U/L), glukoz (39,66±9,01, mg/dl), HDL-C (67,2±7,3, g/dl), albumin (10,8±13,1, g/dl), trigliserid (18,0±12,1, mg/dl) ve GGT (23,33±4,04, U/L) olarak tespit edildi. Sonuç: Sonuç olarak suni tohumlama boğalarının ağırlık ve kullanım amacı ile ilişkili olarak diz ekleminde dejeneratif artrit olgularına yatkın oldukları ve biyokimyasal ve hematolojik bulguların normal referans sınırlar içerisinde olabileceği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Suni tohumlama, boğa, artritis, biyokimyasal değerler 359

388 SERUM BIOCHEMICAL VALUES IN ARTIFICIAL INSEMINATION BULLS WITH DEGENERATIVE KNEE ARTHRITIS Muhammed Enes ALTUĞ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Hatay, Turkey Aim: In this case report, changes in serum biochemistry values in three artificial insemination bulbs with arthritis in the knee joint were investigated. Material and Methods: The case material consisted of three artificial insemination bulls aged 6 years and older with arthritis in the knee joint. The bulls were evaluated with clinical and radiographic examinations, biochemical and hematological blood analyzes. The knee joints were examined by ultrasonographic examination. Systemic effects of arthritis were assessed by total bilirubin (mg / dl), creatine kinase (U / L), total protein (g / dl), urea (mg / dl), cholesterol (mg / dl), glucose (mg / dl), HDL-C (g / dl), albumin (g / dl), triglyceride (mg / dl) and GGT (U / L) in serum biochemical parameters. Results: Clinical examination revealed lameness in the front limbs, sensitivity in the knee joint and local swelling. Biochemical and haematological blood values were within normal limits. When serum biochemical values are examined in degenerative arthritis bulls, total bilirubin (0,15 ± 0,07, mg / dl), creatine kinase (186,8 ± 50,4, U / L), total protein (0,33 ± 0,05, 11,13 ± 1,32 mg / dl), cholesterol (77,33 ± 4,61 mg / dl), ALT (24,0 ± 9,16 U / L), glucose (39,66 ± 9, 0.1 mg / dl), HDL-C (67,2 ± 7,3 g / dl), albumin (10,8 ± 13,1 g / dl), triglyceride (18,0 ± 12,1, mg / dl) and GGT (23,33 ± 4.04, U / L) values were determined. Conclusion: As a result; artificial insemination bulls were found to be predisposed to degenerative arthritis in the knee joint in relation to weight and intended use, and biochemical and hematological findings could be within normal reference limits. Keywords: Artificial insemination, bull, degenerative arthritis, biochemical values 360

389 BİYOAKTİF BİLEŞİKLER OLARAK FLAVONOİDLER Zeynep ERDOĞAN 1, Sibel CANOĞULLARI DOĞAN 2, Suat ERDOĞAN 3 1 Trakya Üniversitesi, Arda Meslek Yüksekokulu, Gıda İşleme Bölümü, Edirne, Türkiye 2 Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi, Hayvansal Üretim ve Teknolojisi Bölümü, Niğde, Türkiye 3 Trakya Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Edirne, Türkiye Flavonoidler, bitkilerde yaygın olarak bulunan, meyve ve çiçekteki renklerden sorumlu olan pigment maddeleridir. İnsan ve hayvanlar tarafından tüketilen bitkisel kökenli gıda ve yemlerle alınan polifenollerin en büyük grubunu oluşturur. Bu bileşikler, bitkilerin gelişmesi, mikrobiyal etkenlerden korunması veya diğer stres faktörlerine tepki olarak sentezlenen, düşük molekül ağırlıklı, fenolik, sekonder metabolitleridir. Flavonoidler, sağlık üzerine çok sayıda farmakolojik etkileri tespit edilmiş biyoaktif bileşikler olup, aktiviteleri yapılarında bulunan üç benzen halkası ve -OH grubuna bağlıdır. Bitkilerde farklı formlarda bulunabilir ve buna göre büyük yapısal çeşitlilik gösterirler. Kimyasal yapılarına göre 4000 in üzerinde flavonoid bileşiği karakterize edilmiştir. Kimyasal yapısı itibariyle farklılık gösteren flavonoidlere örnek olarak; auronlar, flavanonoller, izoflavonlar, flavonlar (chrysin, apigenin, luteolin), flavanoller (catechin, epicatechin), flavonoller (quercetin, rutin, kaempferol), flavanonlar (naringenin, eriodiktol, hesperidin), bifalavonoidler (amentoflavon) ve antosiyaninler, curcumin, resveratrol, capsaicin, genistein, lycopen verilebilir. Bu biyoaktif bileşiklerin başlıca farmakolojik ve terapotik etkiler arasında; reaktif radikalleri temizleme, antioksidan enzimlerin restorasyonu, lipid peroksidasyonunun inhibisyonu ve membran stabilizasyonu ile güçlü antioksidan etkileri, DNA hasarına karşı koruma, apoptozu indükleme, kanser hücrelerinin büyümesi ve proliferasyonunu engellenmesi ile antikanserojenik etkileri sayılabilir. Bununla birlikte, flavonoidlerin antiinflamatuar, antimikrobiyal ve kolesterol düşürücü etkileri de bildirilmiştir. Flavonoidlerin antioksidan rollerine ilişkin bir araştırmada, luteolin, apigenin ve chrysin in hücrelerin antioksidan kapasitesini düşürdüğü ve kanser hücrelerinin sitostatik ilaçlara karşı kemoterapi duyarlılığını artırdığı belirlenmiştir. Flavonoidler bitkilerde yaygın olarak bulunmakla birlikte, turunçgil meyveleri, sulu küçük meyveler, elma, soğanlar, maydanoz, baklagiller (soya fasulyesi), çay, meyan kökü, üzüm, kuşburnu, buğday çimi, ısırgan otu, arı poleni başlıca flavonoid kaynaklarını oluşturur. Anahtar kelimeler: Flavonoidler, biyoaktif bileşikler, anti-oksidan, antiinflamatuar, antikanser 361

390 FLAVONOIDS AS BIOACTIVE COMPONENTS Zeynep ERDOĞAN 1, Sibel CANOĞLULLARI 2, Suat ERDOĞAN 3 1 Trakya University, Vocational Collage of Arda, Department of Food Processing, Edirne, Turkey 2 Ömer Halisdemir University, Faculty of Agricultural Sciences and Technologies, Department of Animal Production and Technologies, Niğde, Turkey 3 Trakya University School of Medicine, Medical Biology Department, Edirne, Turkey Flavonoids are common pigment substances that are responsible for the colors of fruits and flowers in plants. It is the largest group of polyphenols taken with food and feedstuffs of plant origin consumed by humans and animals. These compounds are low molecular weight, phenolic and secondary metabolites that are formed in plants to protect it from microbial agents, or other stress factors. Flavonoids are bioactive compounds with a multitude of pharmacological effects on health, and their activities depend on the three benzene rings and the -OH group in their structure. They can be found in different forms in plants and show great structural diversity. More than 4000 flavonoid compounds have been characterized according to their chemical structures. As examples of flavonoids which differ to their chemical structure are; aurons, flavanonols, isoflavons, flavons (chrysin, apigenin, luteolin), flavanols (catechin, epicatechin), flavonols (quercetin, rutin, kaempferol), flavanons (naringenin, eriodiktol, hesperidin), bifalavonoids (amentoflavon), antociyanins, curcumin, resveratrol, capsaicin, genistein and lycopen. Among these pharmacological and therapeutic effects of bioactive compounds are; strong antioxidant effects by the removal of reactive radicals, restoration of antioxidant enzymes, inhibition of lipid peroxidation and membrane stabilization and anticarcinogenic effects by protection against DNA damage, induction of apoptosis, inhibition of growth and proliferation of cancer cells. In addition, antiinflammatory, anti-microbial and cholesterol-lowering effects of flavonoids have also been reported. In a study related to antioxidant roles of flavonoids, it was determined that luteolin, apigenin and chrysin lowered the antioxidant capacity of canser cells and increased the sensitivity of that cancer cells to chemotherapy against the cytostatic drugs. Although flavonoids are common in plants, citrus fruits, juicy little fruits, apple, onion, parsley, legumes (soybean), tea, licorice roots, grape, rosehip, wheat grass, nettle, bee pollen are the main sources of flavonoids. Keywords: Flavonoids, bioactive compounds, anti-oxidant, anti-inflammation, anticancer 362

391 LÖKOMA BULUNAN MELEZ IRK BİR KÖPEKTE BAZI SERUM BİYOKİMYA DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ Muhammed Enes ALTUĞ, Ziya YURTAL, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ, Ömer KIRGIZ Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu sunumda, 13 yaşlı melez, dişi bir köpekte teşhis edilen lökoma (korneal fokal dejenerasyon) olgusunun bazı serum biyokimya değerlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Mustafa Kemal Üniversitesi Veteriner Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Cerrahi Anabilim Dalı na sol gözde şişlik şikayetiyle gelen ve eş zamanlı olarak köpek bulaşıcı zührevi tümörü (canine transmissible venereal tumor-ctvt) tedavisi devam etmekte olan melez ırk, 13 yaşlı, dişi bir köpekte lökoma (korneal fokal dejenerasyon) olgusuna ait serum biyokimya parametrelerinden glukoz, kolesterol, HDL, LDL, trigliseridler ve Ca incelemesi yapılmıştır. Bulgular: Klinik muayenede kornea üzerinde dorsokaudal yönde 3-4 mm çaplı, beyaz ve opak lezyon gözlendi. Vücut ısısı, nabız, iştah, mukozalar ve dehidrasyon durumu gibi genel bulgular normal olarak değerlendirildi. Olgu vücut ağırlığının (42kg) ve yağ miktarının belirgin derecede fazla olduğu gözlendi. Alınan kan serum biyokimya değerleri incelendiğinde; glukoz 99 mg/dl (normal), kolesterol 283 mg/dl (yüksek), HDL 241 mg/dl (yüksek), LDL 81 mg/dl (normal), trigliseridler 88 mg/dl (normal) ve Ca 10.2 mg/dl (normal) olarak tespit edilmiştir. Sonuç: Hastanın yaşı, mevcut hastalığın tedavisi ve vücut yağ miktarının fazla olmasının, serum biyokimya değerlerinden kolesterol ve HDL değerlerindeki artışlara yol açması, Ca seviyesinin normal seyretmesi ve hasta geçmişinde korneaya temas eden bir travma bulunmaması sebebiyle kornea üzerindeki söz konusu fokal dejenerasyonun (lökomanın) lipid birikimi kaynaklı olduğu kanaatine varıldı. Tedavi bu yönde düzenlenerek düşük yağ oranına sahip uygun diyet ile beslenmesi önerildi. Anahtar Kelimeler: Köpek, göz, kornea, lökoma, biyokimya 363

392 EVALUATION OF SOME SERUM BIOCHEMISTRY VALUES IN A MIXED BREED DOG WITH LEUCOMA Muhammed Enes ALTUĞ, Ziya YURTAL, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ, Ömer KIRGIZ Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Hatay, Turkey Aim: In this presentation, it is aimed to examine some serum biochemistry values of a leukoma (corneal focal degeneration) case that diagnosed in a dog. Material and Methods: The case material was a 13 years old, mixed breed, female dog that brought to Mustafa Kemal University Veterinary Faculty Research and Practice Hospital, Department of Surgery. It was determined of swelling in the left eye and concurrent treatment of canine transmissible venereal tumor (CTVT) was ongoing. The dog was diagnosed with leucoma (corneal focal degeneration) and it s glucose, cholesterol, HDL, LDL, triglycerides and Ca serum biochemical values were examined. Results: Clinically, a white and opaque lesion with a diameter of 3-4 mm was observed on the cornea in the dorsocaudal direction of left eye. General findings such as body temperature, pulse, appetite, mucous membranes and dehydration status were evaluated as normal. The patient was overweight (42 kg) and it s amount of fat was excessive markedly. When the blood serum biochemistry values are examined; it was seen glucose 99 mg/dl (normal), cholesterol 283 mg/dl (high), HDL 241 mg/dl (high), LDL 81 mg/dl (normal), triglycerides 88 mg/dl (normal) and Ca 10.2 mg/dl (normal). Conclusion: The age of the patient, the treatment of the current disease, and the excessive amount of body fat led to increases in serum cholesterol and HDL values. Since the Ca level is normal and there is no trauma to the cornea in the patient's history, the focal degeneration (leukoma) on the cornea was thought to caused by lipid accumulation. It was suggested that the treatment be regulated in this way and fed with a proper diet with low fat ingredient. Keywords: Dog, eye, cornea, leucoma, biochemistry 364

393 RUMENDE YABANCI CİSİM BULUNAN SİMENTAL IRK BİR BUZAĞIDA BAZI BİYOKİMYASAL DEĞERLERDEKİ DEĞİŞİMLER Muhammed Enes ALTUĞ, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ, Ziya YURTAL, İbrahim ALAKUŞ Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu sunumda, bir buzağıda yabancı cisim şüphesi üzerine rumenotomi operasyonu yapılarak yabancı cismin tespiti ve uzaklaştırılması olgusuna ait bazı serum biyokimya değerlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Olguyu Mustafa Kemal Üniversitesi Veteriner Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi Cerrahi Kliniğine, rumende yabancı cisim şüphesiyle sevk edilen ve 5 gündür dışkılayamama şikayeti bulunan simental ırkı, 4,5 aylık, erkek bir buzağı oluşturdu. Olguda serum biyokimya parametrelerinden AST, ALT, GGT, glukoz, kalsiyum, potasyum, fosfor ve total bilirubin düzeyleri incelenmiştir. Bulgular: Anamnezde; 5 gündür dışkılamanın olmadığı, iştahın tamamen kaybolduğu ve karın bölgesinde anormal şişlik ve timpani şekillendiği öğrenildi. Klinik muayenede vücut ısısı, nabız, mukozalar normal olup, % 6-7 dehidrasyon, mermede kuruluk, ve ayrıca rumenotomide rumende yabanı cisim (yumaklaşan naylon çuval ve ip parçaları) tespit edildi. Alınan kan örneğinden bazı serum biyokimya değerleri incelendiğinde; glukoz 18 mg/dl (düşük), kalsiyum 8.32 mg/dl (normal), potasyum 6.5 meq-l (yüksek), total bilirubin 1.65 mg/dl (yüksek), AST 93.2 U/L (normal), ALT 25 mg/dl (normal), GGT 18 U/L (normal) ve fosfor 5.98 mg/dl (normal) olarak tespit edildi. Sonuç: Hastanın sindirim fonksiyonlarının bozulması, iştah kaybı ve rumendeki yabancı cisimden dolayı serum biyokimya değerlerinden potasyumun dehidrasyon dolayısıyla arttığı, sindirim kanalı geçişinin durmasıyla safra kanallarını etkilemesi sonucu total bilirubin düzeyinin arttığı ve uzun süredir iştahsız olan hastanın gıda almamasından dolayı glukoz seviyesinde düşme şekillendiği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Buzağı, rumenotomi, yabancı cisim, timpani, biyokimya, cerrahi 365

394 CHANGES IN SOME BIOCHEMICAL VALUES IN A SIMMENTAL CALF WITH FOREIGN BODY IN RUMEN Muhammed Enes ALTUĞ, M. Zeki Yılmaz DEVECİ, Cafer Tayer İŞLER, Ramazan GÖNENCİ, Ziya YURTAL, İbrahim ALAKUŞ Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Hatay, Turkey Aim: In this presentation, it is aimed to evaluation of some serum biochemical values belonging to case that was foreign body detected and it s removal by rumenotomy surgery in a calf. Material and Method: Foreign body suspicion in rumen of a male calf of 4,5 months old have been referred to Mustafa Kemal University Veterinary Faculty Research and Practice Hospital, Department of Surgery. The calf was not able to make defacation since 5 days. In the case AST, ALT, GGT, glucose, Ca, potassium, phosphorus and total bilirubin levels of serum biochemical parameters were investigated. Results: It was learned that there are present anorexia, abnormal swelling and tympanoid formation in the abdominal region and no defacation. Clinical examination revealed that body temperature, pulse and mucous membranes were normal. Dehydration (%6-7), dryness on planum nazolabiale, and rumen foreign body (balled up nylon sacks and rope pieces) in rumenotomy were also determined. Some serum biochemical values are examined from the blood sample of the patient, glucose 18 mg/dl (low), calcium 8.32 mg/dl (normal), potasyum 6.5 meq-l (high), total bilirubin 1.65 mg/dl, (high), AST 93.2 U/L (normal), ALT 25 mg/dl (normal), total bilirubin 1.65 mg/dl (high), glucose 8 mg / dl (low), calcium 8.32 mg/dl (normal), GGT 18 U/L (normal) and phosphorus 5.98 mg / dl (normal). Conclusion: Due to the deterioration of the digestive functions of the patient, loss of appetite and foreign body in the rumen; it was concluded that potassium was increased because of dehydration, total bilirubin level was increased because of bile ducts affected by stopped digestive tract passage and glucose level decreased because of the patients malnutrition caused by prolonged anorexia. Keywords: Calf, rumenotomy, foreign body, tympani, biochemistry, surgery 366

395 GOLDEN RETRİEVER IRKI BİR KÖPEKTEKİ KARACİĞER LOB TORSİYONUNUN BAZI SERUM BİYOKİMYA DEĞERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Muhammed Enes ALTUĞ 1, Ziya YURTAL 1, M. Zeki Yılmaz DEVECİ 1, Cafer Tayer İŞLER 1, Pınar PEKER AKALIN 2, Halil ALAKUŞ 1 1 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye 2 Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye Amaç: Bu olgu sunumunda, bir köpekte teşhis edilen karaciğer lob torsiyonu olgusundaki bazı serum biyokimya değerlerinin incelenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Olgu materyalini Mustafa Kemal Üniversitesi Veteriner Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi ne iştahsızlık, depresyon, kusma ve şiddetli abdominal distansiyon şikayeti ile getirilen Golden retriever ırkı, 6 yaşlı, dişi bir köpek oluşturdu. Klinik ve radyografik incelemeler ile kesin tanı konulamayan köpekte deneysel laparatomide karaciğer lob torsiyonu belirlendi. Karaciğer lob torsiyonunun vücuttaki sistemik etkilerini değerlendirmek için serum biyokimya parametrelerinden AST, ALT, ALP, albümin, total bilirubin, üre, kreatinin ve fosfor değerleri incelendi. Köpek karaciğer koruyucu mama ile beslendi. Bulgular: Klinik muayenede hastanın genel durumunun iyi olmadığı, depresif görünüm, kusma ve şiddetli abdominal distansiyon belirlendi. Direk radyografik incelemede sindirim kanalından geçişin engellenmesi şüphesinden dolayı indirek radyografi uygulandı. Oral kontrast madde verilmesini takiben alınan radyografilerde mideden duodenuma geçişte azalma belirlenebilmesine rağmen nedeni kesin olarak belirlenemedi ve deneysel laparatomi uygulandı. Laparatomi ile omentum serozasının karaciğer lobunu sardığı ve torsiyona yol açtığı, hemoabdomen şekillendiği ve bunların yanı sıra duodenumun da kraniale doğru yer değiştirerek mide içeriğinin duodenuma boşalmasında azalmaya neden olduğu anlaşıldı. Tedavi ve preoperatif kontrol serum biyokimya değerleri incelendiğinde; AST U/L (yüksek), ALT 286 mg/dl (yüksek), ALP 301 U/L (yüksek), albümin 2.94 g/dl, total bilirubin 0.36 mg/dl, üre 21 mg/dl, kreatinin 1.6 mg/dl ve fosfor 4.47 mg/dl; postoperatif tedavi sonrası hastanın iyileştiği dönemde alınan kan örneğinde ise AST 37.6 U/L, ALT 47 mg/dl, ALP 127 U/L, albümin 3.36 g/dl, total bilirubin 0.37 mg/dl, üre 30 mg/dl, kreatinin 1.29 mg/dl ve fosfor mg/dl olarak tespit edildi. Sonuç: Karaciğer lob torsiyonu olgusunda torsiyon durumunun acilen cerrahi yöntemle düzeltilmesi gerektiği ve deneysel laparatomi sonrası karaciğer koruyucu mama ile beslemenin terapotik etkinliği arttırdığı, karaciğer hasarı nedeniyle yükselen AST, ALT ve ALP değerlerini normal sınırlar içerisine getirdiği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Köpek, karaciğer, torsiyon, cerrahi, biyokimya 367

396 EFFECTS OF LIVER LOB TORSION ON SOME SERUM BIOCHEMISTRY VALUES IN A GOLDEN RETRIEVER DOG Muhammed Enes ALTUĞ 1, Ziya YURTAL 1, M. Zeki Yılmaz DEVECİ 1, Cafer Tayer İŞLER 1, Pınar PEKER AKALIN 2, Halil ALAKUŞ 1 1 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Surgery, Hatay, Turkey 2 Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biochemistry, Hatay, Turkey Aim: In this case report, it was aimed to evaluate some serum biochemistry values of a liver lobe torsion case that diagnosed in a dog. Material and Methods: The case material was a Golden retriever dog of 6 years old that brought to the Mustafa Kemal University Veterinary Faculty Research and Practise Hospital with anorexia, depression, vomiting and severe abdominal distension. Liver lobe torsion was determined in the experimental laparotomy because of no definite diagnosis by clinical and radiographic examinations. AST, ALT, ALP, albumin, total bilirubin, urea, creatinine and phosphorus levels of serum biochemistry profile were examined to evaluate systemic effects of liver lobe torsion. The dog fed with liver-protective food. Results: Clinical examination determined that is depressed appearance, vomiting, and severe abdominal distention. The general condition of the patient was not good. Indirect radiography was performed because of the suspicion of blocking the passage through the digestive tract during a direct radiographic examination. Although reduction in passage from stomach to duodenum can be determined on radiographs following oral contrast agent administration, the cause could not be determined precisely and experimental laparatomy was performed. It s understood that serosa of the omentum was wrapped to the liver lobe and led to torsion, there was hemoabdomen and additionally the gastroduodenal discharge was seen decreased because of duodenum was displaced to cranially. When serum biochemical values are examined on the surgery day and postoperative control; it was detected AST U/L (high), ALT 286 mg/dl (high), ALP 301 U/L (high), albumin 2.94 g/dl, total bilirubin 0.36 mg/dl, urea 21 mg/dl, creatinine 1.6 mg/dl and phosphorus 4.47 mg/dl; AST 37.6 U/L, ALT 47 mg/dl, ALP 127 U/L, albumin 3.36 g/dl, total bilirubin 0.37 mg/dl, urea 30 mg/dl, creatinine 1.29 mg/dl and phosphorus mg/dl respectively. Conclusion: It was concluded that the torsion should be urgently corrected with surgery in the case of liver lobe torsion and that increases of therapeutic activity with liver protective formula after experimental laparatomy. So AST, ALT and ALP values rises due to liver damage and afterward became within normal limits. Keywords: Dog, liver, torsion, surgical, biochemistry 368

397 EFFECT OF TURMERİC ON SERUM CHOLESTEROL LEVELS İN HİGH-FRUCTOSE CONSUMPTİON Gonca OZAN KOCAMUFTUOGLU 1, Kubra OZTURK 1, Mehmet Ali KISACAM 1, Mesih KOCAMUFTUOGLU 2, Sema TEMIZER OZAN 1 1 Firat University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Biochemistry, Elazıg TURKEY 2 Mehmet Akif Ersoy University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Obstetrics and Gynecology, Burdur TURKEY ABSTRACT Purpose: It is now thought that many diseases caused by high fructose consumption are important effects of lipid profile disorders. In the study, it was aimed to investigate the effect of turmeric on cholesterol levels in female rats fed with fructose diet. Materials and Methods: Thirty-two female Wistar rats weighing 220 ± 20 g were randomly divided into four groups (n = 8); control, fructose, turmeric and fructose plus turmeric. Fructose was given for 8 weeks 20% (w/v) fructose solution with drinking water and turmeric was applied at 80 mg/kg every other day via oral gavage. After 8 weeks, the rats were decapitated and blood samples were collected. Serum total cholesterol, HDL-cholesterol and LDL-cholesterol levels were measured. Results: According to the control group, serum total cholesterol levels increased, but HDL-cholesterol and LDL-cholesterol levels decreased in the fructose group. In comparition with fructose group, total cholesterol and LDL-cholesterol levels decreased and HDL-cholesterol levels increased in the fructose plus turmeric group. There was no statistical difference between control group and turmeric group cholesterol levels. Conclusions: These results demonstrate that fructose consumption has impaired serum cholesterol levels and turmeric consumption has a positive effect on cholesterol levels at this dose and duration. Turmeric may have a prophylactic effect in the prevention of metabolic disorders caused by high fructose consumption. Key words: turmeric, fructose, cholesterol, serum, rat 369

398 YÜKSEK-FRÜKTOZ TÜKETİMİNDE ZERDEÇALIN SERUM KOLESTEROL DÜZEYLERİNE ETKİSİ Gonca OZAN KOCAMÜFTÜOĞLU 1, Kübra ÖZTÜRK 1, Mehmet Ali KISAÇAM 1, Mesih KOCAMÜFTÜOĞLU 2, Sema TEMİZER OZAN 1 1 Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Elazığ TÜRKİYE 2 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Burdur TÜRKİYE ÖZET Amaç: Günümüzde yüksek früktoz tüketimine bağlı oluşan birçok hastalıkta lipid profilinde oluşan bozuklukların önemli etkisi olduğu düşünülmektedir. Çalışmada, früktoz diyeti ile beslenen dişi sıçanlarda zerdeçalın serum kolesterol düzeylerine etkisinin incelenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Otuz iki 220±20 g ağırlığında dişi Wistar sıçan rastgele dört gruba ayrıldı (n=8); kontrol, früktoz, zerdeçal ve früktoz artı zerdeçal. Früktoz 8 hafta boyunca içme suyu ile %20 (w/v) fruktoz solüsyonu olacak şekilde verildi ve zerdeçal oral gavaj yolu ile 80 mg/kg dozunda günaşırı uygulandı. 8 hafta sonra sıçanlar dekapite edilerek kan örnekleri alındı. Serum total kolesterol, HDL-kolesterol, LDL-kolesterol düzeyleri tespit edildi. Bulgular: Kontrol grubuna göre, früktoz grubunda serum total kolesterol düzeyinin arttığı, HDL-kolesterol ve LDL-kolesterol düzeylerinin azaldığı tespit edildi. Früktoz grubuna göre, früktoz artı zerdeçal grubunda total-kolesterol ve LDL-kolesterol düzeylerinin azaldığı, HDL-kolesterol düzeyinin ise arttığı bulundu. Kontrol grubu ile zerdeçal grubu kolesterol düzeyleri arasında istatistiksel bir fark olmadığı belirlendi. Sonuç: Bu sonuçlar, früktoz tüketiminin serum kolesterol düzeylerini bozduğunu ve zerdeçal tüketiminin bu dozda ve sürede kolesterol düzeylerine pozitif düzeyde etkisi olabileceğini göstermektedir. Zerdeçal, yüksek fruktoz tüketiminin neden olduğu metabolik bozuklukların önlenmesinde profilaktik bir etkiye sahip olabilir. Anahtar kelimeler: zerdeçal, früktoz, kolesterol, serum, rat 370

399 SPONSORS